پزشکان به سرفه خشک (dry cough)، سرفه غیر مولد هم میگویند. این نوع سرفهها بر خلاف سرفههای مرطوب و خلط آور، باعث خروج ترشحات از گلو نمیشوند. به طور معمول این سرفهها حتی بعد از بهبود بیماریهای سرماخوردگی و آنفولانزا هم همراه بیمار است. اما علت سرفه خشک چیست؟
حساسیتهای فصلی، بیماریهای مختلف مانند: سرماخوردگی، آنفولانزا، آسم و سرطان ریه همگی از علل مختلف سرفههای خشک هستند. از این رو برای اینکه بتوان این بیماری را درمان کرد باید از روشهای مختلف بهرهمند شد. درمان سرفه خشک به روشهای خانگی و پزشکی امکانپذیر است؛ بنابراین باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. اما برای اینکه با راههای پیشگیری از سرفه خشک هم آشنا شوید تا انتهای متن همراه ما باشید.
برگرفته از سایت clevelandclinic
سرفه خشک یا غیرمولد مخاط تولید نمیکند. اما احساس غلغلک در گلو میتواند باعث سرفه خشک شود. سرفههای خشک ممکن است بعد از سرماخوردگی یا آنفولانزا یا اگر مبتلا به کووید-19 هستید ظاهر شود. سایر بیماریها مانند GERD، نارسایی قلبی و سرطان ریه هم میتوانند باعث سرفههای خشک مزمن شوند. همچنین ممکن است با سرفه خشک دچار سفتی قفسه سینه شوید.
علت سرفه خشک چیست؟
سرفه خشک نشانه چیست؟ وقتی اسیر سرفهکردن میشوید، حتما صدایی در سرتان میگوید که «سرفه خشک از چی میتونه باشه»؟ علت سرفههای خشک طولانی و مقطعی وابسته به عوامل مختلفی است.
برای همین توصیه میکنیم اگر بهطور مداوم سرفه خشک دارید، حتما با پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.
علت سرفه خشک | شرح علت |
کرونا | عفونت ناشی از ویروس کرونا، باعث ایجاد التهاب در حلق و آسیب به بافتهای ریوی میشود. |
سرطان ریه | از علائم سرطان ریه میتوان به سرفه خشک ریوی، سرفه خونی یا خلطدار، ضعف و خستگی بدن و تنگی نفس اشاره کرد. |
سرماخوردگی و آنفولانزا | بهدلیل ورود ویروس و عفونت ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا، سرفه خشک بهعنوان واکنشی به التهاب حلق در بدن ایجاد میشود. در این وضعیت سرفه خشک و خارش گلو رخ میدهد. |
رفلاکس اسید معده | در این حالت اسید معده وارد مری میشود و ممکن است با علائم دیگری مثل حالت تهوع، بوی بد دهان و سوزش معده هم همراه باشد. |
حساسیت فصلی | سرفه خشک آلرژیک معمولا ناشی از گرده گل است که در فصل بهار و زمان گردهافشانی در هوا وجود دارند. برای درمان سرفه خشک حساسیتی، میتوانید از روشهای پزشکی و درمانهای خانگی استفاده کنید. |
آلودگی هوا | مواد آلاینده، سرب و مازوتی که در هوای آلوده وجود دارد، باعث اختلال در عملکرد تنفسی شده و مواد مضر سنگینی را وارد ریهها میکنند. |
آسم | سرفه خشک معمولی یا سرفه خشک با طعم خون از نشانههای بارز آسم است و برای جلوگیری از آن و حملات آسم، دارو و اسپریهای استنشاقی یا تنفسی تجویز میشود. گاهی هم آسم علت تک سرفههای خشک است. |
بهتر است برای درمان سرفه به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید و اگر با تخصص این پزشک آشنایی ندارید بهتر است مقاله تخصص گوش و حلق و بینی چیست را در مجله دکتردکتر از دست ندهید تا بتوانید بهتر متخصص مورد نظرتان را پیدا کنید.
