تخصص گوش و حلق و بینی چیست و دکتر گوش کیست؟
اگر مشکلی در بخش تنفس یا شنوایی دارید و میپرسید که تخصص گوش و حلق و بینی چیست باید بگوییم که این تخصص پزشکی، بر تشخیص و درمان مشکلات و بیماریهای گوش، بینی و گلو تمرکز دارد. بررسی و درمان بیماریهایی همچون سینوزیت، لوزه سوم، التهاب لوزه، ورم گلو، جراحی زیبایی بینی، پولیپ بینی، رفع انحراف تیغه بینی، درمان انواع عفونت، آلرژی و مشکلاتی نظیر کمشنوایی، از جمله وظایف متخصص گوش و حلق و بینی است.
در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، با تخصص گوش و حلق و وظایف متخصص گوش، آشنا میشوید. همچنین درباره زیرمجموعههای این رشته، روشهای تشخیص بیماریهای گوش و حلق و بینی مانند آزمایش خون یا معاینه فیزیکی و روشهای بهبودی همچون دارودرمانی نیز میخوانید. مطالعه این مقاله به ۵ دقیقه زمان نیاز دارد.
اگر سوال و ابهامی در اینباره دارید که دکتر گوش کیست و تخصصهای حیطه شغلی او چیست، میتوانید در قسمت نظرات و در پایین این صفحه مطرح کنید تا پزشک پاسخ بدهد.
تخصص گوش و حلق و بینی چیست ؟
متخصص گوش و حلق و بینی پزشکی است که مشکلات و وضعیتهای مربوط به ناحیه سر و گردن را معاینه و درمان میکند. دکتر گوش و حلق و بینی میتواند درمانهایی با جراحی و غیرجراحی را پیش ببرد.
از جمله نواحی تحت درمان متخصصان گوش، حلق و بینی باید به این موارد اشاره کنیم:
- گوش
- دهان
- گلو
- بینی
- گردن
- صورت
در واقع، اگرچه در عنوان این تخصص فقط از گوش، حلق و بینی یاد میشود، اما متخصصان رشته توانایی درمان بخشهای مختلف ناحیه سر و گردن را دارند.
دکتر گوش کیست؟
متخصص گوش و حلق و بینی به تشخیص مشکلات و درمان ناحیه سر و گردن میپردازد. این مشکلات متنوعاند و از شرایط خفیفی مانند سرفه و آبریزش بینی تا سرطانهای گردن و سر را پوشش میدهند.
بنا بهتعریف سازمان سلامت ملی انگلستان (NHS)، متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) بیماریهای سر و گردن را تشخیص، ارزیابی و مدیریت میکند.
از آنجا که متخصص گوش و حلق و بینی طیف گستردهای از اوضاع و بیماریها را درمان میکند، برای انجام درمانهای غیرجراحی و جراحی آموزش میبیند.
تخصص گوش و حلق و بینی چه فوقتخصصها و فلوشیپهایی دارد؟
پذیرفتهشدگان در رشته پزشکی، باید ابتدا در حدود ۷ تا ۸ سال دوره پزشکی عمومی را سپری کنند. بعد از این مدت، نیاز به شرکت در آزمون تخصص است. علاقهمندان به تخصص گوش و حلق و بینی باید در حدود ۴ تا ۵ سال به تحصیل ادامه بدهند.
پس از سپریکردن دورههای تخصص، افراد میتوانند در دورههای ۲ تا ۳ساله فوق تخصص ادامه تحصیل بدهند. دورههای فلوشیپ هم دورههایی هستند که پزشکان متخصص برای تمرکز در بخشی خاص از حوزه تخصصیشان در آنها شرکت میکنند. از جمله تخصصها و فلوشیپهای تخصص گوش و حلق و بینی به موارد زیر اشاره میشود.
گوش و حلق و بینی کودکان
بررسی مشکلات مربوط به ناحیه سر و گردن در کودکان، تخصصی جداگانه است که باید دوره تحصیلی آن در زمان تخصص سپری شود.
جراحی پلاستیک و ترمیم صورت
پزشکان حوزه گوش و حلق و بینی میتوانند با کسب تخصص در زمینه جراحی پلاستیک، عملهای زیبایی، ترمیمی و درمانی برای نواحی مختلف صورت را انجام بدهند.
گوششناسی
اگر بخواهیم بگوییم که زمینه کاری گوششناسی در تخصص گوش و حلق و بینی چیست و چه میکند، باید به تمرکز این رشته بر دستگاه شنوایی اشاره کنیم. مطالعه فیزیولوژیک گوش و کالبدشناسی آن در این تخصص بررسی میشود.
