رژیم غذایی کبد چرب: بهترین نکات کلیدی مناسب برای درمان

افرادی که دچار مشکلات کبد هستند، باید رژیم غذایی کبد چرب را رعایت کنند. کبد، یکی از ارگان‌های حیاتی بدن انسان است که پالایش تمام مواد غذایی خورده شده را بر عهده می‌گیرد. از طرفی هم کبد چرب یک بیماری پیشرونده و مزمن است که باید درمان و کنترل آن را جدی گرفت. رژیم غذایی کبد چرب می‌تواند از وخیم شدن ناراحتی‌های کبد جلوگیری کند. تغذیه سالم و میانه روی در برنامه هفتگی رژیم غذایی کبد چرب بهترین راه برای حفظ سلامت این عضو مهم در بدن است. اگر کبد چرب گرید 3 دارید، کافی است که رژیم غذایی کبد چرب گرید ۳ را که شامل مصرف سبزیجات، آجیل، غلات و ماهی است را رعایت کنید تا بیماری پیشروی نکند.

در این مقاله از مجله دکتردکتر با رژیم غذایی و غذاهای مناسب کبد چرب بیشتر آشنا می‌شویم تا با یکی از شایع‌ترین بیماری‌های این سال‌ها مقابله کنیم، با ما همراه باشید. 

اگر سوالی در خصوص برنامه هفتگی رژیم غذایی کبد چرب گرید ۳، ۲ یا ۱ دارید، آن را در قسمت نظرات ثبت کنید تا متخصص‌های دکتر دکتر در اسرع وقت شما را راهنمایی کنند.

چگونه با رژیم غذایی کبد چرب را کنترل و درمان کنیم؟

یکی از آسان‌ترین روش‌های کنترل و درمان کبد چرب، به خدمت گرفتن رژیم غذایی است. مطالعات نشان داده‌اند که رژیم‌های مختلفی به فرد کمک می‌کنند تا عملکرد کبد خود را بهبود ببخشند. غذاهای سرشار از فیبر، پتاسیم، آهن، ویتامین سی و ویتامین دی موجب سلامت کبد شما خواهد شد. در کنار این موارد باید مصرف غذاهای پر کالری،‌ سرشار از قند و چربی اشباع را کنترل کرد.

مواد غذایی مفید برای کبد چرب

اگر کبد مواد غذایی دلخواه خود را در طی شبانه‌روز از طریق شما دریافت کند، می‌تواند سلامت خود را بهبود ببخشد؛ بنابراین شما باید بدانید که چه چیزهایی برای کبد چرب مفید است؟ غذاهایی که با آسیب سلولی مبارزه می‌کنند، استفاده از انسولین را برای بدن آسان‌تر خواهند کرد. در نتیجه التهاب در سطوح مختلفی کاهش پیدا می‌کند، سلامت کبد تأمین شده و فرد به تناسب‌اندام خواهد رسید. مقصود از غذاهای مفید برای کبد چرب، غذاهایی است که سرشار از چربی‌های سالم، آنتی‌اکسیدان و کربوهیدرات‌های پیچیده است.

در ادامه مواد غذایی و خوراک‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم که با مصرف آن کبد سالم‌تری خواهید داشت:

• غذای دریایی
• ماهی مانند ماهی کاد، سالمون و ساردین
• غلات کامل
• آجیل
• روغن زیتون
• سبزیجات
• آووکادوها
• حبوبات
• لیمو ترش
• سیر خام
• چغندر
• جوانه گندم
• سبزیجات مانند نخود فرنگی، سیب‌زمینی شیرین، اسفناج و بروکلی یا خانواده کلم
• غذاهای غنی از ویتامین‌های E و ویتامین دی 
• دانه‌های آفتاب‌گردان
• بادام‌ها
• گردو
• آرد جو
• بلغور جو دو سر

روغن‌های گیاهی مایع با چربی‌های تک غیر اشباع مانند روغن زیتون، کلزا، سویا و کانولا نیز در سلامت کبد تاثیر مثبتی دارند.

