تجمع گاز در دستگاه گوارش، هضم ناقص غذا یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده، علت نفخ شکم هستند. اختلالات گوارشی، بلع هوا، رژیم غذایی نامناسب و استرس و اضطراب، را می‌توان از جمله دلایل بروز این اتفاق دانست. البته تاثیر غذاهای نفاخ، بلع هوا، یبوست یا عدم تحمل برخی مواد غذایی مانند لاکتوز را نمی‌توان بی‌تاثیر دانست.
در ادامه این مطلب از مجله یلامت و پزشکی دکتردکتر، به بررسی علل مختلف نفخ شکم می‌پردازیم و هر آنچه که لازم است درباره آن بدانید را بررسی خواهیم کرد.
در انتها، اگر سوالی دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
علت نفخ شکم چیست؟
به احساس پُر بودن، هضم ناقص، تورم و فشار زیاد در ناحیه شکم، نفخ شکم می‌گویند. نفخ، یک مشکل شایع گوارشی‌ست که به دلیل تجمع گاز در دستگاه گوارش ایجاد میشود و با افزایش گاز (نفخ)، آروغ زدن یا صدای غرغر شکم همراه است.
نفخ شکم ممکن است ناشی از مصرف غذاهای پر فیبر، حساسیت به غذاها یا اختلالات گوارشی مانند بیماری سلیاک باشد. در ادامه، تمامی دلایل ایجاد این عارضه را بررسی خواهیم کرد. اما قبل از آن در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن را در اختیارتان خواهیم گذاشت:
| علت نفخ شکم | توضیحات | راهکارها |
|---|---|---|
| تولید گاز در روده | مصرف حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند گاز تولید کند. | آهسته غذا خوردن، جویدن کامل غذا، مصرف مکملهای آنزیمی. |
| عدم تحمل لاکتوز | کمبود آنزیم لاکتاز باعث ناتوانی در هضم لاکتوز و نفخ میشود. | استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز. |
| اختلالات گوارشی | مشکلاتی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر و بیماری سلیاک می‌توانند باعث نفخ شوند. | تغییرات سبک زندگی، مصرف پروبیوتیک‌ها و داروها. |
| بلعیدن هوا | بلعیدن هوای اضافی حین خوردن یا نوشیدن می‌تواند نفخ ایجاد کند. | آهسته غذا خوردن، اجتناب از نوشیدنی‌های گازدار و صحبت نکردن هنگام غذا خوردن. |
| عدم تعادل باکتری‌های روده | مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و استرس می‌تواند تعادل میکروبیوم روده را به‌هم بزند. | مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها. |
| مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی | خوردن زیاد غذاهای سنگین و چرب باعث نفخ میشود. | وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر، پرهیز از غذاهای چرب و سنگین. |
| استرس و اضطراب | استرس باعث تغییرات در عملکرد دستگاه گوارش و تولید گاز میشود. | تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و فعالیت بدنی منظم. |
| مصرف داروهای مختلف | برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث نفخ شوند. | مشاوره با پزشک برای تغییر دارو یا راهکارهای کم‌اثرتر. |
| یبوست | یبوست باعث تجمع مدفوع و نفخ میشود. | مصرف فیبر، آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم. |
تولید گاز در رودهمصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
عدم تحمل لاکتوز
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه میشود.
اختلالات گوارشی
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد میشود و باعث التهاب و نفخ میشود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوا
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید می‌کند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
مصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه میشود.
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد میشود و باعث التهاب و نفخ میشود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید می‌کند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
عدم تعادل باکتری‌های روده
اختلال در تعادل باکتری‌های مفید و مضر روده‌ها، که به میکروبیوم روده معروف است، می‌تواند باعث نفخ و مشکلات گوارشی شود. عواملی مانند مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، رژیم غذایی نامناسب و استرس این تعادل را به‌هم می‌زنند. مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها می‌تواند به بازگرداندن تعادل میکروبیوم روده و کاهش نفخ کمک کند.
مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی
خوردن یا نوشیدن بیش از حد، به‌ویژه غذاهای چرب و سنگین، باعث نفخ و ناراحتی معده میشود. معده برای هضم مقدار زیاد غذا نیاز به زمان و انرژی بیشتری دارد که ممکن است منجر به تولید گاز و نفخ شود.
برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر بخورید، از غذاهای چرب و سنگین پرهیز کنید و آهسته غذا بخورید و خوب جویده شود.
استرس و اضطراب
استرس می‌تواند عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کرده و منجر به نفخ شود. با تأثیر بر سیستم عصبی خودمختار، استرس و اضطراب می‌توانند حرکات روده‌ای را تغییر دهند و تولید گاز را افزایش دهند. برای مدیریت این مشکلات، تمرین تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی مفید است. همچنین، فعالیت بدنی منظم و خواب کافی می‌توانند اثرات منفی استرس بر دستگاه گوارش را کاهش دهند.
