بهترین سن اولین پریود در دختران چه سنی است؟ (همراه با علائم اولین پریود)

دختران در سنین 9 تا 15 سالگی اولین پریود خود را تجربه می‌کنند. سن شروع پریود و کامل شدن سیکل قاعدگی به عواملی مثل ژنتیک، تغذیه و سلامت عمومی بستگی دارد. سیکل قاعدگی با کاهش هورمون پروژسترون، افزایش هورمون پروژسترون و رشد جسمی و روحی همراه است. از نشانه‌های اولین قاعدگی می‌توان به درد شکمی، لکه‌بینی، ترشحات سفید و تغییرات خلق‌وخو اشاره کرد.

آگاهی از مراقبت های اولین پریود و رعایت بهداشت قاعدگی برای نوجوانان لازم است. معرفی محصولات بهداشتی قاعدگی همچون استفاده از نوار بهداشتی، تامپون و کاپ قاعدگی از مهم‌ترین مسائلی‌ست که باید در اولویت قرار بگیرد. همچنین، آموزش به نوجوانان درباره مراقبت‌های دوران قاعدگی و راه‌های کاهش درد قاعدگی بسیار اهمیت دارد. اهمیت آگاهی والدین از عوامل تاثیرگذار بر زمان پریود، تغییرات فیزیکی و عاطفی کودک و توجه به رشد شخصیتی در بلوغ نباید نادیده گرفته شود.

با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی و سلامتی دکتردکتر با بهترین سن شروع پریود و بلوغ دختران آشنا خواهید شد.

درانتها اگر سوالی درباره علائم پریود و سن بلوغ دختران دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی ما به آن پاسخ خواهد داد.

چرخه قاعدگی (سیکل عادت ماهیانه) چیست؟

قاعدگی درنتیجه در نتیجه بلوغ دختران رخ می‌دهد. در این زمان، بدن زن برای تولید مثل آماده می‌شود. در آغاز چرخه قاعدگی، با افزایش سطح هورمون استروژن در بدن، دیواره‌ی رحم ضخیم می‌شوند. دیواره‌ی ضخیم رحم آماده است تا محیط مناسبی را برای رشد تخمک لقاح‌یافته‌ و در نتیجه بارداری احتمالی فراهم کند. 

اگر تخمکی بارور نشود، بدن این دیواره‌ رحمی ضخیم‌شده را در هم خواهد شکست و خون و بافت تخریب‌شده از درون رحم بیرون می‌ریزد و منجر به خونریزی ماهیانه یا پریود می‌شود. مهم نیست که اولین پریود دخترانه را مشاهده می‌کنید یا اینکه سال‌ها آن را تجربه کرده باشید، پریود همیشه می‌تواند سخت، دردناک و دارای جنبه‌های منفی باشد. 

در ادامه، ویدیوی اولین پریود را به تماشا بنشینید:

اولین پریود دختران جوان چه زمانی رخ می‌دهد؟

اولین پریود در بیشتر دختران بین 12 و 13 سالگی آغاز می‌شود. با این همه، زودتر یا دیرتر از این سن پریودشدن هم طبیعی است. با یک حساب سر انگشتی می‌توان گفت قاعدگی 2 سال بعد از شروع رشد و بزرگ‌تر شدن سینه‌ها شروع می‌شود. در واقع، اولین تجربه پریود برای بیشتر دختران چنین است. بازه طبیعی برای وقوع اولین پریود از ۹ تا ۱۶ سال اعلام می‌شود. بنابراین، اگرچه پریودی در سن 10 سالگی و کمتر کمی زود به نظر می‌رسد، اما در بیشتر موارد غیرعادی نیست.

باید بدانید که بهترین سن شروع پریودی وجود ندارد و بدن و شرایط هرکس ویژگی‌های خاصی دارد. البته دیرتر یا خیلی زودتر از زمان و بازه اعلامی اولین قاعدگی نیاز به پیگیری دارد. برای پیگیری قاعدگی زودرس به پزشک زنان مراجعه کنید. همچنین، اگر دچار پریود دیررس هستید باید حتما مشکل را پیگیری و دلیلش را پیدا کنید. متخصص زنان در این زمینه به شما کمک خواهد کرد.

بهترین سن شروع پریود در دختران چه سنی است؟

بهترین سن اولین پریود در دختران معمولا بین ۹ تا ۱۵ سالگی است. این دوره بسته به عوامل مختلف، از جمله ژنتیک، تغذیه، وزن بدن و سلامت عمومی، متغیر خواهد بود. دخترانی که زودتر یا دیرتر از این محدوده سنی پریود می‌شوند، تحت تاثیر شرایط ژنتیکی یا محیطی متفاوتی قرار دارند. شروع زودتر یا دیرتر از این سن، به‌ویژه قبل از ۹ سال یا بعد از ۱۵ سال، نشانه‌ای از مشکلات هورمونی یا سلامت عمومی‌ست و والدین در چنین شرایطی باید با پزشک متخصص مشورت کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که دختران با تغذیه مناسب و سبک زندگی سالم، در محدوده طبیعی پریود شده که به رشد جسمی و روانی بهتر آنها کمک خواهد کرد.

