گلودرد استرپتوکوکی یک عفونت در گلو و لوزه‌ها است که توسط نوعی باکتری ایجاد می‌شود. علائم این بیماری التهاب شدید در لوزه‌ها است؛ این التهاب ناحیه اطراف گلو را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد که باعث گلودرد فارنژیت می‌شود. همچنین تب بالا از دیگر علائم این بیماری است. گلودرد استرپتوکوکی در کودکان 5 تا 15 ساله شایع‌تر است. این بیماری از طریق تماس با افراد بیمار، مایعات بینی یا بزاق منتقل می‌شود. علائم بیماری پس از ۲ الی ۵ روز خود را نشان می‌دهند و معمولا ۷ الی ۱۰ روز زمان می‌برد تا علائم بیماری از بین برود.
معمولاً یک پزشک عمومی می‌تواند این بیماری را با تست سریع استرپتوکوک یا آزمایش مخاط گلو تشخیص دهد. اما درمواقعی که بیماری شدید باشد، پزشک شما را به یک متخصص حلق و بینی ارجاع خواهد داد. برای آشنایی با علائم، راه‌های جلوگیری، درمان و تشخیص گلودرد استرپتوکوکی ۱۰ دقیقه برای خواندن این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر زمان بگذارید.
اگر در خصوص گلودرد استرپتوکوکی سوالی دارید می‌توانید در انتهای صفحه در بخش نظرات، سوال خود را برایمان بنویسید تا مشاور سلامتی دکتر دکتر پاسخگوی شما باشد.
گلودرد استرپتوکوکی چیست؟
گلودرد استرپتوکوکی یک عفونت باکتریایی است که باعث التهاب و درد در گلو می شود. این بیماری توسط باکتری استرپتوکوک گروه A ایجاد می‌شود. گلودرد استرپتوکوکی کودکان و بزرگسالان را در هر سنی تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ اما در کودکان بین سنین 5 تا 15 سال شایع‌تر است. عطسه، سرفه، ظروف مشترک غذا و تماس نزدیک با فرد مبتلا به عفونت گلودرد استرپتوکوکی، این بیماری را از فردی به فرد دیگر منتقل می‌کند.
گلودرد استرپتوکوکی در بزرگسالان
گلودرد استرپتوکوکی معمولاً در بزرگسالان بدون عارضه به‌خودی‌خود برطرف می‌شود؛ اگرچه دانستن زمان مراجعه به پزشک بسیار مهم است. ویروس‌ها می‌توانند باعث گلودرد و عفونت سایر قسمت‌های دستگاه تنفسی فوقانی شده و با علائمی همچون سرماخوردگی بروز کنند. سایر علائم گلودرد باکتریایی استرپتوکوکی در بزرگسالان شامل موارد زیر است:
- درد گلو شدید
- تب بالای 38 درجه
- لوزه‌های قرمز و متورم
- تورم غدد لنفاوی در گردن
- سرفه، تهوع و استفراغ و موارد دیگر.
گلودرد استرپتوکوکی با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شود. اما لازم است تا برای معاینه و تشخیص دقیق در زمان بیماری به پزشک مراجعه کنید.
گلودرد استرپتوکوکی در نوزادان و کودکان
این عفونت در نوزادان و کودکان ممکن است باعث درد حلق، تب، تورم گلو، و علائم دیگر شود. اگر فکر می‌کنید کودک شما ممکن است این نوع عفونت را داشته باشد یا علائمی شبیه به گلودرد استرپتوکوکی دارد، بهتر است به پزشک کودکان مراجعه کنید.
پزشک پس از بررسی فیزیکی و ارزیابی علائم، ممکن است یک آزمایش ساده از طریق نمونه‌برداری از گلو یا آزمایش خون برای تشخیص دقیقتر انجام دهد. اگر پزشک تشخیص دهد که کودک شما به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا است، آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین برای او تجویز می‌کند.
آنتی‌بیوتیک به کاهش طول مدت بیماری کمک می‌کند و همچنین خطر عوارض نادر اما جدی عفونت باکتریایی مانند تب روماتیسمی حاد را کاهش می‌دهد.
توصیه می‌شود که در خانه، کودک خود را آرام و راحت نگه دارید، به او مایعات بیشتری بدهید. همچنین باید کودک خود را از بقیه افراد دور نگه دارید تا از انتقال عفونت به دیگران جلوگیری شود.
