ژنیکوماستی | بررسی علت بزرگ شدن سینه مردان و درمان‌های آن (تایید شده توسط پزشک)

بزرگی سینه‌ها در مردان
اشتراک گذاری 974 نظر

ژنیکوماستی، عارضه‌ایست که در آن غدد پستانی مردان به‌طور غیرطبیعی با پدیده بزرگ شدن روبرو می‌شوند. بزرگ شدن سینه‌ها در مردان می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در دوران بلوغ و پیری شایع‌تر است. پرکاری تیروئید، سیروز کبدی، فعالیت غدد و ترشح هورمون از جمله دلایل این تغییر ظاهر هستند. در مقابل هم می‌توان با روش‌های مختلفی مثل استفاده از داروهای ضداستروژن، داروهای هورمونی، لیپوساکشن و ژنیکوپلاستی، این مشکل را درمان کرد. این که کدام روش بهتر است، اولال که به تشخیص پزشک مرتبط است و درثانی به‌عوامل مختلفی مانند سن، سلامتی عمومی، شدت عارضه و علائم ژنیکوماستی بستگی دارد. ژنیکوماستی خطری برای بدن ندارد اما تاثیر منفی روی استایل و اعتمادبه‌نفس آقایان داردمی‌گذارد.

در ادامه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که تنها 10 دقیقه از شما زمان می‌گیرد با بررسی علت و درمان این عارضه و پیشگیری از آن همراه باشید. 

محتوای پزشکی این مطلب توسط دکتر محمد حدادی اول متخصص جراحی عمومی و ژنیکوماستی مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. 

دکتر محمد حدادی اول

درآخر اگر سوالی در این رابطه دارید، می‌توانید در انتهای همین صفحه و در قسمت نظرات مطرح کنید تا پزشک پاسخ دهد.

ژنیکوماستی چیست؟

ژنیکوماستی (Gynecomastia) یا بزرگ شدن پستان در مردان، رشد غیرطبیعی غدد پستانی به‌دلیل عدم تعادل هورمون‌های استروژن و تستوسترون است. ژنیکوماستی ممکن است روی یک یا هر دو پستان اثر بگذارد و موجب ناهنجاری ظاهری شود. برخی اوقات ممکن است بزرگ شدن سينه در پسران در سن بلوغ، نوزادان و حتی مردان مسن دراثر تغییرات طبیعی در سطح هورمون‌ها اتفاق بیفتد. بااین‌حال، دلایل دیگری نیز برای بروز این اختلال وجود دارد.

ژنیکوماستی مشکل حادی نیست، اما ممکن است کنار آمدن با آن برای برخی دشوار باشد. مردان و پسران مبتلا به ژنیکوماستی گاهی اوقات در پستان‌های خود درد شدید احساس کرده یا اینکه از ظاهر خود احساس شرم‌ و خجالت می‌کنند. ژنیکوماستی ممکن است بدون نیاز به درمان و به‌تدریج برطرف شود اما درصورتی‌که این بیماری ادامه پیدا کند، مراجعه به دکتر غدد و مصرف دارو یا عمل جراحی به درمان آن کمک خواهد کرد.

عمل ژنیکوماستی توسط دکتر محمد حداد اول
عمل ژنیکوماستی توسط دکتر محمد حداد اول

علائم ژنیکوماستی 

شایع‌ترین علامت ژنیکوماستی بزرگ‌شدن پستان‌ها است. این بزرگی می‌تواند در یک یا هر دو پستان رخ دهد و ممکن است متقارن یا نامتقارن باشد. دربرخی‌موارد، تورم پستان به‌حدی است که حالت زنانه می‌گیرد. بیشتر مردان بزرگسال مبتلا به ژنیکوماستی هیچ علائم مشخصی به‌جز تغییر شکل ظاهری پستان ندارند؛ اما بااین‌حال ممکن است برخی افراد علائم زیر را تجربه کنند:

  • درد در قسمت سینه
  • حساسیت نسبت به تماس فیزیکی
  • ترشح مایعات از نوک سینه
  • تجمع چربی موضعی
  • پوست اضافه در ناحیه سینه‌ها
  • حساس شدن سر سینه
  • افتادگی ناحیه دور سینه و موارد دیگر.

ایجاد توده سینه نیز یکی از علائم ژنیکوماستی است.

علل ایجاد ژنیکوماستی

شایع‌ترین علت ژنیکوماستی، عدم تعادل هورمون‌های تستوسترون و استروژن در بدن است. اگر سطح استروژن در بدن مردان افزایش یا سطح تستوسترون کاهش یابد، ممکن است ژنیکوماستی رخ دهد. از طرفی چاقی و افزایش وزن هم می‌توانند باعث تجمع چربی در اطراف پستان‌ها شوند. این امر می‌تواند باعث بزرگ شدن سینه‌ها در مردان و ایجاد ظاهری شبیه به ژنیکوماستی شود. افزایش سطح هورمون پرولاکتین در بدن نیز می‌تواند باعث بروز این عارضه شود. در مقاله پرولاکتین چیست به بررسی این تاثیرات این هورمون بر مردان پرداخته‎‌‌ایم.

مصرف داروهای استروئید آنابولیک و آندروژنی برای تقویت عضلات و افزایش کارایی ورزش و ابتلا به‌برخی از بیماری‌ها مثل هیپوگنادیسم، نارسایی کبد و نارسایی کلیه ریسک بزرگ شدن سینه مردان را بالا می‌برد. لازم به‌ذکر است که پرکاری تیروئید نیز یکی از علل بزرگ شدن سینه در مردان است. در این بیماری سطح هورمون‌های تیروئیدی افزایش می‌یابد؛ افزایش هورمون‌ها می‌تواند باعث تحریک تولید هورمون استروژن در مردان شود.

