بررسی انواع ماده غذایی برای افزایش گردش خون؛ همراه با توضیحات و نکات مهم

ماهی‌های چرب، سبزیجات‌ سبز برگ، پیاز، سیر و فلفل قرمز، چند مورد از بهترین ماده غذایی برای افزایش گردش خون به شمار می‌روند. همچنین، افزودن زردچوبه، دارچین و زنجبیل به غذاها برای بهبود جریان و گردش خون در بدن موثر هستند. مصرف این منابع علاوه‌بر بهبود گردش خون، برای جلوگیری از بروز درد، گرفتگی عضلانی و بی‌حسی دست‌ و پا  بسیار نیز تاثیر‌گذارند.
با‌این‌حال، در صورتی که گردش خون فرد ضعیف باشد، ابتدا باید به پزشک مراجعه کرده و از درمان‌های تخصصی بهره‌مند شود. به بیان دیگر، برای درمان ضعف گردش خون، رعایت رژیم غذایی به تنهایی کافی نیست.

برای آشنایی کامل با بهترین مواد غذایی برای افزایش گردش خون، در این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید. 

اگر سوالی داشتید، در انتهای مطلب و در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

معرفی مواد غذایی مفید برای گردش خون 

با اینکه علائم گردش خون ضعیف اغلب با مصرف دارو درمان می‌شوند، اما مصرف چندین نوع از منابع غذایی نیز در این خصوص بسیار مهم است. در حالت کلی، مهم‌ترین مواد غذایی برای بهبود گردش خون عبارتند از:

• فلفل قرمز تند
• زردچوبه
• دارچین
• زنجبیل
• ماهی‌های چرب
• سبزیجات برگ‌سبز
• پیاز
• سیر
• گوجه‌فرنگی
• انار
• پرتقال و سایر مرکبات
• توت‌ها
• گردو

در ادامه مطلب، نکات مهم را در ارتباط با هرکدام از موارد فوق بررسی خواهیم کرد.

فلفل قرمز تند 

فلفل قرمز تند، یکی از مهم‌ترین مواد غذایی برای افزایش جریان خون به شمار می‌رود. عطر و طعم فلفل قرمز تند یا فلفل کاین، به‌دلیل ماده‌ای به نام کپسایسین است. کپسایسین با کاهش فشار خون و تحریک انتشار اسید نیتریک، میزان جریان خون را به بافت‌های بدن افزایش می‌دهد.

بر اساس تحقیقات انجام‌شده، مزایای مصرف فلفل کاین برای گردش خون عبارتند از:

• افزایش سطح گردش خون
• بهبود قدرت رگ‌های خونی
• جلوگیری از ایجاد پلاک در شریان‌ها و عروق بدن

جلوگیری از ایجاد پلاک، عامل بسیاری مهمی برای بهبود گردش خون در بدن است.

برای بهره‌مندی از فواید این فلفل، می‌توانید آن را همراه با غذا میل کنید. یا اینکه پودر فلفل را به غذاهای خود اضافه کنید. در صورت وجود حساسیت یا ابتلا به هرگونه بیماری‌های پوستی، پیش از مصرف فلفل کاین حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

زردچوبه

کمک به بهبود گردش خون یکی از بارزترین فواید زردچوبه در طب سنتی چینی و آیورودا است. زیرا از زمان‌های قدیم، پزشکان طب سنتی از زردچوبه برای بازکردن عروق خونی و بهبود گردش خون استفاده می‌کردند. مهم‌ترین خاصیت درمانی زردچوبه به‌دلیل وجود کورکومین در بافت آن است. تحقیقات نشان می‌دهند، که مصرف روزانه ۲۰۰۰ میلی‌گرم کورکومین به مدت ۱۲ هفته، ۳۶ تا ۳۷ درصد گردش خون را به سمت ساعد و بازو افزایش می‌دهد.

دارچین

دارچین یک ادویه با طبع گرم است که سطح گردش خون را افزایش می‌دهد. تحقیقات مختلف نشان می‌دهند که دارچین، میزان گشاد‌شدن عروق خونی و سرعت جریان خون را در عروق کرونر، بهبود می‌بخشد. در نتیجه، استفاده از این ادویه هنگام طبخ غذا برای افزایش جریان خون می‌تواند موثر باشد. 

