تجمع گاز در دستگاه گوارش، هضم ناقص غذا یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده، علت نفخ شکم هستند. اختلالات گوارشی، بلع هوا، رژیم غذایی نامناسب و استرس و اضطراب، را می‌توان از جمله دلایل بروز این اتفاق دانست. البته تاثیر غذاهای نفاخ، بلع هوا، یبوست یا عدم تحمل برخی مواد غذایی مانند لاکتوز را نمی‌توان بی‌تاثیر دانست.
در ادامه این مطلب از مجله یلامت و پزشکی دکتردکتر، به بررسی علل مختلف نفخ شکم می‌پردازیم و هر آنچه که لازم است درباره آن بدانید را بررسی خواهیم کرد.
در انتها، اگر سوالی دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
علت نفخ شکم چیست؟
به احساس پُر بودن، هضم ناقص، تورم و فشار زیاد در ناحیه شکم، نفخ شکم می‌گویند. نفخ، یک مشکل شایع گوارشی‌ست که به دلیل تجمع گاز در دستگاه گوارش ایجاد میشود و با افزایش گاز (نفخ)، آروغ زدن یا صدای غرغر شکم همراه است.
نفخ شکم ممکن است ناشی از مصرف غذاهای پر فیبر، حساسیت به غذاها یا اختلالات گوارشی مانند بیماری سلیاک باشد. در ادامه، تمامی دلایل ایجاد این عارضه را بررسی خواهیم کرد. اما قبل از آن در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن را در اختیارتان خواهیم گذاشت:
| علت نفخ شکم | توضیحات | راهکارها |
|---|---|---|
| تولید گاز در روده | مصرف حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند گاز تولید کند. | آهسته غذا خوردن، جویدن کامل غذا، مصرف مکملهای آنزیمی. |
| عدم تحمل لاکتوز | کمبود آنزیم لاکتاز باعث ناتوانی در هضم لاکتوز و نفخ میشود. | استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز. |
| اختلالات گوارشی | مشکلاتی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر و بیماری سلیاک می‌توانند باعث نفخ شوند. | تغییرات سبک زندگی، مصرف پروبیوتیک‌ها و داروها. |
| بلعیدن هوا | بلعیدن هوای اضافی حین خوردن یا نوشیدن می‌تواند نفخ ایجاد کند. | آهسته غذا خوردن، اجتناب از نوشیدنی‌های گازدار و صحبت نکردن هنگام غذا خوردن. |
| عدم تعادل باکتری‌های روده | مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و استرس می‌تواند تعادل میکروبیوم روده را به‌هم بزند. | مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها. |
| مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی | خوردن زیاد غذاهای سنگین و چرب باعث نفخ میشود. | وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر، پرهیز از غذاهای چرب و سنگین. |
| استرس و اضطراب | استرس باعث تغییرات در عملکرد دستگاه گوارش و تولید گاز میشود. | تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و فعالیت بدنی منظم. |
| مصرف داروهای مختلف | برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث نفخ شوند. | مشاوره با پزشک برای تغییر دارو یا راهکارهای کم‌اثرتر. |
| یبوست | یبوست باعث تجمع مدفوع و نفخ میشود. | مصرف فیبر، آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم. |
تولید گاز در رودهمصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
عدم تحمل لاکتوز
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه میشود.
اختلالات گوارشی
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد میشود و باعث التهاب و نفخ میشود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوا
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید میکند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
مصرف غذاهایی مانند حبوبات، کلم بروکلی و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند تولید گاز در روده‌ها را افزایش دهد و منجر به نفخ، سنگینی و گاهی درد شکمی شود. این گازها توسط باکتری‌های روده در حین هضم غذاها تولید می‌شوند.
برای کاهش تولید گاز، غذا خوردن آهسته و جویدن کامل غذا مفید است. همچنین، مصرف مکملهای آنزیمی می‌تواند به هضم بهتر این غذاها کمک کند.
بدن به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز در روده کوچک، نمی‌تواند به خوبی لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کند. افرادی که با این مشکل مواجه هستند، پس از مصرف لبنیات دچار نفخ، درد شکم و اسهال می‌شوند. برای مدیریت این مشکل، استفاده از محصولات لبنی بدون لاکتوز یا مکملهای لاکتاز توصیه میشود.
اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و عدم تحمل غذاها می‌توانند منجر به نفخ و مشکلات گوارشی شوند. سندرم روده تحریک‌پذیر با درد شکم، تغییرات در حرکات روده و نفخ همراه است. اگرچه درمان روده تحریک پذیر راه‌حلی قطعی ندارد، ولی با تغییرات سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و داروها می‌توان علائم را کنترل کرد.
بیماری سلیاک به دلیل واکنش ایمنی به گلوتن ایجاد میشود و باعث التهاب و نفخ میشود. عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز علائمی مشابه دارد که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق توسط دکتر نفخ معده دارد.
