درد سمت چپ شکم + دلایل این درد و روش‌های درمان آن

زمانی که شما درگیر درد سمت چپ شکم می‌شوید، قطعا یکی از اندام داخلی این بخش از بدن دچار مشکل شده‌اند. حال آنکه این مشکل چقدر جدی باشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا مشخص شود. علت درد سمت چپ شکم، مشکلاتی مانند دیورتیکولیت، کولیت، پانکراتیت، نفریت، اسپاسم عضلات، پیچ خوردگی تخمدان هستند. درمان درد سمت چپ شکم نیز با توجه به اینکه کدام مورد باعث این درد شده‌اند، متفاوت است.

برای درمان درد سمت چپ شکم، در اولین قدم باید به دکتر گوارش مراجعه کنید تا علت اصلی درد، شناسایی شود. پزشک معالج، ترکیبی از درمان‌های دارویی و توصیه‌هایی برای تغییر در سبک زندگی را تجویز می‌کند. در ادامه این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، با ما همراه باشید زیرا قرار است تا هر آن چه که درباره درد سمت چپ شکم وجود دارد را مورد بررسی قرار دهیم. مطالعه این مطلب، حدودا ۹ دقیقه طول خواهد کشید.

اگر سوالی دارید، می‌توانید در انتهای همین مطلب و در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر، پاسخ دهد.

درد سمت چپ شکم چیست؟

درد سمت چپ شکم به عنوان یک علامت رایج در بسیاری از بیماری‌ها از مهم‌ترین دلایل مراجعه به متخصص گوارش است. وجود اندام‌‌هایی مثل تخمدان، رحم، بخش‌هایی از روده‌ کوچک، طحال، روده‌ بزرگ، کولون سیگموئید و کولون نزولی، لوله‌ فالوپ سمت چپ و حالب چپ باعث ایجاد درد شکم می‌شوند. در این میان معمولا خانم‌ها به خاطر داشتن اندام‌های تناسلی داخلی‌شان مثل تخمدان چپ و رحم، درد سمت چپ شکم را بیشتر از مردان تجربه می‌کنند. در ادامه، علت درد سمت چپ شکم را بررسی می‌کنیم.

علت درد سمت چپ شکم چیست؟

در سمت چپ شکم اندام‌های مهم و حساسی قرار گرفته‌اند. برای زنان این بخش، حساس‌تر به شمار می‌رود. اختلال در هر کدام از این اندام‌های درونی می‌تواند باعث بروز درد در ناحیه چپ شکم شود. درد سمت چپ شکم شاید در اغلب اوقات تنها به علت نفخ باشد، اما در موارد خطرناک، نباید از آن چشم‌پوشی کرد. علت درد سمت چپ شکم می‌تواند متفاوت باشد. از علل شایع درد سمت چپ شکم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کولیت
• کیست‌های تخمدان
• سنگ کلیه
• دیورتیکولیت
• بیماری التهابی لگن
• نفخ
• گاستریت
• فتق
• انسداد روده
• عفونت ریه سمت چپ
• زونا
• غده آدرنال در سمت چپ
• پانکراس
• درد طحال
• سوء هاضمه
• سرطان
• پیچ خوردگی بیضه
• درد قاعدگی
• اندومتریوز
• پیچ‌خوردگی تخمدان چپ
• حاملگی خارج رحمی

موارد زیادی هستند که می‌توانند درد سمت راست شکم یا چپ را به‌وجود آورند. از آن‌جایی که تشخیص اورژانسی بودن یا نبودن درد در این مواقع کار آسانی نیست، توصیه‌ی ما مراجعه‌ی فوری به پزشک گوارش است.

کولیت چیست و چرا باعث درد شکمی می‌شود؟

ورم یا آماس روده که به آن کولیت گفته می‎شود، یک بیماری التهابی روده است. این بیماری باعث التهاب طولانی‌‌مدت در بخشی از دستگاه گوارش می‌شود. معمولا داخلی‌ترین سطح روده‌ بزرگ و راست‌روده، تحت تاثیر قرار می‌‌گیرند. در حالی که درد سمت چپ شکم مرتبط با دیورتیکولیت اغلب به طور ناگهانی رخ می‌دهد، علامت کولیت (التهاب روده بزرگ) به تدریج گسترش می‌یابد. در ادامه برخی از علائم کولیت را آورده‌ایم:

• درد شکمی و گرفتگی روده
• درد رکتوم
• خونریزی رکتال (مدفوع خونی)
• احساس دفع فوری مدفوع
• کاهش وزن
• اسهال همراه با خون
• خستگی و تب
• اختلال در رشد کودکان

کولیت اغلب به علت عفونت (از جمله مسمومیت غذایی)، کم‌خونی و واکنش‌های خود‌ایمنی ایجاد می‌شود. در صورت مشاهده‌ی این علائم به همراه درد سمت چپ شکم، توصیه می‌شود فورا با متخصص گوارش تماس بگیرید و معاینه شوید. درمان نشدن کولیت می‌تواند عوارضی جبران‌ناپذیر برای بدن داشته باشد.

