استرس و حمله قلبی با هم رابطه‌ای مستقیم دارند؟

استرس و حمله قلبی رابطه مستقیمی دارند. افزایش استرس روانی می‌تواند سلامت قلب و عروق رو به‌خطر بیاندازد و مشکلاتی مانند فشار خون بالا، حمله قلبی و سکته مغزی ایجاد کند. استرس درست به‌اندازه عوامل آشنای بیماری‌زا برای قلب مانند چاقی، کلسترول بالا، بی‌تحرکی و سیگارکشیدن به قلب فشار می‌آورد.

در این مقاله درباره اثر استرس بر قلب و راه‌های کنترل این وضعیت می‌خوانید. مطالعه مقاله به ۵ دقیقه زمان نیاز دارد. 

اگر درباره استرس و حمله قلبی سوالی دارید، می‌توانید در انتهای همین صفحه و در بخش نظرات بپرسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر به شما پاسخ دهد.

استرس و سکته قلبی ارتباطی دارند؟

استرس می‌تواند بخش‌های مختلف بدن، به‌خصوص سیستم قلبی و عروقی را تحت تاثیر قرار یدهد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱، بیش از ۹۰۰ بیمار مبتلا به بیماری قلبی زمینه‌ای را مورد بررسی قرار داد.

محققان در پی این بودند که بدانند قلب و جریان خون به قلب افراد چگونه به استرس فیزیکی و عاطفی واکنش نشان می‌دهد. کاهش جریان خون به قلب می‌تواند محرک حمله‌های قلبی و سایر بیماری‌های مرتبط با عروق باشد.

شرکت‌کنندگان در این مطالعه، آزمایش‌های استرس جسمی و روانی استانداردی را پشت سر گذاشتند تا وضعیت جریان خون و قلبشان مشخص شود. 

این بررسی نشان داد که استرس روانی تاثیر بسیار زیادی بر سلامت قلب افراد دارد. احتمال حمله قلبی غیرکشنده یا مرگ بر اثر بیماری قلبی عروقی در افرادی بیشتر بود که تحت استرس روانی قرار داشتند.

به عبارت دیگر، استرس تاثیر قابل توجهی بر سلامت قلب دارد و خطر حمله و سکته قلبی را افزایش می‌دهد. این بررسی، مطالعه قبلی روی بیش از ۲۴هزار بیمار در ۵۲  کشور را تایید کرد.

مطالعات نشان دادند، افرادی که سطح بالایی از استرس روانی را در سال قبل از مطالعه تجربه کرده بودند، ۲برابر بیشتر در معرض خطر حمله قلبی، در دوره پیگیری ۵ ساله مطالعه قرار گرفته‌اند. سکته قلبی بر اثر فشار عصبی هم دور از ذهن نیست. 

تأثیر استرس بر کل بدن

استرس همیشه منفی نیست. استرس کوتاه‌مدت به شما انرژی لازم برای به پایان‌رساندن یک پروژه را می‌دهد. برای مثال، کمک می‌کند تا عملکرد بهتری در سخنرانی در جمع داشته باشید با وقتی در خطر هستید، سریع‌تر تصمیم بگیرید.

حتی در موقعیت‌های شاد زندگی خود مانند ازدواج، خرید خانه یا ملاقات با افراد جدید هم استرس را احساس می‌کنید. اما استرس بیش از حد، در مواقعی خطرناک است که در معرض خطر یا تهدیدی نیستید.

استرس و حملات قلبی

تحقیقاتی با تمرکز بر ناحیه‌ای از مغز به نام آمیگدال انجام شده تا پاسخ بدن نسبت به استرس را بررسی کند. آمیگدال به عنوان «مرکز ترس» مغز هم شناخته می‌شود.

