عفونت لگنی؛ علل، علائم، تشخیص و درمان عفونت لگن در زنان

عفونت لگن در زنان چه نشانه‌هایی دارد؟ علت درد لگن در زنان چیست؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد؛ با ما همراه باشید.

بیماری التهابی لگن (PID)، عفونت اندام‌های تولید مثل در زنان است. از علائم عفونت لگن در زنان می‌توان به درد شکمی و تب اشاره کرد.

آنچه معمولاً اتفاق می‌افتد این است که باکتری‌ها ابتدا به واژن وارد می‌شوند و باعث عفونت می‌شوند. با گذشت زمان، این عفونت می‌تواند به اندام‌های موجود در لگن منتقل شود. اگر عفونت به خون شما گسترش پیدا کند، عفونت لگن در زنان می‌تواند بسیار خطرناک و حتی تهدید کننده زندگی باشد.

عفونت لگن در زنان

بیماری التهابی لگن، عفونت ارگان‌های تولید مثل زن است. این حالت معمولاً هنگامی رخ می‌دهد که باکتری‌های منتقل شده از رابطه جنسی، خود را به رحم، لوله‌های فالوپی یا تخمدان‌ها برسانند؛ سپس علائم عفونت لگن در زنان آشکار می‌شود. معمولاً علائم عفونت لگن در زنان، به طور مشخص قابل شناسایی نیست، در نتیجه اغلب افراد مبتلای بدون علائم عفونت لگن، از بیماری خود خبر ندارند.

علائم عفونت لگن در زنان

برخی از زنان مبتلا به التهاب و عفونت لگن نشانه‌ای ندارند. علائم عفونت لگن در زنان در صورت شناسایی، اغلب شامل موارد زیر است:

• درد شکمی (شایع‌ترین علامت)
• تب
• رابطه جنسی دردناک
• ادرار دردناک
• خونریزی نامنظم
• بوی بد واژن
• خستگی
• ترشحات واژن

بیماری التهابی لگن می‌تواند درد ملایم یا متوسط را ایجاد کند. با این حال، برخی از زنان درد و نشانه‌های شدیدی مانند درد شدید در شکم، استفراغ، غش و تب بالا را تجربه می‌کنند. اگر علائم شدید دارید؛ بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید. این عفونت ممکن است به جریان خون یا سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد. عفونت لگن در زنان می‌تواند یک وضعیت تهدیدکننده زندگی باشد.

علل عفونت لگن در زنان

بسیاری از انواع باکتری‌ها می‌توانند علل عفونت لگن در زنان باشند، اما عفونت‌های گونوره یا کلامیدیا شایع‌تر هستند. این باکتری‌ها معمولاً در طول رابطه جنسی محافظت‌نشده انتقال پیدا می‌کنند.

تشخیص عفونت لگن

پزشکان معمولاً بر اساس نشانه‌ها و علائم عفونت لگن، معاینه فیزیکی لگن، تجزیه و تحلیل ترشحات واژن و کشت سرویکس یا آزمایش ادرار، عفونت لگن در زنان را تشخیص می‌دهند. در طول معاینه فیزیکی لگن، دکتر برای اولین بار در مورد علائم عفونت لگن در شما سؤالاتی را می‌پرسد.

ممکن است پزشک شما از سواب پنبه برای نمونه‌برداری از مهبل و دهانه رحم استفاده کند. نمونه‌ها در آزمایشگاه برای تعیین ارگانیسمی که باعث عفونت می‌شود، تجزیه و تحلیل می‌شوند.

برای تایید تشخیص یا تعیین اینکه عفونت گسترده است، پزشک آزمایش‌های زیر را توصیه می‌کند:

آزمایش خون و ادرار: این آزمایش‌ها، گلبول‌های سفید (ممکن است عفونت را نشان دهند) و نشانگرهای التهاب را اندازه‌گیری می‌کنند. پزشک همچنین ممکن است آزمایش‌های HIV و عفونت‌های منتقله از راه جنسی را پیشنهاد کند که گاهی اوقات با عفونت لگن مرتبط هستند.