آیا کیست‌های تخمدان باعث درد سمت چپ شکم می‌شوند؟

تخمدان‌ها در دو طرف رحم واقع شده‌اند. بعضی از زنان کیست تخمدان را در طول دوران زندگی خود تجربه می‌کنند. بسیاری از زنان حتی دلیل درد زیر شکم سمت چپ را کیست تخمدان نمی‌دانند. با این‌حال در بعضی موارد، کیست می‌تواند درد لگنی ایجاد کند. اگر علائم زیر را همراه با درد داشته باشید، ممکن است نشان‌دهنده پاره شدن کیست باشد:

• تب
• سرگیجه
• تنفس سریع

 در حالی‌که هیچ راهی برای جلوگیری از کیست تخمدان وجود ندارد، می‌توان آن را در معاینه‌ی لگن یا از طریق سونوگرافی تشخیص داد.

درد سنگ کلیه در کدام بخش شکم احساس می‌شود؟

یکی از علل درد سمت چپ شکم که در زنان و مردان ممکن است رخ دهد، سنگ کلیه‌ی چپ، عفونت و یا تومور در این قسمت است. رسوبات ایجاد شده در کلیه‌ها که ممکن است باعث بروز درد در پهلو و شکم شوند، سنگ کلیه نامیده می‌شوند. علاوه‌بر درد شکمی، ممکن است علائم ادراری مانند ناراحتی، تغییر رنگ، بوی ناپایدار یا نیاز مداوم به خالی شدن مثانه در فرد مبتلا به سنگ کلیه دیده شود. از علائم شایع بروز سنگ کلیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد شدید در سمت چپ و راست شکم
• سوزش ادرار
• درد هنگام ادرار کردن
• ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای
• ادرار کدر و دارای بوی ناخوشایند
• تهوع و استفراغ
• نیاز مداوم به ادرار کردن (فوریت ادرار)
• ادرار کردن بیشتر از حد معمول (تکرر ادرار)
• تب و لرز
• کاهش حجم ادرار
• وجود گلبول‌های سفید یا چرک در ادرار در آزمایش ادرار

در صورتی که درد سمت چپ شکم شما با علائم شدیدی مانند استفراغ و تب و لرز همزمان شد، سریعا باید خود را به فوریت‌های پزشکی برسانید. راه‌های درمان سنگ کلیه بسته به شدت وضعیت شما متفاوت است. در برخی مواقع سنگ کلیه خطر جدی محسوب نشده و خود بیمار می‌تواند آن را دفع کند، اما در برخی مواقع نیاز است با روش‌های نوین پزشکی، سنگ را از بین ببرند.

دیورتیکولیت چیست؟

به حالتی‌ که در جداره‌ی داخلی روده‌ی بزرگ یا کولون کیسه‌های برآمده تشکیل می‌شود، دیورتیکولیت می‌گویند. به تدریج این کیسه‌ها دچار عفونت یا التهاب می‌شوند. شدیدترین علائم این مشکل با درد زیاد ناحیه پایین و سمت چپ شکم همراه است. دیورتیکولیت یکی از رایج‌ترین دردهای سمت چپ شکم است. در ادامه برخی از علائم شایع دیورتیکولیت را می‌توانید ببینید:

• تب
• تغییر عادت‌های روده
• خونریزی
• لرز
• علائم موضعی
• فتق
• انسداد روده

همان‌طور که در کولیت توضیح دادیم، بیماری‌های این‌چنینی ممکن است مشکلات و عوارض جبران‌ناپذیری برای بدن به همراه داشته باشند. از آن‌جایی که علائم دیورتیکولیت بسیار شبیه به دیگر علل درد سمت چپ شکم است، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کرد. تشخیص صد درصدی در این باره نیاز به آزمایش‌های فیزیکی و تصویربرداری دارد.

بیماری التهابی لگن

از دیگر موارد علت درد شکم سمت چپ بیماری التهاب لگن است. این بیماری بیشتر برای زنان اتفاق می‌افتد. عفونت مقاربتی و باکتری‌ها، عفونت لگنی زنان، آندومتریوز شدید، سرطان دهانه رحم و بسیاری از دیگر بیماری‌های زنانه از علل بیماری التهاب لگن هستند. از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد در قسمت تحتانی شکم (شایع‌ترین علامت) 
• درد در قسمت فوقانی شکم
• تب
• رابطه‌ی جنسی دردناک 
• ادرار دردناک
• خونریزی نامنظم
• افزایش ترشحات بدبوی واژن
• خستگی

بیماری التهابی لگن (PID) می‌تواند بسیار خطرناک باشد. در مواردی که علائم شدیدی مانند غش کردن و یا تب بالا مشاهده می‌شود، باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. شیوع بیشتر این بیماری در زنان به دلیل احتمال بیشتر بروز عفونت در قسمت‌ تحتانی لگن است. اگر علائم همراه با خونریزی بود، بیماری وارد فاز خطر شده و باید به صورت یک مورد اورژانسی با آن برخورد شود.

