اختلال دوقطبی چیست؟ + روش تشخیص بیماری دو قطبی و درمان آن

با درمان به موقع اختلال دوقطبی از کاهش کیفیت زندگی خود جلوگیری کنید. بیماری دوقطبی با تغییرات شدید خلق و خو همراه است. اگر علائم شیدایی از خودتان بروز می‌دهید، بدانید که تنها نیستید؛ خیلی‌ها هستند که علائم دو قطبی به صورت خفیف یا شدید را دارند. اختلال دوقطبی یک ضعف نیست، بلکه بیماری است که با درمان به موقع و صحیح، کنترل می‌شود. روی دیگر سکه این است که اگر به فکر درمان نباشید، خیلی زود عواقب خانمان‌سوز این بیماری، زندگی را برای شما مختل خواهد کرد. برای همین توصیه می‌کنیم که برای مشاوره و درمان حتما به دکتر روانپزشک مراجعه کنید. در ادامه این مطلب از مجله دکتردکتر با ما همراه باشید زیرا قصد داریم درباره علائم شخصیت دوقطبی ، علل ابتلا، تشخیص، درمان و جلوگیری از آن برایتان بگوییم.

در بخش انتهایی مقاله می‌توانید سوال‌های خود در رابطه با اختلال دوقطبی را مطرح کنید. کارشناسان سلامت آماده پاسخگویی به شما هستند.

اختلال دوقطبی چیست؟ مرز بین بی‌حسی و عصبانیت کجاست؟

اختلال دوقطبی یک وضعیت سلامت روان است که با تغییرات شدید خلق و خو و اختلالات خلقی مشخص می‌شود. اگر علائم شیدایی خلق و خوی بسیار بالا یا دوره های افسردگی، یا خلق و خوی ضعیف از خودتان بروز می‌دهید، امکان ابتلا به اختلال دوقطبی در شما وجود دارد.

سایت mayoclinic در مورد اختلال دوقطبی می‌گوید:

اختلال دوقطبی، که قبلا افسردگی شیدایی نامیده می‌شد، یک وضعیت سلامت روانی است که تغییرات شدید خلق و خو ایجاد می‌کند. اوج عاطفی تغییرات به عنوان شیدایی یا هیپومانیا و پایین آمدن آن به عنوان افسردگی شناخته می‌شود. وقتی افسرده می‌شوید، ممکن است احساس غمگینی یا ناامیدی کنید و علاقه یا لذت را نسبت به بیشتر فعالیت‌ها از دست بدهید. هنگامی که خلق و خوی شما به سمت شیدایی یا هیپومانیا تغییر می‌کند، ممکن است احساس هیجان و شادی (خوشحالی)، پرانرژی یا به طور غیرعادی تحریک‌پذیر کنید. این نوسانات خلقی می‌تواند بر خواب، انرژی، فعالیت، قضاوت، رفتار و توانایی تفکر واضح تاثیر بگذارد.»

اختلال دوقطبی یک بیماری نادر نیست. موسسه ملی سلامت روان در اینباره می گوید که 2.8 درصد از بزرگسالان دارای تشخیص اختلال دوقطبی هستند. اگرچه اختلال دوقطبی درمان ندارد ولی درمان‌های مؤثر بسیاری در دسترس هستند. این گزینه‌های درمانی می‌توانند به شما کمک کنند تا مدیریت دوره‌های خلقی را یاد بگیرید، که همین امر می‌تواند نه تنها علائم، بلکه کیفیت کلی زندگی شما را نیز بهبود بخشد.

انواع اختلال دوقطبی

سه نوع اصلی اختلال دوقطبی وجود دارد؛دوقطبی I، دوقطبی II و سیکلوتیمیا که در ادامه درباره آن‌ها به‌صورت مجزا توضیح می‌دهیم:

دوقطبی I 

دوقطبی I یا دوقطبی نوع یک با ظهور حداقل یک دوره شیدایی تعریف می‌شود. ممکن است دوره‌های هیپومانیک را تجربه کنید که شدت آن‌ها کمتر از دوره‌های شیدایی است، یا دوره‌های افسردگی اساسی قبل و بعد از دوره شیدایی داشته باشید.

این نوع اختلال دوقطبی افراد را از هر جنس به طور یکسان تحت تاثیر قرار می‌دهد. برای اطلاع بیشتر در مورد انواع اختلال دوقطبی مقاله تفاوت اختلال دوقطبی نوع یک و دو را در دکتردکتر مطالعه کنید.

