فتق دیافراگم چیست؛ علل و علائم، خطر ها و درمان

دیافراگم یک مانع عضلانی گنبدی شکل بین قفسه سینه و حفره شکمی است که قلب و ریه ها را از اندام های شکمی (معده، روده، طحال و کبد) جدا می کند. فتق دیافراگم زمانی اتفاق می‌افتد که یک یا چند اندام شکمی از طریق یک نقص (باز شدن) در دیافراگم به سمت قفسه سینه حرکت می‌کنند. این نوع نقص می تواند در بدو تولد وجود داشته باشد یا در مراحل بعدی زندگی ایجاد شود. این فتق یک اورژانس پزشکی است و برای اصلاح نیاز به جراحی فوری دارد.

 

علل فتق دیافراگم چیست؟

فتق دیافراگم مادرزادی (CDH) به دلیل رشد غیر طبیعی دیافراگم در حین شکل گیری جنین است. نقص در دیافراگم جنین به یک یا چند اندام شکمی اجازه می دهد تا به قفسه سینه حرکت کرده و فضایی که جایگاه ریه است را اشغال کنند. در نتیجه، ریه ها نمی توانند به درستی رشد کنند. در اکثر موارد، این وضعیت تنها یک ریه را تحت تاثیر قرار می دهد.

فتق دیافراگم اکتسابی (ADH) معمولاً نتیجه یک آسیب نافذ یا بلانت است. تصادفات رانندگی و سقوط باعث اکثر جراحات می شوند. صدمات نافذ معمولاً به دلیل ضربه چاقو یا گلوله است. جراحی روی شکم یا قفسه سینه نیز ممکن است باعث آسیب تصادفی به دیافراگ شود. به ندرت، فتق دیافراگم ممکن است بدون دلیل شناخته شده رخ دهد و تا زمانی که آنقدر شدید شود که علائم ایجاد کند، تشخیص داده نشود.

عوامل خطر فتق دیافراگم چیست؟

اکثر فتق های مادرزادی دیافراگم ایدیوپاتیک هستند و علت آن ها ناشناخته است. اعتقاد بر این است که ترکیبی از چندین عامل منجر به ایجاد آن ها می شود. ناهنجاری های کروموزومی و ژنتیکی، قرار گرفتن در معرض خطرات محیطی و مشکلات تغذیه ای ممکن است در شکل گیری این فتق ها نقش داشته باشند. همچنین می تواند در اثر سایر مشکلات ارگانی مانند رشد غیر طبیعی قلب، دستگاه گوارش یا دستگاه ادراری تناسلی رخ دهد.

عوامل زیر ممکن است خطر فتق دیافراگم اکتسابی را افزایش دهند:

  •  جراحات صریح ناشی از تصادف رانندگی
  • اعمال جراحی روی قفسه سینه یا شکم
  • سقوط هایی که بر ناحیه دیافراگم تأثیر می گذارد
  •  زخم های چاقو
  •  زخم های گلوله

 

علائم فتق دیافراگم چیست؟

شدت علائم فتق دیافراگم بسته به اندازه، علت و اندام های درگیر می تواند متفاوت باشد.

 

دشواری در تنفس

این عارضه معمولاً بسیار شدید است. در CDH، از رشد غیر طبیعیی ریه ها ناشی می شود و در ADH، زمانی اتفاق می افتد که ریه ها به دلیل فشار نمی توانند به درستی کار کنند.

 

تاکی پنه (تنفس سریع و کم عمق)

ممکن است ریه ها سعی کنند سطوح پایین اکسیژن در بدن را با سرعت بیشتر کار، جبران کنند.

 

تغییر رنگ آبی پوست

هنگامی که بدن اکسیژن کافی از ریه های شما دریافت نمی کند، می تواند رنگ پوست را آبی به نظر برساند (سیانوز).

 

 تاکی کاردی (ضربان قلب سریع)

قلب ممکن است سریع تر از حد معمول پمپاژ کند تا خون اکسیژن دار بدن را تامین کند.