مصرف داروهای مختلف
مصرف داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، مکملهای آهن و برخی داروهای ضد افسردگی می‌تواند باعث نفخ شود. آنتی‌بیوتیک‌ها تعادل باکتری‌های روده را مختل کرده و نفخ ایجاد می‌کنند، مکملهای آهن با تحریک معده و روده، تولید گاز را افزایش می‌دهند و داروهای ضدافسردگی نیز می‌توانند عملکرد گوارش را تحت تأثیر قرار دهند. اگر دارویی باعث نفخ میشود، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا درمان جایگزین یا راه‌حلی برای کاهش عوارض آن پیدا کنید.
یبوست
یبوست، که ناشی از عدم دفع مدفوع و اختلال در عملکرد روده‌ها است، می‌تواند باعث نفخ و احساس سنگینی در شکم شود. این مشکل معمولاً به دلیل کمبود فیبر، عدم تحرک کافی، مصرف ناکافی آب یا برخی شرایط پزشکی ایجاد میشود.
برای پیشگیری و درمان یبوست، مصرف فیبر کافی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، نوشیدن آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم موثر است. گاهی، پزشک مصرف ملین‌ها یا درمان‌های دیگر را توصیه می‌کند.
علت نفخ زیاد چیست؟
نفخ مداوم ممکن است به دلیل تکرار عادت‌های نادرست ایجاد شود و نشان‌دهنده مشکلات مختلف در سلامت دستگاه گوارش باشد. غذا خوردن سریع، مصرف غذاهای محرک تولید گاز توسط باکتری‌های روده و خوردن زیاد غذاهای تولیدکننده گاز مانند حبوبات از جمله این عادات ناسالم هستند. این رفتارها می‌توانند نفخ شکم را تشدید کنند.
علت باد شکم زیاد در زنان چیست؟
زنان ممکن است در مواقع مختلف دچار باد شکم شوند. تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی یکی از شایع‌ترین علل این مشکل است. افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون در این دوره‌ها بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر گذاشته و باعث نفخ میشود.
بسیاری از زنان در روزهای قبل و حین قاعدگی تجربه نفخ دارند و در سندرم پیش از قاعدگی نیز نفخ یکی از علائم شایع است. همچنین، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌تواند با تأثیر بر دستگاه گوارش، منجر به نفخ شکم شود.
علت باد شکم زیاد در مردان چیست؟
مردان نیز در موقعیت‌های مختلفی دچار باد شکم می‌شوند. عواملی مانند عادات غذایی ناسالم و عدم تحرک کافی که باعث نفخ می‌شوند، در مردان هم مؤثر هستند.
علاوه‌بر این، تغییر سطح هورمون تستوسترون در مردان می‌تواند بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد و موجب نفخ شود. همچنین، بزرگ شدن پروستات در مردان می‌تواند با وارد کردن فشار به روده‌ها، منجر به نفخ شکم شود.
علت نفخ دائمی شکم چیست؟
نفخ دائمی شکم می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها نیاز به ارزیابی و تشخیص پزشک دارند. عواملی مانند بلعیدن هوای اضافی، هضم ناقص غذاها، افزایش تولید گاز توسط باکتری‌های روده، سندرم روده تحریک‌پذیر و عدم تحمل لاکتوز از علل شایع نفخ هستند.
همچنین، مصرف غذاهای نفاخ مانند حبوبات، سبزی‌های خانواده کلم و نوشیدنی‌های گازدار، به همراه سبک زندگی بدون تحرک و عادت‌های غذایی نادرست مانند غذا خوردن سریع یا نوشیدن نوشیدنی‌ها با نی، می‌توانند این مشکل را تشدید کنند.
علت نفخ بعد از غذا
نفخ بعد از غذا، به دلایل متعددی ایجاد میشود. در ادامه، به شایع‌ترین علت نفخ بعد از غذا پرداخته‌ایم:
- تجمع گاز در معده و روده در اثر بلعیدن هوا هنگام خوردن یا نوشیدن
- مصرف غذاهای پرفیبر یا نفاخ مانند لوبیا، کلم و نوشیدنی‌های گازدار
- ایجاد نفخ در برخی افراد ناشی از عدم تحمل برخی مواد غذایی مثل لاکتوز یا گلوتن
- وقوع نفخ در اثر هضم ناکافی غذاها و حرکت آهسته دستگاه گوارش
- خوردن سریع غذا
کدام غذاها باعث نفخ شکم می‌شوند؟
برخی غذاها به دلیل تاثیرات بر سیستم گوارش، می‌توانند باعث نفخ شکم شوند. این غذاها شامل:
- حبوبات؛ لوبیا، عدس، نخود
- سبزیجات خانواده کلم؛ کلم، بروکلی، گل‌کلم
- نوشیدنی‌های گازدار؛ نوشابه، آب‌میوه‌های گازدار
- غذاهای چرب و سنگین
- محصولات لبنی
- آدامس‌های بدون قند
- غذاهای سرشار از فیبر غیرمحلول؛ سبوس گندم، دانه‌های کامل
این غذاها ممکن است باعث تولید گاز در روده‌ها و احساس نفخ شوند.