دوقطبی II 

افراد مبتلا به دوقطبی II یا نوع دو، یک دوره افسردگی اساسی را تجربه می‌کنند که حداقل دو هفته طول می‌کشد. آن‌ها همچنین حداقل 1 دوره هیپومانیک دارند که حدود 4 روز طول می کشد. این نوع از اختلال دوقطبی در میان زنان شایع‌تر است.

سیکلوتیمیا

افراد مبتلا به سیکلوتیمیا دوره‌های هیپومانیا و افسردگی دارند. این دوره‌ها شامل علائمی هستند که کوتاه‌تر و شدیدتر از شیدایی و افسردگی ناشی از اختلال دوقطبی I یا دوقطبی II هستند.

اکثر افراد مبتلا به این عارضه تنها به مدت 1 یا 2 ماه هیچ علامت خلقی را تجربه نمی‌کنند.

پزشک می‌تواند در مورد نوع اختلال دوقطبی در هنگام تشخیص خود بیشتر توضیح دهد. برخی از افراد علائم خلقی مشخصی را تجربه می‌کنند که شبیه به این سه نوع هستند اما کاملاً همسو نیستند. اگر این مورد برای فردی صادق باشد، ممکن است بیماری‌های زیر تشخیص داده شود:

• سایر اختلالات دوقطبی و مرتبط با آن همچون اختلال شخصیت مرزی
• اختلالات دوقطبی نامشخص و مرتبط

علائم بیماری دوقطبی

برای تشخیص اختلال دوقطبی، باید حداقل یک دوره شیدایی یا هیپومانیا را تجربه کنید. این هر دو شامل احساسات هیجانی، تکانشگری و انرژی زیاد است، اما هیپومانیا شدیدتر از شیدایی در نظر گرفته می‌شود.

علائم شیدایی می‌تواند بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد و منجر به مشکلاتی در محل کار یا خانه شود. علائم هیپومانیا معمولاً اینطور نیست.

برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نیز دور‌ه‌های افسردگی اساسی یا خلق و خوی “پایین” را تجربه می‌کنند. این سه علامت اصلی شامل شیدایی، هیپومانیا و افسردگی، ویژگی‌های اصلی اختلال دوقطبی هستند.

انواع مختلف اختلال دوقطبی شامل ترکیبات متفاوتی از این علائم است.

در ادامه علائم هرکدام را به تفکیک مورد بررسی قرار می‌دهیم:

علائم دوقطبی I 

تشخیص اختلال دوقطبی I به موارد زیر نیاز دارد:

• حداقل 1 دوره شیدایی که حداقل 1 هفته طول بکشد
• علائمی که بر عملکرد روزانه تأثیر بگذارد
• علائمی که به سایر بیماری‌های پزشکی یا روانی یا مصرف مواد مربوط نشود

همچنین ممکن است علائم روان پریشی یا شیدایی و افسردگی (که به عنوان ویژگی‌های مختلط شناخته می‌شود) را تجربه کنید.

این علائم می‌تواند تأثیر بیشتری بر زندگی شما داشته باشد. اگر آن‌ها را دارید، ارزش آن را دارد که در اسرع وقت با پزشک روانپزشک تماس بگیرید.

در حالی‌که برای دریافت تشخیص دوقطبی I نیازی به تجربه اپیزودهای هیپومانیا یا افسردگی ندارید، اما بسیاری از افراد مبتلا به دوقطبی I این علائم را گزارش می‌کنند.

علائم دوقطبی II 

تشخیص شخصیت دوقطبی II نیازمند موارد زیر است:

• حداقل 1 دوره هیپومانیا که 4 روز یا بیشتر طول بکشد و شامل سه علامت یا بیشتر علائم هیپومانیا باشد.
• تغییرات مربوط به هیپومانیا در خلق و خوی و عملکرد معمولی که دیگران هم می‌توانند متوجه آن شوند، اگرچه ممکن است لزوماً بر زندگی روزمره تأثیر نگذارند.
• حداقل 1 دوره افسردگی اساسی که 2 هفته یا بیشتر طول بکشد.
• حداقل 1 دوره از افسردگی اساسی، شامل 5 علامت یا بیشترعلائم کلیدی افسردگی که تأثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره دارد.
• علائمی که به سایر بیماری‌های پزشکی یا روانی یا مصرف مواد مربوط نمی‌شود.

