انواع روش‌های درمان زخم‌های باز و بسته (تایید شده توسط کلینیک زخم)

برای درمان زخم روش‌های متعددی وجود دارد؛ با اینکه روش‌های درمان زخم باز و درمان زخم بسته متفاوت‌اند؛ اما در حالت کلی ممکن است یکسری اقدامات مشترک بین درمان خانگی زخم بسته و درمان خانگی زخم باز وجود داشته باشد. این اقدامات شامل مصرف آنتی بیوتیک، بخیه، پانسمان، جراحی، درمان موضعی، استفاده از ‍پماد، استفاده از کرم، درمان خوراکی و در نهایت مراقب از زخم است. نکته قابل توجه در خصوص درمان‌های زخم، این است که روش‌های درمان زخم عمیق با درمان زخم سطحی متفاوت است. چون ممکن است برای درمان زخم چرکی مجبور شوید به دکتر مراجعه کنید و اقدامات پیشرفته‌تری در خصوص درمان انجام دهید.
برای بررسی دقیق‌تر، این مطلب از دکتردکتر را به بررسی درمان زخم‌های باز و بسته اختصاص می‌دهیم. برای خواندن این مطلب به ۵ دقیقه زمان نیاز دارید.
همچنین اگر سوالی داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب و در بخش نظرات مطرح کنید تا ‍پزشک پاسخ دهد.

اطلاعات پزشکی ارائه شده در این مطلب توسط کلینیک تخصصی دنیای زخم بررسی و تایید شده است.

درمان زخم باز

بیشتر زخم‌های باز خفیف‌اند؛ به‌طوری که می‌توانید آنها را در خانه درمان کنید. این نوع از زخم‌ها، بر اثر موقعیت‌هایی مانند برخورد تصادفی با اجسام برنده و نوک تیز اتفاق می‌افتند. برای درمان انواع زخم‌های باز، باید به‌سرعت وارد عمل شوید. این موضوع بسیار مهم است و ارتباطی به سطحی یا عمیق بودن زخم ندارد. با اینکه برخی از زخم‌های باز را می‌توانید در خانه درمان کنید؛ اما باید توجه داشته باشید که تمامی زخم‌های باز به‌روش‌های سنتی و قدیمی قابل درمان نیستند. برای مثال، زخم‌های سوراخ‌شدگی و جدا‌شدگی هرگز در خانه قابل درمان نیستند. از‌این‌رو برای درمان زخم باز در خانه حتما باید زخم شما خفیف باشد. 

چون اگر زخم بسیار عمیق باشد یا خون‌ریزی کند، حتما باید به مراکز درمانی مراجعه کنید. با‌این‌حال، برای درمان خانگی زخم‌های باز می‌توانید از پمادهای حاوی آنتی بیوتیک برای تمیز کردن زخم خود استفاده کنید. در گروه درمان‌های طبیعی نیز استفاده از زردچوبه، سیر، روغن نارگیل و آلوئه‌ورا نیز برای درمان‌های موضعی پرکاربرد هستند. 

آنتی‌بیوتیک برای درمان زخم باز

انواع وسیعی از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان زخم‌های باز وجود دارد. البته مصرف آنها به نکات بسیار مهمی بستگی دارد؛ برای مثال ابتدا باید بدانید که علت عفونت زخم شما چیست؛ آیا آنتی‌بیوتیک مصرفی با شرایط جسمانی شما سازگار است؟ یا اینکه شما تا چه حد مجاز به مصرف آنتی‌بیوتیک هستید. در بیان ساده‌تر، ابتدا باید از شرایط بدن خود آگاهی کسب کنید؛ سپس ضمن پیروی از دستورالعمل‌های پزشک، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را آغاز کنید. چند مورد از آنتی‌بیوتیک‌هایی را که برای درمان زخم باز استفاده می‌شوند باهم بررسی می‌کنیم:

• سفتریاکسون (Ceftriaxone)
• سفتازیدیم (Ceftazidime)
• کلیندامایسین (Clindamycin)
• مترونیدازول (Metronidazole)

توجه داشته باشید که هر یک از این داروها، دارای مکانیسم عمل، طیف اثر یا  واکنش‌های نامطلوب برای استفاده هستند. فراموش نکنید که آنتی‌بیوتیک‌ها فقط شامل کپسول نیستند. بلکه روش‌های مصرفی آنها متفاوت است؛ برای مثال ممکن است نیازی به مصرف کپسول نباشد و پزشک استعمال خارجی را تجویز کند. لازم‌به‌ذکر است که پماد تتراسایکلین برای زخم باز انتخاب مناسبی است. 

پانسمان زخم باز

اگر زخم دارید و زخم‌تان خونریزی آنچنان زیادی ندارد،‌ مراحل پانسمان را می‌توانید در خانه نیز انجام دهید. اما، همیشه این نکته را در نظر داشته باشید که پانسمان زخم باز باید مرتب عوض شود. همچنین زخم باید به‌مدت ۵ روز تمیز و خشک بماند‌. از طرف دیگر، استراحت نیز در ترمیم زخم بسیار مهم است.   

در حالت کلی، برای انجام یک پانسمان صحیح مراحل زیر را دنبال کنید:

• دست‌های خود را با آب و صابون بشوئید؛
• پانسمان کهنه را داخل کیسه‌ی پلاستیکی قرار دهید و جدا از دیگر زباله‌ها دور بیندازید؛
• محل زخم را به‌آرامی ضد عفونی کنید تا تمام آلودگی‌ها از بین بروند؛
• با استفاده از گاز استریل روی زخم را به‌آرامی خشک کنید (توجه داشته باشید که استفاده از گاز استریل بسیار مهم است)؛
• سعی کنید زخم را در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار ندهید؛
•  مجدد روی زخم را ببندید تا از ورود هرگونه میکروب به سطح زخم جلوگیری شود. 

برای کنترل درد و سوزش زخم،‌ می‌توانید از داروی استامینوفن استفاده کنید؛ اما هرگز از داروی آسپرین استفاده نکنید. چون این دارو، نوعی محرک برای خونریزی است و روند بهبود زخم را کند می‌کند.  

جراحی و بخیه برای درمان زخم باز

در بعضی مواقع، زخم باز به‌اندازه‌ای شدید و عمیق است که تنها درمان خانگی کارساز نیست. برای مثال زمانی که زخم عمیق و عفونی است یا خون‌ریزی آن قطع نمی‌شود، فرد برای درمان خود باید به مراکز درمانی مراجعه کند تا مداختلات پزشکی صورت گیرند.

مداخلات پزشکی شامل بخیه‌زنی پیشرفته و عمل جراحی است.  برای مثال در موقعیت‌های مانند سوراخ شدگی، پاره شدگی‌های عمیق و تصادف‌های شدید فرد حتما باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. تمامی این امور  در واقع مراحل ترمیم زخم نام دارد. 

درمان بخیه باز

بعد از اینکه زخم باز خود را بخیه زدید، مراقبت از آن بسیار مهم است؛ چون احتمال دارد بخیه‌ها باز شوند و زخم شما مجدد خون‌ریزی کند. اما اگر روش‌های مراقبتی‌تان درست باشد، احتمال بازشدن بخیه بسیار کم است. البته نگران نباشید؛ چون ممکن است بخیه‌های شما به‌دلیل وجود یک بیماری یا عوامل دیگر باز شوند. برای مثال بیماری دیابت، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، وجود برخی از مشکلات پوستی، چاقی یا لاغری غیرنرمال از این عوامل هستند.