علت نفخ قبل از پریودی و در دوره پریودی
نفخ شکم در دوران پریود به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی یک پدیده طبیعی است. نفخ شکم در پریود معمولاً یک یا دو هفته قبل از قاعدگی آغاز شده و در طول پریود ادامه پیدا کرده و پس از آن کاهش می‌یابد.
این نفخ در روزهای ابتدایی پریود بیشتر است و به تدریج کاهش می‌یابد. با رعایت رژیم غذایی سالم، مصرف آب کافی و مدیریت استرس می‌توان این علائم را کاهش داد. بعد از پایان پریود، با بازگشت هورمون‌ها به حالت طبیعی، نفخ نیز بهبود می‌یابد.
علت نفخ شکم نوزاد
علت نفخ شکم در نوزادان می‌تواند شامل طیف وسیعی از دلایل مختلف زیر باشد:
- بلع هوا؛ نوزادانی که به سرعت شیر می‌خورند یا موقعیت دهانشان درست با سینه مادر یا شیشه‌شیر همخوانی ندارد، ممکن است هوای زیادی بلعیده و دچار نفخ شوند.
- عدم تحمل لاکتوز؛ برخی نوزادان به لاکتوز موجود در شیر مادر یا شیر خشک حساسیت دارند که باعث ایجاد گاز و نفخ میشود.
- رژیم غذایی مادر؛ مصرف غذاهای نفاخ مانند کلم بروکلی، لوبیا یا نوشیدنی‌های گازدار توسط مادر می‌تواند نفخ را از طریق شیر به نوزاد منتقل کند.
- تغذیه سریع یا زیاد؛ تغذیه سریع یا بیش از حد نیاز به شیر نیز می‌تواند باعث نفخ در نوزاد شود.
- سوء‌جذب؛ مشکلات در هضم و جذب برخی مواد غذایی ممکن است موجب نفخ در نوزادان شود.
- عدم رشد دستگاه گوارش؛ سیستم گوارش نوزاد در حال تکامل است و ممکن است نتواند برخی مواد غذایی را به درستی هضم کرده و باعث نفخ شود.
روش‌هایی همچون گرفتن آروغ نوزاد، تغذیه نوزاد در موقعیت درست، استفاده از شیشه شیرهای ضدنفخ و ماساژ شکم نوزاد به کاهش نفخ نوزاد کمک خواهند کرد.
علت نفخ شکم کودکان
نفخ شکم در کودکان، به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. برخی از علل شایع نفخ شکم در این گروه سنی عبارت هستند از:
- غذاهای گازدار؛ مصرف نوشابه‌ها، آب‌میوه‌های گازدار و سبزیجاتی مانند کلم و گل کلم.
- بلع هوا؛ بلعیدن هوای زیاد هنگام خوردن یا حرف زدن.
- عدم تحمل لاکتوز؛ کمبود آنزیم هضم‌کننده لاکتوز در شیر و محصولات لبنی.
- یبوست؛ تجمع مدفوع در روده‌ها باعث نفخ میشود.
- آلرژی‌های غذایی؛ حساسیت به غذاهایی مانند گندم یا شیر.
- بیماری‌های گوارشی؛ مانند سندرم روده تحریک‌پذیر یا عفونت‌های روده‌ای.
- استرس و اضطراب؛ تاثیر منفی بر سیستم گوارش کودکان.
برای مدیریت و کاهش نفخ در کودکان، باید به رژیم غذایی آنها توجه کرده و در صورت لزوم با پزشک برای شناسایی علت دقیق نفخ و درمان مناسب مشورت شود.
علت نفخ شکم در بارداری
نفخ در دوران بارداری شایع است و دلایل مختلفی دارد:
- بزرگ شدن رحم؛ رشد جنین باعث فشار بر معده و روده‌ها میشود که منجر به نفخ میشود.
- تغییرات هورمونی (پروژسترون)؛ افزایش پروژسترون باعث شل شدن عضلات دستگاه گوارش و کاهش حرکت غذا در روده‌ها میشود.
