اسهال از آن دسته بیماری‌هاست که شروعش امان آدم را می‌برد، برای همین باید در زمان وقوعش به فکر چاره بود. در چنین حالتی، درمان خانگی اسهال کمک می‌کند تا به‌طور طبیعی جلوی پیشروی یک بیماری خفیف اما خطرناک بگیرید. اسهال بیماری شایع است که در صورت عدم انجام اقدامات صحیح در مراحل اولیه، به سرعت تشدید می‌شود. در بیشتر اوقات اسهال را می‌توان با درمان خانگی در عرض چند روز برطرف کرد، مگر اینکه درد شدید یا کم آبی زیاد داشته باشید که در این صورت باید به متخصص گوارش مراجعه کنید. هیدراته ماندن و خوردن غذاهای مناسب به شما کمک می‌کند تا این بیماری ناخوشایند را پشت سر بگذارید. در این مقاله از مجله سلامت دکتردکتر، ضمن بررسی ماهیت این بیماری، چندین روش برای درمان خانگی اسهال را به شما معرفی می‌کنیم؛ با ما همراه باشید.
روش‌هایی برای درمان سریع و فوری اسهال
برای درمان سریع اسهال در خانه می‌توانید مواد غذایی آبکی، ماست و کته، موز، زنجبیل و عسل، نعناع، چای بابونه، سرکه سیب،سوپ هویج، برنج سفید و موز را مصرف کنید. این مواد غذایی آب بدن را تامین می‌کنند و دارای موادی مغذی هستند.
نکته! این مواد را با هم مصرف نکنید و تنها یکی از آنها یا ترکیب مشخص و منطقی از این مواد را میل کنید.
درمان خانگی اسهال چگونه ممکن است؟
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) و یونیسف، سالانه حدود دو میلیارد مورد اسهال (Diarrhea) در سراسر جهان گزارش می‌شود. اسهال وضعیتی است که منجر به مدفوع شل، آبکی و مکرر می‌شود. برخی از درمان‌های خانگی می‌توانند راهی عالی برای مدیریت علائم در هنگام تشدید اسهال باشند. هدف این درمان‌ها ترویج تغذیه و هیدراتاسیون کافی برای حمایت از بدن در خلاص شدن سریع از اسهال است.
برخی از داروهای خانگی وجود دارند که می‌توانند به حجیم شدن مدفوع و کاهش حرکات روده کمک کنند. اما آنها باید فقط پس از دو روز اسهال مداوم و در حالت ایده آل با تأیید پزشک استفاده شوند. اسهال یک مکانیسم دفاعی طبیعی است که بدن برای از بین بردن میکروارگانیسم‌هایی که به طور بالقوه می‌توانند باعث عفونت شوند، استفاده می‌کند. به همین دلیل، ابتدا نباید سعی کنید اسهال را بدون ارزیابی متوقف کنید. درباره اسهال و راه‌های مختلف درمان آن در مقاله‌ای مجزا کامل برایتان توضیح داده‌ایم؛ مطالعه آن را به شما توصیه می‌کنیم.
اسهال خفیف و حاد معمولاً در خانه قابل درمان است با این حال اگر اسهال دارید یا متوجه خون و مخاط در مدفوع شدید، باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه چند راه برای تسهیل بهبودی اسهال در خانه را مورد بررسی قرار داده‌ایم:
هیدراته بمانید
مهم‌ترین و موثرترین راه برای بهبودی از اسهال، هیدراته نگه داشتن بدن است. هر بار که مدفوع می‌کنید، باید به طور مداوم و منظم مایعات و مواد مغذی را که از بدن شما دفع شده جایگزین کنید.
نوشیدن مقدار زیادی آب، آب‌میوه‌های تازه، نوشابه بدون قند و نوشیدنی‌های انرژی‌زا که سرشار از مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم هستند به شما کمک خواهد کرد. یادتان باشد که در دوران بهبودی از نوشیدنی‌های حاوی کافئین، الکل، شکر و لبنیات خودداری کنید.
رژیم BRAT
رژیم غذایی BRAT (موز، برنج، سس سیب و نان تست) معمولا برای کودکان و کسانی که از معده حساس رنج می‌برند توصیه می‌شود. این غذاهای ملایم و کم فیبر به دلیل خاصیت احتباس مایعات و هضم راحت در معده و دستگاه گوارش شما نسبت به سایرین شناخته شده‌اند. همچنین زنجبیل، لیمو و سایر مواد تسکین دهنده به آرامش معده شما کمک می‌کنند.