جراحی سر و گردن
برای بررسی مشکلاتی که در ناحیه سر و گردن رخ میدهد و جراحی تومورهای احتمالی یا بیماریهای موجود در این نواحی هم تخصصی ویژه تعریف شده است.
راینولوژی
حوزه کاری راینولوژی در تخصص گوش و حلق و بینی چیست و چه میکند؟ این تخصص هم معطوف به درمان بیماریهای بینی و ساختارهای اطراف آن در سر و صورت میپردازد.
حنجره
حنجره بخشی در فضای میانی حفره دهانی و دستگاه تنفسی است که متخصصان گوش و حلق و بینی با کسب تخصص ویژه درباره آن به رفع بیماریهای موجود مشغول میشوند.
دکتر گوش چه بیماریهایی را درمان میکند؟
پزشکان با تخصص گوش و حلق و بینی به درمان بیماریهای متنوع زیر میپردازند.
بیماریهای گوش
متخصصین گوش و حلق و بینی بیماریهای گوش را درمان می کنند، از جمله:
- اختلال عملکرد شیپور استاش، زمانی که لولههای متصلکننده گوش میانی به گلو در بخش فوقانی مسدود میشوند.
- اتواسکلروز یا رشد غیرطبیعی استخوان در گوش میانی.
- بیماری منیر، نوعی اختلال نادر گوش داخلی است که بر شنوایی و حس تعادل تأثیر میگذارد.
کاهش شنوایی خفیف تا شدید هم از سوی دکتر گوش درمان میشود.
مشکلات گلو
متخصصان گوش و حلق و بینی بیماریهای گلو را هم درمان میکنند:
- تونسیلیت یا عفونت لوزه
- لارنژیت، یا تورم تارهای صوتی
- مشکلات بلع مشکل در بلع (دیسفاژی)
مشکلات تارهای صوتی، از جمله گرههای صوتی، اختلال عملکرد یا فلج آنها هم از سوی دکتر گوش و حلق و بینی درمان میشود.
اختلالات خواب
متخصصان گوش و حلق و بینی معمولاً بیماریهای مرتبط با خواب را هم درمان میکنند، از جمله:
- خروپف شدید؛ این مشکل زمانی رخ میدهد که بافتهای نرم راه هوایی فوقانی در طول خواب بیش از حد شل شوند.
- آپنه انسدادی خواب؛ این نوع آپنه خواب در نتیجه شلشدن بافتها در راه هوایی اتفاق میافتد. راه هوایی میتواند بهطور کامل باریک یا بسته شود.
رسیدگی به مشکلات تنفسی خواب در حیطه تخصص دکتر گوش و حلق و بینی قرار میگیرد.
تومورهای سر و گردن
متخصصان گوش و حلق و بینی میتوانند تومورهای سر و گردن (چه سرطانی و چه غیرسرطانی) را با جراحی درمان کنند. مثالها عبارتاند از:
- همانژیوم که تودههایی غیرسرطانی و حاوی رگهای خونی اضافی هستند.
- تومورهای غدد بزاقی که ممکن است سرطانی یا غیرسرطانی باشند.
- سرطان دهان، شایعترین شکل سرطان سر و گردن است.
- سرطان اوروفارنکس، که قسمت میانی گلو را تحت تاثیر قرار میدهد.
- سرطان نازوفارنکس، که قسمت بالایی گلو را تحت تأثیر قرار میدهد. منظور بخشی است که بینی را به بقیه دستگاه تنفسی متصل میکند.
- سرطان تیروئید، که غده تیروئید را تحت تاثیر قرار میدهد. غده تیروئید غدهای پروانهایشکل در گردن است که هورمون میسازد.
تشخیص تومورهای ناحیه گوش، حلق و بینی بهعهده متخصص این حوزه است و با روشهای مختلف، درمان را پیش میگیرد.
خدماتی که دکتر گوش ارائه میدهد، چیست؟
پزشک دارای تخصص گوش و حلق و بینی، به ارائه خدماتی در زمینه درمان مشکلات نواحی زیر میپردازد:
- آزمایش تشخیصی پایه و الکتروفیزیولوژیک شنوایی
- آزمایش تخصصی سرگیجه و عدم تعادل
- تجویز و فیتینگ سمعک برای بیماران ناشنوا یا کم شنوا
- درمان وزوز گوش
- تجویز و فیتینگ تجهیزات حفاظت شنوایی برای بیماران
- آنالیز گوش داخلی
- آنالیز گوش میانی
- اقدامات درمانی برای توانبخشی سرگیجه
خدمات دیگری همچون جراحی بینی و آپنه خواب نیز از جمله خدماتی است که دکتر گوش و حلق و بینی ارائه میدهد.
