دوبار پریود شدن در ماه حالتی است که در آن فاصله دو سیکل قاعدگی، کوتاه‌تر از ۲۴ روز می‌شود. این عارضه معمولا بهدلیل تغییرات هورمونی، استرس، مصرف داروهای ضدبارداری، تغذیه نامناسب، کمبود فعالیت و بیماریهای رحم و واژن رخ می‌دهد و معمولا در دوران بلوغ یا یائسگی، اتفاق می‌افتد. از اثرات ناخوشایند آن می‌توانیم به درد، گرفتگی و دفع لخته‌های تیره خون اشاره کنیم.
اگر تغییر سیکل گاهبهگاه است، مسئله مهمی نیست؛ تقریبا ۶۰ درصد بانوان این تغییرات را تجربه می‌کنند. اما اگر بهصورت مداوم و مکرر، دو بار پریودی در ماه را تجربه می‌کنید، خطرناک است و باید به فکر مراجعه به پزشک باشید.
در این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، درباره علت، علائم، عوارض و راه‌های درمان دوبار پریود شدن در یک ماه صحبت می‌کنیم.
در انتها اگر همچنان سوالی دارید، می‌توانید در قسمت نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ دهد.
چرا بعضی‌ها دوبار در ماه پریود می‌شوند؟
چرخه قاعدگی معمولاً بین ۲۴ تا ۳۸ روز است، اما در برخی افراد ممکن است کوتاه‌تر باشد که منجر به دو بار قاعدگی در یک ماه می‌شود. دوره‌های کوتاه پریودی در زنان، دختران و نوجوانان میتواند دلایل مختلف داشته باشد؛ در مطلبی تحت عنوان پریود چیست، به آن مفصل پاسخ داده‌ایم. اگر دوره‌های کوتاه مدت به طور مکرر اتفاق بیفتند، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل بهداشتی یا ابتلا به بیماری‌خاص باشد. در این دوره، حتی مقدار خونریزی از خفیف تا شدید متغیر است.
در ادامه، به رایج‌ترین علت‌های دوبار پریود شدن در ماه اشاره می‌کنیم.
مصرف داروهای ضد بارداری
داروهای ضد بارداری ممکن است برخی اوقات موجب خونریزی‌های اضافی یا فاصله‌های زمانی کوتاه‌تری بین پریودها شوند زیرا بر سطح هورمون‌های بدن تأثیر می‌گذارند.
بنابر گفته وبسایت verywellhealth،
قرص‌های ضدبارداری به‌ویژه هنگام شروع مصرف یا تغییر برند قرص، می‌توانند بر چرخه قاعدگی تأثیرات بسیار زیادی بگذارند.
شیردهی
هورمون‌هایی که در در دوران شیردهی ترشح می‌شوند، می‌توانند روی چرخه قاعدگی تأثیر گذاشته و باعث ایجاد اخلالاتی از جمله پریود با فاصله بسیار کم در طول یک ماه شوند. این تغییرات به‌طور معمول تا زمانی که شیردهی ادامه دارد، ممکن است ادامه پیدا کنند.
تا ۴۰ روز بعد از زایمان، خونریزی طبیعی است؛ اما رنگ و الگوی این خونریزی هیچ شباهتی به پریودی ندارد. نامش لوچیا است و هر مادری بعد از زایمان، این مرحله خونریزی بی‌وقفه را تجربه میکند. این خون در ابتدا روشن و قرمز‌رنگ است و به‌مرور زمان، بعد از ۶ تا ۸ هفته، تیره‌تر می‌شود. بنابراین نباید این خون را با قاعدگی پس از زایمان اشتباه گرفت.
سقط جنین
پس از سقط جنین، بدن برای بازگشت به وضعیت عادی به زمان احتیاج دارد. خونریزی‌های بعد از سقط، ممکن است به‌طور موقت باعث پریودی نامنظم یا دوباره پریود شدن در فاصله زمانی کم شوند. این تغییرات بیشتر به دلیل نوسانات هورمونی و فیزیولوژیکی هستند.
بعد از زایمان
دو بار پریود شدن در ظول یک ماه بعد از زایمان معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی و بازیابی تدریجی چرخه قاعدگی رخ می‌دهد.