بلعیدن هوای اضافی هنگام غذا خوردن یا نوشیدن می‌تواند باعث نفخ و احساس پر بودن شود. مصرف نوشیدنی‌های گازدار، جویدن آدامس یا صحبت کردن حین غذا خوردن این مشکل را تشدید میکند.
برای کاهش بلعیدن هوا، بهتر است آهسته غذا بخورید، از نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید و در هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.
عدم تعادل باکتری‌های روده
اختلال در تعادل باکتری‌های مفید و مضر روده‌ها، که به میکروبیوم روده معروف است، می‌تواند باعث نفخ و مشکلات گوارشی شود. عواملی مانند مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، رژیم غذایی نامناسب و استرس این تعادل را به‌هم می‌زنند. مصرف پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها می‌تواند به بازگرداندن تعادل میکروبیوم روده و کاهش نفخ کمک کند.
مصرف بیش از حد غذا یا نوشیدنی
خوردن یا نوشیدن بیش از حد، به‌ویژه غذاهای چرب و سنگین، باعث نفخ و ناراحتی معده میشود. معده برای هضم مقدار زیاد غذا نیاز به زمان و انرژی بیشتری دارد که ممکن است منجر به تولید گاز و نفخ شود.
برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است وعده‌های غذایی کوچک‌تر و بیشتر بخورید، از غذاهای چرب و سنگین پرهیز کنید و آهسته غذا بخورید و خوب جویده شود.
استرس و اضطراب
استرس می‌تواند عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کرده و منجر به نفخ شود. با تأثیر بر سیستم عصبی خودمختار، استرس و اضطراب می‌توانند حرکات روده‌ای را تغییر دهند و تولید گاز را افزایش دهند. برای مدیریت این مشکلات، تمرین تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی مفید است. همچنین، فعالیت بدنی منظم و خواب کافی می‌توانند اثرات منفی استرس بر دستگاه گوارش را کاهش دهند.
مصرف داروهای مختلف
مصرف داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، مکملهای آهن و برخی داروهای ضد افسردگی می‌تواند باعث نفخ شود. آنتی‌بیوتیک‌ها تعادل باکتری‌های روده را مختل کرده و نفخ ایجاد می‌کنند، مکملهای آهن با تحریک معده و روده، تولید گاز را افزایش می‌دهند و داروهای ضدافسردگی نیز می‌توانند عملکرد گوارش را تحت تأثیر قرار دهند. اگر دارویی باعث نفخ میشود، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا درمان جایگزین یا راه‌حلی برای کاهش عوارض آن پیدا کنید.
یبوست
یبوست، که ناشی از عدم دفع مدفوع و اختلال در عملکرد روده‌ها است، می‌تواند باعث نفخ و احساس سنگینی در شکم شود. این مشکل معمولاً به دلیل کمبود فیبر، عدم تحرک کافی، مصرف ناکافی آب یا برخی شرایط پزشکی ایجاد میشود.
برای پیشگیری و درمان یبوست، مصرف فیبر کافی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، نوشیدن آب زیاد و انجام فعالیت بدنی منظم موثر است. گاهی، پزشک مصرف ملین‌ها یا درمان‌های دیگر را توصیه میکند.
علت نفخ زیاد چیست؟
نفخ مداوم ممکن است به دلیل تکرار عادت‌های نادرست ایجاد شود و نشان‌دهنده مشکلات مختلف در سلامت دستگاه گوارش باشد. غذا خوردن سریع، مصرف غذاهای محرک تولید گاز توسط باکتری‌های روده و خوردن زیاد غذاهای تولیدکننده گاز مانند حبوبات از جمله این عادات ناسالم هستند. این رفتارها می‌توانند نفخ شکم را تشدید کنند.
علت باد شکم زیاد در زنان چیست؟
زنان ممکن است در مواقع مختلف دچار باد شکم شوند. تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی یکی از شایع‌ترین علل این مشکل است. افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون در این دوره‌ها بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر گذاشته و باعث نفخ میشود.
بسیاری از زنان در روزهای قبل و حین قاعدگی تجربه نفخ دارند و در سندرم پیش از قاعدگی نیز نفخ یکی از علائم شایع است. همچنین، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی می‌تواند با تأثیر بر دستگاه گوارش، منجر به نفخ شکم شود.
علت باد شکم زیاد در مردان چیست؟
مردان نیز در موقعیت‌های مختلفی دچار باد شکم می‌شوند. عواملی مانند عادات غذایی ناسالم و عدم تحرک کافی که باعث نفخ می‌شوند، در مردان هم مؤثر هستند.
علاوه‌بر این، تغییر سطح هورمون تستوسترون در مردان می‌تواند بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد و موجب نفخ شود. همچنین، بزرگ شدن پروستات در مردان می‌تواند با وارد کردن فشار به روده‌ها، منجر به نفخ شکم شود.