سونوگرافی: این آزمایش با استفاده از امواج صوتی، برای ایجاد تصاویر ارگانیسم‌های تولید مثل انجام می‌شود.

لاپاراسکوپی: در طی این روش، پزشک شما یک ابزار نازک و روشن را از طریق یک شکاف کوچک در شکم وارد می‌کند تا اندام‌های لگن شما را ببیند.

اشعه ایکس

درمان عفونت لگن

درمان‌های بیماری التهابی لگن عبارت‌اند از:

آنتی بیوتیک‌ها: پزشک شما ترکیبی از آنتی بیوتیک‌ها را بلافاصله تجویز می‌کند. پس از دریافت نتایج آزمایشگاه، پزشک ممکن است نسخه شما را دوباره تنظیم کند تا کنترل عفونت را بهتر مدیریت کند. درمان آنتی بیوتیک می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند، اما نمی‌تواند آسیب را از بین ببرد.

درمان برای شریک زندگی شما: برای جلوگیری از عفونت مجدد با بیماری‌های مقاربتی، شریک جنسی شما باید مورد آزمایش قرار گیرد و درمان شود. شریک جنسی آلوده ممکن است نشانه‌های قابل توجهی نداشته باشد. اکثر زنان مبتلا به التهاب لگن فقط نیاز به درمان سرپایی دارند. با این حال، اگر شما به طور جدی بیمار باشید، به داروهای خوراکی پاسخ ندهید و یا باردار باشید؛ ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشید.

جراحی: این روش درمان به ندرت ضروری است. با این حال، اگر یک آبسه در ناحیه لگن تشکیل شده باشد؛ پزشک ممکن است آن را با جراحی تخلیه کند. اگر به درمان آنتی‌بیوتیک پاسخ ندهید، مثلاً زمانی که یک یا چند نشانه یا علائم عفونت لگن وجود نداشته باشد یا تشخیص مشکوک داشته باشید؛ نیاز به جراحی بیشتر می‌شود.

عوامل خطر التهاب لگن

تعدادی از عوامل که ممکن است خطر ابتلا به التهاب لگن را افزایش دهد:

• داشتن شرکای جنسی متعدد
• داشتن رابطه جنسی با فردی که دارای بیش از یک شریک جنسی است
• داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم
• سابقه بیماری التهابی لگنی یا عفونت منتقله از راه جنسی

عوارض جانبی التهاب لگنی

بیماری التهابی لگن درمان نشده ممکن است بافت اسکار ایجاد کند. همچنین ممکن است در لوله‌های فالوپ ، آبسه ایجاد کند که می‌تواند به اندام‌های تولید مثل آسیب برساند. عوارض دیگر عبارت‌اند از:

حاملگی خارج رحمی: عفونت و التهاب لگن یکی از دلایل اصلی بارداری خارج رحمی است. در حاملگی خارج رحمی، بافت اسکار ناشی از عفونت لگن مانع تخمک‌گذاری از طریق لوله فالوپی می‌شود. حاملگی خارج از رحم می‌تواند خونریزی گسترده و تهدیدکننده زندگی را به وجود آورد و به مراقبت اورژانس نیاز داشته باشد.

ناباروری: عفونت لگن ممکن است به اندام‌های تولید مثل شما آسیب برساند و باعث ناباروری شود. تأخیر در درمان عفونت لگن به طور چشمگیری خطر ابتلا به ناباروری را افزایش می‌دهد.

درد مزمن لگن: بیماری التهابی لگن می‌تواند درد لگن را ایجاد کند. این درد ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. عفونت در لوله‌های فالوپ و دیگر اندام‌های لگن می‌تواند درد را در هنگام مقاربت و تخمک‌گذاری ایجاد کند.

آبسه تخمدان: عفونت لگن ممکن است در لوله رحمی و تخمدان‌ها آبسه ایجاد کند.