معمولا سرفه خشک بدون تب است. تصور می شود به جای عفونت، بیشتر علل سرفه خشک آلرژی، ریفلاکس اسید معده ، آسم یا عفونت اخیری است که پس از بهبود، سرفههای طولانی مدتی را به جا گذاشته است.
سرفه خشک شبانه
علت سرفه های خشک شبانه ( خشکی گلو) را میتوان به دو دسته تنفسی و غیرتنفسی طبقهبندی کرد.
شایع ترین علل تنفسی سرفه مزمن عبارتند از:
- علائم سرفه خشک مانند آبریزش بینی
- مشکلات عفونی
- آسم
- عوامل محیطی شامل سیگارکشیدن
با کشف دلیل سرفه خشک مکرر امکان درمان قوت میگیرد. معمولا پس از شناسایی علت سرفههای مداوم و درمان، مشکل اساسی ناپدید میشود.
سرفه خشک در بارداری
برای مصرف هرگونه دارو در دوران بارداری باید با پزشک مشورت کنید. بااینحال در بسیاری از موارد، برای سرفه خشک، از سرکوبکنندههای سرفه مانند فولکودین یا دکسترومتورفان استفاده میشود.
سرفه خشک اطفال
امکان بروز سرفه خشک کودکان و نوزادان هم وجود دارد. در کودکان، دلیل سرفه های خشک میتواند موارد زیادی از جمله عفونتهای ویروسی یا باکتریایی، آسم، آلرژیها و محرکها را در بر بگیرد. استنشاق بخار مایع گرم، و استفاده از یک مرطوبکننده هوا میتواند به تسکین علائم سرفه کمک کند.
تک سرفه خشک نشانه چیست؟
تک سرفههای خشک میتوانند نشان از بیماری یا هر تغییرات محیطی باشند. اگر تک سرفهها به طور مداوم و بدون در معرض دود و گرد و خاک رخ میدهند، باید مورد بررسی قرار گیرند. زیرا سرفه خشک علائم یکی از بیماریهای آسم، رفلاکس معده، آلرژی، سرماخوردگی، کرونا، آنفولانزا و تومور مجاری تنفسی است. بنابراین بهتر است که با پزشک متخصص در ارتباط بود تا علت اصلی تک سرفههای خشک مشخص شود.
علت تک سرفه های خشک
سرفههای خشک در هر فردی با توجه به شرایط محیطی و بیماریها متفاوت است. برخی از افراد تک سرفه های خشک را تجربه میکنند که میتواند به علتهای مختلفی رخ دهد. دود سیگار، آلرژی، گرد و غبار یا در معرض مواد شیمیایی بودن، همگی میتوانند از علل تک سرفههای خشک باشند.
درمان سرفه خشک
برای رفع سرفه خشک میتوانید از روشهای مختلف استفاده کنید. سرفه خشک درمان خانگی دارد و با روشهای طبی و دارویی هم بهبود پیدا میکند. بهعنوان مثال شربت پلارژین با خواص تسکیندهنده به کاهش سرفه خشک ناشی از سرماخوردگی کمک میکند و التهاب گلو را کاهش میدهد.
روش درمان خانگی | دمنوشهای گیاهی-سوپ-غرغره آبنمک-مصرف مایعات-قرارگرفتن در فضای مرطوب- شیر و زردچوبه |
روش طب سنتی | روغنهای گیاهی-زردچوبه |
راهکارهای دارویی | اسپریهای بینی-آنتیهیستامین |
روش های خانگی درمان سرفه خشک
راههای مختلفی برای درمان سرفه از نوع خشک در خانه آن وجود دارد. برخی از موثرترین این روشها شامل موارد زیر است:
- مصرف شغلم؛ برای رفع سرفه خشک پی در پی در زمان بروز سرماخوردگی و عفونتها باکتریایی میتوانید از شلغم استفاده کنید که خاصیت آنتیبیوتیکی دارد.
