علت صدای شکم چیست؟ + درمان سریع صدای غرغر شکم

علت صدای شکم
اشتراک گذاری 2 نظر

علت صدای شکم را باید در تحرکات روده کوچک و  بزرگ، جابه‌جایی غذا، گرسنگی، مایعات و گاز دانست. غرش معده یا صدای شکم، اتفاقی طبیعی است اما اگر این صداها مکرر و بلند باشند، احتمال دارد که پای ابتلا به نوعی بیماری زمینه‌ای به میان باشد. لازم به ذکر است که این صدا، نشانه ابتلا به بیماری خاصی نیست اما با این حال، در موارد نادر ممکن است نشان‌دهنده‌ یک مشکل پزشکی جدی باشد.

در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، از دلیل صدای شکم در نتیجه عملکرد دستگاه گوارش و بیماری‌های روده می‌گوییم. در صورت وجود مشکلی جدی، باید به دکتر گوارش مراجعه کنید.

در پایان، پرسش‌هایتان را در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر به شما پاسخ دهد.

علت صدا دادن شکم

صدای شکم عموماً ناشی از فعالیت طبیعی دستگاه گوارش و فرایند هضم غذا است و معمولاً نگران‌کننده نیست. با این حال، گاهی اوقات مشکلات گوارشی، از جمله بیماری‌ های روده، می‌توانند دلیل صدا دادن شکم باشند. بنابراین، اگر شدت یا تُن صدای شکم تغییر کند یا غیرعادی شود، بهتر است علت آن را بررسی کرده و برای مشاوره به متخصص گوارش مراجعه نمایید. عواملی مانند بیش‌فعالی یا کم‌فعالی روده نیز می‌توانند موجب ایجاد صداهای غیرمعمول شوند.

در ادامه و قبل از بررسی دلایل مختلف این اتفاق، در جدولی خلاصه‌ای از این مطلب را می‌آوریم:

علت صدای شکمتوضیحات
گرسنگیهنگامی که بدن گرسنه است، مواد هورمونی میل به خوردن را فعال می‌کنند و صدای شکم ایجاد می‌شود.
انسداد رودهانسداد مکانیکی روده به دلایل مختلف مانند فتق یا تومور می‌تواند باعث صدای شکم شود.
فعالیت کم روده‌هاکندی یا عدم حرکت طبیعی روده‌ها باعث ایجاد صدای شکم می‌شود.
بیماری‌های گوارشیبیماری‌هایی مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونت‌ها می‌توانند صدای شکم را ایجاد کنند.
مشکلات روده و معده در دراز کشیدندر وضعیت درازکش، روده‌ها راحت‌تر حرکت می‌کنند و باعث ایجاد صدا می‌شود.
بلع هوا یا سوء هضمبلع هوا یا اختلالات گوارشی مانند IBS می‌تواند باعث تغییر در صداهای روده شود.
علائم همراهعلائمی مانند تب، تهوع، اسهال، گاز روده زیاد، استفراغ، سوزش سردل و خونریزی ممکن است نشان‌دهنده مشکل باشند.
تشخیص و درمانآزمایش‌هایی مانند سی‌تی اسکن، آندوسکوپی و آزمایش خون برای تشخیص علت صدای شکم استفاده می‌شود.
صدای غرغر شکم در نتیجه حرکات روده
غرغر شکم تحت تاثیر تحریک روده از سوی معده

گرسنگی

صدای شکم نوعی سیگنال داخلی است. در بسیاری از مواقع، یعنی بدن گرسنه است و غذا می‌خواهد. وقتی گرسنه هستید، مواد هورمونی در مغز، میل به خوردن را فعال می‌کنند.

انسداد در اندام‌های مختلف

رگ‌های خونی مسدود مانع از جریان خون مناسب به سوی روده می‌شوند. به عنوان مثال، لخته‌شدن خون می‌تواند باعث انسداد شریان مزانتریک (mesenteric) شود. انسداد مکانیکی روده هم در اثر فتق، تومور، چسبندگی یا شرایط مشابهی ایجاد می‌شود که روده‌ها را مسدود می‌کنند.

در پایگاه علمی دانشگاه هاوایی، درباره صدای شکم آمده است:

گاهی اوقات، صداهای شکم ناشی از مشکلات جدی دستگاه گوارش و نشانه بیماری‌هایی مانند سرطان روده است.

با وجود چنین مواردی، در صورت شدیدبودن صداهای روده و معده باید به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از سرطان‌ها در صورت تشخیص به موقع، سریع و برای همیشه درمان می‌شوند؛ پس نترسید و هوشیار باشید.