- تغییرات رژیم غذایی؛ مصرف بیشتر غذاهایی مانند حبوبات و کلم ممکن است منجر به نفخ شود.
نفخ در طول بارداری در سه‌ماهه‌های مختلف شدت‌های متفاوتی دارد.
- سه‌ماهه اول؛ تغییرات هورمونی می‌تواند باعث نفخ از همان ابتدای بارداری شود.
- سه‌ماهه دوم؛ با رشد رحم، فشار بیشتری به روده‌ها وارد شده و نفخ افزایش می‌یابد.
- سه‌ماهه سوم؛ با رشد حداکثری جنین، فضای شکم کاهش می‌یابد و نفخ به شدت افزایش می‌کند.
علائم همراه با نفخ معده و شکم چیست؟
نفخ معده و شکم، علاوه‌بر احساس تورم و پُری، با علائم و مشکلات دیگری همراه خواهد بود. شایع‌ترین این علائم، درد شکم، ورم شکم، گاز معده و روده، آروغ زدن، یبوست، اسهال، تهوع، کاهش اشتها و تغییر در الگوی دفع مدفوع هستند.
عوامل مختلفی از جمله رژیم غذایی، عدم تحمل غذایی، بیماری‌های گوارشی، تغییرات هورمونی، استرس و مصرف داروها منجر به تشدید این وضعیت خواهد شد. برای مدیریت و کاهش علائم نفخ، رعایت رژیم غذایی مناسب، افزایش فعالیت بدنی، مدیریت استرس و مشاوره با پزشک در صورت نیاز توصیه میشود.
چگونه نفخ شکم تشخیص داده میشود؟
تشخیص نفخ شکم، براساس علائم بیمار و معاینات بالینی انجام میشود؛ اما متخصص گوارش، گاهی برای تشخیص علت دقیق‌تر نفخ در شرایط پیچیده، آزمایش‌های تکمیلی و تخصصی را توصیه می‌کند. در جدول زیر، به دقیق‌ترین روش‌های تشخیصی نفخ شکم اشاره کرده‌ایم:
| تکنیک‌های تشخیصی نفخ شکم | شرح تکنیک‌های تشخیصی |
| مصاحبه پزشکی | پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، شدت و مدت زمان نفخ، رژیم غذایی، عادات غذایی و سابقه پزشکی |
| معاینه فیزیکی | لمس و معاینه شکم برای یافتن نشانه‌های غیرمعمول مانند حساسیت، ورم یا صداهای غیرطبیعی |
| آزمایش‌های خون | بررسی خون برای تشخیص التهاب، عفونت یا مشکلات متابولیکی عامل نفخ |
| آزمایش‌های مدفوع | بررسی مدفوع برای تشخیص عفونت‌ها، عدم تحمل غذایی یا مشکلات گوارشی دیگر |
| آزمایش‌های تصویربرداری | مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی دقیق‌تر ساختارهای داخلی شکم و تشخیص هر گونه انسداد یا ناهنجاری |
| آزمایش‌های تنفسی | تست تنفسی هیدروژن یا متان برای تشخیص عدم تحمل لاکتوز یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک |
| آندوسکوپی و کولونوسکوپی | مشاهده مستقیم داخل دستگاه گوارش و برداشتن نمونه‌های بافتی برای بررسی بیشتر |
این مجموعه از روش‌های تشخیصی، برای شناسایی علت دقیق نفخ شکم و ارائه درمان مناسب به متخصص گوارش کمک می‌کنند.
درمان نفخ شکم و معده
برای کاهش نفخ، روش‌های مختلفی وجود دارد:
- کاهش مصرف غذاهای نفاخ
- جویدن آرام غذا
- مصرف فیبر
- پرهیز از غذاهای حساسیت‌زا
- استفاده از داروهای ضدنفخ مانند سایمیتیکون و پروبیوتیک‌ها
- فعالیت بدنی منظم
- مدیریت استرس
- نوشیدن دمنوشهای گیاهی
- نوشیدن سرکه سیب و آب لیمو
- ماست پروبیوتیک‌ها مکملهای رازیانه
روش‌های از بین بردن نفخ شکم فوری
پیاده‌روی پس از صرف غذا، یوگا یا هر نوع فعالیت بدنی ملایم، با تسهیل حرکت غذا در دستگاه گوارش، نفخ را کاهش می‌دهند. همچنین، ماساژ محوطه شکمی به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت، باعث تسکین عضلات روده و آزادش شدن گازهای تجمع‌یافته در روده میشود.
از دیگر روش‌های درمان فوری نفخ، می‌توان به دوش آب گرم اشاره کرد. استحمام با گرم عضلات را شل کرده و به هضم غذا کمک می‌کند. همچنین برخی، بوتاکس معده را روشی مناسب برای درمان این عارضه می‌دانند.