اینفوگرافی ژنیکوماستی

مشاوره متنی و تلفنی دکتر غدد

داروهایی که باعث ژنیکوماستی می‌شوند

تعدادی از داروها می‌توانند منجربه بزرگ‌شدن سینه در نوجوانان پسر و مردان شوند که عبارتند از:

  • داروهای آنتی‌آندروژنی که برای درمان بزرگی پروستات، سرطان پروستات و سایر بیماری‌ها مصرف می‌شوند. به عنوان مثال، می‌توان به داروهای فلوتامید (flutamide)، فیناستراید (finasteride) و اسپیرونولاکتون (spironolactone) اشاره کرد.
  • استروئید آنابولیک (معروف به داروهای نیروزا) و داروهای آندروژنی که توسط پزشکان برای برخی بیماری‌ها تجویز می‌شوند یا گاهی اوقات توسط ورزشکاران به‌طور غیرقانونی برای تقویت کارایی ورزشی و عضله‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. 
  • ژنیکوماستی ممکن است در مردان اچ‌آی‌وی (ایدز) مثبت که از درمان خاصی موسوم به «درمان ضد رترو ویروسی» بهره می‌برند، نیز بروز پیدا کند. افاویرنز (Efavirenz) بیش‌از سایر داروهای درمان اچ‌آی‌وی به ژنیکوماستی مرتبط دانسته می‌شود.
  • داروهای ضداضطراب مانند دیازپام (diazepam) با نام تجاری والیوم
  • داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای
  • داروهای آنتی‌بیوتیک
  • داروهای زخم معده مانند سایمتیدین (cimetidine)
  • داروهای سرطان
  • داروهای ضدآریتمی (درمان نارسایی‌های قلبی) مانند دیگوکسین (digoxin) و داروهای مسدودکننده کانال کلسیم
  • داروهای تخلیه معده مانند متوکلوپرامید (metoclopramide)
  • مواد مخدر 
  • الکل

سن ژنیکوماستی 

ابتلا به عارضه بزرگی سینه‌ها در مردان سن خاصی ندارد و می‌تواند در هر سنی از نوزادی تا پیری اتفاق بیفتد. در مردان بالای 65 سال، بزرگ شدن سینه به‌دلیل کاهش سطح تستوسترون و تغییر نسبت تستوسترون به استروژن است. علاوه‌براین، داروهایی که مردان مسن استفاده می‌کنند هم احتمال رخ دادن ژنیکوماستی را بیشتر می‌کنند. در جدول زیر به بررسی سن شروع و شیوع ژنیکوماستی را طبقه‌بندی کرده‌ایم:

سن شروع ژنیکوماستی مردان توضیحات
نوزاددر دوران نوزادی به‌دلیل هورمون‌های مادر، ممکن است غدد پستانی در پسران بزرگ شود. این عارضه معمولاً در چند هفته یا ماه اول زندگی ازبین‌ می‌رود.
سن بلوغحدود 50 تا 80 درصد از پسران در 12 تا 15 سالگی به ژنیکوماستی مبتلا می‌شوند. این عارضه معمولاً در عرض دو سال ازبین می‌رود.
پیریحدود 24 تا 65 درصد از مردان در سنین 50 تا 80 سال به ژنیکوماستی مبتلا می‌شوند.

دلایل ژنیکوماستی

انواع ژنیکوماستی 

ژنیکوماستی فیزیولوژیک و پاتولوژیک انواع مختلف ژنیکوماستی هستند. در ادامه انواع ژنیکوماستی با توجه به علائم و گروه سنی را بررسی می‌کنیم.

ژنیکوماستی طبیعی و فیزیولوژیک (موقتی)

ژنیکوماستی طبیعی می‌تواند به‌صورت موقتی یا دائمی باشد. در برخی موارد، این نوع از ژنیکوماستی به‌طور طبیعی و بدون هیچ‌گونه علت زمینه‌ای رخ می‌دهد. انواع ژنیکوماستی طبیعی عبارتنداز:

  • ژنیکوماستی نوزادی: این نوع ژنیکوماستی دراثر هورمون‌های جفتی ایجاد می‌شود و معمولاً چندهفته تا چندماه پس‌ازتولد ازبین می‌رود.
  • ژنیکوماستی بلوغ: این نوع ژنیکوماستی دراثر عدم تعادل هورمون‌های تستوسترون و استروژن در دوران بلوغ ایجاد می‌شود و معمولاً درطی چندماه تا چندسال ازبین می‌رود.
  • ژنیکوماستی پیری: این نوع ژنیکوماستی دراثر کاهش سطح هورمون تستوسترون در مردان مسن ایجاد می‌شود.

ژنیکوماستی پاتولوژیک

ژنیکوماستی غیرطبیعی یا پاتولوژیک به‌نوعی از ژنیکوماستی اشاره دارد که به‌طور موقتی از بین نمی‌رود و به‌دلیل عوامل مختلفی مانند موارد زیر ایجاد می‌شود:

  • نقص در کروموزوم‌ها
  • سندرم کلاین فلتر
  • کمبود آنزیم 5 آلفا ردوکتاز
  • مصرف داروهای ضدریزش مو مانند فیناستراید
  • مصرف داروهای استروئیدی و تستوسترون
  • مصرف ماری جوانا، هرویین و الکل
  • بیماری تیرویید
  • نارسایی کلیه و کبد
  • سیروز کبدی
  • و برخی از سرطان‌ها مانند تومورهای بیضه و غدد فوق کلیوی.

مراحل پیشرفت ژنیکوماستی

اگرچه ژنیکوماستی به‌معنی بزرگ شدن غیرطبیعی پستان در مردان است. اما هرگونه بزرگی سینه در آقایان به‌معنای ژنیکوماستی پاتولوژیک نیست. تغییر در اندازه و رنگ هاله پستان (بزرگتر و تیره تر شدن)، وجود ترشحات سفیدرنگ، درد و حساس شدن سینه برخی از علائم ژنیکوماستی هستند. به‌طور کلی مراحل پیشرفت این عارضه در 4 گرید بررسی می‌شود.

مراحل پیشرفت ژنیکوماستی به‌نوع و علت آن بستگی دارد و در افراد مختلف متفاوت است. دربرخی موارد، ژنیکوماستی در یک مرحله ثابت می‌ماند و پیشرفت نمی‌کند. اما در موارد مشابه، ژنیکوماستی می‌تواند به سرطان سینه در مردان نیز تبدیل شود. مراحل پیشرفت ژنیکوماستی در جدول زیر توضیح داده شده است:

علائم

مراحل پیشرفت       

۱. بافت سینه به طور خفیف بزرگ می‌شود.

۲. ممکن است فرد علائمی نداشته و فقط متوجه برجستگی جزئی در زیر نوک سینه شود.