 

کاهش یا عدم وجود صداهای تنفسی

این علامت در مورد CDH رایج است زیرا ممکن است یکی از ریه های نوزاد به درستی تشکیل نشده باشد.  در این وضعیت صداهای نفس در سمت آسیب دیده وجود ندارد یا شنیدن آن بسیار دشوار است.

 

صداهای روده در ناحیه قفسه سینه

این امر زمانی اتفاق می افتد که روده به سمت حفره قفسه سینه حرکت می کند.

 

 شکم نه چندان پر

ممکن است در هنگام لمس (معاینه بدن با فشار دادن روی نواحی خاص) شکم کمتر از آنچه که باید پر باشد. این به دلیل هل دادن اندام های شکمی به سمت حفره قفسه سینه است.

فتق دیافراگم چیست؛ علل و علائم، خطر ها و درمان

فتق دیافراگم چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشکان معمولاً می توانند فتق دیافراگم مادرزادی را قبل از تولد نوزاد تشخیص دهند. حدود نیمی از موارد در طول معاینه سونوگرافی جنین آشکار میشود. همچنین ممکن است مقدار مایع آمنیوتیک (مایعی که جنین را احاطه کرده و از آن محافظت می کند) در داخل رحم افزایش یابد.

پس از تولد، ناهنجاری های زیر ممکن است در طول معاینه فیزیکی ظاهر شوند:

  • حرکات غیر طبیعی قفسه سینه
  •  مشکل در تنفس
  •  تغییر رنگ آبی پوست (سیانوز)
  • عدم وجود صداهای نفس در یک طرف قفسه سینه
  •  صداهای روده در قفسه سینه
  • احساس خالی بودن شکم

آزمایشات زیر معمولاً برای تشخیص CDH یا ADH کافی است:

  • اشعه ایکس
  •  اسکن اولتراسوند (از امواج صوتی برای تولید تصاویری از حفره های سینه و شکم و محتویات آنها استفاده می کند)
  • سی تی اسکن (امکان مشاهده مستقیم اندام های شکم)
  • آزمایش گاز خون شریانی (خون را مستقیماً از شریان می گیرد و سطوح اکسیژن، دی اکسید کربن و اسیدیته یا سطح pH را آزمایش می کند)
  •  MRI  (برای ارزیابی متمرکزتر اندام ها به ویژه در جنین)

 

فتق دیافراگم چگونه درمان می شود؟

فتق دیافراگم که مادرزادی و اکتسابی است معمولاً نیاز به جراحی فوری دارند. برای برداشتن اندام های شکمی از قفسه سینه و قرار دادن دوباره آنها در شکم، باید جراحی انجام شود. سپس جراح دیافراگم را ترمیم می کند. با CDH، جراحان ممکن است 48 تا 72 ساعت پس از زایمان، عمل جراحی را انجام دهند.

جراحی ممکن است در شرایط اضطراری زودتر اتفاق بیفتد یا ممکن است با تاخیر انجام شود. هر موردی متفاوت است. اولین قدم تثبیت کودک و افزایش سطح اکسیژن آن است. انواع داروها و تکنیک ها برای کمک به تثبیت نوزاد و کمک به تنفس استفاده می شود. مراقبت از این نوزادان در مراکزی با بخش مراقبت ویژه نوزادان NICU) ) بسیار تخصصی است. هنگامی که کودک تثبیت شد، جراحی می تواند انجام شود.

بیمار معمولاً باید قبل از جراحی تثبیت شود. از آنجایی که بیشتر موارد ADH به دلیل آسیب است، ممکن است عوارض دیگری مانند خونریزی داخلی نیز وجود داشته باشد. بنابراین، با ADH جراحی باید در اسرع وقت انجام شود.

 

چگونه می توان از فتق دیافراگم جلوگیری کرد؟

در حال حاضر، هیچ راه شناخته شده ای برای جلوگیری از CDH وجود ندارد. مراقبت های اولیه و منظم قبل از زایمان در دوران بارداری برای کمک به تشخیص مشکل قبل از تولد مهم است. این امکان برنامه ریزی و مراقبت مناسب را قبل، حین و بعد از زایمان فراهم می کند.