وقتی احساس استرس و اضطراب دارید، آمیگدال فعال می‌شود و سیلی از هورمون‌های استرس را به منظور فعال‌سازی پاسخ جنگ و گریز به بدن ارسال می‌کند. جریان خون به قلب را هم کاهش می‌دهد و این روند، قلب را از اکسیژن و مواد مغذی مورد نیازش محروم می‌کند.

در وضعیتی تهدیدآمیز، چنین پاسخی ضروری است. این واکنش شما را آماده می‌کند تا برای بقای زندگی خود بجنگید یا فرار کنید. اما در شرایط معمولی وقتی رئیس یا همکارانتان شما را آزرده خاطر کرده‌اند، این پاسخ طبیعی آنچنان مفید نخواهد بود.

با گذشت زمان، بالا بودن سطح این هورمون می‌تواند منجر به افزایش فشار خون شود و عوارض زیر را هم به‌وجود بیاورد:

• التهاب در شریان‌ها
• سطوح بالاتر چربی بدن
• مقاومت به انسولین بیشتر

تمام این موارد می‌توانند در نهایت منجر به تشکیل پلاک و بیماری عروقی شوند و خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش بدهند. پژوهشی در سال ۲۰۲ بیان می‌کند که خطر ناشی از استرس مشابه با خطر ناشی از سایر عوامل شناخته شده‌ حمله قلبی ازجمله موارد زیر است:

• اضافه وزن یا چاقی
• رژیم غذایی ضعیف
• ورزش‌نکردن

پزشکان باید علاوه بر آگاه‌کردن بیماران خود نسبت به رعایت سبک زندگی سالم با ورزش و غذای مناسب، پرهیز از زندگی پراسترس را هم گوشزد کنند. رابطه حمله قلبی و استرس مستقیم و جدی است.

استرس مزمن و حمله قلبی 

استرس طولانی‌مدت (مزمن) می‌تواند ناشی از نگرانی‌های مداوم در مورد شغل، رابطه، بیماری یا شرایط اقتصادی باشد و به صورت‌های زیر بروز کند:

• کج خلقی
• افسردگی
• اضطراب
• نشخوار فکری
• غم و اندوه

استرس و حمله قلبی هم که از نتایج شدید و جدی قرارداشتن تحت فشار است.

استرس مزمن عوارض زیر را به‌همراه می‌آورد:

• انقباض عضلانی
• انرژی کم
• بی‌خوابی
• سردرد
• ناراحتی معده

 استرس مرکز ترس مغز را تحریک می‌کند و  به بدن دستور قرارگرفتن در حالت جنگ یا گریز را می‌دهد. قرارداشتن تحت فشار عصبی موجب ترشح هورمونی به نام کورتیزول می‌شود که پاسخ بدن در مقابل استرس است. استرس و حمله قلبی با این روند دور از ذهن نیست.

با گذشت زمان، افزایش سطح هورمون‌های استرس منجر به مجموعه‌ای از اثرات ناخواسته می‌شود، مانند:

• فشار خون بالا
• افزایش التهاب
• کاهش جریان خون به قلب
• افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی

در صورت بروز اثرات استرس باید به پزشک مراجعه کنید. یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت نوبت دکتر هم استفاده از سیستم اینترنتی سامانه دکتردکتر است. 

مدیریت استرس و جلوگیری از سکته قلبی چگونه است؟

استرس و حمله قلبی در ارتباط با هم قرار دارند. دچاربودن به اضطراب و فشار می‌تواند حمله قلبی را هم محتمل‌تر کند. مدیریت استرس راه حلی کلی و عمومی ندارد. شاید ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد تا تکنیک مدیریت استرس مناسب خود را پیدا کنید.

به منظور مدیریت استرس به شیوه‌ای سالم می‌توانید روش‌های زیر را امتحان کنید:

• ورزش و تحرک بیشتر
• تمرکز بر خواب
• حفط ارتباطات خوشایند
• مراقبه و مدیتیشن
• سرگرمی و مشغول‌بودن
• رژیم غذایی مناسب
• استفاده از داروها

۱. تحرک بیشتر

ورزش منظم به کاهش فشار خون، مدیریت وزن و کم‌شدن خطر ابتلا به بسیاری از عوامل موثر بر بیماری‌های قلبی عروقی ازجمله استرس روانی کمک می‌کند.

