گاهی اوقات سردرد تمام ناحیه سر را در بر می‌گیرد، اما گاهی هم فقط قسمت خاصی از سر درد می‌گیرد که ممکن است نشانه مشکل خاصی باشد. مثلا در بعضی از بیماران درد بیشتر در سمت چپ و پشت سر متمرکز است و احتمال دارد دردی تکرار شونده باشد. این نوع سردرد همیشه نگران‌کننده نیست و گاهی اوقات بخاطر خستگی، بی خوابی یا موارد این‌چنینی ایجاد می‌شود، اما در برخی موارد با علامت‌های دیگری هم همراه است و نیاز به پیگیری و درمان دارد.
فهرست مطالب درد سمت چپ پشت سر و گردن نشانه چیست
در این مقاله از دکتر دکتر بررسی میکنیم گردن درد، درد سمت چپ پشت سر نشانه‌های کدام بیماری‌های احتمالی است؛ چه درمانی دارد و چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کنیم.
انواع سردرد چیست؟
پزشکان سردرد را به دو دسته سردردهای اولیه و ثانویه تقسیم‌بندی می‌کنند. سردرد اولیه یعنی بیمار فقط درد را تجربه میکند، بیماری خاصی دیگری ندارد و علامت دیگری را هم تجربه نمی‌کند. سردردهای ثانویه، یکی از علائم بیماری‌های دیگر مثل تومور مغزی، سکته یا عفونت در ناحیه سر هستند. علائم این بیماری‌ها به درد در ناحیه سر محدود نمی‌شود و موارد دیگری مثل خستگی و حالت تهوع هم با آن همراه است. دردهای ثانویه ممکن است در هر ناحیه‌ای از سر ایجاد شوند.
شناخت انواع سردرد و آشنایی با علائم آن‌ها به شما کمک میکند تشخیص بدهید مشکلتان از کدام نوع است. البته نباید فراموش کنید که این اطلاعات صرفا برای آگاه‌سازی درباره سلامت هستند و جایگزین تشخیص‌های دقیق پزشکی نمی‌شوند. در ادامه انواع مختلف سردردها را نام می‌بریم.
- سردرد میگرنی
- سردردهای خوشه‌ای یا کلاستر
- سردرد گردنی یا سرویکوژنیک (Cervicogenic)
- واسکولیت (Vasculitis)
- آنوریسم مغزی
- سردردهای تنشی
- سردردهای ناشی از فعالیت و خستگی
- سردردهای ساعت زنگدار یا هیپنیک
- سردردهای سینوسی
- سردردهای ناشی از عوارض دارو
- سردرد حاصل از مصرف زیاد کافئین
- درد بخاطر ضربه خوردن به سر
- سردرد حاصل از عادت ماهانه در خانم‌ها
در ادامه بررسی میکنیم که کدام یک از مواردی که در لیست بالا نام بردیم، می‌توانند در سمت چپ پشت سر، درد ایجاد کنند.
درد سمت چپ پشت سر بخاطر میگرن
درد ناشی از میگرن ممکن است سمت چپ پشت سر را درگیر کند و در اغلب موارد متوسط یا شدید است. حدود ۱۲ درصد از مردم جهان به این بیماری مبتلا هستند؛ به طور کلی احتمال ابتلای خانم‌ها به این بیماری بیشتر از آقایان است. سردردهای میگرنی ضربانی هستند و با گذشت زمان شدیدتر می‌شود. درد این بیماری معمولا از ناحیه شقیقه یا اطراف چشم شروع می‌شود و سپس در نواحی دیگر پخش خواهد شد. میگرن ممکن است با علائم دیگری هم همراه باشد که در ادامه به آن‌ها اشاره میکنیم.
