تجمع گاز در دستگاه گوارش، هضم ناقص غذا یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده، علت نفخ شکم هستند. اختلالات گوارشی، بلع هوا، رژیم غذایی نامناسب و استرس و اضطراب، را می‌توان از جمله دلایل بروز این اتفاق دانست. البته تاثیر غذاهای نفاخ، بلع هوا، یبوست یا عدم تحمل برخی مواد غذایی مانند لاکتوز را نمیتوان بی‌تاثیر دانست.
در ادامه این مطلب از مجله یلامت و پزشکی دکتردکتر، به بررسی علل مختلف نفخ شکم می‌پردازیم و هر آنچه که لازم است درباره آن بدانید را بررسی خواهیم کرد.
در انتها، اگر سوالی دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
علت نفخ شکم چیست؟
به احساس پُر بودن، هضم ناقص، تورم و فشار زیاد در ناحیه شکم، نفخ شکم می‌گویند. نفخ، یک مشکل شایع گوارشی‌ست که به دلیل تجمع گاز در دستگاه گوارش ایجاد میشود و با افزایش گاز (نفخ)، آروغ زدن یا صدای غرغر شکم همراه است.
نفخ شکم ممکن است ناشی از مصرف غذاهای پر فیبر، حساسیت به غذاها یا اختلالات گوارشی مانند بیماری سلیاک باشد. در ادامه، تمامی دلایل ایجاد این عارضه را بررسی خواهیم کرد. اما قبل از آن در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن را در اختیارتان خواهیم گذاشت:
| علت نفخ شکم | توضیحات | راهکارها |
|---|---|---|
| تولید گاز در روده | مصرف حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند گاز تولید کند. | آهسته غذا خوردن، جویدن کامل غذا، مصرف مکملهای آنزیمی. |
| عدم تحمل لاکتوز | کمبود آنزیم لاکتاز باعث ناتوانی در هضم لاکتوز و نفخ میشود. | استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز. |
| اختلالات گوارشی | مشکلاتی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر و بیماری سلیاک می‌توانند باعث نفخ شوند. | تغییرات سبک زندگی، مصرف پروبیوتیک‌ها و داروها. |
| بلعیدن هوا | بلعیدن هوای اضافی حین خوردن یا نوشیدن می‌تواند نفخ ایجاد کند. | آهسته غذا خوردن، اجتناب از نوشیدنی‌های گازدار و صحبت نکردن هنگام غذا خوردن. |
| عدم تعادل باکتری‌های روده | مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و استرس می‌تواند تعادل میکروبیوم روده را به‌هم بزند. | مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها. |
| مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی | خوردن زیاد غذاهای سنگین و چرب باعث نفخ میشود. | وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر، پرهیز از غذاهای چرب و سنگین. |
| استرس و اضطراب | استرس باعث تغییرات در عملکرد دستگاه گوارش و تولید گاز میشود. | تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و فعالیت بدنی منظم. |
| مصرف داروهای مختلف | برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث نفخ شوند. | مشاوره با پزشک برای تغییر دارو یا راهکارهای کم‌اثرتر. |
| یبوست | یبوست باعث تجمع مدفوع و نفخ میشود. | مصرف فیبر، آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم. |
تولید گاز در رودهمصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
عدم تحمل لاکتوز
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه میشود.
اختلالات گوارشی
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد میشود و باعث التهاب و نفخ میشود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوا
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید می‌کند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
مصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه میشود.
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد میشود و باعث التهاب و نفخ میشود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید می‌کند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
عدم تعادل باکتری‌های روده
اختلال در تعادل باکتری‌های مفید و مضر روده‌ها، که به میکروبیوم روده معروف است، می‌تواند باعث نفخ و مشکلات گوارشی شود. عواملی مانند مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، رژیم غذایی نامناسب و استرس این تعادل را به‌هم می‌زنند. مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها می‌تواند به بازگرداندن تعادل میکروبیوم روده و کاهش نفخ کمک کند.
مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی
خوردن یا نوشیدن بیش از حد، به‌ویژه غذاهای چرب و سنگین، باعث نفخ و ناراحتی معده میشود. معده برای هضم مقدار زیاد غذا نیاز به زمان و انرژی بیشتری دارد که ممکن است منجر به تولید گاز و نفخ شود.
برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر بخورید، از غذاهای چرب و سنگین پرهیز کنید و آهسته غذا بخورید و خوب جویده شود.
استرس و اضطراب
استرس می‌تواند عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کرده و منجر به نفخ شود. با تأثیر بر سیستم عصبی خودمختار، استرس و اضطراب می‌توانند حرکات روده‌ای را تغییر دهند و تولید گاز را افزایش دهند. برای مدیریت این مشکلات، تمرین تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی مفید است. همچنین، فعالیت بدنی منظم و خواب کافی می‌توانند اثرات منفی استرس بر دستگاه گوارش را کاهش دهند.