علائم گلودرد استرپتوکوکی چیست؟
شدت گلودرد استرپتوکوکی از فردی به فرد دیگر می‌تواند متفاوت باشد. علائم معمولاً در عرض 5 روز پس از قرار گرفتن در معرض باکتری استرپتوکوک ایجاد می‌شوند. برخی از افراد علائم خفیفی مانند گلودرد را تجربه می‌کنند؛ اما سایر افراد علائم شدیدتری از جمله تب و مشکل در بلع دارند. علائم رایج گلودرد استرپتوکوکی عبارتند از:
- تب ناگهانی؛ به خصوص اگر 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد
- درد در ناحیه گلو
- قرمز شدن داخل گلو همراه با لکه‌های سفید
- سردرد
- لرز
- از دست دادن اشتها
- تورم غدد لنفاوی در گردن
- مشکل در بلع
علائم کمتر شایع گلودرد استرپتوکوکی شامل علائم گوارشی هستند، مانند:
- دل درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- چشم صورتی (کانژنکتیویت)
البته توجه داشته باشید که این علائم نشانه قطعی داشتن ویروس استرپتوکوک نیست و ممکن است شما یا نوزادتان بیماری دیگری داشته باشید، بنابراین برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کنید.
علل گلودرد استرپتوکوکی
گلودرد استرپتوکوکی توسط باکتری‌هایی به نام استرپتوکوک پیوژنز یا استرپتوکوک گروه A بروز می‌کند. اگر پس از قرار گرفتن در معرض این باکتری‌ها، مانند زمانی که فرد مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی سرفه یا عطسه می‌کند، چشم‌ها، بینی یا دهان خود را لمس کنید، ممکن است گلودرد استرپتوکوکی بگیرید.
همچنین این بیماری زمانی که از یک ظرف با فرد مبتلا غذا می‌خورید به شما منتقل می‌شود. تماس با یک شی آلوده به باکتری استرپتوکوک مانند دستگیره در یا شیر آب و سپس لمس چشم، بینی یا دهان از دیگر دلایل ابتدا به گلودرد استرپتوکوکی هستند. کودکانی که اشیا را در دهان خود قرار می‌دهند نیز ممکن است از این طریق به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا شوند.
گلودرد استرپتوکوکی به‌دلیل سرماخوردگی
گلودرد استرپتوکوکی ناشی از سرماخوردگی نیست؛ گلودرد استرپتوکوکی علائم مشابه سرماخوردگی دارد اما با آن متفاوت است. امکان دارد به‌طور همزمان سرماخوردگی و گلودرد استرپتوکوکی داشته باشید؛ زیرا بدن انسان می‌تواند همزمان به عفونت ویروسی و باکتریایی مبتلا شود. سرماخوردگی و استرپتوکوک هر دو مسری هستند و از طریق هوا یا تماس با فرد آلوده منتقل می‌شوند.
گلودرد استرپتوکوکی به‌دلیل مونونوکلئوز
برخی از افراد مبتلا به مونونوکلئوز به طور همزمان به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا می‌شوند. اگر گلوی شما بسیار دردناک است یا اگر لوزه‌های شما متورم هستند، ممکن است پزشک داروهایی به نام کورتیکواستروئیدها را تجویز کند. از آنجایی که مونو توسط یک ویروس ایجاد می‌شود، آنتی‌بیوتیک به بهبود شما کمک نمی‌کند.
عوارض گلودرد استرپتوکوکی چیست؟
اگر گلودرد استرپتوکوکی درمان نشود می‌تواند عوارضی جدی را برای بدن ایجاد کند. برخی از این عوارض عبارتنداز::
- عفونت گوش
- سینوزیت
- ذات‌الریه؛ زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌های عامل گلودرد استرپتوکوکی وارد ریه‌ها می‌شوند.
- آبسه پری لوزه؛ یک عفونت چرکی است که در پشت لوزه‌ها ایجاد می‌شود.
- تب روماتیسمی که یک بیماری التهابی است که مفاصل، قلب و پوست را درگیر می‌کند.
