علت بوی بد واژن چیست؟

عدم رعایت بهداشت، استفاده از محصولات بهداشتی نامناسب، تغییرات هورمونی بعضی از دلایل بوی بد واژن و ترشحات بیش‌ازحد در بانوان هستند که باعث آزار فرد و شریک جنسی او می‌شود. اما گاهی مسئله جدی‌تری مثل عفونت‌های واژینال، عفونت‌های مقاربتی و بیماری‌های دیگری درمیان است. هرکدام از این مسائل با تغییر رنگ و بوی ناشی از ترشحات واژن همراه است. بهتر است که قبل از هرچیزی بدانید که بوی بد واژن از چیست؟ و بعد از مشخص شدن علت آن، به دنبال راه‌های درمان بوی بد واژن باشید.

در این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که تنها 10 دقیقه از شما زمان می‌گیرد برای همیشه پاسخ سوالات خودتان را بگیرید. 

محتوای پزشکی این مطلب توسط دکتر زهرا فلاح، متخصص زنان، زایمان و نازایی در شهر یزد مود بررسی و تایید قرار گرفته است.

اگر سوالی دارید، می‌توانید در در انتهای این مطلب و در بخش نظرات مطرح کنید تا پزشک پاسخ دهد.

چرا واژن بوی بد می‌دهد؟

بوی خفیف در بافت واژن طبیعی است؛ اما چیزی مثل بوی ماهی گندیده غیرطبیعی و نشان‌دهنده یک مشکل در دستگاه تناسلی زنان است. اما چرا واژن بوی بد میدهد؟ عفونت‌ مهمترین عاملی است که با افزایش ترشح و ایجاد بوی ناخوشایند در واژن همراه است. زمانی که در بدن فرد عفونتی وجود داشته باشد، سیستم ایمنی بدن سعی در دفع آن دارد. این مواد به طرق مختلف مثل ادرار یا ترشحات از بدن دفع می‌شوند. زمانی که ناحیه تناسلی دائما در تماس با مواد عفونی و زائد بدن باشد احتمال عفونت، چرک و ترشحات بدبو در این ناحیه افزایش پیدا می‌کند.

اکثر این قبیل عفونت‌­ها با درمان‌های آنتی‌­بیوتیکی و درمان‌­های ضد­قارچی به طور کامل برطرف می‌­شوند ولی امکان بازگشت مجدد آن‌ها وجود دارد. بنابراین لازم است تا برای تشخیص بوی بد واژن به یک دکتر متخصص زنان مراجعه کنید و راه‌های درمانی را پیش بگیرید. باتوجه به این که عوامل مختلفی در ایجاد بوی ناخوشایند واژن تاثیرگذار است، بهتر است تا با همه آنها آشنا شده و با شناخت عوامل روند درمان خود را سرعت ببخشید.

علت بوی بد واژن چیست؟

ممکن است ناشی از تغییرات طبیعی در زندگی یا به علت عوامل مختلفی مانند ترشحات واژن ایجاد شود. برخی از دلایل متداول بوی بد واژن شامل موارد زیر می‌شوند:

• عوامل طبیعی: تغییرات در سطح هورمون‌ها در طی دوره‌های مختلف طبیعی می‌تواند منجر به ایجاد بوی بد واژن شود. برای مثال بوی بد واژن در پریودی امری طبیعی است. همچنین بوی بد واژن بعد از سقط و زایمان نیز تاحدودی طبیعی و معمولاً موقتی هستند. 
• عفونت‌ها: انواع عفونت‌ واژن مانند عفونت‌های قارچی یا باکتریایی می‌توانند علت بو دادن واژن باشند. این عفونت‌ها با علائم دیگری همچون خارش، التهاب و تغییر در ترشحات واژن همراه هستند. واژینوز باکتریایی (BV) یا عفونت واژینال شایع‌ترین علت بوی بد ترشحات واژن است. BV زمانی رخ می‌دهد که تعادل طبیعی باکتری‌ها در واژن مختل شود. این موضوع می‌تواند باعث رشد بیش از حد باکتری‌های بی‌هوازی شود که بوی ماهی گندیده ایجاد می‌کنند. سایر عفونت‌های واژینال، مانند عفونت قارچی واژن (VV)، کلامیدیا و سوزاک نیز می‌توانند باعث بوی بد واژن شوند. عفونت‌های منتقله از راه جنسی مثل تریکومونیازیس نیز باعث بوی بد واژن و ترشح زرد، سبز یا خاکستری می‌شوند.
• عدم رعایت بهداشت: دوش نگرفتن، عدم رعایت بهداشت، استفاده از مواد شوینده یا انتخاب لباس‌های تنگ می‌تواند منجر به تجمع باکتری‌ها و بوی بد واژن شود. برای پیشگیری از بوی بد واژن و عفونت‌های واژینال رعایت بهداشت را جدی بگیرید.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مانند تغییرات در دوران بارداری، یائسگی یا شیردهی، می‌توانند بر PH واژن تأثیر گاشته و باعث بوی بد شود.
• رژیم غذایی: گاهی علت بوی بد واژن موضوع ساده‌ای مثل رژیم غذایی است. به عنوان مثال، مصرف مقدار زیادی از غذاهای پرپروتئین و فرآورده‌های لبنی ممکن است منجر به تغییر بوی واژن شود.
• بوی بد واژن و زگیل تناسلی: در برخی موارد، زگیل تناسلی می‌تواند باعث تحریک واژن و تولید ترشحات بدبو شود. با این حال، این مورد یک عارضه نادر است.
• بوی بد واژن و سرطان: در موارد نادر، بوی بد واژن می‌تواند نشانه سرطان دهانه رحم باشد. سرطان دهانه رحم یک بیماری جدی است که می تواند منجر به مرگ شود.
• تامپون فراموش شده یا پد بهداشتی: اگر در دوره قاعدگی از تامپون یا کاپ استفاده می‌کنید، باید در زمان معین نسبت به تعویض آنها اقدام کنید. عدم رعایت این نکته با عفونت و ترشحات بدبو همراه خواهد بود.