دوقطبی II همچنین می‌تواند شامل علائم روان پریشی، اما فقط در طول یک دوره افسردگی باشد. همچنین ممکن است اپیزودهای خلقی مختلط را تجربه کنید، به این معنی که علائم افسردگی و هیپومانیا را همزمان خواهید داشت.

با این‌حال، با دوقطبی II شیدایی را تجربه نخواهید کرد. اگر یک دوره شیدایی دارید، تشخیص دوقطبی I دریافت خواهید کرد.

علائم سیکلوتیمیا

تشخیص سیکلوتیمیا به موارد زیر نیاز دارد:

• دوره‌های علائم هیپومانیک و دوره‌های علائم افسردگی، خاموش و روشن، برای بیش از 2 سال یا بیشتر (1 سال برای کودکان و نوجوانان)
• علائمی که هرگز معیارهای کامل یک دوره هیپومانیا یا افسردگی را ندارند
• علائمی که حداقل برای نیمی از 2 سال وجود داشته باشد و هرگز بیش از 2 ماه در یک زمان وجود نداشته باشد
• علائمی که باعث ناراحتی قابل توجهی شده و زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد
• علائم نوسان خلقی، مشخصه سیکلوتیمیا است. این علائم ممکن است کمتر از علائم دوقطبی I یا II باشد. با این‌حال آن‌ها تمایل بیشتری به ماندگاری دارند، بنابراین معمولا مدت زمان کمتری علائم را تجربه نمی‌کنید.

هیپومانیا ممکن است تاثیر زیادی بر زندگی روزمره نداشته باشد. از سوی دیگر، حتی اگر علائم شما واجد شرایط یک دوره افسردگی اساسی نباشد، افسردگی اغلب منجر به پریشانی جدی‌تر می‌شود و بر عملکرد روزانه تأثیر می‌گذارد.

اگر علائم کافی برای داشتن معیارهای یک دوره هیپومانیک یا افسردگی را تجربه کنید، بسته به علائم، تشخیص بیماری شما احتمالا به نوع دیگری از اختلال دوقطبی یا افسردگی اساسی تغییر می‌کند.

علائم اختلال دوقطبی زنان در مقابل مردان

مردان و زنان تقریباً به تعداد مساوی به اختلال دوقطبی مبتلا می‌شوند. با این حال، علائم اصلی این اختلال ممکن است، بسته به جنسیت فرد متفاوت باشد.

در زنان اختلال دوقطبی معمولاً در اواخر زندگی، اغلب در دهه 20 یا 30 سالگی، تشخیص داده می‌شود.

در برخی موارد، ممکن است ابتدا در دوران بارداری یا پس از زایمان متوجه علائم شوند. همچنین احتمال تشخیص دوقطبی II در آنها بیشتر از دوقطبی I است. علاوه بر این، زنان مبتلا به اختلال دوقطبی دارای علائم زیر هستند:

• دوره‌های خفیف‌تر شیدایی
• اپیزودهای افسردگی بیشتر از دوره‌های شیدایی
• 4  دوره یا بیشتر، دوره شیدایی و افسردگی در یک سال
• شرایط هم‌زمان بیشتر

همچنین ممکن است زنان مبتلا به اختلال دوقطبی بیشتر اوقات عود بیماری را تجربه کنند، که تا حدی به دلیل تغییرات هورمونی مربوط به قاعدگی، بارداری و یائسگی است. از نظر اختلال دوقطبی، عود به معنای داشتن یک دوره خلقی پس از مدتی نداشتن آن است.

از سوی دیگر، مردان مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است شرایط زیر را داشته باشند:

• تشخیص زودهنگام بیماری
• دوره‌ها به‌ویژه دوره‌های شیدایی کمتر اما شدیدتر را تجربه کننند
• احتمال ابتلا به اختلال مصرف مواد نیز آن‌ها بیشتر است
• در طول دوره‌های شیدایی پرخاشگری بیشتری نشان دهد

اگر دچار این علائم هستید پیشنهاد می‌کنیم که به دکتر اختلال دوقطبی مراجعه و تحت درمان قرار بگیرید.

علت اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی یکی از اختلالات روانی نسبتا رایج است، اما کارشناسان هنوز متوجه نشده‌اند که چرا برخی از افراد به این بیماری مبتلا می‌شوند. بعضی از علل بالقوه اختلال دوقطبی را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

تشخیص علت اصلی اختلال دوقطبی توسط پزشک انجام می‌گیرد.