میوه‌های مفید برای کبد چرب

تحقیقات نشان می‌دهد که میوه‌های غنی شده از آنتی‌اکسیدان می‌توانند انتخاب خوبی برای کنترل و درمان کبد چرب باشند؛ برای مثال:

• انواع تمشک و توت
• موز
• کیوی
• زردالو
• سیب
• گلابی
• پرتقال
• طالبی
• آلو
• کشمش
• گریپ‌فروت
• زغال‌اخته
• هندوانه
• انجیر
• انگور
• پاپایا

توصیه می‌شود که میوه‌های تازه را مصرف کنید تا پاکسازی کبد انجام شود. 

مواد غذایی مضر برای کبد چرب

افراد مبتلا به کبد چرب باید از مصرف چربی‌های اشباع شده دوری کنند تا مانع از رسوب بیشتر چربی در کبد خود شوند.

مصرف غذاهای زیر باعث وخامت اوضاع کبد خواهد شد:

• مرغ
• گوشت قرمز
• آرد سفید
• لبنیات پرچرب به‌ویژه پنیر و ماست پرچرب
• غذاهای آماده و فراوری شده
• روغن نخل
• روغن نارگیل
• غذاهای سرخ شده و فست‌فودها
• شربت ذرت
• نوشیدنی‌های گازدار، الکلی و انرژی‌زا
• نمک و غذاهای نمک‌سودشده
• قند و فراورده‌های قندی مانند: شکلات، آب‌نبات، نوشابه و سایر موارد مشابه
• چربی‌های ترانس همانند روغن‌های هیدروژنه ساخته شده در کارخانه‌ها
• چربی‌های جامدی همچون کره حیوانی، خامه و دنبه
• غذاهای تند
• محدود کردن مصرف دل، قلوه، کله و پاچه یا به‌طورکلی امعا و احشاء

به طور کلی بیماران مستعد کبد چرب باید از هرگونه چربی‌های اشباع شده دوری و برنامه هفتگی رژیم غذایی کبد چرب خود را رعایت کنند. 

برنامه غذایی مناسب کبد چرب

پیشنهاد ما به شما، گرفتن مشاوره از متخصصین حوزه سلامت است. چون دکتر تغذیه با توجه به سن، قد و میزان بیماری‌تان برای شما برنامه هفتگی منظمی طراحی خواهد کرد؛ اما در ادامه نمونه‌ای از برنامه غذایی کبد چرب را در سه وعده در اختیارتان قرار می‌دهیم:

• صبحانه کبد چرب: ۳۰ گرم نان سبوس‌دار که می‌تواند شامل یک کف دست نان سنگک یا بربری باشد. اگر از نان تافتون یا لواش استفاده می‌کنید این حجم را به دو کف دست افزایش دهید. یک کاسه کوچک یا یک لیوان خوراک عدسی با قارچ را همراه این موارد کنید.
• ناهار کبد چرب: یک کفگیر و نیم یا ۱۵ قاشق ماکارونی با سویا یا گوشت چرخ‌کرده کم‌چرب را با یک پیش‌دستی سالاد کاهو میل کنید.
• شام کبد چرب: ۶۰ گرم نان سبوس‌دار سنگک یا بربری که معادل دو کف دست خواهد بود. در صورت دسترسی به نان تافتون چهار کف دست کافی است. شش قاشق غذاخوری املت با یک پیش‌دستی کوچک سبزی‌خوردن برای وعده شام مصرف شود.
• میان‌وعده کبد چرب: برای میان‌وعده‌ها می‌توانید از یک واحد میوه، یک لیوان شیر، یک لیوان ماست کم‌چرب، شش عدد بادام یا گردو و سه عدد بیسکویت سبوس‌دار استفاده کنید. در هر میان‌وعده شما مجاز به خوردن دو مورد از مواد غذایی نام‌برده هستید.

