همه ما در زمان سرماخوردگی، آنفولانزا یا آلرژی‌های فصلی، سرفه و آبریزش بینی را تجربه کرده‌ایم و می‌دانیم که چقدر نامطلوب و گاهی آزاردهنده هستند. وجود علائمی مانند سرفه خشک نشان می‌دهد که در بدن و دستگاه تنفسی ما عفونت وجود دارد که باید درمان شود. در حالت طبیعی، سرفه باعث پاک‌سازی گلو و ریه‌ها می‌شود. ولی نباید به‌طور مداوم ادامه داشته باشد؛ زیرا می‌تواند نشانه‌‌ای از مشکلاتی دیگر مانند آسم باشد. در این مقاله به‌طور کامل در مورد دلایل و درمان سرفه خشک توضیح خواهیم داد. همراه ما باشید.
سرفه خشک چیست و چه تفاوتی با دیگر انواع سرفه دارد؟
وقتی عفونت یا عاملی خارجی مانند گرده گل و غبار وارد بدن می‌شود، ممکن است التهاب ایجاد شده موجب سرفه شود که به‌عنوان واکنشی برای مقابله با این التهاب شناخته می‌شود. ۲ نوع سرفه خشک و خلط‌دار وجود دارد که در سرفه خشک به‌دلیل نبود خلط و ترشحات، به آن سرفه غیرخلط‌دار هم می‌گویند. در سرفه خشک امکان خارش در گلو وجود دارد و اگر بیش از ۴ هفته طول بکشد، باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه شود.
چرا به سرفه خشک مبتلا می‌شویم و شایع ترین دلایل سرفه خشک چیست؟
دلیل ابتلا به سرفه خشک می‌تواند ابتلا به بیماری کرونا، آلرژی یا حساسیت فصلی، آنفولانزا یا سرماخوردگی باشد. اگر به‌طور مداوم سرفه خشک دارید، باید حتما با پزشک مشورت کنید؛ زیرا در بیماری‌های مزمن مانند سرطان ریه نیز سرفه خشک دیده می‌شود.
اگر به ویروس کووید-۱۹ آلوده شوید، علائمی مانند سرفه خشک، بدن‌درد، تنگی نفس، مشکلات گوارشی مانند اسهال و گرفتگی گلو را تجربه خواهید کرد.
آسم از دلایل شایع سرفه خشک
آسم یکی از بیماری‌های دستگاه تنفسی محسوب می‌شود که موجب تورم و التهاب مجاری تنفسی می‌شود. سرفه خشک از نشانه‌های بارز بیماری آسم است که استفاده از دارو و اسپری‌های استنشاقی یا تنفسی برای جلوگیری از حملات آسم مفید هستند. علاوه‌بر سرفه خشک، تنگی نفس و خس‌خس سینه نیز از دیگر علائم این بیماری به شمار می‌روند.
حساسیت فصلی، دیگر عامل شایع سرفه خشک
بیشتر حساسیت‌های فصلی معمولا ناشی از گرده گل است که در فصل بهار و زمان گرده‌افشانی اتفاق می‌افتند. در آلرژی یا حساسیت فصلی دو نوع سرفه ایجاد می‌شود، سرفه خشک و سرفه خلط‌دار. اگر سرفه خشک باشد، نشان‌دهنده وجود التهاب و ترشحات پشت حلق است و سرفههای خلط‌دار نیز به‌دلیل ریختن ترشحات بینی به داخل حلق ایجاد می‌شوند. زمانی که گرده‌های گل وارد دیواره داخلی حلق (مخاط) می‌شوند، سیستم ایمنی بدن، آن‌ها را به‌عنوان عاملی خارجی و بیماری‌زا تشخیص می‌دهد و برای از بین بردن آن‌ها اقدام می‌کند.
در این حالت، به‌دلیل ایجاد التهاب در حلق، سرفههای خشک ایجاد می‌شود؛ زیرا سرفه خشک واکنشی برای مقابله با التهاب یا عفونت در بدن است. اگر گرده‌های گل در بینی ایجاد حساسیت و التهاب کنند، ترشحات بینی از پشت بینی وارد حلق شده و موجب بروز سرفههای خلط‌دار می‌شوند. در ادامه مقاله، روشهای درمانی حساسیت فصلی را برایتان توضیح می‌دهیم.
رفلاکس اسید معده از دلایل سرفه خشک
رفلاکس اسید معده به مری از دیگر عوامل ابتلا به سرفه خشک است. در این حالت اسید معده وارد مری می‌شود و ممکن است با علائم دیگری مثل حالت تهوع، بوی بد دهان و سوزش معده همراه باشد. برای درمان این سرفه‌ها، می‌توانید با کاهش وزن، ترک سیگار، عدم مصرف غذاهای چرب و کاهش حجم وعده‌های غذایی به بهبود این مشکل کمک کنید.