چه زمانی برای درمان عفونت لگنی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر موارد زیر را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کرده و از راهنمایی‌های او استفاده کنید:

• درد شدید در ناحیه زیر شکم
• حالت تهوع، استفراغ و ناتوانی در نگه داشتن چیزی در معده
• تب بالاتر از ۳۸ درجه
• ترشحات بد واژن

اگر شما علائم و نشانه‌های عفونت لگنی را داشته باشید اما خیلی شدید نباشند، باید برای درمان زودهنگام آن اقدام کنید. ترشحات بدبوی واژن، ادرار دردناک یا خونریزی بین چرخه قاعدگی نیز می‌تواند از علائم عفونت مقاربتی باشد. اگر این علائم و نشانه‌ها را مشاهده کردید، رابطه جنسی خود را برای مدتی متوقف کنید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. درمان سریع عفونت مقاربتی می‌تواند از ابتلا به عفونت لگنی جلوگیری کند.

پیشگیری از ابتلا به بیماری عفونت لگنی

برای کاهش خطر ابتلا به بیماری عفونت لگنی می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید.

• رابطه جنسی ایمن داشته باشید. در هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید و تعداد شریک جنسی خود را محدود کنید. سابقه جنسی شریک زندگی خود را نیز جویا شوید.

• با پزشک خود درباره جلوگیری از بارداری مشورت کنید. بسیاری از روش‌های پیشگیری از بارداری در برابر پیشرفت عفونت لگنی به کار نمی‌آیند. استفاده از روش‌های مانع شونده مانند استفاده از کاندوم می‌تواند خطر ابتلا به بیماری عفونت لگنی را کاهش دهد. حتی اگر از قرص‌های ضد بارداری هم استفاده می‌کنید، برای برقراری رابطه جنسی با شریک جنسی جدید حتما از کاندوم استفاده کنید تا از بیماری عفونت مقاربتی جلوگیری کنید.

بیشتر بخوانید: روش‌های سریع و استاندارد جلوگیری از بارداری قبل و بعد از رابطه

• آزمایش بدهید. اگر در معرض خطر ابتلا به بیماری عفونت مقاربتی هستید حتما به پزشک مراجعه کرده و آزمایش بدهید. در صورت لزوم نیز می‌توانید برنامه‌ای منظم برای ملاقات با پزشک و آزمایش تنظیم کنید. درمان سریع عفونت مقاربتی بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری عفونت لگنی است.

• از شریک جنسی خود بخواهید که آزمایش بدهد. اگر شما مبتلا به عفونت مقاربتی هستید، از شریک جنسی خود درخواست کنید تا او هم آزمایش دهد و در صورت نیاز تحت درمان قرار گیرد. این کار سبب می‌شود که از پیشرفت بیماری عفونت مقاربتی جلوگیری شود و همچنین احتمال ابتلا به عفونت لگنی نیز کاهش یابد.

• واژن را با فشار آب زیاد شستشو ندهید. شست‌‌وشوی واژن تعادل باکتری‌ها را در واژن بر هم می‌زند.

کنار آمدن با بیماری عفونت لگنی و پشتیبانی

بیماری عفونت لگنی می‌تواند منجر به ایجاد احساس ناراحتی یا استرس شود. شما ممکن است با تشخیص عفونت مقاربتی، ناباروری احتمالی یا درد مزمن سروکار داشته باشید. برای کنار آمدن با فراز و نشیب‌های تشخیص این بیماری، راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:

• برای درمان بیماری خود اقدام کنید. بیماری عفونت لگنی اغلب در اثر عفونت مقاربتی ایجاد می‌شود. دانستن این مسئله که شما عفونت مقاربتی دارید می‌تواند برای شما یا همسرتان آسیب‎زا باشد. با این حال، شما و همسرتان باید برای درمان این بیماری اقدام کنید تا شدت عفونت لگنی را کاهش دهید و در نتیجه از عفونت مجدد جلوگیری کنید.

• آماده باشید. اگر بیش از یک دوره بیماری التهابی لگن را تجربه کرده باشید، بیشتر در معرض خطر ناباروری هستید. اگر برای بارداری اقدام کرده‌اید و ناموفق بوده‌اید باید برای ارزیابی ناباروری با پزشک خود مشورت کنید. از پزشک خود درخواست کنید تا مراحل آزمایش و درمان ناباروری را برای شما شرح دهد. فهم درست در مورد این فرایند ممکن است استرس شما را کاهش دهد.