مرحله اول              

۱. بافت سینه به‌طور قابل‌توجهی بزرگ‌تر می‌شود.

۲. ممکن است فرد احساس درد در سینه داشته باشد.

۳. نوک سینه‌ها ممکن است برجسته‌تر شوند.

مرحله دوم               

۱. بافت سینه به طور کامل رشد می‌کند.

۲. ممکن است فرد حس سنگینی یا کشش در سینه داشته باشد.

۳. نوک سینه‌ها ممکن است به‌طور دائمی برجسته شوند.

۴. هاله‌ها تغییر رنگ می‌دهند.

مرحله سوم              

تشخیص ژنیکوماستی 

تشخیص بزرگی سینه‌ها در مردان معمولاً توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. پزشک برای تشخیص ژنیکوماستی، طبق مراحل زیر پیش می‌رود:

  • معاینه فیزیکی؛ پزشک سینه‌ها را معاینه می‌کند تا ببیند آیا بزرگ شده‌اند یا خیر.
  • تاریخچه پزشکی؛ پزشک درمورد سابقه پزشکی از جمله داروهایی مصرفی سوال می‌کند.
  • آزمایش خون؛ پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی سطح هورمون‌ها، عملکرد کبد و سایر عوامل انجام دهد.
  • تصویربرداری؛ دربرخی موارد، پزشک ممکن است سونوگرافی یا ماموگرافی را برای بررسی دقیق‌تر سینه‌ها تجویز کند.

تاثیر سوابق بیمار روی تشخیص

لازم است اشاره کنیم که سوابق بیمار می‌تواند نقش مهمی در ابتلا به ژنیکوماستی و همچنین پیشرفت و درمان آن داشته باشد. اگر سابقه خانوادگی ژنیکوماستی دارید، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است. همچنین برخی از بیماری‌ها مانند بیماری کبد، بیماری کلیوی و نارسایی غدد فوق کلیوی می‌تواند خطر ابتلا به ژنیکوماستی را افزایش دهد.

ژنیکوماستی

تشخیص‌های افتراقی ژنیکوماستی پستان

تشخیص‌ افتراقی، فرآیندی است که برای تشخیص صحیح یک بیماری، ازطریق رد سایر بیماری‌ها با علائم مشابه انجام می‌شود. پزشک با بررسی علائم بیمار و انجام معاینات و آزمایش‌های مختلف، لیستی از بیماری‌های احتمالی که می‌توانند باعث این علائم شوند را تهیه می‌کند. سپس، با انجام آزمایش‌های بیشتر و بررسی دقیق‌تر علائم، بیماری‌های موجود در لیست را یکی پس از دیگری رد می‌کند تا به تشخیص نهایی برسد.

در مورد ژنیکوماستی، برخی از بیماری‌هایی که باید ازنظر افتراقی تشخیص داده شوند عبارتند از:

  • سرطان پستان مردان؛ اگرچه ژنیکوماستی معمولاً خوش‌خیم است، اما درموارد مشابه، می‌تواند به سرطان پستان مردان تبدیل شود.
  • لیپوما؛ لیپوما یک تومور چربی خوش‌خیم است که می‌تواند در هرنقطه از بدن از جمله پستان، ایجاد شود.
  • کیست پستان؛ کیست پستان یک کیسه پراز مایع است که در سینه ایجاد می‌شود.
  • ژنیکوماستی کاذب؛ ژنیکوماستی کاذب به بزرگ شدن بافت چربی در سینه مردان اشاره دارد که به دلیل افزایش وزن یا چاقی ایجاد می‌شود.
  • نارسایی غدد فوق کلیوی؛ نارسایی غدد فوق‌کلیوی می‌تواند باعث عدم تعادل هورمون‌ها و درنتیجه ژنیکوماستی شود.
  • سندرم کلاین فلتر؛ سندرم کلاین فلتر یک اختلال ژنتیکی است که در مردان رخ می‌دهد و می‌تواند باعث ژنیکوماستی شود.

درمان و کنترل ژنیکوماستی

درمان ژنیکوماستی به‌نوع و شدت آن بستگی دارد. خوشبختانه روش‌های مختلفی برای درمان ژنیکوماستی وجود دارد که انتخاب آن‌ها به سن بیمار، میزان رشد سینه و علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. دربرخی موارد، ژنیکوماستی خودبه‌خود ازبین می‌رود. درموارد دیگر، ممکن است برای درمان ژنیکوماستی از دارو یا جراحی استفاده شود.

روش‌های درمان ژنیکوماستی

پزشک برای تشخیص بیماری ژنیکوماستی در مورد سابقه بیمار، داروهایی مصرفی و همچنین سابقه‌ ابتلا به انواع بیماری‌ها در خانواده سوال می‌کند.

بیشتر موارد ژنیکوماستی به‌مرور بدون درمان برطرف می‌شوند. بااین‌حال، اگر ژنیکوماستی ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مانند هیپوگنادیسم، سوءتغذیه یا سیروز کبدی باشد، ممکن است نیاز به درمان پزشکی وجود داشته باشد. در صورتی‌که فرد از داروهایی استفاده کند موجب ژنیکوماستی می‌شوند، ممکن است پزشک توصیه کند که مصرف این داروها را قطع کرده یا آن را با سایر داروها جایگزین کند.

درمان ژنیکوماستی با دارو

پزشک ممکن است هر ۳ یا ۶ ماه، معایناتی را در نوجوانان انجام دهد تا از روند طبیعی برطرف شدن این بیماری اطمینان حاصل کند. ژنیکوماستی معمولا در مدتی کمتر از دو سال و بدون نیاز به‌هیچ‌گونه درمانی برطرف می‌شود.