بهترین غذاها برای درمان نفخ
غذاهای حاوی فیبر محلول، زنجبیل تازه، موز، سبزیجات پخته‌شده و برنج سفید برای کاهش گاز شکم و نفخ مفید هستند.
چگونه می‌توان از نفخ شکم پیشگیری کرد؟
نفخ شکم می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد، اما با رعایت چند نکته می‌توان از آن پیشگیری کرد:
- جویدن غذا به‌خوبی؛ تاثیر هضم درست برای جلوگیری از بلع هوا.
- افزایش تدریجی فیبر؛ جلوگیری از مصرف زیاد فیبر به یک‌باره.
- نوشیدن مایعات کافی؛ جلوگیری از انباشت گاز در روده‌ها.
- مصرف غذاهای پروبیوتیک؛ مانند ماست برای تعادل باکتری‌ها.
- فعالیت بدنی منظم؛ برای بهبود حرکت گوارشی.
- پرهیز از غذاهای نفاخ؛ مانند لوبیا، کلم، نوشابه‌های گازدار.
- کاهش مصرف غذاهای چرب؛ برای جلوگیری از هضم کند.
- استفاده از داروهای ضد نفخ؛ پیش از صرف غذا.
رعایت این نکات، به‌طور مؤثر به درمان نفخ کمک و باعث کاهش باد شکم میشود.
برای درمان نفخ شکم و معده به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان نفخ شکم باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. این پزشک، در تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش همچون نفخ معده مهارت دارد.
در نهایت، اگر مبتلا به نفخ شکم هستید و درمان خانگی نفخ معده و شکم موثر نبود، حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از متخصص گوارش، از امکان نوبت‌دهی این متخصص در سایت دکتردکتر استفاده کنید. اگر هم نیاز به ویزیت فوری دارید، می‌توانید نوبت مشاوره آنلاین دکتر گوارش را از سامانه دکتردکتر بگیرید و متنی یا تلفنی با پزشک، مشورت کنید.
منابع:
health.harvard.edu
nhs.uk
سوالات متداول نفخ شکم
نفخ شکم، از علائم سرطان معده یا سرطان تخمدان می‌تواند باشد.
باد معده یا نفخ شکم، ناشی از عوامل مختلفی از جمله نامناسب بودن رژیم غذایی، استرس، سوء‌هاضمه یا عدم تحمل غذایی است.
بله. قرص‌های پروبیوتیک، در رفع باد شکم به‌ویژه نفخ ناشی از عدم تعادل باکتری‌های روده بسیار مفید است.
بله. با سریع غذا خوردن، هوای زیادی را همراه با غذا بلع می‌بلعید. همچنین در صورت درست نجویدن غذا و سریع غذا خوردن، مواد غذایی زمان کافی برای هضم در معده ندارند و ورود غذای کامل هضم نشده به معده، باعث تولید گاز بیشتر، نفخ و درد شکم میشود.
دفع 13 تا 20 بار گاز در روز، طبیعی تلقی میشود.
دمنوشهای نعناع، زنجبیل، رازیانه، زیره و بادرنجبویه در درمان نفخ شکم بسیار موثر هستند.
سلام شب بخیرمن خانمی ۴۱ساله هستم ..مدتیه شکمم خیلی بزرگ شده ونفخ شدیدی دارم متاسفانه بعضی روزها ساعتی ۵_۶بار ..البته سندروم روده ی تحریک پذیر هم دارم اگه پنیر مصرف نکنم خیلی بهترم اما گاهی بعد مصرف هر چیزی دفع گاز دارم ..خیلی سخته از خونه نمیتونم برم بیرون..درضمن دیابت دارم استند قلب دارم .کم کاری تیرویید ..اگه داروی گیاهی بشه مصرف کرد خیلی بهتره..ممنون از جوابتون
سلام خسته نباشین.من ۳۰ساله هستم چندساله بامشکل نفخ شدید وگاز زیادروده مواجه ام ودیگه خیلی خسته شدم مدام تو روده هام گاز دارم که باید تخلیه شه وقتی استرس میگیرم که بدترمیشه لطفا یه راهنمایی کنین دیگه خسته سدم ازاین همه گازروده
سلام
من چن ماهه سوزش معده و سر معده دارم به طوری که یک روز کامل تا شب هر چی میخورم سوزش و جوشش معدم بیشتر میشه و این سوزش هم همراه با ورم معدم هستش
الان هم سر معدم و یک نقطه معدم شروع ب درد کرده و دردش هم به پهلو ها و ناحیه پایین شکمم(هم راست و هم چپ ) سرایت کرده گاها هم به قلبم میزنه و نفسم سخت میشه
البته الانم همراه با ورم و نفخ معده و شکمه
این نشونه ی چیه و باید چیکار کنم؟
نگران کنندس؟
سلام من شکمم خیلی نفخ میکنه همیشه پر گاز میشه دکتر رفتم برام قرصای پروبیوتیک دایمتیکون ازونیوم سوپرمینت نوشتن مصرف کردم اصلا خوب نشدم هیچ اثری نداشت میشه راهنمایی کنید
سلام.