مصرف داروهای مختلف
مصرف داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، مکملهای آهن و برخی داروهای ضد افسردگی می‌تواند باعث نفخ شود. آنتی‌بیوتیک‌ها تعادل باکتری‌های روده را مختل کرده و نفخ ایجاد می‌کنند، مکملهای آهن با تحریک معده و روده، تولید گاز را افزایش می‌دهند و داروهای ضدافسردگی نیز می‌توانند عملکرد گوارش را تحت تأثیر قرار دهند. اگر دارویی باعث نفخ میشود، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا درمان جایگزین یا راه‌حلی برای کاهش عوارض آن پیدا کنید.
یبوست
یبوست، که ناشی از عدم دفع مدفوع و اختلال در عملکرد روده‌ها است، می‌تواند باعث نفخ و احساس سنگینی در شکم شود. این مشکل معمولاً به دلیل کمبود فیبر، عدم تحرک کافی، مصرف ناکافی آب یا برخی شرایط پزشکی ایجاد میشود.
برای پیشگیری و درمان یبوست، مصرف فیبر کافی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، نوشیدن آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم موثر است. گاهی، پزشک مصرف ملین‌ها یا درمان‌های دیگر را توصیه می‌کند.
علت نفخ زیاد چیست؟
نفخ مداوم ممکن است به دلیل تکرار عادت‌های نادرست ایجاد شود و نشان‌دهنده مشکلات مختلف در سلامت دستگاه گوارش باشد. غذا خوردن سریع، مصرف غذاهای محرک تولید گاز توسط باکتری‌های روده و خوردن زیاد غذاهای تولیدکننده گاز مانند حبوبات از جمله این عادات ناسالم هستند. این رفتارها می‌توانند نفخ شکم را تشدید کنند.
علت باد شکم زیاد در زنان چیست؟
زنان ممکن است در مواقع مختلف دچار باد شکم شوند. تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی یکی از شایع‌ترین علل این مشکل است. افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون در این دوره‌ها بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر گذاشته و باعث نفخ میشود.
بسیاری از زنان در روزهای قبل و حین قاعدگی تجربه نفخ دارند و در سندرم پیش از قاعدگی نیز نفخ یکی از علائم شایع است. همچنین، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌تواند با تأثیر بر دستگاه گوارش، منجر به نفخ شکم شود.
علت باد شکم زیاد در مردان چیست؟
مردان نیز در موقعیت‌های مختلفی دچار باد شکم می‌شوند. عواملی مانند عادات غذایی ناسالم و عدم تحرک کافی که باعث نفخ می‌شوند، در مردان هم مؤثر هستند.
علاوه‌بر این، تغییر سطح هورمون تستوسترون در مردان می‌تواند بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد و موجب نفخ شود. همچنین، بزرگ شدن پروستات در مردان می‌تواند با وارد کردن فشار به روده‌ها، منجر به نفخ شکم شود.
علت نفخ دائمی شکم چیست؟
نفخ دائمی شکم می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها نیاز به ارزیابی و تشخیص پزشک دارند. عواملی مانند بلعیدن هوای اضافی، هضم ناقص غذاها، افزایش تولید گاز توسط باکتری‌های روده، سندرم روده تحریک‌پذیر و عدم تحمل لاکتوز از علل شایع نفخ هستند.
همچنین، مصرف غذاهای نفاخ مانند حبوبات، سبزی‌های خانواده کلم و نوشیدنی‌های گازدار، به همراه سبک زندگی بدون تحرک و عادت‌های غذایی نادرست مانند غذا خوردن سریع یا نوشیدن نوشیدنی‌ها با نی، می‌توانند این مشکل را تشدید کنند.
علت نفخ بعد از غذا
نفخ بعد از غذا، به دلایل متعددی ایجاد میشود. در ادامه، به شایع‌ترین علت نفخ بعد از غذا پرداخته‌ایم:
- تجمع گاز در معده و روده در اثر بلعیدن هوا هنگام خوردن یا نوشیدن
- مصرف غذاهای پرفیبر یا نفاخ مانند لوبیا، کلم و نوشیدنی‌های گازدار
- ایجاد نفخ در برخی افراد ناشی از عدم تحمل برخی مواد غذایی مثل لاکتوز یا گلوتن
- وقوع نفخ در اثر هضم ناکافی غذاها و حرکت آهسته دستگاه گوارش
- خوردن سریع غذا
کدام غذاها باعث نفخ شکم می‌شوند؟
برخی غذاها به دلیل تاثیرات بر سیستم گوارش، می‌توانند باعث نفخ شکم شوند. این غذاها شامل:
- حبوبات؛ لوبیا، عدس، نخود
- سبزیجات خانواده کلم؛ کلم، بروکلی، گل‌کلم
- نوشیدنی‌های گازدار؛ نوشابه، آب‌میوه‌های گازدار
- غذاهای چرب و سنگین
- محصولات لبنی
- آدامس‌های بدون قند
- غذاهای سرشار از فیبر غیرمحلول؛ سبوس گندم، دانه‌های کامل
این غذاها ممکن است باعث تولید گاز در روده‌ها و احساس نفخ شوند.