ابتلا همزمان به شخصیت دوقطبی و بیماری‌های دیگر

برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، سایر بیماری‌های روانی را دارند. یک بررسی تحقیقاتی در سال 2019 نشان می‌دهد که اختلالات اضطرابی از شایع‌ترین آن‌ها هستند.

سایر شرایطی که ممکن است در کنار اختلال دوقطبی رخ دهد عبارتند از:

• اختلالات مصرف مواد
• اختلالات اشتها
• فوبیای خاص
• بیش فعالی

علائم این شرایط ممکن است بسته به حالت خلقی فرد شدیدتر ظاهر شوند. به عنوان مثال، اضطراب بیشتر با افسردگی اتفاق می‌افتد، در حالی‌که مصرف مواد ممکن است همراه با شیدایی بیشتر باشد.

اگر اختلال دوقطبی دارید، می‌توانید شانس بیشتری برای ابتلا به برخی بیماری‌های خاص از جمله  موارد زیر داشته باشید:

• میگرن
• بیماری های قلبی
• دیابت
• اختلالات تیروئید

برای آگاهی بیشتر در مورد اختلال دو قطبی با روانپزشک مشورت کنید. در مقاله تخصص روان‌پزشکی چیست  در مورد تخصص این پزشک بیشتر توضیح دادیم.

شیدایی و هیپومانیا

یک دوره شیدایی اغلب شامل یک هیجان عاطفی است. ممکن است احساس هیجان و سرخوشی و انرژی زیاد داشته باشید. همچنین ممکن است احساس پرش داشته باشید یا متوجه شوید که افکارتان سرعت گرفته است.

برخی از افراد توهم و سایر علائم روان پریشی را نیز تجربه می‌کنند. طی دوره شیدایی، اغلب به این دلیل که احساس می‌کنید شکست‌ناپذیر یا غیر قابل دست‌یابی شده‌اید، رفتارهایتان بیش از حد معمول تکانشی است.

نمونه‌های رایج این نوع رفتار عبارتند از:

• داشتن رابطه جنسی بدون استفاده از وسایل پیشگیری
• استفاده از الکل و مواد مخدر یا استفاده بیش از حد معمول داشتن
• ولخرجی کردن

اما تکانشگری و ریسک‌پذیری می‌تواند به طرق دیگر نیز خود را نشان دهد.

مثلا ممکن است:

• به طور ناگهانی کار خودرا ترک کنید
• بدون اینکه به کسی بگویید یک‌باره خودتان به یک سفر جاده ای بروید
• یک سرمایه‌گذاری بزرگ از روی هوس انجام دهید
• خیلی سریع‌تر از حد معمول رانندگی کنید، خیلی بالاتر از حد مجاز
• در ورزش‌هایی شرکت کنید که معمولاً به آن فکر نمی‌کنید

هیپومانیا که عموماً با اختلال دوقطبی II همراه است، شامل بسیاری از علائم مشابه است؛ هرچند که شدت کمتری دارند.

برخلاف شیدایی، هیپومانیا اغلب به مشکل در محل کار یا مدرسه یا در روابط منجر نمی‌شود. دوره‌های هیپومانیا شامل روان‌پریشی نمی‌شود و معمولاً به اندازه دوره‌های شیدایی طول نمی‌کشند.

با هیپومانیا، ممکن است احساس کنید بسیار سازنده و پرانرژی هستید، اما متوجه تغییرات دیگری در خلق و خوی خود نشوید. افرادی که شما را به خوبی نمی‌شناسند نیز ممکن است متوجه این تغییرات نشوند.

با این‌حال، افراد نزدیک به شما معمولاً تغییرات خلق و خوی و سطوح انرژی شما را حس می‌کنند.

دوره‌های افسردگی اساسی مرتبط با اختلال دوقطبی

در دوره‌های افسردگی تغییر در خلق و خو می‌تواند شما را بی‌حال، بی‌انگیزه و غمگین کند. دوره‌های افسردگی اساسی مرتبط با اختلال دوقطبی حداقل پنج مورد از علائم زیر را شامل می‌شود:

• خلق و خوی ضعیف دائمی که با غم و اندوه عمیق، ناامیدی یا احساس پوچی مشخص می‌شود
• از دست دادن انرژی
• احساس کندتر از حد معمول بودن یا بی‌قراری مداوم
• عدم علاقه به فعالیت‌هایی که زمانی از آن‌ها لذت می‌بردید
• دوره‌های خواب خیلی کم یا زیاد
• احساس گناه یا بی‌ارزشی
• مشکل در تمرکز و تصمیم‌گیری
• افکار راجع به مرگ، مردن یا فکر خودکشی داشتن
• تغییر در اشتها یا وزن

اگرچه بسیاری از افراد این دوره‌ها را از سر می‌گذرانند، اما همه مبتلایان به اختلال دوقطبی، دوره‌های افسردگی اساسی را تجربه نمی‌کنند.

