آندوسکوپی ریه چه کاربردی دارد؟ عوارض و مراحل برونکوسکوپی

پزشکان با آزمایش آندوسکوپی ریه می‌توانند شرایط ریه و مجاری تنفسی را بررسی کنند. در این روش از لوله نازکی استفاده می‌شود که انتهای آن یک دوربین ریز دارد. پزشک لوله را از طریق بینی، دهان یا پایین گلو وارد ریه‌ها می‌کند. افرادی که ناراحتی‌ها گوارشی دارند از برونکوسکوپی ریه استفاده می‌کنند تا مشکلات درونی آن‌ها به خوبی تشخیص داده شود. اندوسکوپی روش رایجی است که پزشکان برای تشخیص بهتر بیماری انجام می‌دهند، اما نیاز است که با کاربرد آندوسکوپی ریه و عوارض آن آشنا باشید. از این رو تا انتهای متن همراه ما باشید تا برونسکوپی از ریه را برای شما توضیح دهیم. خواندن این مطلب 4 دقیقه زمان می‌برد.

برونکوسکوپی ریه چیست؟

برونکوسکوپی ریه همان نام دیگر آندوسکوپی ریه است. برونکوسکوپی نوعی آزمایش است که برای جمع آوری نمونه‌های بافتی تجویز می‌شود تا بیماری‌هایی مانند: کم خونی، خونریزی، التهاب یا اسهال را بررسی کرد. همچنین از طریق این آزمایش می‌توان برخی ازسرطان‌های دستگاه گوارش را هم تشخیص و برای درمان اقدام کرد. برونکوسکوپی ریه نام‌های دیگری هم دارد که متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• آندوسکوپی
• لارنگوسکوپی
• مدیاستینوسکوپی
• کولونوسکوپی
• سیستوسکوپی
• لاپاراسکوپی
• توراکوسکوپی
• آندوسکوپی فوقانی

هریک از این نام‌ها ماهیت یکسانی دارند و برای تشخیص بهتر بیماری‌های گوارشی به کار گرفته می‌شوند.

آندوسکوپی به چه دلایلی انجام می‌شود؟

به طور معمول آزمایش برونکوسکوپی ریه برای یافتن ریشه مشکلات ریه در نظر گرفته می‌شود. اگر پزشک با انجام آزمایش‌ها و معاینات مختلف، سرفه مداوم یا عفونت را شاهد باشد، برای بررسی‌های بیشتر برونکوسکوپی را تجویز می‌کند. هرگونه شرایط غیرمعمولی در رادیوگرافی قفسه سینه باید به طور دقیق بررسی شود. از این رو مهم‌ترین دلایل برونکوسکوپی یا آندوسکوپی ریه عبارتند از:

• تشخیص به موقع مشکلات ریه
• شناسایی عفونت‌های رخ داده در ریه
• برداشتن نمونه از بیوپسی ریه
• تشخیص راه حل برای درمان اختلالات ریه
• برداشتن هرگونه مخاط خارجی مانند: مخاط یا تومور

همچنین از برونکوسکوپی ریه برای درمان تنگی نفس هم استفاده می‌شود تا بیمار راحت‌تر بتواند اکسیژن مورد نیاز را به ریه خود برساند.

آندوسکوپی ریه چگونه انجام می‌شود؟ (انواع برونکوسکوپی)

هنگامی ‌که فردی برای تشخیص بیماری‌های ریوی به دکتر ریه مراجعه می‌کند، پزشک در صورت نیاز آندوسکوپی ریه را تجویز خواهد کرد. با توجه به شرایط بیمار، آندوسکوپی ریه در روش‌های مختلف انجام می‌شود تا دقیق‌ترین تشخیص را برای بیماری انجام داد. انواع آندوسکوپی ریه به شرح زیر هستند.

برونکوسکوپی انعطاف پذیر (جهت معاینه)

برونکوسکوپی انعطاف‌پذیر یکی از انواع آزمایش‌های راحت است که به دلیل انعطاف و نرمی ‌بیشتر استفاده می‌شود. در این آزمایش، یک لوله مخصوص که نازک و انعطاف پذیر است از طریق دهان یا بینی وارد بدن می‌شود و پزشک با دوربین نصب شده در انتهای آن، معاینات خود را انجام می‌دهد.

برونکوسکوپی سخت (جهت درمان)

از برونکوسکوپی سخت برای درمان ناحیه تشخیص داده استفاده می‌شود. در این روش، بیمار بیهوش می‌شود تا پزشک در صورت تشخیص بیماری ریه یا گوارش، درمان را راحت انجام دهد. درمان در برونکوسکوپی به دسته‌بندی زیر تقسیم می‌شود:

• توقف خونریزی ریوی
• درمان تنگی راه هوایی
• برداشتن اجسام خارجی
• کاشت دریچه‌های یک‌طرفه در بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
• ترموپلاستی در آسم شدید برونش

به طور کلی کاربرد آندوسکوپی ریه برای این است که پزشک بتواند ابتدا تشخیص صحیحی از بیماری داشته باشد و بعد از آن برای درمان اقدام کند.

