علائم استروژن بالا در زنان و مردان | نشانه‌ها، دلایل و روش‌های درمان

این علائم در مردان و زنان می‌تواند شامل تغییرات در وزن، تغییرات خلقی، افزایش چربی بدن، و مشکلات جنسی باشد. در مردان، به ویژه، می‌تواند منجر به بزرگ شدن سینه‌ها  و کاهش میل جنسی شود. در زنان، علائم ممکن است شامل قاعدگی نامنظم، نفخ، و سردردهای مکرر باشد.

برای درمان استروژن بالا، روش‌هایی مانند تغییرات در رژیم غذایی، ورزش منظم، و داروهای کاهش‌دهنده استروژن ممکن است موثر باشند. در برخی موارد، درمان‌های هورمونی برای متعادل کردن سطح هورمون‌ها تجویز می‌شود.  برای یافتن بهترین متخصص در این حوزه، می‌توانید به سایت دکتردکتر مراجعه کنید، جایی که اطلاعات مربوط به پزشکان و خدمات درمانی در دسترس است.

استروژن بالا چیست؟

استروژن بالا به وضعیتی اشاره دارد که در آن سطح هورمون استروژن در بدن از حد طبیعی فراتر می‌رود. این وضعیت می‌تواند در هر دو جنس، زنان و مردان، رخ دهد و منجر به مشکلات متعددی شود. استروژن نقشی مهم در تنظیم قاعدگی و رشد جنسی ایفا می‌کند اما عدم تعادل آن می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد.

علل استروژن بالا شامل اختلالات در غده‌های درون‌ریز است که می‌تواند منجر به تولید بیشتر هورمون شود. همچنین، چاقی نیز عاملی مهم است؛ بافت چربی می‌تواند استروژن تولید کرده و افزایش وزن به بالا رفتن سطح این هورمون منجر گردد. همچنین، مصرف برخی داروها، به ویژه داروهای هورمونی، می‌تواند عامل دیگری در افزایش استروژن باشد.

علائم استروژن بالا در زنان معمولاً شامل قاعدگی نامنظم، نفخ، سردرد و افزایش وزن است. در مردان، این وضعیت می‌تواند باعث کاهش میل جنسی، بزرگ شدن سینه‌ها و افزایش چربی بدن گردد. روش‌های درمان شامل تغییرات در رژیم غذایی مانند افزایش مصرف فیبر و کاهش قند، فعالیت‌های ورزشی منظم برای کنترل وزن و در برخی موارد، مصرف داروهای تجویزی تحت نظر پزشک می‌شود. در نهایت، مشاوره با پزشک تغذیه متخصص ضروری است تا بهترین راهکارهای درمانی تعیین شوند.

این جدول می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر بفهمید که استروژن بالا چیست و چگونه می‌توان با آن مقابله کرد.

علائم استروژن بالا در بدن مردان و زنان؛ چرا این اتفاق می‌افتد؟

هورمون‌های بدن شبیه الاکلنگ عمل می‌کنند. زمانی که تعادل میان همه آن‌ها برقرار است، بدن بهترین عملکرد را دارد اما زمانی که تعادل به هم می‌خورد، مشکلات زیادی به وجود می‌آید. به استروژن هورمون زنانه گفته می‌شود و تستوسترون هم لقب هورمون مردانه را دارد. با اینکه هر یک از این هورمون‌ها برچسبی زنانه یا مردانه دارند اما هر دو هم در بدن زنان موجود هستند و هم مردان.

به‌طور متوسط، سطح هورمون استروژن در بدن زنان بیشتر است و سطح تستسترون هم در بدن مردان. استروژن در بدن زنان به رشد جنسی‌شان کمک می‌کند. این هورمون در کنار هورمون زنانه دیگر یعنی پروژسترون (progesterone)  موجب تنظیم چرخه قاعدگی می‌شود. به‌طور کلی سیستم تولید مثل زنان تحت تأثیر این هورمون‌ها قرار دارد.

نوسانات استروژن تا حدی طبیعی است اما اگر سطح استروژن مرتباً بالا بماند، امکان وقوع مشکلات جدی‌تری در بدن به وجود می‌آید. استروژن در عملکرد جنسی مردان هم نقش مهمی دارد. بالارفتن استروژن در آنها هم با بروز مشکلاتی همراه است.

