شکستگی لگن چیست؟ علت، عوارض و درمان شکستگی لگن

علت شکستگی لگن چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود؟ شکستگی لگن چگونه درمان می‌شود؟ در این مقاله به تمامی این سوالات پاسخ خواهیم داد.

شکستگی‌های لگن بسیار نادر هستند، این شکستگی‌ها تنها ۳ درصد از شکستگی‌هایی که در بزرگسالان بروز پیدا می‌کنند را تشکیل داده‌اند. بیشتر شکستگی‌های لگن ناشی از نوعی سانحه‌ی آسیب‌زا و پر انرژی مانند تصادفات رانندگی هستند. از آنجایی که لگن در نزدیکی رگ‌ها و اندام‌های خونی قرار دارد، ممکن است شکستگی‌های لگن باعث خون‌ریزی وسیع و سایر صدمات و جراحاتی شود که نیاز به رسیدگی فوری دارند.

گاهی اوقات، ممکن است سانحه‌ای با شدت کم، مانند یک سقوط جزئی برای شکستگی لگن افراد مسن که دارای تراکم استخوانی کم هستند کافی باشد. درمان‌های شکستگی لگن نیز بسته به شدت آسیب‌دیدگی‌ها متفاوت است. شکستگی‌هایی کوچک ممکن است با درمان‌های غیرجراحی قابل کنترل باشند. اما درمان شکستگی‌های لگن شدیدتر معمولا نیاز به عمل جراحی دارد تا لگن ترمیم شده و ثبات به آن بازگردد. 

انواع شکستگی‌های لگن

از آنجایی که لگن ساختاری حلقوی شکل دارد، هنگامی که آسیب‌دیدگی در بخشی از لگن به وجود می‌آید، اغلب شکستگی در نقطه مقابل آن نیز به وجود می‌آید. چندین الگوی شایع شکستگی لگن با توجه به جهت و شدت جراحت وجود دارد.  

شکستگی‌های پایدار و ناپایدار

شاید مهمترین روش برای دسته‌بندی شکستگی‌های لگن، تقسیم شکستگی‌ها به دو نوع پایدار یا ناپایدار باشد. بیشتر شکستگی‌های لگن پایدار هستند. 

شکستگی پایدار: استخوان‌های شکسته همچنان در یک راستا قرار دارند و حلقه‌ی لگن نیز شکل خود را حفظ داشته است. این شکستگی، تنها روی یک استخوان تاثیر می‌گذارد.

شکستگی ناپایدار: این شکستگی معمولا زمانی رخ می‌دهد که دو یا چند شکستگی در حلقه‌ی لگن وجود دارد و انتهای استخوان‌های شکسته از هم جدا شده باشند. این نوع شکستگی احتمالا بعد از آسیب‌دیدگی‌هایی با تاثیر بالا و همچنین جراحات مرتبط دیگر به وجود می‌آیند. در این صدمات به این دلیل که در این صدمات جدا شدن استخوان‌ها امکان خون‌ریزی آزادانه‌تری را فراهم می‌کند، خون‌ریزی نسبت به شکستگی‌های پایدار بیشتر است. این نوع شکستگی ممکن است که موجب آسیب‌های مستقیم به اندام‌های داخلی نیز شود.

شکستگی‌های باز و بسته

شکستگی‌های لگن را می‌توان به شکستگی‌های باز که در آن استخوان از پوست بیرون زده و قابل مشاهده است و شکستگی‌های بسته که در آن استخوان از پوست بیرون نمی‌زند، تقسیم کرد. شکستگی‌های باز جدی‌تر هستند، زیرا عفونت ممکن است به راحتی به زخم برسد که از قبل بر اثر آسیب‌دیدگی آلوده شده است.

شکستگی لگن تا چه حد جدی است؟

جدی بودن شکستگی لگن نیز بستگی به تعداد و شدت استخوان‌های شکسته و همین‌طور تاثیری که روی اندام‌های داخلی لگن گذاشته دارد. بنابراین شدت شکستگی‌های لگن از جزئی تا تهدید کننده زندگی متغییر است.