به منظور بهره‌مندی از این مزایا نیاز به ورزش سخت و طاقت فرسا نیست. کافی است با ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیاده‌روی روزانه شروع کنید و سرعت و مدت زمان را بر اساس شرایط خود تغییر دهید.

 ورزش سطح هورمون کورتیزول را کاهش می‌دهد و موجب ترشح اندورفین (Endorphins) هم می‌شود. اندورفین با استرس مقابله، سلامت قلب را تقویت می‌کند و موجب افزایش گردش خون در سراسر بدن می‌شود.

۲. تمرکز بر خواب

 خواب و استرس رابطه‌ی متقابلی دارند. در اغلب موارد، افرادی که درگیر استرس مزمن هستند، اختلال خواب دارند. با آماده‌کردن یک اتاق مناسب برای خواب شروع کنید.

اتاق خواب باید فضایی خنک و تاریک، بدون نور و صدای خارجی داشته باشد. سعی کنید از عواملی که در چرخه خواب وقفه ایجاد می‌کنند هم دور بمانید؛ مانند خوردن غذاهای سنگین یا ورزش کردن در اواخر شب. بین ۷  تا ۸ ساعت در شبانه‌روز بخوابید.

۳. حفظ ارتباطات خوشایند

 ملاقات با دوستان یا برپایی یک شام خانوادگی چیزی فراتر از سرگرم‌شدن و تفریح است. این دوستی‌ها و روابط می‌توانند به بهبود سلامت قلب و کاهش سطح استرس کمک کنند. گاهی حمله قلبی و استرس به‌سادگی قابل‌کنترل‌اند. 

۴. مراقبه و مدیتیشن

مدیتیشن، تمرین‌های تنفسی کنترل‌شده و ورزش‌های ملایم مانند یوگا و تای‌چی برای فعال‌سازی سیستم عصبی پاراسمپاتیک بدن موثر هستند. این سیستم در آرامش مغز و کاهش اثرات استرس نقش دارد.

۵. سرگرمی و مشغول‌بودن

داشتن نوعی سرگرمی جدید به معنی پایان استرس نیست، اما می‌تواند به پرت‌شدن حواس از افکار منفی و دورشدن از نگرانی‌ها کمک کند. وقتی روی این مسائل متمرکز نباشید، مغز و بدن فرصتی برای استراحت پیدا خواهد کرد.

با گذشت زمان، این حواس‌پرتی‌ها ظرفیت مغز را به خود اختصاص می‌دهند. کاهش استرس نه تنها اقدامی برای تقویت سلامت قلب است، بلکه خطر حمله قلبی را هم کاهش می‌دهد. 

۶.رژیم غذایی مناسب

 داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل سرشار از میوه و سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی (مانند ماهی، مرغ، آجیل و مغزیات) و غلات کامل در سلامت قلب موثر است. این مواد غذایی مغذی می‌توانند سطح کلسترول را بهبود بدهند و در مدیریت وزن و سطح قند خون به شما کمک کنند. با تغذیه سالم از استرس و حمله قلبی دور شوید.

۷. استفاده از داروها

اگر همچنان استرس زیادی را تجربه می‌کنید، با یک پزشک صحبت کنید. داروهای خاصی می‌توانند تاثیر اضطراب بر بدن را کاهش دهند. برخی داروها خطر حوادث قلبی عروقی  از جمله حمله قلبی را کاهش می‌دهند. نگذارید که استرس و حمله قلبی به شما نزدیک شوند. گاهی نیاز به پیگیری جدی استرس و مراجعه به متخصص قلب برای بررسی وضعیت است. 

منبع:

healthline