افسردگی مردان؛ اتفاقاتی که سلامت روان آقایان را تهدید میکند
افسردگی در مردان چگونه است؟
علائم فیزیکی افسردگی در مردان
اولین علامتهایی که در مردان مبتلا به افسردگی ظهور پیدا میکند عوارض جسمی افسردگی است که تشخیص آن به مراتب راحتتر از تشخیص علامتهای روانی است. خصوصیات بیولوژیکی مردان نیز باعث میشود تا علائم جسمی در آنها زودتر تشخیص داده شود زیرا مردان بیشتر برای مشکلات جسمی به پزشک مراجعه میکنند تا مشکلات روانی و عاطفی.
برخی از علائم فیزیکی رایج افسردگی در مردان عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- مشکلات گوارشی مانند نفخ، اسهال و یبوست
- اختلال نعوظ و سایر مشکلات جنسی
- سردرد
- مشکلات هورمونی مانند تستوسترون پایین
- درد عضلانی در کمر و کتف
- تپش قلب
- کاهش وزن ناخواسته (و گاهی افزایش وزن)
علائم روانی افسردگی در مردان
اکثر افراد با شنیدن کلمه افسردگی به شخصی فکر میکنند که بسیار غمگین به نظر میرسد در حالی که غم و اندوه تنها یکی از عوارضی است که میتواند بر اثر ابتلا به افسردگی در افراد به وجود آید. علائم روانی افسردگی در مردان به شکلهای بسیار متفاوتی بروز مینمایند. برخی از رایج ترین علائم روانی افسردگی در مردان عبارتند از:
- ناتوانی در تمرکز
- مشکلات حافظه
- وسواسهای فکری
- اختلالات خواب
- افکار خودکشی
- تحریکپذیری بیشتر
- پرخاشگری
- خشم
- کنارهگیری عاطفی از دوستان، خانواده و همکاران
- ناامیدی
- عدم علاقه به خانواده، اجتماع، سرگرمیها و کار
- کاهش میل جنسی
- بیقراری
اگر این علائم شما را آزار میدهد همین حالا به صورت تلفنی با روانشناس یا متخصص روانپزشکی صحبت کنید.
علائم رفتاری افسردگی در مردان
علائم روانی و جسمی افسردگی در مردان میتواند بر رفتار آنها در زندگی شخصی و همچنی زندگی حرفهای تأثیر بگذارد. در اثر آموزشهای نادرست در بسیاری از خانوادهها برای فرزندان پسر مبنی بر اینکه مردان نباید گریه کنند، مردان نباید احساسات خود را بروز دهند، مردان نباید با نگاه عاطفی با مسائل برخورد نمایند، بسیاری از مردان در سنین بزرگسالی از صحبت درباره احساسات خود اجتناب میکنند. به همین دلیل عوارض افسردگی با شدت بیشتری در رفتار آنها نمود پیدا میکند. علائم رفتاری افسردگی در مردان معمولاً عبارتند از:
- ایجاد مشکل در محیط کاری و شغلی
- اختلال در ارتباط با افراد خانواده
- کم کاری در انجام مسئولیت های شخصی
- سوء مصرف مواد مخدر
- نوشیدن الکل بیش از حد
- بی اشتهایی
- درگیر شدن در فعالیتهای پرخطر، مانند بیاحتیاطی در رانندگی و یا داشتن رابطه جنسی محافظت نشده
- انزوای اجتماعی
- اقدام به خودکشی
بازنشستگی یکی از عوامل ابتلا به افسردگی در مردان
اگرچه افسردگی بخش طبیعی پیری نیست، اما مردان سالمند علاوه بر شرایط پزشکی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، سرطان یا سایر عوامل استرس زا که در بروز بیماری افسردگی نقش دارند، درگیر پدیدهای به نام بازنشستگی نیز هستند. بازنشستگی برای بسیاری از مردان دشوار است، زیرا پس از بازنشستگی بسیاری از آنها با یک عدم برنامهریزی روزانه در زندگی خود مواجه میشوند و این بیبرنامگی در طول روز آنها را به شدت سردرگم میکند. این تغییرات ممکن است استرس آنها را افزایش داده و باعث از دست رفتن عزت نفس آنها شود.