آیا نفخ باعث درد سمت چپ شکم می‌شود؟

نفخ معمولا دردناک نیست، اما می‌تواند آزاردهنده و شرم‌آور باشد. نفخ اغلب به وسیله بلع هوا (از آدامس جویدن یا خوردن یا نوشیدن بیش از حد سریع) ایجاد می‌شود. این افراد، بیشتر از دیگران نفخ را تجربه می‌کنند:

• کسانی که درگیر بیماری سلیاک هستند
• سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر نفخ را افزایش می‌دهد
• ناتوانی در تحمل لاکتوز یا فروکتوز نیز باعث نفخ می‌شوند

فشار ناشی از نفخ در این حالت، باعث تیر کشیدن سمت چپ ناف و درد سمت چپ شکم می‌شود.

گاستریت چیست؟

زمانی که معده دچار التهاب یا عفونت خفیف در لایه‌ی مخاطی می‌شود، به آن ورم معده یا گاستریت می‌گویند. بعضی مواقع در اثر طولانی شدن التهاب، فرد مبتلا به زخم معده می‌شود. التهاب می‌تواند به علت عفونت، استفاده از داروهای ضددرد یا الکل ایجاد شود. زخم معده و گاستریت از شایع‌ترین علل درد شکم در سمت چپ هستند و معمولا با دردی عمیق همراه می‌شوند که شب‌ها بدتر می‌شود. از علائم گاستریت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد یا احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم
• حالت تهوع یا استفراغ
• احساس سیری زودهنگام
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• مدفوع سیاه‌رنگ یا قیری یا وجود خون قرمز یا قهوه‌ای‌رنگ در مدفوع
• دل‌پیچه، ناراحتی یا درد شکم
• احساس خستگی، تنگی‌نفس یا سبکی‌سر
• استفراغ خونی

از آن‌جایی گاستریت می‌تواند به علل متعددی در بدن ایجاد شود، درمان‌های متفاوتی دارد. در صورت ظاهر شدن درد سمت چپ شکم، به دیگر علائم دقت کنید و مراجعه به پزشک را همیشه جزو گزینه‌های خود داشته باشید.

فتق چیست و چه دردی ایجاد می‌کند؟

واضح‌ترین نشانه‌ی فتق، بیرون‌زدگی یکی از اعضای داخلی بدن از نقطه ضعیف یا سوراخ‌شدگی در عضلات اطراف آن است. به زبان ساده، بیرون‌زدگی غیر طبیعی اعضای بدن را فتق می‌گویند. انواع مختلف فتق وجود دارند. هنگامی که لایه‌های عضلانی شکم ضعیف می‌شوند فتق رخ می‌دهد. فتق باعث درد شکم سمت چپ پایین می‌شود. از مواردی که برای درمان فتق صورت می‌گیرد می‌توان به روش‌هایی مانند لیست زیر اشاره کرد:

• تغییر سبک زندگی
• تغییرات در رژیم غذایی
• اجتناب از وعده‌های غذایی حجیم یا سنگین
• نخوابیدن و دراز نکشید‌ن و خم نشدن پس از یک وعده غذایی
• حفظ وزن در محدوده‌ی مناسب
• جراحی و دارو

ورم سمت چپ شکم بدن می‌تواند نشانه‌ای از وجود فتق باشد. فتق درمان‌هایی در طب سنتی و به صورت خانگی نیز دارد. در صورتی که فتق خطرناک و در حال رشد باشد، بهترین شیوه‌ی درمان مورد استفاده، جراحی است. در مواردی با استفاده از داروها نیز می‌توان علائم فتق را کاهش داد. فتق یکی از علل شایع بروز درد سمت چپ شکم است و باید نسبت به آن هوشیار عمل کنید.

آیا انسداد روده باعث درد سمت چپ شکم می‌شود؟

انسداد یا گرفتگی روده مشکلی است که در آن غذاها و مایعات به دلیل بسته بودن مسیر، نمی‌توانند از روده باریک (کوچک) یا روده بزرگ (کولون) عبور کنند. گرفتگی روده می‌تواند به دلیل چسبندگی روده که معمولا بعد از عمل جراحی اتفاق می‌افتد، وجود کیسه‌های برآمده ملتهب یا چرکی در دیواره‌ی روده‌ها (دیورتیکولیت)، فتق و یا تومورها ایجاد شود. با مراقبت دقیق تحت نظر متخصص گوارش، گرفتگی روده اغلب به طور موفقیت‌آمیزی برطرف می‌شود.

علل رایج انسداد روده شامل بافت زخم ناشی از جراحی، فتق و تومورها است. علائم ممکن است شامل درد، نفخ و از دست دادن اشتها باشد. درمان بستگی به منبع و شدت انسداد دارد، اما این گرفتگی می‌تواند به اندازه کافی شدید باشد تا نیاز به بستری در بیمارستان و حتی عمل جراحی داشته باشد. در مواجهه با درد روده سمت چپ، مراجعه به پزشک از اولویت‌هاست. انسداد روده می‌تواند عوارض جدی برای بیمار به همراه داشته باشد.

