زایمان طبیعی یا سزارین ؛ تفاوت ها، مقایسه عوارض و مزایای هر کدام

انتخاب شما کدام است؛ زایمان طبیعی یا سزارین ؟ نظر پزشکان در مورد انتخاب روش زایمان چیست؟ رسیدن به پاسخ این پرسش مهم در گروی شناخت هردو و البته نظر تخصصی پزشکتان است. بررسی تفاوت زایمان طبیعی با سزارین مرحله انتخاب را برای شما آسان‌تر خواهد کرد. انجام عمل سزارین راحت‌تر از گذشته است و از سوی دیگر، مدام درباره مزایای زایمان طبیعی می‌شنویم، بهتر است که اطلاعات خود را درباره هریک بالا ببریم.

تصمیم‌گیری در بسیاری از مواقع با توجه به وضعیت جسمانی مادر و بچه صورت می‌گیرد. گاهی هم حق انتخاب وجود دارد. به نظر شما عوارض زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین؟ رسیدن به نتیجه‌گیری دقیق‌تر باید با مشورت متخصص زنان و زایمان صورت بگیرد. در این مقاله از مجله سلامتی دکتر دکتر سعی کرده‌ایم مزایا و معایب هر دو شیوه زایمان را بیان کنیم.

زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟

اکثر خانم‌ها در ماه‌های آخر بارداری به فکر انتخاب روش زایمان هستند. معمولا دو گزینه رایج برای زایمان وجود دارد: طبیعی و سزارین. این که کدام مورد بهتر است، پاسخ مناسبی ندارد. چون هریک مزایا و معایبی دارند که بنا به شرایط مادر و بچه باید درباره انتخاب‌شان تصمیم‌گیری شود. جواب سوال زایمان طبیعی یا سزارین برای هرکس متفاوت است.

بیشتر نوزادان در نقاط مختلف دنیا به روش طبیعی به دنیا می‌آیند. این روش از گذشته‌های بسیار دور تاکنون مرسوم بوده است و در بسیاری از کشورهای جهان زایمان طبیعی را بهترین روش زایمان می‌دانند.

سوال پیش می‌آید که آیا همه زنان باردار آمادگی بدنی و روحی برای زایمان طبیعی را دارند؟ همانطور که می‌دانید در زایمان طبیعی رحم باز می‎شود و زیر نظر پزشک، زایمان انجام می‌گیرد. این روش نیاز به عمل جراحی و تیغ ندارد. زایمان سزارین زایمانی است که با عمل جراحی نوزاد به دنیا می‌آید. هر یک از روش‌های زایمان، معایب و مزایای خاص خود را دارد.

پزشک در بعضی موارد، روش خاصی را بنابر صلاحدید خود یا نحوه قرارگیری جنین پیشنهاد می‎کند که ریسکی برای نوزاد یا مادر نداشته باشد اما گاهی اوقات نیز تصمیم‌گیرنده نحوه زایمان، مادر است. در این حالت، شرایط بدنی بیمار برای هر دو وضعیت آماده است. بهتر است قبل از انتخاب زایمان طبیعی یا سزارین با هر دو روش زایمان به صورت کامل آشنا شوید و مزایا و معایب آن‌ها را بدانید، سپس با مشورت پزشک‌تان بهترین تصمیم را برای تولد نوزادتان بگیرید.

اطلاعات بیشتر: تخصص زنان و زایمان چیست و دکتر زنان چه خدمات درمانی انجام می دهد؟

آشنایی با زایمان طبیعی

در زایمان طبیعی رحم باز می‌شود و بی‌دخالت تیغ و عمل جراحی، نوزاد از بدن مادر خارج می‌شود. انقباضات رحمی که دردی چند برابر دردهای گرفتگی شکم برای پریودشدن دارند در این روش از زایمان احساس می‌شوند.

بچه با فشار شدید مادر از رحم بیرون می‌آید. این فرایند برای مادر دردناک است و نواحی مختلف بدنش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. زایمان طبیعی می‌تواند چندین ساعت طول بکشد.

به نقل از kidshealth :

زایمان طبیعی روشی برای زایمان است که اجازه می‌دهیم بدن در حالت طبیعی، مسیر خود را برای زایمان طی کند.