ترکیبات گیاهی را در برنامه رژیم غذایی خود جای دهید تا بتوان از کبد محافظت کرد. 

چه نوشیدنی‌هایی برای کبد چرب مفید است؟

مصرف برخی نوشیدنی‌ها برای کبد چرب بسیار مفید است؛ از جمله:

• آب لیمو
• نوشیدنی زنجبیل و لیمو
• آب گریپ‌فروت
• قهوه
• آب انگور
• چای زردچوبه
• چای سبز
• چای بابونه
• چای جو دوسر
• آب‌میوه عناب
• چای نعنا
• شیر بادام
• شیر کم‌چرب

این نوشیدنی‌ها را در برنامه رژیم غذایی کبد چرب قرار دهید تا پاکسازی کبد انجام شود و علائم آن مانند علائم پوستی کبد چرب از بین بروند.

رژیم غذایی مناسب برای گریدهای مختلف کبد چرب

عموماً متخصصان، گرید یا درجه‌بندی مختلفی را برای بیماری کبد چرب در نظر می‌گیرند. این درجه‌بندی از عدد یک شروع شده و نهایتاً به عدد پنج می‌رسد که شامل موارد ذیل است:

1. گرید یک یا استئاتوز کبد
2. گرید دو یا استاتوهپاتیت
3. گرید سه یا فیبروز کبدی
4. گرید چهار یا سیروز
5. گرید پنج یا سرطان کبد

سه درجه ابتدایی را به‌راحتی می‌توان با رعایت رژیم غذایی مناسب درمان کرد. در طول درمان نظارت دکتر گوارش بر وضعیت کبد ضروری است. در ادامه رژیم غذایی مناسب هر گرید را بررسی خواهیم کرد.

رژیم غذایی کبد چرب گرید ۳

زمانی که شخص به کبد چرب گرید ۳ مبتلا شده باشد، یعنی مدتی است که زنگ‌های هشدار به صدا در آمده است؛ بنابراین باید خیلی محتاط پیش بروید. در چنین وضعیتی کبد به علت رسوب چربی، دچار زخم و التهاب شده است. در نتیجه به دنبال بهبود شرایط فعلی خواهد بود، اینجا است که فیبروز کبدی به وجود می‌آید. افراد مبتلایی که در این دسته قرار می‌گیرند باید مصرف قند و فروکتوز خود را کاهش دهند. رژیم غذایی مدیترانه‌ ای می‌تواند انتخاب خوبی برای بهبود عملکرد کبد چرب گرید ۳ باشد.

رژیم مدیترانه‌ای برای کبد چرب

یکی از راه‌های کنترل بیماری کبد چرب و جلوگیری از آسیب‌های جبران‌ناپذیر به این اندام، داشتن رژیم غذایی مؤثر است. بسیاری از محققان بر این باورند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای یکی از مفیدترین راهکارهایی است که به فرد کمک می‌کند تا بداند چه چیز‌هایی برای کبد چرب خوب است. رژیم غذایی مدیترانه‌ای سرشار از غلات کامل، روغن زیتون، میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، آجیل و حبوبات بوده و حاوی مقدار کمی قند و مواد غذایی قندی و گوشت‌های فراوری شده است.

تمامی افراد با پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌توانند از ابتلا به NAFLD جلوگیری کنند. همچنین مبتلایان به NAFLD با بهره‌گیری از این رزیم غذایی، علاوه بر کنترل و درمان بیماری‌شان از خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، سندرم متابولیک، چاقی و بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری خواهند کرد. رژیم غذایی مدیترانه‌ای بر پایه مواد غذایی و عناصر زیر است:

1. روغن زیتون: از آنجایی‌که روغن زیتون، سرشار از اسیدهای چرب تک غیر اشباع و ترکیبات گیاهی مفیدی به نام پلی‌فنول است. این عناصر اثرات آنتی‌اکسیدانی در بدن دارند. به همین دلیل جای‌دادن این ماده غذایی در رژیم کبد چرب، اثرات مفید بسیاری بر سطح بیماری و کیفیت زندگی فرد خواهد داشت.
2. ماهی چرب: چربی غیراشباع چندگانه در غذاهای دریایی بسیار یافت می‌شود. مصرف این غذاها به فرد مبتلا به بد چرب کمک می‌کند تا بیماری خود را کنترل یا درمان کند. سالمون، ماهی خال مخالی و ماهی تن نمونه‌ای از این مواد غذایی است.
3. رژیم غذایی بر پایه امگا ۳ و امگا ۶: رژیم غذایی سرشار از چربی‌های امگا ۳ می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری‌های جانبی که NAFLD عاملی برای ایجاد آن است را کاهش دهد. این بیماری‌ها شامل قند خون، التهاب و استرس اکسیداتیو است که با جای‌دادن مواد غذایی دارای امگا ۳ و امگا ۶ در رژیم غذایی‌تان، تمامی این بیماری‌ها را کنترل یا تنظیم خواهید کرد.
4. غلات کامل و فیبر: غلات کامل در واقع نمونه‌ای اولیه از مواد غذایی تصفیه نشده یا سفید است. این نوع غلات دارای فیبر و پلی‌فنول بیشتری خواهد بود. مصرف فیبر به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کرده و با ایجاد احساس سیری در بدن، کالری کمتری به فرد می‌رساند. در نتیجه به کاهش وزن و رسیدن به شرایط پایدار کمک خواهد کرد. تحقیقات نشان می‌دهد که برای افراد مبتلا به چاقی، کاهش وزن اغلب یک اقدام توصیه شده برای جلوگیری یا کنترل NAFLD است.
5. میوه و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات منابع خوبی از فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و پلی‌فنول‌ها هستند. افرادی که مقادیر زیادی میوه و سبزیجات مصرف می‌کنند کمتر در معرض خطر ابتلا به NAFLD، بیماری قلبی و دیابت نوع ۲ قرار می‌گیرند.

به گفته webmd:

رژیم غذایی مدیترانه‌ای اگرچه برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب ایجاد نشده است، اما یکی از بهترین رژیم‌های غذایی است. با مصرف ماهی و غذای دریایی، میوه‌ها، غلات کامل، آجیل، روغن زیتون و سبزیجات می‌توان به کاهش چربی در کبد کمک کرد.

رژیم غذایی کبد چرب گرید ۲

بیشتر بیماران کبد چرب در درجه دوم قرار دارند. این افراد باید با استفاده از رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی خود از پیشروی این بیماری جلوگیری کنند. اشخاصی که بیماری‌شان در سطح ۲ قرار دارد، می‌توانند از انواع توت، چای سبز، قهوه، غلات کامل، ماهی چرب، بروکلی، جو دوسر، روغن زیتون و آجیل برای پاکسازی کبد بهره بگیرند. مصرف غذاهای چرب، شور، قندی، پر نشاسته و الکل در بیماران کبدی با گرید ۲ باید محدود شود.

رژیم غذایی کبد چرب گرید ۱

در کبد چرب گرید ۱ مقدار چربی موجود در این اندام از حد طبیعی کمی بیشتر خواهد بود. این سطح از بیماری نگران‌کننده نیست و با درمان‌ های خانگی کبد چرب قابل پیشگیری است. البته فراموش نکنید که باید با یک متخصص مشورت کنید. در گام نخست اگر وزن شما متناسب نیست، سعی کنید کمی کاهش وزن داشته باشید. میوه و سبزیجات را در برنامه غذایی خود جای دهید. قهوه بنوشید و میزان امگا ۳ مصرفی‌تان را افزایش دهید. فعالیت بدنی و ورزش را از سطح سبک تا متوسط در پیش بگیرید و غذاهای پر چرب را از فهرست غذایی‌تان حذف کنید.

