انواع دارو درد معده؛ داروها، شربت‌ها و قرص‌های معده درد

معده‌درد دلایل مختلفی دارد؛ گاهی پای خوردن غذایی نامناسب به‌میان است و گاهی مشکلاتی مانند حساسیت، سندروم روده تحریک‌پذیر و ویروس‌های مختلف وجود دارد. انواع دارو معده درد از جمله امپرازول، رانیتیدین، پنتوپرازول، دومپریدون و سایمتیدین برای درمان بیماری‌های معده استفاده می‌شوند. بعضی از این داروها با نسخه و برخی هم بدون نسخه در اختیار بیماران قرار می‌گیرند. برای اینکه قرص‌ها و داروهای معده اثرگذار باشند، باید کاربردشان را به‌طور دقیق بدانید و از عوارض و دوز مناسب مصرفشان باخبر باشید. در این مقاله، درباره انواع دارو معده درد می‌خوانید و متوجه می‌شوید که کدام موارد بی‌نسخه و کدام‌ها با نسخه ارائه می‌شوند. از ویژگی‌ها و عوارض قرص‌ها و داروهای درد معده هم برایتان می‌گوییم. یادتان باشد که برای رسیدگی جدی به مشکلات معده و گوارش باید به متخصص گوارش و کبد مراجعه کنید.

انواع دارو معده درد

برای رفع مشکلات مختلف معده از جمله نفخ، سوزش، درد و…، باید با انواع دارو معده درد آشنا باشید. برخی از داروها را باید با نسخه تهیه کنید و امکان خرید برخی بدون نسخه هم وجود دارد. این دسته دوم و بی‌نیاز از نسخه در اصطلاح OTC هستند. مصرف برخی با عوارض همراه است و برخی هم اثرگذاری سریع دارند و بی‌عارضه‌اند.

از معروف‌ترین قرص‌های معده باید به این موارد اشاره کنیم:

• قرص فاموتیدین (Famotidine)
• امپرازول (Omeprazole)
• رابیرازول (Rabeprazole)
• پنتوپرازول (Pantoprazole)
• سایتوتک (Cytotec)
• دومپریدون(Domperidone)
• سیزاپراید(Cisapride)
• ساب سیترات(subcitrate)
• رانیتیدین (Ranitidine)
• دی سیکلومین (Dicycloverine)
• کلیدینیوم سی (Clidinium)
• کلردیازپوکساید (Chlordiazepoxide)
• سایمتیدین (Cimetidine)
• مترونیدازول (Metronidazole)
• لانسوپرازول (Lansoprazole )
• دایمتیکون (dimethicone)
• آلومینیوم ام جی (Aluminium MG)

از معروف‌ترین شربت‌های معده باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• شربت ردیوسید (Reducid)
• شربت بی‌باریج

داروهای معده درد بدون نسخه

برخی از انواع دارو معده درد را می‌توانید بدون نسخه تهیه کنید. یادتان باشد که حتی این موارد هم عوارضی دارند و نباید بی‌توجه به کارکردشان مصرف شوند:

• قرص فاموتیدین
• پنتوپرازول
• ساب سیترات
• رانیتیدین
• دی‌سیکلومین
• سایمتیدین
• لانسوپرازول
• دایمتیکون
• آلومینیوم ام جی

قرص فاموتیدین

این قرص معده درد زرد رنگ با کاهش اسید معده اثرگذاری‌اش را نشان می‌دهد. فاموتیدین برای پیشگیری و درمان موارد زیر کاربرد دارد:

• سوزش سر دل به دلیل سوء هاضمه اسیدی
• ترش‌کردن معده ناشی از خوردن یا نوشیدن برخی غذاها یا نوشیدنی‌ها

از عوارض این قرص معده درد که اغلب بعد از غذا مصرف می‌شود، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• سردرد
• سرگیجه
• یبوست
• اسهال

برخی از عوارض جانبی می‌تواند جدی باشد. علائم زیر غیرمعمول هستند، اما اگر هر یک از آنها را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• بثورات پوستی
• کهیر
• خارش
• گرفتگی صدا
• مشکل در تنفس یا بلع
• تورم صورت، گلو، زبان، لب‌ها، چشم‌ها، دست‌ها، پاها، مچ پا یا پایین ساق پا

پنتوپرازول (Pantoprazole)

این قرص هم با نسخه و هم بی‌نسخه در دسترس است. از این دارو درد معده هم برای موارد زیر استفاده می‌شود:

• کاهش اسید معده در سندروم زولینگر-الیسون در بزرگسالان
• رفع ریفلاکس معده

از عوارض این قرص به موارد زیر دقت کنید:

• سردرد
• حالت تهوع
• استفراغ
• تولید گاز
• درد مفاصل
• اسهال
• سرگیجه

ساب سیترات(subcitrate)

این دارو هم در درمان اسهال و عفونت‌های باکتریایی به‌کار می‌رود. این مشکلات منجر به بروز زخم معده می‌شوند. با مصرف ساب سیترات از بسیاری از این دردها و عوارض جلوگیری می‌شود. کاربردهای این دارو درد معده به شرح زیر است:

• اسهال
• زخم معده
• آنفولانزای معده
• یبوست
• سوهاضمه

عوارض ساب سیترات چیست:

• سرگیجه
• سردرد
• حساسیت
• تشنج
• خارش واژن

رانیتیدین (Ranitidine)

این دارو معده درد هم با کم‌کردن حجم اسید ترشح‌شده به رفع مشکلات مختلف کمک می‌کند و قرص معده درد عصبی به‌شمار می‌رود. از کاربردهای رانیتیدین باید به این موارد توجه کنید:

• درمان زخم معده
• کنترل ریفلاکس
• گاستریت

از عوارض جانبی رانیتیدین به موارد زیر اشاره می‌شود:

• تیرگی ادرار
• افزایش ضربان قلب
• تب و لرز
• آسیب‌پذیری نسبت به کبودی و خونریزی

سازمان غذا و دارو، مصرف این قرص را ممنوع کرده و تولیدش در ایران و نقاط مختلف دنیا هم متوقف شده است. به‌گفته پزشکان فعال در سازمان غذا و دارو درباره این قرص دقت کنید:

از داروهای دسته‌ H2 بلاکرها و مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI) مانند فاموتیدین، امپرازول، سایمتیدین به‌جای رانیتیدین استفاده کنید. این‌ها آلودگی NDMA را نشان نداده‌اند و می‌توانند جایگزین رانیتیدین شوند.

دی سیکلومین (Dicycloverine)

این دارو هم برای درمان مشکلات دستگاه گوارش کاربرد دارد. از دی سیکلومین برای موارد زیر استفاده می‌شود:

• کاهش نفخ معده
• رفع دردهای شکمی
• سندروم روده تحریک‌پذیر

از عوارض جانبی مصرف دی‌سیکلومین، حواستان را به موارد زیر جمع کنید:

• بالارفتن ضربان قلب
• سرگیجه
• خشکی دهان

سایمتیدین (Cimetidine)

این دارو معده درد هم با هدف کاهش اسید معده مصرف می‌شود. سایمتیدین فقط در قالب قرص موجود نیست و به‌شکل شربت و هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از افراد روی سایمتیدین به عنوان قرص فوری معده درد حساب می‌کنند. سایمتیدین از داروهای تزریقی معده درد هم هست. از کاربردهای این قرص معده  باید به موارد زیر دقت کنید:

• رفع ریفلاکس معده
• درمان زخم معده
• سوزش معده

عوارض احتمالی مصرف این قرص معده درد به شرح زیر است:

• گیجی
• خونریزی
• تهوع
• حس خستگی

لانسوپرازول (Lansoprazole )

این دارو معده درد هم مانند موارد مشابه بسیار دیگر از راه کاهش اسید معده عمل می‌کند. لانسوپرازول در زمینه‌های زیر در روند درمان استفاده می‌شود:

• سندروم زولینگر-الیسون
• زخم معده
• کاهش ریفلاکس

از عوارض  دارو باید به این‌ها نگاهی داشته باشید:

• تهوع
• دل‌درد
• اسهال
• استفراغ

دایمتیکون (dimethicone)

دایمتیکون به‌زعم بسیاری از افراد، بهترین قرص معده برای هضم غذا است.  دایمتیکون از انواع قرص معده درد کودکان هم هست و برای استفاده از سوی آنها باید دوز کمترش تجویز شود. از کاربردهایش باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• رفع نفخ معده
• درمان درد معده
• درمان سوهاضمه
• کاهش گاز معده

عوارض مصرف دایمتیکون به‌شرح زیر است:

• سردرد
• تهوع
• اسهال

آلومینیوم ام جی (Aluminium MG)

قرص معده درد جویدنی آلومینیوم ام جی هم از معروف‌ترین موارد در میان انواع دارو معده درد است. بسیاری از افراد روی داروی مذکور به عنوان داروی معده درد فوری حساب می‌کنند. این قرص کاربردهای متنوعی از جمله موارد زیر را دارد:

• ضدنفخ
• ضدگاز
• کاهنده اسید معده

عوارض احتمالی مصرف آلومینیوم ام جی شامل این‌ها است:

• یبوست
• تهوع
• سردرد
• اسهال

انواع دارو معده درد نیازمند نسخه

بسیاری از داروهای معده را پزشکان تجویز می‌کنند و نباید سرخودانه اقدام به استفاده از آنها شود. از جمله موارد موجود در این زمینه باید به این‌ها اشاره کنیم:

• امپرازول
• رابیرازول
• سایتوتک
• دومپریدون
• سیزاپراید
• کلیندیوم سی
• کلردیازپوکساید
• مترونیدازول

امپرازول (Omeprazole)

امپرازول تجویزی به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای درمان علائم بیماری ریفلاکس معده (GERD) استفاده می‌شود. منظور از ریفلاکس وضعیتی است که در آن جریان معکوس اسید از معده باعث سوزش سر دل و آسیب احتمالی مری (لوله بین گلو و معده) می‌شود. این دارو به کاهش اسید معده کمک می‌کند و در بسیاری از موارد، بهترین قرص برای زخم معده به‌شمار می‌رود. از کاربردهای این قرص معده درد بزرگسالان موارد زیر است:

• رفع سوزش سر دل
• درمان زخم‌های معده
• جلوگیری از زخم‌های معده
• کاهش اسیده معده

از عوارض این قرص هم موارد زیر را به‌خاطر داشته باشید:

• یبوست
• گاز
• حالت تهوع
• اسهال
• استفراغ
• سردرد

گاهی برخی از افراد مجبورند قرص معده درد را در ناشتا مصرف کنند. با در دسترس قراردادن قرص یا شربت، از علائم آزاردهنده گوارشی این افراد در طول روز کم می‌شود.

رابیرازول (Rabeprazole)

رابپرازول برای درمان علائم بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می‌شود، وضعیتی که در آن جریان معکوس اسید از معده باعث سوزش سر دل و آسیب احتمالی مری (لوله متصل‌کننده گلو و مری)  می‌شود. این قرص از انواع قرص ورم معده عصبی است. از کاربردهای رابیرازول باید به این موارد اشاره شود:

•  برای از بین بردن هلیکوباکتر پیلوری (باکتری ایجادکننده زخم)
• کاهش میزان اسید ساخته شده در معده

از عوارض این قرص به موارد زیر دقت کنید:

• سردرد
• حالت تهوع
• استفراغ
• یبوست
• اسهال
• گاز
• گلو درد

سایتوتک (Cytotec)

این قرص کاربردهای مختلفی دارد. یعنی علاوه بر اینکه درمان معده درد خیلی شدید است، برای سقط جنین هم استفاده می‌شود. سایتوتک هم از راه کم‌کردن اسید معده به رفع مشکلات این عضو از بدن کمک می‌کند. کاربرد سایتوتک چیست:

• درمان زخم معده
• پیشگیری از زخم معده
• سقط جنین

از عوارض مصرف این دارو درد معده باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• اسهال
• سرگیجه
• تشنگی
• کم‌شدن ادرار

دومپریدون(Domperidone)

از این قرص معده درد برای مشکلات متنوعی استفاده می‌شود. دومپریدون هم باید تحت نظر پزشک و با نسخه تجویزشده از سمت او مصرف شود. از کاربردهای آن به موارد زیر دقت کنید:

• قرص معده درد و حالت تهوع
• رفع استفراغ
• درد و ناراحتی معده ناشی از کاهش حرکت معده و دستگاه گوارش فوقانی (GI)

از عوارض مصرف دومپریدون به این‌ها اشاره می‌شود:

• تغییر ضربان قلب
• تشنج
• تورم نقاط مختلف بدن

قرص معده دومپریدون در شیردهی هم نقش دارد و باعث بیشترشدن حجم شیر مادران می‌شود. بااین‌حال، هرگز در این دوران دست به مصرف خودسرانه‌اش نزنید و نظر پزشک را جویا شوید.