برخی از اقدامات پیشگیرانه اساسی که می تواند به شما در جلوگیری از ADH کمک کند عبارتند از:

  • رانندگی ایمن و همیشه بستن کمربند ایمنی.
  • اجتناب از فعالیت‌هایی که شما را مستعد آسیب‌های شدید به قفسه سینه یا شکم می‌کند، مانند ورزش‌های شدید.
  • محدود کردن الکل و پرهیز از مصرف مواد مخدر که می‌تواند شما را مستعد حوادث کند.
  •  احتیاط هنگام استفاده از اجسام تیز مانند چاقو و قیچی

 

چشم انداز بلند مدت فتق دیافراگم چیست؟

چشم انداز CDH به میزان آسیب ریه ها و همچنین شدت درگیری سایر اندام ها بستگی دارد. بر اساس تحقیقات فعلی، میزان بقای کلی برای فتق دیافراگم مادرزادی 70-90 درصد است. میزان بقا برای ADH نیز به طور مستقیم با نوع آسیب، سن، و سلامت کلی فرد، و همچنین شدت فتق بر اساس اندازه و سایر اندام‌های درگیر ارتباط دارد.

 

منبع: healthline

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
9 نظرات
  1. فهیمه می گوید

    سلام من دو ساله نفس کشیدنم خیلی سخته ب طوری ک نفس عمیق نمیتونم راحت بکشم یا با خمیازه میاد یا با آه بابت این موضوع خیلیم استرس دارم کلا زندگیمو مختل کرده تورو خدا راهنماییم کنید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      تنگی نفس علل مختلفی دارد از جمله علل ریوی و کم خونی، مشکلات تیروییدی و قلبی
      گاهی اوقات اضطراب و استرس میتواند خود را به شکل احساس تنگی نفس و ناتوانی در نفس عمیق کشیدن نشان دهد
      جهت بررسی به متخصص داخلی مراجعه کنید

  2. آزاد می گوید

    با سلام ، من درست بعد از خوردن غذا از شکمم صدای اب و قار و قور میاد آیا این به خاطر فتق دیافراگمو بالا اومدن روده هست یا زخم معده ام و اسید باعث تولید این صداها میشه؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      واکنش معده و حرکات عضلات معده و ترشح اسید سبب این حالت میتواند بشود

  3. علی۱۳۸۶ می گوید

    سلام و خسته نباشید🌹
    من دیشب رفتم یکم ورزش کردم بعد بارفیکس رفتم چندتا
    از اونموقع یکم پایین تر از قفسه سینه ام درد میکنه و تو نفس کشیدن یکم اذیتم میخواصتم بدونم دیافراگمم پارع نشدع باشه؟؟؟

  4. حسن سلیمی می گوید

    با تقدیم درود و سلام
    بسیار سپاسگزارم از زحمات مدیران محترم سایت ، از بجنورد زحمت دارم خدمتتون ، خانم بنده مدتی است دچار اسپاسم های ریوی شده بطوریکه ۲ سالی است که مرتب طبق تجویز پزشکان متخصص دارو استفاده میکند که متاسفانه هیچگونه اثر مثبتی نداشته ، در یک لحظه اکسیژن به عدد ۴۰ می‌رسد لحظه ی بعد عدد ۸۰ خلاصه اینکه این کپسول اکسیژن است که به داد ما می‌رسد ، مقاله شما را خواندم و ممنون میشم نورچشمان سایت راهنمایی بفرمایید
    ارادتمند حسن سلیمی

  5. خ ت می گوید

    سلام خسته نباشید ایا گریه کودک کع همراه با زور وجمع شدنش هست ممکنه از خوردن شیر مادر که مادر غرای سرد خورده باشه وبا خوردن شیر بچه به دل درد مبتلا بشه که واقعا ۷سته کننده میخوام بدونم را۶ درمان از طریق گرمیجات که مادر بخوره تاثیر داره لطفا راهنمایی کنید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      این کولیک هست
      مادر غذاهای نفاخ نباید بخورد

    2. پروانه سلحشور می گوید

      سلام ورم ویا اب اوردن پرده دیافراگم برااثر بیرون اوردن کیسه صفرا وعمل زیباییی شکم تواما ایا بهبود مییابد سن۵۰ سال

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.