عفونت ریه سمت چپ خطرناک است؟

یکی از علل درد سمت چپ شکم که شاید کمتر به آن توجه شود، عفونت ریه یا پنومونی است. قسمت پایین سمت چپ ریه می‌تواند به این قسمت فشار وارد کند. علائم این بیماری بسیار شبیه به آنفلوآنزا و سرماخوردگی هستند. از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرفه با خلط غلیظ
• درد قفسه سینه
• تب
• درد بدن (کمر و قسمت فوقانی شکم)
• آبریزش بینی
• خستگی
• تنگی نفس

بدن در مواجهه با عفونت، کم‌آب خواهد شد و مصرف زیاد آب در این مواقع توصیه می‌شود. عفونت ریه یکی از علل درد سمت چپ شکم است که می‌توانید با مراجعه‌ به موقع، به خوبی آن را درمان کنید. پزشک احتمالا هنگام مشاهده‌ی علائم شما با تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها به درمان عفونت بپردازد و این امر نیاز به آب را دوبرابر خواهد کرد. در صورت درمان عفونت ریه، به احتمال بالا درد سمت چپ شکم شما نیز از بین خواهد رفت.

زونا چیست؟

زونا یک عفونت ویروسی است که توسط ویروس واریسلا زوستر در بدن ایجاد می‌شود. این عفونت ویروسی روی پوست ظاهر شده و بسیار دردناک است. زونا بیماری کشنده‌ای نیست اما دردناک بودن آن، از آن بیماری خطرناک ساخته است. از آن‌جایی که زونا ممکن است روی شکم سمت چپ نیز اثر بگذارد، می‌تواند یکی از عوامل ایجاد درد در این ناحیه نیز باشد. از دلایل بروز این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استرس
• افزایش سن
• اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن

برای درمان بیماری زونا از درمان‌های خانگی، دارویی و طب سنتی می‌توان بهره گرفت. واکسن زونا نیز یکی از راه‌های پیشگیری موثر از این بیماری است. فراموش نکنید که درد سمت چپ شکم حاصل از زونا می‌تواند قبل از ظاهر شدن بثورات نیز خودش را نشان دهد. بنابراین در صورت مشاهده‌ی این درد با مراجعه به متخصص می‌توانید از علت مطمئن شوید.

غده آدرنال در سمت چپ ایجاد درد می‌کند؟

بیماری‌هایی که غده‌ی فوق کلیه را تحت تاثیر قرار می‌دهند، در کمتر مواردی باعث بروز درد سمت چپ شکم خواهند شد. اما، وجود تومور در این غده می‌تواند درد شکمی را به همراه داشته باشد. غدد فوق کلیه نیز در برابر بروز تومورها در امان نیستند. هرچند در کمتر مواردی این تومورها سرطانی و خطرناک هستند، اما احتمال بروز درد در قسمت شکمی را افزایش می‌دهند. از دیگر علائم این مشکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کبودی آسان بدن 
• درد پهلوها
• کاهش وزن و از دست دادن اشتها
•  وجود توده‌ شکمی در عکس رادیولوژی
• ضعف و از بین رفتن حجم عضلات پاها
• برآمدگی چربی در پشت گردن و شانه‌ها
• افزایش رشد موی ضخیم و بی‌نظمی قاعدگی در زنان
• اضطراب، عصبانیت، تپش قلب، افسردگی و تحریک پذیری سریع
• پوکی استخوان

تشخیص این بیماری تا لحظه‌ی بروز علائم، کار آسانی نیست. توده‌های غده‌ی آدرنال تا لحظه‌ی بروز درد و علائم، اثری از خود نشان نمی‌دهند و فقط با آزمایش‌های خون و هورمونی می‌توان از وجودشان باخبر شد. همان‌طور که گفتیم در اکثر مواقع این تومورها، خوش‌خیم هستند و با برداشتن غده‌ فوق کلیه می‌توان، از بروز عوارض جلوگیری کرد.

درد پانکراس چگونه است؟

پانکراس یا لوز‌المعده در سمت‌ چپ شکم قرار گرفته است. بروز درد در انتهای پانکراس به دلایلی مانند وجود تومورها، می‌تواند درد سمت چپ شکم را به وجود آورد. از دلایل دیگر بروز درد، التهاب پانکراس (پانکراتیت) است. از علائم بیماری پانکراس می‌تواند به این موارد اشاره کرد. هرچند که درد سمت چپ شکم یکی از شایع‌ترین آن‌ها است:

• درد بالای شکم
• درد شکمی تا پشت کمر
• حساسیت هنگام لمس شکم
• تب
• نبض سریع
• حالت تهوع
• استفراغ

 تومورهای به وجود آمده در پانکراس اغلب خوش‌خیم و غیرسرطانی هستند. در اکثر مواقع مشکلات پانکراس با معاینه و تشخیص پزشک، قابل درمان بوده و جای نگرانی ندارند.

درد طحال در کدام بخش شکم ظاهر می‌شود؟

طحال عضوی در قسمت فوقانی شکم است که وظایف مهمی مانند تولید سلول‌های سفید خونی را به عهده دارد. از آن‌جایی که وظیفه‌ی طحال مرتبط با مبارزه با بیماری‌ها و عفونت‌هاست، در مواجهه با این عوامل ممکن است بزرگ شود. از علائم بزرگ شدن طحال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس دل درد شدید یا ناراحتی در ناحیه چپ فوقانی شکم (محل قرار گرفتن طحال)
• احساس پری و سنگینی زیاد بعد از خوردن غذای کم یا بدون غذا خوردن
• کمبود گلبول‌های قرمز خون و کم خونی موسوم به آنمی
• ابتلای مکرر به عفونت به‌خاطر کمبود گلبول سفید

اگر علائم بزرگ شدن طحال را تجربه کرده یا در سمت چپ بالای شکم خود درد شدید احساس می‌کنید، یا دردی که با نفس کشیدن بدتر می‌شود، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. طحال درد سمت چپ شکم زیر دنده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مورد را با پزشک درمیان بگذارید.