سیزاپراید(Cisapride)

درمان خانگی معده درد شبانه با مصرف این قرص مقدور است. سیزاپراید برای معده‌درد شدیدی است که با داروهای دیگر بهبود پیدا نکرده و حتما باید زیر نظر پزشک مصرف شود. از کاربردهای این قرص به موارد زیر اشاره می‌شود:

• رفع ریفلاکس
• درمان سوزش سر دل

عوارض مصرف سیزاپراید چیست:

• اسهال
• درد معده
• سردرد
• گرفتگی بینی
• یبوست
• سرفه

کلیدینیوم سی (Clidinium)

این دارو معده درد ترکیبی است از  کلردیازپوکساید و کلیدینیوم. برای مصرف آن هم نیاز به نسخه پزشک دارید و نباید خودسرانه اقدام به استفاده کنید. از کاربردهای کلییندیوم سی به موارد زیر اشاره می‌شود:

• زخم معده
• ورم معده
• سندروم روده تحریک‌پذیر

عوارض این قرص هم شامل موارد زیر می‌شود:

• یبوست
• خشکی چشم و دهان
• تب و گرگرفتگی
• تغییرات خلق‌وخو

کلردیازپوکساید (Chlordiazepoxide)

از این دارو بیشتر برای رفع اضطراب استفاده می‌شود. کلردیازپوکساید از انواع قرص برای معده درد مشروبات الکلی هم به‌شمار می‌رود.
البته کلردیازپوکساید برای درمان مشکلات دستگاه گوارش هم کاربرد دارد. برای مثال، در زمینه‌های زیر استفاده می‌شود:

• درمان سندروم روده تحریک‌پذیر
• رفع اضطراب

از عوارض این قرص به موارد زیر اشاره می‌کنیم:

• تهوع
• سرگیجه
• خواب‌آلودگی
• ضعف
• خشکی دهان

مترونیدازول (Metronidazole)

برای درمان برخی از اختلالات گوارشی از مترونیدازول هم استفاده می‌شود. این قرص در چه زمینه‌هایی کاربرد دارد:

• ورم معده
• زخم معده
• برخی عفونت‌های انگلی

با مصرف مترونیدازول امکان بروز عوارض زیر وجود دارد:

• کهیر
• تب
• خشکی دهان و واژن
• تورم صورت و گلو

بهترین شربت معده درد

در جست‌وچو برای رسیدن به بهترین شرکت معده درد خارجی و ایرانی هم به گزینه‌های زیر می‌رسیم:

• شربت ردیوسید (Reducid)
• شربت ضد اسید معده بی‌باریج

شربت ردیوسید

بنا به نتایج تحقیقات مختلف، آلوئه‌ورا می‌تواند در ترمیم سلول‌های پوششی معده نقش مهمی بازی کند. ضمن اینکه این ماده گزینه مناسبی برای تسکین زخم‌های معده هم هست و در درمان مشکلات متنوع گوارشی کاربرد دارد. ردیوسید همان شربت آلوئه‌ورا است که در زمینه‌های درمانی زیر کاربرد دارد:

• آنتی‌ ریفلاکس
• خواض ضدویروسی و ضدباکتریایی
• تقویت معده

از عوارض این شربت باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• اسهال
• دل‌درد

شربت بی‌باریج

این شربت هم برای تنظیم میزان اسید معده کاربرد دارد و مانع از ترش‌کردن می‌شود. از کاربردهایش به موارد زیر اشاره می‌شود:

• رفع التهاب و آسیب مری
• کنترل اسید معده
• رفع نفخ

عوارض احتمالی مصرف بی‌باریج هم به این شرح است:

• تغییر رنگ ادرار

برای رفع مشکلات معده به چه پزشکی مراجعه کنید؟

اگر دچار انواع مشکلات معده هستید، لازم است که به متخصص دستگاه گوارش و کبد رجوع کنید. این متخصصان با معاینه و بررسی وضعیتتان دست به تجویز داروهای مناسب می‌زنند و به شما کمک می‌کنند که سریع‌تر بهبود پیدا کنید.

اگر به دنبال دارو برای معده درد خانم باردار هستید هم حتما به پزشک مراجعه کنید چون امکان دارد که حتی قرص‌های بی‌نیاز از نسخه هم برایتان مناسب نباشند و روی سلامت شما و جنین اثر منفی بگذارند.

یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت نوبت ملاقات بهترین متخصصان گوارشی، استفاده از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر است. سریع و ساده، با دکتردکتر می‌توانید بهترین پزشکان را شناسایی کنید و از آنها وقت بگیرید.

درباره انواع دارو معده درد سوال دیگری دارید؟ حتما از ما بپرسید تا در رسیدن به پاسخ به شما کمک کنیم.

سوالات متداول داروهای معده درد

منابع:

medlineplus.gov