تجمع گاز در دستگاه گوارش، هضم ناقص غذا یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده، علت نفخ شکم هستند. اختلالات گوارشی، بلع هوا، رژیم غذایی نامناسب و استرس و اضطراب، را می‌توان از جمله دلایل بروز این اتفاق دانست. البته تاثیر غذاهای نفاخ، بلع هوا، یبوست یا عدم تحمل برخی مواد غذایی مانند لاکتوز را نمی‌توان بی‌تاثیر دانست.
در ادامه این مطلب از مجله یلامت و پزشکی دکتردکتر، به بررسی علل مختلف نفخ شکم می‌پردازیم و هر آنچه که لازم است درباره آن بدانید را بررسی خواهیم کرد.
در انتها، اگر سوالی دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
علت نفخ شکم چیست؟
به احساس پُر بودن، هضم ناقص، تورم و فشار زیاد در ناحیه شکم، نفخ شکم می‌گویند. نفخ، یک مشکل شایع گوارشی‌ست که به دلیل تجمع گاز در دستگاه گوارش ایجاد می‌شود و با افزایش گاز (نفخ)، آروغ زدن یا صدای غرغر شکم همراه است.
نفخ شکم ممکن است ناشی از مصرف غذاهای پر فیبر، حساسیت به غذاها یا اختلالات گوارشی مانند بیماری سلیاک باشد. در ادامه، تمامی دلایل ایجاد این عارضه را بررسی خواهیم کرد. اما قبل از آن در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن را در اختیارتان خواهیم گذاشت:
| علت نفخ شکم | توضیحات | راهکارها |
|---|---|---|
| تولید گاز در روده | مصرف حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند گاز تولید کند. | آهسته غذا خوردن، جویدن کامل غذا، مصرف مکملهای آنزیمی. |
| عدم تحمل لاکتوز | کمبود آنزیم لاکتاز باعث ناتوانی در هضم لاکتوز و نفخ می‌شود. | استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز. |
| اختلالات گوارشی | مشکلاتی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر و بیماری سلیاک می‌توانند باعث نفخ شوند. | تغییرات سبک زندگی، مصرف پروبیوتیک‌ها و داروها. |
| بلعیدن هوا | بلعیدن هوای اضافی حین خوردن یا نوشیدن می‌تواند نفخ ایجاد کند. | آهسته غذا خوردن، اجتناب از نوشیدنی‌های گازدار و صحبت نکردن هنگام غذا خوردن. |
| عدم تعادل باکتری‌های روده | مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و استرس می‌تواند تعادل میکروبیوم روده را به‌هم بزند. | مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها. |
| مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی | خوردن زیاد غذاهای سنگین و چرب باعث نفخ می‌شود. | وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر، پرهیز از غذاهای چرب و سنگین. |
| استرس و اضطراب | استرس باعث تغییرات در عملکرد دستگاه گوارش و تولید گاز می‌شود. | تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و فعالیت بدنی منظم. |
| مصرف داروهای مختلف | برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث نفخ شوند. | مشاوره با پزشک برای تغییر دارو یا راهکارهای کم‌اثرتر. |
| یبوست | یبوست باعث تجمع مدفوع و نفخ می‌شود. | مصرف فیبر، آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم. |
تولید گاز در رودهمصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
عدم تحمل لاکتوز
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه می‌شود.
اختلالات گوارشی
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد می‌شود و باعث التهاب و نفخ می‌شود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوا
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید می‌کند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
مصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه می‌شود.
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد می‌شود و باعث التهاب و نفخ می‌شود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید می‌کند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
عدم تعادل باکتری‌های روده
اختلال در تعادل باکتری‌های مفید و مضر روده‌ها، که به میکروبیوم روده معروف است، می‌تواند باعث نفخ و مشکلات گوارشی شود. عواملی مانند مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، رژیم غذایی نامناسب و استرس این تعادل را به‌هم می‌زنند. مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها می‌تواند به بازگرداندن تعادل میکروبیوم روده و کاهش نفخ کمک کند.
مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی
خوردن یا نوشیدن بیش از حد، به‌ویژه غذاهای چرب و سنگین، باعث نفخ و ناراحتی معده می‌شود. معده برای هضم مقدار زیاد غذا نیاز به زمان و انرژی بیشتری دارد که ممکن است منجر به تولید گاز و نفخ شود.
برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر بخورید، از غذاهای چرب و سنگین پرهیز کنید و آهسته غذا بخورید و خوب جویده شود.
استرس و اضطراب
استرس می‌تواند عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کرده و منجر به نفخ شود. با تأثیر بر سیستم عصبی خودمختار، استرس و اضطراب می‌توانند حرکات روده‌ای را تغییر دهند و تولید گاز را افزایش دهند. برای مدیریت این مشکلات، تمرین تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی مفید است. همچنین، فعالیت بدنی منظم و خواب کافی می‌توانند اثرات منفی استرس بر دستگاه گوارش را کاهش دهند.
