گردش خون ضعیف؛ علائم، تشخیص و راه های درمان

سیستم گردش خون بدن شما مسئول ارسال خون، اکسیژن و مواد مغذی به سرتاسر بدنتان است.. گردش خون ضعیف بیشتر در اندام‌هایی نظیر پاها و بازوها دیده می‌شود. گردش خون ضعیف معمولاً ناشی از مشکلات سلامتی است. بنابراین، درمان علل زمینه‌ای برای کنترل این اختلال امر مهمی است. شرایط متعددی می تواند منجر به گردش خون ضعیف شود. شایع ترین علل عبارتند از چاقی، دیابت، بیماری های قلبی و مشکلات شریانی.

علائم گردش خون ضعیف

طیف گسترده ای از علائم می تواند نشان دهنده گردش خون ضعیف باشد. این علائم می تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و حتی ممکن است عوارض شدیدی ایجاد کند.

علائم رایج عبارتند از:

• بی حسی و گزگز در دست ها و پاها
• دست و پاهای سرد
• تورم در پاها، مچ پا و ساق پا
• از دست دادن حافظه و مشکل در تمرکز
• مسائل گوارشی
• خستگی
• گرفتگی مفاصل و عضلات
• رنگ پوست تغییر می کند
• زخم در پاها یا پاها
• رگهای واریسی

بهترین درمان برای گردش خون ضعیف به علت آن بستگی دارد و مشکلات در شریان‌ها یا سیاهرگ‌ها اغلب مسئول آن هستند.

علائم گردش خون ضعیف ممکن است آشکار نباشند. با این حال، چه علائم واضح باشند یا نه، گردش خون ضعیف می تواند خطرناک باشد. موارد زیر علائم رایج گردش خون ضعیف است که فرد باید در صورت مشاهده هر یک از این موارد به پزشک اطلاع دهد.

1. بی حسی و گزگز در اندام ها

یکی از رایج ترین علائم گردش خون ضعیف، بی حسی و گزگز در دست ها و پاها است.

وقتی عاملی جریان خون را محدود می کند و خون به مقدار کافی به اندام ها نمی رسد، ممکن است فرد احساس سوزن سوزن شدن نیز داشته باشد.

2. سردی دست و پا

کاهش جریان خون باعث می شود دست ها و پاها بسیار سردتر از بقیه بدن احساس کنند. هنگامی که خون نمی تواند با سرعت مناسب جریان یابد، این امر می تواند منجر به نوسانات دما در پوست و انتهای عصبی دست ها و پاها شود که علت خواب رفتن دست و پا نیز می‌باشد.

3.تورم در اندام تحتانی

گردش خون ضعیف می تواند باعث تجمع مایع در نواحی خاصی از بدن شود. این وضعیت اغلب در پاها، مچ پاها و پاها رخ می دهد. تورم اندام تحتانی همچنین ممکن است نشانه ای از نارسایی قلبی باشد. این وضعیت می تواند زمانی اتفاق بیفتد که قلب قادر به گردش خون کافی در سراسر بدن نباشد.

علائم این تورم عبارتند از:

• سنگینی و تورم
• پوست سفت و گرم
• مفاصل سفت
• درد در مناطق آسیب دیده

اگر فرد مبتلا روی ناحیه آسیب دیده فشار بیاورد، ممکن است یک فرورفتگی در پوست متورم ایجاد کند. همچنین، هنگامی که مایع حاوی پروتئین در شکم جمع می شود، به آن آسیت می گویند. مشکلات گردش خون و سیروز کبدی می تواند عامل آن باشد.

4. اختلال عملکرد شناختی

گردش خون ضعیف می تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد و منجر به از دست دادن حافظه و مشکل در تمرکز شود. این مشکلات ناشی از موارد زیر است:

• کاهش جریان خون به مغز
• کاهش میزان خون پمپاژ شده در سراسر بدن
• تغییرات خاصی در فشار خون

5. مشکلات گوارشی

عمل هضم به جریان خون بستگی دارد و گردش خون ضعیف ممکن است با مواد چربی مرتبط باشد که می توانند در پوشش رگ های خونی شکم جمع شوند.

مشکلات گوارشی مرتبط با کاهش جریان خون عبارتند از:

• درد شکم
• اسهال
• مدفوع خونی، یبوست و گرفتگی

6. خستگی

جریان ضعیف خون بر سطح انرژی تأثیر می گذارد و می تواند باعث خستگی شود. همچنین، هنگامی که گردش خون ضعیف است، قلب باید قوی تر پمپاژ کند، که این امر می تواند منجر به خستگی بیشتر شود.