در این روش زایمان معمولا از هیچ دارو و مسکنی استفاده نمی‌شود. حفظ آرامش و کنترل تنفس برای تحمل درد در زایمان طبیعی مهم‌ترین کاری است که یک مادر می‌تواند آن را انجام دهد. در تمامی مراحل زایمان طبیعی، دکتر زنان بالای سر مادر قرار دارد و  به صورت مداوم مراحل زایمان را نظارت می‌کند تا مراحل توسط مادر بدون خطر طی شود. در واقع خود مادر است که مدیریت زایمان را بر عهده دارد.

برای همه مادران سوال پیش می‌آید که در هنگام زایمان طبیعی چه اتفاقی می‌افتد؟ در حین زایمان باید مدیریت درد توسط مادران انجام شود. بعضی از مادران برای اینکه بتوانند مدیریت درد را انجام دهند، تمرکز و ذهن خود را بر روی چیز دیگری هدایت می‌کنند تا درد کمتری را حس کنند.

دو نوع زایمان طبیعی و روش های کنترل درد

دو نوع روش زایمان رایج وجود دارد: در روش اول زایمان را یک فرایند کاملا طبیعی می‌دانند اما مخالف استفاده از داروهای ضد درد نیستند، بنابراین مادران در حین زایمان می‌توانند از داروهای ضد درد نیز استفاده کنند.

در روش دوم از مصرف داروها خودداری می‌شود، مگر این که موقعیت اضطراری پیش آید. برای چنین زایمانی باید از دوران بارداری تغذیه خوب و ورزش را شروع کرد و یادگیری تکنیک‌های تنفس عمیق برای مقابله با زایمان اهمیت زیادی دارد.

زنان برای کنترل درد در حین زایمان می‌توانند کارهای زیر را انجام دهند:

• یوگا
• مراقبه
• پیاده‌روی
• ماساژ
• تغییر وضعیت بدن مثل راه رفتن، دوش گرفتن و …
• گرفتن دوش
• غوطه‌ور شدن در آب گرم یا جکوزی
• حواس پرتی از طریق فعالیت‌های ذهنی دیگر
• گوش دادن به موسیقی آرامبخش

هر چقدر آمادگی روحی مادر برای این نوع زایمان بیشتر باشد، نوزاد راحت‌تر به دنیا می‌آید.

از سزارین چه می‌دانید؟

سزارین یک عمل جراحی بزرگ است که در آن نوزاد شما از طریق بریدگی در شکم و رحم متولد می‌شود. معمولا عمل سزارین تحت بی‌حسی نخاعی یا اپیدورال انجام می‌شود اما در برخی موارد خاص و ضروری لازم است از بیهوشی عمومی استفاده شود تا مادر در تمام مدت خواب باشد. عمل سزارین دو نوع است:

• عمل جراحی برنامه‌ریزی‌شده
• عمل فوری و اضطراری

در ادامه به بررسی هر یک از انواع عمل سزارین می‌پردازیم.

عمل جراحی برنامه‌ریزی‌شده

گاهی‌اوقات شرایط مادر یا وضعیت بچه طوری است که پزشکان ترجیح می‌دهند، عمل سزارین انجام شود. برای مثال زمانی که بارداری چندقلویی به میان است یا پاهای بچه در نزدیکی واژن است و خروجش به‌جای از سمت سر، از پاها صورت می‌گیرد.

در این مواقع عمل سزارین توصیه می‌شود. گاهی هم افراد بنا به دلایل شخصی به سراغ عمل سزارین می‌روند. ترس و اضطراب از عمل زایمان طبیعی از دلایل انتخاب سزارین است. به هر حال، در چنین موقعیت‌هایی، زمان عمل از سوی متخصص ارزیابی و از قبل برنامه‌ریزی می‌شود.