مصرف داروهای مختلف
مصرف داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، مکملهای آهن و برخی داروهای ضد افسردگی می‌تواند باعث نفخ شود. آنتی‌بیوتیک‌ها تعادل باکتری‌های روده را مختل کرده و نفخ ایجاد می‌کنند، مکملهای آهن با تحریک معده و روده، تولید گاز را افزایش می‌دهند و داروهای ضدافسردگی نیز می‌توانند عملکرد گوارش را تحت تأثیر قرار دهند. اگر دارویی باعث نفخ می‌شود، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا درمان جایگزین یا راه‌حلی برای کاهش عوارض آن پیدا کنید.
یبوست
یبوست، که ناشی از عدم دفع مدفوع و اختلال در عملکرد روده‌ها است، می‌تواند باعث نفخ و احساس سنگینی در شکم شود. این مشکل معمولاً به دلیل کمبود فیبر، عدم تحرک کافی، مصرف ناکافی آب یا برخی شرایط پزشکی ایجاد می‌شود.
برای پیشگیری و درمان یبوست، مصرف فیبر کافی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، نوشیدن آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم موثر است. گاهی، پزشک مصرف ملین‌ها یا درمان‌های دیگر را توصیه می‌کند.
علت نفخ زیاد چیست؟
نفخ مداوم ممکن است به دلیل تکرار عادت‌های نادرست ایجاد شود و نشان‌دهنده مشکلات مختلف در سلامت دستگاه گوارش باشد. غذا خوردن سریع، مصرف غذاهای محرک تولید گاز توسط باکتری‌های روده و خوردن زیاد غذاهای تولیدکننده گاز مانند حبوبات از جمله این عادات ناسالم هستند. این رفتارها می‌توانند نفخ شکم را تشدید کنند.
علت باد شکم زیاد در زنان چیست؟
زنان ممکن است در مواقع مختلف دچار باد شکم شوند. تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی یکی از شایع‌ترین علل این مشکل است. افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون در این دوره‌ها بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر گذاشته و باعث نفخ می‌شود.
بسیاری از زنان در روزهای قبل و حین قاعدگی تجربه نفخ دارند و در سندرم پیش از قاعدگی نیز نفخ یکی از علائم شایع است. همچنین، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌تواند با تأثیر بر دستگاه گوارش، منجر به نفخ شکم شود.
علت باد شکم زیاد در مردان چیست؟
مردان نیز در موقعیت‌های مختلفی دچار باد شکم می‌شوند. عواملی مانند عادات غذایی ناسالم و عدم تحرک کافی که باعث نفخ می‌شوند، در مردان هم مؤثر هستند.
علاوه‌بر این، تغییر سطح هورمون تستوسترون در مردان می‌تواند بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد و موجب نفخ شود. همچنین، بزرگ شدن پروستات در مردان می‌تواند با وارد کردن فشار به روده‌ها، منجر به نفخ شکم شود.
علت نفخ دائمی شکم چیست؟
نفخ دائمی شکم می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها نیاز به ارزیابی و تشخیص پزشک دارند. عواملی مانند بلعیدن هوای اضافی، هضم ناقص غذاها، افزایش تولید گاز توسط باکتری‌های روده، سندرم روده تحریک‌پذیر و عدم تحمل لاکتوز از علل شایع نفخ هستند.
همچنین، مصرف غذاهای نفاخ مانند حبوبات، سبزی‌های خانواده کلم و نوشیدنی‌های گازدار، به همراه سبک زندگی بدون تحرک و عادت‌های غذایی نادرست مانند غذا خوردن سریع یا نوشیدن نوشیدنی‌ها با نی، می‌توانند این مشکل را تشدید کنند.
علت نفخ بعد از غذا
نفخ بعد از غذا، به دلایل متعددی ایجاد می‌شود. در ادامه، به شایع‌ترین علت نفخ بعد از غذا پرداخته‌ایم:
- تجمع گاز در معده و روده در اثر بلعیدن هوا هنگام خوردن یا نوشیدن
- مصرف غذاهای پرفیبر یا نفاخ مانند لوبیا، کلم و نوشیدنی‌های گازدار
- ایجاد نفخ در برخی افراد ناشی از عدم تحمل برخی مواد غذایی مثل لاکتوز یا گلوتن
- وقوع نفخ در اثر هضم ناکافی غذاها و حرکت آهسته دستگاه گوارش
- خوردن سریع غذا
کدام غذاها باعث نفخ شکم می‌شوند؟
برخی غذاها به دلیل تاثیرات بر سیستم گوارش، می‌توانند باعث نفخ شکم شوند. این غذاها شامل:
- حبوبات؛ لوبیا، عدس، نخود
- سبزیجات خانواده کلم؛ کلم، بروکلی، گل‌کلم
- نوشیدنی‌های گازدار؛ نوشابه، آب‌میوه‌های گازدار
- غذاهای چرب و سنگین
- محصولات لبنی
- آدامس‌های بدون قند
- غذاهای سرشار از فیبر غیرمحلول؛ سبوس گندم، دانه‌های کامل
این غذاها ممکن است باعث تولید گاز در روده‌ها و احساس نفخ شوند.
