اگر مدفوع شما سبز رنگ است، احتمالاً غذایی حاوی رنگدانه‌های سبز، مانند اسفناج یا سایر سبزیجات، مصرف کرده‌اید. برخی داروها و مکمل‌ها از جمله مکمل آهن، نیز میتوانند باعث این تغییر رنگ شوند.
در نوزادان، مدفوع سبز تیره که به آن مکونیوم (meconium) گفته می‌شود، امری طبیعی است و به دلیل تغذیه با شیر مادر رخ می‌دهد. با این حال، آگاهی از علت مدفوع سبز اهمیت دارد، زیرا در برخی موارد نیاز به بررسی پزشکی دارد.
رنگ مدفوع میتواند نشاندهنده وضعیت سلامت شما باشد. اگر اسهال سبز دارید یا علائمی مانند درد روده، درد رکتوم، تهوع یا دل‌درد را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.
در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، درباره رنگ مدفوع سبز و علل مختلف آن خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
اگر پرسشی دارید، در بخش نظرات بپرسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
مدفوع سبز نشانه چیست؟
مدفوع معمولاً به رنگ قهوه‌ای است، اما تغییر آن به سبز میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. این تغییر ممکن است ناشی از مشکلات گوارشی یا بیماری‌های مرتبط باشد.
البته، مصرف خوراکی‌های حاوی رنگدانه‌های سبز نیز میتواند باعث این تغییر شود. علاوه بر این، مدفوع سبز یکی از عوارض رایج مصرف مکملهای آهن و برخی داروها است و در برخی موارد میتواند نشانه‌ای از عفونت ویروسی باشد. همچنین، افزایش ترشح صفرا، میتواند موجب سبز شدن مدفوع شود. در این صورت، حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید.
| موضوع | توضیحات |
|---|---|
| علت رایج | مصرف غذاهای حاوی رنگدانه سبز (اسفناج، کلم بروکلی)، مکملهای آهن، برخی داروها |
| مدفوع سبز در نوزادان | طبیعی در مکونیوم، مصرف شیر خشک غنی از آهن، عفونتهای روده‌ای، عدم تحمل لاکتوز |
| مدفوع سبز در کودکان | مصرف غذاهای رنگی، مکمل آهن، حساسیت غذایی، عفونتهای ویروسی یا باکتریایی |
| مدفوع سبز تیره | مصرف سبزیجات برگ‌سبز، مکملهای آهن، عبور سریع مدفوع از روده (مانند اسهال) |
| علل پزشکی | بیماری‌های التهابی روده (کرون، کولیت)، سندرم روده تحریک‌پذیر، عفونتهای ویروسی یا باکتریایی، مصرف برخی داروها |
| اسهال سبز | عفونتهای روده‌ای، سندرم روده تحریک‌پذیر، مسمومیت غذایی، مصرف غذاهای آلوده |
| درمان و پیشگیری | بررسی رژیم غذایی، مصرف متعادل فیبر، درمان عفونتهای روده، مراجعه به پزشک در صورت تداوم علائم |
اسهال و مدفوع سبز تیره نشانه چیست؟مدفوع سبز تیره میتواند ناشی از مصرف غذاهای سرشار از سبزیجات با برگ‌سبز یا مکملهای آهن باشد. در برخی موارد، عبور سریع مدفوع از روده به دلیل اسهال یا افزایش ترشح صفرا میتواند باعث این تغییر رنگ شود.
مدفوع سبز تیره میتواند ناشی از مصرف غذاهای سرشار از سبزیجات با برگ‌سبز یا مکملهای آهن باشد. در برخی موارد، عبور سریع مدفوع از روده به دلیل اسهال یا افزایش ترشح صفرا میتواند باعث این تغییر رنگ شود.
علت مدفوع سبز
سبز شدن مدفوع، دلایل مختلفی دارد؛ از خوردن سبزیجات سبز رنگ گرفته تا مشکلات گوارشی یا حتی مصرف دارویی خاص، باعث تغییر رنگ آن میشوند. در ادامه، دلایل مختلف این عارضه را بررسی خواهیم کرد:
مصرف مواد غذایی حاوی رنگدانه سبز
خوردن سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم بروکلی، جعفری و دیگر گیاهان برگ‌سبز میتواند رنگ مدفوع را تغییر دهد.
مکمل‌ها و داروها
مصرف مکمل آهن، برخی آنتیبیوتیکها و داروهای خاص باعث سبز شدن رنگ مدفوع می‌شود.