اگر ژنیکوماستی به‌خودی‌خود بهبود نیابد یا باعث درد، حساسیت لمسی یا خجالت زیاد برای فرد شود، ممکن است که فرد به درمان با دارو احتیاج داشته باشد. داروهایی که برای درمان سرطان پستان و سایر بیماری‌ها تجویز می‌شوند، ممکن است برای درمان ژنیکوماستی در برخی افراد مفید باشند. چند مورد دارو و قرص برای درمان ژنیکوماستی عبارتنداز:

  • تاموکسیفین؛: رایج‌ترین داروی تجویز شده برای کاهش ترشح استروژن و کوچک کردن سینه
  • آروماتاز؛ دارویی برای مهار آنزیم آروماتاز و کاهش تولید استروژن
  • داروهای ضدآندروژن؛ برای کاهش اثرات هورمون‌های مردانه دربرخی موارد خاص

اگرچه این داروها مورد تایید سازمان‌ها و نهادهای دارویی معتبر دنیا از جمله سازمان غذا و داروی آمریکا قرار گرفته‌اند، اما به‌طورخاص به منظور تجویز برای بیماران مبتلا به ژنیکوماستی تایید نشده‌اند.

درمان خانگی ژنیکوماستی

برخی راهکارهای خانگی می‌توانند به بهبود علائم و کوچک شدن سینه‌ها کمک کنند:

  • کاهش وزن؛ اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند به کوچک شدن سینه‌ها کمک کند.
  • مصرف غذاهای کم چرب و کم شکر؛ چربی و شکر اضافی می‌توانند به افزایش هورمون استروژن و تشدید ژنیکوماستی منجر شوند.
  • مصرف میوه‌ها و سبزیجات؛ آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه‌ها و سبزیجات می‌توانند به تعادل هورمون‌ها کمک کنند.
  • مصرف غذاهای سرشار از فیبر؛ فیبر به دفع هورمون‌های اضافی از بدن کمک می‌کند.
  • تمرینات قدرتی؛ عضله‌سازی در ناحیه قفسه سینه می‌تواند تناسب اندام را بهبود بخشد و ظاهر سینه‌ها را متعادل‌تر کند.
  • تمرینات هوازی؛ ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن و شنا به چربی‌سوزی و کاهش وزن کمک می‌کنند.

ماساژ ملایم سینه‌ها می‌تواند به گردش خون و تخلیه لنف کمک کند. همچنین استفاده از برخی دمنوش‌های گیاهی مانند زنجبیل، نعنا و چای سبز می‌توانند به تعادل هورمون‌ها کمک کنند.

درمان بزرگ شدن سینه مردان با عمل جراحی 

اگر بزرگ شدن پستان‌ها بسیار قابل توجه یا برای فرد آزاردهنده باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای فرد توصیه کند؛ عمل ژنیکوماستی سخت نیست و اثرات ماندگارتری دارد.

جراحی ژنیکوماستی باعث کاهش اندازه سینه در مردان، صاف شدن و افزایش خطوط قفسه سینه می‌شود.

انجمن جراحان پلاستیک آمریکا

دو گزینه برای عمل جراحی ژنیکوماستی عبارتند از:

  • لیپوساکشن؛ این عمل جراحی است در آن چربی‌های زائد بدن و نه بافت‌های پستان از بدن خارج می‌شوند. 
  • ماستکتومی؛ این عمل جراحی برای برداشتن بافت‌های پستان به‌کار می‌رود. در این عمل جراحی اغلب تنها برش‌های کوچکی در بدن ایجاد می‌شود. این نوع عمل جراحی باتوجه‌به کمتر تهاجمی بودن، نیاز به دوران بهبودی کمتری نیز دارد.

جراحی ژنیکوماستی

ژنیکوماستی کاذب 

ژنیکوماستی کاذب که به‌عنوان لیپوماستی نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن بافت چربی اضافی در ناحیه قفسه سینه مردان تجمع پیدا می‌کند. این عارضه به‌دلیل افزایش وزن یا چاقی ایجاد می‌شود. علائم ژنیکوماستی کاذب عبارتند از:

  • بزرگ شدن سینه‌ها
  • نرمی و لمس شدن بافت سینه
  • عدم وجود توده یا برآمدگی در سینه

ژنیکوماستی کاذب معمولاً یک بیماری خوش‌خیم است و نیازی به درمان ندارد. بااین‌حال برخی از مردان ممکن است به‌دلایل زیبایی، خواهان درمان باشند.

ژنیکوماستی یک‌طرفه

ژنیکوماستی یک‌طرفه به بزرگ‌شدن غیرطبیعی پستان در یک سمت بدن مردان اشاره دارد. این عارضه می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما بزرگی سینه‌ها در مردان در دوران بلوغ و پیری شایع‌تر است.

خطرات ژنیکوماستی 

ژنیکوماستی معمولاً یک بیماری خوش‌خیم است و به‌ندرت خطرناک می‌شود. بااین‌حال، ژنیکوماستی می‌تواند با برخی خطرات و عوارض همراه باشد، از جمله:

مشکلات روحی و روانی

  • احساس شرم و خجالت؛ ژنیکوماستی می‌تواند باعث شود که فرد از ظاهر خود خجالت بکشد و از حضور در مکان‌های عمومی یا فعالیت‌های ورزشی خودداری کند.
  • کاهش اعتماد به نفس؛ ژنیکوماستی می‌تواند باعث شود که فرد اعتماد‌به‌نفس خود را از دست بدهد و از نظر اجتماعی گوشه‌گیر شود.
  • افسردگی و اضطراب؛ ژنیکوماستی می‌تواند منجر به افسردگی و اضطراب شود.

مشکلات جسمی

  • درد و حساسیت در سینه؛ ژنیکوماستی می‌تواند باعث درد و حساسیت در سینه شود.
  • بزرگ شدن بیش‌ازحد سینه؛ در موارد نادر، ژنیکوماستی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بزرگ شود و باعث مشکلات جسمی مانند درد کمر و گردن و مشکل در تنفس شود.

پیشگیری از ژنیکوماستی

بااین‌که مهم‌تربن دلیل بزرگ شدن سینه مردان، هورمونی است اما چندین عامل وجود دارد که ممکن است موجب کاهش خطر ابتلا به ژنیکوماستی شوند. این عوامل عبارتند از:

  • خودداری از مصرف مواد مخدر و برخی داروها؛ به‌عنوان مثال، می‌توان به انواع داروهای استروئیدی و آندروژنی، انواع داروهای آمفتامین، هروئین و ماری‌جوانا اشاره کرد.
  • خودداری از مصرف الکل؛ مصرف مشروبات الکلی خطر ابتلا به ژنیکوماستی را افزایش می‌دهد. 
  • بررسی داروهای مصرفی؛ اگر از داروهایی استفاده می‌کنید که به ژنیکوماستی مرتبط هستند، از پزشک معالج خود بخواهید، داروهای شما را عوض کند.