- تاری دید یا تغییرات بینایی
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- حساسیت شدید به صدا، نور، بو و حتی لمس
- بی‌حسی اندام‌ها
- احساس سوزن سوزن شدن در صورت یا اندام‌ها
میگرن همی پلژیک (Hemiplegic) یکی از انواع نادر این بیماری است که باعث ضعف اندام‌ها، صورت و یک طرف بدن بیمار می‌شود. هر دوره عود میگرن بین ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد. در این دوره بیمار نیاز دارد به تنهایی در یک اتاق تاریک دراز بکشد و تا زمان بهبود علائم، استراحت کند. کارشناسان هنوز علت دقیقی برای ابتلا به میگرن کشف نکرده‌اند، اما احتمال می‌دهند که ابتلا به این بیماری به علائم محیطی و پیش‌زمینه ژنتیکی بستگی داشته باشد.
در ادامه به بعضی موارد تحریک‌کننده سردردهای میگرنی اشاره میکنیم:
- استرس
- تغییرات هورمونی
- کم‌خوابی یا خواب زیاد
- روشنایی بیش از حد محیط یا نورهایی که مدام خاموش و روشن می‌شوند (مثل رقص نور در مهمانی‌ها)
- بعضی از بوها مانند عطرهای تند یا گرم
آمار نشان می‌دهد استرس تا ۸۰ درصد و تغییرات هورمونی تا ۶۵ درصد باعث عود علائم میگرن می‌شود.
درد ناشی از سردردهای خوشه‌ای در یک طرف سر
سردردهای خوشه‌ای معمولا باعث درد در یک طرف سر، به خصوص در اطراف چشم‌ها، می‌شوند؛ گاهی اوقات هم این درد، به سمت چپ پشت سر برمی‌گردد. درد این بیماری هم بسیار زیاد است، تا جایی که بیمار احساس میکند چیزی مثل مته در حال سوراخ کردن جمجمه اوست و سرش دچار سوزش می‌شود. سردردهای خوشه‌ای دردهایی هستند که هر چند سال یکبار ظاهر می‌شوند و به مدت ۴ تا ۱۲ هفته بیمار را درگیر می‌کنند. در دوره عود بیماری، فرد چند بار به صورت متوالی سردردهای شدید را تجربه میکند، اما بعد از بهبود دیگر تا چند سال خبری از این دردهای شدید نیست.
سردرد خوشه‌ای در هر بیمار به شیوه خاصی بروز میکند، اما علائم مشترکی بین اکثر بیماران وجود دارد که به آن‌ها اشاره میکنیم:
- سردرد معمولا از شب و یکی دو ساعت بعد از خواب شروع می‌شود؛
- درد بعد از ۵ تا ۱۰ دقیقه به اوج می‌رسد؛
- درد شدید این بیماری بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ادامه دارد؛
- سردرد بعد از یک ساعت آرام‌تر می‌شود، اما تا ۳ ساعت بعد، همچنان درد خفیف وجود دارد؛
سردردهای خوشه‌ای ممکن است علائم دیگری هم داشته باشند:
- انسداد یا آبریزش بینی
- افتادگی پلک
- اشک ریختن و قرمزی یکی از چشم‌ها (اگر درد در ناحیه سمت چپ پشت سر باشد، احتمالا چشم چپ دچار آبریزش و قرمزی می‌شود)
- تعریق صورت
- احساس گرما به خصوص در سر.
پزشکان هنوز علت دقیق ابتلا به این نوع سردرد را نمی‌دانند. تحقیقات نشان می‌دهد این سردرد قسمت هیپوتالاموس، رگ‌های خونی و عصب سه قلو مغز را درگیر میکند؛ به همین دلیل بیمار در صورت و چشم‌هایش درد احساس میکند.
دردهای خوشه‌ای معمولا در زمان مشخصی در طول روز بیمار را درگیر می‌کنند. احتمال عود کردن این بیماری در فصل‌های پاییز و زمستان بیشتر است؛ به همین دلیل بسیاری از افراد آن را با سردردهای ناشی از آلرژی اشتباه می‌گیرند. احتمال ابتلا به این بیماری در افراد بین ۲۰ تا ۵۰ سال بیشتر است. همچنین آقایان بیشتر خانم‌ها به این نوع سردرد مبتلا می‌شوند.