عمل فوری و اضطراری

در بعضی از مواقع هم فشار ناگهانی به بچه یا مادر وارد می‌شود و نیاز به عمل سزارین فوری پیش می‌آید. جداشدن جفت یا بروز مشکلاتی درباره بند ناف بچه هم از دلایلی هستند که نیاز به انجام فوری سزارین را پررنگ می‌کنند. به صورت جمع‌بندی شده دلایل عمل اورژانسی سزارین شامل موارد زیر است:

• نگرانی در مورد سلامتی کودک
• پیشرفت نکردن مرحله زایمان
• تجربه عوارض مادری مانند خونریزی شدید یا پره اکلامپسی شدید
• وجود یک وضعیت اضطراری تهدید کننده زندگی برای مادر یا کودک

در این مواقع پزشک، زایمان طبیعی را به زایمان سزارین تبدیل می‌کند.

مقایسه مزایای زایمان طبیعی و سزارین

باید بدانید که شرایط زایمان برای افراد مختلف به شکل‌های گوناگونی است و همین موضوع روی خلق تجربه‌های متفاوت اثرگذار است. برخی بسیار سریع و راحت زایمان طبیعی را پشت سر می‌گذارند. برای برخی از مادران هم این فرایند سخت‌تر و طولانی‌تر پیش می‌رود. فرقی نمی‌کند که عمل سزارین یا زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنید، هر عملی دارای نقاط مثبت و البته مشکلات و نقاطی منفی است.

در این بخش از مقاله، توجه‌تان را به مزایای عمل سزارین و زایمان طبیعی جلب می‌کنیم. در این صورت است که می‌توانید به تصمیم درست‌تری در انتخاب عمل سزارین یا زایمان طبیعی برسید.

در جدول زیر مزایای زایمان و طبیعی را به صورت یکجا مشاهده می‌کنید تا بتوانید تفاوت زایمان طبیعی با سزارین را بهتر درک کنید:

همانطور که مشاهده کردید، هر یک از روش‌های زایمان مزایای منحصربه‌فردی دارد. در جدول بالا مزایای عمل سزارین و زایمان طبیعی را بررسی کردیم. از نظر شما مزایای کدام یک بر دیگری غلبه می‌کند؟

مقایسه معایب سزارین و زایمان طبیعی

هر یک از روش‌های زایمان در کنار مزایا، معایبی نیز دارند. برای درک رسیدن به جواب سوال زایمان طبیعی یا سزارین باید با معایب هر دو روش نیز آشنا شوید. در ادامه معایب هر دو روش را بررسی می‌کنیم. با نگاهی گذرا به موارد زیر می‌توانید معایب هر دو روش را مطالعه کنید و ببینید معایب کدامیک از نظر شما برجسته‌تر است.

با خواندن معایب زایمان طبیعی و سزارین نظر شما به کدام سمت سوق پیدا کرد؟ زایمان طبیعی یا سزارین ؟ در ادامه مقاله به صورت مفصل‌تر به بررسی تفاوت زایمان طبیعی با سزارین خواهیم پرداخت.

تاثیرات زایمان طبیعی روی سلامت نوزاد، در برابر خطرات زایمان به روش سزارین

زایمان طبیعی روی سلامت نوزاد در اکثر موارد تاثیرات مثبتی دارد؛ اما ممکن است با تاثیرات منفی نیز همراه باشد. برای سلامت نوزاد کدام بهتر است؟ زایمان طبیعی یا سزارین ؟ در ادامه تاثیرات زایمان طبیعی روی سلامت نوزاد را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

• در هنگام زایمان طبیعی، نوزاد باکتری‌های مفید را دریافت می‌کند و همین موضوع باعث می‌شود که نوزاد سیستم ایمنی قوی‌تر و عملکرد روده بهتری داشته باشد.
• تماس پوستی مادر و نوزاد پس از زایمان یکی از تاثیرات مثبت زایمان طبیعی است.
• در زایمان طبیعی نوزاد و مادر ارتباط بهتری دارند و مادر می‌تواند هرچه سریع‌تر شیردهی را آغاز کند.
• در زایمان طبیعی مایع درون ریه نوزاد خارج می‌شود و به همین دلیل نوزادانی که طبیعی به دنیا آمده‌اند، عملکرد تنفسی بهتری در مقایسه با نوزادانی که از طریق سزارین به دنیا آمده‌اند، دارند.
• یکی از مشکلات نادری که در زایمان طبیعی می‌تواند برای نوزاد پیش بیاید، کبود شدن قسمت سر است. این کبودی در نوزادانی که وزن زیادی دارند، بیشتر رخ می‌دهد.
• همچنین در رفتگی دست و پا نیز از دیگر مشکلاتی است که با احتمال کم ممکن است در زایمان طبیعی به وجود آید.