آیا مردان نیز دچار افسردگی پس از زایمان میشوند؟
طبق تحقیقاتی که بر روی بیش از 5000 خانواده با فرزندان 9 ماهه در آمریکا انجام شده است، دانشمندان دریافتند که از هر 10 مردی که به تازگی پدر شدهاند، یک نفر دارای معیارهای استاندارد افسردگی پس از زایمان متوسط تا شدید است. مسالهای که در این تحقیقات به وضوح دیده میشود این است که هم مادران و هم پدرانی که دچار افسردگی پس از زایمان میشوند، به میزان کمتری درگیر تعاملاتی مانند کتاب خواندن، گفتن داستان و آواز خواندن برای نوزادانشان میشوند. اما تنها رفتار پدران افسرده به طور قابل توجهی بر رشد فرزندشان در 24 ماهگی تأثیر میگذارد بهویژه از نظر تعداد کلماتی که کودک میتواند در این سن بیان کند.
بسیاری از افراد مهمترین علامت افسردگی پس از زایمان را بیزاری از نوزاد میدانند اما بیزاری از نوزاد علامت افسردگی شدید است. در حالی که افسردگی پس از زایمان میتواند در طیف گستردهای رخ دهد و با احساس غم و اندوه یا پوچی، کنارهگیری از خانواده و دوستان، احساس شکست و حتی افکار خودکشی همراه باشد. این احساسات میتوانند دو یا سه هفته پس از تولد نوزاد شروع شوند و در صورت عدم درمان تا یک سال یا بیشتر ادامه یابند.
افسردگی پس از زایمان در زنان اغلب با غم و گوشهگیری همراه است در حالی که مردان مبتلا به این نوع از افسردگی، تحریکپذیر و پرخاشگر میشوند. فشارهای اقتصادی و همچنین درگیریهای فکری ناشی از هزینههای فرزند داشتن و رشد او تا سنین جوانی میتواند پدران جدید را بسیار سردرگم نماید و هم چنین درگیریهای جدید همسر آنها که بیشتر به وظایف او نسبت به نوزاد معطوف است باعث به وجود آمدن اضطراب ناشی از تنهایی در مردان میشود.
درمان افسردگی در مردان
همان گونه که اشاره کردیم در جامعه ما آموزش به مردان برای مقابله با مشکلات روانی و احساسی و طریقه سر و سامان دادن به عواطف، بسیار ضعیف است به طوری که برخی از مردان هرگز برای افسردگی خود به دنبال درمان نیستند؛ زیرا هرگز علائم این بیماری را درون خود تشخیص نمیدهند و یا به علت تعارضات فرهنگی، از پذیرش این مساله سر باز میزنند. در نتیجه، این مردان هنگامی که علائم افسردگی را تجربه میکنند، به جای پرداختن به خود بیماری و پیگیری درمان، ساعت های طولانی کار میکنند یا به نحوی دیگر وقت خود را پر مینمایند تا مشغول بمانند.
علاوه بر درمانهای دارویی، مردان جامعه نیاز دارند تا تحت آموزشهایی برای چگونگی بیان احساسات خود قرار بگیرند و همچنین نحوه کنار آمدن با درد عاطفی در آنها نهادینه شود. به طور کلی، مردان طوری تربیت میشوند که کنترلگر، مستقل، قوی و منطقی باشند. آنها آموزش دیده اند که زندگی را به عنوان یک نبرد دائمی برای یک پاداش عادلانه در نظر بگیرند، یک شغل خوب، یک خانه و ماشین خوب، تناسب اندام و…
ذهنیت ماشینی مردان جامعه ما فضای کمی برای احساسات دشوار مانند سردرگمی یا غم باقی میگذارد. حتی اعتراف به این احساسات، غیر مردانه تلقی شده و باعث میشود که مردان بیشتر و بیشتر بر احساسات عاطفی خود سرپوش بگذارند. پس اصلیترین روش پیشگیری و درمان افسردگی در مردان آموزش تعامل اجتماعی و بیان احساسات خوب و بد در آنهاست. افسردگی ممکن است سیگنالی باشد که نشان دهد احساسات فرد مبتلا در دوران کودکی سرکوب شده یا اهدافی برای زندگی فرد تعیین شده که مانع از خوشحالی و رضایت او از زندگی می شوند. آموزش های غلط در جامعه باعث شده است که مردان فکر کنند اگر ورزشکار، ثروتمند یا رئیس نباشند، کافی نیستند. آنها باید تعریف خود را از یک مرد تغییر دهند. مرد خوب میتواند یک دوست خوب، یک شوهر مهربان، یک پدر دغدغهمند باشد و این گونه احترام دیگران را جلب نماید.