بارداری
گاهی در دوران بارداری، تغییرات هورمونی زیاد باعث رخ می‌دهد که خونریزی‌های سبک به دلیل لانه‌گزینی جنین یا دیگر مشکلات بارداری اتفاق بیفتد. این خونریزی، ممکن است به اشتباه به عنوان پریود در نظر گرفته شود.
بلوغ
در دوران بلوغ دختران، تغییر و تنظیم مجدد هورمون‌ها ممکن است باعث پریودهای نامنظم شود. این نوسانات هورمونی میتواند منجر به پریودهای زودهنگام یا بیش از حد معمول شود.
قرار گرفتن در دوره پیش یائسگی
در این دوره، هورمون‌های بدن دچار تغییراتی می‌شوند که باعث ایجاد پریودهای نامنظم یا خونریزی‌های بیشتر از حد معمول خواهد شد. سیکل‌های قاعدگی هم به طور غیرقابل پیش‌بینی، تغییر می‌کنند. این وضعیت معمولا در زنان بالای 40 سال مشاهده می‌شود.
استرس شدید
استرس میتواند به میزان زیادی روی هورمون‌ها و عملکرد سیستم غدد درون‌ریز تأثیر بگذارد. استرس زیاد باعث برهم خوردن تعادل هورمونی و در نتیجه پریودهای نامنظم یا دو بار پریود شدن در یک ماه می‌شود.
تغییر سبک زندگی
تغییرات در سبک زندگی مانند رژیم غذایی نامناسب یا کمبود خواب میتواند روی عملکرد و میزان ترشح هورمون‌ها تأثیر بگذارد. این تغییرات ممکن است منجر به برهم خوردن چرخه قاعدگی و دو بار پریود شدن در ماه شود. همچنین، ورزش شدید یا تغییرات شغلی نیز می‌توانند به این مشکل دامن بزنند.
چاقی
چاقی میتواند بر میزان سطح استروژن بدن تأثیر بگذارد و موجب اختلال در عملکرد تخمدان‌ها شده و در نتیجه، منجر به دو بار پریود شدن در یک ماه شود.
عفونت واژن یا رحم
عفونت‌های رحم یا عفونت واژن می‌توانند باعث التهاب در دستگاه تناسلی شوند. این التهاب‌های مزمن، می‌توانند منجر به خونریزی‌های غیرعادی شوند.
بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن، عفونت‌هایی هستند که بر اندام‌های تولیدمثل تأثیر می‌گذارند. التهاب در رحم و تخمدان‌ها می‌توانند باعث خونریزی‌های غیرعادی، نامنظم یا تکرار پریود در بازه‌ای کم شوند.
اختلال هورمونی
اختلالات هورمونی می‌توانند چرخه قاعدگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. این اختلالات ممکن است به دلیل بیماریهای غدد درون‌ریز، مصرف داروها یا تغییرات طبیعی بدن ایجاد شده و منجر به پریودهای نامنظم و دو بار پریود شدن در ماه شوند.
پولیپ رحم
پولیپ‌‌های رحم می‌توانند باعث خونریزی‌های غیرعادی یا پریودهای شدید شوند. در بعضی موارد، پولیپ رحم می‌توانند منجر به تغییرات در چرخه قاعدگی و حتی بیش از یک بار پریود شدن در ماه شوند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
با ابتلا به این بیماری، در تخمدان‌ها تعداد زیادی کیست کوچک رشد کرده و همین سطح هورمون‌ها را دچار اختلال میکند. این اختلالات هورمونی در بیماری تنبلی تخمدان، علاوه‌بر ایجاد مشکل در فرآیند تخمک‌گذاری، باعث پریودهای نامنظم و غیرعادی شوند.
سلول‌های سرطانی
در موارد نادر، وجود سلول‌های سرطانی در رحم یا دستگاه تناسلی میتواند باعث خونریزی‌های غیرعادی یا نامنظم شود. سرطان‌های مربوط به دستگاه تناسلی زنان ممکن است باعث پریودهای شدید یا غیرمنتظره شود.
اختلال در عملکرد تیروئید
اختلالات تیروئید مانند هیپوتیروئیدی یا هایپرتیروئیدی، می‌توانند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارند. اختلال تیروئید، میتواند باعث پریودهای نامنظم یا شدیدتر از حد معمول تغییرات عمده در طول یا شدت پریودها شود.