بسته به نوع اختلال دوقطبی، ممکن است همه پنج علامت کامل که برای یک دوره افسردگی اساسی لازم است را نداشته باشید و تنها چند علامت افسردگی را تجربه کنید.

همچنین شایان ذکر است که گاهی اوقات، سرخوشی شیدایی می‌تواند لذت‌بخش باشد.

هنگامی که درمان شیدایی را دریافت می‌کنید، خلق و خوی بدون علامتی که تجربه می‌کنید ممکن است بیشتر شبیه تغییر به حالت خلق و خوی پایین یا یک دوره افسردگی باشد و حالت خلقی معمولی را احساس نکنید.

در حالی که اختلال دوقطبی می‌تواند باعث افسردگی شود، اختلال دوقطبی و افسردگی یک تفاوت عمده دارند.

با اختلال دوقطبی، ممکن است حالت‌های خلقی «بالا» و «پایین» داشته باشید. اما همراه با افسردگی، خلق و خو و احساسات شما ممکن است تا زمانی که تحت درمان قرار نگیرید، در حالت “پایین” باقی بماند.

اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان

تشخیص اختلال دوقطبی در کودکان ، عمدتاً به این دلیل که کودکان همیشه علائم اختلال دوقطبی را مانند بزرگسالان نشان نمی‌دهند، بحث‌برانگیز است.

خلق و خوی و رفتار آن‌ها نیز ممکن است از استانداردهایی که پزشکان برای تشخیص این اختلال در بزرگسالان استفاده می‌کنند، پیروی نکند. بسیاری از علائم اختلال دوقطبی که در کودکان رخ می‌دهد با علائم سایر بیماری‌های آن‌ها مانند اختلال بیش فعالی و نقص توجه همپوشانی دارند.

با این‌حال در چند دهه اخیر پزشکان و متخصصان سلامت روان به این وضعیت در کودکان پی برده‌اند. تشخیص می‌تواند به درمان کودکان کمک کند، اما رسیدن به تشخیص ممکن است چندین هفته یا ماه طول بکشد؛ از یک متخصص در درمان کودکان مبتلا به بیماری‌های روانی کمک بخواهید.

کودکان مانند بزرگسالان مبتلا به اختلال دوقطبی، تغییرات خلقی شدید را تجربه می‌کنند. آنها می‌توانند بسیار شاد به نظر برسند و نشانه‌هایی از رفتار هیجان‌انگیز از خود نشان دهند یا بسیار گریان، کم‌تحرک و عصبانی به نظر برسند.

همه کودکان تغییرات خلقی را تجربه می‌کنند، اما اختلال دوقطبی باعث ایجاد علائم خلقی مشخص و قابل توجه می‌شود. این تغییرات خلقی معمولاً شدیدتر از تغییرات معمولی در خلق و خوی کودک است.

علائم شیدایی در کودکان

علائم شیدایی در کودکان می‌تواند شامل رفتار غیرمعمول و احساس خوشحالی بیش از حد، صحبت کردن سریع و تغییر سریع موضوعات، مشکل در تمرکز یا تمرکز انجام کارهای پرخطر یا آزمایش رفتارهای مخاطره آمیز باشد. داشتن خلق و خوی نامتعادل که به سرعت منجر به طغیان خشم می‌شود به‌همراه مشکل در خواب و عدم احساس خستگی پس از کم‌خوابی از دیگر علائم شیدایی کودکان است.

علائم افسردگی در کودکان

دراختلال دوقطبی، علائم دوره‌های افسردگی در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• با بی‌حوصلگی پرسه زدن، بسیار غمگین رفتار کردن، یا گریه مکرر
• زیاد یا کم خوابیدن
• داشتن انرژی کم برای فعالیت‌های معمول یا نشان ندادن علاقه‌ و رغبت به مسائل مختلف
• شکایت از بدحال بودن از جمله سردردهای مکرر یا معده درد
• احساس بی‌ارزشی یا گناه
• خوردن خیلی کم یا زیاد
• افکار مرگ یا خودکشی

سایر تشخیص‌های احتمالی برای کودکان

برخی از مسائل رفتاری که در کودک خود مشاهده می‌کنید، می‌تواند نشان دهنده سایر شرایط سلامت روان مانند ADHD یا افسردگی باشد.