علت نفخ قبل از پریودی و در دوره پریودی
نفخ شکم در دوران پریود به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی یک پدیده طبیعی است. نفخ شکم در پریود معمولاً یک یا دو هفته قبل از قاعدگی آغاز شده و در طول پریود ادامه پیدا کرده و پس از آن کاهش می‌یابد.
این نفخ در روزهای ابتدایی پریود بیشتر است و به تدریج کاهش می‌یابد. با رعایت رژیم غذایی سالم، مصرف آب کافی و مدیریت استرس می‌توان این علائم را کاهش داد. بعد از پایان پریود، با بازگشت هورمون‌ها به حالت طبیعی، نفخ نیز بهبود می‌یابد.
علت نفخ شکم نوزاد
علت نفخ شکم در نوزادان می‌تواند شامل طیف وسیعی از دلایل مختلف زیر باشد:
- بلع هوا؛ نوزادانی که به سرعت شیر می‌خورند یا موقعیت دهانشان درست با سینه مادر یا شیشه‌شیر همخوانی ندارد، ممکن است هوای زیادی بلعیده و دچار نفخ شوند.
- عدم تحمل لاکتوز؛ برخی نوزادان به لاکتوز موجود در شیر مادر یا شیر خشک حساسیت دارند که باعث ایجاد گاز و نفخ می‌شود.
- رژیم غذایی مادر؛ مصرف غذاهای نفاخ مانند کلم بروکلی، لوبیا یا نوشیدنی‌های گازدار توسط مادر می‌تواند نفخ را از طریق شیر به نوزاد منتقل کند.
- تغذیه سریع یا زیاد؛ تغذیه سریع یا بیش از حد نیاز به شیر نیز می‌تواند باعث نفخ در نوزاد شود.
- سوء‌جذب؛ مشکلات در هضم و جذب برخی مواد غذایی ممکن است موجب نفخ در نوزادان شود.
- عدم رشد دستگاه گوارش؛ سیستم گوارش نوزاد در حال تکامل است و ممکن است نتواند برخی مواد غذایی را به درستی هضم کرده و باعث نفخ شود.
روش‌هایی همچون گرفتن آروغ نوزاد، تغذیه نوزاد در موقعیت درست، استفاده از شیشه شیرهای ضدنفخ و ماساژ شکم نوزاد به کاهش نفخ نوزاد کمک خواهند کرد.
علت نفخ شکم کودکان
نفخ شکم در کودکان، به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. برخی از علل شایع نفخ شکم در این گروه سنی عبارت هستند از:
- غذاهای گازدار؛ مصرف نوشابه‌ها، آب‌میوه‌های گازدار و سبزیجاتی مانند کلم و گل کلم.
- بلع هوا؛ بلعیدن هوای زیاد هنگام خوردن یا حرف زدن.
- عدم تحمل لاکتوز؛ کمبود آنزیم هضم‌کننده لاکتوز در شیر و محصولات لبنی.
- یبوست؛ تجمع مدفوع در روده‌ها باعث نفخ می‌شود.
- آلرژی‌های غذایی؛ حساسیت به غذاهایی مانند گندم یا شیر.
- بیماری‌های گوارشی؛ مانند سندرم روده تحریک‌پذیر یا عفونت‌های روده‌ای.
- استرس و اضطراب؛ تاثیر منفی بر سیستم گوارش کودکان.
برای مدیریت و کاهش نفخ در کودکان، باید به رژیم غذایی آنها توجه کرده و در صورت لزوم با پزشک برای شناسایی علت دقیق نفخ و درمان مناسب مشورت شود.
علت نفخ شکم در بارداری
نفخ در دوران بارداری شایع است و دلایل مختلفی دارد:
- بزرگ شدن رحم؛ رشد جنین باعث فشار بر معده و روده‌ها می‌شود که منجر به نفخ می‌شود.
- تغییرات هورمونی (پروژسترون)؛ افزایش پروژسترون باعث شل شدن عضلات دستگاه گوارش و کاهش حرکت غذا در روده‌ها می‌شود.
- تغییرات رژیم غذایی؛ مصرف بیشتر غذاهایی مانند حبوبات و کلم ممکن است منجر به نفخ شود.