کاهش خطرات زایمان طبیعی، تا حد زیادی به آمادگی مادر و مراقبت های پزشک حین زایمان بستگی دارد.

بررسی خطرات زایمان با سزارین

نوزادانی که به روش سزارین به دنیا می‌آیند، در مقابل تهدید برخی از خطرها قرار می‌گیرند. در ادامه خطرات زایمان به روش سزارین برای نوزادان را بیان می‌کنیم:

• افزایش خطر احتمال مرگ در کودکانی که از طریق سزارین به دنیا آمده‌اند، بیشتر خواهد بود اما دقت داشته باشید که این مسئله بسیار نادر است.
• مشکلات تنفسی در کودکانی که از طریق سزارین به دنیا آمده‌اند بیشتر از نوزادانی است که از طریق روش زایمان طبیعی به دنیا آمده‌اند.
• احتمال چاقی در نوزادانی که به روش سزارین به دنیا آمده‌اند، بیشتر از زایمان طبیعی است.

در هر دو روش زایمان، احتمال بروز خطرهایی که سلامت نوزاد را تهدید می‌کنند، کم است.

مقایسه تفاوت زایمان طبیعی با سزارین

در جدول زیر تفاوت زایمان طبیعی با سزارین را به صورت جمع‌بندی‌شده مشاهده می‌کنید:

در ادامه با جزئیات بیشتری به بررسی تفاوت زایمان طبیعی با سزارین می‌پردازیم و این دو روش را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم. به نظر شما عوارض زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین ؟

خونریزی زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین؟

خونریزی در زایمان به روش سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است. در روند زایمان طبیعی در حدود ۵۰۰ میلی‌لیتر خون از بدن مادر خارج می‌شود. این رقم برای زایمان سزارین دو برابر است. با زایمان‌کردن به روش سزارین حدود ۱۰۰۰ میلی‌لیتر خون از بدن مادر خارج می‌شود. به طور کلی در جواب سوال عوارض زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین باید بگوییم که معمولا عوارض بعد از زایمان سزارین بیشتر و طولانی‌تر از زایمان طبیعی است.

درد عمل زایمان طبیعی یا سزارین بیشتر است؟

معمولا مادران باردار برای رسیدن به جواب سوال زایمان طبیعی یا سزارین، میزان درد دو زایمان را مقایسه می‌کنند. اگر منظور از درد زایمان، همان دردی باشد که در زمان خروج و به دنیاآمدن بچه مطرح می‌شود، زایمان طبیعی بسیار دردناک‌تر است. در عمل جراحی سزارین، مادر در حالت بیهوشی است و دردی احساس نخواهد کرد.

زایمان به روش طبیعی توأم با فشارهای زیاد، دردهای انقباضی بسیار شدید و درد کمر است. این درد و فشار برای چند ساعت طول می‌کشد و مادر با فرایند سختی روبه‌رو است.

برای مادر خطر زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین؟

برای درک بهتر تفاوت زایمان طبیعی با سزارین بهتر است میزان خطر هر دو روش زایمان را بررسی کنیم. هر روشی از بارداری خطراهای خودش را دارد. در واقع با توجه به این که مادر و بچه در چه شرایطی هستند، امکان بروز خطراهای گوناگونی وجود دارد. در برخی از موارد، زایمان طبیعی خطرناک‌تر است و در برخی حالات هم زایمان با عمل سزارین با ریسک‌های متنوع همراه می‌شود.

بااین‌حال آمارها نشان می‌دهند که احتمال از دست‌رفتن جان مادران در عمل سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است. علت چیست؟ امکان لخته‌شدن خون در بدن مادر با زایمان سزارین بیشتر است.

از سوی دیگر عوارضی بعد از سزارین، مادر را تهدید می‌کنند که می‌توانند خطرات این نوع عمل را بالا ببرند. برای نمونه، امکان عفونت‌کردن مادر در این روش زیاد است یا احتمال دارد که بیهوشی باعث بروز عوارضی در مادر شود.