اندومتریوز
با ابتلا به اندومتیوز، بافتی که در رحم است، خارج از رحم رشد میکند و باعث خونریزی‌های غیرطبیعی و درد شدید می‌شود. این وضعیت در نهایت، منجر به پریودهای نامنظم یا دوبار پریود شدن در ماه یا خونریزی‌های اضافی ناشی از اندومتریوز خواهد شد.
فیبروم رحم
فیبروم رحم با وارد کردن فشار زیاد بر رحم، باعث تغییر در سیکل قاعدگی و بیشتر از یک بار قاعدگی در ماه می‌شود.
علت دوبار پریود شدن دختر در ماه
در دختران جوان، ممکن است پریودهای نامنظم به دلیل تنظیم نشدن کامل هورمون‌ها در دوران بلوغ رخ دهد. این شرایط ممکن است باعث شود که دختران در ماه چندین بار پریود شوند. اغلب این تغییرات به مرور زمان و با تکامل هورمونی برطرف می‌شود.
علت دوبار پریود شدن زنان در ماه
علاوه‌بر سقط جنین، دلایل دیگری هستند که روی پریود شدن مکرر زنان در طول یک ماه، تاثیر می‌گذارند. مثلا فعالیت جنسی خشن، تجاوز یا قراردهی نادرست تامپون، باعث آسیب به دهانه رحم، واژن یا فرج می‌شود و همین، یکی از دلایل وقوع این اتفاق در بانوان است.
علت دوبار پریود شدن در ماه نوجوانان
بلوغ، دوران بی‌نظمی و ناهماهنگی است. دختران نوجوان بهدلیل نوسانات هورمونی شدید در این دوره، تغییر سیکل قاعدگی و پریودهای کوتاه‌تر را تجربه می‌کنند. دو پریودی در یک ماه در این دوره از زندگی، کاملا طبیعی است و به‌مرور زمان که سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون به حالت پایه می‌رسد، خود‌به‌خود درمان می‌شود.
علت پریود شدن بعد از یک هفته پاکی
تغییرات هورمونی، اصلی‌ترین دلیل پریودی بعد از یک هفته پاکی است. البته نباید تاثیر استرس، تغییرات وزن یا عوارض جانبی داروهای ضدبارداری را بر دو بار قاعدگی در ماه دست‌کم گرفت. تنبلی تخمدان، عفونت، سرطان، فیبروم، پولیپ رحم، اندومتریوز و مشکلات خونریزی موجب خونریزی بین قاعدگی یک‌هفته‌ای و پرلخته می‌شود.
علت سه بار پریود شدن در ماه
سه بار قاعدگی در طول یک ماه اتفاقی است که هرکسی تجربه‌اش نمی‌کند. این یک مشکل اساسی، نادر و پرخطر است و معمولا از نوسانات هورمونی، بیماریهای مختلف و به‌احتمال خیلی زیاد تنبلی تخمدان نشات می‌گیرد. به‌محض مشاهده علائم سومین پریودی در ماه، پزشک متخصص زنان را در جریان بگذارید تا به اختلالات بعدی در این زمینه دچار نشوید.
علائم همراه با دو بار پریود شدن در ماه
خونریزی بین قاعدگی به هر علتی باشد، با علائمی همراه است که فرد به‌وضوح احساس میکند. در ادامه و در جدول زیر، گفته‌ایم که دوبار پریود شدن در ماه بسته به علتش، چه علائمی دارد؟!