نفخ در طول بارداری در سه‌ماهه‌های مختلف شدت‌های متفاوتی دارد.
- سه‌ماهه اول؛ تغییرات هورمونی می‌تواند باعث نفخ از همان ابتدای بارداری شود.
- سه‌ماهه دوم؛ با رشد رحم، فشار بیشتری به روده‌ها وارد شده و نفخ افزایش می‌یابد.
- سه‌ماهه سوم؛ با رشد حداکثری جنین، فضای شکم کاهش می‌یابد و نفخ به شدت افزایش می‌کند.
علائم همراه با نفخ معده و شکم چیست؟
نفخ معده و شکم، علاوه‌بر احساس تورم و پُری، با علائم و مشکلات دیگری همراه خواهد بود. شایع‌ترین این علائم، درد شکم، ورم شکم، گاز معده و روده، آروغ زدن، یبوست، اسهال، تهوع، کاهش اشتها و تغییر در الگوی دفع مدفوع هستند.
عوامل مختلفی از جمله رژیم غذایی، عدم تحمل غذایی، بیماری‌های گوارشی، تغییرات هورمونی، استرس و مصرف داروها منجر به تشدید این وضعیت خواهد شد. برای مدیریت و کاهش علائم نفخ، رعایت رژیم غذایی مناسب، افزایش فعالیت بدنی، مدیریت استرس و مشاوره با پزشک در صورت نیاز توصیه می‌شود.
چگونه نفخ شکم تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص نفخ شکم، براساس علائم بیمار و معاینات بالینی انجام می‌شود؛ اما متخصص گوارش، گاهی برای تشخیص علت دقیق‌تر نفخ در شرایط پیچیده، آزمایش‌های تکمیلی و تخصصی را توصیه می‌کند. در جدول زیر، به دقیق‌ترین روش‌های تشخیصی نفخ شکم اشاره کرده‌ایم:
| تکنیک‌های تشخیصی نفخ شکم | شرح تکنیک‌های تشخیصی |
| مصاحبه پزشکی | پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، شدت و مدت زمان نفخ، رژیم غذایی، عادات غذایی و سابقه پزشکی |
| معاینه فیزیکی | لمس و معاینه شکم برای یافتن نشانه‌های غیرمعمول مانند حساسیت، ورم یا صداهای غیرطبیعی |
| آزمایش‌های خون | بررسی خون برای تشخیص التهاب، عفونت یا مشکلات متابولیکی عامل نفخ |
| آزمایش‌های مدفوع | بررسی مدفوع برای تشخیص عفونت‌ها، عدم تحمل غذایی یا مشکلات گوارشی دیگر |
| آزمایش‌های تصویربرداری | مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی دقیق‌تر ساختارهای داخلی شکم و تشخیص هر گونه انسداد یا ناهنجاری |
| آزمایش‌های تنفسی | تست تنفسی هیدروژن یا متان برای تشخیص عدم تحمل لاکتوز یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک |
| آندوسکوپی و کولونوسکوپی | مشاهده مستقیم داخل دستگاه گوارش و برداشتن نمونه‌های بافتی برای بررسی بیشتر |
این مجموعه از روش‌های تشخیصی، برای شناسایی علت دقیق نفخ شکم و ارائه درمان مناسب به متخصص گوارش کمک می‌کنند.
درمان نفخ شکم و معده
برای کاهش نفخ، روش‌های مختلفی وجود دارد:
- کاهش مصرف غذاهای نفاخ
- جویدن آرام غذا
- مصرف فیبر
- پرهیز از غذاهای حساسیت‌زا
- استفاده از داروهای ضدنفخ مانند سایمیتیکون و پروبیوتیک‌ها
- فعالیت بدنی منظم
- مدیریت استرس
- نوشیدن دمنوشهای گیاهی
- نوشیدن سرکه سیب و آب لیمو
- ماست پروبیوتیک‌ها مکملهای رازیانه
روش‌های از بین بردن نفخ شکم فوری
پیاده‌روی پس از صرف غذا، یوگا یا هر نوع فعالیت بدنی ملایم، با تسهیل حرکت غذا در دستگاه گوارش، نفخ را کاهش می‌دهند. همچنین، ماساژ محوطه شکمی به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت، باعث تسکین عضلات روده و آزادش شدن گازهای تجمع‌یافته در روده می‌شود.
از دیگر روش‌های درمان فوری نفخ، می‌توان به دوش آب گرم اشاره کرد. استحمام با گرم عضلات را شل کرده و به هضم غذا کمک می‌کند. همچنین برخی، بوتاکس معده را روشی مناسب برای درمان این عارضه می‌دانند.