علت نفخ دائمی شکم چیست؟
نفخ دائمی شکم می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها نیاز به ارزیابی و تشخیص پزشک دارند. عواملی مانند بلعیدن هوای اضافی، هضم ناقص غذاها، افزایش تولید گاز توسط باکتری‌های روده، سندرم روده تحریک‌پذیر و عدم تحمل لاکتوز از علل شایع نفخ هستند.
همچنین، مصرف غذاهای نفاخ مانند حبوبات، سبزی‌های خانواده کلم و نوشیدنی‌های گازدار، به همراه سبک زندگی بدون تحرک و عادت‌های غذایی نادرست مانند غذا خوردن سریع یا نوشیدن نوشیدنی‌ها با نی، می‌توانند این مشکل را تشدید کنند.
علت نفخ بعد از غذا
نفخ بعد از غذا، به دلایل متعددی ایجاد میشود. در ادامه، به شایع‌ترین علت نفخ بعد از غذا پرداخته‌ایم:
- تجمع گاز در معده و روده در اثر بلعیدن هوا هنگام خوردن یا نوشیدن
- مصرف غذاهای پرفیبر یا نفاخ مانند لوبیا، کلم و نوشیدنی‌های گازدار
- ایجاد نفخ در برخی افراد ناشی از عدم تحمل برخی مواد غذایی مثل لاکتوز یا گلوتن
- وقوع نفخ در اثر هضم ناکافی غذاها و حرکت آهسته دستگاه گوارش
- خوردن سریع غذا
کدام غذاها باعث نفخ شکم می‌شوند؟
برخی غذاها به دلیل تاثیرات بر سیستم گوارش، می‌توانند باعث نفخ شکم شوند. این غذاها شامل:
- حبوبات؛ لوبیا، عدس، نخود
- سبزیجات خانواده کلم؛ کلم، بروکلی، گل‌کلم
- نوشیدنی‌های گازدار؛ نوشابه، آب‌میوه‌های گازدار
- غذاهای چرب و سنگین
- محصولات لبنی
- آدامس‌های بدون قند
- غذاهای سرشار از فیبر غیرمحلول؛ سبوس گندم، دانه‌های کامل
این غذاها ممکن است باعث تولید گاز در روده‌ها و احساس نفخ شوند.
علت نفخ قبل از پریودی و در دوره پریودی
نفخ شکم در دوران پریود به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی یک پدیده طبیعی است. نفخ شکم در پریود معمولاً یک یا دو هفته قبل از قاعدگی آغاز شده و در طول پریود ادامه پیدا کرده و پس از آن کاهش می‌یابد.
این نفخ در روزهای ابتدایی پریود بیشتر است و به تدریج کاهش می‌یابد. با رعایت رژیم غذایی سالم، مصرف آب کافی و مدیریت استرس می‌توان این علائم را کاهش داد. بعد از پایان پریود، با بازگشت هورمون‌ها به حالت طبیعی، نفخ نیز بهبود می‌یابد.
علت نفخ شکم نوزاد
علت نفخ شکم در نوزادان می‌تواند شامل طیف وسیعی از دلایل مختلف زیر باشد:
- بلع هوا؛ نوزادانی که به سرعت شیر می‌خورند یا موقعیت دهانشان درست با سینه مادر یا شیشه‌شیر همخوانی ندارد، ممکن است هوای زیادی بلعیده و دچار نفخ شوند.
- عدم تحمل لاکتوز؛ برخی نوزادان به لاکتوز موجود در شیر مادر یا شیر خشک حساسیت دارند که باعث ایجاد گاز و نفخ میشود.
- رژیم غذایی مادر؛ مصرف غذاهای نفاخ مانند کلم بروکلی، لوبیا یا نوشیدنی‌های گازدار توسط مادر می‌تواند نفخ را از طریق شیر به نوزاد منتقل کند.
- تغذیه سریع یا زیاد؛ تغذیه سریع یا بیش از حد نیاز به شیر نیز می‌تواند باعث نفخ در نوزاد شود.
- سوء‌جذب؛ مشکلات در هضم و جذب برخی مواد غذایی ممکن است موجب نفخ در نوزادان شود.
- عدم رشد دستگاه گوارش؛ سیستم گوارش نوزاد در حال تکامل است و ممکن است نتواند برخی مواد غذایی را به درستی هضم کرده و باعث نفخ شود.
روش‌هایی همچون گرفتن آروغ نوزاد، تغذیه نوزاد در موقعیت درست، استفاده از شیشه شیرهای ضدنفخ و ماساژ شکم نوزاد به کاهش نفخ نوزاد کمک خواهند کرد.
علت نفخ شکم کودکان
نفخ شکم در کودکان، به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. برخی از علل شایع نفخ شکم در این گروه سنی عبارت هستند از:
- غذاهای گازدار؛ مصرف نوشابه‌ها، آب‌میوه‌های گازدار و سبزیجاتی مانند کلم و گل کلم.