انواع داروهای ضد افسردگی
بیش از 80 درصد از افراد مبتلا به افسردگی، چه مرد و چه زن، میتوانند با داروهای ضد افسردگی، رواندرمانی یا ترکیبی از هر دو با موفقیت درمان شوند. داروهای ضد افسردگی مانند پاروکستین (پاکسیل) یا سرترالین (زولوفت) معمولا برای درمان افسردگی استفاده میشوند. با این حال یک روانپزشک ممکن است داروهای دیگری را نیز پیشنهاد کند. توجه داشته باشید که مصرف داروهای مناسب برای درمان افسردگی دوره طولانی مدتی دارند و برای ایجاد تفاوت محسوس در وضعیت بیمار نیاز به پیگیری درمان از چند هفته تا چند ماه است.
انواع عمده داروهای ضد افسردگی عبارتند از:
- SSRI ها( مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین): SSRI ها نحوه استفاده از سروتونین در مدارهای مغزی را بهبود میبخشند و رایجترین داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی هستند. اسیتالوپرام (Lexapro)، فلوکستین (پروزاک)، فلووکسامین (لووکس)، و سرترالین (Zoloft) از معروفترین انواع آنها هستند.
- SNRI ها (مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین): این داروها بر مدارهای مغزی که هم از سروتونین و هم نوراپینفرین استفاده میکنند، تأثیر میگذارند. آنها عبارتند از Duloxetine (Cymbalta) Venlaxafine (Effexor)، دسوونلافاکسین (پریستیق) و Levomilnacipran (Fetzima).
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCAs): این داروها از دهه 1950 برای درمان افسردگی استفاده شدهاند و عوارض جانبی بیشتری نسبت به داروهای جدیدتر ایجاد میکنند. TCA ها شامل آموکساپین (اسندین)، دزیپرامین (Norpramin)، دوکسپین (Sinequan)، ایمی پرامین (توفرانیل)، نورتریپتیلین (Aventyl، Pamelor)، پروتریپتیلین (Vivactil) و تریمیپرامین (Surmontil) میباشند.
- MAOI ها (مهارکننده های مونوآمین اکسیداز) : این دسته داروهای ضد افسردگی اولیه هستند و عبارتند از ایزوکاربوکسازید (مارپلان). فنلزین (ناردیل)؛ و سلگیلین (امسام).
- آنتی سایکوتیک های غیر معمول
برخی از داروهایی که برای اولین بار برای درمان اسکیزوفرنی استفاده شدند، به نام داروهای ضد روان پریشی آتیپیک، ممکن است برای درمان انواع خاصی از افسردگی به تنهایی یا در ترکیب با داروهای ضد افسردگی سنتی تر مورد استفاده قرار گیرند. چند نمونه از آنها عبارتند از:
- آریپیپرازول (Abilify)
- برکسپیپرازول (رکسولتی)
- لورازیدون (لاتودا)
- ترکیب اولانزاپین – فلوکستین (Symbyax)
- کوئتیاپین (Seroquel)
سخن آخر
افسردگی به عنوان قاتل خاموش قرن در بسیاری از محافل پزشکی و روانپزشکی در سراسر دنیا مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد. امروزه این بیماری بیش از گذشته گریبانگیر افراد شده و باعث اختلالات بسیاری در زندگی فردی و اجتماعی افراد میشود. ضرورت مراجعه به رواندرمانگر، روانشناس و روانپزشک در پیشگیری و درمان این بیماری بر همگان محرز است و روشن است که حتی افرادی که به افسردگی مبتلا نیستند باز هم برای پیشگیری از این بیماری باید با روانشناس و روانپزشک در ارتباط تنگاتنگ باشند. شما میتوانید با استفاده از امکان نوبت دهی آنلاین یا تلفنی سایت دکتردکتر به راحتی به بهترین روانشناسان و روانپزشکان ایران دسترسی داشته باشید.