توجه داشته باشید که باز شدن بخیه، همراه با خون‌ریزی، تورم و درد همراه است. اگر متوجه شدید که بخیه‌تان باز شده‌است، سریع به مراکز درمانی مراجعه کنید. اقدام‌هایی که مراکز انجام خواهند داد به‌صورت زیر است:

• با بررسی شرایط جسمانی، ممکن است زخم شما را مجدد بخیه بزنند؛
• در غیراین صورت،‌از پمادهایی مانند سیکالیفت، ریبونوکلناز استفاده می‌کنند.

بااینکه پماد‌های دیگری هم در بازار وجود دارند؛ اما پیشنهاد می‌کنیم که انتخاب پماد را به‌عهده متخصص خود بگذارید. چون پزشک بر اساس شرایط بدنی شما و چگونگی باز شدن بخیه‌ها گزینه‌های مناسب را انتخاب می‌کند. 

درمان موضعی زخم باز

چگونگی درمان موضعی زخم باز، به نوع و عمق زخم بستگی دارد. اینکه زخم در کدام قسمت از بدن ایجاده شده است، اینکه خون‌ریزی دارد یا خیر، اینکه درد دارد یا خیر. ابتدا باید پاسخ این سوالات را بدانید و س‍پس نسبت به درمان زخم اقدام کنید. با‌این‌ حال، درمان موضعی زخم باز شامل نکات مراقبتی زیر است:

• تمیز کردن زخم
• استفاده از محلول‌های ضدعفونی
• بستن زخم
• مراقبت‌های دوره‌ای

فراموش نکنید که زخم‌های باز باید هرچند روز یکبار بررسی شوند. از‌این جهت که از پیشرفت درمان اطمینان حاصل شود و وجود هر گونه علائم عفونتی تشخیص داده شود.

اگر زخم شما بسیار عمیق است، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشید تا روش‌های درمانی پیشرفته‌تری اعمال شود.

درمان خوراکی زخم باز

۱. مصرف داروها: ممکن است پزشک شما داروهایی را تجویز کند که به کنترل درد، کاهش التهاب و پیشگیری از عفونت زخم کمک کنند. این داروها به‌طور معمول شامل ضدبیوتیک‌ها و ضد التهاب‌ها هستند. 

۲. تغذیه مناسب: رعایت این موضوع، باعث تقویت سیستم ایمنی و بهبود سریع‌تر زخم می‌شود. برخی از مواد غذایی مفید شامل پروتئین‌های با کیفیت، ویتامین C، روی، آهن و زینک هستند. همچنین، از مصرف مواد غذایی غنی از مغذی‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها (مانند میوه‌ها و سبزیجات) نیز غافل نشوید.

۳. مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای: در برخی موارد، پزشک ممکن است مکمل‌هایی مانند مکمل‌های پروتئینی، ویتامین‌ها و مواد معدنی را توصیه کند تا فرآیند بهبود زخم را تسریع کنند.

درمان خانگی زخم باز

روش‌های متعددی برای درمان خانگی زخم باز وجود دارند. اگر دچار زخم‌های کوچک و خفیف شده‌اید، می‌توانید با انجام روش‌های ساده خانگی زخم خود را درمان کنید. برای مثال، فرض کنید دست خود را با چاقو بریده‌اید و این بریدگی سطحی است؛ برای درمان بریدگی دست با چاقو، در ابتدا زخم را فقط با آب می‌شوئید، سپس با بتادین آن را ضدعفونی کنید و درنهایت با یک گاز استریل یا چسب زخم آن را ببندید.  البته روش‌های دیگری هم برای درمان زخم باز در خانه وجود دارند؛ اینکه از گیاهان و روغن‌های طبیعی برای درمان زخم خود استفاده کنید.