7. درد مفاصل و گرفتگی عضلات

گردش خون ضعیف می تواند باعث درد در پاها، بازوها و دست ها شود. دست ها و پاهای سرد ممکن است درد یا ضربان داشته باشند، به خصوص وقتی شروع به گرم شدن می کنند و جریان خون باز می گردد. گردش خون ضعیف در پاها و بازوها نیز می تواند باعث درد این نواحی از جمله عضلات ساق پا شود. این نوع درد در پاها اغلب هنگام نشستن یا ایستادن طولانی مدت بدتر می شود. همچنین، هنگامی که خون به درستی گردش نمی کند، اکسیژن و مواد مغذی نمی توانند به طور موثر به بافت ها برسند، که این وضعیت می تواند منجر به سفتی و گرفتگی شود.

8. رنگ پوست تغییر می کند

هنگامی که مقدار ناکافی خون شریانی به بافت های بدن می رسد، پوست ممکن است رنگ پریده یا آبی به نظر برسد. اگر خون از مویرگ ها نشت کند، این نواحی ممکن است بنفش به نظر برسند.

نواحی زیر ممکن است تغییر رنگ دهند:

• بینی
• لب
• گوش ها
• نوک سینه ها
• دست ها
• پا

9. زخم ساق پا

گردش خون ضعیف بر توانایی بدن برای التیام تأثیر می گذارد، که می تواند منجر به زخم در پاها و پاها شود.

هنگامی که خون در رگ‌های پا جمع می‌شود، زخم هایی ایجاد می گردد که باعث تورم زیر پوست می‌شود.

10. وریدهای واریسی

گردش خون ضعیف باعث می شود رگ های واریسی موجود نمایان شوند. رگ های واریسی بازگشت خون به قلب را سخت تر می کنند. آن ها همچنین می توانند منجر به علائم زیر شوند:

• سنگینی در پاها
• درد در پاها
• خارش
• ورم
• رگهایی که به نظر گره خورده اند

رگ های واریسی در بین افرادی که به طور منظم برای دوره های طولانی می ایستند رایج است. جوراب فشاری برای کاهش اثرات این پدیده موثر است. در مقاله جوراب واریس چیست بیشتر با فواید این جوراب آشنا شوید.

علل گردش خون ضعیف

چندین دلیل مختلف برای گردش خون ضعیف وجود دارد.

بیماری شریان محیطی

بیماری شریان محیطی (PAD) می تواند منجر به گردش خون ضعیف در پاهای شما شود. PAD یک وضعیت گردش خون است که باعث باریک شدن رگ های خونی و شریان ها می شود. در شرایطی به نام آترواسکلروز، شریان‌ها به دلیل تجمع پلاک در شریان‌ها و رگ‌های خونی سفت می‌شوند. هر دو بیماری جریان خون را در اندام های شما کاهش می دهند و می توانند منجر به درد شوند.

با گذشت زمان، کاهش جریان خون در اندام‌های شما می‌تواند باعث موارد زیر شود:

• بی حسی
• مور مور
• آسیب عصبی
• آسیب بافتی

اگر این وضعیت درمان نشود، کاهش جریان خون و پلاک در شریان‌های کاروتید ممکن است منجر به سکته شود. شریان های کاروتید شما رگ های خونی اصلی هستند که خون را به مغز شما می رسانند. اگر پلاک در شریان های قلب شما ایجاد شود، در معرض خطر حمله قلبی هستید. PAD در بزرگسالان بالای 50 سال شایع‌تر است، اما می‌تواند در افراد جوان‌تر نیز رخ دهد. افرادی که سیگار می کشند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به PAD در اوایل زندگی هستند.

لخته شدن خون

لخته های خون جریان خون را به طور جزئی یا کامل مسدود می کنند. آنها می توانند تقریباً در هر جایی از بدن شما ایجاد شوند، اما لخته خونی که در بازوها یا پاهای شما ایجاد می شود می تواند منجر به مشکلات گردش خون شود.

لخته های خون می توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند و می توانند خطرناک باشند. اگر لخته خون در پای شما پاره شود، می تواند از سایر قسمت های بدن از جمله قلب یا ریه ها عبور کند. همچنین ممکن است منجر به سکته مغزی شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، نتایج ممکن است جدی یا حتی مرگبار باشد.

رگ های واریسی

وریدهای واریسی وریدهای بزرگ شده ای هستند که در اثر نارسایی دریچه ایجاد می شوند. در این حالت رگ‌ها به‌نظر می‌رسند متورم هستند و اغلب در پشت پاها دیده می‌شوند. سیاهرگ‌های آسیب‌دیده نمی‌توانند به اندازه سایر سیاهرگ‌ها خون را حرکت دهند، بنابراین گردش خون ضعیف ممکن است مشکل ساز شود.