بالا یا پایین بودن مقدار هر هورمونی باعث مشکلات مختلف می‌شود. به همین گاهی پزشک به شما آزمایش تستوسترون و استروژن را پیشنهاد می‌دهد.

علائم استروژن بالا در بدن چیست؟

بالارفتن سطح هورمون استروژن در بدن می‌تواند باعث بروز علائم متفاوتی در زنان و مردان شود. در ادامه به این نشانه‌ها اشاره می‌کنیم.

علائم استروژن بالا در زنان

موارد زیر می‌توانند از نشانه‌های بالابودن استروژن در بدن زنان باشند:

• سندرم پیش از قاعدگی سخت‌تر از همیشه
• افزایش وزن؛ به ویژه دور پهلوها و کمر
• برآمدگی فیبروکیستیک در سینه
• قاعدگی سنگین یا سبک
• اضطراب و کج‌خلقی
• فیبروم رحمی
• خستگی

بروز علائم زیر هم در این وضعیت ممکن است:

• نفخ
• سردرد
• اختلال خواب
• ریزش مو

علائم استروژن بالا در مردان

استروژن بالا در مردان می‌تواند همراه با بروز نشانه‌های زیر باشد:

• بزرگ شدن سینه ها که به نام ژنیکوماستی شناخته می شود.
• مشکلات نعوظ
• ناباروری

بر اساس نتایج یک پژوهش که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، استروژن بالا با افزایش احتمال ابتلا به افسردگی در مردان هم همراه است.

علت بالا بودن استروژن چیست؟

امکان بالارفتن سطح استروژن به‌ طور طبیعی در بدن وجود دارد. گاهی هم مصرف برخی از داروها و درمان‌ها باعث می‌شوند که سطح استروژن بالا برود و از حالت تعادل خارج شود. برای مثال، درمان جایگزینی هورمون (estrogen replacement therapy) از جمله مواردی است که روی سطح استروژن اثر می‌گذارد. این درمان معروف برای مدیریت و کنترل علائم یائسگی انجام می‌شود و تغییرات سطح هورمون استروژن را به همراه دارد.

دلایل مختلف دیگری هم برای بالا رفتن سطح استروژن وجود دارد:

• تغییرات در تجزیه استروژن در بدن
• تغییر در دفع استروژن

هر کدام از موارد بالا می‌توانند باعث به هم خوردن تعادل هورمونی بدن شوند. بیشتر شدن سطح هورمون استروژن از پروژسترون (progesterone) در زنان با عنوان غلبه استروژن شناخته می‌شود. راه تشخیص میزان این هورمون از طریق آزمایش پروژسترون در زنان است

عوامل مختلفی در غلبه استروژن نقش دارند. موارد زیر در فهرست انواع علت استروژن بالا در زنان قرار می‌گیرند:

چاقی

بافت چربی استرون تولید می‌کند و برای همین، اضافه وزن می‌تواند منجر به تولید استروژن زیاد در بدن شود.

استرس

استرس سطح کورتیزول در بدن را بالا می‌برد. وقتی کورتیزول به صورت مداوم بالا بماند، می‌تواند سطح پروژسترون را کاهش دهد. چنین شرایطی سطح استروژن را زیاد می‌کند.

مصرف الکل

نوشیدن الکل سطح هورمون استرادیول را به شدت بالا می‌برد و سوخت‌وساز استروژن در بدن را هم سخت‌تر می‌کند.

دیس‌بیوز

اگر در روده بزرگ یک فرد، تعداد زیادی باکتری مضر و شمار اندکی باکتری مفید وجود داشته باشد، دیس‌بیوز (Dysbiosis) رخ می‌دهد. برخی از انواع باکتری‌های روده هم باعث افزایش سطح استروژن می‌شوند.

قرار گرفتن در معرض زنواستروژن

زنواستروژن‌ها (Xenoestrogen) نوعی ماده شیمیایی است که اگر وارد بدن شود، مانند استروژن عمل می‌کنند. برای مثال می توان به ماده بیسفنول A و فتالات‌ها (phthalates) اشاره کرد. این مواد در بعضی از پلاستیک‌ها یافت می‌شوند. فتالات‌ها در بعضی از لوازم شخصی مانند صابون یا شامپو هم وجود دارند.

داروها

برخی از داروها می‌توانند استروژن را افزایش دهند یا پروژسترون را سرکوب کنند.