برای مثال، گیاه آلوئه ورا مثال بسیار خوبی است.  آلوئه ورا گیاهی متعلق به خانواده‌ی کاکتوس‌ها است. برگ این گیاه حاوی ماده‌ای ژل مانند است که سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هاست و نقش بسیار موثری در بهبود زخم‌ها دارد. از طرفی دیگر آلوئه ورا به کاهش التهاب بافتی و جلوگیری از ایجاد زخم نیز کمک می‌کند. به‌این منظور، هنگامی که زخمی شدید لایه‌ی نازکی از ژل این گیاه را روی زخم مالیده و بعد با  گاز استریل زخم را پانسمان کنید. این کار برای درمان سریع زخم تازه صورت، یا خوب شدن سریع زخم دست نیز بسیار موثراست. 

استفاده از روغن نارگیل، گزینه بعدی است. روغن نارگیل به‌دلیل داشتن گلیسریل لورات، به فرایند بهبود زخم سرعت می‌بخشد. گلیسریل لورات اسید، در اصل یک نوع چربی است که خواص ضدمیکروبی دارد. از‌این‌رو، می‌توانید برای کم کردن احتمال بروز عفونت و تسریع بخشیدن به فرایند بهبود زخم از روغن نارگیل نیز استفاده کنید. 

خوب شدن سریع زخم باز

اگر زخم باز از نوع سطحی باشد، با انجام یک‌سری مراقبت‌ها می‌توانید به روند بهبود آن سرعت ببخشید. برای مثال به بهداشت زخم خود دفت کنید، پانسمان آن را مرتب عوض کنید، به‌تغذیه و سبک زندگی خود دقت کنید. اما باید توجه داشته باشید که خوب شدن سریع زخم، فقط به عملکرد شما بستگی ندارد. بلکه مربوط به موارد مهم دیگری نیز است. 

خوب شدن سریع زخم سطحی

برای ترمیم سریع زخم، روش‌های متعددی وجود دارد. این روش‌های همگی از محصولات طبیعی و گیاهی وام می‌گیرند و بسیار پرطرفدار‌اند. برای مثال، استفاده موضعی از عسل، برش‌های سیب‌ زمینی، چای بابونه، روغن درخت چای، آلویه ورا و ریشه گل ختمی نیز اشاره کنیم.

همچنین می‌توانید از انواع پماد‌ها نیز استفاده کنید؛ اما بهتر است پیش از مصرف باید به این دو سوال پاسخ دهید.  اول اینکه برای زخم دست چی خوبه، دوم اینکه برای زخم پا چی خوبه. پاسخ این سوالات را می‌توانید بر اساس شرایط جسمی خود از پزشک یا مشاوران سلامتی دریافت کنید. 

باگذر از تمامی این موارد، باید به یک نکته مهم نیزتوجه داشته باشید؛ اینکه تمامی زخم‌ها درمان نمی‌شوند؛ یعنی بنابه شرایط جسمانی افراد ممکن است غیرالتیام پذیر باشند.

یک مقاله معتبر در سایت موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH)، چنین می‌گوید:

مطالعات اخیر نشان می‌دهند که زخم‌های خاصی مانند زخم‌های دیابتی که بهبود نمي‌یابند، فاقد دو نوع پروتئین هستند که باعث بهبود سریع زخم می‌شوند.

از‌این‌رو، زخم‌های پوستی معمولی که خوب می‌شوند با زخم‌های غیرالتیام پذیر متفاوت‌اند.

محققی که این مطالعه را انجام داده است، «موراسو» نام دارد. او در یک تحقیق چندین نوع زخم را باهم مقایسه کرد و به نتایج عجیب و مهمی دست یافت. به‌عنوان مثال، اینکه شرایط بهبود زخم، به‌طور مستقیم با نوع زخم مرتبط است. در صورت داشتن زخم‌های این‌چنینی به دکتر پوست مراجعه کنید. دکتر پوست با تخصص و دانش خود و بر اساس تشخیصی که می‌دهد؛ می‌تواند بهترین روش درمان را به شما پیشنهاد دهد. برای اینکه با نوع تشخیص و درمان‌های پیشنهادی توسط دکتر پوست آشنا شوید؛ پیشنهاد می‌کنیم مقاله تخصص پوست و مو و زیبایی چیست را بخوانید. 

