آندروپوز یا یائسگی مردان ، یک اصطلاح ناآشنا در دنیای امروزی است. یائسگی رویدادی است که در آن تعداد هورمونهای جنسی فرد کاهش مییابد. طبق بررسیهای انجام شده، مردان نیز مانند زنان، یائسگی را تجربه میکنند. با این تفاوت که روند یائسگی در مردان با سرعت کمتری رخ میدهد. از مهمترین علائم آندروپوز میتوان به ناباوری، کاهش انرژی، اختلال در نعوظ، کاهش اعتماد به نفس و کاهش میل جنسی اشاره کرد. سن یائسگی مردان معمولا بین 60 تا 80 سال است. در این مقاله از دکتر دکتر قصد داریم به جواب سوال یائسگی مردانه چیست ، برسیم و علائم یائسگی و راه درمان یائسگی مردانه را بررسی کنیم.
برای مطالعه این مطلب به 5 دقیقه زمان نیاز دارید.
اگر بعد از خواندن این مقاله، سوالی در مورد بحران یائسگی مردان برایتان پیش آمد، در قسمت کامنت برایمان بنویسید. کارشناسان سلامت، آماده پاسخگویی به شما عزیزان هستند.
یائسگی مردانه چیست؟
اغلب افراد یائسگی را ویژه زنان میدانند و این پیشامد را یک پدیده فیزیولوژیک در نظر میگیرند. در حالی که یائسگی فقط مختص زنان نیست. علائم و مشخصات یائسگی در دو جنسیت زن و مرد، کاملا متفاوت است.
به نقل از mayoclinic:
اصطلاح یائسگی مردانه برای توصیف کاهش سطح تستوسترون مرتبط با افزایش سن استفاده میشود. تغییرات هورمونی مرتبط با افزایش سن در زنان و مردان متفاوت است. یائسگی در زنان هنگامی اتفاق میافتد که تخمکگذاری به پایان برسد و تولید هورمون در مدت زمان نسبتا کوتاهی کاهش یابد. در مردان، تولید تستوسترون و سایر هورمونها در طی سالیان متمادی کاهش مییابد و عواقب آن لزوما مشخص نیست. این کاهش تدریجی سطح تستوسترون، هیپوگنادیسم دیررس یا پایین بودن تستوسترون مرتبط با سن نامیده میشود.
علائم یائسگی مردان
یائسگی در مردان با علائمی همراه است. با مشاهده علائم میتوان به این نتیجه رسید که سن یائسگی فرا رسیده است.
علائم آندروپوز مردانه عبارتند از:
- ناباروری ( اگر میخواهید علتهای دیگر این مشکل را بدانید، مقاله دلایل ناباروری مردان به شما کمک میکند.)
- کاهش انرژی
- افسردگی یا احساس غم (برای آَشنایی بیشتر با این بیماری روحی مقاله علائم افسردگی در مردان را مطالعه کنید.)
- کاهش انگیزه
- کاهش اعتماد به نفس
- کاهش تراکم استخوان
- اختلال در نعوظ
- کاهش میل جنسی
- مشکل در تمرکز
- بیخوابی یا مشکل در خواب
- افزایش چربی بدن
- کاهش حجم عضلانی و احساس ضعف جسمی
- ریزش مو
علاوه بر موارد گفته شده، کوچک شدن بیضهها، گرگرفتگی، ریزش موی بدن و بزرگ و براق شدن سینهها از علائم آندروپوز یا یائسگی در مردان است.
علت یائسگی در مردان
یکی از عواملی که یائسگی در مردان را ایجاد میکند، کاهش تولید تستوسترون است. تستوسترون یک آندروژن یا هورمون مردانه است که در بیضهها و غدد فوق کلیوی تولید میشود. در بدن زنان نیز این هورمون تولید میشود، اما غلظت آن کمتر است. این هورمون جنسی برای داشتن صدای کلفتتر، رشد عضلات و افزایش حجم موهای صورت و بدن در مردان مورد نیاز است.