علت نفخ قبل از پریودی و در دوره پریودی
نفخ شکم در دوران پریود به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی یک پدیده طبیعی است. نفخ شکم در پریود معمولاً یک یا دو هفته قبل از قاعدگی آغاز شده و در طول پریود ادامه پیدا کرده و پس از آن کاهش می‌یابد.
این نفخ در روزهای ابتدایی پریود بیشتر است و به تدریج کاهش می‌یابد. با رعایت رژیم غذایی سالم، مصرف آب کافی و مدیریت استرس می‌توان این علائم را کاهش داد. بعد از پایان پریود، با بازگشت هورمون‌ها به حالت طبیعی، نفخ نیز بهبود می‌یابد.
علت نفخ شکم نوزاد
علت نفخ شکم در نوزادان می‌تواند شامل طیف وسیعی از دلایل مختلف زیر باشد:
- بلع هوا؛ نوزادانی که به سرعت شیر می‌خورند یا موقعیت دهانشان درست با سینه مادر یا شیشه‌شیر همخوانی ندارد، ممکن است هوای زیادی بلعیده و دچار نفخ شوند.
- عدم تحمل لاکتوز؛ برخی نوزادان به لاکتوز موجود در شیر مادر یا شیر خشک حساسیت دارند که باعث ایجاد گاز و نفخ میشود.
- رژیم غذایی مادر؛ مصرف غذاهای نفاخ مانند کلم بروکلی، لوبیا یا نوشیدنی‌های گازدار توسط مادر می‌تواند نفخ را از طریق شیر به نوزاد منتقل کند.
- تغذیه سریع یا زیاد؛ تغذیه سریع یا بیش از حد نیاز به شیر نیز می‌تواند باعث نفخ در نوزاد شود.
- سوء‌جذب؛ مشکلات در هضم و جذب برخی مواد غذایی ممکن است موجب نفخ در نوزادان شود.
- عدم رشد دستگاه گوارش؛ سیستم گوارش نوزاد در حال تکامل است و ممکن است نتواند برخی مواد غذایی را به درستی هضم کرده و باعث نفخ شود.
روش‌هایی همچون گرفتن آروغ نوزاد، تغذیه نوزاد در موقعیت درست، استفاده از شیشه شیرهای ضدنفخ و ماساژ شکم نوزاد به کاهش نفخ نوزاد کمک خواهند کرد.
علت نفخ شکم کودکان
نفخ شکم در کودکان، به دلایل مختلفی رخ میدهد. برخی از علل شایع نفخ شکم در این گروه سنی عبارت هستند از:
- غذاهای گازدار؛ مصرف نوشابه‌ها، آب‌میوه‌های گازدار و سبزیجاتی مانند کلم و گل کلم.
- بلع هوا؛ بلعیدن هوای زیاد هنگام خوردن یا حرف زدن.
- عدم تحمل لاکتوز؛ کمبود آنزیم هضم‌کننده لاکتوز در شیر و محصولات لبنی.
- یبوست؛ تجمع مدفوع در روده‌ها باعث نفخ میشود.
- آلرژی‌های غذایی؛ حساسیت به غذاهایی مانند گندم یا شیر.
- بیماری‌های گوارشی؛ مانند سندرم روده تحریک‌پذیر یا عفونت‌های روده‌ای.
- استرس و اضطراب؛ تاثیر منفی بر سیستم گوارش کودکان.
برای مدیریت و کاهش نفخ در کودکان، باید به رژیم غذایی آنها توجه کرده و در صورت لزوم با پزشک برای شناسایی علت دقیق نفخ و درمان مناسب مشورت شود.
علت نفخ شکم در بارداری
نفخ در دوران بارداری شایع است و دلایل مختلفی دارد:
- بزرگ شدن رحم؛ رشد جنین باعث فشار بر معده و روده‌ها میشود که منجر به نفخ میشود.
- تغییرات هورمونی (پروژسترون)؛ افزایش پروژسترون باعث شل شدن عضلات دستگاه گوارش و کاهش حرکت غذا در روده‌ها میشود.
- تغییرات رژیم غذایی؛ مصرف بیشتر غذاهایی مانند حبوبات و کلم ممکن است منجر به نفخ شود.
نفخ در طول بارداری در سه‌ماهه‌های مختلف شدت‌های متفاوتی دارد.
- سه‌ماهه اول؛ تغییرات هورمونی می‌تواند باعث نفخ از همان ابتدای بارداری شود.
- سه‌ماهه دوم؛ با رشد رحم، فشار بیشتری به روده‌ها وارد شده و نفخ افزایش می‌یابد.
- سه‌ماهه سوم؛ با رشد حداکثری جنین، فضای شکم کاهش می‌یابد و نفخ به شدت افزایش می‌کند.