- آرتریت واکنشی پس از استرپتوکوک
- گلومرولونفریت یا التهاب کلیه پس از استرپتوکوک
- باکتریمی یا مسمومیت خون؛ زمانی که باکتری به جریان خون منتقل می‌شود.
- مننژیت؛ التهاب غشاهای پوشاننده مغز و نخاع
- اختلال عصبی روانپزشکی خودایمنی کودکان؛ تغییرات ناگهانی در حرکت، شخصیت یا رفتار کودک پس از عفونت باکتری استرپتوکوک
- سندرم شوک سمی استرپتوکوک؛ یک عفونت باکتریایی نادر اما کشنده
توصیه می‌کنیم به منظور جلوگیری از عوارض، در صورت داشتن علائم گلودرد استرپتوکوکی با پزشک خود صحبت کنید.
راه‌های جلوگیری از گلودرد استرپتوکوکی
راه‌های مختلفی برای پیشگیری از ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی وجود دارد؛ مانند شستن دست‌ها، استفاده از ضدعفونی‌کننده دست، اجتناب از اشتراک‌گذاری وسایل شخصی و پوشاندن دهان هنگام سرفه یا عطسه فرد مبتلا. اگرچه درحال‌حاضر هیچ واکسنی برای پیشگیری از گلودرد استرپتوکوکی ارائه نشده است، اما اتخاذ این شیوه‌ها می‌تواند به طور موثری از شما و عزیزانتان در برابر ابتلا به عفونت محافظت کند.
تشخیص گلودرد استرپتوکوکی
اگر علائم واضحی مانند سرفه و آبریزش بینی که نشان‌دهنده عفونت ویروسی است داشته باشید، پزشک ممکن است احتمال ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی را رد کند. اما مهم است که حتی اگر این علائم را دارید به پزشک مراجعه کنید تا پزشک بیماری را تشخیص داده و داروهای لازم را برای شما تجویز کند. در صورتی که علائم زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- درد هنگام بلع
- حالت تهوع
- گلودردی که خیلی سریع تشدید شود و بیش از ۲ روز طول بکشد
- تورم و قرمز لوزه‌ها
- لکه‌های سفید یا رگه‌هایی از چرک روی لوزه‌ها
- لکه‌های ریز و قرمز روی سقف دهان
- غدد لنفاوی متورم در جلوی گردن
پزشک گلوی شما را معاینه و علائم التهاب را بررسی می‌کند؛ همچنین ممکن است گردن شما را از نظر غدد لنفاوی متورم بررسی کند. اگر علائم ویروسی مانند سرفه، آبریزش بینی و گرفتگی صدا ندارید، احتمالا تشخیص پزشک گلودرد استرپتوکوکی است. اما دکتر یک تست سریع یا کشت گلو برای تشخیص قطعی استرپتوکوکی انجام خواهد داد.
راه‌های درمان گلودرد استرپتوکوکی
درمان گلودرد استرپتوکوکی با آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود. آنتی‌بیوتیک به از بین بردن باکتری استرپتوکوک و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک می‌کند. آنتی‌بیوتیک‌های مختلفی وجود دارند که گلودرد استرپتوکوکی را درمان می‌کنند، از جمله:
- آموکسی سیلین
- پنی سیلین
- کلیندامایسین
- سفالوسپورین
- کلاریترومایسین
- آزیترومایسین.
اینکه کدام یک از آنتی‌بیوتیک‌ها برای شما تجویز شوند بستگی به نظر پزشک، پرونده پزشکی شما و حساسیت‌های دارویی‌تان دارد. گاهی اوقات آنتی‌بیوتیک‌ها به اندازه کافی قوی نیستند تا عفونت گلودرد استرپتوکوکی را از بین ببرند که اصطلاحا مقاومت آنتی بیوتیکی نامیده می‌شود.
در صورت ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی باید در خانه بمانید و 24 تا 48 ساعت آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. پس از آن بیماری شما دیگر مسری نیست و گلودرد استرپتوکوکی را به افراد دیگر منتقل نخواهید کرد.
اگر حس می‌کنید که بهبود یافته‌اید مصرف آنتی بیوتیک را قطع نکنید چرا که ممکن است عفونت برطرف نشده و در عوض بدتر شود و منجر به عوارض جدی این بیماری گردد. برای درمان سریع و فوری این بیماری می‌توانید درصورت داشتن علائم با استفاده از پلتفرم نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر، یک نوبت آنلاین دکتر بگیرید و توسط یک متخصص معاینه شوید.