پریودی دختر 10 ساله

شروع پریود در سن ۱۰ سالگی می‌تواند طبیعی باشد؛ زیرا سن اولین قاعدگی به‌طور متوسط بین ۹ تا ۱۵ سالگی متغیر است. با این حال، پریود در این سن نسبتا زودرس در نظر گرفته می‌شود و تحت تاثیر عواملی مانند ژنتیک، وضعیت تغذیه و وزن بدن قرار دارد. شروع قاعدگی زودهنگام یا بلوغ زودرس، اثرات روانی و اجتماعی بسیاری برای کودک در پی دارد؛ زیرا او از نظر احساسی یا روانی از آمادگی کامل برای این تغییرات جسمی برخوردار نیست.

در این مواقع، والدین باید با آگاهی‌بخشی و حمایت عاطفی، دختر را برای پذیرش این تغییرات آماده کرده و به او برای برخورداری از اعتماد به نفس بیشتر جهت رویارویی با این وضعیت کمک کنند. در صورت رخ دادن اولین پریود زودتر از ۸ سالگی، لازم است والدین این مورد را با پزشک در میان بگذارند؛ زیرا این وضعیت نشان‌دهنده مشکلات هورمونی یا پزشکی کودک است.

پریود شدن دختر در 11 سالگی

شروع پریود در دختران 11 ساله، عموما بین سنین 11 تا 13 سالگی رخ داده و بخشی از رشد طبیعی آن‌ها است. اولین پریود در این سن ممکن است با علائم بلوغ مانند رشد سینه، رشد موهای زائد و جهش قدی همراه باشد. از دیگر علائم پریودی دختر 11 ساله پریودی نامنظم است؛ زیرا بدن هنوز در حال تنظیم هورمون‌هاست. گاهی، چرخه‌های قاعدگی از 21 تا 45 روز طول کشیده و تنظیم منظم چرخه‌ها معمولا بین 2 تا 3 سال بعد از سن شروع پریود رخ می‌دهد.

عوامل محیطی مانند تغذیه، ورزش و استرس بر زمان‌بندی و نظم پریود تأثیر می‌گذارند. حتی در این دوره، پریودهای سنگین باعث کم‌خونی شده و علائمی چون خستگی یا سرگیجه را ایجاد می‌کنند.

اولین پریود دختران در 12 سالگی

پریود در دختران به‌طور متوسط در سن 12 سالگی آغاز شده و معمولا نشانه‌ای از بلوغ کامل هورمونی است. این فرایند با علائمی مانند درد خفیف زیر شکم، تغییرات خلقی و ظهور آکنه همراه خواهد بود. چرخه قاعدگی در سال‌های ابتدایی نامنظم بوده و با گذر زمان نظم بیشتری پیدا می‌کند. طول پریود در این سن معمولا بین 3 تا 7 روز بوده و در این مدت، کودک خونریزی سبک یا متوسط را تجربه خواهد کرد. برای دختران در سن بلوغ، حمایت خانواده و ارائه اطلاعات درست درباره بهداشت قاعدگی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده تا این دوره از نظر جسمی و روانی به‌خوبی طی شود.

قاعدگی دختر در 13 سالگی

قاعدگی در دختران معمولا بین سنین 12 تا 13 سالگی آغاز شده و برای دختران 13 ساله یک نشانه طبیعی بلوغ است. گاهی، در این سن، چرخه‌های قاعدگی به دلیل عدم تنظیم کامل محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – تخمدان نامنظم خواهد بود. طول مدت قاعدگی بین 2 تا 7 روز متغیر بوده و چرخه‌ها هم معمولا بین 21 تا 45 روز طول می‌کشند. این بی‌نظمی، طبیعی است و طی 3 تا 5 سال پس از شروع، چرخه‌های قاعدگی معمولا به نظم بیشتری می‌رسند.

در این سن و با ظهور علائم پریودی دختر 13 ساله، حمایت از دختران و توضیح درباره بهداشت قاعدگی اهمیت داشته و در صورت علائم غیرمعمول مثل خونریزی بیش از حد یا درد شدید ناشی از اولین پریود، باید با پزشک مشورت شود.

بدن دختران هنگام اولین پریود چه تغییراتی می‌کند؟

با شروع اولین پریود، بدن دختران تغییرات قابل‌توجهی را به‌عنوان بخشی از بلوغ طبیعی و رسیدن به بلوغ جنسی تجربه خواهد کرد. این تغییرات با رشد پستان‌ها آغاز شده و به تدریج موهای زائد در نواحی زیر بغل و ناحیه تناسلی ظاهر می‌شوند. این تغییر فیزیکی و هورمونی به‌طور طبیعی در سنین نوجوانی رخ می‌دهد. در جدول زیرف به مهم‌ترین این تغییرات اشاره کرده‌ایم:

اولین پریودی، شروع توانایی باروری در بدن است که در ابتدا ممکن است نامنظم رخ دهد.