علائم همراه با نفخ معده و شکم چیست؟
نفخ معده و شکم، علاوه‌بر احساس تورم و پُری، با علائم و مشکلات دیگری همراه خواهد بود. شایع‌ترین این علائم، درد شکم، ورم شکم، گاز معده و روده، آروغ زدن، یبوست، اسهال، تهوع، کاهش اشتها و تغییر در الگوی دفع مدفوع هستند.
عوامل مختلفی از جمله رژیم غذایی، عدم تحمل غذایی، بیماری‌های گوارشی، تغییرات هورمونی، استرس و مصرف داروها منجر به تشدید این وضعیت خواهد شد. برای مدیریت و کاهش علائم نفخ، رعایت رژیم غذایی مناسب، افزایش فعالیت بدنی، مدیریت استرس و مشاوره با پزشک در صورت نیاز توصیه میشود.
چگونه نفخ شکم تشخیص داده میشود؟
تشخیص نفخ شکم، براساس علائم بیمار و معاینات بالینی انجام میشود؛ اما متخصص گوارش، گاهی برای تشخیص علت دقیق‌تر نفخ در شرایط پیچیده، آزمایش‌های تکمیلی و تخصصی را توصیه می‌کند. در جدول زیر، به دقیق‌ترین روش‌های تشخیصی نفخ شکم اشاره کرده‌ایم:
| تکنیک‌های تشخیصی نفخ شکم | شرح تکنیک‌های تشخیصی |
| مصاحبه پزشکی | پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، شدت و مدت زمان نفخ، رژیم غذایی، عادات غذایی و سابقه پزشکی |
| معاینه فیزیکی | لمس و معاینه شکم برای یافتن نشانه‌های غیرمعمول مانند حساسیت، ورم یا صداهای غیرطبیعی |
| آزمایش‌های خون | بررسی خون برای تشخیص التهاب، عفونت یا مشکلات متابولیکی عامل نفخ |
| آزمایش‌های مدفوع | بررسی مدفوع برای تشخیص عفونت‌ها، عدم تحمل غذایی یا مشکلات گوارشی دیگر |
| آزمایش‌های تصویربرداری | مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی دقیق‌تر ساختارهای داخلی شکم و تشخیص هر گونه انسداد یا ناهنجاری |
| آزمایش‌های تنفسی | تست تنفسی هیدروژن یا متان برای تشخیص عدم تحمل لاکتوز یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک |
| آندوسکوپی و کولونوسکوپی | مشاهده مستقیم داخل دستگاه گوارش و برداشتن نمونه‌های بافتی برای بررسی بیشتر |
این مجموعه از روش‌های تشخیصی، برای شناسایی علت دقیق نفخ شکم و ارائه درمان مناسب به متخصص گوارش کمک می‌کنند.
درمان نفخ شکم و معده
برای کاهش نفخ، روش‌های مختلفی وجود دارد:
- کاهش مصرف غذاهای نفاخ
- جویدن آرام غذا
- مصرف فیبر
- پرهیز از غذاهای حساسیت‌زا
- استفاده از داروهای ضدنفخ مانند سایمیتیکون و پروبیوتیک‌ها
- فعالیت بدنی منظم
- مدیریت استرس
- نوشیدن دمنوشهای گیاهی
- نوشیدن سرکه سیب و آب لیمو
- ماست پروبیوتیک‌ها مکملهای رازیانه
روش‌های از بین بردن نفخ شکم فوری
پیاده‌روی پس از صرف غذا، یوگا یا هر نوع فعالیت بدنی ملایم، با تسهیل حرکت غذا در دستگاه گوارش، نفخ را کاهش می‌دهند. همچنین، ماساژ محوطه شکمی به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت، باعث تسکین عضلات روده و آزادش شدن گازهای تجمع‌یافته در روده میشود.
از دیگر روش‌های درمان فوری نفخ، می‌توان به دوش آب گرم اشاره کرد. استحمام با گرم عضلات را شل کرده و به هضم غذا کمک می‌کند. همچنین برخی، بوتاکس معده را روشی مناسب برای درمان این عارضه می‌دانند.
بهترین غذاها برای درمان نفخ
غذاهای حاوی فیبر محلول، زنجبیل تازه، موز، سبزیجات پخته‌شده و برنج سفید برای کاهش گاز شکم و نفخ مفید هستند.
چگونه می‌توان از نفخ شکم پیشگیری کرد؟
نفخ شکم می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد، اما با رعایت چند نکته می‌توان از آن پیشگیری کرد:
- جویدن غذا به‌خوبی؛ تاثیر هضم درست برای جلوگیری از بلع هوا.
- افزایش تدریجی فیبر؛ جلوگیری از مصرف زیاد فیبر به یک‌باره.
- نوشیدن مایعات کافی؛ جلوگیری از انباشت گاز در روده‌ها.
- مصرف غذاهای پروبیوتیک؛ مانند ماست برای تعادل باکتری‌ها.
- فعالیت بدنی منظم؛ برای بهبود حرکت گوارشی.
- پرهیز از غذاهای نفاخ؛ مانند لوبیا، کلم، نوشابه‌های گازدار.