با افزایش سن، علاوه بر کاهش تولید تستوسترون، میزان تولید هورمون دیگری به نام گلوبولین افزایش مییاید. این هورمون جنسی اتصالدهنده، وظیفه دارد که تستوسترونهای تولید شده و قابل استفاده را از خون خارج کند. کاهش میزان تستوسترون در بافتهای بدن، تغییرات جسمی و گاهی ذهنی ایجاد میکند. به همین دلیل، خستگی و تغییرات اخلاقی توسط فرد مبتلا به یائسگی تجربه میشود.
نحوه تشخیص آندروپوز
تشخیص بحران یائسگی مردان سخت است. نحوه تشخیص آندروپوز از روی کاهش سطح تستوسترون انجام میگیرد. پایین بودن سطح تستوسترون در مردان مسن در بیشتر مواقع مورد توجه واقع نمیشود. سطح تستوسترون با آزمایش خون بررسی میشود، اما آزمایشهای مربوط به آن به طور معمول انجام نمیشود. مردانی که سطح تستوسترون پایینی دارند، هیچ علائمی ندارند.
به نقل از mayoclinic:
سطح تستوسترون مردان به طور متوسط حدود 1 درصد در سال، پس از 40 سالگی کاهش مییابد؛ اما بیشتر مردان مسن هنوز سطح تستوسترون را در محدوده طبیعی دارند و تنها 10 تا 25 درصد تخمین زده میشود که سطح تستوسترون آنها پایین بیاید.
پزشک برای تشخیص یائسگی مردانه، معاینه فیزیکی انجام میدهد. در صورتی که علائم تستوسترون مانند کاهش عملکرد جنسی، کاهش استقامت جنسی و مشکلات ادراری را دارید، باید درخواست آزمایش سطح تستوسترون را بدهید. دقت داشته باشید که احتمال ایجاد این علائم به خاطر مصرف بعضی از داروها نیز وجود دارد.
5 روش برای درمان یائسگی مردان
بدون شک کاهش میزان تولید تستوسترون کاملا طبیعی است و امری اجتناب ناپذیر تلقی میشود. این موضوع به این معنا نیست که فرد مجبور به تحمل درد و فشار ناشی از کاهش میزان هورمون است. برای درمان یائسگی مردانه باید به متخصص اورولوژی (کلیه) مراجعه کنید. برای آشنایی با این تخصص، مقاله تخصص کلیه چیست را مطالعه کنید. در این مقاله به معرفی کامل تخصص پزشکی کلیه (اورولوژی) پرداختهایم.
دکتر کلیه بعد از معاینه و تشخیص دقیق میتواند روشهای درمانی مناسب برای شما را پیشنهاد دهد. بر این اساس، روشهایی برای درمان و کاهش درد ناشی از یائسگی در مردان وجود دارد که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میکنیم.
هورمون تراپی
بسیاری از زنان در هنگام یائسگی برای کاهش درد خود، تحت هورمون درمانی یائسگی قرار میگیرند. مردان نیز برای از بین بردن علائم آندروپوز میتوانند از این روش استفاده کنند. معمولا تستوسترون را به صورت تزریقی وارد بدن میکنند، اما گاهی اوقات به روش قرص و ژل نیز مورد استفاده قرار میگیرد. تزریق تستوسترون باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود؛ زیرا تستوسترون زیاد برای بدن بسیار خطرناک است. برای مثال، ورزشکاران، تستوسترون را برای حجیم کردن به طور مستقیم به عضلهها تزریق میکنند. از عوارض این کار میتوان به مبتلا شدن به سرطان پروستات زودرس اشاره کرد.
درمان جایگزین هورمون BHRT
دومین روشی که برای درمان سطح پایین تستوسترون و یائسگی مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده از BHRT است. درمان جایگزینی هورمون BHRT، روشی موثر و کم تهاجمی برای درمان آندروپوز به حساب میآید. برای استفاده از این روش، اولین کاری که باید انجام شود، مراجعه به یک پزشک با تجربه است.
پزشک قبل از استفاده از درمان جایگزین هورمون برای درمان یائسگی، باید سطح هورمونهای تستوسترون و سایر هورمونها را خوب بررسی کند. این کار با استفاده از آزمایش ادرار و خون انجام میشود و متناسب با نیاز شما، روش درمان انتخاب میشود. BHRT، انواع مختلفی دارد و متناسب با نیاز شما به صورت ژل یا کرم موضعی، پد، قرص، تزریق یا تورچ در دسترس است.