زنجبیل

از هزاران سال گذشته، زنجبیل در طب سنتی هند و چین، به عنوان منابع اصلی و تاثیرگذار در کاهش فشارخون و بهبود گردش خون شناخته می‌شود. برای مثال، یک مطالعه بر روی 4628 نفر نشان داد، افرادی که روزانه ۲ تا گرم زنجبیل مصرف می‌کنند، کمتر از دیگران در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار دارند. از‌این‌رو، زنجبیل با کاهش فشار خون، میزان گردش خون را در بدن بهبود می‌بخشد. 

ماهی‌های چرب 

ماهی‌های چرب، با آزادسازی اکسید نیتریک، عروق خونی را گشاد کرده و جریان خون را افزایش می‌دهند. همچنین، چربی‌های امگا۳ موجود در بافت این ماهی‌ها از تجمع پلاکت‌ها در عروق خونی ( فرآیند منتهی به تشکیل لخته خون)، جلوگیری می‌کنند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ نشان داد که مصرف حداقل ۳ گرم ماهی چرب در روز، برای کاهش فشار خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی موثر است.

معروف‌ترین ماهی‌های چرب و خواص درمانی آنها را در جدول زیر آورده‌ایم:

نکته! در صورت بارداری، هنگام مصرف ماهی تن با پزشک مشورت کنید.

سبزیجات برگ‌سبز

چند مورد از سبزیجات برگ سبز که به عنوان ماده غذایی برای افزایش گردش خون به شمار می‌روند، عبارتند از:

• اسفناج؛ افزایش اکسیژن رسانی به بافت‌ها
• کاهو؛ منبع خوب نیترات
• کلم‌پیچ؛ پاکسازی عروق و بهبود گردش خون
• ریحان؛ باز شدن عروق خونی، کاهش فشار خون
• نعناع؛ کاهش التهاب عروق خونی
• جعفری؛ بهبود اکسیژن‌ٰسانی به بافت‌ها
• برگ چغندر؛ مفید برای کاهش فشار خون و بهبود جریان خون

انتخاب یک رژیم غذایی غنی از سبزیجات، برای کاهش فشار خون و افزایش جریان خون موثر است.

چغندر

در سال ۲۰۱۷، فواید چغندر در مورد افزایش جریان خون، بعد از اتمام یک تحقیق میدانی اثبات شد. بسیاری از ورزشکاران برای کمک به بهبود عملکرد گردش خون، آب چغندر یا پودر چغندر مصرف می‌کنند. زیرا چغندر حاوی نوعی از نیترات است که بدن آن را به اکسید نیتریک تبدیل می‌کند. این ماده می‌تواند با شل کردن عروق خونی، جریان خون را به سمت بافت ماهیچه‌ای افزایش دهد. 

با استناد به مقاله‌ای منتشرشده در وبسایت healthline،

مصرف چغندر برای بهبود جریان اکسیژن در بافت عضلانی و کاهش قابل توجه فشار خون موثر است. 

همچنین، تحریک جریان خون، افزایش سطح اکسید نیتریک و کاهش لختگی و التهاب عروق خونی، از دیگر فواید مصرف چغندر به شمار می‌روند. 

پیاز

پیاز، یک منبع عالی از آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئیدی است که به گشاد شدن عروق خونی کمک می‌کنند. این مواد شیمیایی همراه با کمک به افزایش جریان خون، برای سلامتی قلب نیز مفید‌اند. همچنین، پیاز با خواص ضدالتهابی خود، التهاب موجود در رگ‌ها را بهبود بخشیده و سلامتی قلب را افزایش می‌دهد. سلامت قلب و عروق آن، نقشی حیاتی در بهبود گردش خون بر عهده دارند. 