• مصرف داروهای خاص: یکی دیگر از عواملی که موجب افزایش ترشحات واژن و بوی بد آن می­‌شود، مصرف قرص­‌های ضد­بارداری است. این داروها ترکیب باکتری­‌های نرمال (فلور نرمال) واژن را تغییر می­‌دهند و زمینه را برای بروز این مشکل فراهم می­‌کنند. 

گاهی بعضی از روشهای تشخیصی مانند پاپ اسمیر یا کولپوسکوپی رحم نیز می‌توانند باعث بوی بد واژن شوند که در این صورت باید به پزشک مراجعه کرد.

دلیل بوی بد واژن کودک

اگر فرزند دخنر دارید باید توجه زیادی به بهداشت فردی وی داشته باشید. سلامت واژن در سنین مختلف اهمیت بالایی دارد و درصورتی که جدی گرفته نشود، ممکن است کودک دچار عفونت و درنتیجه ترشحات بدبود شود.

بوی بد واژن در کودکان در اغلب موارد به علت عدم رعایت بهداشت منطقه تناسلی کودک، عفونت‌ها یا تغییرات طبیعی در ترشحات واژنی ایجاد می‌شود. در هر صورت، اگر مشکل مزمن یا نگران‌کننده به نظر می‌رسد، بهترین راه حل این است که به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید تا علت دقیق را تشخیص دهد و درمان مناسبی را تعیین کند. 

تعریف بوی بد واژن از نظر مایو کلینیک:

بوی واژن هر بوی نامطبوعی است که از واژن می آید. واژن معمولاً فقط بوی ملایمی دارد یا گاهی اوقات اصلاً بویی ندارد. بوی ماهی یا هر بوی بد قوی واژن ممکن است به معنای وجود مشکل باشد.

برای عموم مشکلات زنانه باید به متخصص زنان مراجعه کرد. اگر نمی‌دانید این تخصص چیست و پزشک زنان چه کاری انجام میدهد بهتر است مقاله دکتر زنان کیست را مطالعه کنید.

علائم بوی بد واژن چیست؟

بوی بد واژن به‌تنهایی آزاردهنده است؛ اما گاهی این مسئله با علائم دیگری مانند خارش واژن، التهاب، درد، سوزش و ترشحات غیرطبیعی همراه می‌شود. با دقت به بوی واژن تا حدودی می‌توان علت آن را نیز تشخیص داد. البته این کار توسط پزشک متخصص انجام می‌شود و شما تنها باید به خوبی علائمی که دارید را به پزشک خود توضیح دهید. بوهای مختلف واژن که در اثر عوامل مختلف ایجاد می‌شود شامل موارد زیر است:

• بوی عادی واژن: واژن دارای بوی طبیعی و در هر فردی متفاوت است. این بو عمدتاً به دلیل ترشحات طبیعی واژن و تعریق منطقه تناسلی ایجاد می‌شود و معمولاً نامطلوب نیست.
• بوی عفونی: برخی از عفونت‌های واژنی ممکن است به عنوان بوی عفونی شناخته شوند. این بو معمولاً با علائم دیگری همچون خارش، سوزش و تغییر در ترشحات واژن همراه است.
• بوی ماهی گندیده: معمولاً ناشی از عفونت واژینوز باکتریایی (BV) است.
• بوی ترش: این بو معمولاً ناشی از عفونت قارچی واژن (VV) است.
• بوی شدید و نامطبوع: این بوی بد واژن می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت‌های مقاربتی (STIs)، عدم رعایت بهداشت مناسب یا تغییرات هورمونی باشد.

