علائم کبد چرب در زنان که باید بشناسید

در دنیای مدرن و شلوغ امروز، سبک زندگی انسان‌ها تغییر کرده و به دنبال استرس و بی‌تحرکی، بیماری‌های مختلفی هم به وجود آمده است. یکی از این بیماری‌ها، کبد چرب است که از هر۱۰ ایرانی، سه نفر به آن مبتلا می‌شوند. بیماری کبد چرب نه تنها در مردان، بلکه در بین زنان هم بسیار شایع است. کبد یا جگر یکی از اندام‌های مهم و حیاتی بدن انسان شناخته می‌شود که سوخت‌‌وساز، سم‌زدایی و تصفیه مواد مضر، تامین انرژی مورد نیاز بدن و مقاومت در برابر عفونت‌ها، از وظایف آن به شمار می‌رود. برای محافظت از این عضو و جلوگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب، نیاز است علاوه بر تغییر سبک زندگی‌مان، علائم کبد چرب را نیز بشناسیم. اگر کبد چرب بدون درمان رها شود و آنزیم کبدی افزایش یابد، در درازمدت می‌تواند سبب ایجاد نارسایی و سیروز کبدی شود. تشخیص به موقع این بیماری، می‌تواند از ابتلا به نارسایی کبدی یا «سیروز کبدی» جلوگیری کند و سرعت درمان را افزایش دهد. در این مقاله به طور خاص به علائم کبد چرب در زنان می‌پردازیم و روش‌های درمان این بیماری را بررسی می‌کنیم. همراه ما باشید.

بیماری کبد چرب در زنان

به‌طور طبیعی در کبد هر انسانی چربی وجود دارد. اگر میزان چربی موجود در کبد به بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کبد برسد، احتمال ابتلا به بیماری کبد چرب افزایش می‌یابد. به‌طور میانگین در ۳۰ درصد افراد بالغ، احتمال ابتلا به بیماری‌های کبدی مانند کبد چرب وجود دارد. زنان به دلیل تغییرات هورمونی، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. به همین دلیل توجه به علائم کبد چرب در زنان اهمیت زیادی دارد.

کم‌تحرکی و خوردن غذاهای ناسالم مانند فست‌فودها، ابتلا به دیابت، افرایش فشار خون و چاقی از عواملی هستند که ریسک ابتلا به کبد چرب را در زنان افزایش می‌دهد. احتمال بروز این بیماری در زنان ۴۰ تا ۶۰ ساله بیشتر است. بیماری کبد چرب غیرالکلی (Non-Alcoholic Fatty Liver Disease)، کبد چرب الکلی (Alcoholic Fatty Liver Disease) و سیروز کبدی، از شایع‌ترین عوارض بیماری کبد چرب در زنان به شمار می‌آیند. 

کبد چرب غیرالکلی

عامل اصلی التهاب کبد در بیماری کبد چرب غیرالکلی، افزایش میزان چربی است. در این بیماری میزان چربی موجود در کبد بیش از حد طبیعی است و عموما این بیماری به دلیل ناتوانی کبد در شکستن و تجزیه چربی‌ها ایجاد می‌شود. عامل اصلی افزایش چربی در کبد، بیماری‌های زمینه‌ای یا سبک زندگی ناسالم است.

کبد چرب الکلی

کبد چرب الکی به دلیل مصرف بیش از حد الکل ایجاد می‌شود. کبد وظیفه تصفیه الکل در بدن را دارد. با مصرف الکل و در فرآیند تجزیه آن توسط کبد، مواد مضری وارد این اندام شده و سلول‌های کبدی را تخریب می‌کند. با تخریب سلول‌ها و تجمع چربی، کبد دچار التهاب می‌شود. اگر درمان کبد چرب الکلی به موقع شروع نشود، احتمال بروز سیروز کبدی وجود دارد.

سیروز کبدی

سیروز کبدی یا تنبلی کبد نوعی اختلال و بیماری است که در آن بافت‌‌های کبد آسیب می‌بینند و تبدیل به بافت زخم یا اسکار می‌شوند. به تدریج، بافت زخم جایگزین سلول‌های کبدی می‌شود و بیماری در کبد گسترش می‌یابد. تشخیص زودهنگام این بیماری می‌تواند سرعت درمان و ترمیم کبد را افزایش دهد؛ زیرا کبد تنها اندامی در بدن است که توانایی ترمیم خود را دارد.