تغییر در سبک زندگی
همیشه توصیه میشود که برای داشتن یک زندگی سالم، هوای تازه، آب، آفتاب، ورزش، خواب و مصرف غذاهای گیاهی لازم و ضروری است. کنترل استرس، خواب کافی از دیگر روشهای بهبود سبک زندگی است. اهمیت این موارد در هنگام بیماری به اوج خود میرسد. موارد گفته شده برای کاهش سرعت تستوسترون بسیار کارآمد است.
داشتن رژیم غذایی مناسب
ممکن است تصور کنید هنگامی که صحبت از رعایت رژیم غذایی میشود، منظور ما فقط خوردن سبزیجات و میوه است؛ اما باید بگوییم علاوه بر اینها، مواد غذایی نیز وجود دارند که میزان تولید تستوسترون را در بدن افزایش میدهند. خوردن غذاهایی که ویتامین D، روی و آمینو اسید فراوان دارند، به شدت توصیه میشود.
حتما میدانید که بیضهها بیشترین میزان تستوسترون را در مردان تولید میکنند. روی، سلامت بیضهها را به دنبال دارد و به طور غیر مستقیم، میزان تستسترون را در بدن افزایش میدهد.
در ادامه غذاهای مفید برای درمان قطعی یائسگی را معرفی میکنیم:
- دانههایی مانند کدو تنبل، کدو، دانههای کاج و کتان (روی)
- لوبیا مانند لوبیای پخته، لوبیای کلیه شکل و نخود (روی)
- شیر، پنیر یا کفیر (روی)
- انجیر (روی)
- ماهی قزل آلا (ویتامین D)
- اسفناج (ویتامین D)
- تخم مرغ (ویتامین D و BCCA)
- پروتئین حیوانی بدون چربی (BCCA و روی)
- آجیل مانند بادام هندی، بادام، و گردو (روی)
- سبزیجات (به پاکسازی استروژن کمک میکند)
با مصرف این مواد غذایی، میزان تستوسترون در بدن شما افزایش مییابد و منجر به بهبود علائم آندروپوز خواهد شد.
ورزش فراوان
هنگامی که فعالیت بدن افزایش یابد، برای تولید عضله و توده استخوان به هورمون بیشتری نیاز است. پس بدن این پیام را دریافت کرده و هورمون بیشتری را ترشح میکند. علاوه بر این، حتما میدانید که ورزش استرس را کاهش میدهد. شاید با خود بگویید استرس چه ارتباطی با تولید تستوسترون دارد؟ اما خوب است بدانید که استرس میزان تولید کورتیزول را افزایش میدهد. کورتیزول بر تولید هورمونهای جنسی تاثیر منفی میگذارد. پس لازم است برای درمان یائسگی به میزان کافی ورزش کنید.
درمان سنتی برای یائسگی مردان
صدها سال است که از گیاهان دارویی برای درمان بیماریها استفاده میشود. درمان یائسگی مردان در طب سنتی نیز امکانپذیر است. در سال ۲۰۱۲ محققان دانشگاه ایتالیایی فدریکو دوم ناپل، اثر یک ترکیب طبیعی حاوی Tribulus terrestris (نوعی گیاه مورد استفاده در طب سنتی) را مورد بررسی قرار دادند. شرکتکنندگان مرد پس از مصرف دو ماهه این دارو، متوجه بهبود عملکرد جنسی و کیفیت زندگی خود شدند.
علاوه بر این، در طب سنتی برزیل از Muira puama برای تقویت عملکرد فیزیکی و جنسی استفاده میشود. این گیاه به بدن تحریک و انرژی میدهد و از آن به عنوان یک ماده تقویت کننده جنسی استفاده میکنند. قبل از استفاده از هر گونه درمان سنتی در دوران یائسگی حتما با پزشک مشورت کنید.
مردان در چه سنی دچار آندروپوز میشوند؟
سن یائسگی مردان چند سالگی است ؟ آندروپوز یا یائسگی مردان شرایطی است که در یک سن خاص، میزان تولید هورمونهای جنسی در بدن مردان دچار تغییراتی میشود. کمبود تستوسترون، کمبود آندروژن و هیپوگنادیسم دیررس از علائم یائسگی مردان به شمار میآید.