| علائم | توضیحات |
|---|---|
| خونریزی غیرعادی | شدت خونریزی بیشتر یا کمتر از حد معمول، لکه‌بینی بین دو پریود یا طولانی‌تر از دوره‌های عادی. |
| درد شکم یا لگن | احساس درد یا گرفتگی در ناحیه زیر شکم یا لگن که ممکن است شدیدتر از معمول باشد و حتی بین دوره‌ها ادامه یابد. |
| خستگی و ضعف | کاهش انرژی به دلیل از دست دادن خون بیشتر از حد معمول و احساس نیاز به استراحت بیشتر. |
| تغییرات در خلق و خو | تحریک‌پذیری، اضطراب، افسردگی یا ناپایداری عاطفی ناشی از تغییرات هورمونی. |
| مشکلات گوارشی | نفخ، یبوست یا اسهال در طول یا بین دوره‌های قاعدگی و تغییر در اشتها یا میل به غذاهای خاص. |
| علائم مرتبط با عفونت یا التهاب | تب، ترشحات غیرعادی واژینال، احساس سوزش یا خارش در ناحیه تناسلی در صورت وجود عفونت. |
| درد هنگام رابطه جنسی یا ادرار | درد در هنگام رابطه جنسی یا ادرار به دلیل عفونت یا بیماریهای لگنی. |
| ریزش مو یا مشکلات پوستی | آکنه، ریزش مو یا دیگر مشکلات پوستی که ممکن است در شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک رخ دهد. |
| تورم یا حساسیت در سینه‌ها | حساسیت یا تورم در سینه‌ها به دلیل تغییرات هورمونی. |
| سردرد یا میگرن | سردردهای مکرر یا میگرن که ناشی از نوسانات هورمونی به‌ویژه در نزدیکی دوره‌ها است. |
| افزایش یا کاهش وزن ناگهانی | تغییرات وزن به دلیل اختلالات هورمونی یا استرس. |
نکته! در صورت وجود علائم شدید یا غیرمعمول، مراجعه به پزشک ضروری است.
چه افرادی بیشتر درگیر دوبار پریود شدن در ماه می‌شوند؟
دوبار پریود شدن در ماه میتواند برای هر زن و دختری در دوره‌های مختلف زندگی اتفاق بیافتد، بهخصوص اگر:
- به تازگی برای اولین‌بار پریود شده‌اید و در دوران بلوغ به‌سر می‌برید؛
- بزرگسالی با سابقه خانوادگی فیبروم، کیست یا یائسگی زودرس هستید؛
- بهصورت مداوم و مکرر، درد و انقباض شدید در ناحیه شکم احساس می‌کنید؛
- دوره‌های قاعدگی سنگین و غیر طبیعی دارید؛
- در طول رابطه جنسی درد طولانی و شدید دارید؛
- در روزهای پریودی گرفتگی‌های غیرطبیعی را تجربه می‌کنید؛
- در طول قاعدگی لخته خون‌های تیره دفع می‌کنید.
عوارض دو بار قاعدگی در ماه
در صورت بروز این عارضه، قظعا مشکلات مختلفی برای فرد به وجود می‌آید. مثلا، کم‌خونی ناشی از فقر آهن بهدلیل از‌دست‌دادن حجم زیاد خون اتفاق می‌افتد و با علائمی مثل خستگی، بی‌حالی، سردرد، ضعف همیشگی، آریتمی قلبی و مشکلات تنفسی همراه است.
همچنین که دو بار پریود شدن در یک ماه، معمولا دردهای شکمی و لگنی شدید ایجاد میکند و باعث کاهش کیفیت زندگی فرد می‌شود. این مسئله اگر ادامه‌دار شود و نسبت به آن بی‌توجه باشید، گسترش می‌یابند و زمینه خطرات جدی‌تر را فراهم می‌کنند.
درمان دوبار پریود شدن در یک ماه
درمان دو بار قاعدگی در ماه بسته به علتی که دارد، متفاوت است. در ادامه، هر کدام از سبک‌های درمانی را به تفکیک بررسی کرده‌ایم:
درمان دارویی
بسته به علت وقوع این اتفاق، داروهای مختلفی برای درمان دو بار پریود شدن در یک ماه تجویز می‌شود:
| علت | درمان |
| کم‌کاری تیروئید | مصرف داروهای جایگزین هورمون تیروئید |
| پرکاری تیروئید | مصرف داروهای ضد تیروئید |
| اندومتریوز | قرص‌های ضد بارداری با دوز کم |
| یائسگی | هورموندرمانی و درمان‌های جایگزینی استروژن |
| بیماری التهابی لگن | مصرف آنتی‌بیوتیک |
| فیبروم و کیست | استفاده از IUD و انواع جراحی |
| استرس | تغییر در سبک زندگی (ورزش منظم، تمرین مدیتیشن یا گفتگودرمانی) |
| کاهش یا افزایش شدید وزن | برنامه‌ریزی برای کنترل وزن |
مصرف داروهای تنظیم هورمون
اگر علت دوبار پریود شدن در یک ماه نوسانات هورمونی باشد، اولین پیشنهاد درمانی پزشک، مصرف داروهای هورمونی است. این داروها سطح هورمون‌های خون را به حالت پایه بازمی‌گردانند، چرخه پریودی را بهبود می‌بخشند و سیکل قاعدگی را منظم و سروقت می‌کنند.