سوءهاضمه چه زمانی رخ می‌دهد؟

سوءهاضمه یک بیماری نیست، اما به دلیل شیوع بسیار زیاد آن، جای خود را در لیست علل بروز درد سمت چپ شکم باز کرده است. اگر بلافاصله بعد از خوردن غذا احساس سیری زودرس می‌کنید، به احتمال زیاد دچار سوء هاضمه شده‌اید. از علائم این عارضه می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• طعم اسیدی دهان
• غرغر کردن شکم
• سیری زودهنگام در طول غذا خوردن
• احساس پری بعد از غذا
• احساس ناراحتی در قسمت بالای شکم
• سوزش در قسمت بالای شکم
• احساس نفخ
• حالت تهوع

طبق آماری که در آمریکا به دست آمده است:

“حدود ۲۵٪ از مردم هر سال این عارضه را تجربه می‌کنند.”

این عارضه خطرناک نیست و در بیشتر موارد، با استفاده از درمان‌های خانگی قابل درمان است.

سرطان کدام بخش، باعث درد سمت چپ شکم می‌شود؟

سمت چپ شکم دربرگیرنده‌ی ارگان‌های مهم و حیاتی بدن است. بروز مشکل، التهاب و اختلال در هر کدام از این ارگان‌ها ممکن است درد را به همراه داشته باشد. سرطان‌های پانکراس، فوق‌کلیه بخشی از کبد و موارد این‌چنینی احتمال بروز درد در این قسمت بدن را افزایش می‌دهند. هرچند درد سمت چپ شکم لزوما نشانه‌ی سرطان نیست، اما بهترین کار در مواقع مواجهه با این مورد، معاینه شدن توسط متخصص و اطمینان از نبودن خطر است.

پیچ‌خوردگی بیضه چه دردی ایجاد می‌کند؟

پیچ‌خوردگی بیضه چپ که به آن تورشن هم می‌گویند، باعث درد سمت چپ شکم مردان می‌شود. بیضه در اطراف طناب اسپرماتیک است و در نتیجه خون‌رسانی به بیضه کوچک می‌شود. طناب اسپرماتیک خون‌رسانی به بیضه‌ها را برعهده دارد. از علائم پیچ‌خوردگی شکم می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• درد شکم
• درد و تورم ناگهانی کیسه بیضه
• حالت تهوع
• استفراغ
• تب

پیچ‌خوردگی بیضه مشکل مهمی است که باید بلافاصله توسط پزشک درمان شود. درد شدید آن، آنقدر غیرقابل تحمل است که می‌تواند زندگی را بسیار سخت کند.

علت درد سمت چپ شکم در زنان چیست؟

همان‌طور که دیدید، بیماری‌های زیادی می‌توانند باعث بروز درد سمت چپ شکم شوند. در برخی موارد اما این بیماری‌ها تنها مختص به زنان هستند. درد سمت چپ شکم در زنان شیوع بیشتری داشته و این اتفاق به دلیل بیشتر بودن بیماری‌های مرتبط با این‌گونه درد، در زنان است. در ادامه بیشتر درباره‌ی علل درد سمت چپ شکم زنان گفته‌ایم. با توجه به بیماری‌هایی که در زنان نسبت به مردان شایع‌تر است مثل کیست تخمدان یا سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر، احتمال درد شكم در سمت چپ را برای زنان بیشتر می‌شود. البته ناگفته نماند که هرگونه آسیب، عفونت یا فشار روی هر یک از اعضای بدن در سمت چپ شکم ممکن است به درد در این قسمت منجر شود.

علت درد زیر شکم سمت چپ زنان

یکی از انواع دردهایی که ممکن است با درد سمت چپ شکم اشتباه گرفته شود، درد زیر شکم است. این نوع درد در برخی موارد به علت شدت زیاد، ممکن است در نقاط دیگر شکم مانند سمت چپ خود را نشان دهد. از علل بروز درد زیر شکم سمت چپ زنان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت و التهاب لگن
• عفونت دستگاه تناسلی
• عفونت واژن
• عفونت معده و روده و آپاندیسیت

مشکلاتی مانند دردهای قاعدگی، بارداری، حاملگی خارج از رحم، سقط جنین، زایمان زودرس، اندومتریوز و موارد دیگر که مربوط به دستگاه تناسلی هستند، می‌توانند باعث ظاهر شدن درد در زیر شکم سمت چپ زنان شوند. برای مواجهه‌ صحیح با این مشکلات باید با متخصص زنان مشورت داشت و توسط او معاینه شد، تا روند درمان به درستی و سریع شروع شود.

