pms چیست؛ علائم قبل از پریود و درمان آن
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) دارای طیف وسیعی از علائم و نشانهها از جمله نوسانات خلقی، حساس شدن سینهها، میل به غذا، خستگی، تحریکپذیری و افسردگی است. تخمین زده میشود که از هر 4 زن قاعدگی، 3 نفر نوعی سندرم پیش از قاعدگی را تجربه کرده باشند. گاهی ممکن است این سندرم به قدری آزاردهنده شود که نیاز باشد تا به متخصص زنان مراجعه کنید. در این مقاله از مجله دکتردکتر میخواهیم بدانیم که سندرم پیش از قاعدگی چیست؛ علائم، تشخیص و درمان PMS چگون است.
سندروم پیش از قاعدگی چیست؛ علائم قبل از پریود
pms یعنی چی؟ معنی pms را سندروم پیش از قاعدگی یا PMS (Premenstrual syndrome) باید معرفی کنیم. سندروم پیش از قاعدگی، علائم و نشانههای گوناگونی دارد. علائم قبل پریودی شامل تغییر ناگهانی خلق و خو، درد یا تحریک پذیری سینهها، بالا رفتن اشتها و میل به غذا، خستگی، تحریک پذیری و افسردگی است. اما سندرم پیش از قاعدگی چند روز است؟ باید بگوییم PMS را ممکن است تا 14 روز قبل از قاعدگی (پریود) تجربه کنید. علائم معمولاً بلافاصله پس از شروع قاعدگی مخصوصا در دوران بلوغ دختران متوقف می شوند.
به صورت تخمینی از هر ۴ زن در سنین باروری و قاعدگی سه نفر دوران pms را تجربه میکنند و این واضحترین پاسخ به سوال پی ام اس چیست، است. علائم پی ام اس در یک الگوی قابل پیشبینی رخ میدهد ولی تغییرات فیزیکی و احساسی که فرد در سندروم پیش از قاعدگی تجربه میکند ممکن است خفیف و یا حتی شدید باشد. فرد نباید اجازه دهد که این مشکل کنترل زندگی او را در دست بگیرد. درمانهای موجود و تغییرات اندک در سبک زندگی بسیاری از علائم و نشانههای سندروم پیش از قاعدگی را کاهش داده و یا آنها را کنترل خواهند کرد.
علائم pms
لیست کامل علائم و نشانههای احتمالی سندروم پیش از قاعدگی بسیار طولانی است، ولی بسیاری از زنان تنها بخشی از این علائم را تجربه میکنند.
علائم احساسی و رفتاری قبل قاعدگی
- اضطراب و بیقراری
- حالتهای افسردگی
- گریه کردن ناگهانی و بیاختیار
- تغییرات خلق و خو و خشم ناگهانی
- تغییر اشتها و میل به مواد غذایی
- بیخوابی و مشکلات خواب
- گوشهگیری
- ضعف ارتباطی
- تغییر میل جنسی
- زودرنجی
علائم فیزیکی دوره pms
- درد عضلات و مفاصل
- سردرد
- خستگی
- افزایش وزن به دلیل بالا رفتن حجم مایعات بدن
- نفخ شکمی
- تحریک پذیری سینهها
- بروز ناگهانی جوش صورت
- یبوست یا اسهال
- عدم تحمل الکل
میزان درد، تغییرات احساسات و عواطف و استرس در برخی زنان به حدی شدید است که زندگی روزمرهی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد. علیرغم شدت علائم و نشانههای این سندروم، آنچه که فرد تجربه میکند در بیشتر زنان معمولا ۴ روز بعد از شروع دورهی عادت ماهیانه از بین میرود. اما گروه اندکی از زنان مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی علائم ناتوان کننده و بازدارندهای را هر ماه تجربه میکنند. این نوع از PMS را اختلال ناخوشی پیش قاعدگی (premenstrual dysphoric disorder (PMDD)) مینامند.
علائم و نشانههای اختلال ناخوشی پیش قاعدگی PMDD
علائم و نشانههای اختلال ناخوشی پیش قاعدگی شامل:
- افسردگی
- تغییرات خلق و خو
- خشم و عصبانیت
- اضطراب
- ناخوش احوالی
- داشتن واکنش های شدید
- مشکلات تمرکز
- بی قراری و تنش
- زود رنجی
گر گرفتگی قبل از پریود
چه زمانی باید برای پی ام اس به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با تغییر سبک زندگی فرد قادر به کنترل سندروم پیش از قاعدگی نباشد و علائم این اختلال سلامت و کیفیت زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد، باید برای درمان به پزشک مراجعه کند.