افزایش ترشح صفرا
صفرا مایعی است که کبد تولید می‌کند و به هضم چربی‌ها کمک می‌کند. در صورتی که مدفوع سریع‌تر از حد معمول از روده عبور کند (مانند شرایط اسهال)، صفرا فرصت کافی برای تغییر رنگ به قهوه‌ای را نخواهد داشت و ممکن است مدفوع سبز شود.
عفونتهای گوارشی
ابتلا به برخی از عفونتهای ویروسی، باکتریایی یا انگلی مانند سالمونلا و ژیاردیا، میتوانند باعث ایجاد اسهال سبز شوند.
اختلالات گوارشی
ابتلا به بیماری‌هایی مانند سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، ممکن است باعث تغییر رنگ مدفوع شوند.
رژیم‌های غذایی خاص
برخی از رژیم‌های غذایی هم به احتمال زیاد باعث سبزشدن مدفوع میشوند. مدفوع سبز گاهی به معنای آن است که غذا به‌طور کامل هضم نشده است یا صفرای (شیره‌های گوارشی) فراوانی دارید. رژیم‌های غذایی مانند پاکسازی کولون، رژیم میوه و سبزی یا رژیم کِتو باعث سبزشدن مدفوع در برخی افراد میشوند.
داروها و مکمل‌ها
مصرف مکملهای آهن میتواند رنگ مدفوع را به سبز تیره (یا سیاه) تغییر دهد. از جمله موادی که در این زمینه نقش دارند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- مکملهای سنا، کاسکارا ساگرادا، ریواس و فیبر
- مکملهای حاوی کلروفیل مانند علف گندم، اسپیرولینا، علف جو، کلرلا و جلبک‌های سبز آبی
- متفورمین، لکساپرو (اسکیتالوپرام)، نایکیل، زولافت (سرترالین)، یا آنتی بیوتیک‌هایی مانند سیپروفلوکساسین
احتمالاً بعد از قطع مصرف داروها، رنگ مدفوع هم تغییر می کند. تغییر رنگ خروجی روده بزرگ و برای مثال، شکل‌گیری مدفوع زرد یا سبز در این مواقع معمولاً مشکلی به همراه ندارد.
علت مدفوع یا اسهال سبز نوزادان
مدفوع سبز نوزاد هم زیاد دیده می‌شود. از دلایل بروز چنین تغییر رنگی باید به کمبود یا فقدان باکتریهای روده نوزاد اشاره کنیم. علت مدفوع سبز و چسبناک در کودکان متفاوت است. دلایلی که باعث سب شدن مدفوع نوزادان میشوند، عبارتند از:
- مصرف مکملهای آهن یا شیر خشک غنی‌شده با آهن که باعث ایجاد مدفوع سبز تیره (یا سبز- سیاه) در نوزادان می‌شود.
- مصرف شیر خشک پروتئین هیدرولیز برای نوزادان که به شیر یا سویا حساسیت دارند استفاده می شود.
- ابتلا به برخی مشکلات روده مانند انگل یا باکتری‌ها و ویروس‌ها هم مدفوع بچه‌ها را سبز می‌کنند.
- عدم تحمل لاکتوز که باعث ایجاد رنگ سبز مدفوع می‌شود.
حساسیت به پروتئین‌های شیر، کمبود آنزیم‌های گوارشی یا سوء جذب کربوهیدرات هم میتواند باعث ایجاد مدفوع سبز در نوزادانی شود که با شیر خشک تغذیه میشوند.
علت مدفوع سبز در کودکان
در نوزادان و کودکان بزرگ‌تر، مدفوع سبز میتواند به دلیل حساسیت به غذایی جدید یا عفونت ویروسی /باکتریایی باشد. اگر سؤال یا نگرانی در مورد مدفوع کودک خود دارید، با دکتر اطفال مشورت کنید.
بخش مهمی از سلامت هر فرد و به ویژه کودکان، وابسته به شکل و شیوه مدفوع آنها است. بروز اسهال یا یبوست، نشانه‌هایی از وجود مشکلی گوارشی هستند.
علت مدفوع سبز و چسبناک در کودک نوپا
در کودکان نوپا، مدفوع سبز رنگ و اسهال با بوی بد اغلب با دندان درآوردن همراه است. مدفوع سبز در کودکان نوپا معمولاً نشانه عفونت ویروسی است. برای جلوگیری از کم آبی ناشی از اسهال باید از مایعات اضافی برای جبران استفاده شود. اگر اسهال یا دفع مدفوع سبز با تب بالا همراه شود، سریعاً باید به پزشک اطفال مراجعه کنید.