- مصرف سوپ؛ سوپ که غذایی مملو از سبزیجات و غلات است، سبب میشود تا سیستم ایمنی بدن شما تقویت و در برابر عفونتهای باکتریایی یا ویروسی ایمن شود. میتوانید در سوپ مقداری پروتئین مانند مرغ نیز اضافه کنید.
- غرغره آبنمک؛ این مورد به شما کمک میکند تا التهاب گلو و مجاری تنفسیتان کاهش یابد.
- مصرف آب و آبمیوهها؛ نوشیدن آب و آبمیوههایی که حاوی آنتیاکسیدان و ویتامین C هستند، میتوانند در درمان سرفه و دفع میکروب از بدن موثر باشند.
- رطوبت فضا؛ مرطوب نگهداشتن هوای داخل اتاق موجب کاهش التهاب گلو و سرفههای خشک میشود.
- درمان سرفه خشک با شیر و زردچوبه؛ زردچوبه خاصیت ضدالتهابی و ضدمیکروبی دارد و در همراهی با شیر میتواند سرفه خشک را درمان کند.
- درمان سرفه خشک با پرتقال و نمک؛ پرتقال را ظرف ۱۵ دقیقه در آبنمک خیس و بعد ناحیه بالایی پوستش را جدا کنید. با ایجاد چند سوراخ در داخل آن، قسمتی از گوشتش را بردارید و داخل را با یک و نیم قاشق چایخوری نمک پر کنید. پرتقال را در کاسه آب بگذارید و یکربع بخارپز کنید. بعد از سردشدن، محتویاتش را بخورید.
اگر نوزاد شما سرفه خشک دارد بهتر است برای درمان به پزشک مراجعه کنید. اما قبل از آن در مقاله سرفه نوزاد اطلاعات مقدماتی راجع به این موضوع کسب کنید.
درمان سرفه نوع خشک در طب سنتی
معمولا توصیههای درمانی طب سنتی شامل مواد غذایی و روغنهای گیاهی است و باید توجه کنید که راهکارهای طب سنتی بهعنوان طب مکمل بعد از توصیههای علم پزشکی قرار میگیرند.
داروی گیاهی جهت درمان سرفه خشک چیست؟از روشهای درمان سرفه نوع خشک با طب سنتی به موارد زیر دقت کنید:
- روغنهای گیاهی
- زردچوبه
- عسل
- گل ختمی
روغنهای گیاهی
برای تسکین و درمان سرفه نوع خشک فوری میتوانید مقداری روغن بادام شیرین، روغن حیوانی یا روغن بنفشه را روی قسمت جلو و پشت قفسه سینه خود بمالید و اندکی ماساژ دهید. درمان سرفه خشک و خس خس با این روشها تاحدی کنترل میشود.
مصرف زردچوبه
بر اساس تحقیقات انجام شده در طب سنتی، زردچوبه خاصیت ضدالتهابی و ضد میکروبی دارد و برای از بینبردن عفونتهای ویروسی و باکتریایی مفید است.
میتوانید یک قاشق چایخوری زردچوبه را با مقداری چای و یکهشتم قاشق چایخوری فلفل سیاه ترکیب کنید و بهعنوان دمنوش بخورید. اگر دوست دارید، بهجای چای از آبمیوه استفاده کنید.
استفاده از عسل
عسل بهعنوان یک آنتیبیوتیک طبیعی شناخته میشود و به کاهش التهاب در بدن کمک میکند. ترکیب عسل با آب ولرم، یک دمنوش فوقالعاده برای تسکین درد گلو و سرفه خشک محسوب میشود. میتوانید مقداری آب لیمو هم به آن اضافه کنید.