خوب شدن سریع زخم عمیق

ممکن است بار‌ها و بارها در فضای مجازی یا موقعیت‌های دیگر با این جمله مواجه شوید. اما نکته مهمی که باید بدانید، این است که هیچ زخم عمیقی سریع خوب نمی‌شود. زیرا زخم‌های عمیق گهگاه به بافت پوستی نیز آسیب می‌رسانند؛ از‌این‌رو، بهبود آنها زمان‌بر است. یا همانطور که در تیتر قبل اشاره کردیم، برخی از زخم‌ها بنابه شرایط خاص جسمانی افراد ممکن است هرگز بهبود نیابند؛ اما روش‌های مراقبتی در اکثر مواقع کارساز هستند.

درمان زخم بسته

زخم‌های بسته، براساس ضربه‌های غیر نافذ ایجاد می‌شوند. در این نوع زخم‌ها با وجود سالم ماندن پوست، ممکن است ماهیچه‌ها، استحوان‌ها و اندام‌های داخلی بدن آسیب ببینند. همچنین برخلاف زخم‌های باز، در زخم‌های بسته پوست سالم و دست نخورده باقی می‌ماند؛ چون بافت زیرین به‌صورت مستقیم در معرض فضای خارجی قرار ندارد. 

ه‌طور معمول، زخم‌های بسته بعد از سقوط یک جسم سنگین روی بدن ایجاد می‌شوند. انواع زخم‌های بسته شامل کوفتگی‌ها، هماتوم و آسیب ناشی از ضربه است. در موارد شدید، این نوع زخم‌ها پس از جراحی با اعمال بخیه یا منگنه پزشکی بسته می‌شوند. 

برای درمان زخم‌های بسته، حتما به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است احتمال شکستگی استخوانی وجود داشته باشد؛ در این حالت، برای انجام رادیولوژی با اشعه ایکس، به دستور پزشک نیاز خواهید داشت. فراموش نکنید که در درمان زخم‌های بسته، هدف اصلی کنترل درد، مدیریت درد و همچنین به حداقل رساندن شدت خون‌ریزی و التهاب است.

آنتی‌بیوتیک برای درمان زخم بسته

برای درمان دارویی زخم‌های بسته، می‌توانید از محلول‌های آنتی بیوتیک مانند موپیروسین (Mupirocin)، استفاده کنید. این محلول همچنین به‌عنوان کرم یا پماد، برای درمان زخم‌های باکتریایی و عفونتی مناسب است. با‌این‌حال، فراموش نکنید که قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنید تا نوع و مدت استفاده مناسب را برای شرایط شما تعیین کند. البته استفاده از سایر آنتی‌ بیوتیک‌های تجویزی نیز امکان پذیر است. 

درمان خانگی زخم بسته

برای درمان زخم بسته در خانه، اقدام‌های مهمی لازم است؛ این اقدام‌ها ممکن است بسته به اندازه و نوع زخم متغیر باشند؛ اما الگوی کلی برای درمان زخم بسته، شامل مواردی است که در جدول زیر آورده‌ایم: 

مراقبت دقیق از زخم‌ها در خانه، باعث می‌شود که زخم سریع‌تر بهبود یابد و عوارض آنچنانی برای شما نداشته باشد. درصورت وجود هرگونه نشانه‌های غیرطبیعی، یا مواجهه با مواردی که مداخله شما غیر ممکن است، به مراکز درمانی مراجعه کنید.

