سندرم HELLP یک اختلال بالقوه تهدید کننده زندگی است که معمولاً با پره اکلامپسی همراه است، وضعیتی که در 5 تا 8 درصد از بارداری ها و اغلب پس از هفته بیستم بارداری رخ می دهد. پره اکلامپسی همچنین می تواند در اوایل بارداری یا به ندرت پس از زایمان رخ دهد. سندرم HELLP اختلالی در کبد و خون است که در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد. علائم سندرم HELLP گسترده و مبهم است و اغلب تشخیص اولیه آن دشوار است. نام سندرم HELLP مخفف سه ناهنجاری اصلی است که در تجزیه و تحلیل اولیه آزمایشگاهی مشاهده می شود. این شامل:
- H: همولیز
- EL: افزایش آنزیم های کبدی
- LP: تعداد پلاکت کم
همولیز به تجزیه گلبول های قرمز خون اشاره دارد. در افراد مبتلا به همولیز، گلبول های قرمز خون خیلی زود و سریع تجزیه می شوند. این امر ممکن است منجر به کاهش سطح گلبول های قرمز خون و در نهایت منجر به کم خونی شود، کم خونی وضعیتی است که در آن خون اکسیژن کافی را به بقیه بدن نمی رساند. آنزیم های کبدی بالا نشان می دهد که کبد به درستی کار نمی کند. سلول های کبدی ملتهب یا آسیب دیده مقادیر زیادی از مواد شیمیایی خاص از جمله آنزیم ها را به خون نشت می کنند.
پلاکت ها اجزای خون هستند که به لخته شدن کمک می کنند. وقتی سطح پلاکت پایین باشد، خطر خونریزی بیش از حد افزایش می یابد. سندرم HELLP یک اختلال نادر است که کمتر از 1 درصد از تمام بارداری ها را تحت تاثیر قرار می دهد. با این حال، این وضعیت یک نگرانی عمده برای سلامتی است و می تواند هم برای مادر و هم برای نوزاد متولد نشده تهدید کننده زندگی باشد. درمان و زایمان سریع نوزاد معمولا برای بهترین نتیجه مورد نیاز است. سندرم هلپ معمولا در سه ماهه آخر بارداری ایجاد می شود، اما ممکن است زودتر یا حتی پس از زایمان اتفاق بیفتد.
علت علائم ناشناخته است. برخی از متخصصان معتقدند سندرم HELLP شکل شدید پره اکلامپسی یعنی یک عارضه بارداری که باعث فشار خون بالا می شود، است. تقریباً 10 تا 20 درصد از زنان مبتلا به پره اکلامپسی به سندروم HELLP نیز مبتلا خواهند شد. همچنین عوامل خاصی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به سندرم HELLP را افزایش دهد، مانند فشار خون بالا یا دیابت، سن بالای مادر، حمل چند قلو مانند دوقلو و داشتن سابقه قبلی پره اکلامپسی.
علائم سندرم هلپ (HELLP) چیست؟
علائم سندرم HELLP بسیار شبیه علائم آنفولانزای معده است. علائم ممکن است به نظر علائم “طبیعی” بارداری باشد. با این حال، اگر در دوران بارداری علائم مشابه آنفولانزا را تجربه کردید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید. فقط پزشک می تواند مطمئن شود که علائم شما نشان دهنده مشکلات جدی سلامتی نیست. برای دریافت نوبت پزشک آنلاین می توانید به سایت نوبت دهی پزشکان دکتر دکتر مراجعه کنید
علائم سندرم HELLP ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما رایج ترین آنها عبارتند از:
همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- تورم، به خصوص در دست ها یا صورت
- افزایش وزن بیش از حد و ناگهانی
- تاری دید، از دست دادن بینایی یا سایر تغییرات در بینایی
- سردرد
- درد شانه
- درد هنگام تنفس عمیق
در موارد نادر، ممکن است دچار گیجی و تشنج نیز بشوید. این علائم و نشانه ها معمولاً نشان دهنده سندرم هلپ پیشرفته هستند و باید ارزیابی فوری توسط پزشک انجام گیرد.
عوامل خطر برای سندرم هلپ (HELLP) چیست؟
علت سندرم هلپ ناشناخته است، اما عوامل خاصی وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. پره اکلامپسی بزرگترین عامل خطر است. این وضعیت با فشار خون بالا مشخص می شود و معمولاً در سه ماهه آخر بارداری رخ می دهد.
با این حال، ممکن است در اوایل بارداری یا پس از زایمان (در موارد نادر) ظاهر شود. همه زنان باردار مبتلا به پره اکلامپسی به سندرم HELLP مبتلا نمی شوند. سایر عوامل خطر برای HELLP عبارتند از:
- بالای 35 سال بودن
- آفریقایی-آمریکایی بودن
- چاقی
- داشتن حاملگی های قبلی
- داشتن دیابت یا بیماری کلیوی
- داشتن فشار خون بالا
- سابقه پره اکلامپسی
همچنین اگر در بارداری قبلی این بیماری را داشته اید، در معرض خطر بیشتری برای سندرم HELLP هستید. یک مطالعه نشان داد که خطر عود اختلالات فشار خون بالا، از جمله پره اکلامپسی و HELLP، در حاملگی های آینده حدود 18 درصد است.