تفاوتپی ام اس با اختلال افسردگی قبل از قاعدگی
اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) شکل شدید سندروم پیش از قاعدگی یا همان PMS است. اگرچه PMS و PMDD هر دو دارای علائم جسمی و احساسی هستند، PMDD باعث تغییرات خلقی شدید میشود که میتواند زندگی روزمره را مختل کند و به روابط آسیب برساند. در هر دو PMDD و PMS، علائم معمولاً 7 تا 10 روز قبل از شروع پریود شروع میشود و در چند روز اول پریود ادامه مییابد. اگر PMS دارید، ممکن است احساس افسردگی کنید. اما اگر PMDD دارید، غم و اندوه شما ممکن است آنقدر شدید باشد که احساس ناامیدی کنید. حتی ممکن است به خودکشی فکر کنید.
علت ایجاد سندروم پیش از قاعدگی
تا کنون هیچ فرضیه منفرد قانع کننده ای برای توجیه علائم سندرم پیش از قاعدگی ارائه نشده است اما عوامل مختلفی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:
- تغییرات چرخهای هورمونها: علائم و نشانههای سندروم پیش از قاعدگی با تغییرات و نوسانات هورمونی تغییر کرده و با
- و یائسگی متوقف میشود.
- تغییرات شیمیایی در مغز : سروتونین یک انتقال دهندهی عصبی و یا یک مادهی شیمیایی در مغز انسان است که نقش بسیار مهمی را در شکلگیری حالات رفتاری و احساسی انسان ایفا کرده و تغییرات مقدار آن عامل محرک بروز PMS است.
اگر مقدار این ماده کافی نباشد، ممکن است به افسردگی پیش از قاعدگی، خستگی، مشکلات خواب و اشتهای بیش از حد منجر شود.
- افسردگی : برخی از زنان با پیش از قاعدگی شدید، به افسردگی مبتلا هستند و این مشکل آنها تشخیص داده نشده است. با این همه افسردگی به تنهایی عامل بروز این مشکل نیست.
سندروم پیش از قاعدگی چگونه تشخیص داده میشود؟
تا کنون روشی قطعی برای تشخیص سندروم پیش از قاعدگی شناسایی نشده است، آزمایشی هم برای تشخیص آن وجود ندارد. اگر در جریان چرخهی قاعدگی هر ماه علائم مخصوصی را تجربه میکنید، پزشک با ارزیابی آنها در مورد احتمال ابتلا به PMS نتیجه گیری خواهد کرد.
پزشک از فرد می خواهد که به مدت دو چرخه قاعدگی علائم و نشانههای خود را به صورت دقیق در تقویم یادداشت کند، این کار به تشخیص دقیقتر سندروم کمک میکند.
روزی که علائم شروع میشود و روزی که علائم از بین میروند را به دقت یادداشت کنید. تاریخ آغاز و پایان عادت ماهیانه خود را هم در تقویم علامت بزنید.
برخی از بیماریها بسیار مشابه PMS هستند و ممکن است با آن اشتباه گرفته شوند. سندروم خستگی مزمن، اختلالات تیروئید و اختلالات اضطرابی از آن جمله بیماریها هستند. برای تشخیص بهتر پزشک آزمایشهای ارزیابی عملکرد تیروئید و ارزیابی تغییرات خلق و خو را انجام خواهد داد.
درمان سندروم پیش از قاعدگی
در بسیاری از موارد تغییر سبک زندگی کمک کننده است. اما پزشک با در نظر گرفتن شدت علائم یک یا چند دارو را تجویز خواهد کرد
درصد موفقیت مصرف داروها در زنان مختلف متفاوت است. داروهای معمول تجویزی برای سندروم پیش از قاعدگی عبارتند از:
داروهای ضد افسردگی
مهارکنندههای بازجذب سروتونین (Selective serotonin reuptake inhibitors) که شامل فلوکستین (fluoxetine)، پاروکستین (paroxetine)، سرترالین (sertraline) و دیگر داروهای مشابه در کاهش علائم موثر است. این گروه از داروها خط مقدم درمان PMS یا اختلال ناخوشی پیش قاعدگی است.
این داروها به صورت روزانه مصرف میشوند. اما در گروهی از زنان تنها دو هفته پیش از شروع عادت ماهیانه این داروهای ضد افسردگی باید مصرف شود.
داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی
این داروها قبل و یا در شروع عادت ماهیانه مصرف میشوند و شامل ایبوپروفن (ibuprofen) یا ناپروکسن سدیم (naproxen sodium) است. این داروها گرفتگی عضلات و درد سینهها را کاهش میدهند.
داروهای ادرار آور
زمانی که ورزش و محدود کردن مصرف شکر برای کاهش وزن، تورم و نفخ ناشی از PMS کافی نباشد، مصرف داروهای ادرار آور کمک میکند تا کلیه آب اضافی بدن را از طریق ادرار خارج کند. داروی اسپیرونولاکتون دارویی ادرار آور است که در بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی نقش موثری دارد.
داروهای هورمونی ضد بارداری
این داروها تخمک گذاری و علائم سندروم را متوقف میکنند.
قرص pms pause
سبک زندگی و درمان خانگی سندروم پیش از قاعدگی
با تغییر شیوه غدا خوردن، ورزش کردن و انجام تغییراتی در برنامه روزانه تا حدود زیادی می توان علائم سندروم پیش از قاعدگی را کنترل کرده و یا از شدت آن کم کرد.
تغییر رژیم غذایی
- خوردن وعدههایی با حجم کم چندین مرتبه در روز باعث کاهش نفخ و احساس سیری میشود.
- برای جلوگیری از نفخ و جمع شدن مایعات در بدن از مصرف غذاهای شور پرهیز کنید.
- غذاهایی سرشار از کربوهیدرات مانند میوهها، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید.
- غذاهایی سرشار از کلسیم مصرف کنید. اگر قادر به مصرف لبنیات نیستید و یا اینکه کلسیم کافی را از طریق مواد غذایی دریافت نمیکنید، از مکملهای کلسیم استفاده کنید.
- کافئین و الکل مصرف نکنید.
قرار دادن فعالیتهای ورزشی در برنامه روزانه
بیشتر روزهای هفته حداقل سی دقیقه پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری و یا ورزشهای هوازی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. مرتب ورزش کردن باعث سلامتی کلی بدن و بهبود علائم مرتبط با افسردگی و خستگی خواهد شد.
کاهش استرس
- به اندازه کافی بخوابید.
- برای درمان سردرد، اضطراب و اختلالات خواب ورزش کنید.
- یوگا و مدیتیشن انجام دهید.
ثبت علائم به مدت چند ماه
به طور دقیق زمان بروز علائم و عوامل تحریک کنندهی بروز آن را یادداشت کنید، این کار به شما کمک میکند تا با روشهای بهتر و درست تری با آن مقابله کنید.
درمان جایگزین برای سندروم پیش از قاعدگی
درمانهای جایگزین و تکمیلی برای سندروم پیش از قاعدگی عبارتند از:
- مکملهای ویتامین: کلسیم، منیزیم، ویتامین ای و ویتامین ب 6 در بهبود علائم موثر هستند. اما شواهد علمی کافی در این مورد وجود ندارد.
- داروهای گیاهی: برخی از زنان بعد از مصرف گیاهانی همچون جینکو یا کهن دار، زنجبیل، پنج انگشت، روغن گل مغربی و گل راعی اعلام کردند که علائمشان تا حد زیادی بهبود پیدا کرده است. قبل از مصرف این مواد با پزشک مشورت کنید، چرا که گروهی از این مواد با سایر داروها تداخل مصرف دارد. برای مثال گل راعی اثربخشی قرصهای ضد بارداری را کم میکند.
- طب سوزنی: در این روش سوزنهای نازک استریلی به نقاط مخصوصی از بدن تزریق میشود. برخی از زنان بعد از طب سوزنی از کاهش شدت علائم خود خبر میدهند.
درمان گیاهی برای سندرم پیش از قاعدگی
برخی از زنان از کاهش علائم PMS با استفاده از گیاهانی مانند جینکو، زنجبیل، بابونه، روغن گل مغربی و گل راعی گزارش میکنند. با این حال، مطالعات علمی کمی نشان دادهاند که چه گیاهی برای تسکین علائم PMS موثر است.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
در ابتدا شخص باید با پزشک عمومی ملاقات کند، در موارد خاص بیمار به پزشک متخصص بیماریهای زنان ارجاع داده میشود.
چه کاری باید انجام داد؟
- از محدودیتهای پیش از معاینه آگاه باشید: برای مثال گاهی لازم است که بیمار با پرهیز غذایی و یا حتی ناشتا با پزشک ملاقات کند.