مراحل انجام برونکوسکوپی ریه

آندوسکوپی ریه در بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود. پرستار یا تکنسین بیمارستان ابتدا فشار خون، ضربان قلب و سطح اکسیژن بیمار را بررسی می‌کند و حسگرهای مختلفی را به بیمار متصل خواهند کرد. مراحل انجام برونکوسکوپی بعد از اقدامات اولیه به شرح زیر هستند:

• مسیر انجام آزمایش با یک اسپری و ژل بی حس خواهد شد. البته اگر درمان از طریق برونکوسکوپی انجام شود و نیاز باشد که از لوله سفت استفاده کرد، بیمار بیهوش خواهد شد.
• پزشک از طریق دوربین متصل شده در انتهای لوله آندوسکوپی ریه می‌تواند تصاویری را بر صفحه نمایش مشاهده کند و در صورت نیاز برای جمع آوری نمونه، از بافت در حال آندوسکوپی استفاده کند.
• بیمار در روند انجام آزمایش ممکن است که دچار سرفه یا تهوع شود که جای نگرانی نیست و به سرعت این حالت از بین خواهد رفت.

دقت داشته باشید که مدت انجام این آزمایش به تعداد دفعات معاینه توسط دکتر برونکوسکوپی ریه، نوع بی حسی یا بیهوشی و مشکل بیمار بستگی دارد و به طور معمول بین 30 تا 45 دقیقه زمان می‌برد.

آمادگی لازم قبل آندوسکوپی ریه

قبل از اینکه برای آندوسکوپی ریه آماده شوید، باید محدودیت‌های غذایی و دارویی را رعایت کنید تا برای انجام این آزمایش آماده باشید. نکات لازم قبل از انجام آندوسکوپی ریه به شرح زیر است.

مواد غذایی و دارو‌های مصرفی قبل از برونکوسکوپی ریه

پزشک برای روند بهتر آزمایش آندوسکوپی ریه ممکن است که از شما بخواهد چند روز قبل از آزمایش، داروهای رقیق کننده خون مانند: آسپیرین را مصرف نکنید. همچنین حداقل 4 تا 8 ساعت قبل از انجام آندوسکوپی، هیچ ماده غذایی و نوشیدنی را استفاده نکنید.

لباس و لوازم شخصی مورد نیاز برونکوسکوپی ریه

پزشک‌های متخصص، روز معاینه‌های اولیه از بیمار می‌خواهند که روز عمل و انجام آزمایش آندوسکوپی ریه، لباس‌های راحت تن کنند و دندان مصنوعی یا پروتز‌های جدا شدنی را همراه خود نداشته باشند. به طور کلی بهتر است که لوازم شخصی مانند: سمعک، عینک یا لنز چشم را هم همراه خود به بیمارستان نبرید.

 سایر اقدامات احتیاطی برای برونکوسکوپی ریه

اگر بعد از عمل نیاز به بستری ندارید بهتر است که یک همراه داشته باشید تا شما را به خانه ببرد. در اثر داروهایی مصرف شده، اجازه رانندگی ندارید و ممکن است که حادثه ایجاد کنید.

تصویر برداری قبل از برونکوسکوپی ریه برای چیست؟

قبل از روند انجام برونکوسکوپی ریه می‌توان از تصویربرداری پیشرفته استفاده کرد. در این نوع تصویربرداری می‌توان به طور دقیق درون ریه را بررسی کرد و با اطلاع از جزئیات بیشتر، مجاری هوایی را اسکن کرد. همچنین از بازتاب امواج صوتی در بدن می‌توان میزان مایع موجود در فضای بین ریه و دیواره داخلی قفسه سینه را مشاهده کرد.

عوارض برونکوسکوپی ریه

برونکوسکوپی یک به عنوان یک روش معاینه‌ای یا درمانی کم خطر شناخته می‌شود. اما در برخی از مواقع ممکن است که عوارضی برای بیمار داشته باشد. این عوارض ممکن در شکل‌های مختلف رخ دهند که مهم ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

• در اثر انجام برونکوسکوپی ریه، اسپاسم کوتاه تارهای صوتی رخ می‌دهد.
• با تورم تارهای صوتی ممکن است که گرفتگی صدا و تنگی نفس کوتاه مدت رخ دهد.
• در برخی از مواقع ممکن است که در حین نمونه بافتی، خونریزی رخ دهد.
• احتمال بروز عواقب بسیار نادر عفونت تا ذات‌الریه ممکن است.

به طور کلی برخی از عوارض برونکوسکوپی ممکن است که پیامدهایی برای بیمار داشته باشد.