در جدول زیر میتوانید آمار سنی ابتلا به یائسگی را مشاهده کنید:
سن | درصد ابتلا به یائسگی |
مردان بالای ۶۰ سال | ۲۰ درصد |
مردان بالای ۷۰ سال | ۳۰ درصد |
مردان بالای ۸۰ سال | ۵۰ درصد |
البته توجه داشته باشید که سن یائسگی با توجه به شرایط بدنی متفاوت است. برخی از آقایان ممکن است در پنجاه سالگی با بحران یائسگی مواجه شوند. برخی از مردان ۴۰ تا ۵۰ ساله نیز ممکن است یائسگی زودرس را تجربه کنند.
چگونه می توان آندروپوز در مردان را به تاخیر انداخت؟
کاهش تولید تستوسترون با افزایش سن اجتناب ناپذیر است؛ اما برای تاخیر در یائسگی و کاهش شدت آن میتوان اقداماتی انجام داد.
از راههای جلوگیری از یائسگی مردان ، تغییر سبک زندگی است. به عنوان مثال باید از استعمال دخانیات، مصرف غذاهای ناسالم، مصرف الکل و اضافه وزن خودداری شود.
عواملی مانند بیماریهای روحی روانی، داشتن بیماریهای زمینهای مانند فشار خون و دیابت کنترل نشده، مصرف داروهای اعصاب و روانگردان با گذشت زمان، هورمون مردانه را کاهش میدهد و باعث یائسگی زودرس مردان میشود.
بحران روحی در مردان مبتلا به آندروپوز
با این که آندروپوز یک وضعیت جسمی است، اما وضعیت رواني، فردي، اجتماعي و روحي مردان یائسه نیز تحت تاثیر قرار میگیرد. مرد یائسه، افسرده به نظر میرسد و اضطراب و بیخوابی دارد. ترس و دلهره، احساس ضعیف بودن و بیکفایتی از علائم روحی مردان مبتلا به آندروپوز به شمار میآید. مردی که چنین احساساتی نسبت به خود دارد، طبیعی است که آسیب روحی ببیند.
نحوه مقابله با اختلال در سلامت روان
برای مقابله با اختلال سلامت روان در دوران یائسگی میتوان از مشاوره و دکتر روانشناس کمک گرفت. در بعضی از شرایط ممکن است روانشناس دوز مشخصی از دارو را برای رهایی از اختلالهای فکری به شما پیشنهاد کند. مشاوره به شما کمک میکند تا با شیوههای مقابله با آندروپوز آشنا شوید و نحوه فکر کردن درست در بحران یائسگی را آموزش ببینید. همراهی همسر و فرزندان نیز در این مسیر کمککننده است.
برای آشنایی با تخصص روانشناس و کمکی که به شما میکند مقاله روانشناس کیست را مطالعه کنید.
یائسگی بخشی از طبیعت مردان است؛ خجالت نکشید!
اگر علائم یائسگی (آندروپوز) را دارید، برای معاینه و تشخیص به دکتر کلیه (اورولوژی) مراجعه کنید. یائسگی مردانه یک پدیده کاملا طبیعی است. برای دریافت مشاوره و ویزیت توسط دکتر اورولوژی میتوانید از سیستم نوبت دهی آنلاین دکتردکتر کمک بگیرید. در این مقاله از مجله سلامتی دکتر دکتر آموختیم که کاهش میزان تولید تستوسترون در بدن با افزایش سن اجتناب ناپذیر است. گاهی علائم آندروپوز بدون استفاده از داروهای قوی نیز کنترل میشود ولی گاهی اوقات، نیاز به مصرف دارو وجود دارد.
تغییر سبک زندگی، تغذیه سالم، هورموندرمانی و استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک از راههای درمان یائسگی مردانه است. سن یائسگی مردان معمولا بالای پنجاه سال است. حال شما بگویید که آیا شما دچار بحران یائسگی شدهاید؟ یا یکی از عزیزانتان دوران یائسگی را سپری میکند؟ از چه روشهایی برای درمان کمک میگیرید؟ نظرات، سوالات و روشهای خود را با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر در میان بگذارید.