بهترین غذاها برای درمان نفخ
غذاهای حاوی فیبر محلول، زنجبیل تازه، موز، سبزیجات پخته‌شده و برنج سفید برای کاهش گاز شکم و نفخ مفید هستند.
چگونه می‌توان از نفخ شکم پیشگیری کرد؟
نفخ شکم می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد، اما با رعایت چند نکته می‌توان از آن پیشگیری کرد:
- جویدن غذا به‌خوبی؛ تاثیر هضم درست برای جلوگیری از بلع هوا.
- افزایش تدریجی فیبر؛ جلوگیری از مصرف زیاد فیبر به یک‌باره.
- نوشیدن مایعات کافی؛ جلوگیری از انباشت گاز در روده‌ها.
- مصرف غذاهای پروبیوتیک؛ مانند ماست برای تعادل باکتری‌ها.
- فعالیت بدنی منظم؛ برای بهبود حرکت گوارشی.
- پرهیز از غذاهای نفاخ؛ مانند لوبیا، کلم، نوشابه‌های گازدار.
- کاهش مصرف غذاهای چرب؛ برای جلوگیری از هضم کند.
- استفاده از داروهای ضد نفخ؛ پیش از صرف غذا.
رعایت این نکات، به‌طور مؤثر به درمان نفخ کمک و باعث کاهش باد شکم می‌شود.
برای درمان نفخ شکم و معده به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان نفخ شکم باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. این پزشک، در تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش همچون نفخ معده مهارت دارد.
در نهایت، اگر مبتلا به نفخ شکم هستید و درمان خانگی نفخ معده و شکم موثر نبود، حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از متخصص گوارش، از امکان نوبت‌دهی این متخصص در سایت دکتردکتر استفاده کنید. اگر هم نیاز به ویزیت فوری دارید، می‌توانید نوبت مشاوره آنلاین دکتر گوارش را از سامانه دکتردکتر بگیرید و متنی یا تلفنی با پزشک، مشورت کنید.
منابع:
health.harvard.edu
nhs.uk
سوالات متداول نفخ شکم
نفخ شکم، از علائم سرطان معده یا سرطان تخمدان می‌تواند باشد.
باد معده یا نفخ شکم، ناشی از عوامل مختلفی از جمله نامناسب بودن رژیم غذایی، استرس، سوء‌هاضمه یا عدم تحمل غذایی است.
بله. قرص‌های پروبیوتیک، در رفع باد شکم به‌ویژه نفخ ناشی از عدم تعادل باکتری‌های روده بسیار مفید است.
بله. با سریع غذا خوردن، هوای زیادی را همراه با غذا بلع می‌بلعید. همچنین در صورت درست نجویدن غذا و سریع غذا خوردن، مواد غذایی زمان کافی برای هضم در معده ندارند و ورود غذای کامل هضم نشده به معده، باعث تولید گاز بیشتر، نفخ و درد شکم می‌شود.
دفع 13 تا 20 بار گاز در روز، طبیعی تلقی می‌شود.
دمنوشهای نعناع، زنجبیل، رازیانه، زیره و بادرنجبویه در درمان نفخ شکم بسیار موثر هستند.
سلام من مدت دوماهه که معده درد داشتم اندوسکپی هم کردم گفت مشکلی نداری ولی به حدی نفخ معده دارم که شکمم بزرگ میشه و بزور نفس میکشم هر غذایی میخورم اینجوری میشم ممنون لطفا راهنمایی کنید
با سلام
آقا هستم چهل ساله مشکلی که دارم نفخ زیاد دارم مخصوصا در شبها و مواقعی که بی تحرکم و با تجمع آنها صدا از داخل شکمم میاد وقتی دستشویی میرم هم فایده ای نداره و چیزی نمیاد تا صبح که بیدار بشم
خواهشا کمکم کنید که این نفخ دایمی از بین برود
ببخشیددختر۹ساله دارم خیلی نفخ شدیدداره وزیادگازمعده ازش خارج میشه وترش هم زیادمیکنه البته نه بعدازهرغذایی. بایدچی بهش بدم تابهترشه ممنون
سلام اول بايد از نظر تغذيه اي رعايت كنه
يعني غذاهاي چرب و پركالري نخوره ، اگه اضافه وزن داره با ورزش برطرفش كنه
چون چربي شكم باعث رفلاكس معده به مري ميشه
اگه دو هفته با رعايت رژيم فذايي برطرف نشد بايد به متخصص اطفال مراجعه كنيد تا دارو براش شروع كنند.
