به‌طور غیرعادی عرق می‌کنید و در محیط‌های گرم یا سرد، احساس سرما در بدن دارید؟ حتی وقتی گرمتان است هم لرز دارید؟ شما دچار عرق سرد هستید؛ اما علت عرق سرد چیست؟ این عارضه می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله افت فشار خون، تغییرات هورمونی، اختلالات هورمونی، استرس و اضطراب، عفونت یا حتی مشکلات جدی‌تر، مانند حمله قلبی رخ دهد. برای تشخیص دقیق علت و درمان مناسب، حتماً به پزشک مراجعه کنید و از اهمیت بررسی علت عرق سرد غافل نشوید. درمان‌های دارویی و تغییر سبک زندگی می‌توانند در کنترل و پیشگیری عرق سرد مؤثر باشند. در این مقاله از دکتردکتر از درمان عرق سرد برایتان می‌گوییم و بررسی بیشتری بر موضوع عرق سرد نشانه چیست، می‌کنیم.
عرق سرد کردن نشانه چیست؟
عرق‌کردن عملکردی طبیعی در بدن است. زمانی عرق می‌کنید که بدنتان خیلی گرم شده و نیاز به خنک‌شدن دارد. مثلاً وقتی بیرون گرم است، ورزش می‌کنید یا حتی مضطرب، عصبی و دچار ترس هستید هم تعریق اتفاق می‌افتد.
دکتر اریک بلاتینگر ( Erik Blutinger) متخصصی در این زمینه است که می‌گوید:
عرق کردن، پاسخ بدن شما به فشارهای مختلف داخلی و خارجی است. تعریق معمولی بدن را از طریق تبخیر خنک می‌کند و در پاسخ به گرمای بیش از حد یا فعالیت بدنی رخ می‌دهد اما عرق سرد با حس رطوبت روی پوست و احساس سرما همراه است.
عرق سرد شامل لرز یا تعریق شبانه است و می‌تواند در پاسخ به وضعیت نامناسب سلامتی، مانند بیماری قلبی، دیابت و مسمومیت غذایی رخ بدهد. به طور کلی، متخصصان معتقدند که عرق سرد زمانی رخ می‌دهد که هم دچار تعریق می‌شویم و هم سردمان است.
عرق سرد در کدام نواحی است؟
بدن، عرق را که شامل آب، آمونیاک، اوره، نمک و قند است، از طریق منافذ روی پوست آزاد می‌کند. سپس عرق تبخیر می‌شود و بدن را خنک می‌کند. اگر در طول این فرآیند احساس سرما هم کنید، یعنی دچار عرق سرد شده‌اید. علت عرق سرد می‌تواند طیف وسیعی را شامل شود. به طور کلی، تعریق روی بخش‌های زیر رخ می‌دهد:
- بازوها
- پاها
- کف دست
- عرق سرد پیشانی
عرق کردن کف دست و پیشانی از رایج‌ترین نواحی است که دچار تعریق می‌شوند.