علت درد سمت چپ شکم در مردان چیست؟

درد سمت چپ شکم در مردان کمتر شایع است. بیماری‌هایی که باعث ایجاد درد سمت چپ شکم در مردان می‌شوند، برای زنان نیز صادق بوده و در بیشتر اوقات با معاینه توسط پزشک، قابل درمان خواهند بود. در مواردی خاص مانند زمانی که علت درد پیچ‌خوردگی بیضه‌ها باشد، نیاز به دیدن متخصص و درمان خاص است. اما مردان درد زیر شکم را نیز تجربه می‌کنند که در ادامه بیشتر درباره‌ آن توضیح داده‌ایم.

علت درد زیر شکم سمت چپ در مردان چیست؟

درد زیر ناف و زیر شکم، یکی از دردهای شایع در بین مردان به حساب می‌آید. در بیشتر مواقع این‌گونه دردها به علت عفونت ادراری ظاهر می‌شوند. اما باید این نکته را در ذهن داشت که ممکن است عفونت ادراری بدون درد در بدن حضور داشته باشد، پس بهترین کار، چکاپ شدن مداوم و پیشگیری از بروز مشکلاتی این‌چنینی است. از علل شایعی که باعث بروز درد زیر‌شکمی در مردان می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• التهاب روده کوچک و بزرگ
• آپاندیسیت
• دردهای عضلانی
• اختلالات گوارشی
• تومورهای سرطان
• عفونت مثانه
• انسداد روده
• سنگ کلیه
• سرطان پروستات
• سرطان روده بزرگ

پیچ‌خوردگی بیضه، مشکلات گوارشی، سنگ کلیه و سرطان پروستات از علل دیگر درد زیر شکم سمت چپ مردان هستند. تشخیص این مشکلات در بدن تنها با استفاده از نتایج آزمایشات قابل انجام است و معاینه شدن توسط پزشک، از واجبات در مواجهه با درد زیر‌شکمی به حساب می‌آید.

علت درد سمت چپ شکم بالا چیست؟

سمت چپ شکم بالا، شامل اندام‌های مهمی است که اختلال برای این اندام‌ها می‌تواند در این قسمت ایجاد درد کند. از اندام‌های مهم این قسمت می‌توانیم معده، طحال، قلب و قسمت بالای روده‌ی بزرگ را مثال بزنیم. به عنوان مثال، زخم معده یا آمبولی طحال می‌تواند باعث درد در سمت چپ شکم بالا شود. از بیماری‌های مرتبط با این نوع درد می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• آنژین قلبی
• آپاندیسیت
• نفخ و یبوست
• سوزش سر دل
• سندروم‌ روده‌ی تحریک‌پذیر
• التهاب روده
• سنگ کلیه
• پانکراتیت
• ذات‌الریه

در بین علل درد سمت چپ شکم بالا و پایین، اشتراکاتی وجود دارد. شباهت بالای نوع درد در این موارد کار را کمی سخت می‌کند و برای تشخیص دقیق باید حتما از عکسبرداری‌ها و آزمایشات بهره برد. در مواردی نیز ممکن است علت درد، شکستگی دنده باشد، که تشخیص و درمان آن به نسبت دیگر موارد آسان‌تر خواهد بود.

دلیل درد سمت چپ شکم پایین چیست؟

سمت چپ شکم پایین، مانند بالای آن شامل اندام‌های مهمی است و در این قسمت حالا اندام‌های تولید مثل نیز می‌توانند باعث ایجاد درد شوند. اندام‌های تولید مثل بسیار نزدیک به سمت چپ پایین شکم هستند و ایجاد التهاب و درد در این قسمت، می‌تواند باعث بروز درد در سمت چپ پایین شکم شود. از علل و بیماری‌های دیگر که می‌توانند این درد را ایجاد کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• علل گوارشی؛ مشکلات مربوط به روده‌ بزرگ در این‌جا می‌توانند عامل درد باشند. در موارد شایع‌تر نفخ هم می‌تواند در سمت چپ پایین شکم ایجاد درد کند.
• علل التهابی؛ بیماری التهابی روده‌ی بزرگ (دیورتیکولیت) و زونا، از علل التهابی هستند که می‌توانند عامل درد سمت چپ پایین شکم باشند.
• تولید مثل؛ پیچش بیضه‌ها و تخمدان‌ها یکی از علل شایع تولید مثلی ایجاد درد هستند. در زنان می‌توان کیست‌های تخمدان را نیز مثال زد که می‌توانند عامل ایجاد درد در سمت چپ پایین شکم باشند.
• تروما؛ فشار و صدمه از بیرون در تصادفات و امثال آن می‌تواند درد این قسمت را ایجاد کند.

اگر علا‌ئم شدیدی مانند درد شدید، سرگیجه، مشاهده‌ی خون در مدفوع و تغییر عادت‌های روده را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید. پزشک با استفاده از آزمایشات مختلف و عکسبرداری علت درد را پیدا کرده و با درمان علت درد، درد شکم شما را از بین می‌برد.

