انواع شکل و رنگ مدفوع در حالت سلامتی و بیماری

همه ما دفع مدفوع را انجام می دهیم. برای برخی، این امر یک ناراحتی ضروری است. برای دیگران، یک بخش لذت بخش و رضایت بخش از فرآیند گوارش است. از زمان های بسیار قدیم کودکان نوپا را مجذوب خود کرده است، و دلیلی برای آن وجود دارد. دفع مدفوع ممکن است موضوع زیبایی نباشد، اما از این روند پیش پا افتاده و در عین حال مرموز، چیزهای زیادی می توان آموخت.

مدفوع دقیقا چیست؟

مدفوع بیشتر غذای هضم نشده، پروتئین ها، باکتری ها، نمک ها و سایر موادی است که توسط روده ها تولید و آزاد می شوند. اگرچه همه افراد از نظر اندازه، شکل و بوی مدفوع منحصر به فرد هستند، اما چند چیز وجود دارد که نشان دهنده مدفوع سالم (یا ناسالم) است.

مدفوع سالم چگونه به نظر می رسد؟

مدفوع سالم می تواند به اندازه افرادی که آن را تولید می کنند متنوع و منحصر به فرد باشد. اما اگر می‌خواهید استعداد خود را برای سلامتی مطلوب ارزیابی کنید، چند قانون کلی وجود دارد که باید رعایت کنید.

رنگ

همان طور که دیده اید رنگ ایموجی مدفوع در شبکه های اجتماعی یک چیز درست را یادآوری می کند: رنگ قهوه ای. ترکیب صفرای معده و بیلی روبین، که یک ترکیب رنگدانه ای است که از تجزیه گلبول های قرمز در بدن ایجاد می شود، باعث به وجود آمدن این رنگ قهوه ای می شود.

شکل

شکلی که تا حدودی کنده مانند است، به دلیل تشکیل شدن مدفوع در روده، و خروج آن است. با این حال، همانطور که بعدا به آن خواهیم پرداخت، مدفوع می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. هنگامی که شکل متفاوتی داشته باشند، در آن زمان است که مدفوع سعی می کند چیزی را در مورد سلامتی به شما بگوید.

اندازه

مدفوع ها نباید به صورت گلوله های کوچک بیرون بیایند بلکه باید چند اینچ طول داشته باشد و دفع آن راحت و آسان باشد.

انسجام

قوامی بین قوام سفت و نرم تقریباً طبیعی است. اگر به هر طریقی بیش از حد تاب بخورد، می تواند مشکلات گوارشی یا فیبر را نشان دهد.

طول زمان

یک شوخی که معمولا شنیده می شود این است که وقتی شخصی مدت زیادی در حمام می ماند، باید به این معنی باشد که او مدفوع می کند. با این حال، مدفوع سالم باید به راحتی دفع شود و فقط یک دقیقه یا بیشتر طول بکشد تا بیرون بیاید. گفته می‌شود، برخی افراد زمان بیشتری را در توالت می‌گذرانند، بنابراین به عنوان یک قاعده کلی، مدفوع نباید بیش از 10 تا 15 دقیقه طول بکشد.

دفعات

آیا می‌دانستید که بیشتر مردم هر روز در یک زمان معین مدفوع می‌کنند؟ به طور متوسط، فردی که هضم سالمی دارد بین یک روز در میان تا سه بار در روز مدفوع می کند. کمتر می تواند نشان دهنده یبوست احتمالی باشد. این بدان معناست که برای حرکت دادن مدفوع به مقداری آب بیشتری نیاز دارید.

نمودار مدفوع بریستول

نمودار مدفوع بریستول یک شاخص کلی است که نشان می دهد چگونه و چرا انواع مختلف مدفوع ظاهر یا احساس خاصی دارند. بر اساس یک مطالعه 2000 نفری، انواع مدفوع به هفت دسته تقسیم شده است:

نوع 1: سنگ مرمر

شکل ظاهری: توده های کوچک سفت و جدا از هم که شبیه آجیل هستند و به سختی از بین می روند.

نشان می دهد: این گلوله های کوچک معمولاً به این معنی است که شما یبوست دارید. نباید مکرر اتفاق بیفتد

نوع 2: کاترپیلار

شکل ظاهری: چوبی شکل اما توده ای.

نشان می دهد: در اینجا نشانه دیگری از یبوست داریم که باز هم نباید مکرر اتفاق بیفتد.

نوع 3: هات داگ

شکل ظاهری: کنده ای شکل با مقداری ترک روی سطح.

