خشکی پوست در بارداری معمولاً به علت تغییرات هورمونی و فیزیکی بروز میکند و با نشانه‌هایی مانند پوسته‌پوسته شدن پوست، ترک‌خوردگی و خارش پوست همراه است.
استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، مصرف مایعات و استفاده از روغن‌های طبیعی، برای پیشگیری از خشکی پوست در حاملگی کارساز است.
برای توضیح جامع‌تر، این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتر دکتر را به بررسی خشکی پوست در بارداری و نکات مهم مربوط به آن اختصاص می‌دهیم.
اگر سوالی داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب و در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
خشکی پوست در بارداری چیست؟
خشکی پوست در بارداری یک مشکل رایج است که ممکن است از سه‌ماهه دوم شروع شود و تا زایمان ادامه یابد. این مشکل معمولاً در نواحی مانند دستها، صورت، لب‌ها، شکم، کمر، ران‌ها و بازوها بروز میکند. ارتجاعی‌شدن پوست شکم به دلیل رشد جنین و تلاش او برای جای‌گیری است.
براساس مقاله‌ای منتشرشده در وبسایت پزشکی healthline،
تغییرات هورمونی در دوران بارداری، موجب می‌شود که پوست خاصیت ارتجاعی پیدا کرده و تا حدودی رطوبت خود را از دست بدهد. این فرآیند به مرور موجب خشکی پوست می‌شود.
نکته! ارتجاعی‌شدن پوست شکم، به دلیل رشد جنین و تلاش او برای جای‌گیری در داخل شکم اتفاق میافتد.
در جدول زیر، خلاصه‌ای از این مطلب را برای شما آورده‌ایم:
| موضوع | توضیحات |
|---|---|
| علل خشکی پوست در بارداری | تغییرات هورمونی، افزایش جریان خون، کمآبی بدن، کشیدگی پوست، کمبود مواد مغذی |
| علائم خشکی پوست | خارش، پوسته‌پوسته شدن، ترک‌خوردن لب‌ها، دانه‌های قرمز، کم کاری تیروئید |
| مراقبت‌های پوستی | استفاده از روغن‌های گیاهی، کرم ضدآفتاب، پاکسازی قبل از خواب، اجتناب از محصولات شیمیایی قوی |
| نوشیدن مایعات | مصرف ۸ تا ۱۲ لیوان آب در روز برای جلوگیری از خشکی پوست و حفظ رطوبت پوست |
| مصرف غذاهای مفید | غذاهای غنی از ویتامین E، امگا 3، C و A، منابع حاوی روی و پروبیوتیک‌ها |
| درمان‌ها | مراقبت‌های خانگی، مصرف مایعات، رژیم غذایی سالم، مراجعه به پزشک متخصص پوست و تغذیه |
علائم خشکی پوست در بارداری
مهم‌ترین علائم خشکی پوست در این دوران عبارتند از:
- خارش بدن در دوران بارداری
- پوسته‌پوسته شدن پوست
- کم کاری تیروئید
- ترک‌خوردن لب‌ها
- ظهور دانه‌های قرمز روی پوست
نکته! به محض مشاهده این علائم، می‌توانید با به‌کارگیری نکات مراقبتی از تشدید خشکی پوست جلوگیری کنید.
آیا بین علائم بارداری از روی چهره و خشکی پوست ارتباطی وجود دارد؟
چرا در دوران بارداری دچار خشکی پوست می‌شویم؟
اصلی‌ترین دلابل خشک‌شدن در دوران بارداری عبارتند از:
- تغییرات هورمونی
- افزایش جریان خون
- کمآبی بدن
- کشیدگی پوست
- کمبود مواد مغذی
جزئیات مربوط به موارد فوق را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
تغییرات هورمونی
در دوران بارداری، سطح هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون تغییر میکند. این تغییر احتمالاً موجب کاهش رطوبت پوست و سپس خشکی پوست می‌شود.
