بنا به دلایل مختلفی، امکان ایجاد توده سینه وجود دارد. توده‌ها می‌توانند سخت، صاف، نرم یا گرد باشند. در بیشتر مواقع، وجود توده یا غده در سینه به معنای ابتلا به سرطان نیست. بسیاری از شرایط و عوامل دیگر هم عوارضی مشابه، در پستان‌ها به وجود می‌آورند. برای درمان هم باید به علت توده در سینه زنان دقت شود. با مراجعه به دکتر زنان و جراح، انواع کیست سینه و توده‌ها بررسی می‌شوند. گاهی اوقات، بروز توده‌ها با علامت‌هایی مانند درد سینه همراه است. گاهی هم در معاینات ماهانه و در مسیر غربالگری سرطان سینه به توده‌ها برخورد می‌کنید. در هر حال، باید با مراجعه به موقع به پزشک، از نگرانی خود کم کنید و در صورت نیاز، اقداماتی مانند درمان‌های پیشگیرانه سرطان سینه را پیش بگیرید. در این مقاله از توده‌های سینه برایتان می‌گوییم.
در پایان، هر پرسشی داشتید از کارشناس سلامتی مجله پزشکی دکتردکتر بپرسید، تا به شما در رسیدن به پاسخ کمک کند.
توده یا غده در سینه زنان چیست؟
توده سینه ایجاد غده‌ای در پستان است که به دلایل مختلفی از جمله ابتلا به سرطان به وجود می‌آید. البته وجود توده در پستان، حتماً و لزوماً به معنای سرطانی‌بودن آن نیست. بسیاری از توده‌های موجود در سینه، خوش‌خیم‌اند. از هر ۱۰ توده سینه، ۸ مورد غیرسرطانی هستند. اگر توده‌ای در سینه یا زیر بازو احساس کردید، وحشت نکنید. پزشکی که جراح است یا دکتری که می‌داند تخصص زنان و زایمان چیست، به شما در تعیین وضعیت کمک خواهد کرد.
یادتان باشد، همان‌طور که وجود توده در سینه، به معنای ابتلا به سرطان نیست، نبود آن هم قطعاً دلیلی بر نبود سرطان در بدن نیست. بنابراین، اهمیت ماموگرافی را دست‌کم نگیرید. زنان بالای ۱۸ سال باید خودآزمایی پستان ماهانه انجام دهند و بعد از رسیدن به ۴۰ سالگی، انجام سالانه ماموگرافی را از یاد نبرند. توده در سينه سمت چپ زنان یا راست به وجود می‌آید و با معاینه ماهانه، امکان شناسایی بسیاری از مشکلات در زمان مناسب، مقدور می‌شود.
علائم وجود توده در سینه چیست؟
توده در سينه سمت راست زنان یا پستان سمت چپ می‌تواند به سختی یک سنگ یا مانند انگور یا نخود احساس شود. توده‌های سینه در بافت پستان یا نزدیک ناحیه زیر بغل ایجاد می‌شوند. علائم وجود توده به شکل‌های مختلفی حس می‌شود، از جمله به شکل‌های زیر:
- متحرک
- نرم یا لزج
- سخت و محکم
- دارای حالت برآمده
- به شکل گرد یا نامنظم
- با بافت صاف یا اسفنجی
علاوه بر این‌ها، شاید متوجه شوید که توده در زمان لمس، دردناک یا حساس است. این وضعیت لزوماً نشانه یک مشکلی جدی نیست. احتمال دارد که درد با شروع دوره قاعدگی از بین برود و شاید از عوارض قبل از پریودشدن باشد. به ویژگی‌ها و شکل توده‌های خوش‌خیم دقت کنید.
گاهی اوقات، وجود توده در سینه با تغییرات نوک پستان همراه است؛ مانند چرخش نوک سینه به سمت داخل یا ترشح مایعات شفاف یا خونی. به خاطر داشته باشید که وجود توده در سینه در هنگام شیردهی می‌تواند نشانه‌ای از گرفتگی مجرای شیر باشد. اگر این غده در عرض چند روز از بین نرفت، باید به دکتر زنان مراجعه کنید.