چه چیزی می‌تواند موجب شکستگی لگن شود؟

شكستگي‌هاي جدی لگن ناشي از آسيب‌هاي شدید مانند تصادفات رانندگی، آﺳﻴﺐ‌های ﻟﻪ‌ﺷﺪﮔﻲ (به عنوان مثال، زیر گرفته شدن توسط ماشین یا اسب) یا سقوط از بلندی است. شکستگی‌های لگن ناشی از صدمات با نیروی زیاد یا پرسرعت اغلب ناپایدار به حساب می‌آیند و نیاز به درمان فوری در بیمارستان دارند.

شكستگي‌هايی با شدت کمتر که شامل‌ شکستگی‌های بدون جابجایی می‌شوند، می‌توانند بعد از افتادن (از ارتفاع کم) یا لغزش به ویژه برای کسانی که دارای تراکم استخوانی کم یا پوکی استخوانی هستند به وجود بیایند. به همین دلیل، شکستگی‌های دردناک و پایدار، در افراد مسن که عموما دارای پوکی استخوان بوده و مستعد سقوط و افتادن هستند بیشتر مشاهده می‌شود.

چه عاملی موجب شکستگی‌های دررفتگی لگن می شود؟

شکستگی دررفتگی لگن زمانی به وجود می‌آید که تاندون عضله از استخوان جدا شده و بخش کوچکی از استخوان را هم با خود جدا کند.

این نوع شکستگی‌ها معمولا در ورزش‌هایی به وجود می‌آید که در آن نیاز به سرعت و توقف ناگهانی است. خصوصا این مورد در نوجوانان و جوانان در حال رشد شایع است. ورزش‌هایی از جمله دوی با مانع، دوی سرعت، پرش طول و فوتبال (مخصوصا زمانی که خطایی در آن اتفاق بیافتد که بازیکن به شدت به زمین بخورد) از جمله این موارد هستند. همچنین ممکن است شکستگی دررفتگی لگن ناشی از تصادف رانندگی باشد. 

چه عواملی باعث شکستگی‌های استرس لگنی می‌شود؟

شکستگی‌های استرسی لگن در اثر فشارهای مکرر به استخوان در اثر انجام حرکات مکرر ورزشی به وجود می‌آیند. این شکستگی‌ها معمولا روی استخوان شرمگاهی تاثیر گذاشته و باعث درد می‌شوند که به تدریج بر شدت آن افزوده می‌شود.

با این حال، این شکستگی‌ها مانع از انجام ورزش نمی‌شوند. ورزش‌هایی با تاثیرات مکرر که شامل حرکاتی مانند دویدن یا پرش باشند بیشترین خطر را دارند. شکستگی‌های استرس اغلب در کسانی اتفاق می‌افتد که به صورت ناگهانی به مسافت یا سطح فعالیت‌های خود بیافزایند.

از جمله افراد کم‌تحرکی که به صورت ناگهانی شروع به ورزش کنند. این شکستگی‌ها در لگن شایع نیستند، با این حال، در زنان و افرادی که دارای تراکم کم استخوانی (پوکی استخوان) هستند شایع هستند.

شکستگی لگن در چه کسانی به وجود می‌آید؟

شکستگی‌های عمده لگن می‌تواند برای هر کسی که در معرض یک آسیب جدی قرار می‌گیرد به وجود بیاید. شکستگی‌های شدید و پایدار بیشتر در افراد مسن، به ویژه در کسانی که دچار پوکی استخوان هستند به وجود می‌آیند. شکستگی‌های ناشی از دررفتگی، به ویژه در نوجوانان ورزشکار شایع هستند. شکستگی‌های استرسی نیز معمولا در دونده‌ها مشاهده می‌شوند. با این حال، این شکستگی‌ها بیش از لگن روی نواحی دیگر تاثیر می‌گذارند.

علائم شکستگی پایدار لگن چیست؟

شکستگی لگن پایدار تقریبا همیشه دردناک است. درد در لگن یا کشاله ران معمولی است،‌ اما با تلاش برای حرکت دادن باسن یا راه رفتن بدتر می‌شود. با این حال، همچنان امکان راه رفتن برای فرد وجود دارد. برخی از بیماران متوجه می‌شوند که اگر بخواهند زانو یا کمر خود را خم کنند، اندکی از درد کاسته می‌شود.