نشان می دهد: این استاندارد طلایی مدفوع است، به خصوص اگر تا حدودی نرم و راحت باشد.

نوع 4: مار

ظاهر: صاف و مار مانند.

نشان می دهد: پزشکان نیز این مدفوع را یک مدفوع طبیعی می دانند که باید هر 1 تا 3 روز یکبار اتفاق بیفتد.

نوع 5: آمیب

شکل ظاهری: کوچک، اما نرم و آسان برای عبور. توده ها نیز دارای لبه های برش شفاف هستند.

نشان می‌دهد: این نوع مدفوع به این معنی است که شما فاقد فیبر هستید و باید راه‌هایی برای اضافه کردن مقداری فیبر به رژیم غذایی خود از طریق غلات یا سبزیجات پیدا کنید.

نوع 6: سِرو نرم

شکل ظاهری: کرکی و لطیف با لبه های ناهموار.

نشان می دهد: این قوام خیلی نرم می تواند نشانه اسهال خفیف باشد. سعی کنید بیشتر آب و نوشیدنی های حاوی الکترولیت بنوشید تا به بهبود آن کمک کنید.

نوع 7: جکسون پولاک

شکل ظاهری: کاملاً آبکی و بدون قطعات جامد.

نشان می دهد: به عبارت دیگر، شما دچار اسهال شده اید. این بدان معناست که مدفوع خیلی سریع در روده حرکت می کند و به مدفوع سالم تبدیل نمی شود.

رنگ مدفوع به چه معناست؟

مشاهده لیست پزشکان متخصص گوارش و دریافت نوبت آنلاین

مانند اندازه و قوام، رنگ مدفوع می تواند سیگنال مفیدی در مورد آنچه در بدن شما می گذرد باشد. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، سایه های مختلف قهوه ای در مدفوع چیزی است که طبیعی در نظر گرفته می شود. حتی رنگ سبز نیز سالم در نظر گرفته می شود. اما اگر مدفوع  به سمت دیگر رنگ ها می رود، ممکن است بخواهید آن را ارزیابی کنید.

رنگ مدفوع مشکی

اگر شیرین بیان، مکمل‌های آهن، یا داروهای بیسموت (مانند پپتو بیسمول) مصرف کرده‌اید، این امر می‌تواند دلیلی برای مدفوع سیاه باشد. اگر هیچ کدام از این موارد را نداشته اید، مدفوع سیاه می تواند نشانه خونریزی در قسمت فوقانی دستگاه گوارش باشد. ممکن است به نظر برسد که قرمز رنگ محتمل‌تری برای این نوع نگرانی است، اما از آنجایی که مدتی طول کشیده است، رنگ قدیمی‌تر و در نتیجه تیره‌تر است.

رنگ مدفوع سبز

در حالی که رنگ سبز کاملا طبیعی است، اگر رنگ مدفوع از قهوه ای به سبز کامل تبدیل شده است، ممکن است به معنای یک چیز باشد. یا مقدار زیادی غذاهای سبز رنگ مانند اسفناج را به رژیم غذایی خود اضافه کرده اید یا مدفوع خیلی سریع از بدن شما عبور می کند. وقتی مدفوع به اندازه کافی بیلی روبین قهوه ای رنگ را جذب نمی کند، نمک های صفراوی بیشتری دارد که آن را به این رنگ تبدیل می کند.

مدفوع رنگ پریده، سفید یا سفالی

اگر مدفوع به رنگ سایه روشن گچی است، ممکن است به این معنی باشد که صفرا ندارید. صفرا یک مایع گوارشی است که از کبد و کیسه صفرا می آید، بنابراین اگر مدفوع سفید تولید می کنید، احتمالاً به این معنی است که دچار انسداد مجاری صفراوی شداید. مدفوع رنگ پریده همچنین می تواند از عوارض جانبی برخی داروها مانند داروهای ضد اسهال باشد. در هر صورت اگر ادامه داشت با پزشک مشورت کنید.

رنگ مدفوع قرمز

احتمالاً از شنیدن اینکه مدفوع قرمز می تواند به معنای خونریزی باشد، یا به دلیل هموروئید یا خونریزی در قسمت تحتانی روده باشد، تعجب نکنید. با این حال، اگر مدفوع شما کمی قرمز است، ممکن است نیازی به نگرانی فوری نباشد. دلایل دیگر و کمتر جدی نیز برای این تغییر رنگ وجود دارد. غذاهایی مانند چغندر، زغال اخته، ژلاتین قرمز یا آب گوجه فرنگی نیز می توانند باعث رنگ قرمز مدفوع شوند.