درمان موضعی زخم بسته

برای درمان موضعی زخم بسته، یک هشدار بسیار مهم وجود دارد؛ و آن نکات اولیه‌ای است که پیش از مراجعه به پزشک باید رعایت کنید. این نکات شامل موارد زیر هستند:

۱. در ابتدا باید از بسته‌های کمپرس یخ استفاده کنید؛

۲. سعی کنید محل زخم را بالاتر از سطح زمین قرار دهید؛ 

۳. تا آن جایی که امکان دارد محل زخم را بی‌حرکت نگه دارید؛

بعد از اینکه پزشک شما زخم شما بررسی کند، به‌احتمال زیاد مراحل زیر را انجام خواهد داد: 

• اگر پوست دچار پارگی یا ساییدگی شده باشد، استفاده از پمادهای آنتی‌بیوتیک موضعی را تجویز می‌کند.
• اگر شدت آسیب زیاد باشد، برای تشخیص میزان آسیب‌دیدگی انجام عکس‌برداری را تجویز می‌کند (سونوگرافی، سی‌تی اسکن و ام‌آرآی)؛
• برای بی‌حرکت ماندن عضو آسیب دیده، استفاده از عصای زیر بغل و دیگر وسایل کمکی را تجویز می‌‌کند. (این اقدام همچنین از آسیب بیش‌تر اندام جلوگیری می‌کند)؛
• در صورت وجود شکستگی، گچ‌گیری انجام می‌دهد. 
• در صورت ابتلای فرد به سندروم کپارتمان، زخم برای دو یا سه روز باز می‌ماند؛ بعد مرتب با گاز استریل پانسمان می‌شود (در این مدت ورم اندام کاهش می‌یابد و از افزایش فشار داخلی احتمالی هم جلوگیری خواهد شد).

البته این موارد، شامل تمام اقدام‌های پزشکی نیست. زیرا شرایط افراد باهم متفاوت است و بدیهی است که اقدامات درمانی نیز متفاوت خواهند بود. برای مثال، ممکن است پزشک واکسن کزاز، مسکن‌ها و داروهای ضد التهابی را نیز در روند درمان تجویز کند. 

درمان خوراکی زخم بسته

درمان خوراکی زخم بسته، به معنای مصرف مواد خوراکی خاصی است که می‌توانند به بهبود زخم‌ها کمک کنند. این مواد شامل تغذیه‌ی مناسب و استفاده از مکمل‌های ویتامینی است. در حالت کلی، راهنمایی‌های زیر می‌تواند به شما کمک کند:
۱. تغذیه‌ی مناسب: مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و لبنیات بسیار مهم است. همچنین مصرف میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین C که به رشد و ترمیم بافت‌های زخمی کمک می‌کند. درنهایت، مصرف مواد غذایی که حاوی روی و زینک هستند.
۲. مصرف فراورده‌های طبیعی: عسل، آلوئه ورا، روغن زیتون و روغن هسته انگور ممکن است خواص تسریع‌دهنده در ترمیم زخم داشته باشند. بنابراین می‌توانید موارد مذکور را در رژیم غذایی خود بگنجانید؛ همچنین پیش از مصرف در مورد آلرژی‌زا بودن هرکدام اطمینان حاصل کنید. 

بعد از درمان شدن زخم می‌توانید برای از بین بردن جای زخم به روش‌های مختلف اقدام کنید.

درمان خانگی عفونت زخم

خطر بروز عفونت یکی از مشکلات شایع زخم‌هاست؛ درمان زخم‌های عفونی مانند زخم‌های دیگر ساده و آسان نیست. زیرا زخم‌های عفونی عمیق‌تر از سایر زخم‌ها هستند و زمان بیشتری برای درمان آنها لازم است. با‌این‌حال، یکسری روش‌های سریع و خانگی برای درمان عفونت زخم وجود دارند که قابل بررسی‌اند. اما توجه داشته باشید که برای زخم‌های عمیق چندان کارساز نیستند. برای مثال، درمان خانگی عفونت زخم انگشت دست، به‌دلیل خفیف بودن آن امکان پذیر است. 