ژنیکوماستی بزرگی سینه مردان

برگشت ژنیکوماستی 

احتمال برگشت بزرگی سینه ها در مردان به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر بزرگی سینه‌ها در مردان به‌دلیل عدم تعادل هورمون‌ها ایجاد شده باشد، با درمان این عدم تعادل، احتمال برگشت ژنیکوماستی باز هم وجود دارد. اما در نوزادان و پسران نوجوان، ژنیکوماستی به‌طورطبیعی و بدون نیاز به‌درمان درطی چندماه تا چندسال ازبین می‌رود. در مردان مسن نیز احتمال برگشت ژنیکوماستی کمتر است. دربرخی موارد، ژنیکوماستی با دارو یا جراحی درمان می‌شود، دراین‌موارد، احتمال برگشت ژنیکوماستی کم است، اما وجود دارد.

بزرگ شدن سینه مردان امری طبیعی و درمان‌پذیر است!

بزرگی سینه‌ها در مردان عارضه‌ای شایع است که می‌تواند در هر سنی رخ دهد البته می‌تواند از جمله علائم ابتلا به بیماری خاصی هم باشد. خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای درمان بزرگی پستان آقایان همچون جراحی و دارو درمانی وجود دارد که انتخاب آن‌ها به سن بیمار، میزان رشد سینه و علت زمینه‌ای آن و البته تشخیص پزشک و ژنیکوماستی خفیف یا شدید بودن آن بستگی دارد. با انتخاب روش درمانی مناسب و پیروی از دستورات پزشک، می‌توان به‌طور موثری ژنیکوماستی را درمان کرد و از مزایای آن بهره‌مند شد.

سوالات متداول ژنیکوماستی

ژنیکوماستی به‌طورکلی خطرناک نیست و به‌ندرت عوارض جدی ایجاد می‌کند. بااین‌حال، درموارد نادری، ژنیکوماستی می‌تواند با بیماری‌های خطرناک درارتباط باشد.

ژنیکوماستی به بزرگ‌شدن غیرطبیعی پستان در مردان اشاره دارد. البته باد کردن نوک سینه می‌تواند ناشی از عوامل دیگری نیز باشد.

پرولاکتین هورمونی است که توسط غده هیپوفیز در مغز تولید می‌شود. این هورمون نقش مهمی در تولید شیر در زنان دارد. افزایش سطح پرولاکتین می تواند باعث ژنیکوماستی (بزرگ شدن غیرطبیعی پستان) شود.

رایج ترین داروی ضد استروژن برای ژنیکوماستی تاموکسیفن است.

منبع:

mayoclinic

برچسب‌ها:
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
اشتراک گذاری
من زهرام، یک ماجراجو که از 7 سال گذشته ساعت‌ها و روزهای متوالی رو پشت لپ‌تاپ گذروندم، میلیون‌ها کیلومتر اسکرول کردم و میلیون‌ها کلمه نوشتم. سفر من برای یادگرفتن و تجربه کردن در مسیر محتوا و SEO همیشه ادامه داره..
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

*

974 دیدگاه در “ژنیکوماستی | بررسی علت بزرگ شدن سینه مردان و درمان‌های آن (تایید شده توسط پزشک)
  • سلام
    من ۱۴سالمه و سینه سمته راستم ی غده چربی زیرشه و به دکتر مراجعه کردم گفتن برای بلوغ هستش.ولی شکل و ظاهرش ازاردهندس و مواقعی ک به جایی برخورد میکنه خیلی درد بدی میگیره.

    پاسخ
    • سلام
      اگر معاینه کردن و تشخیص دادن برای بلوغ هست، کاری لازم نیست فقط از برخورد پیشگیری کنین

      پاسخ
  • سلام من وزنم ۷۶ و قدم ۱۶۴ و سنم ۱۷ هست سینه ها بزرگ شدن و خیلی ازارم میده چاق هم هستم مشکلش چیه از بین میره

    پاسخ
    • سلام
      بزرگی متوسط تا خفیف بخاطر بلوغ هست
      اما اگر بزرگی واضح و زیاده بهتره ازمایش هورمونی بدین

      پاسخ
  • سلام خسته نباشید من بدنسازی میرم 17سالمه بعد سینه راستم بزرگ تر از سینه چپم هستش رفتم دکتر گفت مشکل هورمونی داری و واسم آمپول تستوسترون نوشت آیا جواب گو هستش ک ب حالت عادی برگرده

    پاسخ
    • سلام
      اگر مشکل هورمونی تشخیص دادن بهتره به فوق” تخصص غدد مراجعه کنید و درمان رو انجام بدین

      پاسخ
  • درد یکی از سینه ها در سن بلوغ و بزرگی یکی از سینه ها در سن بلوغ می تواند چه باشد

    پاسخ
    • سلام
      اگر مختصر باشه بخاطر بلوغ هست

      پاسخ
  • سلام من ۱۵ سالمه وزن ۷۵ قد ۱۶۵
    سینه هام پف داره از زیر لباس معلومه منو آزار میدهد بنظرتون بزرگ بشم از بین میرن یا نه؟

    پاسخ
    • سلام
      بزرگی مختصر بخاطر بلوغ ممکن بزرگی ایجاد بشه و تا سن ۲۰ سالگی به بعد از بین میره

      پاسخ
  • سلام وزنم 74 قد 180 هست. نوک سینه هام باد میکنه اگر اب سرد یا لمسش کنم خوب میشه وبعد کمی دوبار باد میکنه 16 سالمه چیکار کنم خوب شه درد نداره ولی زشته

    پاسخ
    • سلام
      شرح حالی که گفتین و پف نوک سینه و بزرگی مختصر بخاطر بلوغ هست و کاری لازم ندارد

      پاسخ
  • سلام من 16سالمه قدم 185 و وزنم 51 و یه دو ماه ی میشه که سینه ی سمت چپم بزرگ تر از سینه ی راستمه میشه بگید چقدر طول می کشه درست بشه ؟