سایر علائم با توجه به شدت شکستگی متفاوت هستند که عبارتند از:

• درد و التهاب در کشاله ران، لگن، کمر، باسن یا لگن
• کبودی و تورم روی استخوان‌های لگنی
• بی‌حسی یا گزگز و سوزن‌ سوزن شدن در ناحیه دستگاه تناسلی یا بالای ران
• دردی که ممکن است هنگام نشستن و اجابت مزاج به وجود بیاید

همچنین ممکن است علائمی از خون‌ریزی نیز در فرد قابل مشاهده باشد. خون‌ریزی می‌تواند در چند ناحیه به پوست برسد و در برخی موارد بیش از سایر موارد قابل مشاهده باشد. برخی از این موارد عبارتند از:

• کبودی روی استخوان‌های لگنی 
• کبودی یا تنگی منفذ در کشاله ران یا میان‌دوراه
• کبودی در کمر
• خون‌ریزی واژینال در زنان و کبودی بیضه در مردان
• مشاهده خون در ادرار یا عبور آن از پشت

توجه: بعد از آسیب‌دیدگی شدید مانند تصادفات رانندگی، شکستگی جدی لگن حتی برای افرادی که در ابتدا امکان راه رفتن را نیز دارند محتمل است. اگر در حال کمک به چنین فردی هستید، باید سعی کنید تا زمان رسیدن کادر اورژانس، مجروح را گرم و بی‌حرکت نگه دارید. این کار خطر خون‌ریزی را کاهش داده و ممکن است که جان فرد را نجات دهد.

علائم شکستگی‌های غیر پایدار لگن چیست؟

شکستگی‌های بزرگ و ناپایدار لگن به احتمال بالا موجب درد شدید و شوک در فرد می‌شوند. فرد ممکن است درد را در نواحی لگن، کشاله ران، کمر، شکم یا در بخش‌های تهتانی پاها حس کند.

استخوان‌های لگن بزرگ بوده و خون زیادی در این نواحی در جریان است. به این جهت، در صورتی شکستگی، خون‌ریزی شدید بوده و توقف خون‌ریزی نیز به سرعت امکان‌پذیر نیست. همچنین در حالی که ممکن است خون‌ریزی به دلیل اینکه در نواحی داخلی شکم باشد، قابل مشاهده نباشد. اما از دست دادن خون زیاد باعث افت ناگهانی فشار خون فرد می‌شود. فرد در چنین شرایطی معمولا دچار رنگ‌پریدگی، بی‌حالی و سستی می‌شود و حتی ممکن است که از هوش برود.

گاهی اوقات ممکن است که فرد پس از شکستگی ناپایدار لگن سعی کند راه برود. این مورد خصوصا در تصادفات رانندگی که شوک مانع از احساس درد می‌شود شایع است.

علائم شکستگی‌ دررفتگی لگن چیست؟

شکستگی‌های‌ دررفتگی لگن در ورزشکاران نوجوان و جوانان که در حال رشد هستند دیده می‌شود. علائم این نوع شکستگی هم شامل درد ناگهانی در حین حرکات قدرتمند ناگهانی است. درد در اغلب موارد در بخش‌‌های تهتانی، ناحیه نشیمنگاه و در قسمت استخوانی جلوی لگن حس می‌شود. ورزشکارانی که هنگام ورزش از تاندون و عضلات آسیب دیده‌ استفاده می‌کنند، احساس ضعف و درد خواهند داشت. احتمال کبودی و تورم نیز در این موارد شکستگی وجود دارد.

علائم شکستگی استرسی لگن چیست؟

شکستگی‌های استرسی لگن در نواحی که ترک‌خوردگی در استخوان فرد وجود دارد، از خفیف‌ترین انواع شکستگی‌های پایدار به حساب می‌آیند. شکستگی‌های استرسی لگن از آنجایی که یافتن محل درد دشوار است، به راحتی قابل یافتن نیستند. علائم شکستگی‌های استرسی لگن عموما یک درد مبهم است که پیدا کردن محل آن نیز دشوار است. این درد ممکن است که در ابتدا با ادامه دادن حرکات ورزشی بهتر شود، با این حال، وضع آن بدتر می‌شود.