علت تیر کشیدن زیر شکم سمت چپ چیست؟

زیر شکم به دلیل نزدیکی بسیار زیاد به اندام‌های تولید مثل در زنان و مردان، در برابر اختلالات این‌گونه اندام‌ها بسیار آسیب‌پذیر است. وجود لوله‌ فالوپ چپ و تخمدان در این قسمت یکی از مثال‌های آسیب‌پذیری زیر شکم در برابر اختلالات تولید مثل است. از دیگر علل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دیورتیکولیت
• یبوست
• کیست‌ها و تومورهای کلیه
• حاملگی خارج از رحم
• دردهای دوران قاعدگی
• عفونت مجاری ادراری
• بیماری کرون

تیر کشیدن زیر شکم شاید به دلیل شیوع بالا، در نگاه اول آن‌چنان مهم به نظر نر‌سد؛ اما باید به یاد داشته باشید در صورت مشاهده‌ درد در این قسمت در کنار دیگر علائم نگران‌کننده مانند مشکلات گوارشی، حالت تهوع و مشکلات جنسی، نباید از مراجعه به پزشک غافل شد.

علت درد زیر شکم سمت چپ چیست؟

اگر در درد زیر شکم جزئی‌تر شویم می‌توانیم علل بیشتری برای درد در این قسمت پیدا کنیم. از آن‌جایی که این قسمت محل روده‌ بزرگ (کولون) و در زنان تخمدان‌ چپ است، می‌توان علل درد را درگیر با مشکلات روده و تولید مثل دانست. از علل درد زیر شکم سمت چپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دیورتیکولیت
• فتق
• یبوست
• نفخ
• سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر
• سو هاضمه
• بیماری سلیاک
• عدم تحمل لاکتوز
• سنگ کلیه
• زونا
• دردهای قاعدگی
• اندومتریوز
• بیماریهای التهابی لگن (PID)

در بیشتر اوقات دردهای جزئی خود به خود رفع خواهند شد. اما در صورت مشاهده‌ علائمی غیر از درد، باید با مراجعه به پزشک از علت درد زیر شکم سمت چپ مطمئن شد. پزشک با MRI، سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی علت درد را پیدا کرده و با شروع روند درمانی برای علت درد، درد زیر شکم شما را از بین می‌برد.

تشخیص درد سمت چپ شکم

علت درد شکمی بر اساس ویژگی‌های آن، معاینه فیزیکی و آزمایش تشخیص داده می‌شود. پزشک احتمالا از شما یک سری سوال از ویژگی‌های درد، الگوها و تداوم درد می‌پرسد. همچنین از شرایط فیزیکی یا روانی شما مطلع می‌شود. راه‌های تشخیص نوع درد شکمی شما برای کنترل و درمان علت زمینه‌ای آن طبق تشخیص پزشک، یکی از موارد زیر است:

• معاینه فیزیکی
• آزمایش‌های آزمایشگاهی
• اشعه X ساده از شکم
• مطالعات رادیوگرافی
• سونوگرافی
• توموگرافی کامپیوتری (CT) شکمی (شامل تمام اندام‌ها و روده‌ها)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
• باریم اشعه ایکس
• آندوسکوپی کپسول
• روش‌های آندوسکوپی، از جمله esophagogastroduodenoscopy یا EGD
• کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر

سونوگرافی آندوسکوپی (EUS) نیز در این دسته قرار می‌گیرد. با این روش، اعضای داخلی بدن مشاهده شده و علت درد شکم سمت چپ را می‌توان شناسایی کرد.

درمان درد سمت چپ شکم چگونه صورت می‌گیرد؟

از آن‌جایی که درد این قسمت بسیار با دستگاه گوارشی عجین شده است، می‌توان به داشتن رژیم غذایی با فیبر بالا و خوردن آب کافی، بسیار به روند درمان کمک کرد. در برخی موارد حتی داشتن رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالم، از بروز بسیاری از مشکلات در سمت چپ شکم پیشگیری کرده و نیاز به درمان را از بین خواهند برد. به طور کلی درمان را می‌توان به دو بخش زیر تقسیم کرد:

• درمان دارویی درد سمت چپ شکم
• درمان خانگی درد سمت چپ شکم

این دو روش را در ادامه به طور کامل بررسی می‌کنیم.

برای درمان درد سمت چپ شکم چه داروهایی تجویز می‌شود؟

همانطور که در بخش‌های قبلی گفته شد، درد سمت چپ شکم علل مختلفی دارد که درمان نیز با توجه به علت آن انجام می‌شود. در ادامه هر دارو را با توجه ب علت بیماری آورده‌ایم. باید به این نکته توجه کنید که ابتدا باید ببینید نظر پزشک مربوط به تخصص گوارش چیست و سپس دارو را مصرف کنید:

• برای سوءهاضمه و گازهای روده‌ای؛ رانیتیدین، فاموتیدین و سایمتیکون
• برای یبوست؛ لاکتولوز و پلی‌اتیلن گلیکول 
• برای بیماری‌های التهابی روده؛ داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند مزالازین، کورتیکو استروئیدها مانند پردنیزولون
• برای عفونت‌ها؛ آنتی‌بیوتیک‌ها مانند سیپروفلوکساسین و مترونیدازول
• برای سنگ کلیه؛ داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن و پاراستامول، آلفا بلوکرها مانند تامسولوسین برای کمک به دفع سنگ
• برای مشکلات گوارشی مثل سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)؛ داروهای ضد اسپاسم مانند دی‌سیکلومین و داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای مانند آمی‌تریپتیلین (در دوزهای پایین)

مصرف خودسرانه هر یک از این داروها می‌تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد.

