تعداد کسانی که با اضطراب و فشار عصبی مواجهاند، در تمام دنیا زیاد است. فشار خون عصبی هم یکی از عوارض چنین وضعیتی است که باید دربارهاش اطلاعات خوبی کسب کنید. سلامتی و ادامه زندگی در گروی عملکرد درست بدن از جمله بهرهمندی از فشار خونی متعادل است.
شاید اضطراب و فشار عصبی دلیل اصلی فشار خون نامتعادل نباشد اما میتواند روی نوسان و تغییر آن اثرات منفی بگذارد. هرگونه مشکل در این زمینه نیاز به پیگیری وضعیت نزد متخصص قلب و عروق دارد. در این مقاله از دکتردکتر میخواهیم، شما را بیشتر با فشار خون و رابطهاش با وضعیت عصبی و استرسها آشنا کنیم.
اطلاعات پزشکی ارائه شده در این مطلب توسط دکتر رزیتا غیلیان، متخصص غدد مورد بررسی و تایید قرار گرفته است.
فشار خون عصبی چیست؟
اضطراب موجب بالارفتن مزمن فشار خون نمیشود اما فشارهای عصبی و استرس میتوانند باعث بالارفتن شدید فشار خون بهطور ناگهانی شوند. اگر این افزایشهای ناگهانی بهطور مداوم و مثلاً روزانه رخ بدهند، امکان آسیبرساندن به رگهای خونی، قلب و کلیه به وجود میآید. چنین روندی میتواند منجر به فشار خون بالا مزمن هم شود. در واقع، فشار خون عصبی در نتیجه واردشدن استرس و فشار عصبی به بدن است. افرادی که استرس بالایی دارند یا مضطرب هستند، بیشتر در معرض رفتارها و عادتهایی هم قرار دارند که موجبات بالارفتن فشار خون را فراهم میکنند. از جمله این موارد باید به سیگارکشیدن، نوشیدن الکل یا پرخوری اشاره کنیم. بعضی از داروهایی که برای درمان اضطراب و استرس استفاده میشوند هم در بالارفتن فشار خون نقش دارند. چه داروهایی؟ برای مثال باید از داروهای مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs) در این زمینه یاد کنیم.
استرس و فشار خون چه رابطهای دارند؟
زمانی که بدن در معرض استرس و فشار عصبی قرار میگیرد، بعضی از هورمونها افزایش پیدا میکنند. این هورمونها موجب بالارفتن ضربان قلب و تنگشدن رگهایی خونی میشوند. چنین روندی، فشار خون را برای مدتی بالا میبرد. باید بدانید که هیچ مدرک و شواهدی مبتنی بر این وجود ندارد که استرس به خودیِ خود میتواند فشار خون را در بلندمدت بالا ببرد اما واکنشهای ناسالم نسبت به استرس با بالارفتن فشار خون و در واقع شکلگیری فشار خون عصبی همراه است. چنین چیزی میتواند ریسک سکتههای مختلف را هم افزایش بدهد.
فرق فشار عصبی با فشار خون بالا چیست؟
فشار خون میتواند در نتیجه فشار عصبی که به بدن وارد میشود، بالا برود. در این حالت، گفته میشود که فشار خون عصبی پیدا کردهاید. در واقع، تفاوت میان این دو در دلیلیشان است. فشار خون عصبی در نتیجه فشارهای عصبی و استرسآور رخ میدهد و فشار خون بالا در حالتهای دیگر میتواند دلایل مختلف متنوع دیگری هم داشته باشد.
علائم فشار خون عصبی چیست؟
رابطهای مستقیم و دوسویه میان فشار خون عصبی و استرس وجود دارد. هم استرس میتواند باعث بروز فشار خون بالا شود و هم بالارفتن فشار خون موجب افزایش استرس میشود. از علائم مشترک این دو حالت باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- تنگی نفس
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- تغییر در بینایی و دید
زمانی که فشار خون در بدن بالا میرود، علائمی ایجاد میکند که استرسآور و نگرانکننده است. عکس این موضوع هم که وجود دارد و یعنی بالارفتن استرس موجبات فشار خون بالا را فراهم میکند.
دلایل فشار خون عصبی چیست؟
فشار خون به معنای اندازهگیری فشار یا قدرت خونی است که به دیوارههای رگها وارد میشود. اگر این فشار زیاد باشد، فرد مبتلا به فشار خون بالا خواهد بود. حال اگر چنین چیزی در نتیجه استرسها و فشارهای عصبی رخ بدهد، فشار خون عصبی شکل میگیرد. در واقع، دلیل فشار خون عصبی چیزی نیست جز بالارفتن سطح اضطراب و استرس بدن. حالات عصبی مانند استرس، اضطراب، انزوا و غم از دستدادن میتوانند روی فشار خون اثر بگذارند و آن را بالا ببرند. باید یادآوری کنیم که استرس و اضطراب یا فشار عصبی بهطور واضح و مستقیم روی فشار خون اثر نمیگذارند بلکه عوارضشان است که چنین نتیجهای در پی دارد. برای مثال، هورمونهایی که در زمان فشار عصبی در بدن تولید میشود، امکان تخریب شریانها را به وجود میآورد. این مشکل میتواند موجب بیماریهای قلبی هم بشود.
