پرده بکارت و اطلاعات مهم درباره تشخیص، پارگی، آسیب و انواع آن (تایید شده توسط پزشک)

پرده بکارت عضوی حساس در بدن خانم‌هاست؛ بافتی تقریباً ارتجاعی و بدون عضله که در قسمت ورودی واژن قرار گرفته است و خاصیت ترمیم کنندگی خودبخودی ندارد. این بافت ضعیف است و شبکه‌ای مویرگی ضعیفی دارد و آسیب و فشار به آن باعث از بین رفتن آن می‌شود. درباره پرده بکارت یا هایمن معمولا اطلاعات متفرقه زیاد است اما ما قصد داریم تا در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، همه چیز را درباره این عضو خاص زنان برایتان بگوییم. هر چند که اگر هرگونه مشکلی در این رابطه مشاهده کردید، باید به باید به دکتر کارشناس مامایی یا دکتر زنان مراجعه کنید. در ادامه، با ما همراه باشید.

محتوای علمی این مطلب توسط دکتر زهرا عسکری سرطاووسی کارشناس مامایی و مشاور سلامت جنسی مورد بررسی و تایید قرار گرفته است.

اگر سوالی دراینباره دارید، می‌توانید در انتهای همین صفحه و در بخش نظرات بنویسید تا پزشک پاسخ دهد.

پرده بکارت چیست و چند نوع دارد؟

به زبان ساده می‌توانیم بگوییم پرده بکارت یا هایمن (Hymen)، یک لایه نازک از جنس غشای داخلی واژن است که قسمت‌های خارجی دستگاه تناسلی را از ورودی واژن جدا می‌کند. تصور اشتباهی که درباره پرده بکارت وجود دارد این است که بسیاری این‌طور تصور می‌کنند پرده بکارت دهانه واژن را به طور کامل مسدود می‌کند.

اما باید بگوییم این موضوع فقط در موارد خاصی صدق می‌کند. به بیانی دیگر در بعضی از خانم‌ها پرده بکارت فاقد منفذ یا هر گونه مجرا است و این افراد هنگام رسیدن به سن بلوغ و عادت ماهیانه‌، برای خارج کردن خون از واژن مجبور هستند در پرده بکارت خود منافذ مصنوعی ایجاد کنند. اکثریت هم اینطور فکر می‌کنند که در شب زفاف یا حجله این پرده از بین می‌رود.

خوب است بدانید که جایگاه پرده بکارت در افراد مختلف، متفاوت است و برخلاف تصور رایجی که بر اساس آن پرده بکارت در انتهای واژن قرار دارد، هایمن معمولا در فاصله یک تا دو سانتی‌متری از دهانه واژن قرار گرفته است. اما درباره انواع پرده بکارت باید اشاره کنیم که پرده بکارت بر اساس شکل ظاهری خود انواع مختلفی دارد و برای تشخیص شکل آن، مراجعه به پزشک یا ماما ضروری است. در ادامه شایع‌ترین انواع پرده بکارت را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

پرده بکارت غربالی

در هایمن نوع غربالی، ترشحات و خون ناشی از پریودی به سختی از واژن خارج می‌شود. در واقع این نوع از پرده به شکل غشایی نازک است که تقریبا به طور کامل دهانه واژن را پوشانده و سطح آن دارای سوراخ های ریز و غربال مانند است این موضوع باعث می‌شود خانم‌هایی که پرده بکارت آن‌ها از نوع غربالی است، در هنگام پریودی درد زیادی را تحمل کنند و قاعدگی خطرناکی داشته باشند.

برای درمان این نوع از پرده بکارت می‌توان به وسیله جراحی قسمتی از بافت اضافی پرده را برداشته و دهانه‌ای مناسب برای خروج خون را ایجاد کرد. پاره شدن این نوع پرده در هنگام رابطه جنسی با خونریزی همراه خواهد بود.

پرده بکارت حلقوی

یکی از رایج‌ترین نوع پرده بکارت، هایمن حلقوی است که به صورت گرد بوده و دو نوع ارتجاعی و غیر قابل ارتجاع دارد حلقوی غیر ارتجاعی مدل حلقوی ساده و غیر ارتجاعی در رابطه جنسی پاره میشود و خونریزی خواهد داشت. حلقوی ارتجاعی هایمن ارتجاعی همانطور که از نامش پیداست قابل انعطاف است و به‌وسیله رابطه جنسی پاره نمی‌شود. فقط ممکن است در اثر رابطه کمی آسیب ببیند. این آسیب دیدگی جزئی بوده و تنها به وسیله دکتر متخصص قابل تشخیص است.

