درمان سنگ کیسه صفرا؛ جراحی کیسه صفرا بهتر است یا دفع سنگ؟

سنگ کیسه صفرا ماده‌ای سفت و شبیه به سنگ مرمر است که بیشتر مواد سازنده آن را کلسترول و بیلی‌روبین تشکیل می‌دهد و در کیسه صفرا به وجود می آید. کیسه صفرا زیر کبد قرار گرفته و حاوی ماده‌ای است که به هضم غذا کمک می‌کند. وجود سنگ در این عضو، باعث بروز اختلال در عملکرد آن می‌شود.

چنانچه سنگ کیسه صفرا علائم آشکاری نداشته باشد، نیازی به درمان ندارد. اما وقتی سنگ باعث مسدود شدن مجاری صفراوی شود، سبب به‌وجود آمدن درد ناگهانی در قسمت بالای سمت راست شکم می‌شود که «حمله کیسه صفرا» یا «حملات صفراوی» نام دارد. سوالاتی که در این میان به‌وجود می‌آید این است که درمان سنگ صفرا چیست و این یکی از اولین سوالاتی است که برای کسانی که تشخیص سنگ صفرا در آنها داده می‌شود، پیش می‌آید. در این مقاله از مجله دکتردکتر به این سوال پاسخ می‌دهیم پس با ما همراه باشید.

درمان سنگ کیسه صفرا

کسانی که دچار سنگ کیسه صفرا می‌شوند، بهتر است سریعا به دکتر گوارش مراجعه کنند. اگر دچار سنگ کیسه صفرا شده باشید، امکان دارد که علائم سنگ کیسه صفرا برطرف شده اما این مشکل به احتمال بسیار زیاد دوباره برمی‌گردند که در این صورت باید برای درمان سنگ کیسه صفرا اقدام کنید.

درمان معمول این بیماری،  عمل جراحی است. اما در همین حال، در برخی موارد سنگ‌های کلسترولی بدون جراحی درمان می‌شوند. اما سنگ‌های رنگدانه‌ای نیاز به عمل جراحی دارند.  

اینفوگرافی درمان سنگ کیسه صفرا

عمل جراحی برای برداشتن سنگ صفرا

به عمل جراحی برداشتن سنگ کیسه صفرا «کوله‌سیستکتومی (Cholecystectomy)» گفته می‌شود که از رایج‌ترین عمل‌های جراحی است.

 کیسه صفرا از اندام‌های حیاتی بدن نیست، به این جهت برداشتن آن تاثیر زیادی روی کیفیت زندگی ندارد. برای عمل برداشتن کیسه صفرا بیمار بیهوش می‌شود و با برداشتن آن ، مسیر صفرا از کبد به روده‌ کوچک تغییر می‌یابد.

چه اندازه سنگ صفرا نیاز به جراحی دارد؟

معمولاً براساس این‌که چه تعداد سنگ صفرا با چه حجمی حجم کیسه صفرا را اشغال کرده باشند، صفرا را عمل می‌کنند. معمولا وجود سنگ‌های بالای 3 سانتی‌متر در کیسه صفرا، نیاز به عمل پیدا می‌کنند. البته کسانی که اندازه سنگشان از این کمتر بوده، تجربه دفع سنگ کیسه صفرا را داشته‌اند. لازم است بدانید که سنگ صفرا ۲۰ میلیمتری و سنگ کیسه صفرا 7 میلی قطعا باید جراحی شود.

عمل جراحی کوله‌سیستکتومی چگونه انجام می‌شود؟

عمل جراحی کوله‌سیستکتومی به دو روش انجام می‌گیرد:

  1. کوله‌سیستکتومی به روش لاپاراسکوپی: تقریبا تمام جراحان ، روش لاپاراسکوپی را به کار می‌برند. طی این روش بیمار با فاصله کوتاهی پس از عمل جراحی می‌تواند مرخص شود و به خانه برگردد. شخص بعد از این عمل معمولا تا یک هفته بعد می‌تواند فعالیت‌های عادی و روزمره خود را انجام دهد. 
  2. کوله‌سیستکتومی باز: زمانی که کیسه صفراملتهب شود ، عفونت کند یا زخم شده باشد، از عمل کوله‌سیستکتومی باز استفاده می‌شود. این امکان وجود دارد که جراح پس از به وجود آمدن مشکلی در عمل کوله‌سیستکتومی به روش لاپاراسکوپی از روش کوله‌سیستکتومی باز استفاده کند.