- علائم خود را یادداشت کنید: همهی علائم خود، حتی آن دسته از علائم که به نظر به مشکلی ارتباطی ندارند را با دقت یادداشت کنید.
- اطلاعات مهمی که میخواهید با پزشک در میان بگذارید را با دقت یادداشت کنید.
- لیستی از داروها و مکملهای غذایی مصرفی خود تهیه کنید.
- سوالات خود را یادداشت کنید، سوالات احتمالی شامل:
- برای کاستن از شدت علائم PMS چه کاری میتوان انجام داد؟
- آیا علائم این اختلال خود به خود رفع میشوند؟
- آیا علائمی که تجربه میکنم نشانهای از وجود یک بیماری جدیتر است؟
- آیا درمانی را برای این مشکل پیشنهاد میکنید؟ چه روشهای درمانی وجود دارد؟
- آیا دارویی برای این سندروم وجود دارد؟
- آیا وب سایت و یا بروشوری برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سندروم وجود دارد؟
از پزشک چه انتظاری باید داشت؟
پزشک این سوالات را با شما در میان خواهد گذاشت:
- علائم شما تا چه حد شدید هستند؟
- در چه روزی از چرخه قاعدگی شدت علائم بیشتر میشود؟ و در چه روزهایی هیچ گونه علامتی را تجربه نمیکنید؟
- آیا زمان بروز علائم قابل پیش بینی است؟
- آیا عاملی باعث بهتر یا بدتر شدن علائم شما خواهد شد؟
- آیا به تازگی احساس ناامیدی و یا افسردگی را تجربه کردهاید؟
- آیا شما و یا یکی از اعضای خانواده شما به اختلالات روان پریشی مبتلا هستید؟
- چه درمانهایی تا کنون امتحان کردهاید و آیا این درمانها موثر بوده است؟
پی ام اس دورهای گذراست، با آن مدارا کنید!
در انتها اگر سوالی دارید، از ما بپرسید؛ مشاور سلامتی دکتردکتر پاسخ خواهد داد.
منبع:
اشتهاممم خیلی خیلی زیاد میشه .سر هر چیزی گریه میکنم.بهونه گیر میشم . از خودم و دنیا نا امید میشم .خیلی خیلی حالت های بدی دارم .
فکر میکنید برم دکتر خوب میشم؟
بله عزیزم
اصلا نگران نباشید
درمان دارویی دارد
سلام من قبل پریودی تقریبا ۱۰ روز قبلش یچیزی مث جنون بهم دست میده یعنی خیلی خیلی عصبی میشم سر هرچیزی جیغ های بلند میکشم خودمو میزنم .توروخدا کمکم کنید .کسی راهی بلده برای درمانش .بچه ام کوچیکو خیلی این مدت اذیت میشه همسرم خیلی اذیت میکنم و تو زندگیم خیلی اختلال ایجاد میشه
سلام من قبل پریودی تقریبا ۱۰ روز قبلش یچیزی مث جنون بهم دست میده یعنی خیلی خیلی عصبی میشم سر هرچیزی جیغ های بلند میکشم خودمو میزنم .توروخدا کمکم کنید .کسی راهی بلده برای درمانش .بچه ام کوچیکو خیلی این مدت اذیت میشه همسرم خیلی اذیت میکنم و تو زندگیم خیلی اختلال ایجاد میشه
سلام عزیزم
نیاز به درمان دارویی دارد ، توصیه میکنم به متخصص روانپزشکی مراجعه کنید
سلام من چهارده سالمه حدود یک ماهی میشه اضطراب بی مورد منفی بافی حالت های روانی و اینکه هنوز پریود نشدم حتی مامانم که قبلاً دوستش داشتم الان حس های بدی نسبت بهش دارم
سلام، دخترم ۱۴ سالشه، ۲ ساله پریود شده، ولی از ۵-۶ ماه قبل پریودهاش همیشه یک هفته یا ۵ روز جلوتره
دقیقاً از موقعی که زودتر پریود میشه، ۱۴ روز یا ۱۰ روز قبل پریودش اصلاً بلند نمیشه یا به زور راه میره، میگه احساس سنگینی داره از کمر تا پاهاش و همهش احساس میکنه انگار داره پریود میشه یا یه چیزی ازش دفع میشه، و سوزش توی شکم و اینا هم میگیره یه موقعها و خیلی هم کمرش سرما میخوره و درد میگیره