سرفه خشک از نشانه‌های ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا نیر محسوب می‌شود. به‌دلیل ورود ویروس و عفونت ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا، سرفه خشک به‌عنوان واکنشی به التهاب حلق در بدن ایجاد می‌شود. تب، بدن‌درد، آبریزش بینی و سردرد از دیگر نشانه‌های ابتلا به سرماخوردگی است.
از علائم سرطان ریه نیز می‌توان به سرفه خشک، سرفه خونی یا خلط‌دار، ضعف و خستگی بدن و تنگی نفس اشاره کرد. برای درمان این بیماری می‌توان از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی استفاده کرد.
دلیل سرفه های خشک در بیماران کرونایی چیست؟
با کشف ویروس کووید-۱۹ و همه‌گیری بیماری کرونا در جهان، علم پزشکی درباره درمان و علائم این بیماری شناخت بیشتری پیدا کرده است. تب، سرفه خشک، بدن‌درد و مشکلات گوارشی از نشانه‌های شایع ابتلا به کرونا محسوب می‌شوند. عفونت ناشی از ویروس کووید-۱۹، باعث ایجاد التهاب در حلق و آسیب به بافت‌های ریوی می‌شود.
دلیل اصلی ایجاد سرفههای خشک همین التهاب است و اگر میزان آسیب‌دیدگی ریه بیشتر شود، ممکن است موجب جمع شدن آب در ریه و تنگی نفس در بیمار شود. حتی زمانی که عفونت از بین می‌رود نیز ممکن است به دلیل این آسیب‌ها و التهاب، سرفههای خشک ادامه داشته باشد و به مرور زمان بهبود پیدا کند.
روشهای خانگی درمان سرفه خشک کدام است؟
برخی از موثرترین روشهای درمان سرفه خشک شامل موارد زیر است:
- دمنوش سرفه خشک
دمنوش مناسب برای سرفه خشک، ترکیب آب، لیمو و عسل است. در این دمنوش می‌توانید از زنجبیل هم استفاده کنید؛ زیرا عسل و زنجبیل خاصیت ضدالتهابی دارند و در بهبود روند سرفههای خشک مفید است. آب را بهتر است ولرم مصرف کرده و با اضافه کردن لیمو، مقداری ویتامین سی برای تقویت سیستم ایمنی بدنتان به دمنوش اضافه کنید.
- سوپ
مصرف سوپ که غذایی مملو از سبزیجات و غلات است، سبب می‌شود تا سیستم ایمنی بدن شما تقویت شده و در برابر عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی ایمن شود. می‌توانید در سوپ مقداری پروتئین مانند مرغ نیز اضافه کنید.
- غرغره آب‌نمک
غرغره آب‌نمک به شما کمک می‌کند تا التهاب گلو و مجاری تنفسی‌تان کاهش یابد.
- مصرف مایعات
مصرف آب و آب‌میوه‌هایی که حاوی آنتی‌اکسیدان و ویتامین سی هستند، می‌توانند در درمان سرفه و دفع میکروب از بدن موثر باشند.
- رطوبت
مرطوب نگه‌داشتن هوای داخل اتاق موجب کاهش التهاب گلو و سرفههای خشک می‌شود.
درمان سرفه خشک در طب سنتی
معمولا توصیه‌های درمانی طب سنتی شامل مواد غذایی و روغن‌های گیاهی است و باید توجه کنید که راهکارهای طب سنتی به‌عنوان طب مکمل بعد از توصیه‌های علم پزشکی قرار می‌گیرد. قبل از استفاده از روشهای درمانی سنتی و خانگی سرفه خشک، به حساسیت‌های غذایی خود توجه کنید و روغن‌های گیاهی را قبل از مصرف ابتدا روی بخشی از پوست دست خود بمالید و در صورت عدم بروز حساسیت از آن‌ها استفاده کنید. در ادامه برخی از روشهای درمان گیاهی سرفه خشک را توضیح می‌دهیم:
- روغن‌های گیاهی
برای تسکین سرفه خشک می‌توانید مقداری روغن بادام شیرین، روغن حیوانی یا روغن بنفشه را روی قسمت جلو و پشت قفسه سینه خود بمالید و اندکی ماساژ دهید.