خطر کدام روش برای نوزاد کمتر است؟

در زایمان طبیعی نوزاد هنگام خروج از کانال واژن، ریه‌های نوزاد توسط ماهیچه‌های واژن فشرده می‎شود و این کار باعث خارج شدن مایع موجود در ریه نوزاد خواهد شد. نوزادانی که از روش طبیعی به دنیا می‌آیند، معمولا مشکلات تنفسی را تجربه نمی‌کنند. هنگامی که زایمان سزارین قبل از هفته 39 بارداری به دنیا بیاید، احتمال تجربه مشکلات تنفسی توسط نوزاد بیشتر خواهد بود.

به نقل از themotherbabycenter ،

در اکثر موارد زایمان طبیعی بی‌خطرتر از زایمان سزارین است اما به این معنا نیست که زایمان سزارین خطرناک است. سزارین نیز یک روش رایج برای تولد نوزاد است که گاهی بسته به شرایط مادر و فرزند، روش بهتر و ایمن‌تری برای مادر و نوزاد به شمار می‌آید.

سیستم ایمنی نوزادانی که از روش زایمان طبیعی به دنیا می‌آیند، بیشتر از نوزادانی است که از روش سزارین به دنیا می‌آیند، زیرا با عبور از کانال زایمان، نوزاد در معرض باکتری‌های مفید قرار می‌گیرد. در زایمان طبیعی نیز ممکن است دررفتگی دست یا پای نوزاد پیش آید. در صورتی که پزشک شما ماهر باشد، خطرات زایمان طبیعی یا سزارین کاهش پیدا می‌کند.

دوره نقاهت کدام روش کمتر است؟

زایمان طبیعی یا سزارین دوره نقاهت بیشتری دارد؟ بررسی تفاوت زایمان طبیعی با سزارین از نظر دوره نقاهت حاکی از این است که زایمان سزارین دوره نقاهت طولانی‌تری دارد. بهبودی زخم‌های ناشی از این عمل جراحی حدود 6 تا 8 هفته طول می‌کشد. همچنین مدت زمان بستری در بیمارستان نیز در زایمان سزارین بیشتر از طبیعی است. دوره نقاهت زایمان طبیعی در مقایسه با زایمان سزارین کمتر است و مادر سریع‌تر می‌تواند به فعالیت‌های روزانه خود برگردد.

حفظ تناسب اندام مادر بعد از سزارین راحت تر است یا زایمان طبیعی؟

برخی از افراد تصور می‌کنند که حفظ تناسب اندام بعد از زایمان سزارین راحت‌تر خواهد بود، در حالی که این تصور اشتباه است. حفظ تناسب اندام در زایمان طبیعی راحت‌تر است.

زایمان طبیعی برای چه کسانی ممنوع است؟

خانم‌هایی که مشکلات تیروئیدی، فشار خون بالا یا دیابت دارند، نباید روش زایمان طبیعی را برای تولد نوزاد خود انتخاب کنند زیرا این مشکلات عوارض زایمان را شدیدتر می‌کند.

از کجا بفهمیم به عمل سزارین نیاز داریم؟

عمل سزارین یا زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنید؟ باید بدانید که زایمان به روش طبیعی معمولا با خطرات کمتری همراه است. این روش برای سلامت مادر و نوزاد هم بهتر خواهد بود. بااین‌حال، فراموش نکنید که وضعیت بارداری و زایمان هر فرد با دیگری متفاوت است و احکامی کلی در این زمینه وجود ندارد.

گاهی موقعیت قرارگیری بچه در رحم فقط امکان جراحی را فراهم می‌کند و گاهی هم زایمان فقط به روش طبیعی مقدور است. در صورتی که جهت قرارگیری سر نوزاد رو به پایین باشد، امکان زایمان طبیعی وجود دارد اما در صورتی که پای خود رو به پایین باشد، بهترین روش زایمان، سزارین است.

همچنین اگر مادر قدرت مدیریت استرس و درد را ندارد، شاید بهتر باشد روش سزارین را برای تولد نوزاد خود انتخاب کند. پهنای لگن و اندازه نوزاد نیز ممکن است شما را به سمت زایمان سزارین سوق دهد. هر شخص باید تحت نظارت پزشک و با مشورت با او درباره انتخاب زایمان طبیعی یا سزارین به نتیجه‌گیری برسد.

