قرص سیپروترون کامپاند برای چیست؟ عوارض و موارد مصرف آن

قرص سیپروترون کامپاند (Cyproterone Compound) دارویی ترکیبی و استروئیدی است که دارای دو ماده موثر، سیپروترون کامپاند و اتینیل‌استرادیول ساخته می‌شود. این دارو معمولا توسط پزشک برای درمان زنان مبتلا به آکنه شدید و علائم مردانگی یا آندروژنیزاسیون تجویز می‌شود. البته این دارو همیشه هم خوب نیست و عوارض سیپروترون کامپاند را باید تمام کسانی که آن را مصرف می‌کنند یا قصد آن را دارند، بشناسند.

به‌این منظور در این مقاله از مجله سلامت دکتردکتر، قصد داریم تا به بررسی قرص سیپروترون کامپاند مخصوصا برای خانم­‌ها در دوره‌های مختلف بپردازیم.

قرص سیپروترون کامپاند برای چیست؟

قرص سیپروترون کامپاند متعلق به گروهی از داروها به نام آنتی‌­آندروژن­‌های استروئیدی است که برای درمان سرطان پیشرفته پروستات معمولا تجویز می‌شوند. سیپروترون کامپاند درواقع ترکیب سیپروترون استات و اتینیل استرادیول است. آنتی­‌آندروژن‌هایی مانند سیپروترون، اثر هورمونی تستوسترون در بدن را مسدود می‌کنند.

مهم‌ترین اثر سیپروترون کامپاند که در اصل دارویی مردانه است، کاهش تولید تستوسترون در بیضه‌ها است. این هورمون دقیقا همان چیزی است که سلول‌های سرطان پروستات برای رشد به آن نیاز ­دارند.

البته همانطور که تا به اینجا متوجه شدید، قرص سیپروترون کامپاند برای خانم‌ها هم تجویز می‌شود. این دارو برای بانوان به‌عنوان یکی از قرص های ضد بارداری و همچنین درمانی برای آکنه شدید نیز مصرف می‌شود.

قرص سیپروترون کامپاند اثرات ضد باکتریایی دارد و از این رو از آن برای درمان پرمویی­‌های هورمونی نیز استفاده می‌شود.

قرص سیپروترون کامپاند و تنظیم قاعدگی

یکی از موارد تجویز قرص سیپروترون کامپاند، تنظیم قاعدگی است. این قرص شامل 21 قرص فعال و 7 قرص غیرفعال است. برای تنظیم قاعدگی نامنظم باید از روز پنجم پریود، 21 روز قرص‌های فعال را مصرف کنیدذ و بعد برای یک هفته، قرص‌های غیرفعال را مصرف کنید. البته اجباری برای قرص‌های غیرفعال وجود ندارد. 

با این‌حال بهتر است پزشک معالج نحوه و میزان مصرف این قرص را برای شما مشخص کند.

قرص سیپروترون کامپاند برای کیست تخمدان

یکی از تصورات غلطی که درباره این دارو وجود دارد این است که می‌توان از آن برای درمان کیست تخمدان استفاده کرد در صورتی که این تصوری غلط است.

عوارض سیپروترون کامپاند 

بسیاری از داروها می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. یک عارضه جانبی پاسخ ناخواسته بدن به یک دارو است که در دُزهای معمولی مصرف می‌شود. عوارض جانبی می‌تواند خفیف یا شدید، موقت یا دائمی باشد.

توجه کنید که عوارض جانبی ذکر شده در این مقاله در همه کسانی که این دارو را مصرف می‌کنند رخ نمی‌دهد. اگر در مورد عوارض جانبی نگران هستید، خطرات و مزایای این دارو را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.

به گفته پزشکان عوارض جانبی که در ادامه از آنها صحبت می‌کنیم، توسط حداقل 1% از افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند گزارش شده است. بسیاری از این عوارض جانبی قابل مدیریت هستند و برخی ممکن است به مرور زمان خود به خود از بین بروند.

اگر این عوارض جانبی را تجربه کردید و شدید یا آزاردهنده هستند، با متخصص زنان ارتباط بگیرید تا شما را راهنمایی کند. برای آشنایی با تخصص پزشک زنان مقاله دکتر زنان کیست را در دکتردکتر مطالعه کنید.

عوارض جانبی رایج قرص سیپروترون کامپاند در خانم­‌ها

عوارض قرص سیپروترون کامپاند به دو دسته تقسیم می‌شوند. عارضه‌های سطح اول عبارتند از:

• توده­‌های سینه (مثل تورم و حساسیت، تحریک پوست، درد)
• ایجاد یبوست
• کاهش علاقه یا توانایی جنسی
• کاهش باروری
• اسهال
• سرگیجه
• احساس عمومی ناخوشی
• احساس تکرر ادرار
• ریزش مو
• سردرد
• سوزش سردل
• ایجاد گرگرفتگی
• ناتوانی جنسی
• حالت تهوع
• کاهش (یا افزایش) علاقه جنسی
• خونریزی پوست، تاول، سردی یا تغییر رنگ
• تورم سینه‌ها یا درد سینه
• خستگی یا ضعف
• افزایش غیرعادی رشد مو
• استفراغ
• تغییر وزن