من مدت یکماهی هست که دچار باد معده زیاد شدم،بطوری که در طول شبانه روز بادِ معده های بزرگی میدم(بیشتر از ۳۰الی۴۰ بار)،حتی در خواب هم باد معده ازم خارج میشه.۲۸ ساله مذکر
سلام . من تو گلوم انگار چیزی گیر کرده چکار کنم ؟ پنتوپرازول و دومپیریدون و کلوفک و کلیدینیوم سی خوردم . از ترس کرونا نمیتونم دکتر هم برم
ازونیوم میشه مصرف کنم جاش یا که خیر؟
سلام بله ميتونيد
سلام ببخشید من همیشه نفخ میکنمو و شکمم پر گاز میشه قرصای ازونیوم و پروبیوتیک دایمتیکون و سوپر مینت دکتر برام نوشت خوردم خوب نشدم اصلا تاثیری نداشت میشه راهنمایی کنید
سلام خدمت پزشکان گرامی
مدتی است که این مشکل را دارم. و سبب درد معده و گاهی برهم خوردن مزاج و حالت تهوع میشود. از داروهای گیاهی و شیمیایی استفاده کردم. صبح ناشتا امپرازول مصرف میکنم اما بهبودی نیافته ام. ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام. وقتی غذا میخورم سریع باد میکنم بعضی از وقت ها وقتی از خواب بیدار میشم درد شدیدی در کمرم احساس میکنم که وقتی یکم راه برم و دستشویی برم خوب میشه
سلام 25سالمه من نفخ معده دارم احساس میکنم ورم و زخم معده هم دارم،شکمم همش سفت میشه درد میگیره جوری ک نمیتونم چیزی بخورم،از ی طرفم از سوزش معده رنج میبرم،انقد میسوزه گاهی اوقات ک از شدت سوزش باید خودمو ب دستشویی برسونم گلاب ب روتون سوزش همرا با اسهال خیلی ناراحتم?.راهنماییم کنین ممنون
سلام. ببخشید من چند وقت نفخ شکم زیادی دارم البته ناگفته نمونه چندبارعمل جراحی انجام داده ام یه مدت هنگام خواب قبل اینکه بیدار شم روده هام باد میکنه ودرد زیادی وتحمل میکنم لطفا میشع کمکم کنید ممنون میشم
سلام من یه هفته ای هست مشکل بادگلودرارم حتی وقتی ناشتاهست ونفخ شکم واینکه مدفوعم کامل تخلیه نمیشه باددرروز۱۰باربرم دمپریدونم خوردم ولی هنوزمشکلم حل نشده
سلام . چه دارویی مصرف کنم احساس اینکه چیزی تو گلومه دارم ۲ماهه . علایم دیگه ای ندارم . مبورین و مترونیدازول هم خورم . پنتوپرازول و دایمتیکون و دومپیریدون و دایجستیو خوردم .