فعالیت کم روده‌ها

گاهی اوقات، روده‌ها قادر به انجام وظایف طبیعی خود نیستند و عدم حرکت صحیح آن‌ها منجر به صدای شکم می‌شود. به عنوان مثال، ایلئوس فلجی یک مشکل در اعصاب روده است که باعث کندی حرکات روده و ایجاد صداهایی در آن می‌شود.

سایر علل کاهش فعالیت روده شامل بیهوشی عمومی، تابش اشعه به شکم، بی‌حسی نخاعی و جراحی شکمی است. همچنین مصرف برخی داروها مانند اپیوئیدها (مانند کدئین)، آنتی کولینرژیک‌ها و فنوتیازین‌ها می‌توانند باعث ایجاد صدای شکم شوند.

ابتلا به بیماری‌های روده

بسیاری از بیماری‌های دستگاه گوارش می‌توانند موجب صدای شکم شوند. با درمان و کنترل این بیماری‌ها، احتمال ادامه‌ی صدای شکم به حداقل می‌رسد.

از جمله بیماری‌هایی که در این زمینه تأثیر دارند می‌توان به اسهال، آلرژی غذایی، آرتریت عفونی، کولیت زخمی روده و بیماری کرون اشاره کرد. همچنین، خونریزی گوارشی نیز می‌تواند در ایجاد صداهای شکم نقش داشته و مشکلاتی را به همراه آورد.

علت غرغر شکم و اسهال

غرغر شکم همراه با اسهال ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله:

  • عفونت‌های گوارشی
  • بیماری‌های التهابی روده
  • سندرم روده تحریک‌پذیر
  • عدم تحمل برخی غذاها
  • استرس و اضطراب

علت صدا دادن روده‌ها چیست؟

علت صدای روده‌ها، انقباض‌های طبیعی عضلات روده (پریستالسیس) است که غذا، مایعات و گاز را جابه‌جا می‌کند. این صداها معمولاً وقتی شنیده می‌شوند که معده یا روده‌ها خالی باشند.

عواملی همچون بلع هوا، سوءهضم و اختلالات گوارشی مانند IBS نیز می‌توانند باعث افزایش یا تغییر در این صداها شوند. در صورت غیرعادی شدن صدای روده یا بروز علائمی مانند درد یا نفخ، مشاوره با پزشک توصیه می‌شود.

دلیل صدای شکم هنگام دراز کشیدن

وقتی دراز می‌کشید، احتمالاً صدای شکم خود را بیشتر می‌شنوید. این به دلیل فعالیت بیشتر روده‌ها و ماهیچه‌های معده در این وضعیت است. عضلات دستگاه گوارش برای حرکت غذا و مایعات منقبض می‌شوند و زمانی که این انقباضات با هوا یا مایعات درون روده‌ها برخورد می‌کند، صداهایی ایجاد می‌شود.

در وضعیت درازکش، حرکت روده‌ها تسهیل می‌شود و محتویات روده و معده به سمت پایین به دلیل جاذبه حرکت می‌کنند. این عوامل موجب افزایش صدای شکم در این حالت می‌شوند. همچنین، گازهای تولیدشده در روده‌ها راحت‌تر حرکت می‌کنند و صداهای بیشتری ایجاد می‌کنند.

حرکات روده دلیل صدای شکم
تحرکات روده باعث صدای شکم می‌شود

صدای شکم نشانه چیست؟

صدای شکم ناشی از حرکات طبیعی روده‌ها است؛ وقتی روده‌ها خالی باشند، حرکت غذا، مایعات و گاز در آن‌ها به صورت غرغر یا سایر اصوات شنیده می‌شود.

این صداها معمولاً خطرناک نیستند، اما در برخی موارد ممکن است نشان‌دهنده مشکل جدی‌تری مانند ایلئوس (که در آن روده‌ها وظیفه‌ی خود را به درستی انجام نمی‌دهند و گاز جمع می‌شود) یا اختلال در فعالیت روده (بیش‌فعالی یا کم‌فعالی) باشند.

به طور کلی، افزایش صداهای روده بعد از غذاخوردن یا در شرایطی مانند اسهال طبیعی است؛ اما در صورت بروز صدای غیرعادی یا همراه با علائم دیگر، بهتر است به پزشک گوارش مراجعه کنید.

علائم همراه با صدای شکم

اگر معده شما گاهی در حوالی زمان ناهار یا بعد از مصرف وعده‌ای غذایی غرغر می‌کند، هیچ ایرادی ندارد. این وضعیت یعنی سیستم گوارشتان کارش را خوب بلد است. اما وجود نشانه‌ها و علائم زیر در همراهی با اصوات معده، نیاز به ارزیابی این سمفونی ناخوشایند دارد و باید پیگیری شود:

  • تب و تهوع
  • اسهال مکرر
  • گاز روده زیاد
  • صداهای بلند
  • استفراغ‌کردن
  • سوزش سردل
  • احساس سیری
  • یبوست و مدفوع خونی

کاهش وزن ناخواسته و ناگهانی هم از نشانه‌های قابل پیگیری همراه با صدای شکم است. اگر این علامت‌ها را در کنار غرغر شکم مشاهده می‌کنید، باید حتماً نزد دکتر گوارش بروید.