پروبیوتیک‌ها
منظور از پروبیوتیک‌ها، میکروارگانیسم‌ها و باکتری‌های زنده‌ای است که برای سیستم گوارش و روده مفید هستند؛ آنها به مبارزه با عفونت و بهبود اسهال کمک می‌کنند. افزودن باکتری‌های خوب به سیستم گوارش به مقابله با اثرات منفی باکتری‌های بد کمک می‌کند. انواع کپسول و قرص پروبیوتیک نیز در داروخانه‌ها موجود است اما قبل از مصرف آنها باید با یک پزشک مشورت کنید. هچنین غذاهایی مثل ترشی، کلم ترش، ماست‌های خاص و سایر غذاهای تخمیری مثل کامبوچا و میسو غذاهای حاوی پروبیوتیک هستند.
استراحت کنید و از ورزش بپرهیزید
به همان اندازه که دوست دارید به روال روزانه خود بازگردید، بهترین راه برای بهبودی از هر بیماری این است که مطمئن شوید بدن شما با استراحت کافی زمان لازم برای بهبودی را دارد. بنابراین بهتر است که هیچ فعالیت یا ورزش شدیدی که به معده شما فشار می‌آورد یا حتی بیشتر شما را کم آب می‌کند، نداشته باشید.
قرص درمان سریع اسهال
قرص‌هایی همچون هیوسین (دی سیکلومین)، بلادونا پی‌بی، دیفنوکسیلات، لوپرامید، اکتراوتاید، بیسموت ساب سالیسیلات، سولفات کدئین، پوسته اسفرزه، سیپروفلوکساسین و یدوکینول از جمله گزینه‌های قرص درمان سریع اسهال هستند.
6 خوراکی برای درمان سریع اسهال در خانه
راه‌های طبیعی درمان خانگی اسهال به خصوص برای درمان اسهال نوزاد و کودکان نسبت به درمان‌های دارویی ارجحیت دارد. برخی از درمان‌های خانگی برای اسهال که تغذیه و هیدراتاسیون کافی را تقویت می‌کنند عبارتند از:
1. آب طعم‌دار
آب طعم‌دار یک راه عالی برای هیدراته نگه داشتن بدن در هنگام تشدید اسهال است. شما می‌توانید به این روش در منزل آب طعم‌دار تهیه کنید: 1 لیتر یا حدود 4 فنجان آب سرد را با 5 برگ نعنا، 1 قاشق غذاخوری آب لیمو یا ¼ لیموی تازه، 2 برش هندوانه سایز متوسط بدون پوست در ظرفی ریخته و مخلوط کنید.
2. سوپ هویج
هویج برای درمان اسهال بسیار توصیه می‌شود زیرا سرشار از مواد مغذی مانند سدیم، پتاسیم، فسفر، کلسیم و منیزیم است. این مواد مغذی برای بهبود بیماری مهم بوده و به حفظ تغذیه و هیدراتاسیون کمک می‌کنند. برای تهیه سوپ هویج ابتدا 5 عدد هویج سایز متوسط، 1 عدد سیب زمینی سایز متوسط و ¼ کدو پوست کنده را به قطعات کوچک خرد کنید و در قابلمه‌ای با حدود 1 لیتر آب و کمی نمک به دلخواه بریزید.
پس از پخته شدن، سبزیجات و آب را با استفاده از مخلوط کن یا مخلوط کن دستی تا زمانی که مخلوط به قوام خامه‌ای برسد مخلوط کنید. اگر خیلی غلیظ بود می‌توانید آب بیشتری اضافه کنید تا به غلظت دلخواه خود برسید. سپس 1 قاشق غذاخوری روغن زیتون را اضافه کرده، هم بزنید و سرو کنید.
3. شربت هویج و سیب
یکی دیگر از درمان‌های خانگی برای کاهش سرعت اسهال استفاده از سیب و هویج رنده شده است؛ زیرا اینها غذاهای سبکی هستند که به راحتی هضم می‌شوند. نصف هویج رنده شده، نصف سیب رنده شده و ¼ فنجان عسل را به مدت 30 دقیقه روی حرارت کم بپزید. سپس اجازه دهید خنک شود و در یک ظرف شیشه ای در بسته قرار دهید. در صورت ابتلا به اسهال می‌توانید روزانه 2 قاشق چایخوری از آن میل کنید. این شربت را می‌توان به مدت 1 ماه در یخچال نگهداری کرد.