• به دنبال پشتیبانی باشید. اگرچه سلامت جنسی، ناباروری و درد مزمن می‌تواند موضوعات کاملا شخصی باشد، اما برای حمایت و پشتیبانی می‌توانید با شریک عاطفی، اعضای نزدیک خانواده، دوستان یا یک متخصص در ارتباط باشید. بسیاری از گروه‌های پشتیبانی آنلاین وجود دارند که به شما این امکان را می‌دهند که به صورت ناشناس بتوانید دغدغه‌ها و نگرانی‌هایتان را در میان بگذارید.

آمادگی برای ویزیت حضوری نزد پزشک متخصص

اگر علائم و نشانه‌های بیماری التهابی لگن را دارید حتما برای گرفتن وقت از پزشک متخصص مربوطه اقدام کنید. در ادامه اطلاعاتی از چگونگی آمادگی برای مراجعه به پزشک مربوطه و انتظاراتی که از پزشک می‌رود را شرح داده‎ایم.

قبل از مراجعه به پزشک چه باید بکنید؟

• از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات مطلع شوید. زمانی که برای گرفتن وقت از پزشک مورد نظر اقدام می‌کنید، حتما بپرسید که آیا نیاز است کاری از قبل انجام دهید یا خیر.
• تمامی علائمی که تجربه کرده‌اید را در جایی یادداشت کنید. حتی اگر موردی بود که حس کردید با موضوع اصلی نامرتبط است را نیز می‌توانید یادداشت کنید.
• لیستی از داروهایی که مصرف می‌کنید را یادداشت کنید. لیستی از داروها، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را تهیه کنید.
• سوالات خود را یادداشت کنید. سوالاتی که در نظر دارید از پزشک متخصص بپرسید را یادداشت کنید تا در هنگام مراجعه حضوری تمامی مسائل را بتوانید عنوان کنید.

برخی سوالات پایه که از پزشک می‌پرسید شامل موارد زیر است:

• چه آزمایش‌هایی باید بدهم؟
• آیا بیماری من در اثر عفونت مقاربتی است؟
• آیا شریک جنسی من نیز باید آزمایش دهد و تحت درمان قرار گیرد؟
• آیا در طول درمان باید از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنم؟ چه مقدار طول می‌کشد؟
• چگونه می‌توانم از دوره‌های بعدی بیماری التهاب لگنی پیشگیری کنم؟
• آیا این مسئله در باروری من مشکل ایجاد می‌کند؟
• آیا دارویی که برای من تجویز می‌کنید جایگزین گیاهی دارد؟
• آیا می‌توانم در خانه مراحل درمان را طی کنم؟ یا نیاز است که حتما در بیمارستان بستری شوم؟
• نیاز است که دوباره برای ویزیت نزد شما مراجعه کنم؟

چه انتظاری از پزشک می‌رود؟

پزشک شما ممکن است سوالات متعددی نظیر سوالات زیر از شما بپرسد.

• آیا شما شریک جنسی جدید داشته‌اید یا دارای تعدد شریک جنسی هستید؟
• آیا همیشه از کاندوم استفاده می‌کنید؟
• اولین باری که علائم را مشاهده کردید چه زمانی بود؟
• علائم شما چیست؟
• آیا دردی در ناحیه لگنی نیز تجربه می‌کنید؟
• علائم شما چه مقدار شدت دارند؟

سخن آخر:

لگن قسمت پایین شکم است که شامل لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، دهانه رحم و رحم می‌شود. عفونت لگن در زنان شایع است و سالانه هزاران نفر در سراسر جهان به این عارضه مبتلا می‌شوند. چندین نوع باکتری می‌توانند عامل عفونت لگن در زنان شوند. از جمله باکتری‌هایی که باعث عفونت‌های منتقله از راه جنسی ( بیماری مقاربتی) مثل گونوره و کلامیدیا می‌شوند.

عفونت لگن در بعضی موارد اگر به موقع درمان نشود، خطرات زیادی برای فرد به همراه دارد.

منابع:

mayoclinic

healthline