پرده بکارت دو سوراخی

در این نوع از پرده بکارت، در وسط پرده نازک بافت اضافی وجود دارد که باعث به وجود آمدن دو سوراخ کوچک در واژن شده‌ است. یک جراحی جزئی به برداشتن این بافت کمک می‌کند.

پرده بکارت مسدود

این نوع از پرده بکارت بسیار خطرناک است که مسیر واژن را به طور کامل مسدود کرده و خون و ترشحات راهی برای خارج شدن از واژن ندارند. پرده بکارت مسدود، خطرات لگنی، چسبندگی و نازایی را برای خانم‌ها به همراه خواهد داشت. برای درمان این نوع از پرده، پزشک معالج خانم را بیهوش کرده و در پرده ایشان برشی صلیبی شکل برای خروج ترشحات ایجاد می‌کند.

هایمن ارتجاعی

پرده بکارت ارتجاعی یک پرده از جنس غشا است که انعطاف‌پذیر بوده و به وسیله رابطه جنسی پاره نمی‌شود. فقط ممکن است در اثر رابطه کمی آسیب ببیند. این آسیب دیدگی جزئی بوده و تنها به وسیله دکتر متخصص قابل تشخیص است.

آیا اولین تماس جنسی همیشه با خونریزی همراه است؟

گاهی اوقات ممکن است با پاره شدن پرده بکارت، خونریزی اتفاق بیفتد. میزان خونریزی در افراد مختلف فرق دارد و در خانم‌هایی که پرده بکارت آن‌ها از نوع ارتجاعی است و بافت کمی دارد، ممکن است در اولین رابطه جنسی خونریزی واژینال رخ ندهد. خونریزی ممکن است چند قطره باشد یا حتی چند روز ادامه پیدا کند.

در صورتی که خونریزی بیشتر از ۳ روز طول کشید، حتما به پزشک مراجعه کنید. خوب است بدانید ۴۳ درصد زنان هنگام تجربه اولین رابطه جنسی خونریزی ندارند و خونریزی یا عدم آن در اثر رابطه جنسی دلیلی بر باکره بودن زن نیست.

آیا با وجود پرده بکارت سالم بارداری امکان پذیر است؟

پاسخ این سوال مثبت است. باید بگوییم بارداری در دختران باکره امکان‌پذیر است؛ هنگامی که اسپرم‌ها در ناحیه تناسلی و روی پرده بکارت ریخته شوند، حرکت می‌کنند و از طریق وسط هایمن، خود را به تخمک درون رحم می‌رسانند و بارداری رخ می‌دهد‌. فقط به این نکته اشاره کنیم که ریختن مایع منی در سایر قسمت‌های بدن باعث بارداری نمی‌شود.

آیا ممکن است پرده بکارت با رابطه جنسی پاره نشود؟

گاهی ممکن است پرده فرد در اثر رابطه جنسی پاره نشود. در این مواقع او تصور می‌کند که پرده سفتی دارد و با وجود داشتن رابطه جنسی، پرده از بین نمی رود. اما باید بگوییم‌ در چنین شرایطی پرده بکارت از نوع حلقوی بوده و گاهی بافت آن تا حدی بالا می‌رود که حتی رابطه جنسی نیز سبب از بین رفتن آن نخواهد شد.

آیا پاره شدن پرده بکارت درد دارد؟

گاهی اوقات ممکن است در هنگام اولین مقاربت و نزدیکی، معاشقه به اندازه کافی انجام شود و در هنگام پاره شدن پرده، زن اصلا احساس درد نکند و خونریزی به وجود نیاید. این موضوع کاملا طبیعی است و جای نگرانی نیست. اما گاهی فرد به هنگام پاره شدن پرده احساس درد شدیدی می‌کند؛ زیرا بافت پرده کمی ضخیم بوده و پاره شدن آن با درد همراه خواهد بود.

برخی از پزشکان نیز دلیل اصلی درد ناشی از رابطه جنسی را مربوط به پاره شدن پرده بکارت نمی‌دانند، بلکه فشار وارد شده به ناحیه واژن را دلیل اصلی حس ناخوشایند در فرد هنگام نزدیکی می‌دانند.

