درد سمت چپ پایین شکم به چه دلایلی ایجاد می‌شود؟

اگر درد سمت چپ پایین شکم دارید، ممکن است یا دچار مشکلات گوارشی یا بیماری‌های دستگاه تولیدمثل شده باشید. هر چند که سنگ کلیه هم باعث ایجاد این درد می‌شود. در واقع، اختلال در کارکرد اندام‌هایی که در این بخش از بدن قرار دارند، ممکن است منجر به درد شکم در سمت چپ پایین شوند. دردی که گاهی خود به خود درمان می‌شود و گاهی برای کنترل آن، باید به دکتر گوارش مراجعه کرد. برای درمان این عارضه، خوردن مُسکنی همچون ایبوپروفن موثر است اما اگر این درد تکرار شد، باید طبق دستور پزشک و حتی با اصلاح الگوی زندگی، پیش بروید. 

در ادامه این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر همراه باشید تا به اتفاق هم، علت درد سمت چپ پایین شکم، درمان و دیگر اطلاعات مهم و موجود پیرامون آن، برایتان بگوییم.

اگر هم سوالی داشتید، در قسمت نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

درد سمت چپ پایین شکم نشانه چیست؟

ایجاد درد پایین شکم سمت چپ، نشان‌دهنده اختلال موقتی یا جدی در اُرگان‌های سمت چپ شکم است. این درد، بیشتر در محدوده زیر ناف ایجاد شده و ممکن است به قسمت‌های دیگر شکم سرایت کند. در سمت چپ شکم، تقریبا سازوکاری مشابه با درد سمت راست شکم دارد.

درد شکم در قسمت چپ، ممکن است به صورت ناگهانی و شدید یا تدریجی و مزمن ظاهر شود. شدت و نوع درد می‌تواند از یک درد مبهم تا یک درد تیز و شدید متغیر باشد. همچنین، این درد ممکن است به صورت مداوم یا متناوب تجربه شود. در ادامه، درباره علت درد سمت چپ پایین شکم توضیح خواهیم داد اما قبل از آن در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن‌چه خواهید خواند را در اختیارتان خواهیم گذاشت:

علت درد پایین شکم سمت چپ

علت درد سمت چپ زیر شکم، می‌تواند موارد مختلفی باشد. اگر در درد زیر دل سمت چپ احساس می‌کنید، می‌توانید مشاوره آنلاین دکتر عمومی بگیرید و متنی یا تلفنی، درباره علت بروز این درد از پزشک مشاوره بگیرید. در ادامه، به تمامی این دلایل اشاره خواهیم کرد:

ورم روده

ورم معده

ورم معده یا گاستریت می‌تواند به درد در نواحی مختلف شکم از جمله سمت چپ پایین منجر شود. این درد معمولاً به علت التهاب معده و تحریک پوشش آن است که ممکن است به طور خاص در این ناحیه احساس شود. 

انسداد روده

انسداد روده می‌تواند باعث درد شدید در سمت چپ پایین شکم شود، به‌ویژه اگر انسداد در بخش‌های چپ روده بزرگ رخ دهد. این مشکل معمولاً با علائمی مانند نفخ، اسهال یا یبوست شدید، تهوع و استفراغ همراه است.

دیورتیکولیت 

دیورتیکولیت التهاب در دیواره روده بزرگ است که می‌تواند درد شدیدی در سمت چپ پایین شکم ایجاد کند، زیرا این ناحیه معمولاً شامل بخش‌های انتهایی روده بزرگ است. این درد ممکن است با علائم دیگری مانند تب، تغییر در عادات روده و تهوع همراه باشد. 

فتق

فتق می‌تواند باعث درد در سمت چپ پایین شکم شود، به ویژه اگر فتق در ناحیه شکم یا کشاله ران ایجاد شده باشد. فتق شکمی، فتق اپی گاستریک و فتق برشی، هر سه باعث این اتفاق می‌شوند.

مشکلات کلیه

سنگ کلیه، عفونت کلیه (پیلونفریت)، آسیب یا ضربه به کلیه یا تومور در این اندام، باعث ایجاد درد سمت چپ شکم پایین می‌شود. اگر درد تیز و شدیدی دارید یا علائمی مانند خون در ادرار، تب یا حالت تهوع دارید، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید.