انواع توده در سینه زنان چیست؟
انواع زیادی از توده‌های سینه وجود دارند که ممکن است، خوش‌خیم یا بدخیم باشند. توده‌های خوش‌خیم سینه شایع‌تر از توده‌های بدخیم هستند، اما در هر حال، وجود هر غده‌ای در پستان، نیاز به بررسی دارد. در ادامه، از توده‌های مختلفی می‌گوییم که می‌توانند در بافت پستان به وجود بیایند. اول از توده‌های خوش‌خیم می‌گوییم؛ توده‌های خوش‌خیم پستان، رشد یا توده‌ای در بافت پستان هستند که سرطانی به حساب نمی‌آیند. انواع و دلایل زیادی برای ایجاد توده‌های خوش‌خیم سینه وجود دارد. گاهی به دلیل نوسانات هورمونی، بافت فییروستیک سینه ایجاد می‌شود، یعنی بافت سینه متراکم‌تر شده و ممکن است کیست‌های کوچکی در آن تشکیل شود. برای بررسی هر توده‌ای باید به پزشک مراجعه کنید.
فیبروآدنوم
این مورد شایع‌ترین نوع توده‌های خوش خیم پستان است که عمدتاً در زنان ۲۰ تا ۳۰ ساله رخ می‌دهد، اما در سنین دیگر هم دیده می‌شود. فیبروآدنوم در زمان لمس، حالت لاستیکی دارد و آزادانه به اطراف حرکت می‌کند. این توده‌ها معمولاً بدون درد هستند، اندازه آن‌ها متفاوت است و در هر جایی از بافت سینه ایجاد می‌شوند. وجود فیبروآدنوم معمولاً جای نگرانی ندارد و می‌تواند از طریق معاینه فیزیکی، ماموگرافی یا سونوگرافی پستان تشخیص داده شود. معمولاً نیازی به درمان نیست، مگر اینکه فیبروآدنوم باعث درد یا ناراحتی شود. در این صورت، شاید جراحی سینه توصیه شود.
کیست پستان
کیست سینه کیسه‌ای پر از مایع است که در بافت پستان رشد می‌کند. کیست سینه که روی سطح سینه ایجاد می‌شود، گاهی شبیه انگور است و بافت نرمی دارد. کیستی که در عمق سینه ایجاد می‌شود، شاید توده سفتی به نظر برسد که زیر بافت پستان قرار گرفته است. کیست پستان در زنان ۳۵ تا ۵۰ ساله و پیش از یائسگی شایع‌تر است. این توده پستان از طریق سونوگرافی تشخیص داده می‌شود و معمولاً درمانی برای آن، لازم نیست. اگر کیست با درد و ناراحتی همراه شود، احتمال دارد که پزشک اقدام به تخلیه آن با سوزن و سرنگ کند.
غده چربی در سینه
لیپوم‌ها یا غدد چربی توده‌های چربی با رشد آهسته هستند و درست در زیر سطح پوست ایجاد می‌شوند. برخی از آن‌ها تنها چند گرم وزن دارند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند بسیار بزرگ و برآمده شوند. لیپوم‌ها در زمان لمس نرم هستند و در صورت دست‌زدن به آن‌ها، آزادانه حرکت می‌کنند. لیپوم از راه معاینه فیزیکی، اشعه ایکس، ماموگرافی یا سونوگرافی تشخیص داده می‌شود. معمولاً نیازی به درمان هم ندارند، اما اگر باعث ناراحتی شوند یا پزشک شما لازم بداند، می‌توان آن‌ها را با جراحی برداشت.
آبسه یا عفونت در سینه
آبسه سینه تجمع مایع یا کیسه‌ای چرکی در سینه است. اغلب هم به دلیل ورم پستان درمان‌نشده ایجاد می‌شود. آبسه سینه می‌تواند بسیار دردناک باشد و به صورت یک توده قرمز و متورم در سینه ظاهر شود. اگر سوراخی در پوست وجود داشته باشد، چرک می‌تواند از توده خارج شود. علائم دیگر چنین وضعیتی هم شامل تب و لرز می‌شود. آبسه‌ها معمولاً از راه سونوگرافی تشخیص داده می‌شوند و درمانشان هم اغلب به یک روش جراحی برای تخلیه مایع و مصرف آنتی‌بیوتیک نیاز دارد.
آدنوم سینه
آدنوم سینه به تومورهایی گفته می‌شود که از بافت غددی سینه ریشه گرفته‌اند. چنین تومورهایی خوش‌خیم‌اند و در مواردی معدود به سرطان تبدیل می‌شوند. این اصطلاح با فیبروآدنوم اندکی فرق می‌کند.
در پایگاه اطلاع‌رسانی دانشکده پزشکی جان هاپکینز آمده است:
فیبروآدنوم‌ها توده‌های جامد، صاف، سفت و غیرسرطانی هستند. فیبروآدنوم نوعی از آدنوم است که علاوه بر بافت غددی، شامل بافت فیبروزی (بافت همبند) هم می‌شود.
دقت کنید که معمولاً فیبروآدنوم شایع‌تر از آدنوم است.
