انواع داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی به سری داروهایی اطلاق می شود که افسردگی را بهبود بخشیده و علایم آن را از بین می‌برد. این داروها برای درمان اختلالات خواب، اختلالات حواس، درد، وسواس فکری و اضطراب نیزبه کار برده می شوند. داروهای ضد افسردگی در جهان از حدود هفتاد سال قبل به طور مرتب مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها می‌توانند در کنار سایر داروها یا به تنهایی تجویز شوند.
به طور کلی انواع داروهای ضد افسردگی به شرح زیر است:
داروهای سه حلقه ای (تری سیلیک ها) :
که با پیدایش آن ها تحولی در درمان بیماری افسردگی ایجاد شد. این دسته داروهای ضد افسردگی قیمت مناسب و میزان اثربخشی بالایی دارند اما عوارضی مانند خواب آلودگی، لرزش خفیف، تاری دید، تپش قلب، خشکی دهان و افزایش وزن را به همراه دارند که برخی بیماران را با مشکل مواجه می‌کنند. همچنین ممکن است این داروها خطراتی را برای بیماران قلبی و بیمارانی که سن بالایی دارند، به همراه داشته باشد. از انواع داروهای سه حلقه ای می توان به آمی تریپتیلین ، ایمی پرامین، نورتریپتیلین و میرتازاپین اشاره کرد.
داروهای مهارکننده :
بازجذب سروتونین نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی است که عوارض کمتری را نسبت به دسته ی قبل دارا هستند. همچنین میزان اثرگذاری این داروها رضایت بخش بوده و به همین علت نسبت به سایر داروها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها ممکن است باعث سوء هاضمه شوند به همین علت بهتر است به همراه غذا مصرف شوند.
از این دسته داروها می توان اس‌سیتالوپرام، سیتالوپرام، فلوکستین، فلووکسامین، سرترالین، پاروکستین، زیملیدین، داپوکستین و نلافاکسین را نام برد. از شایع ترین عوارض این داروها می توان به کاهش میل جنسی و اختلال در رسیدن به اوج لذت جنسی اشاره کرد. این عارضه در آقایان کمتر ایجاد مشکل می‌کند ولی برای خانم ها باید به درمان مستقل پرداخت. همچنین پرخاشگری نیز در عوارض این داروها دیده شده است. در بروشور همراه دارو نیز حتی عوارض بیشتری نیز نام برده می‌شود که ممکن است باعث ایجاد نگرانی در مصرف کننده شود اما در واقع بیشتر افراد دچار هیچ گونه عارضه ای نمی‌شوند و یا این عوارض بسیار خفیف است و در طی مدت چند هفته رو به بهبود می‌گذارد. مصرف کننده بهتر است از عوارض جانبی اگاهی داشته باشد تا در صورت احساس ابتلا به عارضه موضوع را با پزشک خود در میان بگذارد.
داروهای بازدارنده های مونوآمین اکسیداز :
که در درمان انواع مقاوم افسردگی اثربخش هستند. مصرف کنندگان این داروها در خلال مصرف دارو، نباید موادغذایی حاوی تیرامین مانند پنیر پرورده را در برنامه غذایی خود داشته باشند، زیرا موجب افزایش فشار خون می‌شود. عوارض و تداخلات دارویی این دسته از داروها خطرناک، گسترده و شایع است و به همین علت در درمان بیماری های افسردگی، انتخاب آخر می‌باشند. در صورت نیاز به این داروها پزشک لیست مواد غذایی پرهیز شونده را به بیمار می‌دهد.
از این دسته داروها می توان به ترانیل سیپرومین و فنلزین اشاره کرد. همان طور که پیش تر اشاره شد داروهای مهار کننده بازجذب سروتونین، معروف ترین و پرکاربرد ترین داروهای ضد افسردگی هستند.
عوارض جانبی احتمالی این داروها شامل موارد زیر است :
عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی با گذشت زمان رو به بهبود رفته و کمتر می شوند.
داروهای ضد افسرگی و اعتیاد به آن ها:
در هنگام مصرف داروهای ضد اقسردگی به این دلیل که نیاز به افزایش دوز مصرفی با گذشت زمان وجود ندارد، غالبا این داروها موجب اعتیاد نمی‌شوند. هرچند جای بررسی و تحقیق بیشتری نیز وجود دارد. عده ای از مصرف کنندگان دسته داروهای مهار کننده باز جذب سروتونین بعد از قطع مصرف گزارش داده اند که به این داروها وابسته شده اند، اما پزشکان اعتقاد دارند این احساس به دلیل بازگشت علایم افسردگی و نه به علت اعتیاد به این داروها می‌باشد.
داروهای ضد افسردگی و بارداری:
خانم های باردار در دوران بارداری بهتر است از مصرف این داروها اجتناب کنند و یا در صورت مصرف میزان استفاده را به حداقل میزان ممکن کاهش دهند. در هر صورت بیمار در هنگام نیاز به داروهای ضد افسردگی در زمان بارداری باید با پزشک خود مشورت کند.
داروهای ضد افسردگی و شیردهی:
برخی از مادران در دوران شیردهی به فرزند خود مصرف دارورا ادامه می‌دهند. در این دوران نیز در مورد مزایا و عوارض این داروها باید با پزشک مشورت شود.
مدت مصرف داروهای ضد افسردگی:
توجه به این موضوع که داروهای ضد افسردگی عامل افسردگی را از بین نمی برند، مهم است. در اکثر موارد، افسردگی بعد از هشت ماه رو به بهبود می،رود اما اگر قبل از هشت ماه داروها قطع شوند امکان بازگشت بیماری وجود دارد.
کلام آخر
در پایان باید بر روی یک نکته تاکید کرد؛ داروهای ضدافسردگی همانطور که اشاره شد با عوارض زیادی همراه هستند، این موضوع درکنار اعتیاد آور بودن آن‌ها می‌تواند خطر جدی‌ای برای سلامتی باشد. معمولا ممکن است پس از مصرف برخی از داروها بدن به آن عادت کند و افراد داروهای سنگین‌تری را جایگزین کنند! هیچ‌گاه فراموش نکنید که حتی کم خطرترین داروی ضدافسردگی را هم باید با مشورت و تجویز پزشک متخصص مصرف کرد. از مصرف خودسر حتی برای دفعات کوتاه هم اجتناب کنید.
