انواع بیماری‌ گوش کدامند؟ معرفی جامع بیماری های گوش

عفونت گوش، اوتیت سروز (عفونت گوش میانی)، گوش شناگر (اوتیت خارجی)، لابیرنتیت، پاره شدن پرده گوش، اتو اسکلروز، بیماری خودایمنی گوش داخلی، وزوز گوش و بسیاری از اسامی دیگر از جمله بیماری‌ های گوش هستند. این بیماری‌ها (بیماری گوش میانی و بیماری‌های گوش خارجی) کیفیت شنوایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند و در صورتی‌که درمان نشوند، ممکن است به ناشنوایی کامل منجر شوند. این در حالیست که می‌توان تمام این مشکلات را با مراجعه به پزشک گوش درمان کرد و حتی با مراقبت از گوش از آنها جلوگیری کرد.

برای همین در ادامه این مطلب از مجله پزشکی و سلامت دکتردکتر قصد داریم تا بیماری‌های رایج گوش را در کنار درمان و روش‌های پیشگیری از آنها معرفی کنیم پس با ما همراه باشید. 

بیماری های گوش 

در ادامه در مورد انواع بیماری‌های گوش صحبت میکنیم :

1. بیماری منییر Meniere

بیماری منیر روی گوش داخلی تاثیر می‌گذارد؛ به‌ویژه کیسه اندولیمفاتیک که به عنوان مکانی پر پیچ‌و‌خم معروف است. این کانال نیمه عمودی حیاتی با پردازش سیگنال‌های صوتی به مغز در درک از تعادل کمک می‌کند.

عرق، سرگیجه، تب و وزوز گوش از علائم بیماری منیر است. زمانی که شما صدای زنگ زدن، صدای سوت زدن، صدای زنگ، صدای بلند، یا صدای وزوز گوش خود را که در خارج تولید نمی‌شود احساس می‌کنید؛ ممکن است به بیماری منییر مبتلا باشید.

2. گوش شناگر – Ottis externa 

نوعی از بیماری گوش است که توسط التهاب کانال گوش مشخص می‌شود. این بیماری به طور معمول نتیجه تجمع رطوبت در کانال گوش است؛ که باعث تحریک گوش می‌شود. اگر این وضعیت بدتر شود، می‌تواند منجر به عفونت و به دنبال آن از دست رفتن شنوایی شود.  افرادی که این بیماری را داشته باشند علائمی نظیر: قرمزی در کانال گوش، تخلیه صریح و واضح و خارش را  به همراه خواهند داشت. همچنین ممکن است تب و التهاب گره‌های لنفاوی را هم تجربه کنند. 

3. عفونت گوش میانی

اگر چه اکثر مردم در جریان بیماری اوتیت به صورت علمی و آگاهانه نیستند. این نام بالینی برای عفونت گوش میانی استفاده می‌شود و یکی از علت‌های گوش درد بزرگسالان است. این عفونت می‌تواند باعث ایجاد مایع شود و زنجیره اسکیزول و پرده ضماخ را که در انتقال صدا به عصب شنوایی دخیل هستند را مختل کند. (زنجیره داخلی گوش میانی شامل سه استخوان کوچک به اندازه دانه‌های برنج است)

4. ماستوئیدیت – Mastoiditis 

موستودیت یک عفونت باکتریایی از استخوان پشت گوش است، که فرایند ماستویی نامیده می‌شود. این نوع بیماری‌های گوش معمولا هنگامی رخ می‌دهد که بیماری عفونت گوش به طور نامناسبی درمان شود و عفونت به استخوان اطراف گوش گسترش یابد. اگر عفونت‌ها به درستی درمان نشود، می‌تواند مسمومیت خون، ناشنوایی، آسیب مغزی، مننژیت و یا مرگ را منجر شود.

5. عفونت گوش

گوش دردر، خارش، تب، سردرد، بروز مشکلات شنوایی، احساس پر شدن یا گرفتگی گوش، وزوز گوش، حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه و ترشح از طریق گوش همگی نشانه‌های بروز عفونت گوش هستند و این یکی از دلایل گوش درد بزرگسالان هم هست. عامل بروز عفونت گوش، باکتریایی یا ویروسی است. دو نوع شایع آن عفونت گوش میانی و خارجی است. عفنوت گوش یکی از مشکلات رایج در میان بیماری‌های گوش کودکان است و خود را با قرمزی اطراف گوش و خارش عذاب‌آور نشان می‌دهد. البته گاهی علائم سرطان گوش با عفونت گوش اشتباه گرفته می‌شود برای تشخیص این مورد بهتر است از متخصص کمک بگیرید.