چگونه می‌توان شکستگی‌ لگن را تشخیص داد؟

در مورد صدمات شدید مانند تصادف رانندگی که احتمال شکستی لگن وجود دارد، تصویربرداری اشعه ایکس یا رادیولوژی برای ارزیابی فوری وضعیت استخوان‌های لگن به کار می‌رود. در همین حال، زمانی که آسیب‌دیدگی شدت کمی داشته، اما فرد در استخوان‌های لگن درد داشته باشد، در راه رفتن مشکل داشته یا اینکه در بخش تهتانی بدن دچار بی‌حسی شود، فرد مشکوک به شکستگی لگن است. 

تصویربرداری اشعه ایکس: اشعه ایکس بیشتر موارد شکستگی‌های لگن را به خوبی نشان می‌دهد. با این حال، این نوع تصویربرداری جزئیات جراحاتی که به اندام‌های لگنی وارد شده‌اند را نشان نمی‌دهد. اشعه ایکس، عکس‌هایی از استخوان‌ها فراهم کرده و معمولا از زوایای متعددی گرفته می‌شود. به همین جهت، پزشکان می‌توانند با استفاده از تصاویر اشعه ایکس، مشخص کنند که استخوان و چه مقداری از آن از جای خود خارج شده‌ است.

سی‌تی اسکن: در این روش تصویربردای از اشعه ایکس در چندین برش برای تهیه‌ی تصاویر ۳‌بعدی از لگن صدمه دیده استفاده می‌شود. سی‌تی اسکن در موارد پیشرفته انجام می‌گیرد تا پزشکان بتوانند تصاویر با وضوح بهتری از شکستگی‌ها و آسیب‌های مرتبط به آن را شناسایی کنند.

 ام‌آرآی (MRI): این روش جایگزین سی‌تی اسکن است و ممکن است که تصاویر واضح‌تری را از نواحی آسیب‌دیده فراهم کند. ام‌آرآی معمولا ضرورتی ندارد، مگر برای شکستگی‌های استرسی که با اشعه ایکس و سی‌تی اسکن قابل مشاهده نیستند.

سونوگرافی: درا ین روش، رنگ رادیواکتیوی تزریق شده و سپس پزشکان می‌توانند با آن تصاویری از اندام‌های درونی بدن را مشاهده کنند. این روش برای بررسی اندام‌های درونی بدن به کار می‌رود.

اسکن استخوان: نیز گاهی برای شناسایی شکستگی‌های شدید به کار می‌رود. این روش به خصوص برای بیمارانی به کار می‌رود که به دلیل استفاده از دستگاه‌هایی مانند ضربان‌ساز امکان استفاده از ام‌آرآی وجود ندارد.

چنانچه پزشک معالج مشکوک به پوکی استخوان در فرد باشد، برای بررسی تراکم استخوانی از آزمایش سنجش تراکم استخوان بهره می‌برد. پزشک ممکن است از آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش خون برای بررسی میزان از دست دادن خون، عملکرد کبد، کلیه و آزمایش ادرار برای بررسی آسیب‌های وارده به مثانه استفاده کند. 

درمان شکستگی لگن

شکستگی‌های ناپایدار و شدید لگن چگونه درمان می‌شوند؟

درمان شکستگی ناپایدار لگن بستگی به محل شکستگی و همین‌طور آسیب‌های دیگری که ممکن است فرد داشته باشد دارد. هدف اصلی از درمان شکستگی ناپایدار لگن، ابتدا تثبیت لگن و جلوگیری از خون‌ریزی، سپس ثابت نگه داشتن استخوان‌ها تا حصول بهبودی است. 

کمک‌های اولیه در شکستگی لگن

اگر در حین کمک به یک فرد آسیب‌دیده مشکوک به شکستگی لگن هستید، مجروح را تا رسیدن کادر درمانی با پتو یا ژاکت گرم نگه دارید. اجازه نزدیک شدن افراد غیرآموزش دیده به مجروح را به ویژه زمانی که فرد درد شدیدی دارد ندهید.