سلام آیا نفخ شکم باعث نفس تنگی هم می شود من سه روز است که نفخ شدید دارم و نفس تنگی گرفته ام
سلام برگشت اسيد معده باعث تنگي نفس ميشه
بيماري هاي ريه هم باعث تنگي نفس ميشه
بهتره حضوري ويزيت شويد
سلام شبتون بخیر
من بدنم کهیر زده ودکتر رفتم دکتر قرص های سیتریزین وامپول بتامتازون وپردنیزولون تجویزکردند ولی تاثیر نداشته وبسیار خارش ودرد دارم ووقتی قرصارو خوردم وسط سینم گیرودست راستم ورم کرده وتمام بدنم کهیر زده
سلام لطفا اين آزمايشات را بديد تا از نظر كبدي بررسي شويد
Ast alt alk.p
Tsh
Cbc.diff esr crp
S/E
سلام علت درد شکم همراه با یبوست چی میتونه باشه حدودا دو ماه
سلام اقای هستم ۳۹سالم دفع معده دارم جور که هردو یا سه روز یکبار میروم دستشویی گاز معده زیاد دارم خواهرشان کمکم کنید
سلام من هر ساعت تکرر ادرار و مدفوع دارم اگه دستشویی نرم تمام بدن ازجمله زانو ها و کمر ساعد هام خلیلی درد میگیره تو رو خدا بفریاد برسید
سلام من وقتی که استرس دارم یا مضطرب میشم بدای مثال از چیزی بترسم سوزش شدیدی در معده احساس میکنم قبلاکم بود اما الان سر هرچیزکوچیکی دچار این حالت میشم دلیلش چیه
سلام اضطراب باعث افزايش ترشح اسيد معده ميشه و تحرك دستگاه گوارش را هم كم ميكنه و اين باعث برگشت اسيد معده به مري ميشه
سلام من مدتی هس که نفخ زیاد دارم همراه با بوی بسیار بد که معذبم البته بعد از دمنوشها قرص گرین کارمین که تاثیری نداش در حال حاضر قرص کلوفاک ۱۳۵ مصرف میکنم البته یه مدتی قرص کلگارد هم خوردم تاثیری نداش لطفا کمکم کنید خسته شدم یه قرص موثرتر که حداقل بو رو کاهش بده و دیگه نفخ نکنم و یه برنامه مصرف ممنون میشم زودتر جواب بدید سباسگزار
با سلام من صبحا که بیدار میشم خیلی احساس میکنم شکمم باد کرده و سمت راست شکممو اگه فشار بدم درد میکنه دلیلش چیست
سلام لازمه كه سونوگرافي كبد بديد و از لحاظ كبد چرب بررسي شويد
سلام وقتتون به خیر خانم دکتر از تابستان درد معدم شروع شده رفتم دکتر عمومی قرص دادن بهتر شدم ولی درمانمو ول کردنم نصفه یک ماه قبل بازم درد داشتم بازم رفتم دکتر کلیدیوم سیو
و بستپرازول و قرص دیگه دادن بهم مصرف کردم بعد ۴ روز خوب شدم قطع کردم ولی الان بازم دردم شرو شده احساس نفخ درد سنگینی معده و درد دقیقا پشت معدم استخوان ستون فقراتم احساس میکنم البتع من سرترالین و یک چهارم کلونازپام هم مصرف میکنم و همچین مقدار مدفوع هم شده گاها یا یوبوست میشم وقتیم که یوبوست نیستم به سختی مدفوع میکنم
سلام.من همیشه نفخ وباد شکمی دارم و صدا های عجیبی از شکمم میاد.تمام ازمایشات دادم و قرص دایمیتکون و پنتوپرازول هم خوردم تاثیر نداشت .اگر دارویی معرفی کنید ممنون میشم
البته ۲۱ سال سن دارم و بسیار استرس دارم و اینکه سوزش سر معده و سر و صدا دارم تو معدم قبلا پر خوری میکردم به دلیل اصافه وزن الان رژیم هم دارم البته ن رژیم سختی لطفا ردهنماییم کنید درد پشت و جلو معده امونمو بریده
سلام خوب هستید من یک هفتس مدفوع نمیتونم کنم و شکمم باد داره هرچی زور میزنم دلم باد میکنه و بعضی وقتا صدایی میاد از دلم باید چکار کنم چه دارویی مصرف کنم دکتر هم رفتم یه قرص جویدنی و یه قرص دیگه و شربت معده نوشته کافیه ایا؟
سلام من با خوردن قرص پنتوپرازول و کلیدینیوم ودایمتیکون دچار دلدرد واحساس گرفتگی در شکم شدم- قطع کنم؟
با عرض سلام و خسته نباشید حدود یک سالی میشه که مدام فقط در سمت چپ شکمم نفخ دارم و گاهی اوقات احساس فشار خیلی سروصدا میکنه احساس میکنم روده بزرگم هست اما اصلا دل درد یا حالت تهوع و کاهش وزن ندارم و باعث معذرت مدفوعم هم شکل و رنگ مشخصی ندارد قرص دایمتیکون هم مصرف کردم جواب نداد ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام یه هفته هستش باد شکم زیادی دارم .دهنم هم بعضی وقتها خیلی تلخه لطفا راهنمایی کنید
سلام ۵۰ سال سن دارم باد شکم بیش از حد دارم شبها در خواب هم از خجالتی بیدار میشم
سلام من ۲۷سالمه چند ماه زیر شکمم درد میکرد همراه با فنخ رفتم سونو گرافی گفتند عفونت لگن داری آنتی بیوتیک مصرف کردم بهترم ولی نفخ شدید دارم و نمیتونم گاز معده دفع کنم لطفا راهنماییم کنید
سلام من چندوقته نفخ شکم دارم گاز شکمم باعث خجالتم میشه بیشتر هم شبا که میخوام بخوابم یادرخواب هستم ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام.من ۳۰ سالمه.خیلی باد معده دارم.در طول روز حتی وقتی شب که خوابم.ممنون میشم راهنماییم کنید…
ضمن عرض سلام و تشکر از اساتید محترما سلام بنده به مدت 4الی 5ماه است که نفخ زیادی داره شکمم و گاز معده امونم و بریده البته خونه راحتم ولی سر کار چون نگهش میدارم اذیتم .