تشخیص علت غرغر شکم

اگر تغییراتی در میزان یا نوع صدای روده خود احساس کردید یا صدای شکم همراه با علائم دیگری بروز کرد، بهتر است با متخصص گوارش مشورت کنید. پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی شما و خانواده‌تان را بررسی کرده و سؤالاتی درباره بسامد و شدت علائم می‌پرسد. سپس، پس از گوش دادن به صدای شکم با گوشی پزشکی، ممکن است از آزمایش‌های زیر برای تشخیص استفاده کند:

  • سی‌تی اسکن
  • اشعه ایکس
  • آندوسکوپی
  • آزمایش خون

به جدول زیر در مسیر تشخیص دلیل صدای شکم توجه کنید:

علائمدلایل احتمالیآزمایش‌های ممکن
صدای شکم مداوم و شدید، همراه با درد شکمی، نفخ، اسهال یا یبوستسندرم روده تحریک‌پذیر، انسداد روده، التهاب روده، عفونتآزمایش خون، آزمایش مدفوع، آندوسکوپی، کولونوسکوپی، تصویربرداری
صدای شکم همراه با کاهش وزن، خستگی، یا خون در مدفوعسرطان روده بزرگ، بیماری کرون، کولیت اولسراتیوآزمایش خون، آزمایش مدفوع، کولونوسکوپی
صدای شکم پس از خوردن غذاهای خاصحساسیت غذایی، عدم تحمل لاکتوزآزمایش خون، آزمایش آلرژی
تشخیص علت انواع مختلف صدای شکم

درمان و کنترل صدای شکم

غرغر معمولی شکم، نیازی به درمان ندارد. با این حال، برخی تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی می‌توانند به توقف صدای شکم کمک کنند. محدودکردن مصرف غذاهای نفاخ در این زمینه موثر است.

از خوردن غذاهایی که باعث تجمع گاز در روده می‌شوند، خودداری کنید. در ادامه به روش‌های دیگر کنترل صدای شکم هم اشاره می‌کنیم.

تغییر سبک زندگی

 تغذیه و تاثیر آن بر صدای شکم را نادیده نگیرید. با تغییراتی مانند کم‌کردن حجم وعده‌های غذایی یا جلوگیری از کم‌آبی بدن می‌توانید از مشکل صدای شکم پیشگیری کنید.

حتماً آهسته غذا بخورید و خوراکی‌ها را به خوبی بجوید. سعی کنید از نِی چیزی ننوشید و نوشیدنی‌ها را هورت نکشید. این دو باعث ورود هوا و تجمع گاز در دستگاه گوارش می‌شوند. پیاده‌روی بعد از غذاخوردن هم راهی برای جلوگیری یا کنترل صداهای شکمی است.

کنترل وضعیت عدم تحمل غذایی

اگر دچار عدم تحمل غذایی هستید، و مثلا نمی‌توانید مواد حاوی لاکتوز، گلوکز یا هیستامین مصرف کنید، باید در انتخاب رژیم غذایی دقت به خرج دهید. سعی کنید که از غذاهای ممنوعه و محرک دور بمانید و نگذارید که معده نسبت به خوراکی‌های دریافتی واکنش نشان دهد و عملکردش تغییر کند. در نتیجه فشار وارد بر معده، امکان بروز صداهایی در روده به وجود خواهد آمد.

درمان بیماری‌های زمینه‌ای

اگر با یک بیماری مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو دچار هستید، احتمالاً برای کمک به درمان علت زمینه‌ای و تسکین علائم به دارو نیاز خواهید داشت.

پزشکان با بررسی وضعیت و تشخیص مشکل اصلی، اقدام به درمان آن می‌کنند. در جریانِ مداوای بیماری زمینه‌ای، عوارض آن مانند صدای شکم هم از بین خواهند رفت. در برخی موارد، امکان دارد که برای برداشتن انسدادها به جراحی نیاز داشته باشید.

دکتر گوارش متخصص درمان مشکلاتی مانند صدای شکم
دکتر گوارش نتیجه آزمایش‌های بیمار را برای تشخیص صدای شکم بررسی می‌کند.