عوارض فشار خون عصبی چیست؟
به طور معمول، استرس فشار خون را بهطور ناگهانی بالا میبرد اما زمانی که استرس رفع میشود، فشار خون به حالتی بازمیگردد که قبل از استرس وجود داشت. با این حال، استرسهای ناگهانی و افزایش فشار خون میتواند سکته و حملات قلبی را به همراه بیاورد. آسیبدیدن رگهای خونی، قلب و کلیه هم از عوارض فشار خون عصبی هستند.
فشار عصبی و خون دماغ شدن
استرس بهتنهایی نمیتواند باعث خونریزی بینی شود. با این حال، اگر در نتیجه استرس و اضطراب شدید، فشار خونتان بالا برود، امکان خوندماغشدن قوت میگیرد.
درمان فشار خون عصبی چیست؟
برای درمان فشار خون عصبی از روشهای مختلفی استفاده میشود. روشهایی که با تغییر سبک زندگی همراه هستند یا مصرف داروها و قرصها در این زمینه تجویز و توصیه میشوند.
درمان خانگی فشار خون بالا عصبی
از جمله درمانهای خانگی فشار خون عصبی باید به مواردی اشاره کنیم که همراه با تغییراتی در سبک زندگی هستند. از جمله:
- ورزش منظم
- ترک الکل و مواد مخدر
- بهرهمندی از رژیم غذایی سالم
- رسیدن به توده بدنی و وزن سالم
قرص فشار خون عصبی
داروهای زیادی وجود دارند که میتوانند علامتهای اضطراب و استرس را کاهش بدهند. مصرف این داروها، راهی برای دوری از فشار عصبی و در امانماندن از فشار خون عصبی است. از جمله این قرصها باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- بوسپیرون (buspirone)
- داروهای ضدافسردگی
- بنزودیازپینها (benzodiazepines)
- بتا بلاکرها یا مسدودکنندههای بتا (beta-blockers)
برای درمان فشار خون بالا هم از داروهای زیر استفاده میشود:
- داروهای ادرارآور
- مسدودکنندههای کانال کلسیم
- بتا بلاکرها
- آلفا بلاکرها
- گشادکنندههای عروق
- آنتاگونیستهای آلدوسترون (aldosterone antagonists)
- مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
- مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II
- مهارکنندههای رنین (renin inhibitors)
افت فشارخون عصبی چگونه است؟
برای اینکه فشار خون عصبی را پایین بیاورید، باید روی روشهایی برای کاهش استرس و از بینبردن فشار عصبی تمرکز کنید. تمرین تنفس عمیق و استفاده از روشهای آرامشبخشی که ماهیچههای بدن را تسکین میدهند و آرام میکنند هم در افت فشار عصبی نقش مهمی دارند. خواب کافی و مواجهشدن با مشکلات و چالشها بهجای فرارکردن از آنها هم راهی است که به شما در زمینه کاهش فشار عصبی و در نتیجه فشار خون کمک میکند.
فشارخون عصبی در طب سنتی چیست؟
مدتی است که استقبال از طب سنتی هم زیاد شده و این میتواند نتایج نامطلوبی با خود به همراه داشته باشد. بسیاری از تجویزات این زمینه یعنی طب سنتی با مطالعات و پژوهشهایی همراه نیستند که از نظر علمی و زیر نظر متخصصان و دانشمندان آزمایش شدهاند. امکان دارد که بعضی از داروهای طب سنتی، مشکلی را حل کنند اما چالشهای جدیدی به وجود بیاورند و بدن را در معرض خطرات دیگری بگذارند. بنابراین، بهتر است که در بهکارگیری توصیههای طب سنتی جهت درمان فشار خون عصبی محتاط باشید.
درمان گیاهی فشار خون بالا عصبی
در طب سنتی از داروهای گیاهی و موادی مانند سیر، عناب، زعفران، زردچوبه و موارد دیگر استفاده میشود. طریقه استفاده از این مواد و تناسبشان با وضعیت بدنی هرکس مشخص نیست. از نظر علمی، چنین روندی برای درمان حاوی ریسک است و مطلوب بهشمار نمیرود.
فشارخون عصبی در بارداری چگونه است؟
فشارهای عصبی و استرسهای موجود در دوران بارداری میتواند فشار خون را بالا ببرد. بالارفتن فشار خون در دوران بارداری به پرهاکلامپسی (preeclampsia) معروف است. امکان زایمان زودتر از موعد و به دنیاآوردن نوزادی با وزنی کمتر از حد طبیعی هم در چنین شرایطی، دور از ذهن نخواهد بود.