آیا خود ارضایی پارگی پرده بکارت را به همراه دارد؟

در صورتی که خود ارضایی به صورت مستقیم بوده و با وارد کردن جسمی در واژن همراه باشد، بله موجب پارگی بکارت می‌شود. اما در صورتی که خودارضایی به صورت مالشی بوده و هیچ ضربه‌ای به مهبل وارد نشود، پارگی پرده بکارت اتفاق نمی‌افتد.

آیا امکان دارد پرده بکارت سالم باشد و خونریزی رخ ندهد؟

برای خونریزی پرده بکارت، دیواره پرده نقش اصلی را دارد. در صورتی که پرده زیاد ضخیم نباشد، در اثر پاره شدن آن ممکن است خونریزی رخ دهد. اگر دیواره پرده بکارت خیلی ضخیم و کلفت باشد، خونریزی بیشتر خواهد شد. در موارد بسیاری نیز پرده بکارت حالت ارتجاعی داشته و دیواره آن چندان ضخیم نیست که فرد دچار خونریزی شود.

اما این موضوع به این معنی نیست که عدم خونریزی به معنای عدم مقاربت است. در واقع مقاربت‌های خارجی و پارگی‌های ریز و ظریف در اطراف پرده بکارت نیز برای پزشک قابل تشخیص خواهد بود.

آیا احتمال دارد که پرده بکارت هیچ وقت پاره نشود؟

جواب این سوال را نمی‌توان به صورت قطعی داد. در واقع گاهی ممکن است پرده بکارت دچار آسیب‌دیدگی شود، اما خونریزی اتفاق نیفتد. مانند حالتی که پرده بکارت فرد حالت ارتجاعی دارد و از نوع حلقوی باشد. پرده بکارت از نوع ارتجاعی در هنگام رابطه جنسی ممکن است هیچ وقت پاره نشود، اما در هنگام زایمان طبیعی پارگی آن امکان پذیر است. گاهی نیز امکان دارد فرد فاقد پرده بکارت باشد و پارگی در هنگام رابطه رخ ندهد.

آیا فعالیت‌های ورزشی باعث آسیب رساندن به پرده بکارت می‌شود؟

برخلاف تصوری که وجود دارد، انجام ورزش‌هایی مانند دوچرخه سواری، رقص، سوارکاری و فعالیت‌های مشابه به پرده بکارت صدمه‌ای وارد نمی‌کند. فقط وارد کردن جسم خارجی و ضربه سنگین به ناحیه تناسلی و ورزش‌های سنگین مانند ژیمناستیک ممکن است سبب پارگی آن شود.

آیا امکان دارد پرده بکارت وجود نداشته باشد؟

شاید تصور کنید خانم‌هایی که پرده بکارت ندارند، حتما قبلا رابطه جنسی را تجربه کرده‌اند اما این موضوع اشتباه است و این امکان وجود دارد که فردی به صورت مادرزاد پرده بکارت نداشته باشد یا پرده او بسیار کوچک بوده یا حتی از نوع ارتجاعی باشد.

آبا معاینه پرده بکارت توسط شخص امکان پذیر است؟

با توجه به محل قرار گیری پرده بکارت در ناحیه تناسلی، تا حدودی امکان مشاهده پرده بکارت توسط فرد وجود دارد. اما برای معاینه آن باید حتما به ماما یا پزشک زنان مراجعه کنید. چون معاینهی دقیق پرده ی بکارت به پوزیشن مناسبی نیاز دارد و توصیه می‌کنیم برای معاینه آن حتما از ماما یا پزشک کمک بگیرید.

آیا زمان پارگی پرده بکارت قابل تشخیص است؟

به طور معمول ظرف ۴۸ تا ۷۲ ساعت امکان تشخیص پارگی پرده بکارت وجود دارد؛ زیرا در مدت زمان گفته شده هنوز خونمردگی و خراشیدگی روی پرده وجود دارد و پارگی تازه اتفاق افتاده است. پس از این زمان امکان تشخیص زمان پارگی پرده وجود ندارد؛ زیرا لبه‌های پرده بکارت ضخیم شده و تنها یک پرده پاره قابل مشاهده است.

آیا ممکن است ضخامت پرده بکارت زیاد باشد و نتوان هیچ دخولی انجام داد؟

گاهی اوقات جنس پرده از نوع فیبر بوده و به دلیل سفتی و ضخامت بسیاری که دارد با تماس جنسی پاره نخواهد شد. این موضوع برقراری رابطه جنسی را نیز با مشکل رو به رو کرده و زن درد شدیدی را احساس خواهد کرد. ضخامت زیاد پرده بکارت تا حدی خواهد بود که دخول را نیز امکان‌ناپذیر می‌کند. در این مواقع می‌توان با بی حسی موضعی در مطب، پزشک زنان پرده را باز کند تا فرد بتواند به راحتی رابطه جنسی برقرار کند.