چه توده‌هایی سرطانی هستند؟
توده‌های سرطانی سینه اغلب به عنوان تومورهای بدخیم شناخته می‌شوند. تومور بدخیم توده‌ای از بافت غیرطبیعی است که از سلول‌های سرطانی تشکیل می‌شود. این توده‌ها از نظر اندازه و بافت متفاوت هستند و ممکن است، دردناک باشند. گاهی اوقات، این توده‌ها از راه پوست و با لمس‌کردن احساس می‌شوند. بروز علائم توده‌های بدخیم سینه، حتماً نیاز به پیگیری دارد:
- توده‌ای که با بافت بخش‌های دیگر سینه تفاوت دارد.
- توده‌ای که شروع به تغییر شکل و ظاهر می‌کند.
- توده‌ای که بعد از قاعدگی از بین نمی‌رود.
- توده‌ای که باعث درد یا ناراحتی می‌شود.
بعد از پیداکردن توده نترسید و روحیه خود را از دست ندهید. یادتان باشد که حتی اگر غده در سینه بدخیم هم باشد، امکان درمان با تشخیص فوری بسیار زیاد است.
دلایل ایجاد توده در پستان چیست؟
توده‌های سینه به دلایل مختلفی در بدن به وجود می‌آیند و در بیشتر موارد بافت غیرسرطانی‌اند که به آن‌ها فیبروآدنوم می‌گویند. در موارد بسیاری هم ناشی از تجمع مایع یا همان کیست هستند. در برخی موارد، توده‌ها حکایت از رشد سلول‌های سرطانی در بدن دارند. پای عوامل بسیار مختلفی هم در ابتلا به سرطان پستان به میان است. این روزها، درمان‌های متنوعی برای انواع سرطان سینه وجود دارد و اگر توده‌ای سرطانی در بدنتان احساس شد، نهراسید و برای دریافت درمان مناسب، اقدام کنید.
در سینه مردان هم توده شکل می‌گیرد؟
امکان بروز توده در سینه مردان هم وجود دارد. مردان می‌توانند به بیماری ژنیکوماستی مبتلا شوند. این وضعیت باعث حساس‌شدن سینه‌ها می‌شود و ممکن است، با ایجاد توده لاستیکی سینه در زیر نوک پستان همراه شود. علت بروز مشکل عدم تعادل هورمونی است. در پی مصرف برخی داروها هم این مشکل به عنوان یک عارضه جانبی رخ می‌دهد. دقت کنید که مردان هم می‌توانند به سرطان سینه مبتلا شوند، پس هرگونه توده در ناحیه پستان را جدی بگیرند. بررسی درد نوک سینه در زنان و مردان یا تغییرات بافت پستان، نیاز به پیگیری دارند.
روش‌های درمان توده یا غده در سینه چیست؟
اگر توده یا هر چیز غیرعادی در سینه خود احساس کردید، به پزشک مراجعه کنید. پزشکان با معاینه پستان و انجام اقدامات عکس‌برداری مانند ماموگرافی یا سونوگرافی، به دید دقیق‌تری از بافت پستان دست پیدا می‌کنند. بسته به معاینه و نتیجه تصویربرداری، اقدامات بعدی پیگیری می‌شوند. اگر مشخص شود که توده خوش‌خیم است، نیازی به انجام اقدامی دیگر نخواهد بود. بنا به نوع توده، درباره خارج‌کردن یا نکردن آن، تصمیم‌گیری می‌شود. اما اگر توده بدخیم باشد، نیاز به بیوپسی و پیگیری‌های دیگر خواهد بود. دوباره تأکید می‌شود که درمان توده سینه، به علت آن بستگی دارد. برخی از توده‌ها نیازی به درمان ندارند. همیشه به علائم سرطان سینه آگاه باشید و تغییرات بافت پستان را جدی بگیرید.
دارودرمانی توده سینه
اگر توده‌های ایجادشده نتیجه نوعی عفونت پستان باشند، برای درمان آن‌ها نیاز به استفاده از آنتی‌بیوتیک خواهد بود. در صورتی که کیست سینه بزرگ و دردناک باشد هم نیاز به تخلیه مایع موجود در آن است. اما در بسیاری از موارد، پزشکان فقط توده را زیر نظر می‌گیرند و انجام عکس‌برداری‌های منظم با فاصله چند ماه را در دستور کار قرار می‌دهند.
جراحی پستان
در صورتی که توده آزاردهنده باشد یا حالت سرطانی پیدا کند، نیاز به جراحی وجود خواهد داشت. البته اقدامات متنوعی از جمله بیوپسی یا همان نمونه‌برداری و تعیین نوع توده هم لازم است. اگر توده سرطانی باشد، شاید از روش‌های درمان سرطان سینه مانند جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی استفاده شود. گاهی هم هورمون‌درمانی در پیش گرفته می‌شود و نیازی به استفاده از روش‌های دیگر نیست.