طب سنتی و رژیم کبد چرب

طب سنتی راه‌های زیادی را برای درمان کبد چرب پیشنهاد می‌کند که در این بین رژیم غذایی یکی از مؤثرترین این راه‌ها است. در دیدگاه طب سنتی فرد مبتلا به کبد چرب باید مصرف غذاهای شور، چرب، قندی و فراوری شده را به حداقل برساند.

در طب سنتی توصیه می‌شود، بیماران برای پاکسازی کبد مواد غذایی زیر را بیشتر مصرف کنند:

• شربت سرکه انگبین
• شربت شیره انگور
• مخلوط خاکشیر و آب ولرم به‌صورت ناشتا
• نوشیدن عرق کاسنی به‌صورت ناشتا
• نوشیدن عرق شاه‌تره، عرق خارشتر و عرق بید
• دم‌نوش آویشن
• آب زرشک، آب انار، آب لیمو با نمک دریا یا عسل
• حذف آب سرد پس از خوردن غذای گرم یا تند
• روغن کنجد

اگر پزشک به دلیل بیماری‌های دیگر برای شما دارویی تجویز کرده است، قبل از مصرف مواد غذایی با دکتر متخصص گوارش تماس بگیرید. اگر درباره تخصص گوارش سوالی دارید، توصیه می‌کنیم که به مطلب تخصص گوارش چیست مجله دکتردکتر مراجعه کنید.

رژیم غذایی کبد چرب برای افرادی با شرایط خاص

افرادی که کبد چرب دارند، اما سبک زندگی مختلفی را پیش گرفته‌اند، باید متناسب با شرایط خود از رژیم غذایی کبد چرب استفاده کنند. افراد الکلی، غیر الکلی، بیماران دیابتی و خانم‌های بارداری که به کبد چرب مبتلا هستند، نیاز به دریافت توصیه پزشک رژیم غذایی دریافت دارند. 

رژیم غذایی کبد چرب الکلی

افرادی که به بیماری کبد چرب الکلی یا (ARLD) مبتلا هستند، رژیم متفاوت‌تری نسبت به همتایان غیرالکلی خود دارند. در گام نخست باید مصرف الکل را به طور کامل قطع یا بسیار محدود و از نوشیدن آب زیاد خودداری کنید. سعی کنید با پیروی از رژیم غذایی درست، وزن خود را متعادل نگه دارید. کاهش وزن و التهاب از بخش‌های اساسی کنترل و درمان بیماری کبد چرب الکلی است.

با کاهش ۵ درصد از وزن کل بدن، می‌توانید ۱۰ درصد از چربی‌های مضر را از بین برده و به سلامت کبد کمک فراوانی کنید. دقت داشته باشید که هدف، کاهش وزن سریع و نامعقول نیست. زیرا این کار وضعیت کبد شما را بدتر خواهد کرد. به کمک پزشک تغذیه با روشی اصولی وزن خود را پایین بیاورید. بیماران کبد چرب الکلی علاوه بر کاهش وزن و افزایش فعالیت خود باید از غذاهای فیبردار، حبوبات، غلات کامل و سبزیجات تازه بهره بگیرند. قهوه، آووکادو، جو دوسر، گردو، روغن زیتون و شیر کم‌چرب برای این افراد بسیار مفید است.

رژیم غذایی کبد چرب غیرالکلی

برای درمان و کنترل بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) باید رژیم غذایی‌تان را بر پایه ویتامین D، پتاسیم و سبزیجات تازه طراحی کنید. به همین دلیل جای‌دادن انواع ماهی، سیب‌زمینی شیرین، نخودفرنگی، موز، سیب، زردآلو و کیوی می‌تواند به مبتلایان (NAFLD) کمک ویژه‌ای کند. مصرف لبنیات کم‌چرب به‌خصوص ماست و شیر‌های غنی شده با ویتامین D علاوه بر تأمین این آنتی‌اکسیدان، به دریافت پتاسیم بسیار کمک خواهد کرد. میگو و جوانه گندم از دیگر مواد غذایی مفید برای کبد چرب غیرالکلی است. چراکه منبع خوبی از بتائین است. این ماده از رسوب چربی اضافی در کبد جلوگیری می‌کند.