فشار خون عصبی خطرناک است؟
بله این وضعیت میتواند توأم با خطراتی باشد. زمانی که فشار خون بالا میرود، امکان بروز سکتهها و حملات قلبی هم پررنگ میشود. در واقع، همیشه چنین چیزی رخ نمیدهد اما احتمالش وجود دارد. برای همین است که باید با مدیریت استرس و اعصاب، بدن را از قرارگرفتن در شرایط و وضعیتهای خطرناک دور نگه دارید. تکنیکهای آرامشبخش از جمله مواردی هستند که باید همیشه در زندگی به کار بگیرید. البته در چنین شرایطی، رویکرد صحیح این است که هر چه سریعتر، توسط یک متخصص قلب، تحت درمان قرار بگیرید. خوشبختانه در تمامی شهرهای ایران، امکان ثبت نوبت و مراجعه به پزشکان متخصص در این حوزه، وجود دارد. مثلا اگر ساکن تهران هستید، میتوانید از میان بیش از 267 دکتر قلب تهران ، متخصص مورد نظر خود را انتخاب کرده و اینترنتی، نوبت خود را ثبت کنید.
چگونه فشار خون عصبی را پایین بیاوریم؟
برای کاهش فشار خون عصبی باید با اقداماتی آشنا باشید که در ادامه، تعدادی از آنها را معرفی میکنیم. چه اقداماتی؟ پیش از نامبردن آنها باید به شما یادآوری کنیم که اگرچه بعد از رفع استرس و فشار عصبی، فشار خون به حالت طبیعی بازمیگردد اما برای تمام افراد، چنین چیزی رخ نمیدهد.
بهتر است که از ابتدا از عصبیشدن خود جلوگیری کنید یا در زمان استیلای خشم و استرس از روشهای زیر کمک بگیرید:
- برنامهریزی دقیق؛ اگر فرد پرمشغلهای هستید، برنامهریزی دقیق و منطقی برای خود تدارک ببینید تا در بحرانهای زمانبندی اسیر نشوید و استرس به شما وارد نشود.
- تنفس عمیق؛ کشیدن نفسهای عمیق و آرامآرام هم راهی برای کنترل استرس است.
- ورزش مداوم؛ فعالیتهای فیزیکی باعث کاهش استرس میشود. با ورزش میتوانید از دچارشدن به استرس و در نتیجه بالارفتن فشار خون عصبی مصون بمانید.
- مدیتیشن و یوگا؛ این فعالیتها هم نقش پررنگی در کاهش سطح استرسها دارند.
- خواب کافی؛ بیخوابی روی سطح استرس و حال عمومیتان اثرات زیادی میگذارد. پس به خواب کافی دقت کنید.
مراقب فشار خون و اعصابتان باشید
برای اینکه خود را از ابتلا به فشار خون بالا دور نگه دارید، بهتر است که به یکی از عوامل پررنگ در این زمینه یعنی کنترل استرس دقت کنید. مدیریت فشارهای عصبی زندگی راهی برای سالمتر زندگیکردن است.
هرگونه مشکلی که درباره فشار خونتان وجود دارد هم باید با مراجعه به متخصص قلب و عروق پیگیری شود. هیچ چیزی را در این زمینه دستکم نگیرید. برای دریافت نوبت میتوانید از نوبت دهی آنلاین سایت دکتردکتر هم کمک بگیرید.
پرسشی درباره فشار خون عصبی در ذهنتان باقی نمانده است؟ با ما درمیان بگذارید تا پاسخش را برایتان آماده کنیم.
منابع:
ibcces.org
mayoclinic.org
healthline.com
mayoclinic.org
خیلی خیلی عالییی واقعا ممنونم خدا خیرتون بده بی نهایت الهی دوستان گلل
تشکر از اشتراک گزاری نظرتون
خانم شهدوست سلام
شما همون نویسنده رمان هستید؟!🥺
عالی بود من خیلی استرس دارم کلا به دلیل از دست دادن خواهر و برادر کوچکتر از خودم فشار خیلی زیادی بهم وارد شد دوسال هست که این اتفاق افتاده و باعث بوجود آمدن مشکلات روحی و روانی زیادی شده فشار خون من نوسان داره گاهی میره رو سیزده رو ده گاهی دوازده رو نه وقتی این اعداد رو میبینم ناخودآگاه استرس میگیرم بعدش میره یک کم بالاتر نهایتا تا چهارده هم رسیده ولی سعی کردم با آرامش کنترلش کنم و پیش دکتر هم رفتم یک قرص استفاده میکنم وقتی آرامش دارم کاملا تنظیمه ولی وقتی استرس میگیرم تا همون حد ۱۴ میره بالا بعد در عرض چند دقیقه دوباره میاد پایین در هر حال مطلب شما فوق العاده مفید بود استفاده کردم خیلی متشکرم