دلایل عرق سرد چیست؟
علت عرق سرد می‌تواند متفاوت باشد و اغلب با پاسخ جنگ یا گریز بدن ارتباط دارد یعنی زمانی که بدن خود را برای فرار یا آسیب‌دیدن آماده می‌بیند. از دلایل این وضعیت باید به موارد زیر هم اشاره کنیم:
| دلیل | توضیح |
| شوک عصبی، ترس شدید | واکنش بدن به استرس شدید و احساس خطر است. بدن برای مقابله با خطر، هورمون‌هایی مانند آدرنالین ترشح می‌کند که باعث افزایش ضربان قلب، تنفس و تعریق می‌شود. |
| تعریق غیرطبیعی | اختلال در عملکرد غدد عرق که باعث تعریق بیش از حد می‌شود. این اختلال می‌تواند به دلایل مختلفی مانند ژنتیک، بیماری‌های عصبی و برخی داروها رخ دهد. |
| عفونت یا سپسیس | عفونت‌های شدید بدن، به خصوص زمانی که به سپسیس منجر شود، باعث التهاب گسترده و آزاد شدن مواد شیمیایی در بدن می‌شود که به نوبه خود باعث تعریق می‌شود. |
| حالت تهوع، ضعف، سرگیجه، غش کردن | این علائم اغلب همراه با بیماری‌ها یا شرایطی هستند که باعث کاهش فشار خون، کاهش قند خون یا اختلال در عملکرد مغز می‌شوند و در نتیجه تعریق سرد ایجاد می‌شود. |
| درد شدید ناشی از آسیب‌دیدگی | درد شدید باعث فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک می‌شود که به نوبه خود باعث افزایش ضربان قلب، تنفس و تعریق می‌شود. |
| هورمون استرس، تغییر سطح آدرنالین | هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول باعث افزایش ضربان قلب، تنفس و تعریق می‌شوند. |
| میگرن | در برخی افراد، میگرن با علائمی مانند تهوع، استفراغ و تعریق همراه است. |
| دیابت | کاهش شدید قند خون (هیپوگلیسمی) می‌تواند باعث تعریق، لرزش و احساس گرسنگی شود. |
| هیپوکسی | کاهش اکسیژن رسانی به بافت‌های بدن به دلیل مشکلات قلبی، ریوی یا گردش خون می‌تواند باعث تعریق شود. |
| فشار خون بالا | نوسانات شدید فشار خون می‌تواند باعث تعریق، سرگیجه و ضعف شود. |
| سندروم پیش از قاعدگی (PMS) | تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی می‌تواند باعث علائمی مانند نفخ، حساسیت پستان و تعریق شود. |
| یائسگی | تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌تواند باعث گرگرفتگی و تعریق شبانه شود. |
| هیپوگلیسمی | کاهش شدید قند خون که می‌تواند به دلیل دیابت یا مصرف برخی داروها رخ دهد. |
| مشکلات تیروئیدی | اختلال در عملکرد تیروئید می‌تواند باعث افزایش متابولیسم و تعریق شود. |
موارد نام‌برده شده همگی علت عرق سرد در کودکان، علت عرق سرد در سالمندان و بقیه سنین است که در شرایط حاد نیازمند تست‌های پزشکی و مراجعه به پزشک دارد.
علائم شوک
شوک زمانی اتفاق می افتد که بدن شما به شرایط محیطی یا آسیب شدید واکنش نشان می‌دهد. هنگامی که بدن دچار شوک می‌شود، اندام‌ها به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند. اگر بدن برای مدت طولانی در حالت شوک بماند، اندام‌ها آسیب می‌ببینند. در برخی موارد، شوک در صورت درمان‌نشدن کشنده هم خواهد بود. علائم دیگر عبارتند از:
- پوست رنگ‌پریده غیر طبیعی
- تنفس سریع و پی در پی
- نبض غیر طبیعی بالا
- احساس بیماری یا استفراغ
- مردمک‌های غیر طبیعی بزرگ (گشاد شده)
- احساس ضعف یا خستگی
- احساس سرگیجه‌داشتن
- اضطراب غیرطبیعی یا احساس استرس
عوامل تحریک‌کننده تعریق که پیش‌تر ذکر شد را می‌توان با درمان‌های دارویی بهبود بخشید.