چنانچه فرد خواست راه برود،‌ او را مجبور به نشستن کنید. از مجروح سوال کنید که در چه ناحیه‌ای درد دارد، به خصوص در ناحیه قفسه‌سینه، شکم یا باسن.

اگر مجروح در جایی نزدیک به لگن درد داشت، احتمال آنکه دچار شکستگی لگن شده باشد بالاست. تا زمان رسیدن کادر درمانی اورژانس، مجروح را بی‌حرکت و گرم نگه دارید. همچنین کاملا دانسته می‌شود که برخی افراد گاهی اوقات پس از شکستگی‌های شدید لگن به خصوص در اثر تصادفات رانندگی، به دلیل اینکه شوک مانع از احساس درد می‌شود بلافاصله شروع به راه رفتن می‌کنند. 

درمان از دست دادن خون در شکستگی لگن

کاهش خون‌ریزی لگن، ابتدا با ثابت نگه داشتن آن انجام می‌شود. این کار توسط برخی اتصال‌دهنده‌ها و صفحات مخصوص انجام می‌گیرد. تثبیت لگن هم با فیکساتورهای خارجی انجام می‌شود.

تثبیت خارجی لگن 

در این کار از پیچ‌های درازی که از طرفین وارد استخوان‌ها می‌شوند و یک قاب خارجی بزرگ استفاده می‌شود.  تثبیت قسمت خارجی لگن در اتاق عمل و در حالت بیهوشی عمومی انجام می‌گیرد.

نگه داشتن استخوان‌ها به جلوگیری از خون‌ریزی کمک می‌کند. پیچ‌ها و مهره‌ها هم از طریق‌ برش‌های کوچکی وارد پوست و عضلات می‌شوند. این‌ها از دو طرف لگن بیرون آمده و در آنجا به میله‌هایی از جنس فیبرکربن متصل می‌شوند. فیکساتور خارجی نیز به عنوان یک قاب تثبیت‌کننده عمل کرده و استخوان‌ها را در وضعیت مناسبی ثابت نگه می‌دارد.

کشش

در این روش از سیستم قرقره‌ای از پیچ‌های خارجی و وزنه‌های متعادل‌کننده استفاده می‌شود. با این کار، قطعات استخوانی هم‌راستا می‌شوند. کشش استخوانی برخی اوقات به عنوان یک درمان موقتی به کار می‌رود. با این حال، در اغلب موارد، موجب تسکین درد می‌شود. گاهی اوقات، شکستگی‌های لگن به تنهایی با کشش اسکلتی درمان می‌شوند، با این حال، چنین مواردی نادر غیرمعمول هستند.

تثبیت داخلی لگن

بیماران کمی برای ثابت نگه داشتن استخوان‌ها به تثبیت داخلی نیاز دارند. عمل جراحی تثبیت داخلی، یک عمل جراحی باز است که با بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد. قطعات استخوانی جابجا شده، سپس با پیچ‌ و صفحاتی که به صورت دائمی در محل قرار داده می‌شوند نگه داشته می‌شوند. تثبیت لگن برای کنترل درد و بهبودی بیمار در طولانی‌مدت اهمیت زیادی دارد. این درمان احتمالا در صورت شکستگی‌های متعدد، بیشتر لازم است. 

کنترل درد

درد با تجویز داروهای مسکن و تثبیت لگن ناپایدار کنترل می‌شود. ممکن است که در ابتدا به مسکن‌های قوی و بی‌حس‌کننده‌های موضعی نیاز باشد. همچنین امکان دارد که از یک بی‌حسی اپیدورال برای کنترل درد اولیه استفاده شود.

لخته شدن خون

پزشکان معمولا برای کاهش خطر لخته شدن خون در رگ‌های پا و لگن از داروهای ضد انعقادی یا رقیق‌کننده‌های خون استفاده می‌کنند. شکستگی‌های لگن خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهد.