عوارض و خطرات بوی بد واژن چیست؟

بوی بد واژن به خودی خود عوارضی ندارد، اما می‌تواند نشانه یک مشکل پزشکی باشد. برخی از عوارض و خطرات احتمالی بوی بد در اجزای واژن شامل عفونت‌های واژینال و در مواردی نادر، سرطان دهانه رحم است. اما به‌غیر از این موارد، بوی بد واژن تاثیرات روانی دیگری مثل عدم راحتی و افت اعتمادبه‌نفس، تأثیر بر روابط جنسی و عاطفی، کاهی کیفیت زندگی و عوارض جسمی را نیز به همراه دارد.

راه های درمان بوی بد واژن 

استفاده از قرص لاکتوفم برای رفع بوی واژن یک راهکار مناسب است. لاکتوفم یک مکمل غذایی و حاوی باکتری‌های پروبیوتیک است. پروبیوتیک‌ها باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های مفیدی هستند که معمولاً در دستگاه گوارش و موازی دستگاه تناسلی زنانه یافت می‌شوند. این باکتری‌ها به حفظ تعادل میکروبی در مناطق مختلف بدن کمک کرده و می‌توانند به بهبود مسائل مرتبط با بوی بد واژن نیز کمک کنند.

لاکتوفم به عنوان یک مکمل پروبیوتیک در موارد مختلف، از جمله برای بیماری‌های واژنی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف مکمل‌های پروبیوتیک می‌تواند به بهبود تعادل میکروبی و ترشحات واژنی کمک و در نتیجه به کاهش بوی بد واژن کمک کند. اما قبل از شروع هر نوع مکمل یا درمان تغذیه‌ای، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.

اما به‌طور کلی راه‌های درمان بوی بد واژن به علت آن بستگی دارد. اگر بوی بد واژن ناشی از عفونت باشد، درمان عفونت می‌تواند به کاهش بو کمک کند. درمان‌های عفونت‌های واژینال عبارتنداز:

تشخیص دلیل بوی بد واژن به این سادگی‌ها نیست و پزشک بعد از انجام آزمایش‌های مختلف، علت را تشخیص می‌دهد. اما گاهی با رعایت موارد ساده‌ای می‌توانید بوی بد واژن را درمان یا از آن جلوگیری کنید. برای مثال حذف مو­های زائد ناحیه‌ تناسلی راهی بسیار آسان و البته موثر در کاهش بوی بد واژن است. زیرا این موهای زائد خود می­‌توانند محل مناسبی برای رشد باکتری­‌ها و انواع عفونت­‌ها باشند.

همچنین راهکارهای زیر برای رفع بوی بد واژن مناسب هستند:

• به طور منظم دوش بگیرید. برای تمیز کردن واژن، فقط از آب گرم و صابون ملایم یا ژل­‌های آنتی‌­باکتریال استفاده کنید.
• از صابون‌های معطر یا محصولات بهداشتی زنانه عطردار استفاده نکنید.
• از پوشیدن لباس‌های تنگ و دارای الیاف مصنوعی خودداری کنید. این لباس ها می‌توانند باعث گرم و مرطوبت شدن واژن و رشد باکتری‌ها شود.
• از دستمال توالت کاغذی استفاده کنید. استفاده از دستمال توالت مرطوب می‌تواند باعث تحریک واژن شود.
• بعد از رابطه جنسی، ناحیه تناسلی خود را بشویید و درصورت امکان به‌طور کامل استحمام کنید.
• آب زیادی بنوشید تا مواد زائد و عفونت‌­ها با سرعت بیشتری از طریق ادرار دفع شوند.
• از لباس­‌های زیر تنگ برای طولانی مدت استفاده نکنید، بلکه بهتر است لباس­‌های زیر نخی و گشاد را جایگزین کنید.
• سعی کنید روزی دوبار لباس زیر خود را تعویض کنید و از باقی نماندن ترشحات واژن در محل اطمینان حاصل کنید.
• در صورتی که ترشحات شما زیاد و لباس زیرتان دائما خیس و کثیف است می‌­توانید از پد­های روزانه استفاده کنید و آن­ها را نیز هرچند ساعت یک بار تعویض کنید.
• استفاده از ژل شستشو برای بوی بد واژن نیز تاثیر قابل توجهی دارد. رعایت نکات بهداشت زنان در کنار ژل‌های آنتی‌باکتریال در بلندمدت می‌تواند به رفع بوی بد واژن کمک کند.