سلام
اگه داروها رو مرتب خوردین و خوب نشدین باید اندوسکوپی بشین
سلام من ۳۰ سالمه چیزای سرد مزاج میخورم رودهام صدا میده مثله گوشت قرمز
سلام خانم دکترهای بزرگوار من ۲۰سالمه و سالهاست مشکل صدای روده دارم و البته گاز معدمم هم زیاده چندین بار به دکتر مراجعه کردم قرص های دایجستیو پنتو پرازول فمی لاکت بیسموت مصرف کردم اما تاثیری نداشت واقعا حالم بده کمکم کنید . همیشه باید موقع خواب به پهلوی راست بخوابم .اگر به پهلو چپ بخوابم یا صاف دراز بکشم خیلی روده هام صدا میده ،وقتاییم که گرسنم میشه بدتر و بیشتر صدا میده واقعا خسته شدم از این اوضاع .هیچ علایم دیگه ای ندارم خواهشمندم کمکم کنید
سلام خانم دکتر ۲۰سالمه و سالهاست از مشکل صدای روده و نفخ زیاد رنج میبرم .صدای رودم خیلی برایم ازار دهنده است چه وقت هایی شکمم خالیه و چه وقت هایی غذا خورده باشم صدا میده چکار کنم؟
ببخشید خانم دکتر این قرص کلوفک همون مبورین هست ؟اخه مبورین مصرف کردم نتیجه ای نداشت
بله همونه عزيزم
سلام . چند ماهه احساسمیکنم داخل گلوم چیزی گیر کرده و شکمم باد توش جمع میشه تا خالی نشه اروم نمیشه و البته خلط سفید هم دارم . دردو سوزش ندارم . داروهای پنتوپرازول و دایمتیکون و دومپیریدون و دایجستیو قبلا استفائه کردم . در حال حاضر قرص مبورین خوردم 1 ماه که احساس میکنم خیلی بهتر شدم باهاش . راهنمایی بفرمایید
خانم دکتر توروخدا خسته شدم از زندگی با نفخ شکم از زمانیک باردار شدم از سه ماهگی نقخ گرفتم الان دخترم ۴ سالشه من روز ب روز از قبل بدتر بدتر میشم جوریک همچیمو ازم گرفته نمیتونم یکساعت بشینم پیش کسی ابم بخورم نفخ شدید خارج کردن باد تورو خدا دیگ نمیدونم کجا برم از دست نفخ
سلام خانم دکتر ۲۴ سالمه ۴ سال نفخ معده روده دارم روز ب روزم از قبل بدتر میشم همچیو ازم گرفته مثل یه زندانی نمیتونم جایی برم زیاد دکتر رفتم اندوسکوپی معده گرفتم گفتن باید کولونسکوپیم بدم
سلام.معده من کار نمیکنه هفته یک یا دو بار کار میکنه کاهش وزن دارم مدفوع من خشک است.هر غذایی بخورم معده ام باد میگیره جایی نمیتوانم بروم خیلی اذیت هستم.لطفا جواب من را بدهید.
سلام.معده من کار نمیکنه هفته یک یا دو بار کار میکنه کاهش وزن دارم مدفوع من خشک است.هر غذایی بخورم معده ام باد میگیره جایی نمیتوانم بروم خیلی اذیت هستم.لطفا جواب من را بدهید.
سلام
دوست عزیز علایمتون پراکنده عنوان کردین جهت بررسی بیشتر از مشاوره تلفنی رایگان مجموعه دکتر دکتر جهت ارتباط با پزشک استفاده کنید
سلام ممنون از مطالب سایت بنده بیشتر اوقات نفخ روده دارم همراه با اسحال چه غذای نفاخ بخورم یا نخورم البته بیشتر در فصول سرد سال اینجوری میشم وقتی هم نفخ میکنم بدنم بی حال و بدون انرژی میشه .
با سلام و احترام
من در فصل های پاییز و زمستون صبح ها شکمم صداهایی شبیه قار و قور گرسنگی میده البته نه هر روز و متاسفانه باعث خجالتم میشه.
سیگار نمیکشم
هر روز پیاده روی میکنم
غذا کم میخورم
28 سالمه
سابقه بیماری گوارشی هم ندارم
و فقط روزی یک عدد کپسول داکسی سایکلین میخورم
اسهال نمیشم
لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام . ۴۳سالمه . ۷ماهه باد در شکمم جمع میشه و چیزی در گلوم گیر کرده انگار و خلط هم دارم ولی سفیده . داروهای پنتوپرازول و دومپیرویدون و دایجستیو و دایمتیکون مصرف کردم ک کلیدینیوم سی ولی تاثیری نداشتن . در حال حاضر ۱ماهه کلوفک مصرف میکنم و ۵روزه ازونیوم ۴۰ . البته از زمان مصرف کلوفک حس ارامش بیشتری دارم و خیلی بهترم و کم شده . ایا ادامه بدم یا داروهای دیگه ای مصرف کنم
سلام با توجه به اینکه با مصرف داروها بهبود حاصل نشده باید جهت انجام آزمایش و بررسی های دیگر به فوق تخصص گوارش مراجعه کتید
سلام خانم دکتر جوابمو ندادین من منتظر هستم رز هستم قرص colofacهمان کلوفک هس چون روی قرص نوشته کولوفک ۱۳۵ گرمی خاهشا زودتر جواب بدید