    پاسخ
    • سلام
      عدم‌ تقارن و بزرگی مختصر بخاطر بلوغ هست و ممکن تا ۱۸ سالگی طول بکشه
      اما اگر علایمتون ناگهانی ایجاد شده و تورم و بزرگی شدید و دردناکه معاینه لازمه

      پاسخ
  • سلام من آلان ۱۵ سالم هست نزدیک ب ۱ سال و خورده‌ای هست که این مشکل رو دارم و سینم از روی لباس معلومه و آزار میده باید چیکار کنم
    با تماس و سرما هم کوچیک میشه

    پاسخ
    • سلام
      بزرگی مختصر بخاطر بلوغ هست و کاری لازم ندارد

      پاسخ
  • سلام من14 سالم و قدم 1.74 وزنم54 هستش ۱ سالی است که سینا هام درد میکرد ولی سینه هام نوک ندارن ولی کمی سینه هم پف کرده و از روی پیرن معلومه چیکار کنم

    پاسخ
    • سلام وقت بخیر من ۲۲سالمه از ۱۵سالگی نک سینم باد میکنه علتش چیه

      پاسخ
      • سلام
        اگر فقط نوک سینه هست و هنگام سرما یا لمس برجسته میشه موردی نداره

    • سلام
      بخاطر بلوغ هست و کاری لازم نیست

      پاسخ
  • سلام خسته نباشین
    من۲۳سالمه .وزنم ۷۸.قد۱/۸۰است ۱۷سالگی نوک سینه هام بادداره اوایل باد داشت و بادست زدن به نوک سینه هام درد میکرد ولی الان فقط باد دارن …با تماس دست یا آب برای چند لحظه به حالت نورمال میرن ولی بازم باد میگیرن .حداکثر طول زمانی بلوغ چقده که هنوز درست نشدن میشه دلیلشو بگین .ممنون.؟

    پاسخ
    • سلام
      اصولا تا ۲۰ سالگی
      ولی موردی که فرمودین طبیعی هست در همه سنین

      پاسخ
      • سلام من سن ۱۵ سالمه پسر هستم سینه هام خیلی بزرگ میشه فقط با چه دارویی رفع میشه

      • سلام
        داروی خوراکی ندارد

  • سلام بزرگوار خسته نباشید من 18 سالمه وزنم 75 وقدم حدود 183 خب من بچه بودم دوران دبستان ششم دبستان من یکی از دانش آموزان با نوک انگشت به سینه ای سمت چپم برخورد کرد از آن موقع کمی که نوک سینه ام رو فشار میدم داخل درد می‌کنه و سینه سمت چپم هم از راستی بزرگ شده و پف کرده گاهی اوقات پف می‌خوابه و باز دوباره پف می‌کنه و دستم رو هم که میبرم بالا پشتش خالی میشه و به صورت چشمگیری. از حالت پف دار بودن در میاد به نظرتون مشکل چیه حتی تحقیق کردم یه جا نوشته بود ممکنه سرطان بیضه داشته باشم خواهش میکنم بهم پاسخ بدهید ممنونم

    پاسخ
    • سلام
      نگران نباشین ربطی به سرطان بیضه نداره
      با توجه به حساسیتتون بهتره معاینه شین و به متخصص” جراحی مراجعه کنید

      پاسخ
  • سلام خسته نباشید
    من سینه سمت چپم از سن 13 سالگی تا الآن که 17 سالمه رشد کرده و سینه سمت راستم حالت عادی خودشو داره و الآن تا ب تا شدن
    موقع دست زدن بهش هم درد وحشتناکی میگیره لاغر هم هستم و باشگاهم رفتم تا درست بشه ولی نشد
    یه راهنمایی کنین ممنون میشم

    پاسخ
    • سلام
      عدم تقارن و درد تا حدودی در دوران بلوغ طبیعی هست
      اگر عدم تقارن خیلی واضح و آزار دهندس بهتره جهت معاینه به متخصص” جراحی مراجعه کنید

      پاسخ
  • سلام، من دارم به سن بلوغ نزدیک میشم و سینه راستم بزرگ تر شده نسبت به چپ و من باشگاه بدن سازی میرم خواستم بدونم بدن سازی تأثیر داره ؟؟؟

    پاسخ
    • سلام من ۱۴ سالمه من پستان تورم داره فشار میدم درد میکنه علتش چیه

      پاسخ
      • سلام
        اگر تورم واضح و ناگهانی ایجاد شده و درد شدیده معاینه لازمه
        اما‌‌ بزرگی و درد مختصر بخاطر بلوغ هست و کاری لازم ندارد

    • سلام
      این اختلاف سایز در دوره بلوغ طبیعی هست

      پاسخ
  • سلام 19 سالمه قدم 190 وزنم96 دو ساله نوک سینه هام پف کرده با تماس یا آب سرد محو میشه.دلیلش چیه؟

    پاسخ
    • سلام
      بخاطر بلوغه و طبیعی هست

      پاسخ
  • سلام خسته نباشید
    من ۱۵ سالمه و قدم ۱۷۰ و وزنم ۷۰ کیلو هست
    حدود ۶ ماه یا بیشتر میشه که سینه هام بزرگ شدن و از روی لباس معلوم هستن و آزارم میدن اما هیچ دردی ندارم
    میشه کمکم کنید ؟
    ببخشید قدم نسبت به وزن و سنم خوبه؟

    پاسخ
    • سلام
      نسبت وزن ب قد تقریبا خوبه
      بزرگی متوسط و مختصر ممکن هنگام دوران بلوغ رخ بده و اصولا تا ۱۸ سالگی از بین میره
      اما اگر بزرگی متوسط نیست و شدید هست بهتره معاینه شین

      پاسخ
  • سلام ببخشید من ۱۵ سالمه و حدودا ۲ ساله ک سینه هام نوکشون بزرگ شده نمیدونم دلیلش چیه
    پرس و جو هم کردم گفتن بلوغه ولی اخه بلوغ ۲ سال نمیشه که
    میشه دلیلشو بگید

    پاسخ
    • سلام ۲۲سالمه از ۱۵سال نوک سینم باد می کنه نضرتون چکار کنم

      پاسخ
      • سلام
        اگر فقط نوک سینه هست و با سرما و لمس برجسته میشه موردی نیست