نکته! برخلاف تصور عموم، خشکی پوست در دوران بارداری و جنسیت جنین از نظر علمی ارتباطی به یکدیگر ندارند.
افزایش جریان خون
در دوران بارداری، بدن بهدلیل تامین نیازهای جنین خون بیشتری تولید میکند. این موضوع احتمالاً موجب حساسیت پوست شده و رطوبت آن را کاهش میدهد.
کمآبی بدن
نیاز بدن به آب در دوران بارداری افزایش می‌یابد. درنتیجه اگر مادران باردار آب کافی مصرف نکنند، پوست آنها خشک می‌شود.
کشیدگی پوست
در سه‌ماهه دوم بارداری، رشد جنین باعث کشیدگی پوست (به‌ویژه در ناحیه شکم) و خشک شدن آن می‌شود.
کمبود مواد مغذی
تغذیه در دوران بارداری بسیار مهم است. برای مثال، مادران باردار حتماً باید ویتامین‌ها و چربی‌های ضروری را در برنامه غذایی خود بگنجانند. درغیراین‌صورت، احتمالاً پوست خشک شود. سایر دلایل خشکی پوست را بررسی می‌کنیم:
- آب‌وهوا
- بروز تغییرات در عملکرد غدد چربی
- افزایش میزان تعریق
- حساسیت به نور خورشید
- کاهش جریان خون در پوست
- استرس و فشار روانی
- مصرف بعضی از مکمل‌های بارداری
- افزایش دفع سموم از طریق پوست
برای جلوگیری از بروز موقعیت‌های فوق، بهتر است از همان هفته‌های نخست نکات مراقبتی از پوست را رعایت کنید.
آیا بین خارش و خشکی بدن ارتباطی وجود دارد؟
بله، خشکی پوست می‌تواند باعث خارش شود. وقتی پوست خشک است، رطوبت کافی برای حفظ نرمی و انعطاف‌پذیری آن وجود ندارد و این باعث تحریک و خارش بدن در بارداری می‌شود.
عوامل مختلفی مانند تغییرات آب و هوا یا بیماری‌های پوستی می‌توانند خشکی و خارش را تشدید کنند. در دوران بارداری نیز به دلیل تغییرات هورمونی، خشکی پوست و خارش ممکن است بیشتر شود.
درمان خشکی پوست در دوران بارداری
با اینکه خشکی پوست در بارداری آزاردهنده است، ولی با استفاده از چند روش خانگی این مشکل تا حد زیادی قابل کنترل می‌شود. اگر همراه با مراقبت‌های خانگی خشکی پوست شما شدیدتر شد، بهتر است به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. مهم‌ترین روش‌های درمانی خشک شدن پوست در بارداری، عبارتند از:
- مراقبت‌های پوستی
- نوشیدن مایعات و آب کافی
- مصرف غذاهای مفید
هرکدام از موارد فوق شامل جزئیات و نکات مهمی هستند که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
مراقبت‌های پوستی
مراقبت از پوست در دوران بارداری، نکته‌ای بسیار مهم و کلیدی است که مادران باردار باید به آن توجه کنند. موارد مهم را در جدول زیر آورده‌ایم:
| اقدامات مراقبتی | توضیحات | نکات مهم |
|---|---|---|
| استفاده از محصولات آبرسان | استفاده از روغن‌های گیاهی مانند نارگیل و آرگان مناسب است. | از محصولات شیمیایی استفاده نکنید؛ با پزشک مشورت کنید. |
| استفاده از کرم ضدآفتاب | حساسیت پوست در دوران بارداری افزایش می‌یابد. | از نور خورشید پرهیز کنید. |
| استفاده از محصولات لایه‌بردار | دوبار در هفته برای جلوگیری از خشکی پوست. | با پزشک مشورت کنید. |
| پاکسازی پوست قبل از خواب | استفاده از شوینده‌های گیاهی بدون عطر برای پاک کردن آرایش. | همیشه آرایش را قبل از خواب پاک کنید. |
| پیگیری درمان بیماری‌های پوستی | درمان مشکلات پوستی مانند اگزما و پسوریازیس با رعایت مراقبت‌های بارداری. | به پزشک متخصص مراجعه کنید. |
| مراقبت از پوست در صورت بروز آکنه | اجتناب از محصولات حاوی سالسلیک اسید و بنزوئیل پراکسید. | با پزشک مشورت کنید. |
| اجتناب از محصولات شیمیایی قوی | از محصولات حاوی رتینول و هیدروکینون خودداری کنید. | از محصولات گیاهی ایمن استفاده کنید. |
| خواب کافی | برنامه خواب منظم برای بازسازی پوست. | استرس را مدیریت کنید. |
با رعایت نکات فوق، می‌توانید از خشک‌شدن پوست خود در دوران بارداری جلوگیری کنید.