علت مدفوع سبز در کودکان و نوجوانان
بچه‌ها اغلب غذاهایی مصرف می‌کنند که دارای رنگ‌های خوراکی هستند، از جمله رنگ سبز، بنفش، آبی و زرد، یا قرمز و آبی. این رنگ‌ها در مواد مطلوب و مورد پسند کودکان فراوان است. در نتیجه، علت بخش مهمی از تغییر رنگ مدفوعشان همین است.
دلایل دیگری هم باعث بروز تغییر رنگ در مدفوع کودکان میشوند. برای مثال، مصرف مکمل آهن یا گاستریت ویروسی از این مواردند. کمبود آنزیم‌های گوارشی مانند عدم تحمل لاکتوز هم علت سبزشدن مدفوع در بچه‌ها هستند.
مدفوع سبز تیره در بزرگسالان
مدفوع، غذای هضم شده است و اگر سبز باشد، یعنی غذاهایی سرشار از رنگدانه‌های سبز، آبی یا بنفش میل کرده‌اید. این رنگ‌ها میتوانند مصنوعی یا طبیعی باشند. سبزیجات و خوراکی‌هایی با این رنگ، مدفوع را سبز می‌کنند. مصرف غذاهای آبی تیره یا بنفش هم گاهی منجر به مدفوع سبز میشوند. برای مثال زغال اخته، انگور و شیرین بیان.
علل پزشکی ایجاد مدفوع سبز در بزرگسالان
برخی مشکلات پزشکی میتوانند باعث تغییر رنگ مدفوع به سبز شوند. این وضعیت اغلب با اسهال همراه است که منجر به عبور سریع‌تر مدفوع از دستگاه گوارش می‌شود.
از جمله دلایل پزشکی این تغییر می‌توان به اسهال، مسمومیت غذایی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، بیماری سلیاک و کولیت زخمی اشاره کرد. همچنین بیماری کرون، سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) و اختلالات خوردن، میتوانند باعث مدفوع سبز شوند.
در برخی موارد، تغییر رنگ مدفوع پس از جراحی‌هایی مانند سزارین یا پیوند مغز استخوان نیز رخ می‌دهد. علاوه‌براین، بواسیر به‌طور غیرمستقیم ممکن است بر بافت و رنگ مدفوع تأثیر بگذارد.
اسهال سبز نشانه چیست؟
عفونتهای ویروسی یا باکتریایی با ایجاد عوارض و علائمی مانند اسهال سبز و آبکی همراه هستند. دلایل دیگری هم باعث بروز اسهال سبزرنگ و آبکی میشوند. برای مثال:
- عدم تحمل لاکتوز یا فروکتوز؛ ناتوانی بدن در هضم کامل برخی قندها
- بیماری‌های التهابی روده؛ بیماری‌های التهاب‌آور روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو
- سندرم روده تحریک‌پذیر؛ اختلال در حرکات روده و ایجاد علائمی مانند اسهال، یبوست و نفخ
- مصرف برخی داروها؛ برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها با به هم‌زدن تعادل باکتریهای موجود در روده
مصرف غذاهای آلوده به باکتری‌ها یا سموم هم میتوانند باعث اسهال شدید شوند.
علائم همزمان و مرتبط با مدفوع سبز
علائم مهمی که باید همزمان با مدفوع سبز به آنها توجه کنید، عبارتند از:
- مدفوع قرمز یا قهوه‌ای
- خارش و خونریزی مقعد
- مدفوع سبز تیره در بزرگسالان
- وجود خون در زمان اجابت مزاج
- رگ‌های خونی متورم در راست روده
- پارگی‌های کوچک در پوست ناحیه مقعد
- تمایل به ادامه دفع مدفوع حتی با روده خالی
- فیستول مقعد یا کانال کوچکی بین انتهای بخش پایانی روده بزرگ و پوست نزدیک مقعد
اگر علائم دیگری مانند حالت تهوع، استفراغ خون یا احساس سیری در معده را هم تجربه می‌کنید، حتماً دکتر بروید و موضوع را پیگیری کنید. هرگونه تغییری از جمله مدفوع سفت یا شل مزمن نیاز به رسیدگی دارند.
درمان مدفوع سبز در بزرگسالان
راه درمان مدفوع سبز
درمان مدفوع سبز در بزرگسالان
درمان سبزی مدفوع وابسته به علت آن است. در ادامه، به دلایل و درمان‌های مرتبط با مدفوع سبز، اشاره خواهیم کرد:
اصلاح رژیم غذایی
در صورتی که مدفوع سبز به دلیل مصرف سبزیجات برگ‌سبز، رنگ‌های خوراکی یا مکمل آهن ایجاد شده باشد، کاهش مصرف این مواد میتواند به بازگشت رنگ طبیعی مدفوع کمک کند.