- بلع هوا؛ بلعیدن هوای زیاد هنگام خوردن یا حرف زدن.
- عدم تحمل لاکتوز؛ کمبود آنزیم هضم‌کننده لاکتوز در شیر و محصولات لبنی.
- یبوست؛ تجمع مدفوع در روده‌ها باعث نفخ میشود.
- آلرژی‌های غذایی؛ حساسیت به غذاهایی مانند گندم یا شیر.
- بیماری‌های گوارشی؛ مانند سندرم روده تحریک‌پذیر یا عفونت‌های روده‌ای.
- استرس و اضطراب؛ تاثیر منفی بر سیستم گوارش کودکان.
برای مدیریت و کاهش نفخ در کودکان، باید به رژیم غذایی آنها توجه کرده و در صورت لزوم با پزشک برای شناسایی علت دقیق نفخ و درمان مناسب مشورت شود.
علت نفخ شکم در بارداری
نفخ در دوران بارداری شایع است و دلایل مختلفی دارد:
- بزرگ شدن رحم؛ رشد جنین باعث فشار بر معده و روده‌ها میشود که منجر به نفخ میشود.
- تغییرات هورمونی (پروژسترون)؛ افزایش پروژسترون باعث شل شدن عضلات دستگاه گوارش و کاهش حرکت غذا در روده‌ها میشود.
- تغییرات رژیم غذایی؛ مصرف بیشتر غذاهایی مانند حبوبات و کلم ممکن است منجر به نفخ شود.
نفخ در طول بارداری در سه‌ماهه‌های مختلف شدت‌های متفاوتی دارد.
- سه‌ماهه اول؛ تغییرات هورمونی می‌تواند باعث نفخ از همان ابتدای بارداری شود.
- سه‌ماهه دوم؛ با رشد رحم، فشار بیشتری به روده‌ها وارد شده و نفخ افزایش می‌یابد.
- سه‌ماهه سوم؛ با رشد حداکثری جنین، فضای شکم کاهش می‌یابد و نفخ به شدت افزایش میکند.
علائم همراه با نفخ معده و شکم چیست؟
نفخ معده و شکم، علاوه‌بر احساس تورم و پُری، با علائم و مشکلات دیگری همراه خواهد بود. شایع‌ترین این علائم، درد شکم، ورم شکم، گاز معده و روده، آروغ زدن، یبوست، اسهال، تهوع، کاهش اشتها و تغییر در الگوی دفع مدفوع هستند.
عوامل مختلفی از جمله رژیم غذایی، عدم تحمل غذایی، بیماری‌های گوارشی، تغییرات هورمونی، استرس و مصرف داروها منجر به تشدید این وضعیت خواهد شد. برای مدیریت و کاهش علائم نفخ، رعایت رژیم غذایی مناسب، افزایش فعالیت بدنی، مدیریت استرس و مشاوره با پزشک در صورت نیاز توصیه میشود.
چگونه نفخ شکم تشخیص داده میشود؟
تشخیص نفخ شکم، براساس علائم بیمار و معاینات بالینی انجام میشود؛ اما متخصص گوارش، گاهی برای تشخیص علت دقیق‌تر نفخ در شرایط پیچیده، آزمایش‌های تکمیلی و تخصصی را توصیه میکند. در جدول زیر، به دقیق‌ترین روش‌های تشخیصی نفخ شکم اشاره کرده‌ایم:
| تکنیک‌های تشخیصی نفخ شکم | شرح تکنیک‌های تشخیصی |
| مصاحبه پزشکی | پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، شدت و مدت زمان نفخ، رژیم غذایی، عادات غذایی و سابقه پزشکی |
| معاینه فیزیکی | لمس و معاینه شکم برای یافتن نشانه‌های غیرمعمول مانند حساسیت، ورم یا صداهای غیرطبیعی |
| آزمایش‌های خون | بررسی خون برای تشخیص التهاب، عفونت یا مشکلات متابولیکی عامل نفخ |
| آزمایش‌های مدفوع | بررسی مدفوع برای تشخیص عفونت‌ها، عدم تحمل غذایی یا مشکلات گوارشی دیگر |
| آزمایش‌های تصویربرداری | مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی دقیق‌تر ساختارهای داخلی شکم و تشخیص هر گونه انسداد یا ناهنجاری |
| آزمایش‌های تنفسی | تست تنفسی هیدروژن یا متان برای تشخیص عدم تحمل لاکتوز یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک |
| آندوسکوپی و کولونوسکوپی | مشاهده مستقیم داخل دستگاه گوارش و برداشتن نمونه‌های بافتی برای بررسی بیشتر |
این مجموعه از روش‌های تشخیصی، برای شناسایی علت دقیق نفخ شکم و ارائه درمان مناسب به متخصص گوارش کمک می‌کنند.