مشکلات سلامتی

برخی از بیماری‌ها ارتباط تنگاتنگی با استروژن بالا دارند. این بیماری ها شامل سندرم پلی کیستیک تخمدان (PCOS)، فیبروم رحم، اندومتریوز و بعضی از سرطان‌ها می‌شوند. مقاومت انسولین هم باعث استروژن بالا در بدن می‌شود.

در مردان، پایین‌آمدن سطح تستسترون می‌تواند با افزایش استروژن همراه باشد.

عوارض بالا رفتن استروژن چیست؟

اگر استروژن به‌ طور مداوم در بدن بالا باشد، عوارض و مشکلاتی مانند موارد زیر ایجاد می‌کند:

• فشار خون بالا
• لختگی خون
• سرطان سینه
• سرطان دهانه رحم
• هیپوکلسمی (hypocalcemia)؛ یعنی کلسیم پایین

استروژن بالا ممکن است بیماری‌هایی مانند آسم یا صرع را که از قبل به آنها مبتلا بوده‌اید، شدیدتر کند. نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۱۷ میلادی در کره جنوبی نشان داد که ارتباطی بین سطح بالای استریول آزاد و افزایش خطر ابتلا به دیابت در بارداری وجود دارد.

تاثیر استروژن بالا در زنان و مردان

استروژن بالا می‌تواند تأثیرات متفاوتی بر سلامت زنان و مردان داشته باشد. در زنان، افزایش سطح استروژن ممکن است منجر به بروز عوارضی چون قاعدگی‌های نامنظم، نفخ، سردرد، و مشکلات خلقی شود. این وضعیت همچنین می‌تواند به افزایش خطر ابتلا به اختلالات جدی‌تر مانند کیست تخمدانی و سرطان پستان منجر گردد.

در مردان، افزایش سطح استروژن می‌تواند به عوارض جسمانی و روانی منجر شود. از جمله این موارد می‌توان به کاهش میل جنسی، بزرگ شدن سینه‌ها (ژینتئومستیا)، و افزایش چربی بدن اشاره کرد. این تغییرات می‌تواند تأثیر منفی بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی آن‌ها داشته باشد.

علاوه بر این، استروژن بالا ممکن است با مشکلات قلبی و عروقی نیز مرتبط باشد. به همین دلیل، شناسایی و درمان زودهنگام شرایط مرتبط با افزایش استروژن بسیار مهم است. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره درباره تأثیرات استروژن بر سلامت خود، به سایت دکتردکتر مراجعه کنید. این منبع می‌تواند به شما در درک بهتر این موضوع کمک کند و راهنمایی‌های مناسبی ارائه دهد.

تشخیص و آزمایش سطح استروژن چگونه است؟

انجام آزمایش‌های تشخیصی برای درمان استروژن بالا ضروری نیست. چرا؟ چون بیشتر توصیه‌هایی که پزشکان برای درمان این مشکل مطرح می‌کنند، روش‌های درمانی بی‌خطری هستند که اصولاً انجام و اجرای آنها روی سلامت عمومی بدن هم اثرات مثبت می‌گذارد.

با این حال، اگر سطح استروژن به دلیل وجود بیماری زمینه‌ای در بدن بالا باشد، آزمایش‌هایی برای تشخیص قطعی وضعیت انجام می‌شود. در بارداری های پرخطر،  پزشکان سطح استریول را زیر نظر می‌گیرند.

برای تشخیص و درمان استروژن بالا در زنان، پزشک می‌تواند تمام ۳ نوع استروژن را با آزمایش خون اندازه‌گیری کند. در مردان، فقط امکان اندازه‌گیری استرادیول و استرون وجود دارد.

درمان استروژن بالا

در درمان استروژن بالا باید به علت افزایش این هورمون در بدن توجه شود زیرا در درمان موثر این بیماری بسیار تاثیرگذار است. روش‌های مختلفی برای درمان این مشکل وجود دارد:

• درمان‌های ساده با تغییر سبک زندگی
• درمان دارویی استروژن بالا
• جراحی

در ادامه هر کدام را به تفکیک بررسی می‌کنیم.