خمیر برای کشیدن عفونت زخم

خمیرکشی روی زخم روشی دیگر برای درمان زخم است، که برای بهبود سریع و درمان عفونت زخم بسیار کاربردی است. بعضی از آنها خواص ضدالتهابی و بعضی دیگر خواص ضد‌عفونی‌ دارند. همچنین بعضی گیاهی و بعضی دیگر شیمیایی‌اند. همچنین این خمیرها، به‌صورت موضعی بر روی زخم اعمال می‌شوند و با کنترل میزان عفونت، فرآیند بهبودی زخم را تسریع می‌بخشند. به‌عنوان مثال، سه مورد از این خمیر‌ها را باهم بررسی می‌کنیم:

۱. خمیر سولفات سرب: یک خمیر ضدعفونی است که به تعدیل رشد باکتری‌ها کمک می‌کند و از التهابات جلوگیری می‌کند. همچنین از آنجایی که یک ضدعفونی‌کننده آنتی‌سپتیک است، مانع از رشد میکروب‌ها در زخم می‌شود و به بهبود زخم کمک می‌کند.
۲. خمیر زنجبیل: زنجبیل به‌دلیل خواصی که دارد، می‌تواند به‌عنوان یک راه حل طبیعی برای کاهش التهابات و کشش عفونت در زخم‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
۳. خمیر سرکه: سرکه نیز به‌عنوان یک منبع ضد باکتریال، برای جلوگیری از عفونت‌های زخمی مؤثر است؛ اما فراموش نکنید که قبل از استفاده از هر خمیری با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید.

درمان زخم عمیق در خانه

امکان درمان زخم عفونی در خانه، بستگی به میزان عفونت و خون‌ریزی زخم دارد. اما در حالت کلی، درمان زخم عمیق نیز در خانه چندان امکان‌پذیر نیست. چون زخم‌های عمیق ممکن است سلامتی فرد را به‌خطر اندازند، ازاین‌رو برای درمان باید مداخلات پزشکی صورت بگیرد.

درمان زخم در صورتی در خانه و با امکانات اولیه امکان‌پذیر است که زخم سطحی باشد؛ خون‌ریزی نکند، به بافت یا استخوان آسیبی نرساند و سلامتی فرد را به‌ خطر نیندازد. حال آنکه اگر فرد یک بیماری یا یک مشکل جسمانی داشته باشد، احتمال درمان زخم در خانه نزدیک صفر است. 

درمان زخم عمیق بدون بخیه

این نوع از درمان به‌طورکامل با مراقبت‌های اولیه مرتبط است؛ اینکه تمام مراحل مرتبط با درمان‌های خانگی و پانسمان را انجام بدهید؛ سپس همراه این مراقبت‌ها از انجام برخی اقدامات مضر دوری کنید.

همچنین باید از روش‌های پزشکی و غیرپزشکی آگاهی داشته باشید تا بر اساس آنها مراحل مذکور را جلو ببرید. برای مثال، هنگام تمیز کردن زخم باید از بهداشت و تمیزی موقعیتی که در آن قرار دارید، اطمینان کامل داشته باشید. برای انجام مراحل درمان، توانا و کاربلد باشید. توصیه‌های پزشکی را رعایت کنید و تاجایی که برایتان امکان دارد، با مشورت پزشکی تمام اقدامات را انجام دهید. در صورت بررسی موردی، می‌توانیم مراحل زیر را نام ببریم:

• تمیز کردن زخم
• استفاده از ضماد‌های غیرچسنده
• مراقبت‌های مداوم از زخم
• اجتناب از عوامل تحریک‌کننده مانند فشار روی زخم 

البته، انجام این مراحل بازهم به‌خودی خود کافی نیستند و ممکن است مجبور شوید به مراکز درمانی مراجعه کنید. توجه داشته باشید که درمان زخم عمیق بدون بخیه، در صورتی امکان پذیر است که زخم شما خون‌ریزی شدید نداشته باشد. 