بزرگ شدن طحال

طحال، در قسمت چپ شکم و زیر دنده‌ها قرار دارد و بزرگ شدن آن (اسپلنومگالی)، می‌تواند باعث ایجاد درد این ناحیه در قسمت چپ بدن شود. عفونت‌ها، بیماری‌های کبدی، اختلالات خونی، اختلالات خودایمنی و بیماری‌های متابولیک، از جمله دلایل درد شکم سمت چپ پایین هستند.

پیچ‌خوردگی بیضه

با پیچ‌خوردگی بیضه، ورود جریان خون به بیضه مختل شده و  درد شدیدی در سمت چپ شکم احساس می‌شود. تورم یا حساسیت در بیضه و تغییر موقعیت بیضه، باعث وقوع این اتفاق می‌شوند.

کیست تخمدان چپ

معمولا کیست تخمدان چپ تا به مرحله حاد نرسد، دردی ایجاد نمی‌کند اما وقوع اتفاقاتی مثل پارگی کیست تخمدان، چرخش تخمدان و درد در طول سیکل قاعدگی، باعث شکم درد سمت چپ پایین می‌شوند.

اندومتریوز

در اثر اندومتریوز، بافتی مشابه به بافت پوشش داخلی رحم (اندومتر) در خارج از رحم رشد می‌کند. این بیماری از این حیث با درد سمت چپ شکم در ارتباط است که اگر بافت‌های اندومتریوزی در نواحی مرتبط با این قسمت از بدن مانند تخمدان چپ یا سایر اعضای لگن و شکم گسترش یابند، باعث دردی شدید خواهند شد. 

پیچ‌خوردگی تخمدان چپ

با پیچ‌خوردگی تخمدان چپ، جریان خون به تخمدان قطع می‌شود و در اثر آن، درد شدید و ناگهانی در ناحیه شکم پایین ایجاد می‌شود.

حاملگی خارج رحمی

اگر حاملگی خارج رحمی در لوله فالوپ چپ رخ دهد، معمولاً درد شدید در ناحیه شکم پایین سمت چپ احساس می‌شود. درد ناشی از حاملگی خارج رحمی به صورت ناگهانی و مداوم ممکن است شروع شود و به تدریج تشدید شود. این درد ممکن است به نواحی دیگر مانند کمر یا کشاله ران نیز انتشار یابد.

بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن می‌تواند باعث درد در ناحیه پایین شکم یا لگن شود که ممکن است در سمت چپ شکم نیز احساس شود. اگر لوله فالوپ یا تخمدان چپ درگیر عفونت شود، درد معمولاً در ناحیه شکم سمت چپ و یا لگن احساس خواهد شد.

ضربه به سمت چپ شکم

تروما یا ضربه به ناحیه پایینی شکم از طریق ضربه مستقیم یا تصادف می‌تواند درد ایجاد کند که ممکن است با کبودی یا خونریزی داخلی همراه باشد.

درد قاعدگی 

درد قاعدگی یا دیسمنوره یکی از علل شایع درد در قسمت چپ شکم است که معمولاً در دوره‌های قاعدگی رخ می‌دهد. این درد به دلیل انقباضات عضلات رحم برای دفع خون قاعدگی ایجاد می‌شود و می‌تواند به پشت یا ناحیه کشاله ران هم گسترش یابد.

دیگر دلایل 

بیماری‌ها و اختلالات زیاد دیگری ممکن است باعث ایجاد درد شکم در سمت چپ پایین شود. از جمله:

• یبوست
• مسمومیت‌های غذایی
• سندرم روده تحریک‌پذیر
• سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم
• نفخ
• سوء هاضمه
• آپاندیسیت
• هپاتیت حاد
• زخم معده حاد
• عفونت مجاری ادراری

علائم درد شکم در سمت چپ پایین 

بسته به علت زمینه‌ای، علائم ممکن است متفاوت باشند، اما برخی از علائم شایع همراه با درد در سمت چپ پایین شکم عبارتند از:

• تب
• تهوع و استفراغ
• یبوست یا اسهال
• نفخ
• حساسیت یا درد هنگام لمس ناحیه
• خون در مدفوع یا ادرار
• خستگی

تشخیص درد شکم در سمت چپ پایین

علاوه بر معاینه فیزیکی در هنگام مراجعه به پزشک برای درمان درد، ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر و ریشه‌یابی درد آزمایش‌های دیگری نیز انجام دهید از جمله:

• آزمایش‌های آزمایشگاهی
• اشعه X ساده از شکم
• مطالعات رادیوگرافی
• سونوگرافی
• توموگرافی کامپیوتری (CT) شکمی (شامل تمام اندام‌ها و روده‌ها)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI
• آندوسکوپی
• کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر
• سونوگرافی آندوسکوپی

درمان درد سمت چپ پایین شکم

درمان درد شکم در سمت چپ پایین بستگی به علت ایجاد آن دارد. در ادامه، دو رویکرد پزشکی و خانگی را بررسی خواهیم کرد.

درمان پزشکی

پس از اینکه پزشک شما تشخیص مناسب را انجام داد، ممکن است درمان‌های زیر را پیشنهاد کند:

استراحت روده‌ای

ممکن است پزشک به شما یک رژیم غذایی سبک‌تر پیشنهاد کند که به بدن شما اجازه می‌دهد روده و دستگاه گوارش را پس از علل انسدادی یا عفونی که باعث درد شکم در سمت چپ پایین شده، بهبود بخشد.

داروهای ضد التهابی

اگر علائم شما به علت شرایط التهابی است، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها یا کرم‌های استروئید تجویز کند تا علائم شما را درمان کند.

کنترل و بررسی چرخه قاعدگی

پزشک ممکن است قرص‌های پیشگیری از بارداری یا سایر گزینه‌ها را برای کنترل بیشتر درد ناشی از ناهنجاری‌های قاعدگی تجویز کند.

جراحی

برای شرایطی مانند پیچش تخمدان یا بیضه، جراحی اولین گزینه برای بازگرداندن جریان خون و جلوگیری از عوارض است. جراحی همچنین گزینه درمان برای عوارض بارداری خارج از رحم است.

درمان‌ خانگی

برای درمان خانگی، پزشک معمولا رعایت نکات زیر را پیشنهاد می‌دهد:

• استراحت؛ استراحت کافی می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

• مصرف مایعات؛ نوشیدن آب کافی به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و ادراری کمک می‌کند.

• رژیم غذایی مناسب؛ اجتناب از غذاهای چرب، تند و فرآوری‌شده و مصرف غذاهای پر فیبر می‌تواند مفید باشد.

• استفاده از کمپرس گرم: قرار دادن کمپرس گرم روی ناحیه دردناک می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

پیشگیری و جلوگیری از درد شکم پایین سمت چپ

برای جلوگیری از اختلالات گوارشی و ایجاد درد در این ناحیه می‌توان اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به این درد را انجام داد از جمله:

•  خوردن وعده‌های غذایی به آرامی؛ به بدن شما اجازه می‌دهد تا به طور کامل غذا را هضم و از ایجاد نفخ جلوگیری کند.
• رژیم غذایی فیبر بالا؛ نبود فیبر در رژیم غذایی ممکن است موجب تضعیف بخشی از روده بزرگ شود و روده‌ای حساس به انسداد و عفونت را ایجاد کند.
• انجام دادن بعضی از تمرینات مانند رقص شکم و تمرینات یوگا؛ به شما کمک زیادی می‌کند تا ماهیچه‌های شکمی قوی داشته باشید و از درد شکم جلوگیری می‌کند.

چه زمانی باید برای درد شکم سمت چپ پایین به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد شکم شما بیش از یک روز طول کشیده است به پزشکان گوارش، کبد و صفرا مراجعه کنید. همچنین اگر علائم درد شکم شما با علائمی همراه است؛ از جمله:

• درد بسیار شدید
• استفراغ مکرر
• از دست دادن ناگهانی وزن
• اسهال مداوم
• احساس گرسنگی، سرگیجه، ضعف یا سرگیجه
• دیده شدن خون در مدفوع
• تغییری در عادت روده
• یبوست

هرکدام از این علائم را دیدید، هرچه سریع‌تر به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای این که روند درمان را برای شما راحت‌تر کنیم، می‌توانید از طریق سامانه دکتردکتر، متخصص گوارش و کبد تهران را جستجو کرده و از میان بیش از 161 پزشک فعال در این زمینه، نوبت دکتر مورد نظرتان را ثبت کنید. 

منابع:

my.clevelandclinic.org

medparkhospital.com

سوالات متداول