سیر

سیر با تاثیر مفید بر گردش خون و کمک به سلامت قلب مشهور است. مطالعات نشان می‌دهند که ترکیبات گوگردی موجود در سیر، به ویژه آلیسین، با گشاد کردن و آرام کردن عروق خونی، میزان فشار خون را کاهش می‌دهد. سپس خون بیشتری را به بافت‌های مهم بدن هدایت می‌کند. 

گوجه فرنگی

گوجه فرنگی با محدود‌کردن فعالیت نوعی آنزیم، انقباض عروق خونی را کاهش داده و فشار خون را کنترل می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که عصاره گوجه فرنگی، مشابه داروهای مهار کننده ACE عمل می کند. این داروها، با باز کردن رگ‌های خونی، گردش و سرعت جریان خون را بهبود می‌بخشند. همچنین، مصرف عصاره گوجه‌فرنگی برای کاهش التهاب و کاهش تجمع پلاک در عروق خونی تاثیرگذار است. 

انار

میوه انار، حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند پلی‌فنول و نیترات است که عروق خونی را گشاد می‌کنند. مصرف انار به‌عنوان میوه یا آبمیوه، می‌تواند جریان خون و اکسیژن‌‌رسانی به بافت‌های عضلاتی را بهبود بخشد. این ویژگی‌ انار برای ورزشکاران نیز بسیار مفید است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که مصرف روزانه ۵۰۰ میلی‌لیتر آب انار، قبل از تمرین یا در طول تمرین با وزنه، درد، التهاب و آسیب‌های عضلانی را در وزنه‌برداران کاهش می‌دهد.

پرتقال و سایر مرکبات

مرکباتی مانند پرتقال، لیمو و گریپ فروت مملو از آنتی اکسیدان‌های فلاونوئیدی هستند. فواید مصرف مرکبات را در مورد بهبود گردش خون بررسی می‌کنیم:

• احتمال کاهش التهاب در بدن و عروق خونی
• کاهش فشار خون و سفتی شریان‌ها
• بهبود جریان خون با تولید اکسید نیتریک 

تحقیقات منتشر‌شده در منابع معتبر پزشکی، نشان می‌دهند که مصرف مرکباتی مانند پرتقال، با کاهش فشار خون، گردش خون را بهبود می‌بخشند.

توت‌ها

توت ها دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی هستند که ممکن است تأثیر مثبتی بر جریان خون داشته باشد. زیرا، التهاب مزمن می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب رسانده و فشار خون را افزایش دهد. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف انواع توت‌ها مزایای زیر را به همراه دارد:

• کاهش فشار خون
• تنظیم ضربان قلب
• جلوگیری از تجمع پلاک‌ها در رگ‌های خونی
• بهبود اتساع شریان‌ها

بنابه ادعای منابع، توت سیاه و بلوبری بیشتر از سایر انواع توت در بهبود گردش خون تاثیر دارند.

گردو

گردو، سرشار از ترکیبات مفیدی مانند ال‌آرژنین و ویتامین E است که تولید اکسید نیتریک را تحریک می‌کنند. فواید گردو برای افزایش گردن خون عبارتند از:

• کاهش فشار خون
• بهبود عملکرد عروق خونی
• کاهش التهاب بدن

نکته! مصرف گردو برای افراد مبتلا به دیابت، به‌دلیل ترمیم عروق خونی و کاهش سطوح قند خون مفید است.

برای درمان گردش خون ضعیف به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

با اینکه مصرف ماده غذایی برای افزایش گردش خون اقدامی کارساز است، اما کافی نیست. از‌این‌رو، در صورتی که با علائمی مانند بی‌حسی اندام‌ها، احساس درد هنگام راه رفتن و تغییر رنگ انگشت‌ها مواجه هستید، فوراً به متخصصین حوزه‌های زیر مراجعه کنید:

• پزشک عمومی
• متخصص داخلی
• متخصص قلب و عروق

برای دریافت نوبت از بهترین متخصصین از سراسر ایران، به پلتفرم آنلاین نوبت‌دهی دکتردکتر مراجعه کنید.

منابع:

healthline.com

medicalnewstoday.com

سوالات متداول ماده عذایی برای افزایش گردش خون