تمام آنچه باید در خصوص تکرر ادرار بدانید؛ 19 علت و نحوه درمان

هنگامی که می‌گوییم فردی تکرر ادرار دارد، یعنی میزان میل به ادرار برای فرد در طول شبانه‌روز، بیشتر از ۳ تا ۸ نوبت است. تکرر ادرار می‌تواند برای هرکسی اتفاق بی‌افتد، اما در مردان بالای ۷۰ سال با پروستات بزرگ‌ شایع‌تر است. دوران بارداری هم باعث افزایش تعداد دفعات ادرار می‌شود. گاهی استرس و اضطراب، علت ادرار زیاد است. در برخی مواقع هم ادرار زیاد، ریشه در ابتلا به نوعی بیماری زمینه‌ای دارد. عفونت ادراری، دیابت، نوشیدن مایعات به‌طور منظم و مصرف برخی از داروها مانند داروهای دیورتیک باعث نیاز به دفع ادرار مکرر می‌شوند.

برای کشف مشکلات مثانه و بررسی علائم همراه با علت تکرر ادرار در مردان و زنان باید به دکتر اورولوژی مراجعه کنید. در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، درباره دلایل و درمان تکرر ادرار می‌خوانید؛ به شما می‌گوییم که ادرار زیاد نشانه چیست و چه درمان‌هایی دارد. مطالعه این مطلب، به ۵ دقیقه زمان نیاز دارد.

اگر بعد از اتمام مطالعه هنوز در خصوص تند تند دستشویی رفتن پرسشی داشتید، مطرح کنید تا پزشک‌ها در اسرع  وقت شما را راهنمایی کنند.

تکرر ادرار چیست؟

هر انسان سالمی، نهایتا ۸ بار در طول روز، تخلیه مثانه به‌طور مرتب انجام می‌دهد. تکرر ادرار زمانی رخ می‌دهد که در طول روز یا شب، نیاز به دفع ادرار به‌طور مکرر در فرد، پیدا شود. این وضعیت ناخوشایند می‌تواند در تمام سنین و جنسیت‌ها رخ بدهد. این وضعیت نشانه مشکلات مختلفی است. در واقع، دلایل متنوعی باعث بروز چنین مسأله‌ای می‌شوند؛ از بارداری تا ابتلا به عفونت‌های دستگاه ادراری. برای همین، طیف وسیعی از درمان‌ها هم برای رفع آن وجود دارد. در بیشتر موارد، درمان تکرر با رفع مشکلی زمینه‌ای، مانند کنترل دیابت پیش می‌رود. بیدار شدن بیش از حد در شب برای ادرار کردن هم، خوابتان را با اختلال مواجه می‌کند. این وضعیت گاهی ریشه در مشکلی جدی دارد. از جمله دلایلی که باعث افزایش دفعات ادرار کردن در طول شب می‌شوند، باید به این موارد اشاره کنیم:

• نارسایی قلبی
• اِدم (ورم) در پاها
• اختلالات خواب

برای درمان هریک از این موارد باید به دکتر کلیه مراجعه شود. شناسایی علت ادرار زیاد در تعیین روند درمان اهمیت دارد.

۱۹ علت تکرر ادرار

زنان و مردان در طول روز به طور طبیعی بین هفت تا هشت بار ادرار می‌کنند. تعداد دفعات ادرار با مصرف مایعات رابطه مستقیم دارد. اما اگر برای دفع ادرار هر یک ساعت یا نیم ساعت یکبار به دستشویی مراجعه می‌کنید، این موضوع غیر طبیعی است. در تکرر ادرار باید به پزشک مراجعه کرد تا علت یابی انجام شود. علت تکرر ادرار در مردان و زنان ممکن است که متفاوت باشد.

مهم‌ترین علت‌های زیاد ادرار داشتن عبارتند از:

1. آسیب به مثانه، ستون فقرات و لگن
2. مشکلات عصبی
3. ضعیف شدن عضلات کف لگن
4. بیماری سیستیت بینابینی
5. سنگ مثانه
6. سکته مغزی و بیماری ام اس (MS)
7. اضافه وزن و افزایش فشار بر مثانه
8. اختلالات هورمونی
9. مصرف دیورتیک‌ها (داروهای مدر)
10. تاثیر سن
11. مصرف بیش‌ازحد آب و نوشیدنی‌ها
12. اضطراب
13. دیابت
14. اثرات روانی
15. مصرف بیش ‌ازحد کافئین، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و نیکوتین 
16. بیماری‌های کلیوی مانند عفونت کلیه و سنگ کلیه
17. تغذیه نامناسب
18. اختلالات خواب
19. عفونت‌های مقاربتی

هر یک از این علائم می‌توانند دلیلی برای بی‌اختیاری ادراری باشند. از این رو پزشک با بررسی‌های مختلف می‌تواند تجویز مناسبی داشته باشد.

یکی از بیماری‌هایی که باعث تکرر ادرار در یائسگی می‌شود آتروفی واژن است.

مشکلات دستگاه ادراری، مثانه و لگن

عفونت‌های دستگاه ادراری (UTI) از شایع‌ترین علت تکرر ادرار هستند. این عفونت‌های باکتریایی در مثانه، مجرای ادرار و نواحی مختلف دستگاه ادراری رخ می‌دهند. عفونت‌های مناطق مختلف دستگاه ادراری نظیر سیستیت (عفونت مثانه)، اورتریت (عفونت مجرای ادرار) و پیلونفریت (عفونت کلیه) باعث تکرر ادرار می‌شوند. انواع مختلف واژینیت (التهاب واژن) هم می‌تواند باعث تکرر ادرار شود. برای مثال، عفونت‌های قارچی، واژینوز باکتریایی (BV) یا تریکوموناس از دلایل التهاب واژن هستند.

اختلالات دیگری در دستگاه ادراری و ناحیه لگن هم می‌توانند عامل زیاد شدن ادرار باشند؛ از جمله:

• سندرم مثانه بیش‌فعال
• پرتودرمانی در ناحیه لگن
• سیستیت بینابینی (سندرم درد مثانه)
• باریک‌شدن مجرای ادرار (سفتی مجرای ادرار)
• افتادگی مجرای ادرار، مثانه یا رحم به داخل واژن

در مواردی نادر، سرطان مثانه یا تومور لگن هم باعث بروز مشکلات ادراری و تکرر آن می‌شوند.

دیابت

تکرر ادرار یکی از علائم دیابت نوع ۱ و ۲ است. وقتی بدن نمی‌تواند از انسولین برای تجزیه گلوکز استفاده کند، برای خلاص‌شدن از آن، ادرار بیشتری ایجاد می‌کند. دیابت بیشتر از سایر علل تکرر ادرار باعث افزایش حجم ادرار می‌شود. در دیابت بی‌مزه هم تکرر رخ می‌دهد. این دیابت ناشی از مشکلات هورمونی است و با دیابت قندی تفاوت دارد. در این حالت، بدن نمی‌تواند آب را به‌درستی نگه دارد و وضعیت منجر به ادرار زیاد و تشنگی شدید می‌شود.

هایپرکلسمی

هایپرکلسمی (Hypercalcaemia) یعنی زمانی که سطح کلسیم در خون شما بالاتر از حد طبیعی است. علل این رخداد هم موارد زیر است:

• پرکاری غدد پاراتیروئید (پرکاری تیروئید یا پرکاری پاراتیروئید)
• سرطان (ریه، پستان، کلیه، مولتیپل میلوما)
• عدم تحرک

همچنین سایر بیماری‌ها مانند: سل و سارکوئیدوز هم منجر به تکرر ادرار می‌شوند.