رژیم برای کبد چرب بیماران دیابتی

افراد مبتلا به بیماری کبد چرب اغلب دارای شرایطی به نام مقاومت به انسولین هستند. این بدان معناست که بدن شما انسولین می‌سازد اما نمی‌تواند به‌خوبی از آن بهره بگیرد. در چنین شرایطی سطح گلوکز در خون فرد بالا رفته و کبد گلوکز اضافی را به چربی تبدیل می‌کند. با گذشت زمان و کنترل نکردن بیماری دیابت فرد مستعد بیماری کبد چرب نیز خواهد شد.

در گام نخست به شما توصیه می‌کنیم که قند خون خود را کنترل کرده و دارو‌هایتان را طبق نظر پزشک غدد یا داخلی مصرف نمایید. اگر از متخصصین تغذیه بپرسید که بیماران مبتلا به دیابت برای درمان و کنترل کبد چرب خود چه چیزهایی بخورند، بدون شک توصیه می‌کنند که از میوه و سبزیجات، غلات کامل، آجیل و حبوبات بیشتری استفاده کنند. همچنین مصرف نوشیدنی‌های گازدار و الکلی، مواد غذایی قندی، غذاهای فراوری شده یا سرخ‌کردنی و گوشت قرمز بدون چربی را به حداقل برسانند. قهوه، چای سبز، لوبیا، سویا و ماهی‌های چرب برای بیماران دیابتی مبتلا به کبد چرب بسیار مفید هستند.

رژیم برای کبد چرب و لاغری

رسیدن به وزن ایده‌آل در هر نوع از بیماری کبد چرب به‌شدت توصیه می‌شود. فرقی نمی‌کند که شما به کبد چرب الکلی دچار هستید یا غیرالکلی یا حتی گرید و درجه بیماری شما در چه سطحی قرار دارد. در هر صورت باید رابطه بین بیماری کبد چرب و تناسب‌اندام را حفظ کنید. این کار باعث می‌شود تا پیامدهای بیشتری گریبان‌گیر شما و جامعه نشود. در این بخش به باید‌ها و نباید‌های اشاره می‌کنیم که به شما کمک می‌کند علاوه بر داشتن وزنی مناسب، شرایط کبد خود را پایدار و سالم نگه دارید.

تحقیقات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به (ARLD) یا (NAFLD) با در پیش گرفتن رژیم غذایی صحیح و افزایش فعالیت بدنی به ‌سلامتی بیشتر نزدیک می‌شوند. متخصصان توصیه می‌کنند که این افراد از سیر، قهوه، امگا ۳، بروکلی، چای سبز، سویا، گردو و پنیر کم‌چرب استفاده کنند. همچنین مصرف قند، شکر، فراورده‌های قندی، غذاهای پر چرب یا شور، غذاهای آماده یا سرخ شده، گوشت چرب، الکل و غلات تصفیه شده، مانند آرد سفید را به حداقل برسانند. این افراد نباید از ورزش و فعالیت‌های بدنی غافل شوند. روزانه ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی در سطح متوسط به بیماران کبد چرب برای سلامتی و تناسب‌ اندام توصیه می‌شود.

رژیم غذایی کبد چرب در دوران بارداری

گاهی در دوران بارداری زنان دچار کبد چرب خواهند شد یا ممکن است قبل از بارداری فرد به کبد چرب مبتلا باشد. در هر دو صورت شخص باید با نحوه درمان کبد چرب در دوران بارداری آشنا شود و بداند چه چیزی برای کبد چرب خوب است. خانم‌های بارداری که به بیماری کبد چرب مبتلا هستند، باید برای پایدار نگه‌داشتن شرایط خود و جنینشان همواره تحت‌نظر متخصص زنان، متخصص داخلی و تغذیه باشند. بسته به وضعیت مادر و جنین، راه‌هایی برای درمان توصیه می‌شود که رژیم غذایی کبد چرب در این دوران راهی کم‌ریسک برای درمان و کنترل خواهد بود.