عفونت یا سپسیس با عرق سرد
عفونت‌ها می‌توانند در اثر حمله باکتری‌ها یا ویروس‌ها به بافت‌های بدن ایجاد شوند. در بسیاری از موارد، عفونت‌ها باعث می‌شوند که بافت‌ها ملتهب شوند، زیرا سیستم ایمنی بدن سعی می‌کند با عفونت مبارزه کند. سپسیس زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن به یک عفونت باکتریایی یا ویروسی جدی در شکم، ریه‌ها، سیستم ادراری یا سایر بافت‌های اصلی بدن پاسخ بدهد. در زمان عفونت، التهاب می‌تواند در کل بدن رخ بدهد و باعث لخته‌شدن خون یا ریختن آن به بیرون از رگ‌های خونی شود. این امر دریافت خون و اکسیژن تازه را برای اندام‌ها سخت‌تر می‌کند و باعث عرق سرد می‌شود. سپسیس گاهی تهدیدکننده زندگی است. بنابراین گاهی علت عرق سرد می‌تواند در ارتباط با بیماری‌های عفونی باشد. اگر عرق سرد با هر یک از علائم زیر دارید، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید:
- عرق سرد و تب
- عرق سرد و لرزش بدن
- تنفس عمیق و سریع و پی در پی
- تپش قلب و عرق سرد
- از دست دادن هوشیاری
دانستن موارد بالا به شما در تشخیص علل عرق سرد کمک خواهد کرد.
سرگیجه به همراه عرق سرد و حالت تهوع نشانه چیست؟
حالت تهوع زمانی رخ می‌دهد که احساس می‌کنید مریض هستید و می‌خواهید استفراغ کنید. حالت تهوع می‌تواند به دلایل زیادی ایجاد شود، مانند پرخوری یا مصرف برخی داروها. سرگیجه به دلیل مشکلات گوش داخلی و اتصالات آن به مغز ایجاد می‌شود.
در صورت مشاهده سایر علائم رایج سرگیجه، از جمله موراد زیر و عرق سرد باید به پزشک مراجعه کنید:
- حرکت پرش چشم (نیستاگموس)
- تاری دید (دوبینی)
- مشکل در راه رفتن
- ضعف یا بی‌حسی غیرطبیعی
- صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- مشکل در صحبت‌کردن
- غش کردن
برای تشخیص دقیق علت سرگیجه و عرق سرد و دریافت درمان مناسب، مشورت با پزشک ضروری است.
غش‌کردن با عرق سرد بدن نشانه چیست؟
غش‌کردن زمانی اتفاق می‌افتد که اکسیژن کافی به مغزتان نمی‌رسد. عرق سرد می‌تواند درست قبل یا بعد از بیهوشی ایجاد شود. غش به دلیل از دست دادن اکسیژن مغز می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- کم آب بودن بدن
- گرم‌شدن بیش از حد یا تعریق بیش از حد به دلیل ورزش یا دمای خارجی
- خون به سرعت از پاهای شما خارج نمی‌شود (جمع شدن)
- خسته بودن بیش از حد
عرق سرد و بیماری قلبی با هم ارتباط دارند. داشتن برخی بیماری‌های قلبی باعث می‌شود ضربان قلب شما خیلی سریع یا خیلی کند شود.
درد شدید ناشی از آسیب‌دیدگی
درد ناشی از آسیب، مانند شکستن استخوان یا ضربه به سر، می‌تواند علت عرق سرد بدن باشد. مصرف داروهای ضددرد، مانند یک داروی ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) نظیر ایبوپروفن (ادویل)، می‌تواند به تسکین درد شدید و توقف عرق سرد کمک کند. قبل از مصرف داروهای مؤثر بر تعریق با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که گزینه بی‌خطری برای شماست.
استرس و عرق سرد
استرس یا اضطراب ناشی از مسئولیت‌های طاقت فرسا در خانه، محل کار یا مدرسه می‌تواند علت عرق سرد باشد. علائم دیگر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد غیرقابل توضیح
- استفراغ
- عضلات منقبض
این اثرات ناشی از استرسی است که بر بدن وارد می‌شود و می‌تواند از رسیدن اکسیژن به مغز یا سایر اندام‌ها جلوگیری کند. ابتلا به یک اختلال اضطرابی هم می‌تواند زندگی را مختل و اثرات طولانی مدتی بر سلامتی ایجاد کند. با استراحت و آرامش، مدیریت استرس و حتی مشاوره روانشناسی می‌توانید استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید.