    • سلام
      تا ۱۸ الی ۱۹ سالگیم ممکن طول بکشه

      پاسخ
  • سلام من ۲۴سالمه وتا الان نوک سینهام بزرگه باید چکار کنم

    پاسخ
    • سلام
      اگر نوک واضحا بزرگ هست به متخصص” جراحی مراجعه کنید
      اما اگر پف داره و با سرما و تماس کوچیک میشه موردی نیست

      پاسخ
  • سلام خسته نباشید من پسری ۲۸ساله هستن ک نوک سینه ام تغییر رنگ داده از اون یکی سینم بزرگ تر شده و بعضی وقتا با درد همراه البته اگر کسی بهش دست بزنه یا ب جایی برخورد کنه آیا سرطان هست ممنون میشم جواب بدین چون استرس زیادی گرفتم ممنون میشم

    پاسخ
    • سلام
      نگران نباشید ولی با توجه به تغییر رنگ لازمه حتما معاینه شین و متخصص” جراحی مراجعه کنید

      پاسخ
  • سلام من ۱۵ سالمه قدم ۱۸۰ و وزنم ۷۰ کیلو هست احساس میکنم یکی از سینه هام یکم از اونیکی برجسته تره ولی اونقدری نیست زیر لباس معلوم شه وقتیم بدنسازی میکنم دم میکنه وحالت خوبی میگیره باید ب دکتر مراجعه کنم؟

    پاسخ
    • سلام
      بزرگی مختصر و عدم تقارن بخاطر بلوغ ممکن ایجاد شه

      پاسخ
  • سلام ببخشید قدم166 وزنم77هستش و سینه هام هر دو بزرگ شدن ولی هیچ دردی ندارن ایا بیماری دارم یا از چاقی هستش و با رژیم غذایی حل میشه؟

    پاسخ
    • سلام
      چند سالتونه؟

      پاسخ
  • سلام خسته نباشید
    ببخشید من نیما هستم ۱۵ سالمه
    حدود ۶ ماه میشه که سینه هام بزرگ شده و کاملا از روی لباس پیدا است
    و توی هوای گرم خوکشون برجسته نیست و مثل تصویریه که توی سایت گذاشتید میخواستم ببینم چیکار میتونم انجام بدم؟

    پاسخ
    • سلام
      کمی بزرگی بخاطر بلوغ طبیعیه
      اما اگر واضحا بزرگ و بافت نرم زیادی داره ویزیت شوید

      پاسخ
  • سلام دکتر وقت بخیر
    من ۱۹ سالمه و از ۱۳ ۱۴ سالگی سینه هام باد کرده و نوکش سفت بود از هرکس پرسیدم گفت بخاطر بلوغ هست و به مرور از بین می‌ره ولی الان ۵ سال شده فقط سفتی نوکش از بین رفته ولی هنوز باد داره و بزرگه به نظرتون چیکار کنم ؟

    پاسخ
    • سلام
      جهت بررسی ازمایش هورمونی بدین و به فوق” تخصص غدد مراجعه کنید

      پاسخ
  • سلام
    من ۱۸ سالمه و قدم ۱۸۵ و وزنم ۸۲ کیلو هستش
    حین تمرینات نوک سینه‌ام محو میشه و در شرایط عادی باز پف میکنه
    خواستم بدونم اشکالی نداره که از سینه بند های ورزشی استفاده کنم ؟

    پاسخ
    • سلام
      طبیعی هست این حالت و سینه بند لازم نیست

      پاسخ
  • سلام من ۱۶ سالم هست قدم ۱۷۸است و۹۰ کیلو هستم یکی از سینه هام نزدیک یه ساله که پف کرده نظرتون چیه

    پاسخ
    • سلام
      اگر یک طرفه هست معاینه شوید

      پاسخ
  • سلام من 14سالمه وقدم 175 وزنم هم 80کیلو هست
    نمیدونم چرا سینه هام بزرگ شده
    ایا طبیعیه یا باید به پزشک مراجعه کنم؟

    پاسخ
    • سلام
      کمی بزرگی بخاطر بلوغ طبیعیه
      اما اگر واضحا بزرگ و بافت نرم زیادی داره ویزیت شوید

      پاسخ
  • سلام، ژنیکوماستی باعث ناباروری میشود؟

    پاسخ
    • سلام
      خود ژنیکوماستی یک علامت از مشکلات هورمونی میتونه باشه
      مشکلات هورمونی ممکن باعث ناباروری بشن

      پاسخ
  • سلام من ۱۳ سالمه سینه سمت چپم درد داره و یکم پف به یک جا برخورد می‌کنه درد میگیره و نوک سینه سفته طبیعی هست؟؟

    پاسخ
    • سلام
      کمی درد و پف نوک سینه در دوره بلوغ طبیعیه
      اما اگر درد شدید و طول کشیده بهتره معاینه شین

      پاسخ
  • سلام خانم دکتر من ۱۴ سالمه . قدم ۱۵۹ و وزنم ۴۳ کیلو است. حدود یک سال میشه من نوک سینه ام باد کرده و وقتی به دور و ورش دست میزنم درد میگیره من به باشگاه فوتبال میرم شما گفته بودین اگر زیاد دویدن انجام بدین خوب میشه من تو باشگاه خیلی میدوم اما تغییری ندیدم میشه بگین بخاطر چیه

    پاسخ
    • سلام
      اگر فقط پف و تورم‌نوک سینه هست بخاطر بلوغ هست

      پاسخ
  • سلام
    پسر نوجوانی هستم و ستم چهارده سال و خورده ای است
    قدم ۱۷۶ و وزنم۷۹ است
    تقریبا میشه گفت یکی دوسال است که سینه هام بزرگ شدن(خیلی زیاد نه اما معلومه که طبیعی نیست)
    بنظرتان چه کنم؟

    پاسخ
    • سلام
      برای معاینه به فوق” تخصص غدد مراجعه کنید و ازمایش هورمونی بدین

      پاسخ
  • سلام من ۱۴ سالمه قدم ۱۷۶وزنم ۵۲ الان نزدیک به یه سال هست که اینجوریه و درست نمیشه تو اوایل درد احساس می‌کردم ولی الان دردم بر طرف شدع ولی نمیدونم چیکار کنم‌آیا ورزش روش درمانش هست؟
    اگه بشه روش های درمانشم بگید نوک هر دو سینم داخلش پره