درمان نفخ شکم و معده
برای کاهش نفخ، روش‌های مختلفی وجود دارد:
- کاهش مصرف غذاهای نفاخ
- جویدن آرام غذا
- مصرف فیبر
- پرهیز از غذاهای حساسیت‌زا
- استفاده از داروهای ضدنفخ مانند سایمیتیکون و پروبیوتیک‌ها
- فعالیت بدنی منظم
- مدیریت استرس
- نوشیدن دمنوشهای گیاهی
- نوشیدن سرکه سیب و آب لیمو
- ماست پروبیوتیک‌ها مکملهای رازیانه
روش‌های از بین بردن نفخ شکم فوری
پیاده‌روی پس از صرف غذا، یوگا یا هر نوع فعالیت بدنی ملایم، با تسهیل حرکت غذا در دستگاه گوارش، نفخ را کاهش می‌دهند. همچنین، ماساژ محوطه شکمی به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت، باعث تسکین عضلات روده و آزادش شدن گازهای تجمع‌یافته در روده میشود.
از دیگر روش‌های درمان فوری نفخ، می‌توان به دوش آب گرم اشاره کرد. استحمام با گرم عضلات را شل کرده و به هضم غذا کمک میکند. همچنین برخی، بوتاکس معده را روشی مناسب برای درمان این عارضه می‌دانند.
بهترین غذاها برای درمان نفخ
غذاهای حاوی فیبر محلول، زنجبیل تازه، موز، سبزیجات پخته‌شده و برنج سفید برای کاهش گاز شکم و نفخ مفید هستند.
چگونه می‌توان از نفخ شکم پیشگیری کرد؟
نفخ شکم می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد، اما با رعایت چند نکته می‌توان از آن پیشگیری کرد:
- جویدن غذا به‌خوبی؛ تاثیر هضم درست برای جلوگیری از بلع هوا.
- افزایش تدریجی فیبر؛ جلوگیری از مصرف زیاد فیبر به یک‌باره.
- نوشیدن مایعات کافی؛ جلوگیری از انباشت گاز در روده‌ها.
- مصرف غذاهای پروبیوتیک؛ مانند ماست برای تعادل باکتری‌ها.
- فعالیت بدنی منظم؛ برای بهبود حرکت گوارشی.
- پرهیز از غذاهای نفاخ؛ مانند لوبیا، کلم، نوشابه‌های گازدار.
- کاهش مصرف غذاهای چرب؛ برای جلوگیری از هضم کند.
- استفاده از داروهای ضد نفخ؛ پیش از صرف غذا.
رعایت این نکات، به‌طور مؤثر به درمان نفخ کمک و باعث کاهش باد شکم میشود.
برای درمان نفخ شکم و معده به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان نفخ شکم باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. این پزشک، در تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش همچون نفخ معده مهارت دارد.
در نهایت، اگر مبتلا به نفخ شکم هستید و درمان خانگی نفخ معده و شکم موثر نبود، حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از متخصص گوارش، از امکان نوبت‌دهی این متخصص در سایت دکتردکتر استفاده کنید. اگر هم نیاز به ویزیت فوری دارید، می‌توانید نوبت مشاوره آنلاین دکتر گوارش را از سامانه دکتردکتر بگیرید و متنی یا تلفنی با پزشک، مشورت کنید.
منابع:
health.harvard.edu
nhs.uk
سوالات متداول نفخ شکم
نفخ شکم، از علائم سرطان معده یا سرطان تخمدان می‌تواند باشد.
باد معده یا نفخ شکم، ناشی از عوامل مختلفی از جمله نامناسب بودن رژیم غذایی، استرس، سوء‌هاضمه یا عدم تحمل غذایی است.
بله. قرص‌های پروبیوتیک، در رفع باد شکم به‌ویژه نفخ ناشی از عدم تعادل باکتری‌های روده بسیار مفید است.
بله. با سریع غذا خوردن، هوای زیادی را همراه با غذا بلع می‌بلعید. همچنین در صورت درست نجویدن غذا و سریع غذا خوردن، مواد غذایی زمان کافی برای هضم در معده ندارند و ورود غذای کامل هضم نشده به معده، باعث تولید گاز بیشتر، نفخ و درد شکم میشود.
دفع 13 تا 20 بار گاز در روز، طبیعی تلقی میشود.
دمنوشهای نعناع، زنجبیل، رازیانه، زیره و بادرنجبویه در درمان نفخ شکم بسیار موثر هستند.
