به احتمال خیلی زیاد بیشتر ما در مورد لوزه سوم و تورم لوزه سوم شنیده‌ایم یا آن را تجربه کرده‌ایم. این مسئله که یکی از رایج‌ترین مشکلات دوران کودکی است، معمولا هنگامی که باکتری یا عفونتی وارد بدن شود به وجود می‌آيد. هیپرتروفی آدنوئید اسم علمی و پزشکی تورم لوزه سوم است که تصمیم داریم در این مقاله در مورد دلایل این تورم و راه‌های درمانی آن توضیح دهیم. همراه ما باشید.
بیماری هیپرتروفی آدنوئید چیست؟
آدنوئید که به اصطلاح عامیانه با نام لوزه سوم شناخته می‌شود، بافت‌هایی لنفاوی هستند که در بالای گلو و پشت بینی قرار دارند. آدنوئید و لوزه‌ها در حفظ تعادل مایعات در بدن نقش مهمی دارند و در مبارزه با عفونت‌ها به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. در بدن همه انسان‌ها آدنوئید وجود دارد؛ ولی با گذشت زمان و ورود به دوران بزرگسالی این بافت لنفاوی کوچکتر شده و کمتر دچار مشکلاتی از قبیل تورم و عفونت می‌شود.
هیپرتروفی (Hypertrophy) زمانی رخ می‌دهد که به‌دلیل تاثیر عوامل خارجی مانند باکتری و عفونت و همچنین تغییرات محیطی، اندازه سلول‌های یک بافت یا اندام در بدن شروع به بزرگ شدن کند و به دنبال آن خود اندام نیز متورم شود.
هیپرتروفی آدنوئید که معمولا در سنین ۲ تا ۶ سالگی دیده می‌شود، نوعی التهاب آدنوئید است که به‌دلیل عفونت‌های باکتریایی یا مسائل فیزیولوژیکی منجر به بزرگ شدن و تورم این بافت می‌شود. معمولا به هیپرتروفی آدنوئید، بزرگ شدن لوزه سوم نیز می‌گویند.
هیپرتروفی آدنوئید به معنی بزرگ و متورم شدن آدنوئید یا لوزه سوم است. این مشکل معمولا به‌دلیل وجود عفونت‌های باکتریایی ایجاد شده و این عارضه بیشتر در کودکان دیده می‌شود؛ زیرا با افزایش سن بافت لنفاوی آدنوئید کوچک شده و کمتر در معرض این التهاب قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین روش‌های درمان هیپرتروفی آدنوئید، عمل جراحی و خارج کردن آدنوئید است. انجام این جراحی توسط دکتر گوش و حلق و بینی انجام می‌شود.
علت تورم آدنوئید چیست؟
آدنوئید در مبارزه با باکتری‌ها و ویروس‌هایی که از طریق دهان وارد بدن می‌شوند، نقش مهمی دارد. وجود این عفونت‌ها یا آلرژی باعث تورم آدنوئید می‌شود. علاوه بر این در برخی افراد از بدو تولد ممکن است اندازه لوزه سوم بزرگ باشد. به‌طور کلی می‌توان گفت که علت تورم آدنوئید به مسائل ژنتیکی، آلرژی یا وجود عفونت در بدن مربوط است.
از کجا بفهیمم آدنوئید متورم شده است؟
بر اثر عفونت و التهاب آدنوئید، مشکلات و نشانه‌های گوناگونی در بیمار دیده می‌شود. مهم‌ترین علائم هیپرتروفی آدنوئید شامل موارد زیر است:
- گرفتگی مجرای بینی هنگام خواب
- خروپف
- علائم سرماخوردگی مانند سرفه
- عفونت گوش
- تورم لوزه‌های چپ و راست در پشت گلو
- خشکی دهان
- بی‌خوابی به‌دلیل مشکلات تنفسی
روش‌های تشخیص آدنوئید متورم را بشناسید
روش‌های تشخیص آدنوئید متورم عموما با معاینه بالینی توسط پزشک انجام می‌شود. این معاینه‌ها می‌تواند شامل بررسی دقیق کیفیت خواب بیمار، تورم یا گرفتگی گوش، حلق و بینی باشد. همچنین برای ارزیابی آدنوئید، با استفاده از آندوسکوپی پشت گلوی بیمار را می‌بینند. آندوسکوپ لوله‌ای مجهز به یک آینه است که برای دیدن اجزای درون بدن استفاده می‌شود. در صورت تورم آدنوئید، برای تشخیص وجود عفونت ممکن است که آزمایش خون نیز تجویز شود.
خطرات و عوارض آدنوئید متورم کدام است؟
یکی از مهم‌ترین خطرات و عوارض آدنوئید متورم، عفونت‌های مکرر لوزه‌ها و گلو است. این مشکل که معمولا در کودکان دیده می‌شود، موجب بروز علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا شده و بدن کودک با ورود ویروس یا باکتری به سرعت بیمار می‌شود. از دیگر عوارض هیپرتروفی آدنوئید، التهاب مجاری بینی است که باعث آبریزش بینی و ایجاد مشکل هنگام نفس کشیدن با بینی می‌شود؛ به همین دلیل بیشتر کودکانی که دچار تورم لوزه سوم هستند موقع خواب از طریق دهان نفس می‌کشند. خشکی دهان و لب‌ها از علائم این عارضه به شمار می‌آیند و باید توسط متخصص بررسی شوند در مقاله تخصص گوش و حلق و بینی چیست به بررسی وظایف این تخصص پرداخته‌ایم.
آیا درمان بیماری هیپرتروفی آدنوئید امکان‌پذیر است؟
به‌طور کلی درمان هیپرتروفی آدنوئید، به ۲ روش تجویز دارویی و جراحی آدنوئیدکتومی انجام می‌شود. در مرحله اول در صورت وجود عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، پزشک با تجویز آنتی‌بیوتیک سعی می‌کند میزان التهاب آدنوئید را کاهش دهد. در برخی مواقع نیز برای کم کردن التهاب مجاری بینی، اسپری‌های مخصوص بینی برای حساسیت و آلرژی توصیه می‌شود. در صورتی که این درمان‌ها به بهبود بیماری هیپرتروفی آدنوئید کمک نکند و عفونت و ورم لوزه و گلو پیش بیاید، باید عمل جراحی برای خارج کردن لوزه سوم انجام شود. در جراحی آدنوئیدکتومی، لوزه سوم برداشته می‌شود و در صورتی که لوزه‌های راست و چپ نیز التهاب شدیدی داشته باشد، با توجه به تجویز پزشک امکان خارج کردن آن‌ها نیز وجود دارد.
کلام آخر
هیپرتروفی آدنوئید یکی از بیماری‌های شایع است که معمولا در کودکان مشاهده می‌شود. آدنوئید یا لوزه سوم در بالای گلو و پشت بینی قرار دارد و نوعی بافت لنفاوی محسوب می‌شود. وظیفه اصلی این عضو مبارزه با عفونت‌های باکتریایی و ویروسی است که از طریق دهان وارد بدن می‌شوند. هیپرتروفی آدنوئید به معنای التهاب و تورم لوزه سوم است که روش‌های درمان این بیماری با توجه به شرایط بیماری به‌صورت دارویی یا با عمل جراحی انجام می‌شود.
منابع:
netdoctor
medlineplus