با سلام مردی 42ساله هستم.مرتبا بعد از غذا دچار باد شکم میشم. اکثر صبحها نیز با خوردن کیک یا بیسکویت دچار سوزش معده میشم.لطف بفرمایید راهنمایی کنید.
سلام من ۲۱ ساله هستم از ۱۳ سالگی باد معده شدیدی دارم توی خواب هم زیاده الان دوسالی هم هست کمی یبوست دارم لطفا اگه میشه راهنماییم کنید که این مشکل ریشه شه
سلام خسته نباشین من نزدیک دو سال که واسم همین مشکل پیش اومد از ناراحتی همیشه نفخ معده دارم دردش هر روز بیشتر میشه بهم چه نصیحت می کنید چی استفاده کنم که دردش کمتر بشه
سلام وقت بخير من ورم معده دارم و نفخ ممنون ميشم راهنمايى كنيد
سلام به انم دکتر من ی زمانی خیلی پرخوری کزدم بعدش تا چندناه معده درد بودم. حس میکنم همون موقع ها معدم برگزرگ شد. اللنم بعد از چندین سال قسمت بالای شکم همیشه برجسته و بزرگ است و گاهی بعد از غذا خوردن بزرگ تر میشه. نفخ دارن یا ورم معده؟ ممنون میشم بگید چکار کنم واسش
سلام اگه دفع گاز معدتون زياد نيست معدتون هست، ورمم نيست سايز معدتونه كه بزرگ شده
بهتره به متخصص گوارش مراجعه كنيد از لحاظ تغذيه اي هم اصلاح شويد.
سلام خسته نباشید بنده مدتیه فقد نفخ دارم و صدای شکم آزارم میده دایمتیکون جویدنی هم خوردن جواب نمی‌دهه مترومیدازول هم مصرف کردم ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام
من 30 سال هستم و مدت کوتاهی هستش که شدیدا نفخ معده دارم و سوزش معده که منجر به بادگلو و احساس سوزش و ترش شدن دهان را دارم
گاهی اوقت هم یک مقدار کم آب بالا می آورم
چه باید کنم
مرد 37 ساله . سمت راست هم راستایه ناف دل درد خفیف دارم چند ماهه.صبح پامیشم باد معده طولانی و بدون بو ، کاهش وزن شدیدم داشتم
سلام اگر کاهش وزن شما غیر ارادی و بدون استفاده از رژیم و ورزش بوده است باید جهت معاینه و انجام آزمایشات لازم به متخصص داخلی مراجعه کنید
با عرض سلام و احترام
بنده مردی ۳۶ ساله هستم،سه ساله که نفخ زیاد دارم بطوری که در شبانه روز گازهای زیادی از معده و روده م خارج میشه بعضی وقتها اسید معده ام میزنه بالا و باعث سرفه هم میشه واکثر مواقع بعد از غذا خوردن ناحیه چپ زیر دنده ها درد میگیره و اذیتم میکنه و ممکنه دو یا سه ساعت ادامه داشته باشه ممنون میشم راهنمائیم کنید
سلام . مدتیه داخل شکمم باد جمع میشه و تا خالی نکنم اروم نمیشه و انگار داخل گلوم چیزی گیر کرده لطفا راهنمایی کنید . پنتوپرازول و دومپیریدون و دایمتیکون مصرف کردم تاثیری تداشته
باسلام بنده56سال دارم بسیارنفخ دارم بطوری نمی توانم کنترول کنم ویبوست همیشه دارم لطفا راهنمایی فرمایید
سلام خسته نباشید.من خانمی ۳۴ ساله ام.چند ماهی هست که استرس زیاد دارم و معده ام خیلی نفخ و ورم داره طوری که بعضی وقتها اسیدش میزنه طرف قلبم تیر میکشه و بعضی وقتها که گرمی زیاد میخورم داخل مدفوع ام خلط های زرد رنگ میبینم.۲ ماه امپرازول ۲۰ خوردم تاثیر زیادی نداشت.ممنون میشم راهنمایی ام کنید.