4. دمنوش چای بابونه
چای بابونه با برگ‌های گواوا یک گزینه طبیعی عالی برای درمان اسهال است. برگ‌های گواوا و بابونه حاوی خواص ضد اسپاسم هستند که حرکات روده را کاهش داده و مدفوع را برای مدت طولانی‌تری حفظ می‌کنند. در واقع این دمنوش به حجیم‌تر شدن مدفوع کمک کرده و باعث جذب بیشتر آب در روده می‌شود.
یک مشت گل بابونه، 10 برگ گواوا و 250 میلی‌لیتر (1 فنجان) آب را در یک قابلمه بریزید و اجازه دهید به مدت 15 دقیقه با حرارت ملایم بجوشد. سپس از روی حرارت بردارید، در قابلمه را بپوشانید و بگذارید خنک شود. چای آماده شده را صاف کرده و جرعه‌های کوچکی از آن را چند بار در طول روز بنوشید. این چای باید بدون شکر مصرف شود، زیرا شکر می‌تواند اسهال را بدتر کند. بنابراین بهتر است چای را با عسل شیرین کنید.
5. چای برگ گواوا و آووکادو
یک راه عالی دیگر برای کاهش حرکات مکرر روده، نوشیدن چای برگ گواوا است. افزودن یک دانه آووکادوی برشته شده نیز به کاهش اسهال و جلوگیری از عفونت‌های احتمالی روده کمک می‌کند. 40 گرم برگ گواوا و 1 لیتر (حدود 4 فنجان) آب را در قابلمه‌ای بریزید و بگذارید بجوشد. سپس از روی حرارت بردارید، اجازه دهید خنک شود، و بعد 1 قاشق غذاخوری پودر آووکادوی برشته شده یا پودر هسته آووکادو را اضافه کنید، خوب به‌هم بزنید و بنوشید. این چای را هم بهتر است به جای شکر با عسل شیرین کنید.
برای تهیه پودر هسته آووکادو، هسته آووکادو را در سینی بچینید و در فر کاملا بپزید. سپس آن را در مخلوط کن یا غذاساز پودر کنید. این پودر را در یک ظرف شیشه‌ای در بسته نگهداری کنید.
6. پنکیک موز نارس
موز نارس به دلیل داشتن مقادیر زیادی پکتین برای درمان اسهال بسیار مفید است. پکتین ماده ای است که به طور طبیعی جذب آب را در روده‌ها افزایش داده و باعث می‌شود مدفوع مایع کمتری داشته باشد. 2 عدد موز کوچک و نارس و 2 عدد تخم مرغ متوسط را در مخلوط کن بریزید و خوب مخلوط کنید. مخلوط را در ظرفی بریزید و 100 گرم آرد و 1 قاشق چایخوری دارچین را به آن اضافه کنید. هم بزنید تا خمیر خامه‌ای شکل شود.
مقداری از این خمیر را در یک ماهیتابه نچسب بریزید. اجازه دهید 3 تا 4 دقیقه روی حرارت ملایم بپزد. سپس آن را برگردانید و صبر کنید تا طرف دیگر پنکیک‌ها هم بپزد. آنقدر این کار را تکرار کنید تا از تمام خمیر استفاده کنید. در انتها روی پنکیک‌ها را عسل بریزید و سرو کنید.
برای درمان سریع اسهال چه بخوریم؟
برای رفع سریع اسهال چه بخوریم؟ مواد غذایی بسیاری وجود دارد که با میل کردن آنها می‌توان به شکل موثری، اسهال را در کمترین زمان ممکن درمان کرد. برای درمان سریع اسهال، غذاهایی همچون:
- تخم مرغ آب پز و پوره سیب زمینی به همراه نعناع خشک
- پنیر کم چرب با چای خشک
- کته با ماست کفیر
بسیار مفید و سریع است. با این حال در ادامه، برخی از غذاهای مفید برای درمان فوری اسهال را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
درمان فوری اسهال با سیب
درمان سریع اسهال با خاکشیر
مصرف روزی 1 تا 3 بار خاکشیر با آب ولرم یا آبمیوه، یکی از سریع‌ترین روش‌ها برای درمان سریع اسهال است. قبل از مصرف، خاکشیر را بشویید.
درمان فوری اسهال با نبات سوخته
با حرارت دادن نبات، خواص آن تغییر پیدا می‌کند و گویا برای درمان سریع اسهال، تاثیر بسزایی از خود نشان داده است. نبات سوخته خاصیتی قابض دارد و همین باعث جمع شدن معده و روده و در نهات درمان فوری اسهال مخصوصا در گروه سنی کودکان است.