- زردچوبه
بر اساس تحقیقات انجام شده در طب سنتی، زردچوبه خاصیت ضدالتهابی و ضد میکروبی دارد؛ به همین دلیل برای از بین بردن عفونت‌های ویروسی و باکتریایی مفید است. می‌توانید یک قاشق چای‌خوری زردچوبه را با مقداری چای و یک‌هشتم قاشق چای‌خوری فلفل سیاه ترکیب کنید و به‌عنوان دمنوش بخورید. به‌جای چای می‌توانید از آب‌میوه نیز استفاده کنید.
- عسل
عسل به‌عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی شناخته می‌شود و به کاهش التهاب در بدن کمک می‌کند. ترکیب عسل با آب ولرم، یک دمنوش فوق‌العاده برای تسکین درد گلو و سرفه خشک محسوب می‌شود. می‌توانید مقداری آب لیمو هم به آن اضافه کنید.
- گل ختمی
در حال حاضر شربت‌هایی از ریشه گل ختمی تهیه شده‌اند که برای تسکین دردهای گلو و سرفه تجویز می‌شوند. ریشه گل ختمی باعث می‌شود تا خارش گلوی ناشی از سرفههای خشک، کاهش یابد.
درمان سرفه خشک با دارو
دارودرمانی یکی از روشهای متداول و موثر در درمان سرفه خشک کودکان و بزرگسالان است. تجویز شربت سرفه خشک بزرگسالان یکی از متداول‌ترین روشهای درمانی است. اگر سرفههای خشک به دلیل حساسیت فصلی ایجاد شوند، استفاده از اسپری‌های بینی و آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند مفید باشند. از عوارض آنتی‌هیستامین‌ها می‌توان به خواب‌آلودگی اشاره کرد؛ اما در حال حاضر داروهایی نیز تولید شده‌اند که فاقد این عوارض دارویی هستند. شربت‌های خلط‌‌آور و داروهای ضداحتقان بینی نیز به کاهش التهاب گلو، بینی و سینوس‌ها کمک می‌کنند.
چگونه از ابتلا به سرفه خشک پیشگیری کنیم؟
بهترین راهکار جلوگیری از ابتلا به سرفه خشک ناشی از بیماری‌های ویروسی مانند کرونا و آنفولانزا، عدم تماس و ارتباط با افراد بیمار است؛ زیرا مهم‌ترین راه انتقال ویروس یا باکتری، تماس و صحبت با فرد آلوده است. ترک سیگار، مصرف مواد غذایی سالم مانند میوه و سبزیجات، مصرف مایعات و ورزش از عواملی هستند که شما را از ابتلا به بیماری‌های ریوی مانند سرطان ریه و آسم حفط می‌کند. یکی دیگر از دلایل ابتلا به بیماری‌های مزمن تنفسی، آلودگی هوا است. در صورتی که بیش از ۴ هفته سرفههای خشک داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.
کلام آخر
سرفه خشک یکی از متداول‌ترین علائم بیماری‌های سرماخوردگی، آنفولانزا، کرونا و آلرژی فصلی محسوب می‌شود. اگر سرفه خشک بیش از ۴ هفته ادامه داشته باشد، باید به‌سرعت به پزشک مراجعه شود؛ زیرا احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن ریوی مانند سرطان ریه بالا می‌رود. برای درمان سرفه خشک روشهای مختلفی مثل دارودرمانی و مصرف مواد غذایی گیاهی مانند عسل و زنجبیل توصیه می‌شود.
سوالات متداول
سرفه خشک چیست؟
سرفه خشک که به‌عنوان سرفه غیرخلط‌دار نیز شناخته می‌شود، خلط و ترشحات ندارد.
بهترین روشهای طب سنتی برای درمان سرفه خشک چیست؟
مصرف عسل به همراه آب ولرم و کمی لیمو و همچنین شربت ریشه گل ختمی در درمان سرفه خشک موثر هستند.
برای درمان سرفه خشک ناشی از رفلاکس اسید معده چه کاری انجام دهیم؟
برای درمان سرفههای خشک ناشی از رفلاکس اسید معده، می‌توانید با کاهش وزن، ترک سیگار، عدم مصرف غذاهای چرب و کاهش حجم وعده‌های غذایی به بهبود این مشکل کمک کنید.
دلیل سرفه های خشک در بیماران کرونایی چیست؟
عفونت ناشی از ویروس کووید-۱۹، باعث ایجاد التهاب در حلق و آسیب به بافت‌های ریوی می‌شود. دلیل اصلی ایجاد سرفههای خشک همین التهاب بوده و ممکن است بعد از از بین رفتن عفونت هم سرفههای خشک ادامه داشته باشند.
منابع:
