علل و عوامل درد شکم در سمت چپ پایین

درد شکم سمت چپ پایین به چه علت است؟ در این مطلب به بررسی تمام عللی می‌پردازیم که باعث ایجاد درد شکم در ناحیه پایین و چپ می‌شود. با ما همراه باشید.

دردهای شکمی از جمله دردهایی است که هر فرد در طول زندگی حداقل یک بار آن را تجربه می‌کند. درد شکم در سمت چپ پایین اغلب به دلایل گوارشی یا مشکلات اندام‌های تولید مثل، دستگاه ادراری، مشکلات پوستی، عروق خونی یا عضلات شکمی ظاهر می‌شود.

اندام‌های موجود در شکم سمت چپ پایین

شکم به چهار قسمت تقسیم می شود. ربع پایین سمت چپ شکم شامل بخش انتهایی روده بزرگ (روده بزرگ نزولی)، کولون سیگموئید و کولون نزولی، بخش‌هایی از روده کوچک، تخمدان و لوله فالوپ چپ و حالب چپ است.

با توجه به پیچیدگی اندام‌ها در ناحیه شکم، شکم در بخش پایین سمت چپ حساس به شرایط متعدد است که می‌تواند درد ایجاد کند. درد ممکن است کانونی باشد و در ربع پایین سمت چپ باقی بماند یا به قسمت‌های دیگر شکم منتقل شود. منطقه شکم در پایین و سمت چپ، محل معمول درد، به خصوص در میان زنان و افراد مسن است.

علائم درد شکم در سمت چپ پایین

درد ممکن است تیز و ناگهانی یا طولانی و از جمله دردهای برگشت پذیر باشد. توجه داشته باشید که نشانه‌ها و علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تهوع
• استفراغ
• یبوست
•  اسهال
• دل پیچه
• ادرار خونی

اگر شما یک خانم در سن باروری هستید، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:

• درد در طی رابطه جنسی
• حرکات روده دردناک
• دوره‌های قاعدگی دردناک و یا لکه‌بینی
• خونریزی واژینال
• چرخه قاعدگی نامنظم

علت درد شکم سمت چپ پایین

از آنجا که اندام‌های ناحیه سمت چپ پایین شکم، دچار یک درهم آمیختگی ساختاری است، التهاب، انسداد یا آسیب به هر یک از اجزای آن می‌تواند درد شدید را ایجاد کند. در ادامه به مهم‌ترین عوامل ایجاد درد در این ناحیه اشاره می‌کنیم.

علل گوارشی

اختلالات گوارشی: وجود گاز و نفخ در سراسر دستگاه گوارش می‌تواند درد و ناراحتی گذرای شکم سمت چپ پایین نیز ایجاد کند.

روده بزرگ یک اندام بسیار طولانی است که در بدن انسان روی خود قرار می‌گیرد. در نتیجه، هر نوع ضعف و کاهش عملکردی از روده بزرگ می‌تواند مانع از حرکات روده‌ای شود و فشار شدیدی ایجاد کند. سایر قسمت‌های کولون می‌توانند از طریق این نقاط ضعف از بین بروند و به عضله و بافت اطراف آن فشار وارد کنند که در نتیجه باعث ایجاد فتق می‌شود. این فرایند می‌تواند به شدت دردناک باشد.

علل التهابی

به حالتی که در جداره داخلی روده بزرگ یا کولون کیسه‌های برآمده تشکیل می‌شود، دیورتیکولیت می‌گویند. به تدریج این کیسه‌ها دچار عفونت یا التهاب می‌شوند. رایج‌ترین و شدیدترین علائم این مشکل با درد شدید در ناحیه پایین و سمت چپ شکم همراه است. برخی از بیماری‌های التهابی پوستی روی سطح پوست باعث ایجاد درد می‌شود. به عنوان مثال زونا بثورات دردناک ناشی از یک ویروس است که می‌تواند به قسمت پایین شکم به طور موضعی تبدیل شود و باعث درد شدید، خارش و حساسیت شود.

علل تولید مثل

اندام‌های تولید مثل در مردان و زنان در داخل شکم یا بسیار نزدیک به شکم، پایین سمت چپ قرار دارند. مشکلات این اندام‌ها معمولا باعث درد اشاره شده به ربع پایین چپ می‌شود.

مردان: گاهی پیچش بیضه در مردان که مانع از جریان خون می‌شود؛ باعث احساس درد ناگهانی و پیچیدگی شدید و تورم در بیضه می‌شود. این درد عموما در ناحیه سمت چپ پایین شکم احساس می شود.

زنان: در زنان، تخمدان ها اغلب در قسمت های پایین شکم قرار دارند. گاهی تخمدان ها به دور خود پیچ می خورند که باعث ایجاد درد می شود. علاوه بر این، تخمدان‌ها می‌توانند کیست‌هایی ایجاد کنند که باعث ایجاد درد می‌شوند.