مدفوع رنگ زرد

مدفوع چرب، بدبو و زرد رنگ معمولاً نشانه چربی بیش از حد است. این امر همچنین می تواند ارتباط مستقیمی با یک اختلال سوء جذب مانند بیماری سلیاک داشته باشد، زمانی که بدن مواد مغذی کافی را جذب نمی کند.

اگر مدفوع شما زرد روشن به نظر می رسد، می تواند نشان دهنده وضعیتی به نام ژیاردیازیس باشد که توسط یک انگل روده ای در آمریکای شمالی و جهان ایجاد می شود. به طور معمول، شما می توانید از طریق آب آلوده یا قرار گرفتن در معرض فرد مبتلا به این بیماری، به بیماری ژیاردیازیس مبتلا شوید.

وقتی مدفوع شناور است به چه معناست؟

هرازگاهی، وقتی به کاسه توالت نگاه می‌کنید، مدفوع را می‌بینید که مانند یک قایق بادبانی اسباب‌بازی در وان حمام می‌چرخد. هر چقدر هم که این حالت نگران کننده به نظر می رسد، معنی آن این است که مدفوع نسبت به مدفوع دیگری که غرق می شوند، چگالی کمتری دارد.

یکی از دلایل بالقوه این کمبود تراکم می تواند ناشی از افزایش مقدار گاز یا آب یا حتی رژیم غذایی با فیبر بالا باشد. همچنین این امکان وجود دارد که سوء جذب دیگر دلیل مدفوع شناور باشد. در این صورت، سایر ناهنجاری‌هایی که قبلاً ذکر شد، مانند یبوست خفیف نیز ممکن است وجود داشته باشد.

یبوست یعنی چی؟

یبوست به صورت اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته تعریف می شود. ممکن است دلایل زیادی وجود داشته باشد که منجر شود این کمبود را تجربه کنید. مشکلات عصبی در داخل و اطراف کولون یا رکتوم ممکن است باعث کاهش مدفوع شود، همچنین مشکلات عضلات لگن و شرایطی که بر هورمون‌ها تأثیر می‌گذارند، مانند بارداری یا دیابت، نیز می‌توانند عامل این وضعیت باشند.

اگر این احساس یبوست را تجربه می کنید، می توانید غذاهای پرفیبر بیشتری مانند لوبیا، سبزیجات، میوه ها و غلات کامل را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. نوشیدن مایعات زیاد، فعال ماندن و مدیریت استرس نیز می تواند به کاهش یبوست کمک کند. اگر به نظر می رسد تغییر رژیم غذایی باعث تغییر اوضاع نمی شود، یبوست می تواند ناشی از برخی داروها یا حتی انسداد روده باشد. صحبت با پزشک بهترین راه حل برای یافتن تسکین در این مورد است.

چه زمانی باید با پزشک صحبت کرد؟

مدفوع سبز یا مدفوع سخت برای همگی ما اتفاق می افتد. زمانی که این نوع بی نظمی بیش از یک یا دو روز ادامه دارد، باید اقدام کرده و با پزشک صحبت کنید. همین امر در مورد تغییر رنگ یا قوام یا یبوست نیز صدق می کند. یبوست مزمن می تواند روده ها را مسدود کند، در حالی که اسهال مزمن می تواند جذب مواد مغذی لازم از غذا را برای فرد دشوار کند.

هم یبوست مزمن و هم اسهال مزمن می توانند نشانه ای از شرایط جدی تری باشند. باز هم، اولین نشانه هر یک از اینها نباید باعث نگرانی فوری باشد، اما مراقب آن باشید و ببینید که آیا بیش از چند روز طول می کشد یا خیر.

گفته می شود، به علائم خون توجه کنید. اگر هیچ یک از غذاهای ذکر شده در بالا را که می تواند مدفوع شما را به این رنگ تبدیل کند، نخورده اید، فوراً با پزشک مشورت کنید. به همان سرعتی که تمایل داریم مدفوع را دفع کنیم، مدفوع ما می تواند اطلاعات زیادی در مورد سلامتی و خودمان به ما ارائه دهد. بنابراین دفعه بعد که دفع انجام دادید، به آنچه در حال وقوع است توجه داشته باشید. کاسه توالت پنجره ای به سوی سلامتی شماست.

منبع : healthline