کلاً نه راه میره نه حرف میزنه، میگه احساس میکنه اگه راه بره یا حرف بزنه پریود میشه یا…، چون احساس گرفتگی، درد و یه حالت فشار زیادی احساس میکنه
نمیدونم دقیقاً چرا اینقدر زود پریود میشه و علائماش هم اینقدر زود شروع میشن
سلام
سونوگرافی جهت بررسی رحم و تخمدان بدهند و به متخصص زنان مراجعه کنید
سلام من دو روزه علایم پریودی رو دارم ولی پریود نمیشم وحس میکنم واژنم بی حس هست میشه بگید چیکارباید بکنم
سلام دکتر،ماه ماه قبل از پریودم پهلو سمت چپم درد خفیف گرفته بود و یک روز قبل و بعد پریود خیلی شدید بود و بعد خودش خوب شد،الان ۱۰ روز مونده به تاریخ پریود بعدیم پهلوی راستم درد خفیف داره، ممکنه به خاطر سندروم پریود باشه؟
و اینکه چه کاری باید انجام بدم دردش کم بشه
ممنونم
سلام
چون سابق بر این درد نداشتین سونوگرافی جهت بررسی رحم و تخمدان و ضمائم بدهید
سلام وقت بخیر. 32 سالمه. 3ماه است که 3 الی 4روز قبل ازشروع پریودم نصف شبها کف پاهام بشدت داغ میشن و اختلال خواب دارم. نیاز هست به دکتر مراجعه کنم؟
سلام
میتونین یک چکاپ بدین و جهت اطمینان خاطر به متخصص” زنان مراجعه کنید
سلام من سالهاست که قبل ازپریود علایم بسبارازاردهنده دارم عصبانیت شدید تندخویی..دردبدن احساس گرما وسرمای زیاداضطراب واسترس شدید دل پیچه شکم دردودردپاوکمرواقعاخسته شدم تابحال هردارویی مصرف کردم ولی تاتیری نداره ومتاسفانه من اصلاتاریخ پریودی مشخصی ندارم ازهمون اول شروع پریودهمینطوربودم حتی بعدزایمان باافاصله طبق روال قبل پریودمیشدم..وواقعاگاهی دلم میخوادهمسرموخفه کنم بسکه عصبی هستم ونسبت به هرچیزی واکنش شدیددارم
سلام
چه داروهایی مصرف کردین؟ به چه مدت؟
سلام من ۲۲ سالمه و متاهلم دو روز مونده به پریودیم و کمر درد شدید بی حالی و خستگی و بی اشتهایی و دل درد و اینکه شب ها تب میکنم.میخواستم بدونم ایا این میتونه سندرم پیش از قاعدگی باشه یا مربوط به تخمدان هاست؟
سلام
بله میتونه مربدط به سندرم قاعدگی باشه
البته بهتره چکاپ بدین
سلام من ۱۵ روز قبل از پریودیم زیر شکمم درد میکنه و کلا مثل اینه ک پریود باشم ولی بدون خونریزی قبلنا دوسه روز زوتر از پریودیم اینجوری میشدم ولی الان مدت زمانش خیلی زیاد شده ممکنه بخاطر سندروم باشه؟
سلام
اگر از نیمه سیکل به بعد کلا درد دارین جهت بررسی به متخصص” زنان مراجعه کنید اما اگر فقط در نیمه سیکل یکی دو روز درد مختصر دارین میتونه بخاطر تخمک گذاری باشه
سلام خسته نباشید
من ماه قبل ۳م رابطه داشتم و بخاطر رابطه مشکوک قرص اورژانسی مصرف کردم قرص ۱.۵هر دوازده ساعت یک عدد .بعد از یک هفته پریود شدم خونریزی شدید نبود و لکه هم داشتم
الان ۳روز مونده به نوبت پریودم و سینه هام درد میکنه
قبلا علائم سینه درد خیلی کم پیش میومد برام آیا ممکنه باردار باشم
سلام
اگر پریود شدین و خونریزی داشتین خیر بعیده
سلام ببخشید من سندروم قبل قاعدگیم بیشتر از ۱۰ روز هست و اینکه بشدت اذیتم و اصلا راحت نیستم یهویی اعصابم بهم میریزه اشتها ندارم کمردرد شدید گرفتگی عضلات خیلی آزار دهنده اس کلا نمیدونم میخوام برم متخصص زنان خسته شدم رو زندگیم خیلی تاثیر داره خستگی شدید نا امیدی و…. عادیه یا برم متخصص
سلام عزیز
جهت درمان حتما به متخصص” زنان مراجعه کنید