درمان‌های ساده استروژن بالا با تغییر سبک زندگی

اگر پای بیماری خاصی به میان نباشد، تغییر سبک زندگی راه‌کار مفیدی برای درمان خواهد بود:

• پیروی از رژیم غذایی گیاه‌خواری و مصرف مواد ضد ایجاد التهاب
• مصرف بیشتر سویا، تخم کتان و سبزیجات چلیپایی مانند بروکلی و کلم کیل
• دریافت بیشتر اسیدهای چرب امگا ۳ از مواد غذایی یا با مصرف مکمل‌ها
• حفظ وزن متعادل
• کاهش استرس
• محدود یا قطع‌کردن مصرف الکل
• دوری از مواد پلاستیکی خطرناکی مانند BPA

یادتان باشد که نباید به توصیه‌های درمان استروژن بالا در طب سنتی توجه زیادی نشان بدهید. درمان گیاهی بالا بودن استروژن در زنان و مردان می‌تواند عوارض ناخوشایندی به همراه داشته باشد و در بعضی موارد حتی سطح استروژن را بیشتر کند.

درمان دارویی استروژن بالا

اگر استروژن بالا ناشی از مصرف دارو یا مکمل‌ها باشد، باید با مشورت با پزشک به فکر استفاده از داروهای جایگزین باشید. بدون مشورت با پزشک، هرگز دُز دارو را تغییر ندهید یا مصرف دارو را قطع نکنید.

گاهی‌ اوقات، برای درمان استروژن بالا نیاز به استفاده از مهارکننده‌های آروماتاز ( aromatase inhibitors) وجود دارد تا از آسیب‌های احتمالی در بلندمدت جلوگیری شود. آروماتاز آنزیمی است که به بدن برای تبدیل آندروژن‌ها به استروژن کمک می‌کند.

در بعضی از موارد هم پزشکان شکلی مصنوعی از هورمون جسم زرد یا لوتئینه‌کننده (LHRH) را برای توقف سیگنالی تجویز می‌کنند که باعث شروع تولید استروژن در تخمدان‌ها می‌شود.

تجویز این هورمون برای مواردی است که استروژن بالا در زنان باعث تشدید بیماری جدی و خطرناکی مانند سرطان متاستاتیک سینه شده باشد.

جراحی برای درمان استروژن بالا

برای درمان علائم استروژن بالا در زنان از جراحی هم استفاده می‌شود. در چه شرایطی؟ اگر بالارفتن سطح استروژن باعث تشدید وخامت بیماری‌هایی مانند سرطان شود، پزشکان اقدام به برداشتن تخمدان‌ها می‌کنند.

تخمدان‌ها بیشترین میزان استروژن در بدن زنان را تولید می‌کنند و جراحی و برداشتن آنها می‌تواند راهی برای کنترل تولید این هورمون در بدن باشد.

به شما پیشنهاد میکنیم مقاله دکتر زنان کیست را مطالعه کنید

به تغییرات هورمونی مثل بالارفتن استروژن توجه کنید

تغییرات هورمونی، به ویژه افزایش سطح استروژن، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت جسمی و روحی افراد داشته باشد. در زنان، بالا بودن استروژن ممکن است به اختلالات قاعدگی، نفخ، و افزایش وزن منجر شود. همچنین، این وضعیت می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های جدی‌تری نظیر سرطان پستان را افزایش دهد. در مردان، افزایش استروژن می‌تواند باعث کاهش میل جنسی، افزایش چربی بدن، و حتی بروز علائمی همچون بزرگ شدن سینه‌ها گردد.

طبق گفته دکتر جان اسمیت

که متخصص هورمون‌های انسانی است، بالا بودن سطح استروژن می‌تواند به عدم تعادل هورمونی منجر شود و این خود می‌تواند بر احساسات و رفتار فرد تأثیر بگذارد.  او می‌افزاید که توجه به علائم و درمان به موقع این مشکل می‌تواند از عواقب جدی‌تری جلوگیری کند.

راه‌های درمانی برای کاهش استروژن بالا شامل تغییرات در رژیم غذایی، فعالیت‌های ورزشی منظم و در برخی موارد، مصرف داروهای تجویزی است. این اقدامات می‌توانند به متعادل‌سازی سطح هورمون‌ها و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. در نهایت، مشاوره با پزشک متخصص زنان می‌تواند بهترین راهکارهای درمانی را ارائه دهد.

منبع:

althline.com

 medicalnewstoday

سوالات متداول افزایش استروژن بالا