6. اوتیت سروز

اوتیت سروز در واقع عفونت گوش میانی است و با علائمی همچون گوش‌ درد، سردرد، وزوز گوش یا حالت تهوع همراه می‌شود. بیماری‌های گوش بر اثر عفونت هم معمولا با درمان‌های خانگی یا مصرف قرص ایبوپروفن درمان می‌شوند. در این راستا توجه کنید که این بیماری با مصرف آنتی بیوتیک درمان نمی‌شود و ممکن است گاهی با تب یا حالت تهوع همراه باشد. اگر اوتیت سروز درمان نشود امکان دارد که در اثر عفونت به پرده گوش فشار وارد کرده و باعث پارگی آن شود.

7. لابیرنتیت

لابیرنتیت بیماری عفونی در گوش داخلی است. لابیرنتیت باعث اختلال در ارسال پیام از گوش به مغز می‌شود و شنوایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ویروس سرماخوردگی، آبله‌ مرغان، زونا، زخم سرد و سرخک یا آنفولانزا از علل اصلی ابتلا به بیماری لابیرنتیت هستند. سرگیجه خفیف تا شدید، حالت تهوع، حس کاذب حرکت ‌کردن، حرکت کنترل نشده چشم، از دست ‌دادن تعادل، تب، گوش ‌درد، استفراغ، وزوز گوش و تاری دید از جمله علائم این بیماری هستند. پزشک گوش، حلق و بینی معمولا برای درمان این بیماری، داروهای ضد تهوع و آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.

8. پاره شدن پرده گوش

ورود هر نوع آسیب و فشاری ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود و در نتیجه آن، گوش دچار عفونت و البته کاهش شنوایی می‌شود. شنیدن صدای خارج‌ شدن هوا از گوش هنگام دمیدن بینی، تخلیه مایع از گوش که ممکن است خونی، شفاف یا شبیه چرک باشد، درد ناگهانی یا کاهش ناگهانی درد، وزوز گوش، ضعف یا سرگیجه و کم‌شنوایی از علائم رایج پارگی پرده گوش هستند. استامینوفن و ایبوپروفن، مسکن‌های مورد تاید پزشکان برای کم کردن درد پارگی پرده گوش هستند.

9. اتو اسکلروز

اتو اسکلروز بیماری ارثی است که به مرور باعث کاهش شنوایی بزرگسالان می‌شود. در گوش میانی استخوان اسفنجی به دلیل این بیماری به وجود می‌آید و این استخوان‌ها با هم ترکیب می‌شوند و در نتیجه ارتعاشات صوتی به گوش داخلی نمی‌رسد و شنوایی کم می‌شود. زنان بیشتر از مردان دچار اتو اسکلروز می‌شوند.

10.  وزوز گوش

شنیدن صدای زنگ یا صداهای عجیب در گوش، وزوز گوش هستند. وزوز گوش بیماری دوره‌ای است که اکثر افردا به آن مبتلا می‌شوند اما ممکن است وزوز گوش دائمی باشد و روی شنوایی و تمرکز تاثیر منفی بگذارد. از دست ‌دادن شنوایی، تجمع موم گوش، قرار گرفتن در معرض صدای بلند، عفونت گوش، تومور، جراحت سر، بیماری منیر و مصرف برخی از داروها باعث وزوز گوش می‌شوند. برای درمان وزوز گوش بهتر است به دکتر مراجعه کنید.

11.  بیماری خودایمنی گوش داخلی

ابتلا به بیماری خودایمنی گوش داخلی پدیده‌ای نادر است که در اثر اشتباه این سیستم مهم داخلی رخ می‌دهد. در چنین شرایطی، سیستم ایمنی بدن به‌ اشتباه به گوش داخلی حمله می‌کند و در نتیجه آن کم‌شنوایی رخ می‌دهد. سرگیجه یا مشکل در تعادل، وزوز گوش و احساس پر بودن گوش از علائم این بیماری هستند.

12. خارش گوش

خارش گوش پدیده خاصی نیست اما گاهی نشانه بیماری زمینه‌ای است. برای همین تاکید می‌کنیم که اگر دچار چنینی حالتی هستید، حتما به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. احساس پر بودن گوش، عفونت گوش، آلرژی‌های پوستی مانند حساسیت به جواهرات، اسپری مو یا شامپو، اگزما، آلرژی به غذا، خشکی پوست گوش، استفاده از سمعک و اتومیکوزیس (عفونت قارچی گوش) از جمله دلایلی هستند که باعث خارش گوش می‌شوند.

13. گوش گل کلمی

ضربات مکرر و بریدگی باعث آسیب و شکستگی گوش می‌شود و کبودی باعث ایجاد لخته خون زیر پوست گوش به دلیل ضربه و تشکیل توده و پدیدخ گوش گل کلمی می‌شود. این مشکلی است که معمولا کشتی‌گیران و رزمی‌کاران با آن درگیر هستند. احتمال عفونت و از دست ‌دادن شنوایی در اثر گوش گل کلمی وجود دارد.