دلایل تاخیر شروع پریود چیست؟

دلایل تاخیر در شروع پریود به عوامل مختلفی وابسته است. مهم‌ترین علت دیر پریود شدن در ابتدا شامل موارد زیر هستند:

• ژنتیک؛ افزایش احتمال وقوع تاخیر در بلوغ فرزند به دلیل بلوغ دیرهنگام والدین
• اختلالات هورمونی؛ اختلال در تولید هورمون‌هایی مانند هورمون رشد یا هورمون‌های جنسی و مشکلات تیروئید همچون کم‌کاری تیروئید
• بیماری‌های مزمن؛ اختلال در فرایند بلوغ در اثر برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا بیماری‌های سیستم ایمنی
• وزن و وضعیت بدنی؛ کمبود وزن یا اضافه‌وزن شدید، به ویژه در دختران دچار به اختلالات خوردن مثل بی‌اشتهایی عصبی به دلیل کاهش سطح چربی بدن
• استرس و ورزش شدید؛ اختلال در سطح هورمون‌ها به دلیل استرس مداوم و ورزش‌های سنگین

برخی دختران به‌طور طبیعی بلوغ دیرتری دارند که به آن «تاخیر طبیعی در بلوغ» می‌گویند؛ این حالت اغلب در خانواده‌هایی با تاریخچه پریود دیررس دیده شده و معمولا به درمان نیازی ندارد. درمان اختلال در سن شروع پریود یا تاخیر در اولین پریود به تشخیص علت زمینه‌ای آن وابسته داشته و در صورت نیاز شامل تغییر در سبک زندگی یا هورمون‌درمانی می‌شود.

دلایل پریود شدن در سن پایین چیست؟

دلایل شروع زودهنگام پریود یا بلوغ زودرس (قبل از 8 سالگی) به چندین عامل محیطی و بیولوژیکی مرتبط است. در ادامه، به مهم‌ترین علل رخ دادن اولین پریود در سنین پایین اشاره کرده‌ایم:

• چاقی و افزایش BMI؛ بلوغ زودرس کودکان دارای اضافه‌وزن یا چاقی به دلیل اثرگذاری سطح چربی بدن بر سطح هورمون‌ها
• مواد شیمیایی مختل‌کننده غدد درون‌ریز؛ تاثیر بر هورمون‌های طبیعی بدن توسط برخی مواد شیمیایی موجود در محصولات روزمره مانند لوازم آرایشی و پلاستیک‌ها
• ژنتیک و عوامل خانوادگی؛ افزایش احتمال بلوغ زودرس در فرزندان درصورت بلوغ زودرس والدین
• بیماری‌ها و مشکلات سیستم عصبی مرکزی؛ ترشح هورمون‌های بلوغ زودتر از زمان طبیعی به دلیل ابتلا به تومورها یا اختلال در مغز مانند غده هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز
• استرس‌های دوران کودکی؛ بلوغ زودرس به دلیل تأثیرات روان‌شناختی ناشی از استرس‌های دوران کودکی و مشکلات خانوادگی مانند جدایی والدین و نبود حمایت عاطفی

برخی از عوامل زیست‌محیطی مانند قرار گرفتن در معرض مواد حاوی استروژن یا تستوسترون در محصولات بهداشتی، اختلالات ژنتیکی نادر و مشکلاتی همچون کیست‌های تخمدان از عوامل دیگری هستند که پریود شدن زودهنگام را ایجاد می‌کنند.

علائم اولین پریود در دختران نوجوان چیست؟

علائم پریودی دختر ۱۲ ساله و نوجوان چگونه است؟ پریود در بسیاری از نوجوانان بدون داشتن هیچگونه علامت هشداردهنده‌ خاصی آغاز می‌شود. برخی دیگر اما در روزهای منتهی به پریود، سندروم پیش از قاعدگی یا PMS (premenstrual syndrome (PMS)) را تجربه می‌کنند. 

علائم سندروم پیش از قاعدگی عبارت‌اند از:

• درد 
• نفخ شکمی 
• احساس درد در سینه‌ها 
• کمر درد 
• یبوست 
• اسهال 
• احساس خستگی بیش از حد 
• بیش از حد احساساتی شدن یا تحریک پذیری 
• میل شدید به غذا خصوصاً هوس زیاد برای شیرینی‌جات 
• ترشحات سفید رنگ یا شفاف از واژن 

از آن‌جایی که در تمام موارد و زمان‌ها نمی‌توان با اطمینان زمان اولین خونریزی ماهیانه را حدس زد، بهتر است که دختران نوجوان همیشه وسائل لازم را به همراه داشته باشند. این وسائل شامل:

• لباس زیر تمیز 
• نوار بهداشتی یا تامپون 
• دستمال کاغذی یا دستمال مرطوب 
• مسکن مانند استامینوفن (acetaminophen)

برای افرادی که تازه عادت ماهانه دخترانه را تجربه می‌کنند، درد پریودی در اولین پریود بیشتر است و به مرور و با افزایش سن کمتر می‌شود. بهتر است که با بدن خود و الگوی رایج پریودتان آشنا باشید تا آن را بهتر مدیریت کنید.

بعد از اولین بار پریود شدن دختران باید چه کاری انجام داد؟ 

اگر برای اولین بار شاهد علائم پریودی هستید، ولی وسایل لازم برای جلوگیری از نشت خون به دیگر لباس‌ها را در اختیار ندارید، نگران نباشید. شما به راحتی با دستمال توالت می‌توانید به صورت موقت نوار بهداشتی درست کنید و این دستمال تا زمان دسترسی به وسایل مناسب به شما کمک خواهد کرد.