عوارض جانبی خطرناک قرص سیپروترون برای زنان

اگرچه بیشتر عوارض جانبی قرص سیپروترون که در ادامه درباره آنها گفته‌ایم در زیر اغلب اتفاق نمی­‌افتد، اما اگر به دنبال مراقبت پزشکی نباشید، می­‌توانند منجر به مشکلات جدی شوند. در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید:

• ترشح شیر از سینه­‌ها
• لرز
• تب
• پوکی استخوان (به‌عنوان مثال، استخوان‌های نازک و شکننده، استخوان‌هایی که به راحتی می­‌شکنند، کمردردی که هنگام راه رفتن و ایستادن افزایش می­یابد.)
• علائم کم خونی (به عنوان مثال سرگیجه، پوست رنگ­‌پریده، خستگی یا ضعف غیرمعمول، تنگی نفس)
• علائم لخته شدن خون در پا یا بازو (حساسیت، درد، تورم، گرمی یا قرمزی در بازو یا پا) یا ریه‌ها (مشکل در تنفس، درد شدید قفسه سینه که بدترین حالت هنگام تنفس است، سرفه، سرفه خونی، تعریق ، یا از حال رفتن)
• علائم مشکلات انعقادی (مانند خونریزی غیرمعمول بینی، کبودی، خون در ادرار، خون سرفه، خونریزی لثه، بریدگی­‌های که خونریزی را متوقف نمی­‌کند)
• علائم قند خون بالا (به عنوان مثال تکرر ادرار، افزایش تشنگی، خوردن بیش از حد، کاهش وزن غیرقابل توضیح، کاهش بهبود زخم، عفونت، بوی میوه در دهان)
• علائم بیماری های کبدی (به عنوان مثال، تهوع، استفراغ، اسهال، کاهش اشتها، کاهش وزن، زرد شدن پوست یا سفیدی چشم، ادرار تیره، مدفوع کم رنگ)
• علائم فشار خون پایین (مانند سرگیجه، تاری دید، خستگی، غش یا سبکی سر هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده)
• بثورات پوستی
• تورم بازوها، دست‌ها، پاها، مچ پا یا صورت
• علائم تومورهای خوش­‌خیم (غیرسرطانی) مغز (به عنوان مثال سردردهای مداوم، تغییرات شنوایی یا بینایی، مشکلات هماهنگی، تغییرات خلق و خو یا شخصیت، مشکل در تمرکز، حالت تهوع)
• علائم افسردگی (مانند تمرکز ضعیف، تغییر وزن، تغییر در خواب، کاهش علاقه به فعالیت، افکار خودکشی)
• تغییرات بینایی

علائم اورژانسی قرص کامپاند

در صورت بروز هر یک از موارد زیر، مصرف دارو را متوقف کنید و فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• علائم واکنش آلرژیک جدی (مانند گرفتگی شکم، مشکل در تنفس، حالت تهوع و استفراغ، یا تورم صورت و گلو)
• علائم خونریزی در معده (مانند مدفوع خونی، مدفوع سیاه یا قیری، تف کردن خون، استفراغ خون یا موادی که شبیه تفاله قهوه است)
• علائم مشکلات تنفسی (مانند تنگی نفس، مشکل در تنفس، خس خس سینه یا سفتی در قفسه سینه، تنفس سریع یا نامنظم)
• علائم حمله قلبی (مانند درد ناگهانی قفسه سینه یا دردی که به پشت، پایین بازو، فک، احساس پری قفسه سینه، حالت تهوع، استفراغ، تعریق، اضطراب)
• علائم نارسایی قلبی (به عنوان مثال، تنگی نفس، خستگی، تورم در پاها، مچ پا، پاها، افزایش وزن سریع)
• علائم پانکراتیت (مانند درد شکم در سمت چپ بالا، کمردرد، تهوع، تب، لرز، ضربان قلب سریع، شکم متورم)
• علائم سکته مغزی (مانند سردرد ناگهانی یا شدید، از دست دادن ناگهانی هماهنگی، تغییرات بینایی، تکلم ناگهانی صحبت کردن، یا ضعف، بی‌حسی، یا درد در بازو یا پا بدون دلیل)

برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی دیگری غیر از موارد ذکر شده را تجربه کنند. اگر در طول مصرف این دارو متوجه علائمی شدید که شما را نگران می­‌کند، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

موارد منع مصرف سیپروترون کامپاند

قبل از شروع استفاده از دارو، حتماً پزشک خود را در مورد هر گونه شرایط پزشکی یا آلرژی که ممکن است داشته باشید، داروهایی که مصرف می­‌کنید، اینکه در دوران بارداری یا شیردهی هستید و هر واقعیت مهم دیگری در مورد سلامتی خود مطلع کنید. این عوامل ممکن است بر نحوه استفاده شما از این دارو تأثیر بگذارد.