بهترین آنتی بیوتیک برای گلودرد استرپتوکوکی
داروهای آنتی بیوتیک‌های زیادی برای درمان گلودرد استرپتوکوکی وجود دارند اما از میان آنها، 7 نوع آنتی بیوتیک بیشترین تاثیر را در درمان گلودرد استرپتوکوکی را دارند:
| نوع دارو | نام دارو |
| عضلانی- خوراکی | پنی سیلین |
| خوراکی | سفالکسین |
| خوراکی | آموکسی سیلین |
| خوراکی | آزیترومایسین |
| خوراکی | سفادروکسیل |
| خوراکی | کلیندامایسین |
| خوراکی | کلاریترومایسین (خوراکی) |
آزیترومایسین برای گلودرد استرپتوکوکی
پزشک برای افرادی که به پنی‌سیلین یا دیگر آنتی‌بیوتیک‌های نوع ۱ حساسیت دارند آزیترومایسین تجویز می‌کند. مصرف آزیترومایسین برای درمان گلودرد سریع بسیار موثر است اما عوارضی نیز دارد. بنابراین هنگام مصرف این دارو، عوارض قرص را با علائم بیماری اشتباه نگیرید. عوارض آزیترومایسین عبارتند از:
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- سردرد
- از دست دادن اشتها
- تغییر در حس چشایی
- دل درد
- خستگی
- سرگیجه
در صورتی که پس از طول مصرف آزیترومایسین عوارض رفع نشدند با پزشک خود مشورت کنید.
درمان‌های خانگی گلودرد استرپتوکوکی
در بیشتر موارد آنتی‌بیوتیک به سرعت باکتری‌های عامل عفونت را از بین می‌برد. اما بد نیست تا با راهکارهای درمان خانگی بیماری نیز آشنا باشید. این نکات را برای درمان خانگی عفونت استرپتوکوکی گلو در نظر داشته باشید:
- استراحت زیاد
- نوشیدن مایعات
- خوردن غذاهای سبک مانند سوپ
- غرغره گلو با آب نمک گرم
- مصرف عسل
- مرطوب نگه داشتن هوای خانه
برخی از گیاهان مانند ریشه زنجبیل یا لیمو با ترکیب چای می‌تواند در درمان این بیماری موثر باشد. زنجبیل، سیر و لیمو از گیاهانی هستند که اغلب برای کاهش علائم گلودرد استفاده می‌شوند، اما اینکه واقعا موثر هستند یا خیر به لحاظ علمی ثابت نشده است.
روغن ضروری برای گلودرد استرپتوکوکی
طبق مطالعات انجام شده برخی از روغن‌های ضروری مانند اکالیپتوس، پونه کوهی، لیمو، درخت چای و آویشن دارای خواص ضدمیکروبی در برابر گونه‌های رایج باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک از جمله استرپتوکوکوس پیوژنز هستند.
طبق یک آزمایش از بین چهار گیاه، پونه کوهی و مریم گلی بیشترین قدرت را در کشتن باکتری گلودرد نشان دادند. بااین‌حال، این مطالعه نشان داد که این روغن‌ها برای عملکرد مؤثر باید در غلظت‌های زیاد مصرف شوند.
گلودرد استرپتوکوکی چقدر طول می‌کشد خوب شود؟
مصرف آنتی بیوتیک در 48 ساعت اول ابتلا به این بیماری، برای درمان گلودرد باکتریایی نقشی تعیین کننده دارد. در صورتی‌که درمان مناسبی را برای کنترل علائم و بهبودی این بیماری در پیش بگیرید، در عرض دو روز خوب خواهید شد.
سوالات متداول گلودرد استرپتوکوکی
گلودرد استرپتوکوکی یکی از علائم شایع کرونا است. برای تشخیص اینکه تنها به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا شده‌اید یا علت اصلی بروز علائم این بیماری، کرونا است یا خیر لازم است آزمایش کرونا دهید.
تا زمان تجویز و مصرف آنتی‌بیوتیک به مدت حداقل 24 تا 48 ساعت از تماس با افرادی که گلودرد استرپتوکوکی دارند خودداری کنید.