• یک قطعه بزرگ و دراز از دستمال توالت جدا کرده و روی هم تا بزنید.
• دستمال تا شده را روی قسمت میانی لباس زیر قرار دهید.
• مقدار دیگری دستمال توالت برداشته و آن را دور دستمال تا شده و لباس زیر بپیچانید. این کار کمک می‌کند تا دستمال در جای خود باقی بماند.
• انتهای دستمال را درون لایه بالایی قرار دهید، حالا نوار بهداشتی شما آماده است. 
• اگر در مدرسه پریود شده‌اید از معلم و یا مربی بهداشت خود بخواهید که نوار بهداشتی در اختیار شما قرار دهند. 

پریود شدن دختر و زنان کاملا عادی است. از این موضوع در اولین پریود خود خجالت نکشید و برای تهیه لوازم مربوط به آن بی‌شرم اقدام کنید.

اولین پریود چند روز طول می‌کشد؟

ممکن است که اولین پریود تنها دو روز ادامه داشته باشد. این امکان وجود دارد که تا مدت‌ها پریود نامنظم را تجربه کنید و شاید ماه‌ها طول بکشد تا پریود منظم شود و بر اساس یک برنامه دقیق و منظم پیش برود. بعد از اینکه پریود به ثبات و نظم رسید معمولاً هر ماه به مدت ۲ تا ۷ روز ادامه خواهد داشت. بهتری است که روند عادت ماهانه خود را زیر نظر داشته باشید.

در هر بار پریود چه مقدار خون از دست خواهم داد؟

چند پریود اول دختران، معمولاً سبک به همراه چندین لکه‌ قرمز – قهوه‌ای در طول یک هفته است، اما گاهی هم امکان دارد اولین خونریزی‌های ماهیانه سنگین باشد و حجم خون به نسبت زیادی از بدن خارج شود. زمانی که تعادل هورمونی برقرار شود، پریودها الگوی ثابتی خواهند داشت.

یک انسان با قامت متوسط تا ۶ قاشق غذاخوری خون در طول دوران قاعدگی از دست خواهد داد. این مقدار خون زیاد به نظر می‌رسد ولی حداکثر یک سوم پیمانه این مقدار خون را شامل می‌شود.

خون‌ریزی‌های سنگین‌تر نباید باعث نگرانی شوند‌، ولی اگر تصور می‌کنید که در اولین پریودی خود خون زیادی از دست می‌دهید، حتماً با پدر و مادر و یا مربی بهداشت مدرسه صحبت کنید. ممکن است لازم باشد تا به متخصص زنان مراجعه کنید.

در موارد زیر هم باید والدین خود را در جریان بگذارید:

• دچارشدن به گیجی 
• احساس سرگیجه
• تپش قلب شدید
• ادامه داشتن خونریزی بیش از ۷ روز
• اگر مجبور هستید هر دو ساعت یکبار نوار بهداشتی، تامپون یا کاپ قاعدگی خود را تعویض کنید.

در این شرایط، بهتر است که والدین برای بررسی بهتر علائم اولین پریود، دختر نوجوان خود را به پزشک نشان دهند. پزشک نوجوان را معاینه می‌کند و تشخیص می‌دهد که آیا خون زیادی از دست می‌دهد یا نه و گاهی هم برای کم‌کردن درد در هنگام پریود، داروی مسکن تجویز خواهد کرد.

برای توقف خونریزی از چه چیزی می‌توان استفاده کرد؟

راه‌های زیادی برای کنترل خونریزی ماهیانه وجود دارد. گاهی برای انتخاب بهترین روشی که مناسب شما است، باید چندین روش مختلف را امتحان کنید.

از طرف دیگر، توجه کنید که نیازهای شما با گذشت زمان تغییر خواهند کرد. چیزی که شما در چندین پریود اولیه از آن استفاده می‌کنید ممکن است با گذشت زمان تغییر کند و این شما هستید که مشخص می‌کنید که کدام روش برای شما مناسب‌تر است.

لباس‌های زیر مخصوص دوران پریود دختران

این نوع از لباس‌های زیر که به تازگی به بازار عرضه شده‌اند، مانند لباس‌های زیر عادی هستند؛ با این تفاوت که از پارچه‌های مخصوصی ساخته شده‌اند که بافت‌ها و خون قاعدگی را جذب می‌کند. اگر در اولین پریود خود، علائم شدیدی را تجربه می‌کنید، گاهی لازم است که از این نوع لباس زیر جهت اطمینان از نشت‌نکردن خون به دیگر لباس‌ها استفاده کنید. بعد از هر بار استفاده باید لباس طبق دستورالعمل خاص آن شسته شود. 

نوار بهداشتی 

نوار بهداشتی مستطیلی شکل است و از مواد جاذب ساخته شده است. نوار بهداشتی به واسطه‌ داشتن چسب پشت آن به لباس زیر می‌چسبد. نوار بهداشتی‌های بالدار دارای دو قسمت چسب‌دار در دو طرف خود هستند که کمک می‌کند نوار به لبه های لباس زیر بچسبد. هر ۴ تا ۸ ساعت باید نوار بهداشتی عوض شود. با این همه قانون ثابتی وجود ندارد. هرگاه در اولین پریود خود احساس کردید که نوار بهداشتی مرطوب و چسبنده شده است، آن را عوض کنید.