استراحت 

درمان اولیه با کاهش درد و استراحت در رختخواب همراه است. پزشکان بیماران را در سریع‌ترین زمان ممکن به حرکت درمی‌آورند. این کار برای بهبودی طولانی مدت بیمار بهتر است و همین‌طور خطر لخته شدن خون در رگ‌های عمقی (ترومبوز ورید عمقی) را کاهش می‌دهد.

با این حال، به احتمال زیاد بیمار برای حدود ۳ ماه برای راه رفتن نیاز به عصا یا واکر دارد تا استخوان‌ها کاملا بهبود یابند. اگر بیمار جراحاتی در قسمت‌های بالای پا دارد، ممکن است که لازم باشد برای مدتی از ویلچر استفاده کند تا از فشار آوردن به پاها جلوگیری شود. 

فیزیوتراپی

فیزیوتراپ در جلسات منظم سعی می‌کند تا به بیمار در حفظ قدرت عضلات و تحرک مفاصل یاری برساند. وقتی که بیمار توانست وزن را تحمل کند، جلسات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و بازگرداندن تعادل به آن ادامه پیدا می‌کند. زیرا با شروع راه رفتن،‌ فرد ممکن است که ضعف عضلانی داشته و همین‌طور در کنترل تعادل خود دچار مشکل شود.

شکستگی پایدار لگن چگونه درمان می‌شود؟

رایج‌ترین درمان‌ برای شکستگی پایدار لگن، استراحت در رختخواب و مصرف داروهای مسکن است. معمولا برای درمان شکستگی‌های پایدار نیازی به عمل جراحی نیست. به احتمال زیاد عصا و سایر وسایل کمکی برای راه رفتن بخشی از پروسه بهبودی بیمار هستند. فیزیوتراپی هم بخش ضروری از آن است.

دررفتگی لگن چگونه درمان می‌شود؟

دررفتگی لگن با استراحت درمان می‌شوند. دوره‌ بهبودی این نوع شکستگی‌ها معمولا بین ۴ تا ۶ هفته است. استفاده از کمپرس یخ می‌تواند به بهبود درد و التهاب کمک کند. گاهی اوقات برای اتصال مجدد استخوان و تاندون نیاز به عمل جراحی است. با این حال، این روش تنها برای شکستگی‌هایی که به طور غیرمعمولی بزرگ باشند استفاده می‌شود. پس از دوره استراحت، برنامه توانبخشی تدریجی بیمار شروع می‌شود که هدف آن بازیابی قدرت و حرکت کامل در ران است. 

شکستگی استرسی لگن چگونه درمان می‌شود؟

شکستگی‌های استرسی لگن می‌تواند باعث کند شدن و بدتر شدن وضعیت درد شود و ممکن است که شکستگی‌های بزرگ‌تری نیز ایجاد شود. بنابراین مهم است که بیمار فعالیت‌هایی نداشته باشد که منجر به بروز چنین شکستگی‌هایی می‌شود.

شروع مجدد دویدن پس از چند هفته از زمانی که فرد کاملا دیگر دردی را حس نکند شروع می‌شود. هم‌اکنون، برخی پژوهشگران درمان با داروی پامیدرونات (Pamidronate) را پیشنهاد می‌کنند که برای درمان پوکی استخوان‌ مورد استفاده قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد که این روش درمانی حتی برای بیمارانی که به پوکی استخوان مبتلا نیستند نیز موجب تسریع در بهبودی شکستگی‌های استرسی لگن می‌شود.

آیا پس از شکستگی لگن دوباره می‌توان راه رفت؟

اکثر افرادی که دچار شکستگی لگن می‌شوند، بعد از چند ماه می‌توانند دوباره راه بروند. اگر شدت شکستگی کمتر، سن فرد پایین، وضعیت بدنی بهتر یا عضلات سالم‌تری داشته باشد، بهبودی با سرعت بیشتری حاصل می‌شود. گاهی اوقات شکستگی‌های شدید لگن می‌تواند برای مدت طولانی روی نحوه‌ی حرکت فرد تاثیر بگذارد.

شما می‌توانید هرگونه سوال در رابطه با موضوع این مقاله را در بخش نظرات بنویسید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پرسش‌های شما پاسخ داده شود.

منبع:

patient.info