مصرف بیش از حد کافئین

کافئین دارای خواص دیورتیکی یا ادرارآور است که می‌تواند باعث افزایش تولید ادرار شود. این ماده موجب افزایش جریان خون به کلیه‌ها و در نتیجه افزایش تولید ادرار می‌شود. کافئین مثانه را هم تحریک می‌کند و باعث افزایش نیاز به تخلیه مثانه می‌شود. سعی کنید مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار را کاهش دهید. می‌توانید به‌تدریج، مقدار مصرف خود را کاهش دهید تا از اثرات جانبی ناشی از ترک ناگهانی کافئین و اعتیاد به قهوه جلوگیری کنید.

سردی هوا

در زمانی که هوا سرد می‌شود، رگ‌های خونی انقباض پیدا می‌کنند. در این صورت، جریان خون کاهش پیدا می‌کند. خون برای گرم‌کردن اندام‌های داخلی و حیاتی بدن خیلی سخت به گردش درمی‌آید و این موضوع باعث افزایش فشار خون می‌شود. چنین روندی موجب می‌شود که کلیه‌ها مایع اضافی بدن را تصفیه کنند. در نتیجه حجم خون کاهش پیدا می‌کند و مثانه‌ها پر می‌شوند. برای همین است که در هوای سرد، بیشتر نیاز به دفع دارید و امکان دارد که دچار تکرر ادرار شوید.

آب خوردن زیاد

با افزایش مصرف مایعات، مقدار ادرار ساخته شده نیز همراه با آن افزایش می‌یابد. از آنجایی که مثانه فقط می‌تواند حجم مشخصی مایع را در خود نگه دارد، افزایش مصرف آب باعث افزایش تکرر ادرار می‌شود. در این شرایط، حتی ممکن است که کنترل ادرار دشوار شود. در نتیجه، احتمال نشت و بی‌اختیاری ادرار هم بالا می‌رود. کسانی که دچار بیش‌فعالی مثانه هستند، معمولاً تکرر ادرار دارند و کنترل بی‌اختیاری هم برایشان راحت نیست.

علت تکرر ادرار در شب

مصرف زیاد مایعات و نوشیدنی‌های کافئین‌دار قبل از خواب باعث می‌شود که نیاز به دفع ادرار بالا برود. مصرف الکل هم یکی دیگر از دلایلی است که می‌تواند شما را در طول شب بی‌خواب کند و نیاز به دفع ادرار را بالا ببرد. با افزایش سن هم احتمال تکرر ادرار بیشتر می‌شود. در سنین بالا، موادی در بدن تولید می‌شوند که باعث حفظ بیشتر مایعات و آب در آن می‌شوند. چنین روندی، نیاز به دفع را بیشتر می‌کند. ابتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ هم می‌تواند باعث افزایش ادرار و نیاز به دفع در دفعات بیشتر شود.

سایر دلایل تکرر ادرار

تکرر ادرار، دلایل دیگری هم دارد که در دسته‌بندی‌های قبلی قرار نمی‌گیرند. سایر علل تکرر ادرار عبارتند از:

• سکته
• آسیب‌های نخاعی
• مصرف زیاد الکل یا کافئین
• فیبرومیالژیا (سندروم درد اسکلتی‌ عضلانی)

استفاده از داروهای دیورتیک هم باعث تکرر ادرار می‌شود. منظور داروهای ادرارآوری است که به حذف نمک و آب اضافی از بدن کمک می‌کنند.

به‌نقل از  سازمان ملی سلامت انگلستان :

بی‌اختیاری فوری ادرار و تکرر آن معمولاً نتیجه فعالیت بیش از حد عضلات دترسور (detrusor) است که مثانه را کنترل می‌کنند.

امکان دارد که در پی برخی مشکلات، مانند آسیب‌های نخاعی، بی‌اختیاری ادراری هم رخ دهد. در این شرایط، ادرار در حجم کم بی‌اختیاری ادرار را به‌همراه می‌آورد.