برای درمان خانگی درد سمت شکم چه باید کرد؟

درمان خانگی درد شکم سمت چپ بستگی به علت درد دارد، اما برخی از روش‌های عمومی می‌توانند به کاهش درد و بهبود وضعیت کمک کنند. به عنوان مثال، یک پد گرم یا بطری آب گرم را روی ناحیه درد قرار دهید. گرما می‌تواند به کاهش درد و تسکین عضلات کمک کند.در ادامه تعدادی از روش‌های خانگی که ممکن است موثر باشند، آورده شده است:

• مصرف مایعات؛ نوشیدن آب کافی و مایعات گرم مانند چای نعناع یا زنجبیل می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش درد کمک کند.
• رعایت رژیم غذایی سبک؛ از مصرف غذاهای چرب، تند، و سنگین پرهیز کنید. غذاهای ساده و سبک مانند برنج سفید، موز، سیب‌زمینی پخته، و ماست کم‌چرب می‌توانند بهتر هضم شوند و کمتر باعث تحریک معده و روده شوند.
• استفاده از داروهای گیاهی؛ چای‌های گیاهی مانند چای نعناع، چای بابونه و چای زنجبیل می‌توانند به کاهش نفخ و تسکین معده کمک کنند.
• پیاده‌روی و تحرک؛ یک پیاده‌روی سبک می‌تواند به حرکت گازها در دستگاه گوارش کمک کرده و از یبوست جلوگیری کند.
• مصرف پروبیوتیک‌ها؛ مواد غذایی پروبیوتیک مانند ماست و کفیر می‌توانند به بهبود عملکرد روده و کاهش ناراحتی‌های گوارشی کمک کنند.
• تنفس عمیق و آرامش؛ تنفس عمیق و تمرینات آرامش می‌توانند به کاهش استرس و تنش‌های عضلانی که ممکن است باعث درد شکم شوند، کمک کنند.
• مصرف فیبر؛ افزایش مصرف فیبر می‌تواند به بهبود یبوست کمک کند. مواد غذایی فیبردار مانند سبزیجات، میوه‌ها، و غلات کامل می‌توانند مفید باشند.

اگر درد شکم شدید، مداوم، یا همراه با علائم دیگری مانند تب، استفراغ، یا خونریزی باشد، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. روش‌های خانگی برای موارد خفیف و کوتاه‌مدت مفید هستند، اما در صورت وجود مشکلات جدی‌تر، نیاز به تشخیص و درمان تخصصی وجود دارد.

برای درمان درد سمت راست شکم به چه دکتری باید مراجعه کنیم؟

دردهای بدن خود را جدی بگیرید. درد سمت چپ شکم در مردان یا درد سمت چپ شکم در زنان هر کدام نشانه‌ای خاص هستند که باید بررسی و درمان شوند. برای همین اگر درد سمت چپ شکم را تجربه کردید، بی درنگ به متخصص گوارش مراجعه کنید زیرا این یک نشانه از بیماری خاص است که هر چه زودتر باید درمان شود. می‌توانید در صورت نیاز به مشاوره و درمان از سیستم نوبت دهی آنلاین دکتر‌دکتر کمک بگیرید. 

در آخر اینکه

درد یک نشانه است و بدن تلاش می‌کند با بروز درد، پیامی را برساند. اگر درد سمت چپ شکم در بدن شما ظاهر شد، آن را جدی بگیرید و به بدن خود گوش فرا دهید. در بسیاری از موارد می‌توان از درد ایجادشده چشم‌پوشی کرد و عامل درد، خود به خود رفع می‌شود؛ اما برای اطمینان‌خاطر از نبودن خطر بهترین کار مراجعه به پزشک و متخصص این زمینه است. با آزمایشات و عکسبرداری‌های مختلف، از عامل درد باخبر خواهید شد و با شروع درمان علیه عامل درد، سلامت خود را بازپس خواهید گرفت.

در این راستا، می‌توانید از سامانه ثبت نوبت آنلاین دکتردکتر، کمک بگیرید. کافیست، پزشکان شهر خود را جستجو کرده و اینترنتی، نوبت ویزیت حضوری یا غیرحضوری بگیرید.

منابع:

medicalnewstoday.com/articles/pain-on-left-side-of-body

healthline.com/health/pain-in-lower-left-abdomen

سوالات متداول

• درد زیر شکم سمت چپ می‌گیره ول میکنه، علت چیه؟ یکی از علل شایع درد مکرر در شکم است که ممکن است با تغییرات در الگوی دفع مدفوع همراه باشد. علائم شامل نفخ، گاز، و تغییرات در عادات روده‌ای (یبوست یا اسهال) است.
• کیا تو بارداری سمت چپ شکمشون درد میگیره؟ از آن‌جایی که در بارداری بدن دچار تغییرات زیادی در شکم، لگن و هورمون‌ها خواهد شد، درد شکم طبیعی است. از عوامل ایجاد این درد می‌توان به رشد کودک، تولید ریلاکسین، انقباض براکستون هیکس و  در موارد حاد سقط جنین و پره اکلامپسی اشاره کرد.
• علت احساس تکان خوردن چیزی در سمت چپ شکم چیست؟ علت احساس نبض زدن شکم ممکن است آنوریسم آئورت شکمی باشد.