سلام وقت بخیر من دیروزم واستون نوشتم باد معده قبلا نداشتم الان خیلی زیاد شده ۳۶سالم هستش آروغ هم دارم اما بیشتر دفع باد هستش لطفا راهنماییم کنین چه قرصی بخورم
مدت سه هفته یی است که سمت چپ شکم ناراحتم و نفغ دارد…باعث شده که خلق و خوی من تند بشه..چه کار باید بکنم
سلام وعرض تشكر
من مدتي است نفخ شكم ويبوست داشتم به دكترهاي گوارش مراجعه كردم مشكل يبوست حل شد با.داروها وپرهيز غذايي كه فرمودند ولي سوزش معده باتوجه. به خوردن مرازول ٢٠وميتدون حل نشد والان دوروز است كه غذا ميخورم سوزش دل وآروغ كمي هم دارم
٣سال قبل آندوسىكوپي كردم گفتند ميكروب هيلوباكتري مثبت بوده بادارودرمان شدم
درضمن من مشكل كليه دارم الان باتوجه به شرايط كرونا اندوسكوپي هم دراستان ما نمي كنند لطفا راهنمايي بفرماييد
سپاسگزارم
سلام.خسته نباشید.خانوم دکتر من بیشتر از دوماه ببخشید باد گلوم زیاد شده.بعضی شبا هم مثل امشب میخابم قفسه سینم درد میگیره.تپش قلبم میگیرم.یخورده هم رفلکس دارم که میاد بالا .ولی خابو ازم گرفته.دارم هم فقط قرص دومپریدون ۱۰ قبل صبحانه و ناهار شام میخورم.ممنون میشم راهنمایی کن
سلام چند ماهی است شکمم کار نمی کنه با قرص و شربت کار می کرده و میکند یبوست شدید شده و خارشت شدید دارم شکمم گاهی فکر میکنم که باد میکنه .ممنون قلی نژا
سلام بايد توسط متخصص گوارش ويزيت شويد
سلام
با عرض معذرت من مرتب دفع گاز معده دارم تقریبا هر پنج تا ده دقیقه یک بار
استخدام بد نیست رنگ مدفوع معمولیه دل پیچه در صورتی دفع گاز نکنم به ندرت دارم
و همیشه اینجوری هستم سالهاست،
سلام شب خیر من مدتی است که احساس سوزش سمت چپ زیر دنده هام دارم قرص پنتو پرازول وفایمتیدین استفاده میکنم
سلام خانم دکترمن قبلا معدم مدام ضعف میکرد وهمش حس گرسنگی داشتم داروخوردم خوب شدم وگفتن سوهاضمه هستش الان حدود دوهفتس نفخ دارم قفسه سینم سنگین میشه نفس عمیق سخت میکشم بعدازناهارا نمیتونم بخوابم مدام تپش قلب میگیرم وخیلی اذیت میشم ممنون میشم کمکم کنین
سلام خانم دکتر من نزدیک دوهفته هست که نفخ دارم قفسه سینه ام سنگین میشه ونفس عمیق کشیدن برام سخته زود خسته میشم بعدازظهرا نمیتونم بخوابم وتپش قلب میگیرم قبلا مشکل معده داشتم که مدام ضعف میکردم داروخوردم خوب شدم الان این علائم رودارم
سلام من خیلی نفخ دارم مدام نفخ دارم بعضی موقع ها دل‌پیچه دارم،قولنج در ناحیه شکم احساسات میکنم،مدفوع برید برید کم ویا بعضی وقتها اسهال سیاه اما زود رنگ مدفوع روشن میشه بعداز ۴8ساعت شب موقع خواب بیشتر میشود نفخ
سلام وقت بخیر
بنده طرف چپ زیر دنده هام احساس درد دارم مخصوصا هنگام سرفه باید دستم را رویش بگذارم تا بتوانم با درد کمتر سرفه کنم
احساس میکنم در مواقع معده خالی و وقتی معده پر میشه بصورت شدیدتر شیئ مثل بادکنک اما سخت ، مدام تغییر شکل میده
موقع خواب بطرف راست درد دارم
ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
سلام شما بايد بصورت حضوري معاينه شيد ممكنه عفونت هليكوباكتر معده باشه
لطفا به متخصص گوارش مراجعه كنيذ
سلام ،من چندوقتیه بخاطر خوردن قرص افسردگی دچار یبوست شدم ،چند روزه ملین طبیعی مثل آلو خشک استفاده کردم ،دیشب بعداز کمی اجابت مزاج دچار درد شدید در زیر شکم شدم ،علتش چیه و چکارکنم
سلام خانم مرشدی . من مدتیه که شکمم باد داخلشجمع میشه و احساس اینکه چیزی داخل گلوم گیر کرده دارم . دردو سوزش ندارم . مواقعی هم باد گلو . راهنمایی بفرمایید . البته قرص پنتوپرازول و دومپیریدون مصرف کردم .
سلام ببخشیدمن۳ماه که معدم بهم ریخته دکترم هرچی رفتم میگن مال استرسه سردلم میسوزه بعضی وقتا هم دردسینه دارم۲روزم هست که فراهم میخورم ضعف دارم شکم هم دردمیکنه ومیسوزه ممنون میشم بگین چکار کنم.