علت تکرر ادرار در مردان

علت تند تند دستشویی رفتن مردان معمولاً به عادت‌هایشان در مصرف مایعات باز می‌گردد. بروز مشکلاتی برای غده پروستات مردان هم از عوامل اصلی تکرر ادرار در آن‌ها است. شرایطی که پروستات را تحت تاثیر قرار می‌دهند، عبارتند از:

• هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH)، که بیشتر به عنوان بزرگی پروستات شناخته می‌شود.
• پروستاتیت، یک بیماری التهابی که اغلب در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود.
• سرطان پروستات هم می‌تواند موجبات تکرر ادرار را در مردان فراهم کند.

پروستات بزرگ‌شده

مردان غده‌ای به نام پروستات دارند که به اندازه یک توپ گلف است. این غده وظیفه تولید مقداری از مایع‌ای را دارد که هنگام انزال از آلت تناسلی خارج می‌شود. بزرگ‌شدن پروستات (هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات) یا در مواردی نادر، تومورهای پروستات می‌توانند به سیستم ادراری فشار وارد کنند و علت تکرر ادرار در مردان باشند. از همین رو، مردان باید نسبت به چکاپ این عضو از بدن هوشیار باشند. تغییرات آن را ارزیابی کنند و در صورت وجود مشکل، درمان را در پیش بگیرند.

علت تکرر ادرار در زنان

عفونت‌های ادراری در زنان بسیار شایع است. افرادی که واژن دارند، بیشتر در معرض خطر عفونت هستند، چون مجرای ادرار زنانه کوتاه‌تر است. باکتری‌ها راحت‌تر می‌توانند مجاری ادراری زنان را آلوده کنند. با بروز علائم عفونت ادراری در زنان، مواردی مانند تحریک و التهاب واژن پیش می‌آید. همه این‌ها می‌تواند منجر به تکرر ادرار هم شود. پاک‌کردن نامناسب (از پشت به جلو) پس از استفاده از دست‌شویی هم مجرای ادرار زنان را در معرض عفونت با باکتری اشریشیا کلی (E. coli) قرار می‌دهد. رابطه جنسی هم می‌تواند باکتری را وارد دستگاه ادراری کند. سایر شرایطی که منجر به تکرر ادرار می‌شوند، عبارتند از:

• بارداری که صفر تا صد آن را در مقاله راهنمای بارداری دکتردکتر شرح داده ایم.
• فیبروم‌ها
• سرطان تخمدان
• سطوح پایین استروژن در نتیجه یائسگی

درمان خانگی تکرر ادرار در زنان، شامل رعایت رژیم غذایی مناسب، کنترل مصرف مایعات و رعایت بهداشت ناحیه تناسلی می‌شود. قرص درمان سریع تکرر ادرار در زنان شامل داروهای ضد اضطراب می‌شود. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی هم برای تسکین وضعیت مناسب‌اند.

بارداری

تکرر ادرار از عوارض بارداری بسیار رایج است. جنین روی مثانه مادر فشار می‌آورد و موجب کاهش توانایی مثانه برای نگهداری ادرار می‌شود. در نتیجه، نیاز به دفع بالا می‌رود. معمولاً این شرایط در سه‌ماهه نخست و سوم بیشتر می‌شود. در سه‌ماهه دوم خبری از تکرر ادرار نیست؛ در واقع، بسامد نیاز به ادرار کردن در این دوران بسیار کمتر از اوقات دیگر بارداری است. حرکات جنین می‌تواند مهم‌ترین علت تکرر ادرار در زنان باشد.