درمان سریع صدای شکم

برای کاهش سریع صدای شکم، می‌توانید از روش‌های خانگی زیر استفاده کنید:

  • مصرف میان وعده سبک؛ اگر صدای شکم ناشی از گرسنگی باشد، یک وعده کوچک مانند میوه یا ماست بخورید تا معده پر شود و صدای آن کاهش یابد.
  • نوشیدن آب؛ یک لیوان آب آرام‌آرام بنوشید تا معده پر شود و هضم غذا بهبود یابد. اما از نوشیدن مقدار زیاد در یک دفعه خودداری کنید.
  • آهسته غذا خوردن؛ با جویدن کامل و آهسته غذا، هوای بلعیده‌شده کاهش می‌یابد و از صدای شکم جلوگیری می‌شود.
  • کاهش مصرف غذاهای گازدار و اسیدی؛ از نوشیدنی‌های گازدار، غذاهای پرقند و اسیدی مانند مرکبات و قهوه خودداری کنید تا تولید گاز در روده کاهش یابد.
  • فعالیت بدنی ملایم و آرامش؛ پیاده‌روی کوتاه بعد از غذا و استفاده از تکنیک‌های آرامش مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن می‌تواند به کاهش استرس و بهبود عملکرد گوارش کمک کند.

اگر صدای شکم به شکل غیرعادی همراه با درد، نفخ یا تغییر در عادات روده‌ای بود، بهتر است با پزشک متخصص گوارش مشورت کنید.

درمان صدای روده‌ها

برای کاهش صدای غیرطبیعی روده‌ها، ابتدا باید علت آن مشخص شود. اگر همراه با نفخ یا درد است، راهکارهایی مانند اجتناب از غذاهای گازدار، آهسته غذا خوردن، مصرف آب تدریجی، استفاده از داروهای ضد نفخ، مصرف پروبیوتیک، فعالیت بدنی ملایم و مدیریت استرس می‌تواند کمک کند.

برای درمان علت صدای شکم باید به چه دکتری مراجعه کرد؟

اگر صداهایی غیرعادی از شکمتان به گوش می‌رسد یا بسامد تکرار آن‌ها زیاد است، به متخصص گوارش مراجعه کنید. متخصصان گوارش، انواع صدای شکم را می‌شناسند و می‌توانند به شما در یافتن علت کمک کنند. دلیل صدای شکم هر چه باشد، با تجویز دارو با شروع مسیر درمان به جریان می‌افتد. صدای غرغر شکم مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، اما اگر به دلیل بیماری‌های دستگاه گوارش رخ دهد، یعنی عملکرد روده یا معده درست نیست.

برای بررسی عملکرد دستگاه گوارش و تشخیص بیماری‌های روده به متخصصی کاربلد مراجعه کنید. اگر علائمی مانند خونریزی راست روده، حالت تهوع، اسهال یا استفراغ را تجربه می‌کنید، حتماً به متخصص گوارش مراجعه داشته باشید. او با بررسی انواع صدای شکم و معاینات به نتیجه‌گیری خواهد رسید.

راه شناسایی چنین دکتری و رفع صدای شکم، مراجعه به سامانه دکتردکتر است. در این پلتفرم اینترنتی، بیماران پیشین هر دکتر، نظراتشان را درباره او مطرح و امتیازاتی برایش ثبت کرده‌اند. با مرور نظرات و نمرات، شناسایی بهترین دکتر مقدور می‌شود. ضمن اینکه می‌توانید از او، به طور آنلاین نوبت و وقت بگیرید.

منابع:

verywellhealth.com

medicalnewstoday.com

سوالات متداول صدای شکم

برچسب‌ها:
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
اشتراک گذاری
نویسنده: نیلوفر شهدوست
نیلوفر شهدوست هستم و نزدیک به یک دهه در دنیای محتوا گشت‌وگذار می‌کنم. حضور در بخش‌های مختلف این دنیا، با یادگیری، شناخت آدم‌ها و خلق ارتباطات برایم شیرین است. تولید محتوا در حوزه پزشکی و سلامت هم یکی از جذاب‌ترین بخش‌های تجربه کاری من هست و شاید برایتان جالب باشد...
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

*

2 دیدگاه در “علت صدای شکم چیست؟ + درمان سریع صدای غرغر شکم
  • احساس میکنم دیگه داره سر غرغر شکمم آبروم جلوی پارتنرم میره. راه حل سریعی نداره؟

    پاسخ
    • سلام عزیزم
      به علت نفخ شکم معمولا صدا ایجاد میشود.
      از غذاهای نفاخ و ادویه جات پرهیز کنید
      ماست پروبیوتیک استفاده کنید
      قرص دایمتیکون هر ۸ ساعت یکعدد و کپسول فمی لاکت بعد از نهار یک عدد مصرف کنید
      و در صورت عدم بهبود به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید

      پاسخ