سرطان مغز
سرطان مغز شامل تومورهای اولیه مغزی است که از مغز شروع می‌شود و تقریباً هرگز به سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابد و همچنین تومورهای ثانویه (یا متاستازها) که در اثر سرطان‌هایی ایجاد می‌شوند که در قسمت دیگری از بدن شروع شده‌اند.
بیش از 40 نوع عمده تومور مغزی وجود دارد که به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
تومور خوش خیم که بعید است گسترش یابد. انواع شایع مننژیوم، نوروما، تومورهای هیپوفیز و کرانیوفارنژیوم هستند.
نوع دوم تومور سرطانی بدخیم است که می تواند به سایر قسمت های مغز یا نخاع گسترش یابد. انواع رایج شامل آستروسیتوما، الیگودندروگلیوما، گلیوبلاستوما و گلیوم مختلط است.
علائم سرطان مغز
سردرد اغلب اولین علامت تومور مغزی است. سردرد می تواند خفیف، شدید، مداوم و یا مقطعی باشد و دوباره برگردد. سردرد همیشه نشانه یک تومور مغزی نیست، اما اگر نگران هستید، حتما به پزشک عمومی خود مراجعه کنید.
علائم دیگر عبارتند از:
- تشنج: شدید (مانند تشنج) یا خفیف (اختلال زودگذر در هوشیاری، احساس یا تکان دادن عضلات)
- ضعف یا فلج در بخشی از بدن
- از دست دادن تعادل
- تحریک پذیری عمومی، خواب آلودگی یا تغییر در شخصیت
- تهوع و استفراغ
- اختلال بینایی، شنوایی، بویایی یا چشایی.
علل سرطان مغز
برخی از عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان مغز را افزایش دهند عبارتند از:
برخی از تومورهای مغز و طناب نخاعی که در افرادی با شرایط ارثی یا ژنتیکی خاص شایع تر است.
افرادی که در معرض دوزهای بسیار بالایی از تشعشعات هستند.
تشخیص سرطان مغز
اگر مشکوک به تومور مغزی باشید، پزشک ممکن است با بررسی رفلکس‌ها، قدرت عضلانی، تعادل و هماهنگی، توانایی احساس و تشخیص سرماو گرما، نحوه عملکرد بخش‌های مختلف مغز را بررسی کند. همچنین از اپتالموسکوپ برای مشاهده عصب بینایی استفاده می شود که اگر فشار در جمجمه به عنوان مثال توسط یک تومور افزایش یابد، ممکن است این عصب برآمده شود.
آزمایشات اصلی برای تشخیص سرطان مغز عبارتند از:
سی تی اسکن
سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) از اشعه ایکس برای گرفتن چندین عکس از داخل بدن استفاده می کند.
ام آر آی
اسکن ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) از یک کامپیوتر و یک آهنربای قدرتمند برای ایجاد تصاویر مقطعی از بدن استفاده می کند.
ام ار اس
اسکن ام ار اس (طیف‌سنجی تشدید مغناطیسی) به دنبال تغییرات در ترکیب شیمیایی مغز است و می‌تواند همزمان با MRI انجام شود.
اسکن PET یا توموگرافی
در این اسکن مقدار کمی محلول رادیواکتیو را برای نشان دادن سلول های سرطانی تزریق می کنند زیرا آنها محلول را سریعتر از سلول های طبیعی جذب می کنند.
اسکن SPECT
اسکن تک فوتون CT (SPECT) از جریان خون در مغز تصاویر سه بعدی می گیرد و مناطقی که جریان خون بالاتری دارند، مانند تومور، در اسکن روشن تر خواهند بود.
پونکسیون کمری
پونکسیون کمری از یک سوزن برای جمع آوری مایع مغزی نخاعی استفاده می کند که برای آزمایش سلول های سرطانی به آزمایشگاه فرستاده می شود.