سردرد گردنی یا سرویکوژنیک در سمت چپ پشت سر
زمانی که مهره‌های بالایی ستون فقرات بخاطر افزایش سن یا ضربه آسیب می‌بینند و جابجا می‌شوند، این نوع سردرد ایجاد می‌شود. این سردردها معمولا دوره‌ای هستند و شدت آن‌ها به میزان آسیب مهره‌ها وابسته است.
در ادامه به علائم این بیماری اشاره میکنیم.
- دردی که از گردن شروع می‌شود و به یک سمت صورت و سر سرایت میکند
- سفت شدن گردن و کاهش دامنه حرکت آن
- احساس درد در گردن، چشم، شانه و بازو
- حالت تهوع
- تاری دید
- حساسیت به نور و صدا
پزشکان برای درمان سردردهای سرویکوژنیک، استروئید یا داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی را تجویز می‌کنند. این داروها به کنترل درد کمک میکند. روند درمان این بیماری حدود ۳ ماه طول می‌کشد؛ بعد از آن بیمار به صورت دوره‌ای دچار سردردهای گردنی می‌شود. بازه‌های زمانی درد گرفتن سر و شدت آن از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است.
درد سمت چپ پشت سر بخاطر واسکولیت
واسکولیت یک اختلال خود ایمنی است که منجر به التهاب رگ‌های خونی می‌شود. در این بیماری، بدن رگ‌های خونی را به عنوان یک عامل مضر شناسایی میکند و به تخریب آن‌ها می‌پردازد. یکی شایع‌ترین انواع واسکولیت آرتریت تمپورال است که با نام‌های دیگری مثل آرتریت سلول غول آسا یا آرتریت گیجگاهی هم شناخته می‌شود. این بیماری رگ‌های خونی سر را درگیر میکند و بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال دیده می‌شود.
سردرد واسکولیت در اغلب موارد یک سردرد رعد و برقی است؛ درد شدیدی که علت مشخصی ندارد. در سردرد رعد و برقی، درد بعد از یک دقیقه به اوج خود می‌رسد و تا ۵ دقیقه هم ادامه خواهد داشت. اگر علت این سردردها واسکولیت باشد، ممکن است دوره اوج درد بیشتر طول بکشد.
سایر علائم سردرد واسکولیت عبارت است از:
- از دست دادن بینایی به صورت ناگهانی
- احساس درد در یک طرف سر (درد این بیماری لزوما در سمت چپ پشت سر نیست و ممکن است در سایر نقاط هم باشد)
- احساس درد در پشت چشم‌ها
- افزایش درد هنگام جویدن
واسکولیت جزو بیماری‌هایی است که به درمان فوری نیاز دارد. عدم پیگیری این بیماری و پیشرفت آن می‌تواند باعث از دست رفتن کامل بینایی شود.
سردرد ناشی از آنوریسم مغزی
آنوریسم مغزی مشکلی است که در یکی از نقاط یکی از رگ‌های خونی مغز ایجاد می‌شود. این بیماری معمولا تا زمانی که رگ خونی آسیب دیده پاره نشده باشد، علامتی ندارد. بعد از پارگی رگ خونی، احتمال خونریزی که زندگی بیمار را تهدید میکند، وجود خواهد داشت.
بیماران مبتلا به آنوریسم مغزی سردردهای رعد آسا را تجربه می‌کنند، دردی ناگهانی و شدید. درد به گونه‌ای است که بیمار احساس میکند جسمی سنگین به سرش برخورد کرده است. همچنین احتمال دارد در یک طرف بدنش احساس ضعف داشته باشد.
سایر علائم احتمالی این بیماری عبارت است از:
- تغییر سطح بینایی
- درد گردن یا گرفتگی عضلات آن
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- حساسیت به نور
- از دست دادن هوشیاری
- تشنج
چه زمانی برای درمان سردرد به پزشک مراجعه کنیم؟
گاهی اوقات سردردها علت خاصی ندارند و بخاطر خستگی یا فعالیت سنگین بروز می‌کنند. این دردها را می‌توان با درمان‌های خانگی و استراحت درمان کرد. در مقابل، بعضی از سردردها نشان از بیماری جدی‌تری دارند و باید درمان شوند.