نکاتی برای بعد از برونسکوپی

بعد برونسکوپی از ریه با مشکلات مختلفی مانند: احساس درد در ناحیه شکم، فشار در گلو، آروغ به خاطر ورود هوا به ریه و مشکلات دیگر روبه رو خواهید شد. برای اینکه مشکلات پیش روی شما، کاهش پیدا کند نیاز است نکاتی را رعایت کنید که عبارتند از:

• سعی کنید رژیم غذایی مایع مانند سوپ و آبگوشت را مصرف کنید.
• روزانه حداقل دو لیتر مایعات مصرف کنید.
• به دلیل اثرات بیهوشی تا 24 ساعت رانندگی نکنید.

همچنین اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید با پزشک خود در میان بگذارید.

آیا می‌توان بلافاصله بعد از برونکوسکوپی به خانه برگشت؟

در صورتی که آندوسکوپی برای معاینه تجویز شده باشد و نمونه برداری انجام شود، می‌توان بعد از انجام آزمایش به خانه برگشت. اما در صورتی که برای انجام آندوسکوپی از بیهوشی استفاده شود، نیاز است که تا برطرف شدن اثرات داروهای بیهوشی در بیمارستان یا کلینیک بود و سپس به خانه بازگشت.

آیا آندوسکوپی ریه درد دارد؟

آندوسکوپی ریه درد ندارد. زیرا اگر درد این آزمایش زیاد باشد، امکان نمونه برداری وجود ندارد. اما در صورتی که پزشک تشخیص دهد که سطح آزمایش به گونه‌ای است که احتمال درد برای بیمار وجود دارد، از طریق داروهای بیهوشی، شما را بیهوش می‌کند تا دردی احساس نکنید. البته پزشک متخصص برای اینکه هیچ گونه درد یا حالت تهوع را احساس نکنید، داروهای آرام بخش را تجویز خواهد کرد.

نتایج برونکوسکوپی چه زمانی اعلام می‌شود؟

پزشک متخصص به طور معمول بین یک تا سه روز بعد از عمل آندوسکوپی، نتایج را با شما در میان می‌گذارد. پزشک با توجه به نتایج به دست آمده از آزمایشات، بیماری را تشخیص داده و روند درمان را آغاز می‌کند. در صورتی که مشکلات ریوی تشخیص داده شود نیاز است که نمونه برداری انجام دهید تا نتایج به خوبی بررسی شوند.

نتایج احتمالی آندوسکوپی ریه

پس از اینکه اثرات بیهوشی از بین رفت، پزشک نکاتی را که در حین عمل مشاهده کرده با بیمار به اشتراک می‌گذارد. اگر نتیجه برونکوسکوپی ریه نرمال باشد و پزشک هیچ ماده خارجی را مشاهده نکند، دارو‌هایی مختلفی را تجویز می‌کند تا مشکلات سطحی ریه از بین بروند. اما احتمال دارد که نتایج آندوسکوپی به دسته بندی‌های مختلفی تقسیم شود که مهم ترین آن‌ها عبارتند از:

• روماتوئید ریه
• واسکولیت
• التهاب ریه مرتبط با آلرژی یا پنومونیت حساسیت مفرط
• عفونت مایکوباکتریایی
• سرطان
• باریک‌شدن نای یا نایچه
• عفونت ویروسی
• قارچ یا انگل
• التهاب بافت ریه
• آسیب ریه
• بیماری سل
• پس زدن پیوند ریه
• آدنوم (تومور خوش‌خیم)

در صورتی که هریک از این نتایج مشاهده شوند، پزشک بلافاصله درمان را شروع کرده و جای نگرانی نیست.

تسریع و سهولت درمان مشکلات ریوی با برونکوسکوپی

آندوسکوپی ریه یکی از آزمایش‌های مهم در تشخیص مشکلات ریه و گوارش است که با توجه به شرایط بیمار تجویز می‌شود. توقف خونریزی ریوی، درمان تنگی راه هوا، برداشتن اجسام خارجی و کاشت دریچه‌های یک‌طرفه در بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) جزء کاربرد آندوسکوپی ریه هستند. برونکوسکوپی ریه، عوارض خطرناکی ندارد اما نیاز است که در بیمارستان یا کلینیک مجهز انجام شود تا تفسیر نتایج به خوبی انجام شوند.

دکتردکتر به عنوان یکی از تخصصی‌ترین مرجع‌های نوبت دهی آنلاین در کنار شما است تا از بهترین پزشک‌ها و متخصص‌ها نوبت دریافت کنید و به موقع برای درمان ریه اقدام کنید. کافی است که به وب سایت دکتر دکتر مراجعه کرده و در صفحه نوبت دهی از بهترین متخصص‌های ریه، نوبت مراجعه دریافت کنید. همچنین اگر سوال یا ابهامی ‌درباره سوال برونکوسکوپی ریه چیست دارید که در این متن به آن اشاره‌ای نشده است می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول آندوسکوپی ریه

منابع

www.webmd.com/lung/what-is-bronchoscopy

www.medicalnewstoday.com/articles/322178

www.hopkinsmedicine.org