اگر بیمار هستید هنگام عطسه یا سرفه دهان خود را بپوشانید. غذاهای تند یا اسیدی مانند آب پرتقال نخورید.
استعمال دخانیات روند بهبود را کند کرده و فرآیند درمان را طولانی می‌کند.
گلودرد استرپتوکوکی باعث گوش درد نمی‌شود اما از عوارض عدم درمان این بیماری عفونت گوش است.
خیر. در صورتی که علائم رو به بهبودی هستند نیاز به مراجعه پزشک نیست. چرا که این بیماری بدون مداخله ممکن است درمان شود.
به طور معمول، گلودرد استرپتوکوکی 7 تا 10 روز طول می‌کشد. علائم گلودرد استرپتوکوکی در روز سوم یا چهارم بهبود می‌یابد. اگر علائم شما بعد از سه روز بدتر شد یا بعد از 7 تا 10 روز بهبود نیافت، با پزشک خود مشورت کنید. درمان آنتی‌بیوتیکی گلودرد استرپتوکوکی معمولاً ده روز طول می‌کشد.
پنی‌سیلین، آموکسی‌سیلین و سفالکسین. در موارد نادری، ممکن است پزشک آنتی‌بیوتیک‌های دیگری مانند کلیندامایسین یا اریترومایسین را تجویز کند. این آنتی‌بیوتیک‌ها معمولاً برای افرادی تجویز می‌شوند که به پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین حساسیت دارند.
منبع:
من و پسرم از اول پاییز مدام اینطوری گلو درد و بعدش سرفه و همراه با تب داریم بعد یکی دو روز دارو مون تموم میشه خوب میشیم و دوباره از اول شروع میشه
بسیار بسیار عالی بود. تشکر
بسیار مفید و عالی
من الان چند باره مبتلا میشم خیلی گلودرد بدیه بنظرتون لوزه ها مو عمل کنم و بردارم راحت میشم؟
سلام ، من نزدیک ۹ ماهه گلو درد دارم اولش لوزه هام خیلی بزرگ شده بود و لکه های سفید رنگی روش بود و کناره های گلوم قسمت پشت لوزه هام ورم داشت و یه گوش درد دائمی خفیف هم بعد گلو درد داشتم بعضی وقتا هم که گلو دردم شدید میشد غدد لنفاوی تو گردنم ورم میکرد رفتم دکتر آنتی بیوتیک کو آموکسی کلاو و سفکسیم بهم دادن هر کدوم یک هفته ،لوزه هام بعد یک هفته کوچکتر شد لکه های سفید روش رفت ولی بازم ورم پشت لوزه ها بودن و گلو درد داشتم چند هفته بعد مصرف انتی بیوتیکا کشت گلو دادم جوابش منفی بود رفتم باز دکتر آزیترو مایسین تجویز کردن هفته اول که آزیترو مایسین مصرف میکردم یه مقدار از التهاب گلوم کم میشد ولی تو هفته دوم دوباره التهاب گلوم بر میگشت چند وقت بعدش دوباره رفتم یه آزمایشگاه دیگه کشت گلو دادم مثبت شد استرپتوکوک گروه A متخصص برام سفتریاکسون تو سرم تجویز کرد ۴ روز پشت سر هم زدم ولی هیچ تاثیری نداشت الان دو ماه میگذره روزی یک بار یا دو بار دهانشویه کلروهگزدین مصرف میکنم یه مقدار تو این دو ماه گلوم آرومتر بود و گوش دردم نداشتم ولی همچنان گلوم التهاب داره و اینکه بعد از سه ماه اول که گلو دردم شرو شد التهاب کناره های گلوم به قسمت نای و مری هم رسید بعد این جریان معده درد هم گرفتم چند ماهی هم آمپرازول و فاموتدین مصرف میکردم درد معدم بهتر شد ولی گلو دردم و درد تو ناحیه مریم هنوز هست و تو گلوم احساس زبری میکنم و لوزه هام هر از گاهی ترشحات سفید رنگ داره دیگه نمیدونم چگار کنم خسته شدم هر راهی بوده رفتم چون گلو دردم طولانی شده از لحاظ فکری و روحی هم دارم میریزم بهم تو رو خدا راهنماییم کنید چکار کنم من
عالی بود .