در صورتی که سردرد شدیدی دارید که با گذشت زمان بهتر نشده و با علائم دیگری همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید و اقدامات درمانی لازم را انجام بدهید. در ادامه به علائم هشداردهنده‌ای که در کنار سردرد ایجاد می‌شوند، اشاره میکنیم. در صورت مشاهده هرکدام از این علائم، سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- تاری یا کاهش دید
- تب
- تعریق
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس ضعف یا بی‌حسی در یک طرف بدن
همچنین اگر شرایطی که در لیست پایین بیان میکنیم را تجربه می‌کنید نیز لازم است با پزشک متخصص مشورت کنید.
- سن شما بالاتر از سال است و برای اولین بار دچار سردرد می‌شوید؛
- الگوی سردردهایتان تغییر کرده و مثل همیشه نیست؛
- سردردهایتان مدام بدتر می‌شوند؛
- سردرد برایتان آثار روانی به دنبال داشته و در عملکرد ذهنتان تداخل ایجاد کرده است؛
- ضربه محکمی به سرتان خورده و سردردهایتان از بعد از این ضربه شروع شده؛
- زندگی روزمره‌تان بخاطر سردردهایتان دچار اختلال شده؛
- درد شدید و ناگهانی را تجربه می‌کنید (در این صورت بیمار باید سریعا به اورژانس مراجعه کند، زیرا این دردها ممکن است نشانه آنوریسم یا سکته مغزی باشند و اگر پیگیری نشود، باعث مرگ بیمار یا فلج شدن او خواهند شد).
آیا درد سمت چپ پشت سر قابل درمان است؟
گاهی اوقات این درد بدون نیاز به مراجعه به پزشک یا مصرف دارو، درمان می‌شود. تنها کافی است بیمار چند ساعت در فضایی آرام و تاریک استراحت کند تا درد سمت چپ پشت سرش از بین برود. همچنین با کمی مراقبت می‌توان از بروز این دردها پیشگیری کرد. بعضی از نکاتی که پیشگیری و کنترل درد کمک میکند را در ادامه بیان میکنیم.
- پیشگیری از استرس و مدیریت آن
- خواب منظم
- دوری از عواملی که سردرد را تشدید می‌کنند (این عوامل در هر بیماری متفاوت هستند و هر بیمار باید خودش عوامل محرک سردردش را شناسایی کند)
- قرار گرفتن تحت نظارت پزشک متخصص
درمان‌های مبتنی بر دارو فقط باید تحت نظارت پزشک متخصص باشد. مصرف خودسرانه ساده‌ترین مسکن‌ها هم در بلند مدت عوارض جانبی به همراه دارد و ممکن است بیمار را با مشکل مواجه کند.
کلام آخر
درد سمت چپ سر بخاطر مشکلاتی مثل میگرن، سردردهای کلاستر یا دردهای گردنی ایجاد می‌شود. در اغلب موارد این سردردها با مدتی استراحت و درمان‌های خانگی درمان می‌شود. اگر این سردردها ناگهانی و شدید باشند، باید به پزشک مراجعه کنید. مجموعه دکتر دکتر، مشاوره پزشکی تلفنی را توسعه داده است. در این سرویس پزشکان حرفه‌ای فعالیت می‌کنند و با بررسی علائم بیماری و شرایط بیمار، بهترین مسیر درمان را به او نشان می‌دهند. اگر سردردهایتان نگران کننده است و به مشاوره پزشکی نیاز دارید، به کمک مشاوران دکتر دکتر می‌توانید بهترین مسیر را برای درمان پیدا کنید.
منبع:
خیلی عالی بود استرس زیادی داشتم بخاطر درد گردن وسوزش گردنم.اطلاعات خوبی کسب کردم