بهتر است بدانید وریدهای واریسی نیز می توانند باعث لخته شدن خون شوند. ژن‌های شما تا حد زیادی تعیین می‌کنند که آیا شما دچار رگ‌های واریسی خواهید شد یا خیر. اگر یکی از خویشاوندان شما رگ های واریسی داشته باشد، امکان ابتلای شما نیز بیشتر است. زنان نیز مانند افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند، بیشتر در معرض این خطر قرار می گیرند.

دیابت

ممکن است فکر کنید دیابت فقط بر قند خون شما تأثیر می گذارد، اما واقعیت این است که این مشکل می تواند باعث گردش خون ضعیف در نواحی خاصی از بدن شما شود. این حالت شامل گرفتگی در پاها و همچنین درد در ساق پا، ران یا باسن است.

این گرفتگی ممکن است زمانی که از نظر بدنی فعال هستید شدیدتر باشد. افراد مبتلا به دیابت پیشرفته ممکن است در تشخیص علائم گردش خون ضعیف مشکل داشته باشند. این وضعیت به این دلیل است که نوروپاتی دیابتی می تواند باعث کاهش حس در اندام ها شود. دیابت همچنین می تواند باعث مشکلات قلبی و عروقی شود. افراد مبتلا به دیابت در معرض افزایش خطر تصلب شرایین، فشار خون بالا و بیماری قلبی هستند.

چاقی

حمل وزن اضافی بار و فشار زیادی را بر بدن شما وارد می کند. اگر اضافه وزن دارید، ساعت ها نشستن یا ایستادن ممکن است منجر به مشکلات گردش خون شود. اضافه وزن یا چاقی همچنین شما را در معرض خطر بسیاری از علل دیگر گردش خون ضعیف، از جمله واریس و مشکلات عروق خونی قرار می دهد.

بیماری رینود

افرادی که سردی مزمن دست ها و پاها را تجربه می کنند ممکن است به بیماری به نام رینود مبتلا باشند. این بیماری باعث تنگ شدن شریان های کوچک دست و پا می شود. شریان های باریک کمتر قادر به حرکت خون در بدن شما هستند، بنابراین ممکن است علائم گردش خون ضعیف را تجربه کنید.

علائم بیماری رینود معمولاً زمانی رخ می دهد که شما در دمای سرد هستید یا به طور غیرعادی استرس دارید. به جز انگشتان دست و پا، نواحی دیگری از بدن شما نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. برخی از افراد علائمی در لب ها، بینی، نوک سینه ها و گوش های خود خواهند داشت. زنان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری رینود هستند. همچنین، افرادی که در آب و هوای سردتر زندگی می کنند، بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.

تشخیص گردش خون ضعیف

از آنجایی که گردش خون ضعیف نشانه بیماری های متعدد است، مهم است که ابتدا هر گونه سابقه خانوادگی شناخته شده گردش خون ضعیف و هر بیماری مرتبط را با پزشک خود در میان بگذارید. این امر می تواند به پزشک شما کمک کند تا عوامل خطر شما را بهتر ارزیابی کند و همچنین تشخیص دهد که کدام تست های تشخیصی مناسب تر هستند.

علاوه بر معاینه فیزیکی برای تشخیص درد و تورم، پزشک ممکن است اقدامات زیر را به شما پیشنهاد دهد:

• آزمایش خون آنتی بادی برای تشخیص شرایط التهابی، مانند بیماری رینود
• آزمایش قند خون برای دیابت
• آزمایش خون برای بررسی سطوح بالای D دایمر در مورد لخته خون
• سونوگرافی یا سی تی اسکن
• آزمایش فشار خون از جمله آزمایش پاها

درمان گردش خون ضعیف

درمان گردش خون ضعیف بستگی به شرایط ایجاد کننده آن دارد. روش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• جوراب های فشاری برای پاهای دردناک و متورم
• برنامه ورزشی ویژه ای که پزشک برای افزایش گردش خون توصیه می کند
• انسولین برای دیابت
• جراحی ورید با لیزر یا آندوسکوپی برای واریس

بسته به شرایط شما، داروها ممکن است شامل داروهای حل کننده لخته و همچنین رقیق کننده های خون باشند. مسدود کننده های آلفا و مسدود کننده های کانال کلسیم هم برای درمان بیماری رینود استفاده می شوند.

شما باید علائم احتمالی گردش خون ضعیف را با پزشک خود در میان بگذارید. اگر علائم ناراحت کننده ای دارید، ممکن است نشانه یک بیماری زمینه ای باشد. شرایط درمان نشده می تواند منجر به عوارض جدی شود.

این وضعیت وقتی زود تشخیص داده شود، بیماری هایی که منجر به گردش خون ضعیف می شوند قابل درمان هستند. در صورت عدم درمان، گردش خون ضعیف ممکن است نشان دهنده یک بیماری در حالت پیشرفت باشد.

منبع : healthline