همچنین ممکن است پزشک داروهای خاصی برای جلوگیری از رشد فیبروم‌ها و کوچک‌کردن آنها تجویز کند. تجویز این داروها، آخرین تلاش پزشک برای درمان فیبروم، قبل از عمل جراحی است.
جراحی
دو بار پریودی در ماه، گاهی نشانه یک مشکل اساسی و نیازمند مداخله جراحی است. روشهای زیر، جراحی‌های معمول برای درمان این مشکل هستند:
- جراحی سونوگرافی متمرکز با هدایت MRI؛ اگر کوتاه‌شدن فاصله بین پریودها بهدلیل فیبروم یا کیست رحم باشد، پزشک طی این جراحی کم‌تهاجمی، بافت فیبروم را با امواج صوتی گرم میکند و از بین می‌برد.
- آمبولیزاسیون شریان رحمی؛ طی این جراحی جدید و کم‌تهاجمی، پزشک با ایجاد یک شکاف چند میلی‌متری، راه خون‌رسانی به رحم و تغذیه فیبروم را می‌بنند. درنتیجه فیبروم‌ها می‌پوسند، کوچک می‌شوند و رفته‌رفته از بین می‌روند.
- میومکتومی؛ طی این جراحی بزرگ شکمی، پزشک برشی در شکم ایجاد میکند تا فیبروم را از دیواره‌های عضلانی رحم جدا کند و از‌طریق دهانه رحم بیرون بکشد.
- هیسترکتومی؛ هیسترکتومی تیر آخر درمان مشکلات رحمی است. پزشک در این جراحی تهاجمی بخش‌هایی از رحم یا کل این اندام را برمی‌دارد.
تغییر روشهای پیشگیری از بارداری
اگر از داروهای ضدبارداری استفاده می‌کنید، برای نظم‌دهی به سیکل قاعدگی باید روش پیشگیری را تغییر دهید. استفاده از حلقه رحمی IUD را جایگزین داروها و پچ‌های هورمونی کنید. این کار فیبروم رحمی را کوچک نمی‌کند، اما میتواند فاصله کوتاه پریودی را طولانی‌تر و منظم‌تر کند.
اصلاح سبک زندگی
هیچ درمانی به‌اندازه سالم‌زیستی در نظم‌دهی به قاعدگی موثر نیست. این درمان کاملا غیرتهاجمی است و عوارض جانبی ندارد:
- یک رژیم تغذیه سالم شامل تمام مواد مغذی ضروری انتخاب کنید و به آن پایبند باشید. بدن برای تنظیم سیکل قاعدگی به ویتامین‌ها، مواد معدنی و آهن احتیاج دارد.
- ورزش را در برنامه‌ریزی روزانه خود بگنجانید. نیازی به ورزش‌های سنگین نیست، انجام تمرینات یوگا یا پیاده‌روی مداوم به‌اندازه کافی موثر است.
- فضای زندگی را آرام کنید و از استرس دور بمانید. اگر مستعد تنبلی تخمدان باشید، استرس و فشار به‌سادگی نظم سیکل قاعدگی شما را به هم می‌زند.
- تاثیر خواب کافی و سروقت را در بهبود اختلال پریودی دست‌کم نگیرید. سعی کنید ساعت خوابیدن و بیدارشدن مشخصی داشته باشید.
- هر روز یک قاشق سرکه سیب بنوشید و دارچین و زنجبیل را کنار همه غذاها مصرف کنید.
چطور جلوی دوبار پریودی در ماه را بگیرم؟
قاعدگی باید سیکل منظم داشته باشد و دوبار پریودی در ماه مسئله‌ای نیست که کنار‌آمدن با آن، عاقلانه باشد. اگر احساس می‌کنید فاصله زمانی پریودهای شما کوتاه‌تر شده و علتش را نمی‌دانید، برای ریشه‌یابی و درمان موثر باید به دکتر زنان مراجعه کنید. این مشکل میتواند پیش‌زمینه‌ای برای مشکلات جدی‌تر رحم و تخمدان یا مسائل هورمونی باشد.
شما می‌توانید برای مراجعه به متخصص زنان و جلوگیری از دوبار پریودی در ماه، از امکان نوبت‌دهی آنلاین پزشکان در سایت دکتردکتر بهره‌مند شوید.
منبع:
verywellhealth