درصورتی‌که مادر نتواند شرایط را در محدوده کم‌خطر نگه دارد، احتمال از دست رفتن جنین بر اثر خفگی و هیپوکسی وجود دارد. البته مادر هم در وضعیت این چنینی در حاشیه امنی قرار نخواهد داشت. اگر این بیماری در دوران بارداری کنترل نشود، می‌تواند به بافت کلیه آسیب وارد کند یا منجر به نکروز حاد توبولار و سندرم کبدی شود. در صورت از بین رفتن تعادل مایعات در بدن امکان ایجاد ادم ریوی بالا می‌رود. به‌طورکلی این اختلال موجب آسیب به بافت کبد و کلیه، ایجاد عفونت شدید، خونریزی و زایمان زودرس خواهد شد.

اگر شما به کبد چرب مبتلا هستید، توصیه می‌کنیم قبل از بارداری پس از مشورت با پزشک کمی وزن خود را کاهش دهید. متخصصین مجموعه دکتر دکتر می‌توانند در این زمینه مشاوره خوبی برای شما باشند. مصرف میوه، سبزیجات تازه، غلات کامل و کم کردن غذاهای آماده، شور، مواد قندی و فست‌فودها به مادران باردار مبتلا به کبد چرب یاری می‌دهد تا این دوره را به سلامت به پایان برسانند.

رژیم غذایی کبد چرب در کودکان

بیشتر کودکان به کبد چرب غیرالکلی مبتلا هستند. این اختلال در نتیجه رژیم غذایی نامناسب و فعالیت ناکافی ایجاد می‌شود. چاقی، دیابت نوع ۲، چربی خون بالا، مقاومت به انسولین و کاهش وزن غیر اصولی از عوامل ایجاد کننده کبد چرب کودکان است.

بهترین درمان برای کودکان مبتلا به این بیماری، تغییر عادات غذایی و سبک زندگی خواهد بود. این افراد باید میزان مصرف سبزیجات، میوه، غلات کامل، حبوبات و لبنیات کم‌چرب را افزایش دهند و در مقابل میزان غذاهای فراوری شده، مانند انواع فست‌فودها را کاهش دهند. علاوه بر این‌ها، کودکان با محدود کردن میزان گوشت قرمز، غذاهای پرچرب و مصرف کربوهیدارت‌های ساده مانند انواع شیرینی و نان سفید می‌توانند به‌سلامتی نزدیک‌تر شوند.

رژیم سم‌ زدایی کبد چرب

وظیفه کبد سم‌زدایی بدن است؛ اما کبدی که دچار اختلال شود خود برای داشتن عملکرد صحیح به پاک‌سازی نیاز دارد. زمانی که شخص دچار کبد چرب شود، علائمی همچون خارش، زردی پوست، خستگی، تهوع، اسهال و سنگ کیسه صفرا خواهد داشت. در این موقعیت فرد باید کبد خود را از سموم پاک کند. البته سم‌زدایی کبد به فعالیت بهتر آن در افراد سالم نیز کمک می‌کند.

برای سم‌زدایی و پاکسازی کبد، از رژیم غذایی که در جدول زیر آمده است استفاده کنید.

هریک از رژیم‌های غذایی باید تحت نظر پزشک متخصص انتخاب شوند تا به سلامت بیمار کمک کنند. 

رژیم کتوژنیک و کبد چرب

رژیم کتوژنیک یا رژیم کم کربوهیدرات به بیماران کبد چرب به‌خصوص گرید‌های یک و دو فرصت بهبود و کنترل بیمارشان را می‌دهد. همان‌طور که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم بیماران کبدی دچار مقاومت انسولین و جذب قند هستند؛ بنابراین با کاهش میزان کربوهیدرات دریافتی، به کبد اجازه می‌دهیم که خود را بازیابی کند. تحقیقات نشان می‌دهد که بیماران کبد چرب غیرالکلی با پیروی از رژیم غذایی کتوژنیک می‌توانند تا ۴۰ درصد از چربی‌های موجود در کبدشان را کاهش دهند. روغن زیتون، زیتون، ماهی چرب، بادام، بادام‌زمینی، انواع توت، آووکادو، گوجه‌فرنگی، قهوه، سبزیجات سبز و چای سبز نمونه‌ای از مواد غذایی مجاز در رژیم غذایی کتوژنیک است.