علت تکرر ادرار در کودکان

دلیل ادرار زیاد در بچه‌ها، بیشتر مربوط به نوشیدن مایعات می‌شود. علت دستشویی رفتن زیاد آن‌ها معمولاً نگران‌کننده نیست. تکرر ادرار در کودکان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. برخی از علل شایع و جدی‌تر عبارتند از:

• عفونت ادراری
• دیابت نوع یک
• استرس و اضطراب
• دیابت بی‌مزه
• مثانه تحریک‌پذیر

 گاهی اوقات یبوست هم می‌تواند به مثانه فشار وارد کند و باعث تکرر ادرار شود. اگر تکرر ادرار کودک شما با علائم زیر همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید:

• درد یا سوزش هنگام ادرار
• تشنگی بیش از حد
• تب و کاهش وزن
• خستگی شدید

بوی بد ادرار می تواند نشانه عفونت ادراری در کودکان باشد و همچنین وجود خون در ادرار را هم جدی بگیرید.

علل تکرر ادرار و درد شکم همزمان

علائم ترکیبی درد شکم و تکرر ادرار در پاره ای از موارد مربوط به دستگاه ادراری، سیستم قلبی عروقی یا دستگاه تناسلی است. در این موارد معمولا علائم دیگری نیز وجود دارد.

علل شایع درد شکم و تکرر ادرار عبارتند از:

• اضطراب
• نوشیدن الکل اضافی یا نوشیدنی های کافئین دار
• هیپرپاراتیروئیدیسم
• فیبروئید
• سنگ کلیه
• دیابت
• بارداری
• عفونت مقاربتی (STI)
• عفونت ادراری (UTI)
• عفونت واژن
• نارسایی قلبی
• سرطان تخمدان
• هیپرکلسمی
• سرطان مثانه

اگر درد شکم و تکرر ادرار به دلیل نوشیدنی باشد، علائم باید ظرف یک روز کاهش یابد. عفونت ها نیز معمولا با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند. اما درخصوص شرایط نادر و شدیدتر، مانند نارسایی قلبی در سمت راست، باید گفت که این مشکل با رژیم های مربوطه پس از مشورت با پزشک درمان می شوند.

تکرر ادرار چه علائمی دارد؟

تکرر ادرار اغلب همراه با سایر علائم و نشانه‌های ادراری همراه است؛ برای مثال:

• احساس درد یا ناراحتی هنگام دفع ادرار
• داشتن میل شدید به دفع ادرار
• بروز مشکل در دفع ادرار
• نشت ادرار

ادرار زیاد به طور معمول رنگ غیرعادی هم دارد. از علائم و نشانه‌های دیگری که با تکرر ادرار رخ می‌دهند، باید به مواردی مانند سوزش ادرار، درد مثانه، کلیه و پهلو هم اشاره کرد.

توجه: درد یا سوزش هنگام دفع ادرار را جدی بگیرید.

تکرر ادرار چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر تکرر ادرار باعث به‌هم خوردن سبک زندگی شود یا با علائم دیگری مانند موارد زیر رخ بدهد، باید به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• درد پشت یا پهلو
• استفراغ، لرز، افزایش اشتها یا تشنگی
• خستگی، ادرار خونی یا کدر، یا ترشح از آلت تناسلی یا واژن

پزشکان با طرح پرسش‌های زیر، سعی می‌کنند که از علت تکرر ادرار باخبر شوند و به تشخیصی برای درمان مناسب برسند:

• از چه داروهایی استفاده می‌کنید؟
• چه علائم دیگری با تکرر ادرار رخ می‌دهند؟
• آیا بیش از حد معمول، الکل مصرف می‌کنید؟
• فقط در روز مشکل دارید یا شب هم همین‌طور؟
• آیا ادرار شما تیره‌تر یا روشن‌تر از حد معمول است؟
• آیا الکل یا نوشیدنی‌های کافئین‌دار مصرف می‌کنید؟

بنا به یافته‌های معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی، پزشک ممکن است آزمایش‌هایی از جمله موارد زیر را در دستور کار تشخیص قرار بدهد:

تشخیص اینکه کدام‌یک از این آزمایش‌ها برای تشخیص علت تکرر ادرار مفیدند، به‌عهده دکتر اورولوژی است. با آگاهی از تخصص اورولوژی متوجه می‌شوید که این متخصصان از روش‌های گوناگونی برای تشخیص و درمان مشکلات دستگاه ادراری و کلیه بهره می‌برند.