درمان سریع اسهال با ماست و نعنا
برای بالا بردن اثر ماست روی درمان اسهال، پیشنهاد می‌کنیم که مقداری نعنا به آن اضافه کنید. این گیاه خاصیت درمان کنندگی ماست را بالا می‌برد و سریع‌تر اسهال را متوقف می‌کند.
در زمان اسهال از خوردن چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
اگر می‌دانید که برخی غذاها یا مواد باعث اسهال شما می‌شوند، بهتر است از مصرف مکرر آن خودداری کنید. برخی افراد متوجه می‌شوند که غذاهای تند، روغنی و سرخ شده باعث اسهال می‌شوند. برخی دیگر زمانی که غذاهای با قند زیاد مصرف می‌کنند دچار اسهال یا ناراحتی معده می‌شوند. همچنین ممکن است متوجه شوید که الکل، کافئین، لبنیات و برخی سبزیجات مانند آلو و خرما باعث می‌شوند که فوراً یا بیشتر به دستشویی بروید.
حبوبات، لوبیا و آجیل باعث ایجاد احساس نفخ و سنگینی در برخی افراد می‌شود و همچنین ممکن است باعث سوء هاضمه و اسهال شود. به طور کلی، ایده خوب این است که همیشه یک رژیم غذایی متعادل و مغذی داشته باشید.
درمان سریع اسهال بزرگسالان
بهترین گزینه برای درمان سریع اسهال بزرگسالان، مصرف غذاهای سفت‌کننده مدفوع و قرص‌های اسهال مخصوص بزرگسالان است. قرص LO، قرص dif، کته برنج و ماست و نوشابه یکی از بهترین گزینه‌های تاثیرگذار برای درمان اسهال بزرگسالان است.
درمان اسهال آبکی
اسهال آبکی ناشی از آلوده شدن معده و روده به ویروسو باکتری رخ می‌دهد. برای درمان اسهال آبکی باید غذاهای سفت کننده مثل برنج کته، نوشابه، غذاهای حاوی پروبیوتیک‌ها و ماست است.
درمان فوری اسهال عفونی
اسهال عفونی در نتیجه وجود ویروس در دستگاه گوارش رخ می‌دهد. غذا یا آب آلوده بیشترین سهم را در انتقال این بیماری دارند. تهوع، استفراغ، سردرد، تب و لرز و معده درد از جمله علائم اسهال عفونی هستند و بهتر است آن را با مصرف داروهای ضد اسهال مخصوص درمان کرد. داروهای بدون نسخه مانند لوپرامید یا بیسموت ساب سالیسیلا یا مصرف سیب پخته، نان تست، سیب زمینی و برنج کته از جمله راه‌های درمان فوری اسهال عفونی هستند.
درمان سریع اسهال در بارداری
اسهال در بارداری اتفاقیست که برای مادران بسیاری اتفاق می‌افتد. برای درمان سریع اسهال در بارداری، بدن خود را دهیدراته نگه دارید، موز، برنج، سس سیب و نان تست میل کنید، غذاهای چرب، سرخ شده یا تند، قهوه، چای و نوشابه و لبنیات به جز ماست را مصرف نکنید، محصولات پروبوتیک را به سبد غذایی خود اضافه کنید و داروهایی که در این دوره میل می‌کنید را یک بار دیگر با پزشک مورد بررسی قرار دهید.
برای درمان دارویی هم با پزشک مشورت کنید و به هیچ عنوان سرخود دارویی را مصرف نکنید.
درمان سریع اسهال در مسافرت
اگر در مسافرت هستید و دچار اسهال شده‌اید، 2 قاشق مرباخوری شکر را به همراه یک قاشق چایخوری نمک و نصف قاشق چایخوری جوش شیرین را در ۴ لیوان آب جوشیده سرد شده یا آب میوه حل کرده و میل کنید. قرص لوپرامید را هم در این شرایط کارساز است.
درمان فوری اسهال استفراغ
هویج آب پز شده، پوره سیب زمینی همراه با نعنا و پودر سیر و نمک، میل کردن برنج کته با ماست پروبیوتیک و نشویدن دم نوش چای معمولی و سماق نکوبیده از جمله روش‌های درمان فوری اسهال و استفراغ به‌صورت هم‌زمان است.
اسهال می‌تواند خطرناک باشد؛ هوشیار باشید!