بیمار پس از این عمل جراحی ممکن است به یک هفته بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد و احتمالا بعد از حدود یک ماه از عمل جراحی می‌تواند دوباره فعالیت‌های عادی و روزمره خود را از سر بگیرد.

عکس سنگ کیسه صفرا 7 میلی

بعد از برداشتن کیسه صفرا چه می‌شود؟

بعد از عمل کوله‌سیستکتومی تعداد کمی  از بیماران ممکن است مدفوع شل یا آبکی داشته باشند. چنانچه گفته شد، بعد از این عمل جراحی مسیر صفرا از کبد به روده کوچک منتقل می‌شود. از آنجایی که صفرا از کیسه صفرا عبور نمی‌کند، رقیق‌تر می‌شود. البته، تغییر در عادات روده‌ای موقتی است و پس از مدتی برطرف می‌شوند. با این حال، بهتر است در صورت بروز این مشکل به پزشک معالج خود مراجعه کنید.

هر نوع عمل جراحی ،عوارض خاص خود را دارد. با این حال، عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا، به ندرت عوارض خاصی دارد. عفونت از شایع‌ترین عوارض برداشتن کیسه صفرا است که در اثر آسیب به مجاری صفراوی به وجود می‌آید. به این دلیل، ممکن است فرد پس از عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا به چند عمل جراحی دیگر برای ترمیم مجاری صفراوی نیاز داشته باشد.

درمان‌های غیرجراحی برای برداشتن سنگ کیسه صفرا

 به ندرت و در شرایط خاص از درمان‌های غیر جراحی برای برداشتن سنگ کیسه صفرا استفاده می‌شود. اما به عنوان مثال، هنگامی که سنگ کیسه صفرا از جنس کلسترول باشد و فرد به بیماری خاصی مبتلا باشد که امکان انجام عمل جراحی در او نباشد، استفاده از روش‌ غیر جراحی تنها راه‌حل باقیمانده است.

با این‌حال، باید به یاد داشته باشید که حتی با درمان، سنگ کیسه صفرا ممکن است دوباره برگردد. بنابراین، این امکان وجود دارد که بیمار برای مدت طولانی و حتی در مواردی تا پایان عمر درمان سنگ کیسه صفرا را پیگیری کند. 

پزشک ممکن است از انواع روش‌های غیر جراحی برای برداشتن یا شکستن سنگ‌های صفراوی کلسترولی بهره ببرد:

کلانژیوگرافی آندوسکوپیک عقب‌گرد(ERCP)؛ پزشکان برخی اوقات از  ERCP برای برداشتن سنگ کیسه صفرا استفاده می‌کنند.

درمان حل‌کننده از طریق دهان؛ داروهای اورسودوکسی کولیک حاوی اسیدهای صفراوی هستند که می‌توانند به تجزیه سنگ کیسه صفرا کمک کنند. این داروها برای شکستن سنگ‌های کلسترولی کوچک مفیدتر هستند. ولی این را بدانید که برای شکستن سنگ‌ها نیاز به چند ماه و حتی چند سال است.

سنگ‌شکنی با موج ضربه‌ای؛ در این روش از موج ضربه‌ای برای شکستن سنگ کیسه صفرا بهره برده می‌شود. با این حال، پزشکان از این روش به ندرت و گاهی به همراه داروی اورسودوکسی کولیک استفاده می‌کنند.

دفع سنگ صفرا

برخی از پزشکان برای دفع سنگ صفرا توصیه می‌کنند که از گریپ فروت، سولفات منیزیم و روغن زیتون استفاده کنید. در مجموع داشتن یک رژیم غذایی مخصوص می‌توان در دفع سنگ صفرا کمک کند.

پیشگیری از شکل‌گیری سنگ‌ کیسه صفرا چگونه ممکن است؟

می‌توانید با پیروی از موارد زیر از تشکیل سنگ کیسه صفرا پیشگیری کنید:

  • یک برنامه غذایی مناسب در پیش بگیرید که حاوی غذاهایی با فیبر بالا و چربی‌های سالم و همین‌طور کربوهیدرات‌های تصفیه شده و قند کم‌تری باشد.
  • اگر اضافه وزن دارید یا اینکه چاق هستید، سعی کنید وزن خود را کم کنید.
  • از طریق تغذیه مناسب و ورزش منظم وزن مناسب و سالم را حفظ کنید.

اگر درباره‌ی درمان سنگ صفرا سوالی دارید می‌توانید پرسش خود را خود را  در قسمت نظردهی که در پایین این صفحه است بگذارید تا پزشکان و کارشناسان دکتر دکتر در کمترین وقت ممکن به سوالات شما پاسخ دهند.