آیا انگشت می‌تواند به پرده بکارت آسیب برساند؟

همانطور که در قسمت‌های قبل اشاره شد، وارد شدن هر جسم خارجی به درون واژن، به پرده بکارت آسیب می‌رساند. انگشت نیز جز اجسام خارجی است و با وارد شدن آن به درون ناحیه تناسلی، باعث آسیب رساندن به پرده بکارت و گاهی به پاره شدن آن نیز می‌شود. اما به دلیل قطر کمی که دارد، ممکن است موجب پارگی پرده بکارت نشده و فقط خراشیدگی‌هایی روی آن ایجاد کند. در هر صورت توصیه می‌کنیم از انجام این کار خودداری کنید تا پرده بکارت آسیب نبیند.

آیا جراحی زیبایی باعث آسیب رساندن به پرده بکارت می‌شود؟

به طور کلی جراحی‌هایی که در قسمت خارجی ناحیه تناسلی انجام می‌شود و با هدف سفید کردن پوست ناحیه تناسلی، لیزر موهای زائد و جراحی‌های لابیاپلاستی انجام می‌شود، به پرده بکارت آسیبی وارد نمی‌کند و آن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.

آیا میان خون قاعدگی و خونریزی پرده بکارت تفاوت وجود دارد؟

یکی از سوالاتی که برای خانم‌ها پیش می‌آید، این است که اگر در هنگام دوران پریودی رابطه جنسی برقرار شود، آیا تفاوت میان خون قاعدگی با خونریزی پرده بکارت را می‌توان تشخیص داد یا خیر؟ برای جواب این سوال باید بگوییم که خون ناشی از پاره شدن پرده بکارت رقیق و روشن بوده و مداوم نیست.

اما خون دوران قاعدگی رنگ تیره‌تری داشته و مدت زمان طولانی‌تری خونریزی ادامه خواهد داشت. در صورتی که در دوران قاعدگی نزدیکی صورت گیرد، معاینه پارگی پرده بکارت به وسیله دستگاه‌های مخصوص امکان‌پذیر است. ولی برای افراد عادی این پارگی در دوران قاعدگی قابل تشخیص نیست.

آیا می‌توان پرده بکارت را ترمیم کرد؟

ترمیم پرده بکارت به صورت خودبه خودی اتفاق نمی‌افتد حتی اگر یک بار دخول انجام شده و زمان زیادی از آن گذشته باشد. پس در صورتی که فرد مدت‌ها قبل حتی یک بار رابطه جنسی را تجربه کرده باشد، به پرده بکارت آسیب وارد شده و در معاینات پزشکی قابل تشخیص است و به صورت خود به خود، امکان ترمیم آن وجود ندارد.

گاهی اوقات پارگی تنها در پرده بکارت رخ داده و جراحت یا آسیبی در واژن رخ نداده است‌. در این مواقع قبل از تشکیل اسکار، امکان ترمیم پرده به وسیله جراحی ساده وجود دارد. اما در صورتی که تعداد دفعات دخول زیاد باشد و حتی زمان زیادی از آن گذشته باشد، امکان ترمیم پرده بکارت فقط از طریق جراحی ترمیمی وجود دارد. ترمیم پرده بکارت در موارد خاصی به وسیله جراحی انجام می‌شود و افرادی که در اثر تجاوز یا یک اتفاق سنگین پرده بکارت خود را از دست می‌دهند، می‌تواند انجام شود.

شناخت هایمن یا پرده بکارت یک آگاهی اساسی برای همه است!

شناخت بدن خانم‌ها و پاسخ به سوالات و شبهات به شما کمک می‌کند تا از وضعیت سلامت جسمی و جنسی خود خبر داشته و در صورت نیاز بتوانید در زمان مناسب برای درمان به پزشک مراجعه کنید. از آنجایی که هایمن یا پرده بکارت عضو حساسی است، توصیه می‌کنیم که از انجام هر کاری که باعث آسیب رساندن به آن می‌شود، خودداری کنید. برای مشاوره با دکتر زنان نیز می‌توانید از پلتفرم دکتردکتر نوبت دکتر دریافت کنید.