همچنین ممکن است کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی با شرایط دیگری باشند. پزشک می‌تواند با یادداشت و ردیابی رفتارهای کودک تشخیص درست را پیدا کند.

تشخیص صحیح می‌تواند نقش مهمی در یافتن موثرترین راه درمان برای کودک داشته باشد. درمان تفاوت بزرگی برای علائم کودک ایجاد می‌کند، بدون این‌که به کیفیت زندگی او صدمه بزند.

علائم اختلال دوقطبی در نوجوانان

تغییر هورمون ها، به علاوه تغییرات زندگی که به طور طبیعی با بلوغ اتفاق می‌افتد، گاهی اوقات باعث می‌شود نوجوانان بسیار احساساتی به نظر برسند. با این حال، تغییرات شدید یا نوسان سریع در خلق و خو ممکن است نشان دهنده یک بیماری جدی‌تر مانند اختلال دوقطبی باشد.

تشخیص اختلال دوقطبی بیشتر در اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی رایج است. علائم شایع شیدایی در نوجوانان عبارتند از:

• خیلی خوشحال بودن
• کنش‌نمایی یا بدرفتاری
• شرکت در رفتارهای پرخطر، مانند مصرف مواد
• بیشتر از حد معمول به رابطه جنسی فکر کردن
• بیش از حد فعالیت جنسی داشتن
• مشکل خواب، بدون علائم خستگی
• زود عصبانی شدن
• مشکل در تمرکز کردن یا حواس‌پرتی

علائم رایج یک دوره افسردگی عبارتند از:

• زیاد یا کم خوابیدن
• خوردن زیاد یا کم
• احساس غمگینی و هیجان کم نشان‌دادن
• کناره‌گیری از فعالیت‌ها و جمع دوستان
• فکر کردن یا صحبت کردن در مورد مرگ و خودکشی

به خاطر داشته باشید که بسیاری از این علائم، مانند امتحان کردن مواد و فکر کردن در مورد رابطه جنسی، رفتارهای غیر معمول نوجوانان نیستند.

اما اگر به نظر می‌رسد که آن‌ها بخشی از خلق و خوی نوجوان هستند یا شروع به تأثیرگذاری بر زندگی روزمره آنها می‌کنند، می‌توانند نشانه‌ای از اختلال دوقطبی یا بیماری دیگری باشند.

درمان اختلال دو قطبی

چندین روش درمانی می‌تواند به شما در مدیریت علائم اختلال دوقطبی کمک کند. این روش‌ها شامل داروها، مشاوره و تغییر سبک زندگی است. برخی از درمان‌های طبیعی نیز می‌توانند فوایدی داشته باشند. در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد:

داروهای مناسب برای درمان اختلال دوقطبی

داروهای توصیه شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تثبیت کننده‌های خلق و خو مانند لیتیوم
• داروهای ضد روان‌پریشی مانند اولانزاپین
•  داروهای ضد افسردگی و ضد روان پریشی، مانند فلوکستین-اولانزاپین
•  بنزودیازپین‌ها، نوعی داروی ضد اضطراب که برای درمان کوتاه مدت استفاده می‌شود

بعضی از داروهایی که برای درمان اختلال دوقطبی استفاده می‍‌شوند ممکن است عوارضی مانند دیسکنزی داشته باشند که در مقاله دیسکینزی چیست به آن پرداختیم.

روان‌درمانی شخصیت دو قطبی

رویکردهای درمانی توصیه شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درمان شناختی- رفتاری

درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی از گفتار درمانی است که کمک می‌کند تا افکار غیر مفید را شناسایی کرده و به آن‌ها رسیدگی کنید و الگوهای رفتاری ناخواسته را تغییر دهید.