موقعیت‌های زیر را مطالعه کنید و قبل از مصرف قرص کامپاند با پزشک به اشتراک بگذارید:

• مشکلات غده آدرنال؛ غدد آدرنال هورمون‌­هایی تولید می­‌کنند که مسئول عملکرد طبیعی اندام­‌های بدن هستند، از جمله اینکه بدن شما چگونه به آسیب یا استرس پاسخ دهد. در موارد نادر، سیپروترون ممکن است باعث عملکرد نامناسب غده فوق کلیوی شود. پزشک شما ممکن است وضعیت غده آدرنال شما را تحت نظر داشته باشد، به خصوص اگر اخیرا جراحی، جراحت یا عفونت شدید را داشته‌­اید.
• الکل؛ اثر سیپروترون ممکن است در صورت مصرف الکل کاهش پیدا کند.
• مشکلات تنفسی؛ مشکلات تنفسی توسط افرادی که از سیپروترون استفاده می­‌کنند گزارش شده است؛ به ویژه در افرادی که شرایطی مانند آسم دارند.
• افسردگی؛ مصرف سیپروترون گاهی با افزایش بروز تغییرات خلقی افسردگی، به ویژه در شروع درمان همراه بوده است. اگر در گذشته افسردگی داشته‌­اید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
• دیابت؛ سیپروترون ممکن است باعث افزایش سطح قند خون و یا تغییر در تحمل گلوکز شود. افراد مبتلا به دیابت در حین استفاده از این دارو لازم است که قند خون خود را بیشتر کنترل کنند.
• خواب‌آلودگی یا کاهش هوشیاری؛ سیپروترون ممکن است بر توانایی‌های ذهنی یا فیزیکی مورد نیاز برای رانندگی یا کار با ماشین‌آلات تأثیر بگذارد، به‌ویژه زمانی که برای اولین بار مصرف این دارو را شروع می‌­کنید. بنابراین تا زمانی که مشخص شود چگونه تحت تأثیر این دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات، یا انجام سایر کارهای بالقوه خطرناک خودداری کنید.
• بیماری قلبی؛ سیپروترون می­‌تواند باعث تجمع مایع در بدن شود که در نتیجه آن قلب سخت­‌تر کار خواهد کرد. اگر بیماری قلبی دارید، هرگونه افزایش سریع وزن یا پف دست­‌ها، پاها یا ساق پا را گزارش دهید.
• بیماری کلیوی؛ بیماری کلیوی یا کاهش عملکرد کلیه ممکن است باعث تجمع سیپروترون در بدن شده و عوارض جانبی ایجاد کند.
• بیماری کبدی؛ سیپروترون می­‌تواند به کبد آسیب برساند. معمولا پس از چند ماه درمان این مشکل ایجاد می­‌شود. در صورت وجود علائم یا نشانه­‌هایی از آسیب کبدی، پزشک عملکرد کبد شما را با آزمایش خون کنترل می­‌کند. اگر علائم مشکلات کبدی مانند خستگی، احساس ناخوشی، بی اشتهایی، حالت تهوع، زردی پوست یا سفیدی چشم، ادرار تیره، مدفوع رنگ پریده، درد یا تورم شکم و خارش پوست را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
• بارداری؛ سیپروترون نباید توسط زنان باردار استفاده شود.
• شیردهی؛ سیپروترون در دوران شیردهی نباید استفاده شود.
• کودکان؛ سیپروترون برای کودکان توصیه نمی­‌شود.

عوارض قطع ناگهانی قرص سیپروترون کامپاند

بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید. این دارو را به دیگران ندهید، حتی اگر علائم مشابه شما را داشته باشند. اگر پزشک آنها را تجویز نکرده باشد، مصرف این دارو برای افراد مضر است.

اگر با مصرف قرص قرص سیپروترون کامپاند دچار عوارضی مثل حالت تهوع شدید، حتما دارو را با نظر دکتر قطع کنید. ممکن است با قطع ناگهانی قرص سیپروترون کامپاند دچار حالتی مثل استرسی و اضطراب شوید البته این مسئله نگران‌کننده نیست.

اگر قرص کامپاند را برای از بین بردن آکنه مصرف می‌کنید، می‌توانید با مشورت پزشک از داروهای دیگری نیز به‌عنوان ضدجوش استفاده کنید.

قرص سیپروترون کامپاند را خودسرانه مصرف نکنید!

با این که عوارض قرص سیپروترون کامپاند موارد مشخصی هستند که همگی با نظر پزشک قابل کنترل هستند، با این‌حال باید نظر پزشک را در این رابطه بدانید و به‌هیچ عنوان بدون نظر پزشک آن را خودسرانه مصرف نکنید. 

اگر در این زمینه نیاز به مشاوره با پزشک دارید، می‌توانید از طریق سایت نوبت دهی دکتردکتر وقت پزشک بگیرید و با تجویزی درست و هدفمند، قدمی مهم برای درمان خود بردارید.

در انتها اگر سوالی در این زمینه دارید، می‌توانید از مشاور سلامتی دکتردکتر بپرسید و نظراتتان را با ما به اشتراک بگذارید. 

منابع:

medbroadcast.com

drugbank.com