- کاهش مصرف غذاهای چرب؛ برای جلوگیری از هضم کند.
- استفاده از داروهای ضد نفخ؛ پیش از صرف غذا.
رعایت این نکات، به‌طور مؤثر به درمان نفخ کمک و باعث کاهش باد شکم میشود.
برای درمان نفخ شکم و معده به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان نفخ شکم باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. این پزشک، در تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش همچون نفخ معده مهارت دارد.
در نهایت، اگر مبتلا به نفخ شکم هستید و درمان خانگی نفخ معده و شکم موثر نبود، حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از متخصص گوارش، از امکان نوبت‌دهی این متخصص در سایت دکتردکتر استفاده کنید. اگر هم نیاز به ویزیت فوری دارید، می‌توانید نوبت مشاوره آنلاین دکتر گوارش را از سامانه دکتردکتر بگیرید و متنی یا تلفنی با پزشک، مشورت کنید.
منابع:
health.harvard.edu
nhs.uk
سوالات متداول نفخ شکم
نفخ شکم، از علائم سرطان معده یا سرطان تخمدان می‌تواند باشد.
باد معده یا نفخ شکم، ناشی از عوامل مختلفی از جمله نامناسب بودن رژیم غذایی، استرس، سوء‌هاضمه یا عدم تحمل غذایی است.
بله. قرص‌های پروبیوتیک، در رفع باد شکم به‌ویژه نفخ ناشی از عدم تعادل باکتری‌های روده بسیار مفید است.
بله. با سریع غذا خوردن، هوای زیادی را همراه با غذا بلع می‌بلعید. همچنین در صورت درست نجویدن غذا و سریع غذا خوردن، مواد غذایی زمان کافی برای هضم در معده ندارند و ورود غذای کامل هضم نشده به معده، باعث تولید گاز بیشتر، نفخ و درد شکم میشود.
دفع 13 تا 20 بار گاز در روز، طبیعی تلقی میشود.
دمنوشهای نعناع، زنجبیل، رازیانه، زیره و بادرنجبویه در درمان نفخ شکم بسیار موثر هستند.
من
مشکل باد پهلو _پهلوم درد➡ پهلو سمت چپ _شکم درد_ نفخ معده وروده ،و ورم روده_برای حرف زدن نفس کافی ندارم به زور حرف میزنم وقتی صحبت میکنم به شکمم فشار می آید
سلام جهت شرح حال کامل و معاینه به متخصص داخلی مراجعه کنید
با سلام من مدتیه مشکل نفخ شدید دارم وگاهی ام اسهال میشم میخواستم بدونم چ دارویی مصرف کنم خیلی ممنون
با سلام من مشکل نفخ و گاهی ام اسهال دارم واین که چند سال پیشم کیسه صفرا عمل کردم میخواستم بدونم الان باید چیکار کنم و چ مشکلی هست ممنون
سلام نفخ و گاهی اسهال از عوارض داشتن کیسه صفرا می تواند باشد
اما شما باید ابتدا آزمایش مدفوع را کشت آن و بررسی چربی مدفوع انجام دهید
با سلام
بنده 45 سالمه 5 ساله اختلال اصطاب یعنی پانیک دارم ابتدا دچار تپش قلب می شدم و افزایش فشارخون با مراجعه به دکتر قلب و داخلی و اکو و تست ورزش و انواع آزمایشات داروهای پراپرانول و لگزاتال و ایمی پرامین تجویز کردن الان مشکل ضربان قلبم برطرف شده ولی به محض ناراحتی یا اضطراب دچار نفخ شکم و گاز معده میشم و هر از چند وقت شبها به محض دچار اضطراب میشم نفخ شدید و دفع مزاج تند میشوم و همچنین موجب بیداری از خوابم میشم ( خوابم میگیره فورا از خواب میپرم و دوباره همینور تا صبح نمیتوان بخوابم )از شما عزیزان درخواست راهنمایی دارم اینکه چه دارویی برای درمان این موارد بخورم؟
سلام خانم دکتر،ورم معده بامیکروب داشتم،دودوره آنتی بیوتیک مصرف کردم دوره 15روزه بود، میکروب شدیدمعده داشتم،الان بعدازغذااحساس نفخ شدیدمیکنم،تادوساعت احساس گیجی وتنگی نفس دارم بانفخ،احساس میکنم هنوزمیکروب دارم،البته رفلاکس هم دارم،میشه لطفاراهنماییم کنید،به نظرتون آنتی بیوتیک مصرف کنم