عرق سرد و سر درد نشانه چیست؟
میگرن نوعی سردرد است که می‌تواند برای مدت طولانی باعث درد شدید شود. عرق سرد معمولاً در طول میگرن اتفاق می‌افتد زیرا بدن شما به درد پاسخ می‌دهد. میگرن می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و زندگی شما را مختل کند. اگر میگرن، شما را از انجام کارهای روزانه باز می‌دارد یا اگر متوجه هر یک از علائم زیر شدید به پزشک مراجعه کنید:
- داشتن مشکل در صحبت کردن
- داشتن تاری دید یا از دست دادن بینایی
- احساس بی‌حسی یا ضعف در یک طرف بدن خود
- شنیدن صداهایی که واقعی نیستند
- احساس حساسیت شدید به صدا یا نور
- احساس سرگیجه یا گیجی
در صورت تداوم و تشدید علائم عرق سرد، حتی در صورت عدم وجود سایر علائم ذکر شده، مراجعه به پزشک توصیه می‌شود.
هیپوکسی (کمبود اکسیژن خون)
هیپوکسی به این معنی است که اکسیژن کافی به اندام‌های بدن نمی‌رسد. این موضوع می‌تواند ناشی از تنفس‌نکردن اکسیژن کافی باشد و زمانی اتفاق بیافتد که دود تنفس می‌کنید یا به ارتفاعات بالا می‌روید و جریان هوا کاهش می‌یابد. وقتی مغز شما اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند، هیپوکسی مغزی رخ می‌دهد. از آنجایی که مغز شما از اکسیژن محروم است، بدن شما با عرق سرد و سایر علائم ذهنی مانند موارد زیر واکنش نشان می‌دهد:
- مشکل در راه‌رفتن یا کنترل سایر حرکات بدن
- داشتن مشکل در توجه
- از دست‌دادن توانایی‌های ادراکی
- داشتن مشکل در تنفس
هیپوکسی شدید می‌تواند باعث از دست دادن هوشیاری یا رفتن به کما شود. اگر هیپوکسی باعث از دست‌دادن کنترل بدن یا احساس بیهوشی شده است، به دنبال کمک فوری پزشکی باشید.
فشار خون بالا
افت فشار خون زمانی اتفاق می‌افتد که فشار خون شما به سطوح بسیار پایین‌تر از حد طبیعی برسد. فشار خون پایین زمانی که می‌خوابید یا فعالیت کمی انجام می‌دهید، کاملاً طبیعی است؛ اما افت فشار خون زمانی جدی است که باعث شود مغز یا سایر اندام‌ها اکسیژن کافی دریافت نکنند. سایر علائم افت فشار خون عبارتند از:
- احساس سرگیجه یا گیجی
- داشتن تاری دید
- بیهوش‌شدن بدون هشدار
- احساس خستگی
- احساس تهوع
در برخی موارد، عرق سرد و فشار خون پایین می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی‌تر، مانند آسیب به اندام‌ها شود.
یائسگی
یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که تعادل دو هورمون استروژن و پروژسترون به طور چشمگیری تغییر کند و چرخه قاعدگی به پایان برسد. همراه با گرگرفتگی ناگهانی، عرق سرد یکی از بارزترین علائم فیزیکی یائسگی است.
هیپوگلیسمی
با هیپوگلیسمی، قند خون شما به زیر سطح طبیعی می‌رسد. بدن به کمبود قند خون مشابه با کمبود اکسیژن واکنش نشان می‌دهد. اگر دیابت دارید، فوراً به دنبال کمک فوری پزشکی باشید تا سطح گلوکز خون خود را بازیابی کنید.
عرق سرد در هنگام ورزش
بروز عرق سرد بعد از پایان ورزش هم رخ می‌دهد. اگر عرق کرده‌اید و ناگهان در معرض هوای سرد قرار بگیرید، تعریق سرد رخ می‌دهد.