سلام بله عزيزم يكي هستند
سلام، من22سالمه، الان چندوقته که نفخ زیادی دارم و هر چندوقت یکبار به مدت چند روز اسهال میشم،با کمی سوزش معده،توی اون دوره ای که اسهال میشم مقدار خیلی کمی هم تب دارم، بعد از چند روز خوب میشم ولی نفخم خوب نمیشه، و اینکه تحت استرس و فشار عصبی زیادی هم هستم، گفتم شاید موثر باشه
سلام وقتتون بخیر خانوم دکتر
من مدتی هست ک نفخ معده و روده دارم
و جدیدا زیر دنده های هم راس و هم چپ احساس فشار و درد خیلی خفیف میکنم گاهی اوقات
رفتم سونوگرافی کامل هم
گفتند هیچ مشکلی ندارم
جز کبدم چرب گرید ۱ بود
امکانش هس راهنماییم کنید
سلام من وسط بالای شکمم درد دارم میزنه به کمرم شکمم باد میکنه نفخ ندارم فقط گاهی اوقات آروغ واین درد خودش بعد یکی دو ساعت خوب میشه الان دوروزه شبا فقط واین درد هر چند وقت میاد ومیره
سلام.من شبهانفخ میکنم درطرف راست بالای شکم احساس پری ودرددارم وورم معده هم دارم دلیل دردمعده باوسط پشت میتونه ازعلایم زخم باشه قرص فاموتیدین ۴۰روزیدوباروقرص اندانسترون هم روزی دوبارمصرف میکنم
سلام بايد سونوگرافي كبد وكيسه صفرا بديد ممكنه سنگ كيسه صفرا داشته باشيد
سلام وقت بخیر بنده ۳۳سال سن دارم نفخ روده ومعده شدیددارم هرنوع غذایی که میخورم چه اون غذا نفخ داشته باشه چه نداشته باشه باعث معده وروده ام بانفخ وباد وسرصدای شکمم همراه با دردپهلوی چپم وزیرنام است که خجالت اور است اینقدشکمم سروصدا میکنه وهمین موضوع باعث شده که خیلی مسافرتها وحتی مهمانیها نرم درمان ممون
سلام
بنده اعتیاد داشتم حدود40روزه ک پاکم
یکم درد شکم دارم و باد معده و حالت بیحالی دارم از قرقر کردن شکم هم رنج میبرم غذا ک میخورم بیحالیم چند برابر میشه برا صبحانه ک شیر میخورم قرقر شکمم زیاد میشه ممنون میشم اگه راهنماییم کنین
بنظرتون پیشه یه متخصص برم ازمایش بدم یا چیکار کنم
سلام خانم دکتر من ۲۷ سالمه و مشکل شدید گاز در (یا معده یا روده) دارم و سیگاری هستم ،اسهال زیاد میشوم و به سردی و لاکتوز هم حساسیت دارم ،مسئله گاز و نفخ باعث شده سر کار خجالت بکشم و عصبی میشوم، لطفا سریعترین راه را پیشنهاد بکنید ،در ضمن روده من مشکل ازدیاد موکوس دارد ،خیلی ممنونم.
سلام.من نفخ معده دارم گاهی وقت ها مثل صبح ها تنگی نفس می گیرم چکار کنم
سلام. من از بچگی همیشه نفخ زیادی داشتم و متاسفانه مشکل در کنترلش..در خواب هم این مشکل رو دارم و بعد از غذا بلافاصله باید برم دستشویی و الان ک ۲۴سالمه خجالت میکشم ازین اوضاع..قرص دایمتیکون روبعد از غذا چند روزی هست استفاده میکنم منتها اونم به طور کل مشکل منو برطرف نمیکنه و باز این مشکل رو دارم..حتی مواقع طولانی ک‌چیزی نخورم هم نفخ دارم و بوی بدی داره..لطفا راهنماییم کنین
سلام خوب هستین شدیدا از نفخ و صدای روده رنج میبرم درحدی که مهمانی میترسم برم از شدت صدا به نظرتون چیکار کنم؟
سلام نفخ شکم شدید با دردزیر دلم دلپیچه وگهگاهی حالت تهوع دارم لطفا بگید چکار کنم موقع دسشویی رفتن زیر دلم درد میکنه سمت چپ بیشتر
سلام خسته نباشید من خیلی نفخ دارم و هنگام خواب بدون اینکه خودم متوجه بشم باد ازم خارج میشه آیا میشه راهنمایم کنید
سلام من و همسرم حدود ۱۱ روز است علایم کرونا داریم و در خانه قرنطینه هستیم امروز هر ۲ نفر بشدت معده مان درد می کنه البته من صبح یکم اسهال داشتم که دیگه نبود البته من خیلی عرق هم می کنم منتها خانمم حس چشایی و بویایی را از دست داده لطفا بفرمایید چکار کنیم ما یک بچه ۵ونیم ساله هم داریم که پیش ما است منتها او خدا را شکر علایمی نداشت البته ما هر ۲ نفر اشتها نیز نداریم
سلام وقتتون بخیر مدتی هست شکمم نفخ میکنه در حدی که شب نمیتونم بخوابم و باد زیاد از من خارج میشود علاج ان چیست
من مشکل نفخ معده و روده دارم به زور حرف میزنم موقع حرف زدن به شکمم فشار میاد و پهلوم سمت چپ ام به شدت درد میکنه