اگر احساس کم آبی دارید یا اگر اسهال شما بیش از سه روز طول کشیده است، باید از یک پزشک کمک بگیرید. اگر درد شدیدی دارید که کاهش نمی‌یابد یا اگر علائم همراه ادامه دارد، با یک متخصص گوارش مشورت کنید. اگر احساس سرگیجه دارید، نمی‌توانید دستشویی رفتن را متوقف کنید، و در تنفس یا نگه داشتن غذا یا مایعات در معده خود مشکل دارید، با اورژانس تماس بگیرید.
کسانی که از بیماری‌های مزمن، همراه با اختلالات خودایمنی رنج می‌برند، مسن، نوزاد یا کودک هستند قبل از بدتر شدن وضعیت به مراقبت‌های پزشکی نیاز دارند. پزشک چند آزمایش برای تعیین علت اسهال انجام می‌دهد و بهترین گزینه‌های درمانی را برای وضعیت شما توصیه می‌کند. آنها همچنین معمولا یک معاینه فیزیکی برای بررسی چشم‌ها، دهان، ادرار و مدفوع برای رسیدن به تشخیص دقیق انجام می‌دهند. گاهی اوقات، ممکن است پزشک بخواهد نمونه‌هایی از خون، ادرار و مدفوع را برای پاتوژن‌های دستگاه گوارش آزمایش کند و گاهی آندوسکوپی، کولونوسکوپی یا آنتروسکوپی را انجام دهد.
در هر صورت شما می‌توانید از سیستم نوبت دهی آنلاین برای گرفتن نوبت ویزیت از بهترین پزشکان متخصص گوارش استفاده کنید.
در آخر از شما می‌خواهیم تجربیات خود را در مورد روش‌های خانگی درمان اسهال با ما و سایر خوانندگان مجله سلامت دکترکتر به اشتراک بگذارید. همچنین می‌توانید سوالات خود را در قسمت نظرات بپرسید تا پزشکان خوب ما در اسرع وقت به آنها پاسخ دهند.
منابع:
سوالات متداول درمان خانگی اسهال
مخلوط کته و ماست، موز، مخلوط چای، دارچین و زنجبیل، دم کرده گل پونه و نعناع یکی از بهترین راه‌ها برای درمان سریع اسهال هستند.
مواد غذایی آبکی، ماست و کته، موز، زنجبیل و عسل، نعناع، چای بابونه، سرکه سیب،سوپ هویج، برنج سفید و موز.
هیوسین (دی سیکلومین)، بلادونا پی‌بی، دیفنوکسیلات، لوپرامید، اکتراوتاید، بیسموت ساب سالیسیلات، سولفات کدئین، پوسته اسفرزه، سیپروفلوکساسین و یدوکینول از جمله گزینه‌های قرص درمان سریع اسهال هستند.
سلام خسته نباشید
من دو روز پیش ورزش خیلی سنگین انجام دادم و
فرداش بدن درد شدیدی گرفتم و اسهال خیلی شدید گرفتم
علت اسهال چیه؟؟؟؟؟؟
نگرانم
با سلام و خسته نباشید
من دو روزه اسهال گرفتم دیروز دوتا قرص لوپرامید خوردم قطع شد ولی امروز بازم شروع شد قرصم خوردم قطع نمیشه چیکار کنم؟
سلام برای اسهال شدید چی خوبه تقریبا همه روش هارو امتحان کردیم
سلام
اسهال شدید خصوصا در اطفال نیاز به مراجعه به پزشک و ازمایش و سرم درمانی داره
چون با اسهال شدید آب بدن سریع از دست میره و جبران اون برای بدن سخته
به پزشک عمومی مراجعه کنید
سلام وقت بخیر آب آناناس برای اسهال خوبه
بعد آب آناناس رو چجوری تهیه کنم از پاکتی ها یا خودم داخل خونه درست کنم ممنون
سلام
ابمیوه شرکتی اثر ندارد
میتونین خود آناناس یا میوه کمپوت رو مصرف کنید
با سلام و تشکر
آیا هویج پخته و یا سنجد به تنهایی می توانند اسهال را برطرف کنند؟
ممنون
سلام
خیر
سلام من الا ن یک سال ورم معده وسرمعده ام باز هست واسیدبالایی دارم دهانم تلخ میشه سینه ام میسوزد احساس می کنم گلوم گرفته می شود پنتوپرازول وفاموتیدین هم مصرف می کنم خواهشتا راهنماییم کنید چه کار کنم تا از این بیماری خوب بشوم دست شما درد نکند
سلام
اگر با این داروها خوب نمیشین باید بررسی میکروب معده بشین و به متخصص” داخلی مراجعه کنید