چه دلایلی می توانند پزشک را به انجام سزارین تشویق کند؟

بعضی از دلایل وجود دارد که پزشک خودش شما را تشویق به عمل سزارین می‌کند. این دلایل عبارتنداز:

• روش زایمان پیشین مادر: در صورتی که مادر در فاصله زمانی کم برای فرزند قبلی‌اش، زایمان سزارین انجام داده باشد، زایمان طبیعی پیشنهاد نمی‎شود.
• عدم سلامت کامل مادر: همانطور که در قسمت بالا اشاره کردیم، بیماری‌های مثل دیابت، فشار خون و تیروئید مانعی برای انتخاب روش زایمان طبیعی به شمار می‌آیند.
• افتادگی رحم مادر: در صورتی که رحم مادر دارای افتادگی باشد، پزشک سزارین را پیشنهاد می‌کند زیرا در رحمِ افتاده، اکسیژن کافی به نوزاد نمی‎رسد.
• دوقلو بودن نوزاد: در صورتی که فرزند دوقلو در راه دارید، باید روش سزارین را برای زایمان خود انتخاب کنید زیرا امکان خروج دو نوزاد به صورت همزمان وجود ندارد.
• وزن زیاد نوزاد: در صورتی که وزن نوزاد بیش از حد معمول باشد، بهترین روش زایمان برای مادر، سزارین است.
• کوچک بودن لگن مادر: امکان زایمان طبیعی در مادرانی که لگن کوچکی دارند، میسر نخواهد بود.
• نحوه قرارگیری نوزاد در بطن مادر: لازمه زایمان طبیعی، قرار گرفتن سر نوزاد در دهانه رحم است در غیر این صورت، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.

همه موارد ذکر شده در بالا را همراه با پزشک بررسی کنید، در صورتی که حتی یکی از موارد بالا برای شما صدق کند، دکتر شما را تشویق به عمل سزارین می‌کند تا جان نوزاد و مادر حفظ شود و به خطر نیفتد.

آیا بعد از سزارین می‌توان زایمان طبیعی را نیز تجربه کرد؟

امکان تجربه زایمان طبیعی بعد از سزارین وجود دارد اما باید سه شرط اصلی مهیا باشد. اولین شرط برای زایمان طبیعی بعد از سزارین این است که جنین چند قلو نباشد. همچنین لگن مادر نباید کوچک باشد. کوچک بودن برش عرضی ایجاد شده در زایمان سزارین قبلی نیز جزو شروط مهم زایمان طبیعی است.

زایمان طبیعی یا سزارین؟ کدام برای من و نوزادم بهتر است؟

همان‌طور که پیش‌تر هم عنوان شد، زایمان طبیعی یا سزارین باید بنا به هر مورد مجزا ارزیابی شود. در واقع، رسیدن به تصمیم‌گیری درباره این موضوع در گروی ارزیابی وضعیت مادر و بچه است.

در حالت کلی در جواب سوال عوارض زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین باید بگوییم که سزارین ممکن است بعد از عمل، عوارض بیشتری را داشته باشد. اما در بعضی مواقع، استرس و نگرانی مادر آنچنان نسبت به زایمان طبیعی زیاد است که عمل سزارین ترجیح داده می‌شود. همچنین وضعیت قرارگیری در زایمان طبیعی برای برخی از خانم‌ها دشوار بوده و برایشان تبدیل به خوف شده است.

در  بعضی مواقع هم وضعیت بدنی مادر یا جنین، اجازه زایمان طبیعی را نمی‌دهد. اگر مشکلات سلامتی و جسمی برای زایمان طبیعی ندارید، پزشک این زایمان را برای شما پیشنهاد می‌کند اما تصمیم‌گیرنده نهایی شما هستید. برای تصمیم‌گیری بهتر به پزشک متخصص مراجعه کنید و یادتان باشد که استفاده از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر هم راهی ساده و سریع برای وقت‌گرفتن از پزشکان مختلف است.

سوالات متداول