درمان زخم چرکی در خانه

برای درمان زخم‌های چرکی در خانه، می‌توانید تمام مراحلی را که در مورد درمان عفونت زخم توضیح دادیم در این مرحله نیز انجام دهید. اما مهم‌ترین نکته در این خصوص، از تمیز بودن دست‌ها، و از تمیز بودن لوازم موردنیاز مطمئن باشید. چون زخم چرکی در مواجه با میکروب‌ها یا باکتری‌ها، هم تشدید می‌یابد و هم روند بهبود آن با تاخیر مواجه می‌شود.

همچنین حین درمان خانگی، دقت کنید که فشار زیادی به زخم وارد نشود. در نهایت از انجام فعالیت‌های که ممکن است به زخم‌تان آسیب بزند خودداری کنید. 

چه زمانی برای درمان زخم باید به پزشک یا اورژانس مراجعه کرد؟

در صورتیکه زخم شما با رو‌های خانگی بهبود می‌یابد، نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اما اگر زخمتان بسیار عمیق است و خون‌ آن بند نمی‌آید، بدون شک باید به اورژانس و سپس به دکتر پوست مراجعه کنید. زیرا پزشکان از روش‌های تخصصی‌تر کمک می‌گیرند. برای مثال، اگر زخم باز از نوع سوراخ شدگی باشد، دستور می‌دهد که فرد واکسن کزاز تزریق کند. درهرحال، بهتر است شما در صورت بروز موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• عمق زخم‌تان بیشتر از ۲ سانتی متر باشد؛
• با فشار مستقیم دست خون‌ریزی متوقف نشود؛
• خون‌ریزی بیشتر از ۲۰ دقیقه ادامه داشته باشد؛
• خون‌ریزی ناشی از تصادف بسیار شدید باشد؛
• زخم‌ها ناشی از له‌شدگی و سوختگی  شدید باشند؛
• زخم‌ها ناشی از گازگرفتگی باشند (انسان و حیوان)؛
• زخم‌ها آلوده به میکروب یا گرد و خاک باشند؛

مراجعه به پزشک متخصص، برای زخم‌های مقاوم به درمان‌های خانگی ضروری است. خوشبختانه، شما ساکن هرشهری که باشید، به‌راحتی به بهترین متخصص پوست شهرتان دسترسی خواهید داشت. برای مثال، اگر ساکن تهران هستید، از میان بیش از 111 دکتر پوست تهران می‌توانید با مراجعه به متخصص مورد نظر خود، مراقبت‌های پزشکی مورد نیاز خود را دریافت کنید.

در نهایت اینکه، درمان زخم موضوعی است که هرگز نباید نسبت به آن بی‌تفاوت باشید. همچنین فراموش نکنید که برای درمان زخم باز و درمان زخم بسته روش‌های مخصوص هرکدام را دنبال کنید. برای مثال اگر روی بدن خود زخمی دارید که با مراقبت‌های خانگی درمان نمی‌شود، می‌توانید خیلی سریع و به‌صورت آنلاین نوبت خود را از پزشک‌های مجله دکتردکتر ثبت کنید. 

منابع:

healthline

woundcarecenters

medicalnewstoday

سوالات متداول

آیا حتما باید روی زخم را ببندیم؟
بله؛ نسبت به اندازه و موقعیت زخم، بهتر است زخم را پوشش دهید تا از عفونت جلوگیری شود. البته پزشک شما می‌تواند راهنمایی بیشتری در این مورد داشته باشد.

چگونه می‌توان درد زخم را کاهش داد؟
به‌طور معمول، مصرف داروهای ضد درد می‌تواند به کاهش درد کمک کند. همچنین، مراقبت از زخم و تمیز نگه داشتن آن نیز در کاهش درد موثر است.

چگونه می‌توان جلوی عفونت زخم را گرفت؟
عفونت زخم می‌تواند خطرناک باشد؛ بنابراین حفظ تمیزی زخم و استفاده از محافظ زخم مناسب (مانند باند) اهمیت دارد. همچنین، مصرف ضدعفونی‌کننده‌ها به دستور پزشک می‌تواند کمک کننده باشد.