سلام آقای ۲۹ ساله هستم فکر کنم یک مریضی ارثی چون همه خواهر و برادرمام این مشکل و دارن نفخ معده همراه با گاز معده و بیرون روی داریم گاهی اوقات آیا باید به پزشک مراجعه کنم چون کولونسکوپیم شدم مشکلی نبوده ایا این نفخ و مشکل درمانی دارد یا باید به پزشک مراجعه کنم با تشکر
باسلام
بنده 30سالمه چند سال پیش پرخوری زیاد داشتم که موجب چاقی شد .ولی الان وزنم نرماله ولی حدودا یکی دوساله معده درد و باد خیلی زیاد روده کلا همش احساس دفع دارم مدفوع بلغمی هست.ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام
ببخشید من ۵۲ سالمه بیشتر شبها و صبح ها گاز معده به دستگاه گوارشم می پیچه و باعث سرفه میشه نفخ هم دارم اندوسکوپی هم کردم گفت رفلاکس داری امپرازول ۳۰ می خورم زیاد تاثیر نداشته
باسلام ۳۸ سالمه چندسالی هست باوجوداینکه ورزش میکنم اضافه وزن پیدا کردم شکمم بزرگ شده ونفخ زیادی داره بعضی مواقع خیلی راحت جمع میشع وحس میکنم چندجلسه ورزش کنم ازحالت شلی درمیاداما باز نفخ میکنه و سنگین میشه و هرچقدرهم ورزش کنم اثری نداره بادشکمم زیاد هست بیشتر مواقع یبوست دارم بعداز غذا بلافاصله دفع دارم اما گازشکمم اینقدر زیاد هست که باعث خجالتم میشه مخصوصاتوی خواب درد شکمی ندارم فقط کمر درد زیاد میش هموروئیدهم دارم که یکبار لیزری جراحی کردم اصلا خوب نشدممنون میشم راهنماییم کنید
سلام خسته نباشید
با عرض معذرت من ی مدتی هست مدفوع یا خارج نمیشه یا خیلی دیر
باد معده م خیلی اذیتم میکنه
شبا موقع ها بیشتر اینجوری میشه یا صبح زود که از خواب بیدار میشم
وقتی هم میخوام بخوابم ب پهلو ک میخوابم پهلو م درد میگیره.راهنمایی میکنید که مشکلم برطرف بشه…
با درود
اقاي ٤٩ ساله هستم. مدتي هست كه از درد روده در قسمت چپ زير دلم دچار ناراحتي زياد هستم. معمولا صبحها با دلدرد بيدار ميشم و بعد از غذا هم هميشه دلدرد در همون ناحيه دارم .كه معمولا يك ساعت طول ميكشه و با خروج باد معده درد روده ام خيلي بهتر ميشه وزنم كم نميشه و تحركم خيلي زياد هست به خاطر شغلم . لطفا راهنمايي بفرماييد و سپاسگذارم .
سلام وخسته نباشید من چندماهیست که خیلی نفع معده دارم درمانش رالطفا بیان کنید
سلام وقت بخیر. قریبا یک ماهی میشه که شدیدا باد معده گرفتم. مخصوصا بعد غذا شکمم سفت میشه و باید باد معده خالی کنم. چه داروی مصرف کنم؟
نفخ‌شدید‌همراه‌سوزش‌سر‌‌دل‌دارم‌‌مدام
سلام من سه ساله به سوزش معده و نفخ و سر و صدای شکم و یبوست و اسهال بطور متناوب مبتلا هستم هر چیم دارو میخورم اثرش موقتیه و دوباره بیماری بر میگرده الان چکار کنم به نظر تون مکمل پرو بیوتیک بخورم یا داروی دیگه ای؟
سلام خسته نباشید
من چند ماه که نفخ دارم .الان ۵ روز هست که بیشترم شده و زیر شکمم گرفته و موقع مدفوع فشار میاد و یبوست هم دارم.
اگه امکانش هست راهنماییم کنید
سلام. من 27سالمه ویبوست دارم. تقریبا هر روز تخلیه میکنم دستشویمو ولی خب نفخم دارم زیاد. مخصوصا شب موقع خواب واقعا خجالت میکشم کنار همسرم بخوابم. خییییلی ناراحتم ینی اصلا دوس ندارم بخوابم. توروخدا کمکم کنید.