سنگ صفرا از کجا دفع می‌شود؟

روش‌های مختلفی که برای دفع سنگ کیسه صفرا وجود دارد، این سنگ ار از طرق گلو (اندوسکوپی) یا جراحی و باز کردن شکم این سنگ‌ها دفع می‌شوند.

درمان سنگ کیسه صفرا

عوارض برنداشتن سنگ کیسه صفرا

اگر سنگ کیسه صفرا را برندارید، مایع آن به مرور در کیسه صفرا تجمع پیدا می‌کند و در نتیجه ترشحات غلیظ‌تر و تعداد سنگ‌ها بیشتر می‌شود. این شرایط باعث سخت شدن شرای و در نتیجه تهدید زندگی بیمار می‌شود. برای همین توصیه می‌کنیم تا در اسرع وقت، برای درمان سنگ کیسه صفرا اقدام کنید. برای ثبت نوبت دکتر هم می‌توانید از سیستم آنلاین دکتردکتر استفاده کنید.

دلیل ایجاد سنگ کیسه صفرا چیست؟

پزشکان می‌گویند علت ایجاد سنگ کیسه صفراريال اجتماع کلسترول و ترکیبات بیلی روبین و نمک‌های کلسیمی است.

اگر عملکرد کیسه صفرا دچار اختلال شده و سنگ ایجاد شد، در این‌صورت کیسه صفرا نمی‌تواند مایع درون خود را تخلیه کند و در نهایت سنگ کیسه صفرا تشکیل می‌شود.

عکس کیسه صفرا

علائم سنگ کیسه صفرا

علائم سنگ کیسه صفرا مختلف و متفاوت است اما وقوعشان به‌قدری نادر است که می‌توان از وقوعشان به وجود سنگ کیسه صفرا پی برد. علائم سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

  • درد در قسمت فوقانی شکم
  • درد در هنگام خوردن غذاهای چرب و سرخ کردنی
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  •  ادرار با رنگ تیره
  • دل‌دردهای زیاد
  • مدفوع به‌رنگ خاک رس
  • اسهال
  • آروغ‌زدن فراوان
  • سوء هاضمه

این نکته را به یاد داشته باشید که گاهی سنگ کیسه صفرا علامتی ندارد.

منبع:

niddk.nih.gov

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
1,260 نظرات
  1. FJ می گوید

    سلام
    من برای عمل ساسی بای پس معده سونو شدم و تشخیص داده شد چندین سنگ که بزرگترین آن ۱۵ میلیمتر است در کیسه صفرا و یک سنگ ۱۰ میلیمتری هم در گردن کیسه صفرا دیده شده
    تا به الان هم علائمی نداشتم
    آیا ممکن هست بدون جراحی بهبود پیدا کنه یا باید همزمان‌با جراحی معده، کیسه صفرا هم خارج بشه؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      احتمال بهبودی بدون جراحی بعید است

  2. Ali karimi می گوید

    سلام
    من سونو رفتم گفتن ۵۳ میلی سنگ دارم باید عمل بشم
    تشکر راهنمایی کنید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      تنها درمان قطعی جراحی هست
      اگر علایم و درد ندارین و ازمایشات و سونو عفونت و التهاب ندارد عمل اورژانسی نیست

  3. کوروش می گوید

    سلام.آیاوجودچندسنگ به اندازه9میلی درگردنه کیسه صفرانیازبه عمل دارد؟ممنون

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اگر درد و تب و افزایش آنزیم کبدی ندارید جراحی اورژانسی خیر
      اما با توجه به احتمال گیر کردن سنگ ها در مجرا و بروز عوارض احتمالا جراحی الکتیو و غیراورژانسی با نظر متخصص جراحی لازم است

  4. مهناز می گوید

    سلام من سونو دادم گفته سنگ 16میلی هستن آیا نیاز به جراحی هست

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      سنگ صفرا اگر بدون علامت باشه
      و ازمایشات آنزیم کبدی و بیلی روبین طبیعی باشه
      و در سونوگرافی بجز سنگ چیز دیگری مثل التهاب دیده نشود ، نیاز به جراحی نداره ، اما در صورت علامت دار شدن و درد و اختلال ازمایش و… نیاز به جراحی دارد

  5. داود می گوید

    سلام من سونو گرافی کردم سنگ صفرا مشاهده نشده ولی تو سونو نوشته ی کانون اکوی ۲.۵میلیمتری رسوب وجود داره نظرتون چیه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      به این حالت لجن صفراوی میگن که میتواند بعدا منجر به سنگ شود
      به متخصص داخلی مراجعه کنید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.