نوار بهداشتی‌ها در اندازه‌های مختلف در دسترس هستند و هر کدام از اندازه‌های مختلف نوار بهداشتی مناسب نوع و شدت خاصی از خونریزی است. در حالت کلی هر چه نوار بهداشتی کوچک‌تر باشد، شدت جذب کم‌تری خواهد داشت. بهتر است در روزهای اول خونریزی شدید قاعدگی در جریان است از انواع با جذب بالا استفاده شود و با گذشت زمان که مقدار خونریزی کم‌تر شد از انواع کوچکتر استفاده شود.

پد‌های بهداشتی روزانه

بهتر است که چندین روز قبل از آغاز اولین پریود از این نوع از پدها استفاده کنید. پدهای روزانه نازک و کوچک هستند و هنگام آغاز یک‌باره‌ خونریزی ماهیانه جلوی نشت احتمالی خون به دیگر لباس‌ها را خواهند گرفت. از این نوع از پدها در پایان قاعدگی که خونریزی سبک‌تر است هم می‌توان استفاده کرد.

تامپون

تامپون‌ها لوله‌مانند هستند و مانند نوارهای بهداشتی از مواد جاذب ساخته شده‌اند. تامپون درون واژن قرار گرفته و خون قبل از رسیدن به لباس زیر توسط آن جذب می‌شود. اگر کاربرد و شیوه درست را بلد نباشید، استفاده از تامپون و کاپ قاعدگی احتمال عفونت را بالاتر می‌برد و بهتر است که دختران نوجوان به‌ویژه در اولین پریود خود از پد و نوار بهداشتی استفاده کنند.

برخی از تامپون‌ها یک محفظه نگهدارنده پلاستیکی دارند که کمک می‌کنند این وسیله به درستی درون واژن قرار بگیرد. از طرفی دیگر همه‌ی تامپون‌ها یک رشته نخ در انتهای خود دارند که کمک می‌کند تامپون از بدن بیرون کشیده شود. تامپون‌ها دارای اندازه‌های مختلف و درجه جذب مختلفی هستند. برخی از تامپون‌ها معطرند، از مصرف آن‌ها خودداری کنید، چرا که این مواد معطر باعث تحریک واژن می‌شوند.

دقت کنید که بیش‌تر از ۸ ساعت تامپون را درون واژن نگهداری نکنید، چرا که قرار گرفتن طولانی این وسیله در واژن باعث تحریک و بروز عفونت در نتیجه حضور باکتری‌ها خواهد شد.

کاپ قاعدگی 

این وسیله هم مانند تامپون درون واژن قرار می‌گیرد و پیش از خروج خون از بدن آن را جمع آوری می‌کند. کاپ‌ها در دو اندازه بزرگ و کوچک عرضه می‌شوند و برای انتخاب آن‌ها باید به سن فرد و اینکه آیا قبلا بچه دار(خانم‌های متاهل) شده است یا خیر، توجه کرد. اندازه کوچک‌تر کاپ برای دختران نوجوان مناسب‌تر است.

برخلاف نوار بهداشتی و تامپون، کاپ‌های قاعدگی قابل استفاده مجدد هستند. حداکثر هر دوازده ساعت یک‌بار باید کاپ خالی شود. استفاده از این وسیله بیش‌تر از ۱۲ ساعت خطر بروز عفونت را افزایش می‌دهد. از یک کاپ بین ۶ ماه تا ۱۰ سال می‌توان استفاده کرد.

آیا دیگران متوجه پریود من می‌شوند؟

فرد در دوران پریود بوی خاصی ندارد و یا متفاوت از حالت عادی به نظر نمی‌رسد. تنها زمانی که فرد بیشتر از زمان توصیه شده پد یا نوار بهداشتی را تعویض نکند، دیگران متوجه بوی ناخوشایندی خواهند شد. توجه کنید که نوار بهداشتی‌های معطر باعث تحریک قسمت خارجی واژن شده و بنابراین باید از استفاده از آن‌ها خودداری کرد. اگر در اولین پریود خود و یا در سایر سیکل‌های قاعدگی نگران ایجاد بوی نامطبوع هستید، ناحیه‌ی تناسلی خود را مرتب با آب گرم تمیز نگه دارید. 

در دوران پریود می‌توان شنا و ورزش کرد؟

قطعاً فرد می‌تواند در دوران خونریزی ماهیانه ورزش کند و در حقیقت ورزش باعث کاهش احساس ناراحتی و گرفتگی شکم و پهلو در طول قاعدگی می‌شود. 

براساس مقالات منتشر شده در کتابخانه ملی پزشکی آمریکا (NIH)،

ورزش در دوران قاعدگی به کاهش نفخ، خستگی و افسردگی مرتبط با قاعدگی کمک می‌کند. درواقع، ورزش منظم در این دوران چرخه قاعدگی را تنظیم کرده و کاهش علائم ناخوشایند آن را در پی خواهد داشت.