این درمان فضای امنی را برای بحث در مورد راه های مدیریت علائم ارائه می‌دهد. درمانگر می‌تواند با موارد زیر درمان را ارائه دهد:

• درک الگوهای فکری
• قالب‌بندی مجدد احساسات ناراحت کننده
• یادگیری و تمرین راهبردهای مقابله‌ای مفیدتر

آموزش روانی

آموزش روانی یک رویکرد درمانی است که کمک می‌کند تا در مورد بیماری و درمان آن بیاموزید. این دانش می‌تواند به شما و افراد حامی در زندگیتان کمک کند تا علائم اولیه خلق و خو را بشناسید و آن‌ها را به طور مؤثرتری مدیریت کنید.

ریتم درمانی تعاملی و اجتماعی

ریتم درمانی تعاملی و اجتماعی بر تنظیم عادات روزانه مانند خواب، غذا خوردن و ورزش تمرکز دارد. متعادل کردن این اصول روزمره می‌تواند منجر به اپیزودهای خلقی کمتر و علائم کمتر شود.

دیگر گزینه‌های درمانی

روش‌های دیگری که می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند عبارتند از:

• الکتروشوک درمانی
• داروهای خواب
• تجویز مکمل‌ها
• طب سوزنی

درمان‌ گیاهی اختلال دوقطبی

برخی از داروهای طبیعی نیز ممکن است به علائم اختلال دوقطبی کمک کنند. با این حال، قبل از امتحان این درمان‌ها با پزشک یا روانپزشک خود مشورت کنید.

در برخی موارد، ممکن است با هر دارویی که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشند. گیاهان دارویی و مکمل های زیر می توانند به تثبیت خلق و خو و کاهش علائم اختلال دوقطبی کمک کنند:

• امگا 3؛ برخی از تحقیقات سال 2016 نشان می‌دهند که مصرف امگا 3 می تواند به علائم دوقطبی I کمک کند. یک مطالعه معتبر در سال 2012 نشان داد که این به ویژه برای علائم افسردگی مفید است.

• رودیولا روزا؛ یک بررسی در سال 2013 نشان می‌دهد که این گیاه ممکن است به افسردگی متوسط ​​کمک کند، بنابراین می‌تواند در راستای درمان گیاهی افسردگی مرتبط با اختلال دوقطبی نیز مفید باشد.
•  اس-آدنوزیل متیونین (SAMe)؛ SAMe یک مکمل اسید آمینه است که می‌تواند به کاهش علائم افسردگی اساسی و سایر اختلالات خلقی کمک کند.

زندگی با فرد دارای اختلال شخصیت دوقطبی

درمان می‌تواند به شما در مدیریت اپیزودهای خلقی و مقابله با علائمی که ایجاد می‌کنند، کمک کند. ایجاد یک تیم مراقبتی می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین نتیجه را از درمان ببرید. تیم شامل موارد زیر است:

• پزشک اصلی
• روانپزشکی که داروها را مدیریت می‌کند
• درمانگر یا مشاوری که گفتار درمانی را ارائه می‌دهد
• سایر متخصصان مانند متخصص خواب، طب سوزنی، یا ماساژ درمانگر
• یک گروه حمایت کننده از اختلال دوقطبی، یا جامعه ای از افراد دیگری که نیز با اختلال دوقطبی زندگی می‌کنند

ممکن است لازم باشد قبل از یافتن درمانی که منجر به بهبود می‌شود، چند درمان را امتحان کنید.

برخی از داروها فقط برای برخی افراد خوب عمل می‌کنند. در همین راستا، برخی افراد CBT را بسیار مفید می‌دانند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بهبود کمی ببینند.

همیشه بهترین کار این است که با تیم مراقبت خود در مورد اینکه چه چیزی موثر است و چه چیزی جواب نمی‌دهد، صحبت کنید.

اگر موردی وجود دارد که کمکی نمی‌کند یا باعث می‌شود احساس بدتری داشته باشید، از اطلاع دادن به آن‌ها خودداری کنید.

سلامت روان شما مهم است و تیم مراقبتی باید در یافتن مفیدترین رویکرد از بیمار حمایت کند. به خاطر داشته باشید که اختلال دوقطبی، مانند هر بیماری روانی دیگر، انتخاب شما نبوده است.

این بیماری ناشی از کاری نیست که شما انجام داده یا انجام نداده‌اید. بسیار معمول است که در طول درمان احساس ناامیدی کنید. سعی کنید هنگام کشف رویکردهای جدید صبور باشید و با مهربانی با خود رفتار کنید.

اختلال دوقطبی و روابط

اختلال دوقطبی می‌تواند بر هر یک از روابط انسانی تأثیر بگذارد. اما این تأثیرات ممکن است به وضوح در نزدیک‌ترین روابط مانند روابط با اعضای خانواده و شریک عاطفی ظاهر شود.