14. گوش چسبنده

گوش چسبنده یا اوتیت میانی شرایطی است که مایع در گوش میانی تجمع پیدا کند. این بیماری بیشتر در کودکان کمتر از ۶ سال دیده می‌شود و خود را با عفونت نشان می‌دهد. اگر این عارضه درمان نشود، باعث ناشنوایی خواهد شد. سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی، محرک‌هایی مانند سیگار، شرایط ژنتیکی مانند سندروم داون و تجمع موم گوش باعث گوش چسبنده می‌شوند.

15. کیست گوش میانی

کلستئاتوم یا کیست گوش میانی بیماری نادر است که در آن سلول‌های غیرطبیعی در عمق پوست به وجود می‌آیند. اگر این بیماری درمان نشود، ساختارهای ظریف گوش را دچار آسیب خواهد کرد و روی شنوایی و تعادل تاثیر می‌گذارد.

16. اختلال پرشنوایی

اختلال پرشنوایی، عدم تحمل صدا یا اختلال هایپر اکوزیس بیماری نادری است که در آن تحمل صداهای روزمره سخت می‌شود. در اثر این بیماری ممکن است فرد مبتلا به اختلال مفصل گیجگاهی فکی، بیماری لایم، بیماری تای ساکس یا انواع خاصی از صرع مبتلا شود.

17. سکته گوش

سکته گوش یا کری ناگهانی، کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی است. سکته گوش ممکن است با علائمی مانند وزوز گوش، سرگیجه ناگهانی و گوش‌درد همراه باشد. در اثر این بیماری، بیمار به مدت ۳ روز بخشی از شنوایی یا تمام حس شنوایی را از دست می‌دهد. 

18. موم گوش و چرک گوش

موم گوش ماده‌ای طبیعی در گوش است اما گاهی تجمع بیش از حد آن می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد. احساس پر بودن گوش، گوش‌درد، خارش گوش، وزوز گوش، مشکلات شنوایی و سرگیجه از جمله علائم تجمع موم گوش هستند.

19. کم شنوایی

کارکردن در محیط‌های پر سروصدا، آسیب جدی به سر و اعصاب گوش، مصرف برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای سرطان و داروهای اختلال نعوظ، بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، فشارخون بالا و دیابت، سکته گوش (کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی)، رشد تومورهای غیر سرطانی و کیست‌ها، صدای انفجار، استفاده مداوم از هدفون، تجمع جرم گوش، بیماری‌ها و عفونت‌هایی مانند آنفولانزا، سرخک، مننژیت و اوریون، کم‌شنوایی مادرزادی از بدو تولد و افزایش سن باعث کم شنوایی یا حتی به مرور زمان، ناشنوایی می‌شوند. برای درمان این بیماری به تشخیص پزشک می‌توان از روش کاشت حلزون گوش استفاده نمود.

20. پیری گوش

پیری گوش به معنای کم‌ شنوایی در راستای افزایش سن است. در افراد بالای ۶۵ سال از میان هر سه نفر، یک نفر دچار این مشکل می شود. تغییرات گوش داخلی با افزایش سن، شایع‌ترین علت پیری گوش هستند.

21. جوش در گوش

جوش به شکل‌های مختلفی در گوش ایجاد می‌شود. اگر سلول‌های مرده یا باکتری‌ها در منافذ جمع شوند، احتمال ایجاد آکنه در گوش وجود دارد. استرس و عدم تعادل هورمونی نیز باعث بروز جوش در گوش می‌شود. اگر در گوش هاستان جوش زد، روی آن کمپرس آب داغ بگذارید.

برای بررسی علائم و درمان بیماری‌های گوش باید به پزشکان کدام تخصص مراجعه کرد؟

هر درد یا احساس غیرطبیعی که در گوش خود داشتید، بهتر است هر چه سریع تر به دکتر گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک با گرفتن تست شنوایی، بررسی بالینی فضای گوش و به عمل آوردن آزمایش‌های مورد نیاز، مشکل و بیماری گوش را تشخیص می‌دهد و پروسه درمان با تجویز دارو و دستور پرهیز از برخی کارها مثل تمیز کردن گوش در خانه و با گوش پاک کت را آغاز می‌کند. در مقاله تخصص گوش و حلق و بینی چیست به بررسی این تخصص پرداخته‌ایم.

جدول روش‌های درمان بیماری‌های گوش

در جدول زیر، انواع روش‌های درمانی بیماری‌های گوش را به تفکیک آورده‌ایم:

اگر درباره تشخیص و درمان سوالی دارید، می‌توانید از مشاور سلامتی دکتردکتر سوال خود را بپرسید.

تست‌های تشخیص بیماری گوش

4 روش برای تست و تشخیص بیماری‌های گوش وجود دارد:

• آندوسکوپی و مشاهده مجرای گوش
• تصویربرداری از استخوان‌ها، بافت‌های نرم و اعصاب اطراف گوش
• تست شنوایی
• تست اختلال تعادل

توجه! بیمار موظف است که سوابق پزشکی خود را در اختیار پزشک بگذارد.

سوالات متداول بیماری‌های گوش