روشهای تشخیص در تخصص گوش و حلق و بینی چیست؟
ابزارهای مورد استفاده تشخیص برای تخصص گوش و حلق و بینی چیست و از چه روشهایی برای شناسایی مشکلات استفاده میشود؟ روشهای زیر، برای کمک به تشخیص و بررسی اوضاع گوش و حلق و بینی کاربرد دارند:
- سیتیاسکن
- اسکن MRI
- سونوگرافی
- کشت، بیوپسی، آزمایش خون
- آلرژیسنجی
- شنواییسنجی
- آندوسکوپی بینی
در ادامه، به هریک نگاهی خواهیم داشت.
توموگرافی کامپیوتری (سیتیاسکن)
برای توموگرافی کامپیوتری، از اشعه ایکس استفاده میشود تا تصاویری از زوایای مختلف و کنار هم قسمتهایی از بدن بهدست بیاید. برای مثال، برای تشخیص بیماریهایی مانند سینوزیت مزمن، کمشنوایی یا عفونت گوش از تصویر سینوسها یا استخوانهای تمپورال برای تجسم ناحیه و به دستآوردن اطلاعات لازم برای ایجاد برنامه درمانی جامع و موثر، استفاده میشود.
ام آر آی (MRI)
در امآرآی، از میدان مغناطیسی قوی همراه با امواج رادیویی برای دریافت تصاویری از داخل گوش، بینی یا گلو استفاده میشود. این روش امکان مشاهده بهتر ساختارهای بافت نرم در داخل سینوسها را فراهم میکند.
سونوگرافی
سونوگرافی ابزاری تشخیصی پویا، مقرون به صرفه و ارزشمند است. این روش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویر زنده از داخل بدن بیمار استفاده میکند. با سونوگرافی گوش و حلق و بینی، امکان بررسی نواحی صورت و گردن و تودههای احتمالی موجود در آنها بهوجود میآید.
کشت، بایوپسی و آزمایش خون
برای بررسی مشکلات مختلف نواحی گوش و حلق و بینی، از آزمایش خون و بررسی اعضای مربوط به این نواحی از نظر عفونت هم استفاده میشود. با کشت برخی سلولهای نواحی مختلف، امکان شناسایی عفونتها وجود دارد. بیوپسی هم نمونهبرداری جهت تشخیص نوع تودههای شکلگرفته در دستگاه سر و گردن است.
آزمایش آلرژی
برای بررسی وضعیت آسم یا پولیپ بینی، از آزمایش آلرژی استفاده میشود. خارشهای سطحی پوست و تزریق زیرپوستی با آنتیژنها و مواد غذایی رایج موجود در هوا از اقداماتی است که در آزمایش آلرژی صورت میگیرند.
شنواییسنجی
شنواییسنجی معمولاً برای بیمارانی انجام میشود که از کمشنوایی، زنگزدن در گوش یا اختلالات تعادلی شکایت دارند. تست انتشارات گوش و آکوستیک (OAE) نوعی تست غربالگری برای بررسی شنوایی طبیعی است.
آندوسکوپی بینی
رایجترین روش تشخیصی در بیماران مبتلا به شکایات بینی، سینوس یا آلرژی آندوسکوپی است. در این روش، بینی را با یک ضداحتقان همراه با لیدوکائین بیحس میکنند. سپس پزشک دوربینی کوچک را به داخل سوراخ بینی میفرستد تا نمای بزرگی به دست بیاید.
روشها و روندهای درمان در تخصص گوش چیست؟
روشهای درمانی منتخب از سوی پزشک با تخصص گوش و حلق و بینی چیست و چطور به رفع مشکلات این نواحی کمک میکنند؟ پزشکان این حیطه بر روندهای درمانی متنوعی تسلط دارند، از جمله:
جراحی آندوسکوپی سینوس
نوعی جراحی کمتهاجمی است که در آن پزشک از لولههای کوچک برای بازگرداندن عملکرد طبیعی سینوس استفاده میکند.
اکسیزیون و بیوپسی
منظور از بیوپسی همان نمونهبرداری از تودهها برای تشخیص وضعیتشان است. اکسیزیون هم روشی است که در آن تومور به طور جزئی یا کامل برداشته میشود.
جراحی پلاستیک صورت
از جمله روشهای جراحی پلاستیک باید به جراحی بینی، ریتیدکتومی (لیفت صورت) یا جنیوپلاستی (بزرگکردن چانه) با هدفهای زیبایی یا درمانی اشاره شود.
میرینگوتومی و قراردادن لوله یکسانسازی فشار
این مورد روشی است که اغلب در کودکانی انجام میشود که دچار عفونتهای مکرر و طولانیمدت گوش هستند. چنین روشی از پرشدن مایع در گوشها جلوگیری میکند.
