پوکی استخوان بیماری است که در آن از استحکام استخوان فرد کم می‌شود. در این مطلب از مجله اینترنتی دکتردکتر به معرفی انواع روش‌های درمان پوکی استخوان پرداخته‌ایم.
در نوشته راه‌های درمان پوکی استخوان می‌خوانید:
- چه کسانی باید تحت درمان پوکی استخوان قرار بگیرند؟
- داروهای مورد استفاده در درمان پوکی استخوان چه هستند؟
- بیسفوسفانات‌ها در درمان پوکی استخوان
- کلسی تونین در درمان پوکی استخوان خانم‌های یائسه
- عوارض مصرف رالوکسیفن
- مصرف دنوزوماب (Denosumab) در درمان پوکی استخوان مردان
- هورمون پاراتیروئید در درمان پوکی استخوان
- درمان پوکی استخوان با روش هورمون تراپی
- افزایش تراکم استخاون با استرانتیوم (Strontium)
- درمان شکستگی مهره با ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی
مهم‌ترین علت شکستگی‌های استخوانی در سنین بعد از یائسگی در زنان و شکستگی استخوان در افراد مسن است.
چه کسانی باید تحت درمان پوکی استخوان قرار بگیرند؟
- کسانی که به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی در ناحیه لگن یا مهره شده‌اند.
- کسانی که بر اساس DEXA (سنجش تراکم استخوان) استئوپروز (پوکی استخوان) دارند.
- کسانی که بر اساس DEXA استئوپنی دارند و احتمال بالای شکستگی در آنها وجود دارد.
داروهای مورد استفاده در درمان پوکی استخوان چه هستند؟
بیسفوسفانات‌ها در درمان پوکی استخوان
اساس پیشگیری و درمان استئوپروز بیسفوسفانات‌ها هستند. داروهای این دسته شامل موارد زیر است:
- Alendronate
- Residronate
- Ibandronate
- Zolendronic acid
بیسفوسفانات‌ها باید به صورت ناشتا و با یک لیوان پر آب مصرف شوند.
از عوارض آنها می‌توان به سوزش سر دل، آرترالژی و میالژی اشاره کرد. ممکن است در کسانی که دوز بالای بیسفوسفانات‌ها را استفاده می‌کنند نکروز استخوان فک نیز دیده شود.
استفاده از بیسفوسفانات‌ها در نارسایی کلیه ممنوع است.
کسانی که به صورت طولانی مدت (بیش از ۵ سال) از بیسفوسفانات‌ها استفاده می‌کنند ممکن است دچار شکستگی تنه استخوان ران با ضربه‌ی مختصر شوند. این عارضه بیشتر در کسانی دیده می‌شود که به دلیل ابتلا به سرطان، دوزهای بالای بیسفوسفانات‌ها را به شکل وریدی دریافت می‌کنند.
کلسی تونین در درمان پوکی استخوان خانم‌های یائسه
در کسانی که دچار پوکی استخوان هستند؛ مصرف روزانه اسپری بینی کلسی‌تونین داخل منجر به کاهش شکستگی مهره‌ها می‌شود. از این دارو در درمان استئوپروز در خانم‌های یائسه استفاده می‌شود و در پیشگیری از پوکی استخوان نقشی ندارد. کلسی‌تونین احتمال شکستگی غیر مهره‌ای را کاهش نمی‌دهد.
درمان استئوپروز با رالوکسیفن
رالوکسیفن در پیشگیری و درمان استئوپروز در خانم‌های یائسه به کار می‌رود؛ سبب کاهش شکستگی مهره می‌شود. رالوکسیفن می‌تواند سبب کاهش کلسترول و چربی LDL شود. این دارو سبب درد یا تورم پستان نمی‌شود، سبب لکه‌بینی یا خونریزی واژینال در خانم‌ها نمی‌شود و احتمال سرطان مهاجم پستان را کم می‌کند.
عوارض مصرف رالوکسیفن
- ترومبوز وریدهای عمقی
- آمبولی ریوی
- تشدید علائم یائسگی مانند گر گرفتگی
مصرف دنوزوماب (Denosumab) در درمان پوکی استخوان مردان
دنوزوماب برای درمان پوکی استخوان در خانم‌های یائسه، مردان مبتلا به پوکی استخوان، مردان مبتلا به سرطان پروستات و تحت درمان محرومیت از آندروژن، خانم‌های مبتلا به سرطان پستان و تحت درمان با مهارکننده‌های آروماتاز استفاده می‌شود. این دارو منجر به کاهش شکستگی در استخوان‌های مهره و لگن می‌شود.
هورمون پاراتیروئید در درمان پوکی استخوان
Teriparatide شکل نو ترکیبی از هورمون پارتورمون است. درمان پوکی استخوان در زنان یا مردان دارای ریسک بالای شکستگی به کار می‌رود.
این دارو به شکل تزریق زیر جلدی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای درمان پوکی استخوان در اروپا تایید شده است.
درمان پوکی استخوان با روش هورمون تراپی
درمان هورمونی با استروژن در خانم‌های یائسه سبب کاهش شکستگی مهره می‌شود. علاوه بر آن باعث بهبود چربی‌های خون، کاهش علائم یائسگی و کاهش سرطان کولون می‌شود.
از عوارض آن می‌توان به سرطان پستان، حوادث قلبی عروقی، ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی ریه و مشکلات کیسه صفرا اشاره کرد. بنابراین بهتر است برای درمان استئوپروز در خانم‌های یائسه از داروهای دیگر استفاده شود و از این روش فقط برای درمان علائم یائسگی مثل گر گرفتگی استفاده شود.
افزایش تراکم استخوان با استرانتیوم (Strontium)
استرانتیوم برای درمان پوکی استخوان در اروپا مورد تایید قرار گرفته است.
به طور کلی داروهایی که در درمان پوکی استخوان از آنها استفاده می‌شود سرعت از دست رفتن استخوان را کاهش می‌دهند؛ باعث ساخته شدن استخوان می‌شوند و به این ترتیب با افزایش تراکم استخوان خطر شکستگی استخوان را کاهش می‌دهند.
درمان شکستگی مهره با ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی
Vertebroplasty and kyphoplasty روش‌هایی هستند که در درمان شکستگی مهره همراه با درد شدید به کار می‌روند ولی استفاده روتین از آنها در کسانی که علائمی ندارد؛ توصیه نمی‌شود.
در ورتبروپلاستی سیمانی داخل مهره فشرده تزریق می‌شود و در کیفو پلاستی ابتدا بالنی در داخل مهره فشرده باد می‌شود، سپس سیمان به داخل مهره وارد می‌شود.
بیشتر شدن میزان پوکی استخوان با افزایش سن، بیشتر بودن میزان بروز پوکی استخوان در زنان نسبت به مردان و در سفید پوستان نسبت به سیاه پوستان از عواملی هستند که در ایجاد پوکی استخوان تغییر ناپذیر هستند.
ورزش، رژیم غذایی مناسب، مصرف مقادیر لازم کلسیم و ویتامین د و به طور کلی رعایت اصول روش زندگی سالم در پیشگیری و درمان پوکی استخوان اهمیت زیادی دارند.