لیست بهترین پزشکان متخصص مغز و اعصاب
پس از تشخیص سرطان مغز
پس از اینکه متوجه شدید سرطان مغز دارید، ممکن است احساس شوک، ناراحتی، اضطراب یا سردرگمی کنید. اینها پاسخ های عادی هستند. تشخیص سرطان مغز روی هر فرد متفاوت است. برای بسیاری ازافراد دوره سختی خواهد بود، با این حال برخی از افراد می توانند به فعالیت های عادی روزانه خود ادامه دهند.
درمان
متخصص شما ترتیبی خواهد داد که تیمی از متخصصان سلامت برای برنامه ریزی درمان شما اقدام کنند. این بر اساس عوامل مختلفی از جمله نوع، اندازه، محل و ترکیب ژنتیکی سرطان و همچنین سن و سلامت عمومی شما، انواع علائم و نیازها و ترجیحات شما خواهد بود.
درمان سرطان مغز
تومورهای مغزی ممکن است با جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا استروئید درمانی یا ترکیبی از این روش ها، درمان شوند.
برخی از تومورها را می توان به طور کامل با جراحی (کرانیوتومی) برداشت. رادیوتراپی بعد از عمل، کنترل موضعی را بهبود می بخشد.
اگر تومور را نمی توان برداشت، هدف از درمان کاهش رشد و تسکین علائم با کوچک کردن تومور و هرگونه تورم در اطراف آن است. گزینه های درمانی شامل پرتودرمانی با یا بدون تموزولوماید است.
مراحل سرطان
بر اساس نتایج MRI ، سی تی اسکن و سایر آزمایشات، پزشک شما مرحله سرطان را به شما می گوید. مرحله بندی، اندازه تومور و اینکه تا چه حد فراتر از مغز گسترش یافته است را توصیف می کند.
تومورهای مغزی معمولاً بر اساس سرعت رشد و توانایی آنها برای حمله به بافت مجاور در مقیاس 1 تا 4 درجه بندی می شوند: درجه 1 و 2 کندترین رشد را دارند و به آنها تومورهای درجه پایین می گویند. درجه 4 سریعترین رشد را دارد.
مراقبت تسکینی
در برخی موارد سرطان مغز، تیم پزشکی شما ممکن است در مورد مراقبت تسکینی با شما صحبت کند. هدف مراقبت تسکینی بهبود کیفیت زندگی شما با کاهش علائم سرطان است.
علاوه بر کاهش سرعت گسترش سرطان مغز، درمان تسکینی می تواند درد را تسکین داده و به مدیریت سایر علائم کمک کند. درمان ممکن است شامل پرتودرمانی، شیمی درمانی یا سایر درمان های دارویی باشد.
تیم درمان
بسته به نوع درمان شما، تیم درمانی شما ممکن است متشکل از تعدادی متخصص سلامت مختلف باشد، مانند:
پزشک عمومی که از سلامت عمومی شما مراقبت می کند و با متخصصان شما برای هماهنگی درمان همکاری می کند.
متخصص مغز و اعصاب بیماری های مغز و سیستم عصبی را تشخیص داده و درمان می کند.
جراح مغز و اعصاب از جراحی برای درمان بیماری ها و آسیب های مغزی استفاده می کند.
پرستاران سرطان به درمان کمک می کنند و در طول درمان شما اطلاعات و پشتیبانی ارائه می دهند.
انکولوژیست پزشکی دوره شیمی درمانی را تجویز و هماهنگ می کند.
انکولوژیست پرتودرمانی درمان پرتودرمانی را تجویز و هماهنگ می کند.
سایر متخصصان بهداشتی مانند مددکاران اجتماعی، داروسازان و مشاوران.
پیشگیری از سرطان مغز
تاکنون هیچ اقدام اثبات شده ای برای پیشگیری از سرطان مغز وجود ندارد.
نتیجه مورد انتظار
نتیجه مورد انتظار به نوع و مرحله سرطان و همچنین سن و سلامت عمومی در زمان تشخیص بستگی دارد.
برای تومورهای خوش خیم که می توانند به طور کامل حذف شوند، احتمال درمان وجود دارد. برای تومورهای بدخیم، پیامدها به آهسته یا سریع بودن رشد تومور و پاسخ به درمان بستگی دارد.
منبع: cancer.org