رژیم فستینگ و کبد چرب

یکی دیگر از رژیم‌های متداول که برای درمان یا بهبود وضعیت کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد، رژیم فستینگ است. این رژیم عموماً در ۵ نوع قابل‌ اجرا است. برخی‌ها این نوع برنامه غذایی را همان روزه‌داری متعارفی می‌دانند که در بین مسلمانان رایج است. البته این باور تا حدی غلط است. زیرا فستینگ نوعی رژیم غذایی است که در آن شخص مقدار کمی کالری دریافت می‌کند یا ساعت بین دریافت وعده‌های غذایی را برای مدتی کوتاه افزایش می‌دهد.

پرکاربردترین رژیم‌های فستینگ در سه دسته زیر قرار می‌گیرند:

1. رژیم غذایی یک روز در میان: رایج‌ترین رژیم غذایی فستینگ نوع یک روز در میان است. فرد مجاز است که در روز‌های آزاد هر میزان کالری دریافت کند؛ اما در روز‌های رژیم تنها مجاز به دریافت ۵۰۰ واحد کالری خواهد بود.
2. رژیم غذایی ۵ و ۲: در این رژیم شما مجاز هستید که در هفته تنها دو روز غیر متوالی را برای اجرای رژیم خود انتخاب کنید. در طی این دو روز شما روزانه ۵۰۰ کالری دریافت خواهید کرد و باقی روز‌ها آزادانه غذا بخورید.
3. غذا خوردن با زمان محدود: در این گزینه شما باید برای خود یک بازه زمانی مشخص تعیین کنید که رایج‌ترین آن ۱۶:۸ است. شما مجاز هستید که در طی ۸ ساعت تغذیه کنید و طی ۱۶ ساعت آینده ناشتا بمانید. توصیه می‌کنیم برای بهره‌گیری از هر یک از این رژیم‌ها ابتدا با پزشک تغذیه مشورت کنید.

برنامه رژیم غذایی فستینگ برای بیمارانی با کبد چرب باید با مشورت پزشک برنامه‌ریزی شود. 

برای درمان کبد چرب باید تحت‌نظر چه پزشکی باشیم؟

افرادی که ناراحتی کبد دارند باید از رژیم غذایی کبد چرب استفاده کنند. اگر پزشک تشخیص دهد که فردی دچار بیماری کبد با گرید 2 یا 3 شده است، هرچه سریع‌تر برنامه هفتگی رژیم غذایی کبد چرب را به بیمار توصیه می‌کند. با رعایت رژیم غذایی کبد چرب گرید ۳ و 2 می‌توان پیشروی بیماری را کندتر کرده و به سلامت بیمار کمک کرد. تغذیه سالم و استفاده از مواد غذایی با ترکیبات گیاهی می‌تواند به بهبود بیماری کمک کند.

ممکن است شما هم بپرسید که برای درمان کبد چرب باید تحت‌نظر چه پزشکی باشیم؟ برای تشخیص و درمان کبد چرب می‌توان به متخصص داخلی، متخصص بیماری های گوارشی، متخصص کبد یا پزشک کبد چرب مراجعه کرد. شما می توانید با مراجعه به سامانه دکتردکتر از بهترین متخصص‌ها برای دریافت رژیم غذایی کبد چرب دریافت کنید. همچنین اگر سوالی درباره عوارض و روش‌های درمانی کبد چرب دارید می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.

منابع:

webmd.com

سوالات متداول رژیم غذایی کبد چرب