علت عرق سرد و تعریق شبانه
شرایط پزشکی و همچنین تغییرات در هورمون‌ها و محیط خواب می‌تواند دلیل عرق سرد در خواب شود. با تنظیم دمای اتاق خواب، این مشکل را مدیریت کنید و برای بهبود وضعیت خود، تشک، رختخواب یا لباس خواب را تغییر دهید.
برای رفع این دلیل عرق سرد در خواب، می‌توانید از موارد زیر استفاده کنید:
- از پنکه استفاده کنید.
- پنجره‌ها را باز کنید.
- لباس خواب بپوشید و از ملافه‌های سبک استفاده کنید.
اگر مشکل تعریق شبانه به طور مداوم تکرار می‌شود و علت عرق سرد در خواب را نیافتید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن بررسی شود.
عرق سرد در بارداری
پیگیر درمان سریع عرق سرد در بارداری باشید چون می‌تواند با تب همراه شود و خطرآفرین باشد. این مورد می‌تواند به‌دلیل استرس، عفونت یا پایین‌بودن قند رخ بدهد.
عرق سرد و معده درد
وجود عفونت‌هایی در معده و دستگاه گوارش هم می‌تواند دلیل عرق سرد بدن باشد. همیشه زمانی که تعریق سرد با علامت دیگری مانند معده درد یا اسهال همراه می‌شود، باید به دکتر مراجعه کنید و مسأله را جدی بگیرید. یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت نوبت دکتر هم استفاده از سامانه دکتردکتر است که به شما امکان وقت‌گرفتن اینترنتی را می‌دهد.
عرق سرد نوزاد در سرماخوردگی
امکان دچارشدن به عرق سرد در نوزادان و کودکان هم وجود دارد. زمانی که بچه‌ها دچار علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا می‌شوند، چنین چیزی رخ می‌دهد. تب‌کردن به عنوان واکنشی در برابر دفع میکروب‌ها و در پی آن تعریق سرد هم رخ می‌دهد.
علت عرق سرد بعد از تب
در زمان تب کردن بدن در حال تلاش برای رساندن دمای خود به حالت تعادلی است. نوسانات بالارفتن و پایین‌آمدن دما هم در آن صورت می‌گیرد. عرق سرد در سرماخوردگی به همین علت است. اگر با چنین واکنشی از سوی بدن روبه‌رو می‌شوید، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به متخصص عفونی ایده خوبی برای پیگیری مشکلات ویروسی است.
درمان عرق سرد چگونه است؟
درمان بستگی به این دارد که چه چیزی دلیل عرق سرد پیشانی شماست. نوشیدن آب زیاد در طول روز می تواند از کم آبی بدن شما جلوگیری کند. ورزش منظم و اجتناب از عاداتی مانند سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل زیاد هم از عرق سرد جلوگیری می‌کند.
در برخی موارد که میزان اکسیژن بدن کم است، نفس‌های عمیق به بازیابی اکسیژن خون کمک می‌کند. تکنیک‌های مدیتیشن و تمدد اعصاب می‌توانند به آرام کردن اضطراب یا استرس کمک کنند.
شرایط زمینه‌ای را هم می‌توان با داروها کنترل کرد، از جمله:
- داروهای ضدتعریق تجویزی (قرص برای عرق سرد)
- مسدودکننده‌های عصبی
- داروهای ضدافسردگی
- تزریق بوتاکس، که می‌تواند اعصابی را مسدود کند که به مغز دستور تعریق می‌دهند.
درمان عرق سرد در کودکان و بزرگسالان به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. در حالی که تنظیم دمای محیط و تغییر در سبک زندگی و تغذیه سالم می‌تواند در بسیاری از موارد مؤثر باشد، برای درمان ریشه‌ای مشکل، تشخیص دقیق علت عرق سرد پیشانی توسط پزشک ضروری است. در برخی موارد، داروهای خاصی مانند داروهای ضدتعریق تجویزی یا مسدودکننده‌های عصبی ممکن است تجویز شوند. همچنین، درمان سرگیجه و عرق سرد که ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد، نیاز به بررسی کامل توسط پزشک دارد.