سلام من مشکل نفخ معده دارم اصلن طوریه که هر چی بخورم بازم نفخ دارم تغیر رژیم غذایی اثر نداره روز به روز دارم وزن کم میکنم شکمم همیشه صدای قاروقر داره راهنمایم کنید لطفن
سلام من چندروزی هست چندساعت بعدازخوردن غذا نفخ معده شدیدی میگیرم که باعث دردهم میشه که باچنتا عارق اجباری نفخ خارج میشه ویه کم بهترمیشم .اگه معدمم خالی بمونه دردمیگیره امتحان کردم وقتی ماست میخورم دیگه نفخ ندارم.چکارکنم این حالت رونداشته باشم کوچکترین ناراحتی وبیماری معده هم نداشتم
سلام وقتتون بخیر من دائما اروغ میزنم و پشت سر هم ادامه داره ایا اسید معده ام بالاست اگر هست شما چه راهکاری رو پیشنهاد میدید؟
سلام و عرض ادب خدمت شما خانم دكترعزيز
همسرم مدتي هستش يبوست شديد همراه با درد و خونريزي فراوان داره و از يكطرف هم نفخ شديد ك شبانه روز گاز زيادي از بدنش خارج ميشه..شما بفرماييد چ چيزي براي درمانش استفاده كنه،درضمن تو اين فصل عطسه فراوان و آبريزش بيني داره
خواهشا جواب بديد
سلام خانم دكترعزيز
ممنونم ك جواب سوالات من رو داديد ،امروز همسرم تمام داروهايي رو ك فرموديد خريداري كرد و داره استفاده ميكنه
فقط اينكه تو اين فصل ك سرما شروع ميشه مدام عطسه و آبريزش بيني داره و چشاش ميسوزه ،فك كنم از آلرژي باشه
چ دارويي ميتونه استفاده كنه
سلام من ناراحتی معده دارم و معدم وقتی خالی درد میکنه یه وقتا هم درد به پشت سینه م میزنه بعداز غذا هم نفخ میکنم و بعضی وقتا هم تو خواب بی اختیاری باد دارم اگه برم دستشویی و اجابت مزاج داشته باشم نفخم یه کم بهتر میشه بفرمائید چیکار کنم؟
سلام من 7ماهه که بالای شکم زیر دنده ها احساس ورم دارم و چندین متخصص هم رفتم و انواع دارو ها رو خوردم خوب نشدم اندوسکوپی هم کردم گفتن ورم معده و اچ پیلوری دارم که درمان انرا دادن ولی هنوز این ورم بالای شکم برقراره لطفا بگید چه کنم خیلی استرس دارم
سلام ، معده من بعد از خوردن آب هم ورم مي كنه گاها درد هم دارم ، كلا مشكل دفع سه ساله كه بازمنه به اين خاطر حدودا ١١ كيلو چاق شدم الان ٦٦ كيلو هستم با اون كه خيلي حواسم به غذا خوردنم هست كم بخورم سالم بخورم اما اين مشكل رو دارم . كلي دمنوش خوردم آب زياد مي خورم چند مورد قرص بيزاكوديل .. خوردم الانم روزي دايجستيو يك عدد مي خوردم اما يه روز خوبم يه روز نه ، نفخ شكمم هم همينطور روزانه متغيير هست لطفا راهنماييم مي كنيد
سلام پسرم 12سالشه بی اختیاری باد داره خیلی نفخ داره ومیگه نمیتونم جلو خودمو بگیرم چه دارویی مصرف کنه بهتر میشه
من افتادگی دریچه قلب هم دارم ایا مصرف دومپریدون مشکلی ایجاد نمیکنه
سلام مشکلی نیست می توانید استفاده نمایید
سلام خانم دکتر من ۲۷سالمه و سندروم روده ی تحریک پذیر دارم دچار افسردگی و اضطراب شدم اصلا میل به خوردن غذا ندارم و مدام حالت تهوع دارم حتی به بوی بد هم واکنش نشون میدم در شروف ازدواجم و این شرایط وزنمو خیلی کم کرده تو ازمایش های قبلیم مثل کلونوسکوپی میکروب روده رو ۷۰ زده بود نمیدونم کجا مراجعه کنم درمان شم تا الان جواب نگرفتم
سلام همسر من ده روزه که کرونا داره ازدیروز دل درد شدید با حالت تهوع شدید ، یکباربالا آورده ، اشتهاش کلا صفر شده میشه بگین چکارکنم؟ ممنون
باعرض سلام خدمت خانوم دکترنازلی اتش زرازراهنمای شمامتشکرم وارزوی سلامتی برای شماوهمکاران محترمتان راخداوندمتعال خواهانم
سلام ببخشید همسرمن چندروزه بیش ازحد معمول دفع گاز از روده داره و شکمش نفخ داره و باعرض معذرت مدفوعش هم حالت دونه ای شده چه راهی داره حدود دوسه هفته س اینطوریه