    پاسخ
    • سلام
      اگر نوک سینه پف داره بخاطر بلوغ هست
      اما اگر کل سینه ورم و بزدگ‌شدگی غیر طبیعی داره ویزیت شین
      کمی بزرگی مختصر هنگام بلوغ طبیعیه

      پاسخ
      • سلام پسرم
        سنم ۱۶هستش
        قدم ۱۷۳
        وزنم۶۰
        سینه هام یه سالی هست بزرگ شده
        از روی لباس هم یکم معلومه
        چکار کنم؟؟

      • سلام
        بزرگی مختصر هنگام بلوغ ممکن رخ بده

  • سلام خسته نباشید من ۱۷ سالمه و حدود یک سال هست که بدنسازی کار میکنم و بدن رو فرمی دارم اما نوک سینه هام مقداری پف دارن وقتی ام که با چیز سردی برخورد میکنه پفشون میخوابه حدود سه چهار سالی هست که این مشکلو دارم قبلا اضافه وزن داشتم اما از وقتی که بدنسازی کار کردم خیلی بهتر شده میخواستم بدونم که مشکلم حل میشه یا باید کار دیگه ای انجام چون بخاطر این مشکل نمیتونم مسابقه بدم ممنون میشم جواب بدید

    پاسخ
    • سلام
      اگر فقط نوک سینه هست طبیعیه

      پاسخ
  • سلام من 14 سالمه و قد 167 و وزن حدود 70 و اضافه وزن دارم
    سینه هام بزرگه و از روی لباس معلومه
    سینه سمت راستم داخلش چیز های دونه دونه ای هست وقتی نوکشو میگیرم حس میکنم ولی سینه سمت چپم داخلش خالیه و وقتی نوکشو میگیرم چیزی نیست
    آیا مشکلی دارم یا با ورزش و بدنسازی حل میشود؟؟
    راستی بگویید قدم چطور است؟؟

    پاسخ
    • سلام
      کمی بزرگی نوک سینه در بلوغ طبیعیه
      قدتون بستگی به قد پدر و مادر داره

      پاسخ
  • سلام من ۱۳ سال سن دارم قدم ۱۷۵وزنم ۴۶هست تقریبا ۲ سال هست که سینه هام پف دارم در جای سرد حالت عادی دارد ولی اگر به جایی برخورد آرومی کند بسیار در د می گرد ولی در جای گرم پف دارد

    پاسخ
    • سلام
      موردی ندارد

      پاسخ
  • سلام خانم دکتر امید وارم سالم و سلامت باشید
    من علی هستم و قدم حدود 1.65 و وزنم 72. 68.
    هست و متأسفانه روی سینه هام پف داره و کاملا از روی لباس معلومه از اوایل 14 سالگی شروع به بزرگ شدن شد
    واز اون موقع شروع کردم به تمرین کردن تو خونه الان یه 3 .4ماهی میشه ورزش نمیکنم. و خیلی خجالت آور واقعا نمی‌دونم چیکار کنم تحرک هم دارم. مواد و… استفاده نمی کنم لطفاً خواهش میکنم راه کار بدید

    پاسخ
    • سلام
      جای نگرانی نیست و مشکل غیرقابل حلی نیست
      بهتره ازمایش هورمونی بدین و به متخصص” جراحی مراجعه کنید

      پاسخ
  • سلام یک پسر ۱۹ ساله هستم میشه گفت من این بیمازی رو از دوران دوم دبستان تا به الان داشتم ولی خب مقداری هم چاق هستم . هر کار که کردم نتونستم این ببیماری رو از بین ببرم
    همچنین یک سوال دیگر هم داشتم ایا این بیماری در هر درجه ای میتواند منجر به مشکلات قلبس عروقی شود ؟

    پاسخ
    • سلام
      ژنیکوماستی ممکن هورمونی باشه
      ربطی به قلب و عروق نداره

      پاسخ
  • سلام من مهدی نوروزی هستم ۱۴ سال دارم وزنم ۷۰ و قدم ۱۷۰ هستش . تقریبا یک سال که سینه هام پف دارن و و قتی بعد یه مدت بیرو باشن نوک سینه مثل سینه بقیه مردان میشه و وقتی سینه ام تو جای گرم باشه دوباره پف میکنه و تو جای سرد عادی میشه . میشه بگید آیا خود به خود درمان میشه یانه ؟

    پاسخ
    • سلام
      بخاطر بلوغ هست و کاری لازم نیست

      پاسخ
  • سلام من ۱۴ سالمه و تقریبا یک سال میشه سینه هام بزرگ شده . سر سینه هام و حتی خود سینه .زیاد بزرگ نشده ولی بازم خجالت میکشم به کسی بگم . برای درمان باید چیکار کنم؟

    پاسخ
    • سلام
      اضافه وزن دارین؟ قد و وزن؟

      پاسخ
  • سلام ۱۳ سالم هست وزنم ۶۵ و قدم ۱۷۰ و یکی از سینه هام بزرگتره و پف داره حدودا فکر کنم یک سال هست اینجوریه چیکار کنم

    پاسخ
    • سلام
      اگر درد و احساس توده ندارین
      بخاطر بلوغه اغلب

      پاسخ
  • سلام من ۱۹ سالمه ۱ سال پیش قرص سیپروترون استات مصرف میکردم، سینه هام بزرگ شدن ولی به لمس حساسیت ندارن و هنچنین دردی هم احساس نمیکنم ۱۸۶ قدمه و وزنم ۵۸

    پاسخ
    • سلام
      بله از عوارضش هست ، با پزشک معالجتون در مورد قطع اون یا جایگزینی داروی دیگر مشورت کنید

      پاسخ
  • سلام خانم دکتر من الان 4سالی میشه سینم پف داره و همینطور نوک سینم سنمم 17 قد 186 وزن 90 بدنسازی هم رفتم یه مدتی یخورده حس کردم کمتر شده اما ول کردم دوباره حس میکنم بزرگ شده به نظرتون نیازه به متخصص مراجعه کنم؟

    پاسخ
    • سلام
      اگر کل سینه بزرگ شده و نه فقط نوک آن ،جهت اطمینان خاطر به متخصص” جراحی مراجعه کنید

      پاسخ