چطور می‌توان تکرر ادرار زیاد را درمان کرد؟

درمان تکرر ادرار در برخی افراد به صورت کامل انجام می‌شود اما در گروهی دیگر فقط می‌توان آن را مدیریت کرد. پزشکان معمولاً با تعیین علت علائم شروع به تشخیص و تعیین روند درمان می‌کنند.

درمان بستگی به شرایط زمینه‌ای دارد و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات مایعات، از جمله نوع و مقدار مایعات مصرفی
• مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌هایی مانند عفونت ادراری
• مدیریت دیابت، مشکلات پروستات یا سایر شرایط مداوم
• فیزیوتراپی کف لگن برای مثانه بیش‌فعال

اگر نشت ادرار همراه با نیاز مکرر به رفتن به سرویس بهداشتی دارید، تمرینات کگل را انجام دهید. تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن کاربرد دارند. همیشه سعی کنید که توصیه‌هایی با پشتوانه علمی را دنبال کنید. برای مثال، درمان تکرر ادرار با عسل یا پیشنهادات بی‌پایه غیرعلمی معمولاً جوابگو نیستند؛ مگر اینکه دکتر متخصص اورولوژی آن را تایید کند. برای آشنا شدن با حوزه وظایف پزشکان این تخصص، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب تخصص کلیه چیست دکتردکتر را مطالعه کنید. با خواندن این مقاله، با روند کاری دکتر اورولوژیست برای درمان تکرر ادرار و دیگر بیماری‌هایی از این دست، آگاهی‌های لازم را کسب خواهید کرد.

بازآموزی مثانه

این روش شامل افزایش فواصل بین استفاده از دست‌شویی در طول حدود ۱۲ هفته است. بازآموزی به مثانه شما کمک می‌کند تا ادرار را طولانی‌تر نگه دارد و دفعات کمتری دفع صورت بگیرد. شاید در ابتدا، امکان طولانی‌کردن فواصل دفع نباشد یا این کار به‌سختی صورت بگیرد، اما بدن به‌مرور زمان عادت می‌کند. در واقع، شرطی‌شدن بدن نسبت به زمان دفع باعث کنترل تکرر ادرار می‌شود.

اصلاح رژیم غذایی

شما باید مصرف غذاهای تحریک‌کننده مثانه خودداری کنید. هرگونه ماده خوراکی که باعث افزایش حجم ادرارتان می‌شود، از برنامه غذایی حذف کنید. برای مثال:

• الکل
• کافئین
• غذاهای تند
• نوشابه‌های گازدار
• محصولات مبتنی بر گوجه‌فرنگی
• شکلات و شیرین‌کننده‌های مصنوعی

مصرف غذاهای پر از فیبر هم مهم است؛ زیرا یبوست می‌تواند علائم سندرم مثانه بیش‌فعال را بدتر کند.

تمرینات کِگِل

تمرینات کِگِل (Kegel exercises)، نوعی از تمرینات عضلانی هستند که به تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کنند. این عضلات، مسئول حمایت از رحم، مثانه، روده کوچک و راست‌روده هستند. تمرینات کِگِل می‌تواند به ویژه برای زنان بعد از بارداری و زایمان و کاهش افتادگی لگن و عضلات آن کمک کند.

نحوه انجام تمرینات کِگِل

برای انجام صحیح تمرینات کِگِل، باید عضلات کف لگن را پیدا و تقویت کنید. این تمرین، به این گونه انجام می‌شود:

• یافتن عضلات کف لگن: سعی کنید جریان ادرار را در میانه راه متوقف کنید. عضلاتی که برای این کار استفاده می‌کنید، همان عضلات کف لگن هستند. توجه کنید که عضلات شکم، ران و باسن خود را منقبض نکنید.
• انقباض و آرامش: عضلات کف لگن را منقبض کنید و به مدت ۳ تا ۵ ثانیه نگه دارید. سپس به مدت ۳ تا ۵ ثانیه عضلات را آرام کنید. این کار را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.