سلام خسته نباشید من 30 سال سن دارم سابقه زخم معده با التهاب رود دارم چند ماهی بوده ک هیچ علائم یا دردی نداشتم چند روزیه درد شکم دارم به پشتم میزنه همرا بانفخ و برگشت غذا به گلو و ترش و سوزش گلو لطفا راهنمایی کنید
سلام من ااز باد روده زیاد رنج میبرم گاهی اوقات هم این باد روده همراه باد گلو هم هست
سلام وقتتون بخیر مدتی هست شکمم نفخ میکنه در حدی که شب نمیتونم بخوابم و باد زیاد از من خارج میشود علاج ان چیست
سلام خانم دکتر،یه مدت هست موقع غذاخوردن،احساس نفخ میکنم،آروغ زیادنمیتونم بزنم، رفلاکس شدیدمعده هم دارم،ورمم خوب شده، میکروب هم داشتم، فوق تخصص باچندضربه به شکمم گفت که مشکل ورم ومیکروب حل شده،موقع غذاخوردن شکمم نفخ میکنه،بعدازدوساعت احساس گیجی وتنگی نفسی دارم،یه کم راحت میشم،بعدیه کم سردردخفیف دارم،بعدازاون سمت راست پشتم که کم دردخفیف میگیره،داروواسه نفخ واسم نوشته،چندروزه استفاده میکنم،به نظرتون مشکل خاصی ندارم.33یالمه
سلام داروها را تا دو هفته مصرف کنید اگر بهبود نیافتید آندوسکوپی شوید احتمالاً مشکل خاصی نیست و همان التهاب معده علت است
سلام من روده بزرگم نفخ میکنه باید چه کنم
باسلام خدمت شما من مدت دوسال هست که باد معده زیاد دارم مدتی قبل از غذا قرص دمپریدون مصرف کردم اما بهتر نشدم خواهش میکنم را ه حل قطعی بدید دیگه واقعا خسته شدم نورده سالمه مممنون
سلام من غذا خیلی کم میخورم ولی با این شرایط شکمم مثل تبل میشه نمیدونم چیکار کنم غذا هم آهسته میخورم لطفا راهنمایی کنید
با سلام و خسته نباشید من هر چی میخورم شکمم باد میکنه و مرتب باد گلو و از پایین باد دفع میکنم. صبح اول صبح چندین ساله امپرازول میخورم اگر نخورم اسد معدم بالا میزنه اذیتم میکنه واقعا خسته شدم ورم معده و رودم بالاست
سلام من نفخ شکم دارم و روزی بیس بار باد معدم زیاد چ قرصی بخورم تا تو مهمونی خجالت زده نشم و تازه نامزدم.لطفا کمکم کنین نعنا میخورم فایده نداره
سلام ، بیماری سندروم روده ممکنه بعد زمانی به کلی از بین بره ؟؟؟ برای نفخ شدید چیکار کنم ؟؟؟
سلام خدمت دست اندرکاران عزیز
دو ساله که ورم روده دارم ولی هیچ دردی در ناحیه شکم حس نمیشه بهم گفتن تا چهل روز بره موم بخور خوب میشی ولی خوب نشدم هر قرصی میخورم فایده ای نداره حالا میخوام از نظریه شما عزیزان بهره ببرم ممنون میشم اگه کمکم کنید
سلام ، من هم نفخ دارم هم یبوست و هم اینکه ترش میکنم ،، قبلا پماد ام جی باریج استفاده میکردم دردم کم میشد الان ولی اثری نداره بعلاوه اینکه ترشم میکنم جدیدا ک خیلی اذیتم میکنه.
میتونه عصبی باشه ؟؟؟؟ .
سلام سمت چپ شکمم ناجور درد داره که دردش میزنه به پایین شکمم فکر میکنم سمت چپم سنگین شده بعضی موقع اسهال دارم نه زیاد ولی همیشه درد دارم ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام نیاز
به معاینه و بررسی بیشتر می باشد لطفاً به متخصص داخلی مراجعه فرمایید
سلام دکتر ممنون از شما بابت پاسخ دادن به پیام همه
دکتر عزیز بنده بعد غذا نوشابه بخورم یا اب رودهام صدا میده و نفغ چیکار باید کنم
سلام من معدم خیلی نفخ داره خیلی تند تند غذامیخورم ونمیجو ام و پشتش هم اب میخورم اصلنم نمیتونم کنار بزارم این عادتو لطفا راهنمایی کنید
باسلام آقا هستم ۳۳ سال مدت ده ماه دل پیچه واسحال بودم الان درد قسمت چپ دنده پیدا شده وکاهی به سمت راست بغلم میره باید کاری کنم کمک ام کنید
سلام
برای انجام معاینه شکم ،آزمایش و بررسی بیشتر به متخصص داخلی مراجعه نمایید
سلام خدمت خانم دکتر اتش زر . چند ماهه احساس میکنم چیزی داخل گلوم گیر کرده و البته احساس باد در شکم دارم . داروهایی که مصرف کردم قبلا پنتوپرازول و دومپیریدون و دایمتیکون .