درمان عرق سرد با دارو
عرق سرد پیشانی نشانه چیست؟ عرق سرد پیشانی می‌تواند نشانه‌ای از شرایط مختلفی از جمله افت فشار خون، شوک، کم آبی بدن، یا عفونت باشد. همچنین، عرق بعد از تب نشانه چیست؟ این می‌تواند نشان‌دهنده بهبودی از بیماری باشد. با این حال، در برخی موارد، عرق سرد می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد. علت عرق سرد در سرماخوردگی نیز می‌تواند به دلیل تب و تغییرات دمایی بدن باشد. درمان عرق سرد در سرماخوردگی معمولاً با کنترل تب و درمان علت اصلی سرماخوردگی صورت می‌گیرد. در برخی موارد، داروهایی مانند داروهای ضد تب و مسکن‌ها برای کاهش علائم و بهبودی سریع‌تر تجویز می‌شوند. اما برای درمان قطعی و جلوگیری از عود عرق سرد، تشخیص دقیق علت زمینه‌ای توسط پزشک و درمان آن ضروری است. سردرد و عرق سرد نیز ممکن است به صورت همزمان رخ دهند.
درمان عرق سرد با روش خانگی
برای عرق سرد چی بخوریم؟ برای عرق سرد چی خوبه؟ این سوالی است که بسیاری از افراد به دنبال پاسخ آن هستند. خوشبختانه، برخی درمان‌های خانگی می‌توانند به کاهش عرق سرد کمک کنند. نوشیدن آب کافی، مصرف غذاهای سبک و سالم، استراحت کافی، ورزش سبک، دوش آب ولرم و استفاده از گیاهان دارویی مانند بابونه، نعناع و ریشه زنجبیل می‌تواند به کاهش تعریق بیش از حد کمک کند.
با این حال، توجه داشته باشید که درمان‌های خانگی برای عرق سرد می‌توانند به عنوان مکمل درمان‌های پزشکی مورد استفاده قرار گیرند، اما برای تشخیص دقیق علت عرق سرد و درمان آن، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. علت عرق سرد و ضعف ناگهانی می‌تواند بسیار جدی باشد و نیاز به بررسی پزشکی دارد. اگر همراه با عرق سرد علائم دیگری مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا سرگیجه را تجربه می‌کنید، حتما به اورژانس مراجعه کنید.
پیشگیری عرق سرد
عرق سرد، احساس ناگهانی و ناخوشایند تعریق، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. تعریق سرد نشانه چیست؟ این سوال بسیاری از افراد است. علت عرق سرد می‌تواند اغلب شرایط استرس‌زا، بیماری‌ها و اختلالات مختلف باشد. علت عرق سرد و حالت تهوع می‌تواند شامل کاهش قند خون، افت فشار خون، عفونت‌ها و مشکلات قلبی باشد. عرق سرد و حالت تهوع اغلب به صورت همزمان ظاهر شده و نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر هستند. و اما چه زمانی عرق سرد نشانه بیماری جدی است؟ اگر عرق سرد همراه با علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه شدید، یا تغییرات ناگهانی در ضربان قلب باشد، باید سریعاً برای درمان عرق سرد به پزشک مراجعه کنید.
برای پیشگیری از عرق سرد، می‌توانید اقداماتی را در پیش بگیرید. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل، سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و آب، به حفظ تعادل بدن کمک می‌کند. ورزش منظم، به ویژه ورزش‌های هوازی، به بهبود گردش خون و کاهش استرس کمک می‌کند. همچنین، مدیریت استرس از طریق تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن، یوگا و مشاوره روانشناسی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. خواب کافی نیز برای سلامتی عمومی بدن ضروری است. برای کمک از یک متخصص در زمینه درمان عرق سرد، می‌توانید از سامانه دکتردکتر استفاده کنید.
سوالات متداول عرق سرد
منابع
health.com
healthline.com