به‌مدت پنج دقیقه و ۳ بار در روز، این تمرینات را انجام دهید. تمرینات کگل بسیار متنوع‌اند و انجام آنها دشوار نیست. نظر پزشک را درباره آن‌ها جویا شوید و اگر تناسبی با وضعیتتان داشتند، در انجامشان کوتاهی نکنید.

درمان دارویی ادرار زیاد

برخی از افراد نمی‌توانند ادرار زیاد خود را با مصرف قرص‌ها و تغییر سبک زندگی کنترل کنند. در این صورت، داروی بوتاکس به کمک آن‌ها می‌آید. این دارو را به عضله مثانه تزریق می‌کنند و باعث می‌شود که مثانه شل شود و ظرفیت ذخیره‌سازی بیشتری پیدا کند. در نتیجه، استفاده از این دارو، دوره‌های نیاز به دفع ادرار کمتر می‌شوند. اگر این دارو هم جوابگو نباشد، نیاز به انجام جراحی‌ شامل کاشت محرک‌های عصبی زیر پوست خواهد بود.

قرص درمان تکرر ادرار

برای رفع ادرار بیش از حد از داروهایی هم استفاده می‌شود. از جمله داروهای کاربردی در این زمینه، موارد زیر هستند:

• داریفناسین (Enablex)
• ایمی‌پرامین (Tofranil)
• میرابگرون (Myrbetriq)
• اکسی‌بوتینین (Ditropan)
• دسموپرسین استات (Noctiva)
• چسب پوستی اکسی بوتینین (Oxytrol)
• سولیفناسین (Vesicare-extede-releter)

داریفناسین به‌طور خاص، برای افرادی است که بیش از ۲ بار در شب برای ادرار کردن از خواب بیدار می‌شوند.

درمان خانگی تکرر ادرار

ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی برای مدیریت تکرر ادرار مفید خواهد بود. اگر این وضعیت ناشی از ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و مشکلاتی نظیر عفونت نباشد، رعایت نکات زیر در کنترل آن نقش پررنگی خواهند داشت:

• مقدار الکل و کافئین مصرفی را محدود کنید.
• از نوشیدن مایعات، ۲ ساعت قبل از رفتن به رختخواب خودداری کنید.
• از نوشیدن نوشابه‌های گازدار، چای و سایر نوشیدنی‌های غیر قهوه همراه با کافئین بپرهیزید.

برای جلوگیری از نشتی ادرار، از پد محافظ استفاده کنید. این راه حل‌ها کوتاه‌مدت هستند و می‌توانند تا زمان رفع جدی و اساسی مشکل به کنترل وضعیت تکرر کمک کنند.

درمان قطعی و فوری تکرر ادرار

باید بگوییم که  معمولاً درمان قطعی برای زیاد دستشویی رفتن وجود ندارد. بااین‌حال، اقدامات زیر شاید بتوانند به‌سرعت به کنترل دفع ادرار کمک کنند:

• از غذاهای تحریک‌کننده مثانه برای دفع زیاد ادرار دوری کنید.
• سعی کنید که مشکل یبوست پیدا نکنید.
• در مصرف مایعات تعادل را رعایت کنید.
• سیگارتان را ترک کنید.

تمرکزتان را بر کنترل و توقف نیاز به ادرار معطوف کنید. عضلات دیگر بدن را شل کنید. با بالا بردن قدرت ذهن در مقوله کنترل بدن، مانع از خروج ادرار شوید. البته رسیدن به چنین سطحی از توانایی به تمرکز بالایی نیاز دارد.