منابع:
nhs.uk
mayoclinic.org
webmd.com
سوالات متداول یائسگی مردان
بهترین و قویترین قرص نعوظ چیه؟ و ایا راه خوبیه مرد با دارو نعوظ خودش رو حفظ کنه؟
سلام عزیزم
بهترین اقدام در سلامت جنسی مردان این است که اطلاعات کافی در مورد بهداشت جنسی، مدت نعوظ نرمال و زمان رابطه جنسی نرمال را بداند
از خیال پردازی و فانتزی جنسی بپرهیزد
در صورت بروز مشکل حتما مراجعه زودهنگام به متخصص اورولوژی داشته باشد
دارو درمانی فقط زیر نظر پزشک متخصص با توجه به شرایط موثر است
زیرا عوارض دارویی باید مدنظر باشد
برای کمتر از 60 ساله ها اگر اختلالات جنسی پیش بیاد، میتونه یائسگی زودرس مردان باشه؟
سلام
ابتدا باید سایر علل مثل اضطراب، افسردگی، فشارخون، دیابت، اختلالت عروقی ، مشکلات پروستات مد نظر باشد
سلام و درود
یسوال داشتم از خدمتتون
مردان تا چند سالگی نعوظ دارند؟
سلام
برخی مردان تا سنین سالمندی هم ممکن است نعوظ طبیعی داشته باشند
جهت درمان یائسگی مردان در طب سنتی چه دارویی باید استفاده کرد؟
سلام عزیزم
در کنار خواب کافی، دوری از استرس. عدم مصرف سیگار و الکل
با کاهش وزن و مصرف رژیم غذایی معتدل ( لبنیات کم چرب، پروتئین کم چرب ، سبزیجات و دانه ها) برخی مکمل ها مثل جینسینگ ممکن است در کاهش روند یایسگی مردانه موثر باشد
درود بر شما
میل جنسی همسر من به یکباره در سن ۴۳ سالگی قطع شده و دو ماهه که ابدا میل جنسی نداره و نمیتونه رابطه برقرار کنه از نظر عصبی و استرسی به شدت بهم ریخته و بی حوصله و منفی گرا شده و درد در قسمت کمر و بیضه داره
برای درمان یائسگی زودرس ایشون باید چه چیزی مصرف بشه و ایا درمان قطعی داره یا نه؟
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام عزیزم
باید بررسی شود علل پاتولوژیکمطرح است یا سایکولوژیک
ابتدا باید معاینه و ازمایش خون و قند و هورمونی انجام شود
و به متخصص اورولوژی مراجعه کنید
اگر هیچ مشکل جسمی مطرح نبود به سکس تراپیست یا متخصص روانپزشکی مراجعه کنید
سلام.من ۵۷سالمه میل جنسیم کم شده ولی به تازگی در ماه دو بار در خواب جنب میشم آیا علتش یائسگی هست و درمانش چیست
سلام من مشگل پرستات داشتم که خوب شوه ولی الان هیچ اسپرنی خارج نمیشه ایا یاءسه مردانه شدماگه امکان داره راهنمایی کنید
تشکر
سلام وقت بخیر همسر من چند ماهی هست میل جنسی داره ولی نمیتونه خیلی رو اعصابش تاثیر گذاشته ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام
اگر اختلال نعوظ دارن جهت پیگیری و درمان به متخصص” اورولوژی مراجعه کنید
ممنون ازمعلومات خوب تان ولی من یه مشکلی بزرگ دارم اینکه میلی جنسی من بی حد زیاد است مثلا در شبانه روز بیشتر از ۱۰ بار که این باعث شده خانم من خیلی اذیت بشه نظر شما چیست در باره ؟ ولطفا یک داروی بخاطر کم شدن وضعیف شدن میل جنسی برام بگین
سلام
با توجه به شرح حالتون بهتره به متخصص” روانپزشکی مراجعه کنید تا دارویی از دسته ssri براتون تجویز شه
خسته نباشید
خیلی عالی بود.
آیادرددرناحیه آلت تناسلی که گاهی دردآور است ارتباطی به موضوع بایستی مردان داردیاخیر؟
ممنون
سلام
ممکن است ارتباط داشته باشه و باید بررسی شود
فاطمه بسیار عالی بود، من نمیدونستم ببخشید،نام علمی بیضه چیه ؟؟؟؟
Testis