فعالیت بدنی منظم در پریود به‌ویژه اولین پریود دختران، به کاهش استرس، افزایش انرژی و بهبود خلق‌وخو و سلامت عمومی منجر می‌شود.

برای کاهش درد و گرفتگی عضلانی شکم در هنگام عادت ماهانه چه باید کرد؟

گرفتگی و درد عضلات شکم یک هدف بزرگ دارد و آن هم کمک به بدن برای رها کردن دیواره‌ رحم است. با این همه این درد می‌تواند بسیار ناخوشایند و آزاردهنده باشد. برای کم‌شدن درد می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:

• مصرف داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسان سدیم یا مفنامیک اسید
• استفاده از حوله گرم، پتوی برقی و یا کمپرس گرم روی شکم و کمر 
• دراز کشیدن در وان آب گرم 

اگر شدت درد در اولین پریود آن‌چنان شدید باشد که فرد مدام حالت تهوع داشته و حتی قادر به بیرون آمدن از تخت و انجام فعالیت‌های عادی روزانه خود نباشد، باید با والدین خود در این مورد صحبت کند. والدین برای بررسی علائم دختر نوجوان خود را نزد پزشک خواهند برد. در برخی از شرایط درد شدید شکم علامتی برای مشکلات زمینه‌ای شدیدتر مانند اندومتریوز است و به همین دلیل حتماً باید توسط دکتر زنان بررسی شود.

خبر خوب این است که در هر کدام از شهرهای ایران، می‌توانید بهترین متخصصان شهر را به راحتی پیدا کنید. مثلا اگر ساکن اهواز هستید، می‌توانید از بین بیش از 23 نفر از دکتر زنان اهواز ، متخصص مورد نظرتان را از پلتفرمی همچون دکتردکتر پیدا کرده و به راحتی، برای ویزیت حضوری یا غیرحضوری، آنلاین نوبت بگیرید. 

دیگر علائم و مشکلات اولین پریود چیست؟

علاوه بر گرفتگی عضلات شکم، فرد ممکن است علائم زیر را هم تجربه کند:

• درد 
• نفخ شکمی 
• احساس درد در سینه‌ها 
• کمر درد 
• یبوست 
• اسهال 
• احساس خستگی بیش از حد 
• بیش از حد احساساتی شدن یا تحریک پذیری 
• میل شدید به غذا خصوصاً هوس زیاد برای شیرینیجات 
• ترشحات سفید رنگ یا شفاف از واژن 

ممکن است فرد در هر بار قاعدگی این علائم را تجربه نکند. بسته به نوسانات هورمونی این علائم ظاهر شده و از بین می‌روند. 

خونریزی عادت ماهیانه هر چند وقت یکبار رخ می‌دهد؟

خونریزی ماهیانه بخشی از چرخه قاعدگی است. بنابراین همیشه بر طبق یک الگوی قابل پیش بینی رخ می‌دهد. چرخه قاعدگی معمولاً ۲۸ روز طول می‌کشد. اما برخی دیگر از مردم چرخه‌های قاعدگی ۲۱ روزه تا ۴۵ روزه را تجربه می‌کنند.

این حالت کاملاً طبیعی است. گاهی بعد از اولین پریود ۶ سال زمان صرف می‌شود تا خونریزی ماهیانه طبق یک الگوی مشخص رخ دهد. به خاطر اینکه بدن به تدریج می آموزد که چگونه هورمون‌های تولید مثلی را آزاد و تنظیم کند. 

چگونه می‌توان روند خونریزی ماهیانه را ثبت کرد؟

ممکن است سال‌ها طول بکشد تا خونریزی ماهیانه طبق یک الگوی منظم قابل پیش‌بینی رخ دهد. اما با همه‌ی این‌ها ثبت زمان شروع و پایان خونریزی ماهیانه و علائمی که فرد در این دوران تجربه می‌کند بسیار کمک کننده خواهد بود. این کار به فرد کمک می‌کند تا به الگوی ثابتی رسیده و خود را برای زمانی که پریود شروع می‌شود به خوبی آماده کند.

 برای این کار زمان آغاز و پایان اولین پریود خود را در تقویم کاغذی یا در تقویم آنلاین موجود در گوشی همراه خود ثبت کنید. اگر دوست ندارید که دیگران متوجه شوند، از علائم و کدهای مخصوص خود استفاده کنید. در حالت کلی پریود بعدی سه تا چهار هفته بعد از اینکه آخرین پریود به پایان رسید، آغاز خواهد شد. 

آیا تا پایان عمر خونریزی ماهیانه ادامه خواهد داشت؟

بیش‌تر زنان تا رسیدن به یائسگی پریود را تجربه می‌کنند. یائسگی زمانی رخ می‌دهد که سطح هورمونی که بالا رفتن آن باعث بروز اولین پریود شده بود، شروع به کاهش کند. یائسگی معمولاً بین سن ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ می‌دهد. از طرفی دیگر استرس و دیگر عوامل زمینه‌ای هم در توقف بروز خونریزی ماهیانه نقش دارند. 