عوارض تکرر ادرار چیست؟

به طور معمول ابتلا به تکرر ادرار با عوارض خطرناکی روبه‌رو نیست. بااین‌حال، در برخی موارد که این وضعیت ناشی از ابتلا به نوعی بیماری جدی است، امکان بروز عوارض خطرناک هم وجود دارد. از جمله عوارض قابل اعتنا و مهم ادرار بیش از حد، باید به افزایش خطرناک گلوکز خون در دیابت درمان‌نشده و کم آبی بدن (دهیدراته شدن) اشاره کنیم.

چگونه می‌توان از تکرر ادرار جلوگیری کرد؟

پیشگیری از تکرر ادرار بستگی به علت اصلی بروز آن دارد. با‌ این حال، راه‌کارهای عمومی زیر می‌توانند به کاهش تکرر ادرار کمک کنند:

• خودداری از مصرف کافئین و الکل
• تمرینات تقویت عضلات کف لگن
• تخلیه مثانه به طور مرتب                                                                                                   
• تغییرات در رژیم غذایی
• مدیریت مصرف مایعات
• مصرف نمک کمتر
• مدیریت اضطراب
• نکشیدن سیگار
• حفظ وزن سالم
• کنترل دیابت

 اگر تکرر ادرار ناشی از مشکلات پزشکی مانند دیابت، عفونت‌های ادراری یا مشکلات کلیوی است، درمان مناسب این شرایط می‌تواند به کاهش تکرر ادرار کمک کند. وزن اضافی هم می‌تواند فشار بر مثانه و عضلات کف لگن را افزایش دهد. کاهش وزن و حفظ وزن سالم به بهبود تکرر ادرار کمک می‌کند.

چه زمانی تکرر ادرار خطرناک است؟

دلایل تکرر ادرار بسیار متنوع‌اند. باید ببینید که چرا چنین مشکلی برایتان به‌وجود آمده است. در برخی موارد، نیاز فوری به مراجعه دکتر پیش می‌آید. اگر این شرایط را فوراً پیگیری نکنید، احتمال بروز خطراتی، بدنتان را تهدید خواهد کرد.

در صورت مشاهده این علائم در کنار تکرر ادرار، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• استفراغ
• درد کمر یا پهلو
• ترشحات آلت تناسلی یا واژن

وجود خون در ادرار هم از نشانه‌هایی است که می‌تواند وضعیت خطرناکی برای بدن رقم بزند. بنابراین، با مشاهده آن، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

برای درمان تکرر ادرار به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای تشخیص تکرر ادرار و درمان آن، باید به متخصص کلیه و مجاری ادراری (اورولوژیست) مراجعه کنید. خوشبختانه، در هر شهری از ایران که ساکن باشید، به‌راحتی به بهترین متخصصان اورولوژی دسترسی خواهید داشت. برای دریافت نوبت از بهترین دکتر کلیه و اورولوژی، می‌توانید از سامانه نوبت دهی آنلاین دکتردکتر استفاده کنید؛ بدون نیاز به مراجعه حضوری یا معطل شدن پشت خط تلفن. برای درمان این بیماری باید علت تکرر ادرار کشف شود. گاهی‌ اوقات، پای مشکلات پروستات به‌میان است و گاهی هم ابتلا به بیماری‌های دیگر این وضعیت را رقم می‌زند. به طور کلی علت تکرر ادرار در مردان و در زنان تفاوت هایی دارد؛ اما باید برای درمان سریع به پزشک مراجعه کرد.

یادتان باشد که اگر تب، لرز یا علائم دیگری مانند خون در ادرار مشاهده می‌شود، نیاز به مشاوره پزشکی وجود خواهد داشت. اگر سوالی در خصوص علائم و نحوه درمان تکرر ادرار دارید، آن را در قسمت نظرات ثبت کنید. متخصص‌های اورولوژی دکتر دکتر با دقت کامل به پرسش‌های شما پاسخ می‌دهند.

منابع:

webmd.com

my.clevelandclinic.org

bladderandbowel.org

https://www.nhs.uk/conditions/urinary-incontinence/

سوالات متداول تکرر ادرار