کنترل داروها و مکمل‌ها
در صورت مصرف مکمل آهن یا برخی آنتیبیوتیکها، مشورت با پزشک درباره تغییر دوز یا جایگزینی دارو ضروری است.
درمان اسهال
اگر اسهال عامل سبز شدن مدفوع باشد، مصرف مایعات کافی، مواد غذایی سبک (مانند برنج و نان تست) و پرهیز از غذاهای چرب و ادویه‌دار میتواند کمک‌کننده باشد.
رسیدگی به عفونتهای گوارشی
در صورت وجود علائمی مانند تب، درد شکمی شدید یا مدفوع آبکی و مکرر، باید به پزشک مراجعه کرد. در برخی موارد، نیاز به مصرف داروهای ضدعفونت یا پروبیوتیک‌ها وجود دارد.
مدیریت بیماری‌های گوارشی
در صورت ابتلا به بیماری‌هایی مانند کرون، سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا کولیت، پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک ضروری است.
درمان مدفوع سبز نوزادان
درمان مدفوع سبز در نوزادان به علت ایجاد آن بستگی دارد و معمولاً در بسیاری از موارد نیازی به اقدام خاصی نیست. بررسی رژیم غذایی مادر، بررسی حساسیت‌های غذایی، درمان عفونتهای گوارشی و کنترل مصرف مکمل آهن، میتوانند راهی برای درمان مدفوع سبز در نوزادان باشند.
درمان مدفوع سبز کودکان
درمان مدفوع سبز در کودکان بستگی به علت آن دارد. اگر ناشی از مصرف سبزیجات یا رنگ‌های خوراکی باشد، کاهش این مواد میتواند رنگ مدفوع را به حالت طبیعی برگرداند.
در صورتی که اسهال یا عفونت گوارشی عامل این وضعیت باشد، مراجعه به متخصص اطفال برای تجویز درمان‌های مناسب مانند مایعات یا داروهای چرک خشک کن، ضروری است.
اسهال سبز رنگ چطور درمان می‌شود؟
مدفوع سبزرنگ و شُل میتواند نشاندهنده عفونتهای انگلی، باکتریایی یا ویروسی باشد که معمولاً با علائمی مانند اسهال، گرفتگی شکم، تهوع، استفراغ و تب همراه است.
برای درمان اسهال سبزرنگ، مراجعه به پزشک و مصرف داروهای مناسب برای هر نوع عفونت ضروری است؛ در عفونتهای باکتریایی، آنتیبیوتیکها لازم است و برای از بین بردن انگل‌ها داروهای ضدانگل تجویز می‌شود. در عفونتهای ویروسی، درمان با مصرف مایعات برای پیشگیری از کم‌آبی و استراحت کافی انجام می‌شود.
چطور می‌توان از سبز شدن مدفوع پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از سفتی مدفوع، اسهال یا سبزشدن آن باید حواستان به غذاهای مصرفی باشد. همیشه با هیداراتاسیون یا آب‌خوردن کافی، مانع از کم‌آبی بدن و اثرگذاری آن روی روند دفع و شکل‌گیری مدفوع شوید. کاهش مصرف مواد غذایی سبزرنگ، محدود کردن مصرف مکملهای آهن و رنگ‌های خوراکی و درمان بیماری‌های گوارشی، از بروز این مشکل جلوگیری می‌کند.
چه زمانی برای مدفوع سبز به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بیش از ۳ روز است که اسهال سبز دارید، باید حتماً به دکتر گوارش مراجعه کنید. اگر مدفوع سبز رنگ در شما با علائم شدیدتری مانند ناراحتی معده، وجود خون در مدفوع یا حالت تهوع همراه باشد، هم باید حتماً به دکتر مراجعه کنید.
برای شناسایی بهترین دکترها، به سامانه دکتردکتر مراجعه کنید. در آنجا، نظرات بیماران پیشین هر پزشک را بخوانید، امتیازاتش را بررسی کنید و به شکل اینترنتی، نوبت بگیرید. برای مشاوره آنلاین با دکتر گوارش، می‌توانید متنی یا تلفنی با بهترین متخصصان ایران صحبت کنید.
منابع:
من دارویی مصرف نمیکنم , مشکل خاص یا رژیم هم ندارم اما مدفوعم گاهی زرد و گاهی سبز تیره هستش. مشکلی وجود داره؟
سلام
اگر اسهال یا یبوست ندارید، دلپیچه و تهوع ندارید موردی ندارد
رنگ مدفوع سیاه و قیری رنگ، سفید یا خاکستری رنگ نیاز به بررسی دارد
بوی اسیدیش برای چیه؟ بارها تو دسشویی حالم به هم خورده
آخ منم همینطور