علل مرتبط با تروما

تروما یا ضربه به ناحیه پایینی شکم از طریق ضربه مستقیم یا تصادف می‌تواند درد ایجاد کند که ممکن است با کبودی یا خونریزی داخلی همراه باشد.

بیماری‌ها و اختلالات گوارشی مرتبط با درد شکم در سمت چپ پایین

بیماری‌ها و اختلالات زیادی ممکن است باعث ایجاد درد شکم در سمت چپ پایین شود. از جمله:

• یبوست
• ورم معده
• التهاب روده
• مسمومیت‌های غذایی
• سندرم روده تحریک‌پذیر
• دیورتیکولیت
• کولیت
• فتق
• سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم
• فتق کشاله ران
• نفخ
• سوء هاضمه
• پیچ خوردگی تخمدان
• آپاندیسیت
• هپاتیت حاد
• عقب افتادگی دوره قاعدگی
• زخم معده حاد
• انسداد روده‌ای
• تومور یا سنگ کلیه
• کیست تخمدان
• عفونت مجاری ادراری
• حاملگی خارج رحمی
• بیماری التهابی لگن

چه زمانی برای درد شکم سمت چپ پایین باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر درد شکم شما بیش از یک روز طول کشیده است به پزشکان گوارش، کبد و صفرا مراجعه کنید. همچنین اگر علائم درد شکم شما با علائمی همراه است؛ از جمله:

• درد بسیار شدید
• استفراغ مکرر
• از دست دادن ناگهانی وزن
• اسهال مداوم
• احساس گرسنگی، سرگیجه، ضعف یا سرگیجه
• دیده شدن خون در مدفوع
• تغییری در عادت روده
• یبوست

هرکدام از این علائم را دیدید، هرچه سریع‌تر به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای این که روند درمان را برای شما راحت‌تر کنیم، می‌توانید از طریق سامانه دکتردکتر، متخصص گوارش و کبد تهران را جستجو کرده و از میان بیش از 161 پزشک فعال در این زمینه، نوبت دکتر مورد نظرتان را ثبت کنید. 

تشخیص درد شکم در سمت چپ پایین

علاوه بر معاینه فیزیکی در هنگام مراجعه به پزشک برای درمان درد، ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر و ریشه‌یابی درد آزمایش‌های دیگری نیز انجام دهید از جمله:

• آزمایش‌های آزمایشگاهی
• اشعه X ساده از شکم
• مطالعات رادیوگرافی
• سونوگرافی
• توموگرافی کامپیوتری (CT) شکمی (شامل تمام اندام‌ها و روده‌ها)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI
• آندوسکوپی
• کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر
• سونوگرافی آندوسکوپی

درمان درد شکم سمت چپ پایین

درمان درد شکم در سمت چپ پایین بستگی به علت ایجاد آن دارد. پس از اینکه پزشک شما تشخیص مناسب را انجام داد، ممکن است درمان‌های زیر را پیشنهاد کند:

استراحت روده‌ای: ممکن است پزشک به شما یک رژیم غذایی سبک‌تر پیشنهاد کند که به بدن شما اجازه می‌دهد روده و دستگاه گوارش را پس از علل انسدادی یا عفونی که باعث درد شکم در سمت چپ پایین شده، بهبود بخشد.

داروهای ضد التهابی: اگر علائم شما به علت شرایط التهابی است، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها یا کرم‌های استروئید تجویز کند تا علائم شما را درمان کند.

مقررات چرخه قاعدگی: پزشک ممکن است قرص‌های پیشگیری از بارداری یا سایر گزینه‌ها را برای کنترل بیشتر درد ناشی از ناهنجاری‌های قاعدگی تجویز کند.

جراحی: برای شرایطی مانند پیچش تخمدان یا بیضه، جراحی اولین گزینه برای بازگرداندن جریان خون و جلوگیری از عوارض است. جراحی همچنین گزینه درمان برای عوارض بارداری خارج از رحم است.

جلوگیری از ایجاد درد شکم در سمت چپ پایین

برای جلوگیری از اختلالات گوارشی و ایجاد درد در این ناحیه می‌توان اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به این درد را انجام داد از جمله:

•  خوردن وعده‌های غذایی به آرامی: به بدن شما اجازه می‌دهد تا به طور کامل غذا را هضم و از ایجاد نفخ جلوگیری کند.
• رژیم غذایی فیبر بالا: نبود فیبر در رژیم غذایی ممکن است موجب تضعیف بخشی از روده بزرگ شود و روده‌ای حساس به انسداد و عفونت را ایجاد کند.
• انجام دادن بعضی از تمرینات مانند رقص شکم و تمرینات یوگا: به شما کمک زیادی می‌کند تا ماهیچه‌های شکمی قوی داشته باشید و از درد شکم جلوگیری می‌کند.

منابع:

lifehacks

buoyhealth