شربت گل ختمی
در حال حاضر شربتهایی از ریشه گل ختمی تهیه شدهاند که برای تسکین دردهای گلو و سرفه تجویز میشوند. ریشه گل ختمی باعث میشود تا خارش گلو ناشی از سرفههای خشک، کاهش پیدا کند. قبل از استفاده از روشهای درمانی سنتی و خانگی برای درمان سرفه از نوع خشک به حساسیتهای غذایی خود توجه کنید و روغنهای گیاهی را قبل از مصرف ابتدا روی بخشی از پوست دست خود بمالید و در صورت عدم بروز حساسیت، از آنها استفاده کنید.
درمان های دارویی سرفه خشک
دارو درمانی یکی از روشهای متداول و موثر در درمان سرفه خشک کودکان و بزرگسالان است. روشهای دارویی شامل موارد زیر است:
- شربت سرفه خشک؛ تجویز شربت سرفه خشک بزرگسالان در شب یکی از متداولترین روشهای بهبود این مشکل است.
- اسپری بینی؛ اگر سرفههای خشک به دلیل حساسیت فصلی ایجاد شوند، استفاده از اسپریهای بینی میتواند برای رفع این مشکل مفید باشد.
- آنتیهیستامینها؛ با مصرف این دسته از داروها هم درمان سرفه از نوع خشک تاحدی مقدور میشود.
البته مصرف این داروها مشکلاتی هم دارند. مثلا از عوارض آنتی هیستامین ها میتوان به حس خوابآلودگی اشاره کرد، هرچند که در حال حاضر داروهایی تولید شدهاند که فاقد این عوارض دارویی هستند.
شربتهای خلطآور و داروهای ضداحتقان بینی نیز به کاهش التهاب گلو، بینی و سینوسها کمک میکنند. با این حال برای بهرهمندی از درمان تخصصی توصیه میکنیم تا برای درمان سرفه نوع خشک به دکتر گوش حلق و بینی مراجعه کنید.
سرفه خشک طولانی مدت به صورت مداوم و همراه با خارش رخ میدهد و همین میتواند به طور جدی روی زندگی روزمره فرد تأثیر بگذارد. البته آزاردهندهترین حالت، سرفه خشک شبانه است. برای همین بسیار مهم است که علائم آن را بشناسید و در اسرع وقت برای درمان سرفه از نوع خشک اقدام کنید.
پیشگیری از سرفه خشک چگونه است؟
سرفه دو نوع خشک و سرفه خلط دار دارد. سرفه خشک سرفهای است که مخاط یا خلط ایجاد نمیکند و ترشحی ندارد. پزشکان از این نوع سرفه به عنوان سرفه غیرمولد و سرفه غیرخلط دار هم یاد میکنند.
مهمترین راه برای پیشگیری از دلایل سرفه خشک، شامل موارد زیر است:
- تماسنداشتن با افراد مبتلا به کرونا، آنفولانزا و سرماخوردگی
- مصرف مواد غذایی سالم مثل میوه و سبزیجات، مصرف مایعات
- ترک سیگار
- ورزش
سوالی احتمالا در ذهنتان وجود دارد که میگوید «سرفه خشک بهتره یا خلط دار»؟ هیچیک بر دیگری برتری ندارد و هردو وضعیتهای ناراحتکنندهای هستند. سرفه خلطدار مولد است و خلط گلو (مخاط) را از ریهها و راههای هوایی پاک میکند. اگر خلط بیش از حد در ریه ها ایجاد شود، ممکن است دچار تنگی نفس و مشکلات دیگری شوید. البته سرفه خشک و تنگی نفس هم به دلایل مختلف پیش میآیند. سرفه خشک اول صبح که ناشی از آسم سرفهای است، با علائمی مانند تنگی نفس همراه میشود.
تاثیر سرفه خشک بر تنگی نفس
در بعضی از موارد دیده میشود که سرفههای خشک همراه با علائم دیگری مانند تنگی نفس همراه هستند. اگر در کنار سرفههای خشک، تنگی نفس را هم تجربه میکنید به احتمال زیاد مشکلات ریه یا آلرژی شدید دارد. برای درمان این بیماری باید به متخصص مراجعه کنید تا بررسیهای لازم را انجام دهد و از داروهای مختلف استفاده کنید. دقت داشته باشید که سرفه خشک و تنگی نفس را باید جدی گرفت زیرا نشان دهنده مشکلات و بیماریهای مختلفی است.