بیشتر بخوانید: سیروز کبدی و علائم و درمان‌های آن را بهتر بشناسیم

علائم کبد چرب در زنان چیست؟

تشخیص قطعی کبد چرب باید با انجام آزمایش خون یا سونوگرافی و توسط پزشک انجام شود. در مراحل اولیه این بیماری، علائم بیرونی مشخصی مانند احساس خستگی دیده نمی‌شود، به همین دلیل به آن بیماری خاموش کبد هم می‌گویند؛ اما آگاهی از بعضی علائم کبد چرب در زنان می‌تواند به تشخیص زودهنگام آن کمک کند. علائم کبد چرب در زنان عموما با نشانه‌هایی مانند خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی، نامنظم شدن دوره تخمک‌گذاری، حالت تهوع، احساس خستگی و بی‌اشتهایی همراه است. در بیماری سیروز کبدی علائمی مانند بوی بد دهان، زردی پوست و چشم‌ها وجود دارد.

از دیگر علائم شایع بیماری کبد چرب در زنان، می‌توان موارد زیر را نام برد:

• سندرم پیش از قاعدگی (PMS) شدید و حساسیت پستان‌ها
• ریزش مو و حساسیت پوستی
• درد و تورم در قسمت بالا و سمت راست شکم
• احساس خستگی و ضعف عضلانی
• کاهش میزان سوخت‌وساز بدن و افزایش وزن
• اختلال و خون‌ریزی در دستگاه گوارش، بینی و لثه
• تورم پاها
• کم‌خونی
• به ‌هم خوردن نظم خواب (بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی غیرطبیعی)
• رفلاکس معده و مشکل در هضم غذا
• اسهال
• خشکی چشم
• بدن درد

علائم کبد چرب در زنان باردار

 کبد چرب در دوران بارداری بیماری نادری است و تعداد کمی از زنان به آن مبتلا می‌شوند؛ اما آگاهی و شناخت علائم کبد چرب در زنان باردار، می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. عامل اصلی این بیماری، تغییرات هورمونی در دوران بارداری است. افزایش چربی در کبد می‌تواند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد و باعث عفونت، خون‌ریزی و نارسایی کبد یا کلیه شود. تغذیه سالم، کنترل بیماری‌های زمینه‌ای و توجه به توصیه‌های پزشک، احتمال ابتلا به کبد چرب را در زنان باردار کاهش می‌دهد. 

استفراغ، زردی چشم و پوست، درد در قسمت بالا و سمت راست شکم و خستگی از علائم کبد چرب در زنان باردار است. این بیماری در اکثر زنان بعد از زایمان و با تغییر در سطح هورمون‌هایشان، بهبود پیدا می‌کند.

چگونه کبد چرب را درمان کنیم؟

یکی از راه‌های درمان چربی کبد در زنان، کاهش وزن است. کاهش ۵ درصد از وزن بدن می‌تواند روند درمان را سرعت بخشد. همان طور که گفتیم، کبد تنها اندامی در بدن است که توانایی بازسازی و احیا خود را دارد؛ بنابراین توجه به راهکارهای درمانی و توصیه‌های پزشک می‌تواند درمان بیماری را آسان‌تر کند.

روش‌های درمان کبد چرب

• ورزش و فعالیت بدنی منظم
• کاهش وزن و درمان چاقی
• پرهیز از مواد الکلی، چرب و پرکالری
• مصرف میوه و سبزیجات
• مصرف موادی که پتاسیم دارند، مانند: بادام، موز و کشمش
• نوشیدن ۸ لیوان آب در روز 
• پرهیز از شیرینی و مواد قندی
• کاهش مصرف نمک
• پرهیز از غذاهای سرخ شده، یخ‌زده و فست‌فود 

کلام آخر

همان‌ طور که گفتیم بیماری کبد چرب در بین زنان بسیار شایع است و نیاز به توجه زیادی دارد؛ چرا که شناخت علائم کبد چرب در زنان، به تشخیص و درمان به موقع آن کمک می‌کند. توجه به این موضوع به ویژه برای زنان باردار اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا ممکن است سلامت مادر و جنین به خطر بیفتد. فراموش نکنید که ابتلا به این بیماری در سراسر جهان رو به افزایش است و کم‌‌تحرکی و مصرف غداهای پرکالری از عوامل اصلی بروز این بیماری شناخته می‌شوند. 

سوالات متداول

منبع:

northwell

webmd