در حال حاضر مبورین مصرف میکنم ۱۵ روزه فقط . سوزش و احساس درد ندارم . بخاطر کرونا دکتر هم نمیتونم برم راهنمایی بفرمایید
سلام ببخشید وقتی غذا چرب میخورم رودهام صدا میده یا نفغ میشه
سلام قرص mebeverin چه مدت بخورم
يك ماه
سلام خسته نباشید من مادرم معده اش نفخ کرده وخیلی هم اذیت است لطفا بگوید چه کار کنم
سلام خسته نباشید من ۶ساله سندروم روده تحریک پذیر دارم به حدی این بیماری بده که زندگی من زیر ورو کرده دیگه واقعا هیچی نمیتونه منو خوشحال کنه جز برگشتن سلامتی.نمدونم چیکار کنم نفخ مداوم یبوست اسهال نیاز مداوم به دسشویی موندن غذا رو معده دارم. داروهایی که دکترا میدن فقط یه مدت کوتاه جواب میده چیکارکنم
سلام با تشکر از پاسخگویی شما. من خیلی زیاد معده ام باد میگیره . هم شکم پر و هم خالی مرتب آروغ میزنم بعد باد هم میگیره تو بدنم و فشار میاره رو سینم و باعث طپش قلبم میشه . نمیدونم مشکل گوارش دارم یا مشکل عصبی هست لطفا راهنمایی بفرمایید. ۴۰ سالم هست . ممنون
سلام خانم دکتر دختر ۱۴ ساله هستم چند سال پیش از سر دلم نفسم تنگ میومد بیرون و تازه بعد از چند دقیقه نفس عمیق می کشیدم خیلی هم زیاد خمیازه می کشم الان تو این چند هفته دوباره شروع شده خواهش میکنم راهنماییم کنید خیلی اذیت میشم سابقه بیماری اصلا ندارم داروهای خاصی هم مصرف نمیکنم ممنون
سلام عزیزم سوزش معده و احساس برگشت مواد غذایی و اصطلاحاً ترش کردن هم دارید؟ بادگلو و آروغ زدن چطور؟
سلام وعرض ادب
من مدتی هست که خیلی نفخ میکنم مخصوصا عصرها وشب درد در ناحیه شکم وورم شکم دارم
لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام وقت بخیر.اقایی هستم چهل سال سن دارم.حدود یک سال است که زیاد نفخ میکنم و باد معده بسیار من را آزار داده چون حتی موقع خواب هم بی اختیار باد معده خارج میکنم و این موضوع من را بسیار شرمگین کرده است.ودر طول روز نیز از شکمم صدای زیادی به گوش می‌رسد لطفاً داروی مناسبی را تجویز بفرمایید و همینطور مدت زمان مصرف آن.بنده خدا را شکر هیچ گونه حساسیتی و یا بیماری دیگری ندارم.سپاس از شما
سلام وقت شما بخیر
ببخشید سولاتی داشتم ممکنه راهنماییم کنیدمن چند ساله ورم معده دارم شکمم ورم میکنه باد شدیدی میگیره بعضی وقتا سوزش سر سینه شدید میگیرم
سلام من مدتی هست که نفح شکم دارم تند تند غذا میخورم چربی خون وکبد چرب هم دارم چه درمانی پیشنهاد میکنید
سلام خانم دکتر من هر روز دچار باده معده شدید میشم هر راه حلی رو طی کردم اما خوب نشدم .
لطفا راه حلی رو ٻیشنهاد کنید خیلی ممنون میشم
سلام
باتشكرازشما
بنده ٦٢سال سن دارم مدتي است معده ام دردخفيف دارد چند بار دكترگوارش فوق تخصص زفتم داروهاي متفاوتي دادالان به اينجانب داروي اكتاب ٢٠يكي براي صبح ويكي براي شب ويك قرص دايمكتون هم داد مشكل من حل نميشه مدت حدودا ٢ماه است. الان صبح ها دهن من مقداري احساس ترش وچها انگشت بالاي ناف درد خفيف بعضي اوقات دارد ضمنن شكم من صداهاي خفيف ميكند ١٣ ماه قبل كلونسكوپي ازروده كردم فقط پوليپ بود برداشتن گفتن مشكل نيست
خواهشمندم راهنمايي بفرماييد
سلام .امیدوارم حالتون خوب باشه
ازوقتی کرونا اومد کلا استرس واضطراب شدید گرفتم
ازقبل هم یکم سوزش سرمعده داشتم .این استرس واضطراب که بهش اضافه شد روز به روز بدترشدم. کم کم بادگلوزدنام شروع شد.یه مدت داروگیاهی مصرف کردم مدت یک ماه و نیم اسهال شدم بعدرفع شد.امابعدش همین بادگلوموندبرام.هرچقدراسترس واضطرابم بیشترمیشدمعدم بیشتربهم میریخت.
الان ۴ماهه اعتیادهم پیداکردم که باعث یبوست شده.افسردگی گرفتم. بعدازاینکه اعتیادپیداکردم کم کم وزنم کم شد.به همین خاطرنمیدونم کم شدن وزنم به بحث گوارشم مربوطه یااعتیادم .البته که ۳ماه قبل اعتیادمم همین مشکلات نفخ و باد رو داشتم اما وزنی کم نکردم.
توحالت شکم خالی هم نفخ و باد دارم .
چندروزیه حالت تهوع هم دارم .روزاول ببخشیدا.استفراغ داشتم اما بعدش فقط حالت تهوع
راهنماییم کنین لطفا
سلام
دوست گرامی به نظر می‌رسد شما دچار سندروم روده تحریک پذیر هستید با توجه به اینکه مدت زیادی از شروع اعتیاد شما نگذشته است باید حتماً به روانپزشک مراجعه کنید تا با کمک پزشک بتوانید اعتیاد را کنار گذاشته و سندروم روده تحریک پذیر خود را درمان نمایید
سلام خسته نباشید دکتر گرامی
حدود دوماه علایم نفخ داشتم و اینکه بعد از خوردن هر چیزی حتی آب هم آروغ میزدم
به دکتر مراجعه کردم قرض دایمتکون فعال و دی سیکلومین و است امپرازول و کلگارد دادن بعد از چند روز علایم مقداری کم شد ولی دوباره برگشت دوباره به دکتر مراجعه کردم آزمایش خون و مدفوع دادم گفتن که از نظر باکتری و گلبول خون و آنزیم کبد مشکلی نیس ، آندوسکوپی دادم که در اندسکوپی نتایج از وجود هایکو باکتری در معده و کمی هم گشاد بودن دریچه معده رو ذکر کردن ، تجویز دکتر داروی ازونیوم و دی سیکلومین و مترونیدازول ۵۰۰ وبیسموت سال سیترات و فرومیلید بود ، حدود یک هفته از درمان میگذرد علایم کمتر و خفیف تر شده ولی هنوز پابرجاست توصیه شما چیه و آیا آزمایش دیگه ای هم باید بدم؟
به دکتر فوق تخصص هم رفتم تو سونگرافیام چیزی نشون داده نمیشه سالم سالم واونام منو به اندوسکوپی مینویسن که من نرفتم من یبوست هم دارم .
سلام خسته نباشین منم تقریبا ۷ یا ۸ساله نفخ شدید دارم ولی متاسفانه اصلا درست نمیشم و دایمتکون ودایجیستو هم کاری نمیکنه فقط صبحها که از خوب با دردش بلند میشم میترسم درمان نشم ومشکل برام بوجود بیاد لطفا راهنماییم کنین ممنون میشم ۳۶ سالمه
سلام وقت بخیر خانم دکتر
من بعضی وقتا شکمم باد شدیدی میگیره وهر کاری میکنم خارج نمیشه و رنج میبرم تو مجالس هم نمیتونم برم به نظرت چکار کنم
سلام دوست عزیز
شما باید از نظر سندرم روده تحریک پذیر بررسی شین
به فوق تخصص گوارش مراجعه کتید
سلام چند ماهی است معده من خیلی خشک شده هر غذایی بخورم فورا معده من باد میگیره حتی مدفوع من خشک است باید سه چهار روز یکبار دستشویی بروم وزن من خیلی پایین آمده بدنم ضعیف شده.لطفا راهنماییم کنید چکار کنم.
سلام عزیزم چون کاهش وزن دارین حتما باید معاینه شوید و آزمایش انجام شود
به فوق تخصص گوارش مراجعه کتید
سلام ببخشید من شکمم صداهای قار وقور زیاد میدهد.داخل مجالس نمیتونم بره باعث شرمندگیم میشه لطف کنید راهنمایی کنید
سلام خسته نباشید من 30 سال سن دارم سابقه زخم معده با التهاب رود دارم چند ماهی بوده ک هیچ علائم یا دردی نداشتم چند روزیه درد شکم دارم به پشتم میزنه همرا بانفخ و برگشت غذا به گلو و ترش و سوزش گلو لطفا راهنمایی کنید
سلام مدتبیه که احساس میکنم چیزی داخل گلوم گیر کرده و باد هم داخل شکمم زیاد جمع میشه تا خالی نکنم اروم نمیشه . داروهای پنتوپرازول و دومپریدون و دایمتیکوم کصرف کردم . 34 سالمه
با سلام
خيلي عذر ميخوام ولي چند ماهي ميشه از نفخ زياد رنج ميبرم ميشه رهنمايي كنيد به چه علت اينجوري شده؟؟؟
سلام دکتر من نفخ شدید دارم در صوتی که سرم گیج میاد و اسید معد هم میاد بالا که گلوم رو میسوزنه ممنون میشم راهنمای کنید
سلام .وقتتون بخیر
من ۲۷ سالمه و سندرم روده تحریک پذیر دارم
متاسفانه خیلی دچار نفخ میشم . و جدیدا به شدت باد شکم دارم. در حدی که توی خواب بی اختیار ازم خارج میشه . چندین بار دکتر رفتم . ی مدت قرص مترونیدازول مصرف کردم بهتر شدم
ولی بعد از قطع قرص مجدد شروع میشه .قرص کلوفن و کلیدینیوم سی هم مصرف میکنم اما خوب نشدم. دارم افسرده میشم .ممنون میشم راهنمایی کنید