روش‌های درمان خانگی و سنتی
هرگز از روش‌های سنتی و خانگی برای درمان توده‌های پستان استفاده نکنید. واقعیت این است که شما هرگز نمی‌توانید ماهیت غده در پستان را شناسایی کنید. برای این کار، نیاز به مراجعه به متخصص دارید. اگر با توصیه‌های سنتی رایج و اقدامات خانگی، قصد از بین‌بردن توده‌ها را داشته باشید، امکان دارد که عوارض ناخوشایندی را تجربه کنید. بسیاری از افراد با خیالِ خامِ اثرگذاری این اقدامات، از درمان اصولی غافل شده‌اند و توده‌ای سرطانی در بدنشان شروع به جولان‌دادن کرده است. پس هر توده‌ای دیدید، سریعاً به دکتر مراجعه کنید. توجه به علائمی مانند درد سینه زنان را هم دست کم نگیرید.
راه پیشگیری از ایجاد توده در سینه چیست؟
برای پیشگیری از درگیرشدن با توده‌های سینه، بهتر است که با اقدامات پیشگیرانه بیشتر آشنا شوید. برای مثال، به توصیه‌های زیر دقت داشته باشید و با رعایت نکاتی، مانع از بروز سرطان یا توده‌های دیگر در بافت پستان شوید:
- تغییر سبک زندگی با رعایت وزن متعادل، مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کم چرب، کاهش مصرف چربی‌های اشباع شده و قند
- خودآزمایی سینه و شناخت تراکم بافت سینه، شکل و اندازه طبیعی آن برای بررسی تغییرات بافت سینه
- انجام منظم ماموگرافی در سن مناسب و معاینه دوره‌ای نزد پزشک
اگر سابقه سرطان سینه در خانواده‌تان وجود دارد، حتماً به چکاپ‌ها و معاینه بالینی سینه دقت داشته باشید. عوامل خطر سرطان سینه و علائم مانند تورم سینه را بشناسید و خود را از آن‌ها دور نگه دارید.
برای درمان توده سینه باید به چه پزشکی مراجعه کنید؟
اگر توده سینه دارید، باید به دکتر زنان مراجعه کنید. مراجعه به جراح عمومی هم در این زمینه مفید خواهد بود. این متخصصان با بررسی غده در سینه، به شما در تشخیص وضعیت کمک می‌کنند. با ماموگرافی یا سونوگرافی سینه، امکان بررسی سرطان سینه و انواع توده‌ها به وجود می‌آید. برای کشف علت توده در سینه زنان هم نیاز به مراجعه به پزشک دارید. اگر علائم سرطان سینه در بیماری مشاهده شود، نیاز به پیگیری‌های تشخیصی جدی‌تر خواهد بود. برای مثال، برای تشخیص توده‌های بدخیم سینه، به بافت و تراکم پستان توجه می‌شود. ضمن اینکه با روشی مانند بیوپسی سینه، نوع و ماهیت غده مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
برای شناسایی بهترین متخصصان، به سامانه دکتردکتر مراجعه کنید. در این سامانه، نظرات بیماران قبلی هر دکتر به ثبت رسیده است. با مرور آن‌ها می‌توانید متخصص دلخواهتان را پیدا و انتخاب کنید. سپس از او به شکل اینترنتی وقت بگیرید.
منابع:
nhs.uk
my.clevelandclinic.org
nationalbreastcancer.org
سوالات متداول توده سینه
توده‌های سینه یکی از علائم سرطان سینه هستند، اما اغلب غده‌ها، توده‌های سینه سرطانی نیستند. چندین بیماری و وضعیت دیگر هم می‌توانند باعث ایجاد توده‌های سینه شوند.
هر توده‌ای نشانه عفونت نیست. عفونت پستان نسبتاً شایع است و می‌تواند در افراد شیرده و غیرشیرده به شکل توده در سینه رخ دهد. این توده‌ها با درد، قرمزی و سفت‌شدن بافت پستان همراه‌اند.
گاهی اوقات، توده‌ها خودبه‌خود ناپدید می‌شوند. امکان بروز و از بین‌رفتن این توده‌ها در افراد جوان بیشتر است. با این حال، وجود هر توده‌ای در پستان را جدی بگیرید.
بیشتر سرطان‌های سینه در مجاری یا لوبول‌های شیر، اغلب از قسمت‌های بیرونی بالای سینه شروع می‌شوند.