سندرم هلپ (HELLP) چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورت مشکوک بودن به سندرم HELLP، پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و آزمایشات مختلفی را تجویز می کند. در طول معاینه، پزشک ممکن است حساسیت شکم، بزرگ شدن کبد و هر گونه تورم اضافی را احساس کند. اینها می توانند نشانه های مشکل کبدی باشند. پزشک ممکن است فشار خون را نیز بررسی کند. برخی از آزمایشات نیز می توانند به پزشک شما در تشخیص کمک کنند. پزشک همچنین ممکن است آزمایش های زیر را توصیه کند:
- آزمایش خون برای ارزیابی سطح پلاکت، آنزیم های کبدی و تعداد گلبول های قرمز
- آزمایش ادرار برای بررسی پروتئین های غیر طبیعی
- MRI برای تعیین اینکه آیا خونریزی در کبد وجود دارد یا خیر.
سندرم هلپ (HELLP) چگونه درمان می شود؟
هنگامی که تشخیص سندرم HELLP تأیید شد، زایمان نوزاد بهترین راه برای جلوگیری از عوارض است، زیرا این امر باید پیشرفت بیماری را متوقف کند. در بسیاری از موارد، نوزاد نارس به دنیا می آید. با این حال، درمان ممکن است بسته به شدت علائم و میزان نزدیکی شما به تاریخ زایمان متفاوت باشد. اگر علائم سندرم HELLP شما خفیف است یا اگر کودک شما کمتر از 34 هفته سن دارد، پزشک ممکن است موارد زیر راتوصیه کند:
- انتقال خون برای درمان کم خونی و سطوح پایین پلاکت
- سولفات منیزیم برای جلوگیری از تشنج
- داروهای ضد فشار خون برای کنترل فشار خون
- داروهای کورتیکواستروئیدی برای کمک به بلوغ ریه های کودک در صورت نیاز به زایمان زودرس
در طول درمان، پزشک سطح گلبول های قرمز، پلاکت ها و آنزیم های کبدی را کنترل می کند. سلامت کودک شما نیز از نزدیک تحت نظر خواهد بود. پزشک ممکن است آزمایش‌های پیش از تولد خاصی را توصیه کند که حرکت، ضربان قلب، استرس و جریان خون را ارزیابی می‌کند. شما برای نظارت دقیق در بیمارستان بستری خواهید شد. اگر پزشک تشخیص دهد که وضعیت شما نیاز به زایمان فوری دارد، ممکن است داروهایی برای کمک به القای زایمان به شما داده شود. در برخی موارد، زایمان سزارین ضروری است. با این حال، در صورت داشتن مشکلات انعقاد خون مربوط به سطوح پایین پلاکت ها، این می تواند عوارضی ایجاد کند.
چشم انداز بلند مدت برای زنان مبتلا به سندرم هلپ (HELLP) چیست؟
اکثر زنان مبتلا به سندرم HELLP در صورت درمان زودهنگام به طور کامل بهبود می یابند. علائم همچنین پس از زایمان به میزان قابل توجهی بهبود می یابد. بیشتر علائم و عوارض جانبی طی چند روز تا چند هفته پس از زایمان از بین خواهند رفت. مهم است که پس از زایمان با پزشک خود پیگیری کنید تا بهبود بیماری را ارزیابی کنید.
شاید بزرگترین نگرانی تاثیری باشد که سندرم HELLP می تواند بر جنین داشته باشد. بیشتر نوزادان زمانی که مادران دچار سندرم HELLP می شوند زود به دنیا می آیند، بنابراین اغلب خطر عوارض ناشی از زایمان زودرس بیشتر است. نوزادانی که قبل از هفته 37 به دنیا می آیند قبل از اینکه بتوانند به خانه بروند به دقت در بیمارستان تحت نظر قرار می گیرند.
عوارض احتمالی سندرم هلپ (HELLP)
عوارض مرتبط با سندرم HELLP عبارتند از:
- پارگی کبد
- نارسایی کلیه
- نارسایی حاد تنفسی
- مایع در ریه ها (ادم ریوی)
- خونریزی بیش از حد در هنگام زایمان
- جداشدن جفت، زمانی که جفت قبل از تولد نوزاد از رحم جدا می شود
- سکته
- مرگ
درمان به موقع کلید پیشگیری از این عوارض است. با این حال، برخی از عوارض حتی با درمان ممکن است رخ دهد. علائم سندرم HELLP همچنین می تواند بر شما و جنین شما پس از زایمان تاثیر بگذارد.
پیشگیری از سندرم هلپ (HELLP)
سندرم HELLP در اکثر زنان باردار قابل پیشگیری نیست، زیرا علت این بیماری مشخص نیست. با این حال، افراد می توانند با حفظ یک سبک زندگی سالم خطر ابتلا به سندرم HELLP را کاهش دهند تا از شرایط قبلی که ممکن است خطر را افزایش دهند، مانند دیابت یا فشار خون بالا، جلوگیری کنند. این امر شامل ورزش منظم و داشتن یک رژیم غذایی سالم برای قلب است که شامل غلات کامل، سبزیجات، میوه ها و پروتئین بدون چربی است.
اگر این عوامل یا سایر عوامل خطر را دارید، مراقبت‌های منظم دوران بارداری مهم است تا در صورت شروع ابتلا به پره اکلامپسی یا HELLP، پزشک شما را به سرعت ارزیابی کند. برخی از پزشکان ممکن است مصرف آسپرین با دوز پایین را در طول بارداری بعدی برای پیشگیری، بر اساس مراقبت های فردی شما، توصیه کنند. همچنین اگر علائم سندرم HELLP را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. تشخیص و درمان به موقع می تواند به کاهش خطر عوارض کمک کند.
منبع : healthline