اگر هنگام سرفه کردن در کمر خود احساس درد میکنید بهتر است علت آن را در مقاله کمردرد هنگام سرفه در مجله دکتردکتر پیدا کنید.
درمان سرفه از نوع خشک را جدی بگیرید!
سرفه خشک یکی از علائم بیماریهای مختلفی مانند: آنفولانزا، سرماخوردگی، سرطان ریه، آسم و حساسیتهای فصلی است. هر فردی که سرفههای خشک را متحمل میشود باید با مراجعه به پزشک علت سرفه خشک را جویا شود. پزشک با بررسی علائم و نشانههای سرفه میتواند تجویز درستی داشته باشد. درمان سرفه خشک به روشهای خانگی و با مصرف انواع دمنوش و دارو درمانی امکان پذیر است. دقت داشته باشید که اگر در کنار سرفههای خشک علائمی مانند: تنگی نفس، خس خس کردن، درد قفسه سینه، احساس درد در ناحیه کمر و تب و لرز دارید باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از پزشک میتوانید از سامانه آنلاین نوبت دهی دکتردکتر استفاده کنید.
همچنین در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری درباره گلو خشک یا گلودرد دارید میتوانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.
منابع:
healthline
nhsinform
سلام. من یک ماه است که سرفه های خشک وپشت سرهم دارم وفقط باخوردن آب سرفه ام قطع میشه، موقع سرفه حس میکنم یه لایه خاک روی گلوم میشینه واینکه همیشه بدن من داغه، همسرم وقتی به من نزدیک میشه ازحرارت بدنم گله میکنه. تب ندارم وحدود6سالی میشه که اصلاسرمانخوردم
سلام مامان من سرفه خشک شب ها میکنه حتی حالت تهوع میگیره از سرفه و حتی باعث بالا آوردنش شده البته گاهی… صبح ها هم سرفه میکنه و در طی روز هم همینطور چندین بار دکتر رفته اما فقد دارو دادن شربت و بعد تموم شدن شربت دوباره سرفه ها شروع میشه نمیدونم دلیلش چیه… میدونم حساسیت فصلی نیس چون خیلی وقته این مشکل رو داره :((( خیلی اذیت میشه
سلام وقتتون بخیر
خانم هستم ۱۹ ساله
التهاب پشت حلق دارم ، خلط سفیدو زردو سبز هم دارم
سفید و زرد بیشتره ولی سبز کم تره
سرفه ی خشک هم میزنم ( اما کمه )
تب و آبریزش بینی و سردرد و بدن درد ندارم
در ناحیه قفسه سینه و پهلو هام احساس گرفتگی میکنم
دکتر مراجعه کردم اما نتونست درست بفهمه مشکل چیه. فقط آموکسی و ناپروکسن و دیفن هیدرامین تجویز کرد
بعداز یک روز مصرف دارو، دچار معده درد شدید شدم و دارو رو قطع کردم
ممنون میشم راهنماییم کنید
مشکل چیه دقیقه؟ باید آزمایش خاصی بدم؟
ايا علت سرفه خشك ميتواند به دليل تيروئيد باشد؟؟
لطفا جواب بدين تشكر من خيلى اذيت ميشم
سلام ایا برای سرفه خشک شربت کوکنار مفید است
سلام
ابتدا باید علت سرفه مشخص شود
به عنوان درمان اصلی نیست
در کنار داروهای اصلی میتواند کمک کننده باشد
بسیار عالی
سلام من بهمن 1400امیکرون گرفتم الان حدود یک سال سرفه خشک و خلط دارهست درمونش چیه راه وچاره چکار کنم بیزارم کرده
ممنون
عالی