سلام بر پزشکان گرامی . من چند روز احساس میکنم سمت راست گلو ورم کرده . چندباری عطسه کردم و کمی چشمانم سرخ و کمی خارش داشت . آبریزش خیلی خیلی خفیف بینی داشتم تب و بدن درد ندارم . کمن.ن میشوم راهنمایی بفرمایید
باسلام خدمت شما دوسال هست من باد معده زیاد دارم نوزده سالمه ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام من دوهفتس در قسمت معدم احساس سنگینی میکنم خودم احساس میکنم باد کرده ولی اصلا باد شکم ندارم خیلی بد یه لحظه هم تموم نمیشه لطفا راهنماییم کنید
سلام خسته نباشید. من چندین سال هست که نفخ و ورم معده دارم. در کل لاغر هستم ولی زمانی که غذا میخورم شکمم دقیقا مثل خانم های باردار باد میکنه و سفت میشه و عذر میخوام بادهای شکمم به سختی خارج میشه. یعنی چندین ساعت داخل شکمم میمونه و بعد از این چندساعت وقتی که دراز میکشم باد از شکمم خارج میشه. این موضوع باعث شده که اندامم بدترکیب بشه و با وجود ابنکه لاغر هستم شکم بزرگی داشته باشم و همیشه احساس سنگینی دارم. میشه لظفا راهنماییم کنید برای درمان ؟
سلام من چند روزی هست درد پهلو سمت راست که به سمت زیر شکم و سمت کمرمیره جوش های خیلی محو هم زده همراه با سوزش زیر
سلام
باید معاینه شود.چون بثورات پوستی و سوزش دارین بررسی از نظر زونا ضروری است
باسلام،چندسال قبل هلیکوباکترداشتم،که درمان شد،لکن ازآن وقت تاحالاهرچیزی می خورم،نفخ شدیدهمراه باخروج گازصدادار وبدبو به تعدادزیادمیباشد،چاره چیست؟
سلام من شکم در دارم نفغ کردم بیرون هم نمی تونم برام باد شکم هم ندار چی کار باید انجام دادا
مرس اگه کمکم کنید
سلام من بادشکم زیاددارم به طوری که نزدیکهای صبح توخواب بادازم خالی میشه وازبچه هام خجالت میکشم برای این موضوع ممنون میشم اگه راهنمایی کنید
سلام من توخواب شکمم بادمیکنه وبعضی وقتهابادازم درمیره لطفاراهنمایی کنید
من الان جندين سال نفغ دارم خيلي باد دارم هر جا هستم فقط باد از من خارج ميشه خواهشا كمكم كنين شكمم بزرگ است چكار كنم خوب بشم
سلام هر ١٢ ساعت قوص كلىفم بخوريد
غذاهاي نفاخ هم مصرف نكنيد
مادرم ضخم معده شدیدداره الان زده به اعصابش بدنش کلامیلرزه بردیم دکتر!دکترمیگه خودشولوس میکنه توروخداراهنماییم کنین چه دارویی بهش بدیم
سلام خانوم دکتر من الان حدود شیش ماهه به شدت نفخ شکم دارم و الان جوری شده که تو خوابم اذیت میشم و بی اختیاری دارم چه قرصی و چه موقع بخورم
خیلیییی ممنون تا چه موقع استفاده کنم؟ چند مدت این دوتا قرصو بخورم؟
تا يكماه مصرف كنيد اگه بهتر نشديد بتيد به منخصص گوارش مراجعه كنيد
باسلام خدمت شما من مدتیه که باد معده دارم یه زمانی لبنیات زیاد استفاده میکردم ایا این میتونه باعث این مشکل بشه عفونت معده هم ندارم هجده ساله هستم ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام احتمالا شما حساسيت به لاكتوز داريد از لبنياتي استفاده كنيد كه فاقد لاكتوز باشه
سلام من هر چی میخورم نفخ شکم میکنم یبوست دارم و قرض سی لاکس هم روز دو بار میخورم اما فایده نداره شکم خیلی بزرگ میشه چه کار کنم
باسلام،چندسال قبل هلیکوباکترداشتم،که درمان شد،لکن ازآن وقت تاحالاهرچیزی می خورم،نفخ شدیدهمراه باخروج گازصدادار وبدبو میباشد،چاره چیست؟
سلام من 14سالمه تقریبا 1سالی میشه که صبحا که از خواب بیدار میشم شکمم باد کرده یبوست هم گرفتم در همین 1سال گاهی با دستشویی رفتن مشکلم حل نمیشه قبلنا اینجوری نبودم میشه لطفاً یه دارو گیاهی بهم بگید استفاده کنم نمی‌خوام قرص بخورم
سلام
از غذاهای نفاخ باید کمتر استفاده نمایید
برای جلوگیری از یبوست آب و مایعات فراوان مصرف نمایید
سبزی و میوه تازه زیاد استفاده کنید