نوشیدن مایعات و آب کافی
نوشیدن مایعات و آب کافی، یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌های پیشگیری از خشکی پوست در دوران بارداری است. از‌این‌رو، مصرف روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب در روز برای زنان باردار بسیار مهم است. نوشیدن آب کافی، همچنین برای حفظ رطوبت پوست، حفظ خاصیت کشسانی پوست و جلوگیری از کمآبی بدن نیز مفید است. این موارد در جلوگیری از خشکی پوست تاثیر گذارند.
مصرف غذاهای مفید
برای حفظ رطوبت پوست، نوشیدن آب کافی نبوده و استفاده از یک رژیم غذایی سالم و مفید نیز در این خصوص حائز اهمیت است. چند مورد از غذاهای مهم را برای درمان خشکی پوست در دوران بارداری بررسی می‌کنیم:
- منابع سرشار از ویتامین E؛ شامل بادام، تخمه آفتابگردان، آووکادو، بادام، اسفناج
- غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3؛ شامل ماهی‌های چرب (مثل سالمون، ساردین و تن)، گردو، تخم کتان، دانه چیا
- میوه‌ها و سبزیجات آبدار؛ شامل خیار، هندوانه، پرتقال، توت‌فرنگی، کرفس
- منابع غنی از ویتامین C؛ کیوی، فلفل دلمه‌ای، توت‌ها (مثل بلوبری و تمشک)، گوجه‌فرنگی
- منابع سرشار از ویتامین A؛ هویج، سیب‌زمینی شیرین، کدو حلوایی، زردآلو خشک
- منابع حاوی روی (Zinc)؛ گوشت‌های بدون چربی، تخمه کدو، نخود، عدس
- لبنیات کم‌چرب و غنی از پروبیوتیک؛ مانند ماست کم‌چرب و کفیر
- منابع حاوی آنتی‌اکسیدان؛ مانند چای سبز، شکلات تلخ (حداقل 70٪) و گردو
مصرف منابع غذایی فوق، علاوه‌بر جلوگیری از خشکی پوست، در حفظ درخشش پوست نیز موثر بوده و برای سلامتی جنین مفید هستند.
برای رفع و درمان خشکی پوست در بارداری به چه دکتری باید مراجعه کرد؟
برای رفع خشکی پوست در بارداری، می‌توانید به متخصصین زیرا مراجعه کنید:
- متخصص پوست؛ برای تشخیص دقیق علت خشکی پوست و تجویز مواد دارویی ایمن
- متخصص زنان و زایمان؛ برای تشخیص ارتباط خشکی پوست به تغییرات هورمونی دوران بارداری
- متخصص تغذیه؛ برای بررسی رژیم غذایی مادر و ارائه راهکارهای مهم برای بهبود سبک تغذیه
به‌منظور کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت حضوری و آنلاین از بهترین پزشکان سراسر ایران، به پلتفرم آنلاین نوبت‌دهی دکتردکتر مراجعه کنید.
منبع:
healthline.com