وقتی نوبت به مدیریت یک رابطه در حین زندگی با اختلال دوقطبی می‌رسد، صداقت همیشه می‌تواند کمک کننده باشد. داشتن صراحت در مورد وضعیت خود می‌تواند به شریک زندگی شما کمک کند تا علائم‌تان را بهتر درک کند و بیندیشد که چگونه می‌تواند از شما حمایت کند.

ممکن است در نظر داشته باشید که با برخی جزئیات اساسی از جمله موارد زیر شروع کنید:

• چه مدت است که این شرایط را دارید
• معمولا چگونه دوره‌های افسردگی بر شما تأثیر می‌گذارد
• دوره‌های شیدایی چگونه روی شما تأثیر می‌گذارد
• رویکرد درمانی از جمله درمان، دارو، و راهبردهای مقابله‌ای
• هر کاری که می‌تواند کمک کننده باشد

آیا اختلال دوقطبی ارثی است؟

نتایج یک بررسی در سال 2014 نشان می‌دهد که ژنتیک می‌تواند نقش مهمی در ایجاد اختلال دوقطبی، به ویژه در میان بستگان نزدیک داشته باشد.

بر اساس یک مطالعه کوچک در سال 2016، اگر والدین یا خواهر و برادری با این بیماری دارید، خطر ابتلا به آن حدود 10 برابر بیشتر است. با این‌حال، داشتن سابقه خانوادگی اختلال دوقطبی به این معنا نیست که شما لزوماً به آن مبتلا خواهید شد و همچنان می‌توانید بدون داشتن سابقه خانوادگی نیز امکان ابتلا به اختلال دوقطبی را داشته باشید.

آیا می‌توان از اختلال دوقطبی جلوگیری کرد؟

هنگامی که شروع به تجربه اپیزودهای خلقی کردید، می‌توانید اقداماتی را برای کمک به کاهش شدت آن دوره‌ها و کاهش احتمال تجربه اپیزودهای خلقی اضافی انجام دهید.

اما نمی‌توانید به طور کامل از بروز اپیزودهای خلقی یا از ایجاد شرایط در وهله اول جلوگیری کنید. تحقیقات آینده ممکن است اطلاعات بیشتری در مورد علل خاص اختلال دوقطبی نشان دهد و به محققان بینش بیشتری در مورد راه‌های بالقوه پیشگیری از این بیماری بدهد.

حمایت از مبتلایان به اختلال دوقطبی

اگر متوجه علائم اختلال دوقطبی شده‌اید، اولین قدم این است که در اسرع وقت با پزشک یا درمانگر تماس بگیرید. به طور مشابه، اگر دوست یا عزیزی دارید که دارای علائم است، آن‌ها را تشویق کنید تا در اسرع وقت با یک درمانگر ارتباط برقرار کنند. حمایت فراموش نشود!

مهم‌ترین دارو برای مبتلایان به اختلال دوقطبی، درک شدن آنها است

درمان قطعی برای اختلال دوقطبی وجود ندارد. در واقع، اختلال دوقطبی یک بیماری مادام‌العمر است، اما این بدان معنا نیست که زندگی فرد را کاملا مختل کند. زندگی با بیماری دوقطبی قطعا چالش‌هایی را ایجاد می‌کند، پایبندی به برنامه درمانی، تمرین منظم خودمراقبتی و تکیه بر سیستم پشتیبانی می‌تواند بهبودی را افزایش دهد و علائم را به حداقل برساند. آموزش خود و عزیزان‌تان در مورد این بیماری نیز می‌تواند فواید زیادی داشته باشد. برای درمان و کنترل این بیماری باید تحت نظر روانپزشک باشید. انتخاب بهترین روانپزشک مراحل درمان را آسان‌تر خواهد کرد. برای دریافت نوبت از روانپزشک می‌توانید از سایت دکتر دکتر کمک بگیرید. ما لیستی از بهترین متخصصان هر شهر را جمع‌آوری کرده‌ایم. امکان دریافت نوبت حضوری، تلفنی و چت با پزشک در سایت دکتر دکتر وجود دارد. اگر سوالی در ذهن شما باقی مانده است، در بخش نظرات برایمان بنویسید. مشتاقانه پاسخگوی شما هستیم.

منبع:

healthline

سوالات متداول اختلال دوقطبی