آیا امکان بارداری در طول خونریزی ماهیانه وجود دارد؟

پاسخ کوتاه این پرسش بله است. هر زمانی که مایع منی وارد واژن شود، امکان بارداری وجود دارد. با وجود اینکه اولین پریود در بسیاری از موارد به عنوان شروع سن تولید مثل دختران تلقی می‌شود، اما در مواردی هم حاملگی پیش از اولین پریود رخ داده است. عامل رخ دادن این فرایند هورمون است. در بسیاری از موارد بدن مدتی طولانی قبل از آغاز قاعدگی شروع به آزاد کردن هورمون‌های عامل تخمک گذاری می‌کند. 

پس زمانی که خونریزی ماهیانه شروع می‌شود، در صورت برقراری رابطه‌ی جنسی امکان بارداری وجود خواهد داشت. در واقع اینکه در چه روزی از چرخه قاعدگی رابطه‌ جنسی برقرار شود، در بروز و یا عدم بروز حاملگی موثر است. استفاده از کاندوم و یا دیگر وسایل پیشگیری از بارداری بسیار مفید خواهد بود. 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت بروز هر کدام از مشکلات زیر در سن پریودی در دختران، والدین باید با کودک خود صحبت کرده و او را برای مراجعه به متخصص زنان آاماده کنند:

• اگر خونریزی ماهیانه تا سن ۱۶سالگی شروع نشده باشد.
• تقریباً دو سال از اولین پریود گذشته باشد ولی هنوز به صورت نامنظم رخ دهد.
• بین دو پریود فرد خونریزی داشته باشد.
• درد شدیدی داشته باشد که مانع از انجام فعالیت‌های عادی و روزمره شود.
• خونریزی بسیار شدید بوده و فرد هر یک یا دو ساعت یکبار مجبور به تعویض نوار بهداشتی خود باشد.
• خونریزی ماهیانه بیش‌تر از ۷ روز طول بکشد.

زمانی که برای گرفتن وقت با پزشک تماس می‌گیرید، حتماً به منشی اطلاع دهید که با مشکلاتی همچون زمان شروع پریود، زمان پایان پریود یا علائم پریود نامنظم مواجه هستید.

وظایف پدر و مادر برای آماده کردن دختران قبل از اولین قاعدگی چیست؟

به عنوان پدر و مادر راهنمایی‌کردن دختر نوجوانی که برای اولین بار پریود را تجربه می‌کند، گاهی سخت می‌شود. آگاهی والدین از مراقبت‌ های اولین پریود، تغذیه مناسب این دوران و بهداشت قاعدگی بسیار اهمیت دارد. با این همه توصیه‌های زیر تا حد زیادی مفید خواهند بود:

• به دختران نوجوان اطمینان دهید که پریود یک قسمت طبیعی از زندگی است.
• به حقایق تکیه کنید. هرگز با بازگوکردن تجربه‌ی شخصی خود در مورد قاعدگی، چه بد و چه خوب سعی نکنید تا ساختار ذهنی دختر نوجوان را شکل دهید.
• وسایل مختلفی که می‌توان از آن‌ها در طی دوران قاعدگی و اولین پریود استفاده کرد و طرز استفاده از آن را توضیح دهید.
• به فرزند خود در آماده کردن وسایل مورد نیاز برای خونریزی ماهیانه کمک کنید. این وسایل شامل نوار بهداشتی، لباس زیر و دستمال مرطوب است که به راحتی می‌توان آن را درون کمد مدرسه یا کوله پشتی ذخیره کرد.

همچنین تجربیات خود را درباره بهترین مسکن‌ها برای کاهش درد گرفتگی عضلات شکم، بهترین داروهای گیاهی برای التیام نفخ شکم و بهترین راه برای از بین بردن لکه‌های خون از روی لباس با فرزند خود در میان بگذارید.

نقش تغذیه اولین پریود سالم برای دختران جوان در زمان اولین پریود چیست؟

تنها پسران نوجوان نیستند که با فرا رسیدن دوران بلوغ میل و اشتهای زیادی پیدا کرده و گاه و بیگاه باید آن‌ها را در کنار یخچال در حال خوردن پیدا کرد. نیاز و میل شدید دختران به مواد مغذی در آغاز قاعدگی از این نظر با پسران نوجوان برابری می‌کند.

تغذیه اولین پریود دختران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با وجود اینکه در دوران پریود میل به مواد غذایی با کالری پوچ همچون بستنی و شکلات افزایش پیدا می‌کند، خوردن غذاهایی سرشار از مواد مغذی برای تامین نیازهای بدن در این دوران اهمیت ویژه‌ای دارد‌.

لبنیات 

دختران در سن بلوغ تقریبا ۳۰درصد بیش‌تر از دختران کم سن و سال‌تر به کلسیم نیاز دارند. چرا که در فاصله‌ی دوازده تا نوزده سالگی شدت رشد در دختران به بالاترین حد خود می‌رسد و کلسیم یکی از مهم‌ترین مواد غذایی مورد نیاز در این دوران است. زمانی که رشد و افزایش طول استخوان شروع می‌شود، حضور ترکیبات کلسیمی برای ساخت استخوان لازم و ضروری است. استوبلاست یا سلول‌های سازنده‌ی استخوان‌ها، خود قادر به تأمین کلسیم مورد نیاز نیستند و باید آن را از خون دریافت و در استخوان ذخیره کنند.