تشریح گردن
جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی از گردن هم از تخصصهای دکتر گوش و حلق و بینی است و اغلب برای جلوگیری از گسترش سرطان دهان یا گلو انجام میشود.
سپتوپلاستی
جراحی که در صورت انحراف تیغه بینی، استخوانها و غضروف بین سوراخهای این بخش از صورت را صاف میکند.
جراحی برای خروپف یا OSA
روشی برای برداشتن بافت نرم از گلو برای کمک به افرادی است که در هنگام خواب دچار مشکل هستند. این جراحی به تنفس راحتتر آنها کمک میکند.
جراحی تیروئید
جراحی که اغلب برای درمان سرطان تیروئید استفاده میشود. با این روش تودههای سرطانی برداشته و از بدن خارج میشوند.
با آگاهی از اینکه تخصص گوش و حلق و بینی چیست و چه حیطههایی را شامل میشود، متوجه گستردگی این رشته از پزشکی میشویم.
چه زمانی باید به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنیم؟
دلایل زیادی برای مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی وجود دارد. در صورت بروز علائم زیر باید به پزشک متخصص در این حوزه مراجعه کنید:
- فشار مزمن سینوسی یا گرفتگی بینی
- گرفتگی صدا یا خسخس سینه مداوم
- آلرژی یا همان حساسیت شدید
- مشکل در بلع (دیسفاژی)
- عفونتهای مکرر گوش
- توده روی صورت یا گردن
- از دستدادن شنوایی
- آبریزش بینی مداوم
- گلودرد مداوم
- سرفه مزمن
- خروپف شدید
- آپنه خواب
- سرگیجه
با آگاهی از اینکه تخصص گوش و حلق و بینی چیست و چه خدماتی از سوی پزشکان این رشته ارائه میشود، در صورت بروز مشکل سردرگم نخواهید بود.
در انتخاب بهترین دکتر گوش چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟
در زمان انتخاب پزشک با تخصص گوش و حلق و بینی باید حواستان به نکات زیر باشد:
- به اعتبار و شهرت پزشک دقت کنید.
- به تحت پوشش بیمهبودن خدمات متخصص دقت کنید.
- حواستان به نظرات مراجعان قبلی باشد و تجربههایشان را در سامانههایی مانند سایتهای نوبتدهی آنلاین مطالعه کنید.
توجه به نوع ارتباط و تعامل پزشک با بیمار هم حائز اهمیت است و باید مورد توجه قرار بگیرد.
در مراجعه به دکتر گوش و حلق و بینی، انتظار چه معاینهها و کارهایی را باید داشته باشیم؟
در روند تعامل با پزشک با تخصص گوش و حلق و بینی، باید انتظار این موارد را داشته باشید:
- بررسی تاریخچه پزشکی
- معاینه فیزیکی
- بررسی علائمی مانند درد گوش، کمشنوایی، گرفتگی صدا
- تجویز آزمایشها و اقدامات مختلف از جمله شنواییسنجی، آندوسکوپی، تصویربرداری یا تست آلرژی
پزشکان با تخصص گوش و حلق و بینی با بررسی اولیه و معاینه سعی میکنند که مشکل را تعریف و شناسایی کنند؛ این بهترین پاسخ به سوال تخصص گوش و حلق و بینی چیست، است. در ادامه، با توجه به نشانههایی مانند درد گوش، عفونت، التهاب لوزه، ورم گلو یا وضعیتهایی مانند انحراف تیغه بینی، پولیپ بینی، کمشنوایی و…، اقدام به درمان بیماریهای گوش و حلق و بینی میکنند.
اگر برایتان سوال ایت که دکتر گوش کیست، باید بگوییم که هم درخصوص جراحی گوش و حلق و بینی تخصص دارد و هم به حوزههایی مانند جراحی زیبایی بینی وارد میشود. وظایف تخصص گوش و حلق بسیار متنوع و پرشمار است و از تجویز انواع سمعک تا جراحی زیبایی را شامل میشود.
برای این که با بهترین پزشکان گوش و حلق و بینی ایران مشاوره کنید، میتوانید از طریق سامانه نوبت آنلاین دکتردکتر اقدام کنید. برای این کار، لازم است با توجه به محل سکونت خود، فیلتر شهر را فعال کرده و در بخش تخصص گوش، حلق و بینی، متخصصان این رشته پزشکی را ببینید.
با بررسی نظرات دیگر مراجعین پزشک و همچنین امتیازاتی که به او داده شده، میتوانید بهترین گزینه را انتخاب کرده و وقت خود را رزرو کنید.
سوالات متداول دکتر گوش و حلق و بینی
منابع:
richmondent.com
houstonmri.com
columbiadoctors.org
my.clevelandclinic.org