توجه داشته باشید که موارد ذکر شده همگی درما‌ن­‌هایی کلی برای جلوگیری از بوی بد واژن و نیز درمان آن است ولی به طور کلی درصورتی که متوجه هرگونه موضوع غیرطبیعی، اعم از تغییر رنگ، تغییر بو و تغییر میزان ترشحات واژن شدید، باید به دکتر زنان مراجعه کنید تا با توجه به علت بیماری، درمان مناسب برای شما تجویز شود.

درمان خانگی بوی بد واژن

درکنار روش‌های پزشکی مثل مصرف قرص برای بوی بد واژن، راهکارهای خانگی و طب سنتی نیز برای درمان، کاهش یا جلوگیری از ترشحات و بوی غیرطبیعی واژن موثر هستند. درصورتی که علائم شدیدی مثل خارش، التهاب، سوزش و درد در ناحیه واژن ندارید، می‌توانید راهکارهای درمان خانگی را امتحان کنید. 

البته درنظر داشته باشید که استفاده از هرکدام از این مواد، باتوجه به نوع پوست شما، ممکن است باعث ایجاد حساسیت، تحریک پوست و شدیدتر شدن مشکل شود. بنابراین بد نیست تا قبل از شروع هر روند درمانی با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

استفاده از جوش شیرین: جوش شیرین یک ماده ضدعفونی‌کننده طبیعی است که می‌تواند به کاهش و درمان بوی بد واژن کمک کند. یک قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک فنجان آب گرم حل کرده و ناحیه تناسلی خود را با آن بشویید.

• استفاده از سرکه سیب: سرکه سیب یک ماده ضدباکتری طبیعی است که می‌تواند به کاهش بوی بد کمک کند. یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک فنجان آب گرم حل کنید و ناحیه تناسلی خود را با آن بشویید.
• استفاده از روغن درخت چای: روغن درخت چای نیز یک ضدعفونی‌کننده طبیعی است که در از بین بردن بوی بد واژن موثر است. برای این کار چند قطره روغن درخت چای را در آب گرم حل کرده و برای شستشوی واژن از آن استفاده کنید.
• رفع بوی بد واژن با گلاب: گلاب دارای خواص ضدعفونی‌کننده، و ضدباکتریایی و خواص ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش تحریک و خارش واژن و رفع بودی بد آن کمک کند.
• درمان بوی بد واژن با سیر: سیر دارای ویژگی‌های ضدباکتریایی و ضدقارچی است و می‌تواند به کاهش بوی بد واژن کمک کند. اما این روش به عنوان یک راهکار موقت و خانگی شناخته می‌شود و نباید به عنوان درمان اصلی بوی بد واژن در نظر گرفته شود.
• گلاب را به صورت اسپری برای تمیز کردن واژن خود استفاده کنید. توجه داشته باشید که گلاب ممکن است برای برخی افراد تحریک‌کننده باشد. اگر بعد از استفاده از گلاب احساس سوزش یا خارش کردید، استفاده از آن را متوقف کنید.
• پرهیز از مصرف غذاهای خاصی: برخی از غذاها می‌توانند باعث بوی بد واژن شوند. از مصرف غذاهای تند، سرخ شده، الکل، قهوه و غذاهای حاوی گوگرد (مثل سیر، پیاز، تره فرنگی و غیره) خودداری کنید.
• استفاده از ویتامین C: ویتامین C می‌تواند به حفظ تعادل pH واژن کمک کند. روزانه یک قرص ویتامین C را در یک لیوان آب حل کنید و آن را بنوشید.

بوی بد واژن با مراجعه به پزشک متخصص به سادگی درمان پذیر است!

به عنوان نکته آخر لازم به ذکر است که باید هر­گونه موضوع غیر طبیعی را در مورد ترشحات واژن جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید. این ترشحات زیاد و بدبو ممکن است نشانه­‌ای از یک عفونت جدی در بدن یا حتی در حالت بدبینانه سرطان دهانه رحم باشند. همچنین افرادی که بوی بد واژن دارند باید بیشتر از بقیه تحت معاینه­ پاپ اسمیر قرار بگیرند، زیرا احتمال بروز انواع سرطان‌­های دستگاه تناسلی در این افراد بیش از سایرین است.

پزشک داخلی ممکن است به عنوان مشاور اولیه شما در مورد مشکلات تناسلی و بوی بد واژن مناسب باشد. اما بهترین گزینه برای درمان بوی بد واژن، مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان است. پزشک متخصص زنان و زایمان می‌تواند علت بوی بد را تشخیص و درمان مناسب را تجویز کند. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد برای تشخیص علت بوی بد، آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش پاپ اسمیر یا آزمایش کشت واژن انجام شود. اگر این مشکل را دارید، می‌توانید از سایت نوبت دهی آنلاین دکتردکتر از یک پزشک متخصص زنان نوبت بگیرید.

منبع:

medicalnewstoday

سوالات متداول بوی بد واژن