از طرفی دیگر کلسیم برای تسهیل فرآیند لخته شدن خون و جذب بیش‌تر ویتامین ب ۱۲ بسیار لازم و ضروری است. ویتامین ب ۱۲ نقش بسیار مهمی در تکامل شناختی بازی می‌کند. غذاهای سرشار از کلسیم شامل فرآورده‌های لبنی همچون ماست، پنیر و شیر هستند.

سبزیجات دارای برگ‌های سبز و گوشت‌‌ها

دخترانی که اولین پریودی خود را تجربه می‌کنند، ۳۰ درصد بیش‌تر از سایرین به آهن نیاز دارند. هموگلوبین، مولکولی است که اکسیژن را به سلول‌های بدن رسانده و دی اکسید کربن آن‌ها را خارج می‌کند. این مولکول حیاتی و مهم از آهن تشکیل شده است. از آن‌جایی که هموگلوبین یک ترکیب خونی است، بیش‌تر مقدار آن با خونریزی ماهیانه از بدن خارج می‌شود.

فقر آهن در دوران پریود، حجم اکسیژن جابه جا‌شده در خون را کاهش می‌دهد. بنابراین در دوران قاعدگی دختران در صورت عدم مصرف مقدار کافی آهن، ممکن است علائم کم خونی همچون سردرد، خستگی، ضعف و بی علاقگی و بی حوصلگی را تجربه کنند. غذاهای سرشار از آهن عبارتند از سبزیجات دارای برگ‌های سبز و گوشت‌ها هستند. غلات صبحانه غنی‌شده با آهن و بادام یا کره‌ بادام‌زمینی هم گزینه‌های خوبی برای تامین این ماده مهم هستند.

غذاهای حاوی روی 

نیاز دختران و زنان جوان با ورود به دوران بلوغ و شروع اولین پریود به عنصر روی ۲۰درصد بیش‌تر می‌شود. روی به ساخت DNA و RNA که برای تقسیم سلولی بسیار مهم هستند، کمک می‌کند و به همین دلیل نقش بسیار مهمی برای رشد، التیام و اصلاح بافتی دارد‌.

از طرف دیگر، روی به متابولسیم چربی و کربوهیدرات‌ها هم کمک می‌کند‌. مصرف این دو ماده در روزهای قبل از پریود و در طی خونریزی ماهیانه افزایش پیدا می‌کند. کره‌ بادام زمینی، غلات کامل، گوشت‌ گاو و بره سرشار از روی هستند.

ماهی و آجیل و مغزها

زنان جوان در دوران اولین پریودی و سایر سیکل‌های قاعدی خود میل شدیدی به غذاهای چرب پیدا می‌کنند. زمانی که محور هیپوتالاموس – هیپوفیز فعال می‌شود، تغییرات هورمونی شدید و یکباره رخ می‌دهد که در نهایت منجر به این میل غذایی می‌شود. فعال‌شدن این محور باعث زیادشدن سطح هورمون‌هایی می‌شود که در نهایت منجر به تحریک ترشح استروژن خواهند شد. 

استروژن نقش بسیار مهمی در تجمع بافت چربی ایفا می‌کند. بافت چربی به جریان درآمدن استروژن کمک می‌کند که خود نقش بسیار مهمی در تغییرات بلوغ دارد. چربی‌های ضروری علاوه بر این برای رشد و تکامل عصبی مهم هستند. 

چربی موجود در سیب زمینی سرخ‌کرده اما به اندازه چربی موجود در ماهی سالمون گریل شده اهمیت غذایی ندارد. چربی‌های اشباع و ترانس موجود در غذاهای سرخ‌شده، منجر به بروز مشکلاتی همچون بیماری‌های قلبی عروقی در بزرگسال خواهند شد. از طرفی دیگر اسیدهای چرب غیراشباع موجود در ماهی و آجیل به تکامل و رشد مغزی کمک می‌کنند و نقش حمایتی و حفاظتی دارند.

اولین پریود؛ نقطه عطفی در مسیر رشد

اولین پریود یکی از مهم‌ترین مراحل در رشد و بلوغ هر دختری است. این تغییر، نه‌تنها به دلیل نشانه‌های فیزیکی بلکه به خاطر جنبه‌های روانی و عاطفی بسیار اهمیت دارد. ضرورت آموزش به نوجوانان درباره علائم پریود در سن شروع پریود، محصولات بهداشتی قاعدگی و اختلالات قاعدگی مانند پریود دردناک را نباید نادیده گرفت. در این شرایط، برخورداری از راهنمای پریود برای آشنایی با تغییرات هورمونی رخ داده در سیکل قاعدگی و نشانه‌های اولین قاعدگی ضروری است.

همچنین اهمیت آگاهی والدین از مراقبت های اولین پریود، تغییرات فیزیکی و عاطفی و تغذیه مناسب در دوران قاعدگی بسیار زیاد است. اگر برای اطمینان از بهترین سن بلوغ دختران خود به مشاوره با متخصص زنان نیاز دارید، برای دریافت انواع نوبت آنلاین و حضوری دکتر زنان به سایت دکتردکتر مراجعه کنید.

منابع:

healthline

healthyeating.sfgate.com